# fil/ted2020-1016.xml.gz
# lt/ted2020-1016.xml.gz
(src)="1.1"> Hello .
(src)="1.2"> Ako po si Birke Baehr , 11-taong gulang .
(trg)="1.1"> Sveiki .
(trg)="1.2"> Esu Birke Baehr , man vienuolika metų .
(src)="2"> Andito ako upang talakayin ang mga problema sa sistema ng produksyon ng pagkain .
(trg)="2"> Atvykau čia papasakoti , kas yra blogai su mūsų maisto sistema .
(src)="3"> Una sa lahat , nais kong sabihin na ako 'y namamangha kung paano tayo napapaniwala ng mga pinapatalastas sa telebisyon at pampublikong paaralan at kahit saan ka man lumingon .
(trg)="3"> Visų pirma norėčiau pasakyti , kad vaikus neįtikėtinai lengva patraukti naudojant marketingą , reklamą televizijoje , mokyklose ir beveik visur kitur .
(src)="4"> Mukha yatang nais ng mga korporasyon na impluwensyahan ang mga batang katulad ko na pilitin ang aming mga magulang na bumili ng mga bagay na hindi nakabubuti para sa amin o sa ating planeta .
(trg)="4"> Man atrodo , kad korporacijos stengiasi priversti vaikus , tokius kaip aš , priversti savo tėvus pirkti dalykus , kurie neduoda naudos nei mums patiems , nei planetai .
(src)="5"> Lalo na sa mga bata , na naaakit sa makukulay na bagay at mga laruang gawa sa plastik .
(trg)="5"> Mažus vaikus ypač patraukia spalvingos pakuotės ir plastikiniai žaislai .
(src)="6"> Dapat kong aminin na ganoon din ako noon .
(trg)="6"> Turiu pripažinti , kad ir aš buvau vienas iš jų .
(src)="7"> Naisip ko din na ang lahat ng pagkain ay nagmumula sa malulusog at masasayang sakahan kung saan ang mga baboy ay naglalaro sa putik at ang mga baka ay kumakain ng damo buong araw .
(trg)="7"> Taip pat galvodavau , kad visas mūsų maistas ateina iš tų linksmųjų mažųjų kaimo ūkių , kuriuose kiaulės voliojasi purve , o galvijai visą dieną ganosi laukuose .
(src)="8"> Natuklasan ko na hindi ito totoo .
(trg)="8"> Tačiau sužinojau , jog tai nėra tiesa .
(src)="9"> Nagsimula akong magsiyasat sa internet , mga libro at dokumentaryo , sa aking paglalakbay kasama ang aking pamilya .
(trg)="9"> Apie tai pradėjau ieškoti daugiau informacijos internete , knygose , dokumentiniuose filmuose , keliaudamas su šeima .
(src)="10"> Natuklasan ko ang madilim na bahagi ng industriya ng produksyon ng pagkain .
(trg)="10"> Pamačiau tamsiąją maisto pramonės pusę .
(src)="11"> Una , ang artipisyal na paglikha ng mga buto at organismo .
(trg)="11"> Visų pirma , tai genetiškai modifikuotos sėklos ir organizmai .
(src)="12"> Kung saan ang mga buto ay hindi natural na ginagawa sa mga laboratoryo upang magbunga ng mga bagay na hindi natural -- tulad ng pagkuha ng DNA ng isda at ilagay ito sa DNA ng kamatis .
(trg)="12"> Kai sėklas laboratorijose stengiasi pakeisti taip , kad jos augintų ne tai , kam buvo sukurtos – pavyzdžiui , imama žuvies ląstelės DNR ir įdedama į pomidoro DNR – fu .
(src)="13.1"> Nakakapangdiri .
(src)="13.2"> Hindi naman sa ayaw ko ng isda at kamatis , ngunit ito ay sadyang nakakapangilabot .
(trg)="13.1"> Supraskite mane teisingai .
(trg)="13.2"> Aš mėgstu žuvį ir pomidorus , bet šitai yra šlykštu .
(src)="14"> ( Tawanan ) Pagkatapos , ang mga buto ay itinatanim at nagkakabunga .
