# fil/ted2020-66.xml.gz
# lo/ted2020-66.xml.gz


(src)="1.1"> Magandang umaga .
(src)="1.2"> Kamusta kayo ?
(trg)="1"> ສະບາຍດີ . ພວກທ່ານເປັນແນວໃດແດ່ ?

(src)="2"> Magaling , di ba ?
(trg)="2"> ຜ່ານມາຄັກຫຼາຍ ແມ່ນບໍ ?

(src)="3"> Natangay ako ng buong pangyayari .
(trg)="3"> ຂ້າພະເຈົ້າເກືອບຫງາຍຍ້ອນສິ່ງທີ່ໄດ້ເກີດຂຶ້ນທັງໝົດ .

(src)="4"> Sa totoo , ako 'y aalis na .
(trg)="4"> ອັນທີ່ຈິງ , ຂ້າພະເຈົ້າວ່າຈະກັບດີກວ່າ .

(src)="5"> ( Tawanan ) Merong naging tatlong paksa , di ba ? na inikutan ng komperensya , na may kinalaman sa aking nais talakayin .
(trg)="5"> ( ຫົວ ) ຜ່ານມາ ມີຢູ່ ສາມ ແກນ , ແມ່ນບໍ່ , ທີ່ໄດ້ຜ່ານກອງປະຊຸມ , ເຊິ່ງກ່ຽວພັນ ກັບສິ່ງທີ່ຂ້າພະເຈົ້າຢາກເວົ້າເຖິງ

(src)="6.1"> Una , ang pambihirang katibayan ng pagkamalikhain ng tao sa lahat ng pagtatanghal na nakita natin at sa lahat ng mga tao na narito .
(src)="6.2"> Iba-iba nga lang
(trg)="6"> ອັນທີໜຶ່ງແມ່ນຫຼັກຖານອັນອັດສະຈັນ ຂອງຄວາມຄິດສ້າງສັນຂອງມະນຸດຊາດ ໃນບົດສະເໜີທັງໝົດທີ່ພວກເຮົາໄດ້ຟັງຜ່ານມາ ແລະ ຈາກໝົດທຸກຄົນທີ່ຢູ່ທີ່ນີ້ . ສະເພາະແຕ່ ຄວາມຫຼາກຫຼາຍ

(src)="7.1"> at ang lawak nito .
(src)="7.2"> Ang pangalawa ay tayo 'y nasa sitwasyong di natin alam kung anong mangyayari sa hinaharap .
(trg)="7"> ແລະ ຂອບເຂດ ຂອງມັນ ກໍ່ພໍແຮງແລ້ວ . ອັນທີສອງນັ້ນແມ່ນ ສິ່ງນີ້ ພາເຮົາມາຢູ່ໃນຈຸດທີ່ພວກເຮົາບໍ່ຮູ້ເລີຍວ່າແມ່ນຫຍັງຈະເກີດຂຶ້ນ , ໃນອະນາຄົດ .

(src)="8"> Walang ideya kung anong kalalabasan .
(trg)="8"> ບໍ່ຮູ້ເລີຍ ວ່າ ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ຈະຜັນຂະຫຍາຍໄປແນວທາງໃດ .

(src)="9"> Ako ay interesado sa edukasyon --
(trg)="9"> ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມສົນໃຈໃນການສຶກສາ -

(src)="10"> talaga , natuklasan ko na ang lahat ay interesado sa edukasyon .
(trg)="10"> ອັນທີ່ຈິງແລ້ວ , ສິ່ງທີ່ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນແມ່ນ ໝົດທຸກຄົນມີສິ່ງທີ່ຕ້ອງສົນໃຈໃນການສຶກສາ .

(src)="11.1"> Kayo rin ' di ba ?
(src)="11.2"> Nakakatuwang malaman .
(trg)="11"> ບໍ່ແມ່ນບໍ ? ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນວ່າສິ່ງນີ້ເປັນຕາສົນໃຈຫຼາຍ .