(trg)="14"> ( Juokas ) Tokias sėklas sodina , jos užauga .
(src)="15"> Ang mga produkto nito ay napatunayan nang nagdudulot ng sakit na kanser at iba pang karamdaman sa mga hayop sa laboratoryo , at kinakain na ng mga tao ang mga produktong ito mula pa noong 1990s .
(trg)="15.1"> Įrodyta , kad iš tokių sėklų užauginti augalai laboratorijos gyvūnams sukelia vėžį ir kitas ligas .
(trg)="15.2"> O žmonės šitaip užaugintą maistą valgo nuo 1990-ųjų .
(src)="16"> Karamihan sa atin ay walang malay na may ganitong isyu .
(trg)="16"> Ir dauguma nė nežino , kad gali būti toks maistas .
(src)="17"> Alam niyo ba na may mga dagang kumain ng artipisyal na mais at napatunayang nagkasakit sa atay at bato ?
(trg)="17"> Ar žinojote , kad žiurkėms , šertoms genetiškai modifikuotais kukurūzais , buvo nustatytas toksinų kaupimasis kepenyse ir inkstuose ?
(src)="18"> Nagkaroon sila ng pamamaga , pagsusugat , at paglaki ng kanilang bato .
(trg)="18"> Inkstų uždegimas ir jų audinių patologija , padidėjęs inkstų svoris .
(src)="19"> Subalit halos lahat ng mais na ating kinakain ay dumaan sa artipisyal na proseso .
(trg)="19"> Tačiau visi kukurūzai , kuriuos mes valgome , vienaip ar kitaip buvo genetiškai pakeisti .
(src)="20"> Higit pa doon , ang mais ay sangkap sa maraming bagay .
(trg)="20"> Pasakysiu štai ką – kukurūzai dedami visur .
(src)="21"> Dapat pa bang banggitin ang mga sakahan na may ka lunos-lunos na kalagayan , ang tinatawag nilang CAFOS ( Confined Animal Feeding Operations ) .
(trg)="21"> Jau nekalbant apie narvuose laikomų gyvūnų šėrimo sistemas , vadinamas CAFOS .
(src)="22"> ( Tawanan ) Gamit ng mga modernong magsasaka ang mga kemikal mula sa fossil fuels at inihahalo sa lupa upang tumubo ang mga halaman .
(trg)="22"> ( Juokas ) Tradiciškai fermeriai naudoja chemines trąšas , pagamintas iš iškasamo kuro , kurį sumaišo su dirvožemiu ir jame augina augalus .
(src)="23"> Ginagawa nila ito dahil naubos na ang sustansya sa lupa dahil sa paulit-ulit na pagtatanim .
(trg)="23"> Taip daro todėl , kad dirvoje nebeliko jokių maistingų medžiagų , ji nualinta nuo vienodų kultūrų auginimo .
(src)="24"> Sunod ay ginagamitan nila ng kemikal ang mga prutas at gulay , tulad ng pesticides at herbicides , upang tanggalin ang mga masamang dahon at peste .
(trg)="24"> Antra , vaisiai ir daržovės purškiami nuodingais chemikalais , pesticidais ir herbicidais , kad užmuštų piktžoles ir kenkėjus .
(src)="25"> Sa tuwing umuulan , ang mga kemikal na ito ay nanunuot sa lupa , at nahahalo sa mga katubigan , at nilalason ang ating tubig .
(trg)="25"> Lyjant lietui šie chemikalai patenka į dirvą arba į mūsų vandens apytakos ratą , nuodydami ir mūsų vandenį .
(src)="26"> Sunod ay ginagamitan nila ng radiation ang pagkain para humaba pa ang buhay nito , at nang maibiyahe pa nila ito ng milya-milya at dinadala sa mga pamilihan .
(trg)="26"> Paskui maisto produktai švitinami radiacija , kad ilgiau laikytųsi ir juos būtų galima nugabenti tūkstančius kilometrų nuo ūkio iki prekybos centro .
(src)="27.1"> Natanong ko rin ang aking sarili , paano ako magbabago ?
(src)="27.2"> Paano ko mababago ang mga ganitong bagay ?
(trg)="27.1"> Todėl aš savęs klausiu , kaip galiu tai pakeisti ?