(src)="12"> Kung ikaw ay nasa handaang panghapuntan , at sinabi mong
(trg)="12"> ຖ້າທ່ານໄປຮ່ວມງານສັງສັນ , ແລະ ເວົ້າວ່າ

(src)="13"> nagtra-trabaho ka sa edukasyon -- katunayan , hindi ka madalas sa mga handaang panghapunan , kung dito ka nagtratrabaho .
(trg)="13"> ທ່ານເຮັດວຽກໃນຂະແໜງສຶກສາ - ອັນທີ່ຈິງ , ທ່ານຈະບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ໄປຮ່ວມງານສັງສັນດອກ , ເວົ້າແທ້ , ຖ້າທ່ານເຮັດວຽກໃນຂະແໜງສຶກສາ .

(src)="14"> ( Tawanan ) Hindi ka iimbitahan .
(trg)="14"> ( ຫົວ ) ບໍ່ມີໃຜເຊີນທ່ານດອກ .

(src)="15.1"> At di ka na iimbitahain pang muli , kataka-taka .
(src)="15.2"> Iyon ay kakaiba sa akin .
(trg)="15"> ແລະ ກໍ່ບໍ່ມີໃຜຊວນທ່ານເປັນເທື່ອທີສອງ , ເຊິ່ງມັນກໍ່ແປກ . ຂ້າພະເຈົ້າວ່າມັນປະຫຼາດດີ .

(src)="16"> Subalit kung ikaw ay naimbitahan , at sinabi mo sa iba , alam mo , tatanong nila , " Anong trabaho mo ? "
(trg)="16"> ແຕ່ວ່າຖ້າທ່ານໄດ້ໄປ , ແລະ ບອກໃຜຜູ້ໜຶ່ງວ່າ , ຫັ້ນນ່າ , ເຂົາຖາມວ່າ , “ ເຈົ້າເຮັດວຽກຫຍັງ ? ”

(src)="17"> at sasabihin mong nagtratrabaho ka sa edukasyon , makikita mo ang pamumutla ng kanilang mukha .
(trg)="17"> ແລ້ວ ທ່ານບອກວ່າທ່ານເຮັດວຽກໃນຂະແໜງສຶກສາ , ທ່ານຊິເຫັນໃບໜ້າຂອງເຂົາປາດສະຈາກສີເລືອດ .

(src)="18.1"> Na parang , " Dios ko , " alam mo , " Bakit ako ?
(src)="18.2"> Kaisa-isang gabi ko sa isang linggo . "
(trg)="19"> “ ຈັ່ງແມ່ນຊາດ , ” ຫັ້ນນ່າ , “ ເປັນຫຍັງຕ້ອງແມ່ນກູ ? ຫາກໍ່ຊິໄດ້ອອກມາສັງສັນກັບໝູ່ເທື່ອທຳອິດໃນອາທິດ . ” ( ຫົວ )

(src)="19.1"> ( Tawanan ) Kung itatanong mo ang kanilang edukasyon , ku-kwelyuhan ka na nila .
(src)="19.2"> Dahil isa ito sa mga bagay na maselang usapin , tama ?
(trg)="20"> ແຕ່ຖ້າທ່ານຫາກຖາມກ່ຽວກັບການສຶກສາຂອງເຂົາ , ເຂົາຈະຈັບທ່ານຕິດຝາ . ເພາະວ່າມັນເປັນສິ່ງໜຶ່ງ ທີ່ລົງເລິກໃນຕົວຄົນເຮົາ , ຂ້າພະເຈົ້າເວົ້າຖືກບໍ ?

(src)="20"> Parang relihiyon , at pera at ibang bagay .
(trg)="21"> ຄືກັບ ສາດສະໜາ , ເງິນຄຳ ແລະ ສິ່ງອື່ນໆ .

(src)="21"> May malaki akong interes sa edukasyon , at sa tingin ko lahat tayo .
(trg)="22"> ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມສົນໃຈອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃນການສຶກສາ , ແລະ ຄິດວ່າເຮົາທຸກຄົນມີຄືກັນໝົດ .

(src)="22"> May malaki tayong personal na interes dito , marahil dahil ang edukasyon ang nakatakdang magdadala sa atin sa bukas na di natin alam .
(trg)="23"> ເຮົາມີສ່ວນໄດ້ສ່ວນເສີຍອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃນການສຶກສາ , ສ່ວນໜຶ່ງຍ້ອນວ່າ ມັນແມ່ນການສຶກສານີ້ລະທີ່ຄວນຈະ ພາເຮົາໄປສູ່ອະນາຄົດທີ່ພວກເຮົາບໍ່ສາມາດເຂົ້າໃຈໄດ້ .

(src)="23"> Kung iisipin mo , ang mga batang papasok sa paaralan sa taong ito ay mag-reretiro sa 2065 .
(trg)="24"> ຖ້າທ່ານລອງຄິດເບິ່ງ , ເດັກນ້ອຍທີ່ເລີ່ມເຂົ້າໂຮງຮຽນປີນີ້ ຈະກິນບຳນານໃນປີ 2065 .

(src)="24"> Walang nakakaalam -- sa kabila ng lahat ng ating namalas sa nakaraang apat na araw -- kung ano ang magiging itsura ng mundo sa loob ng limang taon .
(trg)="25"> ບໍ່ມີໃຜຮູ້ - ເຖິງຈະມີຊ່ຽວຊານຕັ້ງຫຼາຍຄົນທີ່ໄດ້ແຫ່ຂະບວນມາໃນໄລຍະ 4 ວັນທີ່ຜ່ານມາ - ວ່າໂລກນີ້ຈະເປັນແນວໃດ ໃນອີກ 5 ປີ . ແຕ່ປານນັ້ນ ພວກເຮົາຍັງພັດ

(src)="25"> At subalit dapat na tinuturuan natin sila para doon .
(trg)="26"> ຕ້ອງໄດ້ໃຫ້ການສຶກສາແກ່ເດັກນ້ອຍເຜື່ອໄວ້ . ສະນັ້ນ ການທີ່ບໍ່ສາມາດຄາດເດົາໄດ້ນັ້ນ , ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ,

(src)="26"> Kaya ang walang kaalaman ay pambihira .
(trg)="27"> ເປັນສິ່ງທີ່ມະຫັດສະຈັນ .

(src)="27"> At ang ikatlong bahagi nito ay tayong lahat ay sumasang-ayon , gayunman , na ang mga bata ay may pambihirang kapasidad na taglay -- kapasidad sa bagong bagay .
(trg)="28"> ແລະ ສ່ວນທີສາມ ໃນນີ້ ແມ່ນ ພວກເຮົາທຸກຄົນໄດ້ເຫັນພ້ອມກັນແລ້ວ ເຖິງ ສະມັດຖະນະອັນອັດສະຈັນທີ່ເດັກນ້ອຍມີ - ສະມັດຖະນະເພື່ອການປ່ຽນແປງຂອງເຂົາ .

(src)="28.1"> Ibig kong sabihin , Si Sirena kagabi ay kamangha-mangha , di ba ?
(src)="28.2"> Ang makita ang kanyang kakayanan .
(trg)="29"> ຂ້າພະເຈົ້າໝາຍເຖິງ , ຊີເຣນາ ມື້ຄືນນີ້ ແມ່ນຄົນທີ່ມະຫັດສະຈັນ , ບໍ່ແມ່ນບໍ ? ພຽງແຕ່ເບິ່ງສິ່ງທີ່ລາວສາມາດເຮັດໄດ້ .

(src)="29"> siya ay bukod-tangi , subalit hindi lamang sya ang bukod-tangi sa mundo ng kabataan .
(trg)="30"> ແລະ ລາວກໍ່ມີຈຸດພິເສດ , ແຕ່ຄັນຊິເວົ້າແລ້ວ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າລາວກໍ່ບໍ່ໄດ້ ພິເສດມາຕັ້ງແຕ່ຍັງນ້ອຍ .

(src)="30.1"> Ang ating natunghayan ay isang tao na may kakaibang dedikasyon nalaman ang talento .
(src)="30.2"> Sa aking palagay ,
(trg)="31"> ສິ່ງທີ່ທ່ານເຫັນນັ້ນແມ່ນຄົນຜູ້ໜຶ່ງທີ່ອຸທິດຕົນຢ່າງຍິ່ງ ຜູ້ທີ່ພົບກັບພອນສະຫວັນ . ແລະ ຂໍ້ສະເໜີຂອງຂ້າພະເຈົ້າແມ່ນວ່າ

(src)="31.1"> lahat ng mga bata ay talento At atin itong nilulustay , ng walang pakundangan .
(src)="31.2"> Kaya nais kong talakayin ang edukasyon at
(trg)="32"> ເດັກທຸກຄົນມີພອນສະຫວັນຫຼາຍຫຼວງ . ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ສິ້ນເປືອງສິ່ງນີ້ໄປ , ຢ່າງບໍ່ໃສ່ໃຈເລີຍ . ສະນັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າຢາກເວົ້າກ່ຽວກັບການສຶກສາ ແລະ

(src)="32"> nais kong pagusapan ang pagkamalikhain .
(trg)="33"> ຂ້າພະເຈົ້າຢາກເວົ້າກ່ຽວກັບຄວາມຄິດສ້າງສັນ .