(trg)="27.2"> Kaip galiu pakeisti šiuos dalykus ?
(src)="28"> Ito ang aking natuklasan .
(trg)="28"> Štai ką sugalvojau .
(src)="29"> Nadiskubre ko na may kilusan tungo sa mas maayos na pamamaraan .
(trg)="29"> Sužinojau , kad egzistuoja judėjimas , siekiantis to paties .
(src)="30"> Parang kailan lang ay ninais kong maglaro sa NFL .
(trg)="30"> Dar visai neseniai aš norėjau būti Nacionalinės futbolo lygos žaidėju .
(src)="31"> Sa halip , nagpasya akong maging magsasaka sa natural na pamamaraan .
(trg)="31"> Nusprendžiau , kad verčiau užsiimsiu ekologiška žemdirbyste .
(src)="32"> ( Palakpakan ) Salamat .
(trg)="32"> ( Plojimai ) Ačiū .
(src)="33"> Sa gayong paraan , mas magiging kapaki-pakinabang ako .
(trg)="33"> Toks mano pasirinkimas turės didesnį poveikį pasauliui .
(src)="34"> Si Joel Salatin , kinukutya siyang isang baliw na magsasaka , dahil hindi siya nagpapadala sa sistema .
(trg)="34.1"> Šis vyras – Džoelis Salatinas .
(trg)="34.2"> Jį vadina pakvaišusiu ūkininku , nes jis augina priešingai , negu sistema .
(src)="35"> Dahil ako ay home-schooled , nais ko siyang marinig balang araw .
(trg)="35"> Kadangi mokausi namuose , kartą nuvykau pasiklausyti jo .
(src)="36"> Ang lalaking ito , " ang baliw na magsasaka , " na hindi gumagamit ng mga kemikal na pesticides , herbicides , o mga artipisyal na buto .
(trg)="36"> Šis vyras , šis pakvaišęs ūkininkas , nenaudoja jokių pesticidų , herbicidų ar genetiškai modifikuotų sėklų .
(src)="37"> At dahil doon , siya ay nabansagang " baliw " .
(trg)="37"> Ir todėl sistema jį vadina neprotingu .
(src)="38"> Nais kong sabihin na kaya nating lahat na gumawa ng pagbabago sa pamamagitan ng mahusay na pagpili , gaya ng pagbili ng ating pagkain diretso sa mga nakalalapit na magsasaka o sa ating mga kapitbahay .
(trg)="38"> Noriu jums pasakyti , kad visi mes galime prisidėti prie pokyčių , rinkdamiesi kažką kita , negu iki šiol , pirkdami sau maistą tiesiai iš vietos ūkininkų ar iš savo kaimynų , kuriuos pažįstame visą gyvenimą .
(src)="39"> May mga taong nagsasabi na ang natural at lokal na mga produkto ay mas mahal , pero totoo nga ba ?
(trg)="39"> Kai kurie žmonės sako , kad organinis arba vietos ūkiuose užaugintas maistas yra brangesnis , bet ar tikrai ?
(src)="40"> Sa lahat ng mga bagay na aking natutunan tungkol sa sistema ng produksyon ng pagkain , 2 bagay lang ang ating pinagpipilian : ang bayaran ang magsasaka , o bayaran ang ospital .
(trg)="40"> Sprendžiant iš to , ką pavyko sužinoti apie maisto pramonę , man atrodo , kad mes mokame arba ūkininkui , arba mokėsime gydytojui .
(src)="41"> ( Palakpakan ) Ngayon alam ko na ang aking pipiliin .
(trg)="41"> ( Plojimai ) Dabar tvirtai žinau , ką rinkčiausi aš .
(src)="42"> Nais kong malaman ninyo na mayroong mga sakahan -- tulad ng kay Bill Keener sa Sequatchie Cove Farm sa Tennessee -- kung saan ang kanyang mga baka ay kumakain ng damo at ang kanyang mga baboy na naglalaro sa putik , gaya ng inisip ko dati .
(trg)="42"> Noriu , kad jūs žinotumėte – yra tokių ūkių , tokių kaip Bilo Kynerio Sequachie Cove ūkis Tenesio valstijoje , kuriuose galvijai iš tiesų ėda žolę ir kiaulės voliojasi purve , kaip ir galvodavau .
(src)="43"> Minsan , ay nagpupunta ako sa sakahan ni Bill upang tumulong , at makita ko sa personal at malapitan kung saan galing ang kinakain kong karne .
(trg)="43"> Kartais važiuoju į Bilo ūkį ir padedu darbuose , kad galėčiau iš arčiau ir asmeniškai pamatyti , iš kur iš tiesų atsiranda mėsa .
(src)="44"> Naniniwala ako na kakain ang mga bata ng mas sariwang gulay at mas masustansiyang pagkain kung alam nila kung saan ito nagmumula .
(trg)="44"> Noriu jums pasakyti : aš tikiu , kad vaikai valgytų šviežių daržovių ir gerų vaisių , jeigu daugiau žinotų apie juos ir iš kur jie atkeliauja .
(src)="45"> Marami ng mga palengke ang nagsusulputan sa bawat komunidad .
(trg)="45"> Noriu , kad žinotumėte , jog kiekvienoje bendruomenėje atsiranda ūkininkų turgūs .
(src)="46"> Nais kong malaman ninyo na mahilig ako at ang aking mga kapatid ng masustansyang baked kale chips .
(trg)="46"> Noriu pasakyti , kad man , mano broliui ir sesei iš tiesų patinka valgyti džiovintus kopūstinius traškučius .
(src)="47"> Ibinabahagi ko ito saan man ako magpunta .
(trg)="47"> Stengiuosi apie tai kalbėti visur .
(src)="48"> Kamakailan lang , ikinuwento ng tiyuhin ko na binigyan niya ng cereal ang 6 na taong gulang kong pinsan .
(trg)="48"> Ne taip seniai mano dėdė pasakojo , kad mano šešerių metų pusseserei pasiūlė dribsnių .
(src)="49"> Tinanong niya kung gusto nito ng natural at organic na Toasted O 's o ang sugarcoated na flakes -- yung mga nakakahon na may cartoon character sa harap .
(trg)="49"> Jis paklausė , ar ji nori ekologiškų Toasted O 's , ar saldintų dribsnių , tų su dryžuotu animaciniu personažu per visą dėžutę .
(src)="50"> Sabi ng aking pinsan sa tatay niya na mas pipiliin nito ang organic Toasted O 's cereal kasi daw sabi ni Birke na hindi siya dapat kumain ng makikintab na cereal .
(trg)="50"> Mano mažoji pusseserė atsakė , kad norėtų ekologiškų Toasted O 's , nes Birkė sakė , kad jis niekad nevalgytų blizgančių dribsnių .
(src)="51"> At ganoon nga , mga kaibigan ang paraan upang tayo ay maglikha ng pagbabago isang bata bawat pagkakataon .
(trg)="51"> Štai taip , mano bičiuliai , galime keisti po vieną vaiką .
(src)="52"> Sa susunod na ikaw ay patungo sa pamilihan , isipin ang produktong lokal , piliin ang natural , magkaroon ng sapat na kaalaman tungkol sa iyong magsasaka at sa produksyon ng pagkain .
(trg)="52"> Kai kitą kartą būsite maisto parduotuvėje , ieškokite savo krašte užauginto maisto , rinkitės ekologiškus produktus , žinokite , ką valgote ir kur tai užauginta .
(src)="53"> Salamat .
(trg)="53"> Ačiū .
(src)="54"> ( Palakpakan )
(trg)="54"> ( Plojimai )
# fil/ted2020-1044.xml.gz
# lt/ted2020-1044.xml.gz
(src)="1"> Ang aking malaking ideya ay isang napakaliit na ideya na maaaring buksan ang bilyun-bilyong malalaking ideya na hanggang ngayo 'y nakatago sa ating kamalayan .
(trg)="1"> Mano didelė idėja tėra mažytė idėja , galinti atverti milijonus didelių idėjų , kurios šiuo metu slypi mumyse .
(src)="2"> At ang maliit na ideyang iyon ay ang pagtulog .
(trg)="2"> Ir ta mano mažoji idėja yra miegas .