(src)="33"> Ako ay naninniwala na magkasing-halaga ang karunungan bumasa at sumulat sa pagkamalikhain , at dapat natin itong ituring sa parehong estado .
(trg)="34"> ຈຸດຢືນຂອງຂ້າພະເຈົ້າແມ່ນວ່າ ຄວາມຄິດສ້າງສັນໃນປະຈຸບັນ ແມ່ນສຳຄັນສຳລັບການສຶກສາທຽບເທົ່າກັບການຮູ້ໜັງສື , ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ຄວນປະຕິບັດກັບທັງສອງສິ່ງໃນສະຖານະພາບດຽວກັນ .

(src)="34"> ( Palakpakan ) Salamat .
(trg)="35"> ( ຕົບມື ) ຂອບໃຈ .

(src)="35.1"> Yun na yun , sya nga pala .
(src)="35.2"> Maraming salamat .
(trg)="36"> ມື້ນີ້ກໍ່ມີເທົ່ານີ້ເດີ້ . ຂອບໃຈຫຼາຍໆ .

(src)="36.1"> ( Tawanan ) Labing-limang minuto pa .
(src)="36.2"> Well , Ako ay ipinanganak .... hindi ( Tawanan )
(trg)="37"> ( ຫົວ ) ສະນັ້ນ , ຍັງອີກ 15 ນາທີ . ອັນ , ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເກີດທີ່ ... ບໍ່ແມ່ນ .

(src)="37.1"> Kamakailan ay may narinig akong kwento -- Gustong-gusto ko itong kinukwento -- isang batang babae sa leksiyon ng pagguhit .
(src)="37.2"> Anim na taon
(trg)="38"> ( ຫົວ ) ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້ ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຍິນເລື່ອງດີໆເລື່ອງໜຶ່ງ - ຂ້າພະເຈົ້າມັກເລົ່າເລື່ອງນີ້ໃຫ້ຄົນຟັງ - ກ່ຽວກັບເດັກຍິງຜູ້ໜຶ່ງໃນຊົ່ວໂມງຮຽນແຕ້ມຮູບ . ລາວອາຍຸໄດ້ ຫົກ ປີ .

(src)="38"> at sya ay nasa may likuran ng klase , gumuguhit , at sabi ng guro ang maliit na batang babae ito ay bibihirang nagbibigay pansin , at sa leksiyon ng pagguhit na ito siya ay nagbigay pansin .
(trg)="39"> ແລະ ລາວນັ່ງຢູ່ຫຼັງສຸດ , ກຳລັງແຕ້ມຢູ່ , ແລະ ຄູໄດ້ເວົ້າວ່ານາງນ້ອຍຜູ້ນີ້ບໍ່ຄ່ອຍ ເອົາໃຈໃສ່ໃນໂມງຮຽນ , ແລະ ໃນຊົ່ວໂມງແຕ້ມຮູບແນວນີ້ລາວພັດໃສ່ໃຈ .

(src)="39"> Nabighani ang guro at lumapit siya sa kanya
(trg)="40"> ນາງຄູຮູ້ສຶກສະຫງົນ ແລະ ເຂົ້າໄປຫານາງນ້ອຍ

(src)="40.1"> at nagtanong , " Anong ginagawa mo ? "
(src)="40.2"> At ang sabi ng batang babaek , " Gumuguhit ako ng larawan ng Diyos . "
(trg)="41"> ແລະ ເວົ້າວ່າ , “ ກຳລັງແຕ້ມຫຍັງ ? ” ແລະ ນາງນ້ອຍເວົ້າວ່າ , “ ແຕ້ມຮູບພະເຈົ້າ . ”