(src)="3"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Ang kwartong ito ay puno ng mga kababaihang type-A .
(trg)="3"> ( Juokas ) ( Plojimai ) Čia pilnas kambarys veiklių moterų .
(src)="4"> Ito ay kwarto ng mga babaeng kulang sa tulog .
(trg)="4"> Čia pilnas kambarys neišsimiegančių moterų .
(src)="5"> Pahirapan ko itong natutunan , ang kahalagahan ng pagtulog .
(trg)="5"> Aš savo kailiu patyriau , ko vertas miegas .
(src)="6"> Dalawa-at-kalahating taon na ang nakakaraan , nahimatay ako sa sobrang pagod .
(trg)="6"> Prieš 2,5 metų aš nualpau iš nuovargio .
(src)="7"> Nauntog ang ulo ko sa mesa .
(trg)="7"> Galva trenkiau į stalą , susilaužiau žandikaulį ,
(src)="8"> Nadurog ang aking cheekbone , at may limang tahi malapit sa kanang mata .
(trg)="8"> dešinę akį teko siūti .
(src)="9"> At sinimulan ko ang paglalakbay sa pagtuklas ng kahalagahan ng pagtulog .
(trg)="9"> Tada pradėjau iš naujo atrasti miego vertę .
(src)="10"> At sa lahat ng aking pinagdaanan , nag-aral ako , kinausap ang mga doktor , mga siyentipiko , at andito ako ngayon upang sabihin na ang paraan sa mas produktibo , mas masigla , at mas masayang buhay ay ang magkaroon ng sapat na tulog .
(trg)="10"> Per tą laiką pamažu mokiausi , kalbėjau su gydytojais , mokslininkais , ir štai esu čia , kad pasakyčiau , jog kelias į produktyvumą , didesnį įkvėpimą ir laimingesnį gyvenimą yra išsimiegoti .
(src)="11"> ( Palakpakan ) At tayong mga kababaihan ang mangunguna sa bagong pakikibaka , itong bagong isyung peminista .
(trg)="11"> ( Plojimai ) Mes , moterys , būsime priešaky šios naujos revoliucijos , naujos feminizmo idėjos .
(src)="12.1"> Literal tayong matutulog papuntang tagumpay , literal .
(src)="12.2"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Dahil sa kasamaang-palad para sa mga kalalakihan , ang kakulangan sa tulog ay naging sukatan ng pagiging lalaki .
(trg)="12.1"> Mes pasieksim aukštumas per lovą , tiesiogine prasme .
(trg)="12.2"> ( Juokas ) ( Plojimai ) Nes , deja , vyrams neišsimiegojimas tapo lygus vyriškumui .
(src)="13"> Kamakailan , nakasama ko sa hapunan ang isang lalaki na ipinagmayabang na apat na oras lang ang tulog niya nung isang gabi .
(trg)="13"> Neseniai vakarieniavau su vyruku , kuris gyrėsi , kad naktį prieš tai temiegojo keturias valandas .
(src)="14.1"> At gusto ko sanang sabihin na -- pero hindi ko ginawa -- sasabihin ko na sana , " Alam mo ?
(src)="14.2"> Kung limang oras sana ' yun , mas interesante sana ang hapunang ito . "
(trg)="14.1"> Ir man norėjosi pasakyti -- nors nepasakiau -- " Žinai , ką ?
(trg)="14.2"> Jei būtumei miegojęs penkias , vakarienė būtų kur kas įdomesnė . "
(src)="15"> ( Tawanan ) Sa kasalukuyan , ang kakulangan sa pagtulog ay nagiging isang kompetisyon .
(trg)="15"> ( Juokas ) Atsirado tarsi neišsimiegojimo varžybos .
(src)="16"> Tulad dito sa Washington , na kung makikipag-breakfast date ka , at tatanungin mo , " Pwede ba ang 8 : 00 ? "
(trg)="16"> Ypač čia , Vašingtone , jei tariesi susitikti prie pusryčių , ir sakai : " Ar tiks aštunta ryto ?