(src)="41"> At sabi ng guro , " Pero walang nakaka-alam ng itsura ng Dios "
(trg)="42"> ແລະ ນາງຄູເວົ້າວ່າ , “ ແຕ່ບໍ່ມີໃຜຮູ້ໄດ໋ວ່າພະເຈົ້າມີໜ້າຕາເປັນແນວໃດ . ”

(src)="42"> At sabi ng batang babae , " Maya-maya lang malalaman nila "
(trg)="43"> ແລະ ນາງນ້ອຍເວົ້າວ່າ , “ ຈັກໜ້ອຍເຂົາຫາກຊິຮູ້ . “

(src)="43"> ( Tawanan ) Noong ang aking anak ay apat na taon sa Inglatera -- katunayan siya ay apat na taon kahit saan , para maging matapat ( Tawanan ) Kung kami 'y magiging strikto tungkol dito , kahit saan siya pumunta , apat na taon siya noong taon na iyon .
(trg)="44"> ( ຫົວ ) ໃນຕອນທີ່ລູກຊາຍຂອງຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ ສີ່ ປີ ທີ່ປະເທດອັງກິດ - ອັນທີ່ຈິງ ລາວກໍ່ອາຍຸໄດ້ສີ່ປີຢູ່ທຸກບ່ອນຫັ້ນລະ , ເວົ້າແທ້ . ( ຫົວ ) ຖ້າເວົ້າໃຫ້ຖືກແທ້ , ບໍ່ວ່າລາວຊິໄດ້ໄປໃສ , ລາວກໍ່ໄດ້ມີອາຍຸ ສີ່ ປີ ໝົດທັງປີນັ້ນລະ .

(src)="44.1"> Siya ay nasa Nativity play .
(src)="44.2"> Naaalala ninyo pa ba ang kwento ?
(trg)="45"> ລາວໄດ້ຫຼິ້ນລະຄອນຕອນເກີດຂອງພະເຈົ້າ . ທ່ານຈື່ເນື້ອເລື່ອງໄດ້ບໍ ? ​ ບໍ່ຫວາ , ມັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂະໜາດ .

(src)="45.1"> Hindi , ito ay napakalaki .
(src)="45.2"> Ito ay napakalaking kwento .
(trg)="46"> ມັນເປັນເລື່ອງທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ .

(src)="46"> Ginawaan nga ito ng karugtong ni Mel Gibson .
(trg)="47"> ເມລ ກິບສັນ ຫຼິ້ນພາກຕໍ່ມາ .

(src)="47.1"> Maaaring napanood nyo na : " Nativity II . "
(src)="47.2"> Pero nakuha ni James ang parte ni Joseph ,
(trg)="48"> ທ່ານອາດຈະໄດ້ເບິ່ງແລ້ວ : ເລື່ອງ “ Nativity II . ” ແຕ່ ເຈມສ ໄດ້ບົດຂອງ ໂຈເຊັຟ ,

(src)="48"> na aming lubos na ikinasiya .
(trg)="49"> ເຊິ່ງເຮົາຕື່ນເຕັ້ນຫຼາຍ .

(src)="49"> Ibinilang namin itong isa sa mga pangunahing bahagi .
(trg)="50"> ເຮົາຖືວ່າບົດນີ້ເປັນຕົວຫຼັກໜຶ່ງຂອງເລື່ອງ .

(src)="50"> Siksik ang lugar ng mga naka T-shirt ng : " James Robinson ay si Joseph ! "
(trg)="51"> ໂຮງສະແດງໄດ້ເຕັມແຕ່ຄົນຂອງເຮົາທີ່ໃສ່ເສື້ອທີ່ມີລາຍຕີພິມວ່າ : “ ເຈມສ ໂຣບິນສັນ ແມ່ນ ໂຈເຊັຟ ! ” ( ຫົວ )

(src)="51"> ( Tawanan ) Hindi nya kailangan magsalita , alam nyo yung papasok ang tatlong hari .
(trg)="52"> ລາວບໍ່ຕ້ອງເວົ້າຫຍັງໃນເລື່ອງ , ແຕ່ທ່ານຮູ້ຕອນທີ່ ພະລາຊາທັງສາມເຂົ້າມາ .

(src)="52"> May mga bitbit na mga regalo , at bitbit nila ang ginto , kamanyang at mira .
(trg)="53"> ພວກເຂົານຳຂອງຂວັນມາ , ແລະ ສິ່ງທີ່ພວກເຂົາຖືມາແມ່ນ ຄຳ , ກຳຍານ , ແລະ ຢາງໄມ້ຫອມ .

(src)="53"> Ito ay talagang nangyari .
(trg)="54"> ສິ່ງນີ້ໄດ້ເກີດຂຶ້ນແທ້ .

(src)="54.1"> Nakaupo kami tingin ko hindi nila nasunod ang pagkasunod-sunod dahil tinanong namin ang isang batang lalake pagkatapos , " OK ba sa iyo ' yun ? "
(src)="54.2"> At sabi nya , " Oo , bakit ?
(src)="54.3"> May Mali ba ? "
(src)="54.4"> Nagkapalit lang sila , yun lang .
(trg)="55"> ພວກເຮົາກະໄດ້ນັ່ງຢູ່ຫັ້ນລະ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າພວກເຂົາໄປຂ້າມຕອນ . ເພາະວ່າເຮົາລົມນຳລູກຊາຍຫຼັງຈົບການສະແດງ ແລະ ເວົ້າວ່າ , “ ເຈົ້າບໍ່ເປັນຫຍັງບໍ ? ” ແລະ ລາວເວົ້າວ່າ , “ ໂດຍ , ເປັນຫຍັງ ? ມີຫຍັງຜິດໄປ ? ” ພວກເຂົາປ່ຽນຕົວ , ທໍ່ນັ້ນລະ .

(src)="55"> Kahit papaano , pumasok ang tatlong lalaki --
(trg)="56"> ແຕ່ຈັ່ງໃດກໍ່ຕາມ , ເດັກຊາຍ ສາມ ຄົນເຂົ້າມາ -

(src)="56"> apat na taong mga bata na may putong sa kanilang mga ulo --
(trg)="57"> ອາຍຸ ສີ່ ປີ ພ້ອມກັບຜ້າເຊັດມືພັນຫົວ - ​

(src)="57"> at ibinaba ang kanilang mga kahon , at sabi ng unang bata , " Bitbit ko ay ginto . "
(trg)="58"> ແລະ ພວກເຂົາວາງກ່ອງທັງສາມລົງ , ແລະ ເດັກຊາຍຜູ້ທຳອິດເວົ້າວ່າ , “ ຂ້ອຍນຳຄຳມາໃຫ້ເຈົ້າ . ”

(src)="58"> At sabi ng ikalawang bata , " Ako naman ay mira "
(trg)="59"> ແລະ ເດັກຊາຍຜູ້ທີສອງເວົ້າວ່າ , “ ຂ້ອຍນຳກຳຍານມາໃຫ້ເຈົ້າ . ”

(src)="59"> At sabi ng ikatlong bata , " ipinadala ito ni Frank . "
(trg)="60"> ແລະ ເດັກຊາຍຜູ້ທີສາມເວົ້າວ່າ , “ ແຟຣງ ສົ່ງອັນນີ້ມາ . ” ( ຫົວ )

(src)="60"> ( Tawanan ) Sa lahat ng ito kita ang kahandaan ng mga batang kunin ang pagkakataon .
(trg)="61"> ຈຸດທີ່ຄ້າຍຄືກັນຂອງສອງເລື່ອງນີ້ແມ່ນວ່າ ເດັກນ້ອຍຈະລອງສ່ຽງເບິ່ງ .

(src)="61"> Kung di nila alam , gagawan nila ng paraan .
(trg)="62"> ຖ້າເຂົາບໍ່ຮູ້ , ເຂົາຈະລອງເຮັດເບິ່ງ .

(src)="62.1"> Tama ba ako ?
(src)="62.2"> Hindi sila takot magkamali .
(src)="62.3"> Ngayo , hindi ko sinasabing ang pagkakamali ay tulad rin ng pagiging malikhain .
(trg)="63"> ຂ້າພະເຈົ້າເວົ້າແມ່ນບໍ ? ພວກເຂົາບໍ່ຢ້ານທີ່ຈະຜິດ . ບາດນີ້ , ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ໝາຍຄວາມວ່າການຜິດ ແມ່ນຄືກັນກັບຄວາມຄິດສ້າງສັນເດີ້ .