(src)="17"> sasabihin nila sa 'yo , " Late na ' yang alas-otso , pero okay lang , makakapag-tennis pa ako at aasikasuhin ang ilang conference calls , bago tayo magkita ng 8 . "
(trg)="17"> " , tau gali atsakyti : " Man per vėlu , bet nieko , aš pažaisiu tenisą , susiplanuosiu kelis skambučius , ir susitiksim 8-tą . "
(src)="18"> At paniwala nila ay napakaproduktibo nito at ang dami ng natatapos , ngunit sa totoo lang ay hindi talaga , dahil sa ngayon , marami tayong matatalinong lider sa negosyo , sa pananalapi , sa pulitika , na gumagawa ng mga maling pagpapasiya .
(trg)="18"> Jie mano , kad tai reiškia , jog jie yra labai užimti ir produktyvūs , bet tiesa tokia -- jie nėra , nes mums yra tekę matyti , kaip puikūs lyderiai versle , finansuose , politikoje priima klaikius sprendimus .
(src)="19"> Kaya ang mataas na I.Q. ay hindi sukatan ng pagiging magaling na lider , dahil ang tunay na kahulugan ng pamumuno ay ang kakayahang makita ang tipak ng yelo bago pa nito banggain ang Titanic .
(trg)="19"> Tad aukštas IQ nereiškia , kad esi geras lyderis , nes juk lyderystės esmė yra gebėjimas pamatyti ledkalnį prieš jam atsitrenkiant į Titaniką .
(src)="20"> Napakarami na ng mga yelong tumama sa ating mga Titanic .
(trg)="20"> O mūsų titanikus jau apdaužė per daug ledkalnių .
(src)="21"> Katunayan , tingin ko na kung ang Lehman Brothers ay naging Lehman Brothers at Sisters , baka andito pa sila ngayon .
(trg)="21"> Tiesą sakant , man net atrodo , kad jei broliai Lehmanai būtų buvę broliai ir seserys Lehmanai , jie nebūtų bankrutavę .
(src)="22"> ( Palakpakan ) Habang ang lahat ng lalaki ay abala sa pagiging hyper-connected 24 / 7 , baka naman mapapansin ng babae ang tipak ng yelo , dahil nanggaling siya sa pito-at-kalahati o walong oras na tulog at makikita niya ang buong larawan .
(trg)="22"> ( Plojimai ) Kol visi broliai būtų ištisą parą itin budrūs ir prisijungę , galbūt sesė būtų pastebėjusi ledkalnį , nes būtų pabudusi po 7,5 ar 8 valandų miego ir būtų galėjusi pamatyti bendrą vaizdą .
(src)="23"> Kaya habang tayo 'y nahaharap sa napakaraming krisis sa ating mundo sa kasalukuyan , ang bagay na makakabuti sa 'tin sa personal na aspeto , ang bagay na magdudulot ng galak , pasasalamat , kahusayan sa ating buhay upang maging pinakamagaling sa kanya-kanyang karera ay siya ring makakabuti para sa mundo .
(trg)="23"> Tad šiuo metu , kai susiduriame su visa daugybe pasaulio krizių , tai , kas gerai mums asmeniškai , tai , kas atneša daugiau laimės ir dėkingumo , efektyvumo į mūsų gyvenimus , tai , kas geriausia mūsų karjerai , yra geriausia ir pasauliui .
(src)="24"> Kaya hinihikayat ko kayo na ipikit ang inyong mga mata at tuklasin ang mahuhusay na mga ideya na nakatago sa kaloob-looban natin , ihinto ang mga makina at tuklasin ang bisa ng pagtulog .
(trg)="24"> Tad raginu jus užsimerkti ir atrasti puikias idėjas , kurios slypi mumyse , išjungti variklius ir atrasti miego galią .
(src)="25"> Salamat .
(trg)="25"> Ačiū .
(src)="26"> ( Palakpakan )
(trg)="26"> ( Plojimai )
# fil/ted2020-1106.xml.gz
# lt/ted2020-1106.xml.gz
(src)="1"> Alam ko ang iniisip ninyo .
(trg)="1"> Žinau , ką galvojate .
(src)="2"> Sa tingin ninyo , nawawala yata ako at maya maya ay may aakyat sa tanghalang ito at magbabalik sa akin sa dapat kong kaupuan .