(src)="63.1"> Ang alam natin ay , kung di ka nakahandang magkamali , hindi ka makakagawa ng bagay na orihinal .
(src)="63.2"> Kung di ka nakahandang magkamali .
(trg)="64"> ສິ່ງທີ່ພວກເຮົາຮູ້ແມ່ນ , ຖ້າເຈົ້າບໍ່ກຽມພ້ອມທີ່ຈະຜິດ , ເຈົ້າຈະບໍ່ມີວັນສ້າງສິ່ງທີ່ເປັນຕົ້ນສະບັບຂຶ້ນມາໄດ້ . ຖ້າເຈົ້າບໍ່ກຽມພ້ອມທີ່ຈະຜິດ .

(src)="64"> At sa panahong sila ay mga malalaki na , marami sa mga bata ay wala ng kapasidad .
(trg)="65"> ແລະ ກວ່າເຂົາຊິກາຍມາເປັນຜູ້ໃຫຍ່ , ເດັກສ່ວນຫຼາຍໄດ້ສູນເສີຍສະມັດຖະພາບດ້ານນີ້ໄປແລ້ວ .

(src)="65"> Sila ay naging matatakutin ng magkamali .
(trg)="66"> ພວກເຂົາໄດ້ກາຍມາເປັນຄົນທີ່ຢ້ານກົວການຜິດ .

(src)="66"> At ganitong natin pinatatakbo ang ating mga kumpanya , maiba ako .
(trg)="67"> ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ບໍລິຫານບໍລິສັດທັງຫຼາຍໃນລັກສະນະນີ້ , ພວກທ່ານ .

(src)="67"> Pinapaging malaking kasalanan ang pagkakakmali .
(trg)="68"> ເຮົາປະນາມການຜິດພາດ ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ກຳລັງບໍລິຫານ

(src)="68"> At tayo ngayon ay pinapatakbo ang nasyonal na sistema ng edukasyon kung saan ang pagkakamali ang masahol mong magagawa .
(trg)="69"> ລະບົບການສຶກສາແຫ່ງຊາດທີ່ຖືວ່າ ຄວາມຜິດພາດແມ່ນສິ່ງທີ່ເຮວຮ້າຍທີ່ສຸດທີ່ເຈົ້າຈະສາມາດເຮັດໄດ້ .

(src)="69"> At ang resulta nito ay inaalisan natin ng pagiging malikhain ang mga tao .
(trg)="70"> ແລະ ຜົນໄດ້ຮັບກໍ່ແມ່ນວ່າ ພວກເຮົາກຳລັງສຶກສາຄົນໃຫ້ພົ້ນຈາກ ສະມັດຖະພາບໃນການສ້າງສັນ .

(src)="70.1"> Nasambit minsan ito ni Picasso .
(src)="70.2"> Sinabi niya ang lahat ng mga bata ay isinilang na artista .
(trg)="71"> ປີກັດໂຊ ເຄີຍໄດ້ເວົ້າແລ້ວ . ລາວເວົ້າວ່າ ເດັກທຸກຄົນເກີດມາເປັນນັກສິລະປະໝົດ .

(src)="71"> Ang problema ay kung paano mapapanatili ito sa paglaki .
(trg)="72"> ບັນຫາແມ່ນ ເຮັດແນວໃດເຮົາຈຶ່ງຊິຍັງເປັນນັກສິລະປະຢູ່ເມື່ອໃຫຍ່ຂຶ້ນມາ .

(src)="72.1"> Lubhang aniniwala ako dito , na hindi tayo lumalaki sa pagkamalikhain , nawawalan tayo nito .
(src)="72.2"> O kaya , tumitigil sa pagkatuto .
(trg)="73"> ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໃນສິ່ງນີ້ຢ່າງຮຸນແຮງ , ວ່າພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ໃຫຍ່ຂຶ້ນມາສູ່ຄວາມຄິດສ້າງສັນ , ພວກເຮົາໃຫຍ່ອອກຈາກມັນ . ຫຼື ອີກໃນໜຶ່ງ , ພວກເຮົາໄດ້ຮັບການສຶກສາໃຫ້ພົ້ນຈາກມັນ .