(trg)="2"> Manote , kad pasiklydau ir tuoj kas nors užlips ant scenos ir atsargiai palydės mane atgal į vietą .
(src)="3"> ( Palakpakan ) Nangyayari sa akin yan madalas sa Dubai
(trg)="3.1"> ( Plojimai . )
(trg)="3.2"> Man taip nuolat nutinka Dubajuje .
(src)="4"> Narito ka ba para magbakasyon ?
(trg)="4"> „ Atostogaujate , mieloji ? “
(src)="5"> ( Tawanan ) Binibisita mo ba ang mga anak mo ?
(trg)="5"> ( Juokas . ) „ Atvykote aplankyti vaikų ?
(src)="6"> Gaano ka katagal dito ?
(trg)="6"> Ar ilgai pabūsite ? “
(src)="7"> Sa katunayan , ninanais kong magtagal .
(trg)="7"> Na , tikiuosi dar kurį laiką pabūti .
(src)="8"> Nakatira at nagtuturo ako sa lugar ng Gulf nang mahigit 30 taon .
(trg)="8"> Gyvenu ir mokytojauju Persijos įlankoje daugiau kaip 30 metų .
(src)="9"> ( Palakpakan ) At sa mga panahong iyon , nakita ko ang maraming pagbabago .
(trg)="9.1"> ( Plojimai . )
(trg)="9.2"> Per tą laiką mačiau daug pokyčių .
(src)="10"> At ang bilang ng mga ito ay nakakapangilabot .
(trg)="10"> Ši statistika gana šokiruoja .
(src)="11"> At nais kong talakayin sa inyo ngayon ay tungkol sa mga wikang namamatay at ang globalisasyon ng Ingles .
(trg)="11"> Šiandien noriu pakalbėti apie kalbų nykimą ir anglų kalbos globalizaciją .
(src)="12"> Nais kong isalaysay sa inyo ang tungkol sa aking kaibigan na nagtuturo ng Ingles sa mga matatanda sa Abu Dhabi
(trg)="12"> Noriu papasakoti apie savo draugę , kuri mokė suaugusius anglų kalbos Abu Dabyje .
(src)="13"> At isang mainam na araw , napagpasyahan nyang dalhin sila sa halamanan para turuan sila ng ilang salita tungkol sa kalikasan .
(trg)="13"> Vieną gražią dieną ji nutarė nusivesti juos į sodą ir pamokyti gamtos žodyno .
(src)="14"> Ngunit sa huli ay siya ang natuto ng lahat ng salitang Arabo para sa mga halaman ng lugar , at kanilang mga gamit -- gamit sa panggagamot , pagpapaganda , pagluluto , at herbal
(trg)="14"> Bet galiausiai ji pati ėmė mokytis visų arabiškų vietos augalų pavadinimų ir jų paskirties – medicinai , kosmetikai , maistui gaminti , žolelėms .
(src)="15"> Paano natutunan ng mga mag-aaral ang lahat ng iyon ?
(trg)="15"> Iš kur šie mokiniai gavo visas šias žinias ?
(src)="16"> Tiyak , sa kanilang mga ninuno at maging sa ninuno ng kanilang mga ninuno .
(trg)="16"> Žinoma , iš savo senelių ar net prosenelių .
(src)="17"> HIndi na natin kailangang pag-usapan kung gaano kahalaga ang kakayahang nating makipagtalastasan sa iba 't ibang salinlahi .
(trg)="17"> Nereikia nė sakyti , kaip svarbu bendrauti skirtingoms kartoms .
(src)="18"> Ngunit ang nakakalungkot , ngayon , ang mga wika ay nagkakamatayan sa hindi kapanipaniwalang bilis .
(trg)="18"> Tačiau , deja , šiandien kalbos miršta neregėtu greičiu .
(src)="19"> May isang wikang namamatay sa loob ng 14 na araw .
(trg)="19"> Kas 14 dienų miršta viena kalba .
(src)="20"> Kasabay nito , ang Ingles ang itinuturing na pandaigdigang wika .
(trg)="20"> Tuo tarpu anglų kalba neabejotinai yra pasaulinė kalba .