(src)="73"> Bakit ganito ?
(trg)="74"> ສະນັ້ນ ເປັນຫຍັງຈິ່ງເປັນແນວນີ້ ?

(src)="74"> Nanirahan ako sa Stratford-on-Avon sa nakaraang limang taon .
(trg)="75"> ຂ້າພະເຈົ້າເຄີຍອາໄສຢູ່ ສແຕຣດຝອດ ອອນ ອາວອນ ຈົນເຖິງປະມານ ຫ້າ ປີ ກ່ອນ .

(src)="75.1"> Sa katunayan , mula sa Stratford kami ay lumipat sa Los Angeles .
(src)="75.2"> Maiisip nyo ang kawalan ng koneksyon ng paglipat na iyon .
(trg)="76"> ອັນທີ່ຈິງ , ພວກເຮົາໄດ້ຍ້າຍຈາກ ສແຕຣດຝອດ ຫາ ລອສ ແອງເຈລິສ . ສະນັ້ນ ທ່ານຄືຊິຈິນຕະນາການອອກວ່າມັນເປັນການປ່ຽນແປງທີ່ປາສະຈາກຂໍ້ຂັດຂ້ອງຂະໜາດໃດ .

(src)="76"> ( Tawanan ) Sa katunayan , kami ay nakatira sa Snitterfield , sa labas ng Stratford , kung saan ipinanganak ang tatay ni Shakespeare .
(trg)="77"> ( ຫົວ ) ອັນທີ່ຈິງແລ້ວ , ພວກເຮົາເຄີຍອາໄສຢູ່ບ່ອນທີ່ເອີ້ນວ່າ ສນິດເຕິຟີລດ , ຢູ່ນອກຂອງ ສແຕຣດຝອດ ໜ້ອຍໜຶ່ງ , ເຊິ່ງເປັນບ່ອນເກີດ ຂອງພໍ່ ຂອງ ເຊັກສເປຍ .

(src)="77"> Nakakagulat ba ?
(trg)="78"> ທ່ານມີຄວາມຄິດອັນໃໝ່ເຂົ້າມາໃນຫົວບໍ ?

(src)="78"> Di nyo akalaing si Shakespeare ay may tatay , ano ?
(trg)="79"> ຂ້າພະເຈົ້າມີ . ທ່ານບໍ່ຄິດຫາພໍ່ຂອງ ເຊັກສເປຍ , ແມ່ນບໍ ?

(src)="79.1"> Di ba ?
(src)="79.2"> Dahil hindi nyo maisip
(trg)="80"> ທ່ານຄິດບໍ ? ເພາະທ່ານບໍ່ຄິດຫາ

(src)="80"> Si Shakespeare sa kanyang kabataan ?
(trg)="81"> ເຊັກສເປຍ ຕອນເປັນເດັກນ້ອຍ , ແມ່ນບໍ ?

(src)="81.1"> Di ba ?
(src)="81.2"> Pitong taong Shakespeare ?
(src)="81.3"> Hindi ko inisip .
(trg)="82"> ເຊັກສເປຍ ຕອນມີອາຍຸ ເຈັດ ປີ ແມ່ນບໍ ? ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ເຄີຍຄິດກ່ຽວກັບອັນນີ້ມາກ່ອນ .​ ຂ້າພະເຈົ້າໝາຍຄວາມວ່າ , ລາວເຄີຍ

(src)="83"> naging pitong taong gulang kahit papaano .
(trg)="83"> ມີອາຍຸໄດ້ ເຈັດ ປີ ໃນຄັ້ງໜຶ່ງ .

(src)="84"> Siya ay kasali rin sa klase ng English , hindi ba ?
(trg)="84"> ລາວເຄີຍ ເຂົ້າຮຽນໃນຊົ່ວໂມງພາສາອັງກິດ ຂອງໃຜຜູ້ໜຶ່ງ , ແມ່ນບໍ ?

(src)="85.1"> Naisip nyo ba kung gaano nakakainis yun ?
(src)="85.2"> ( Tawanan ) " Kailangan mong galingan . "
(trg)="85"> ເຈົ້າຄິດວ່າມັນຊິເປັນຕາລຳຄານຂະໜາດໃດ ? ( ຫົວ ) “ ຕ້ອງພະຍາຍາມໜັກກວ່ານີ້ . ” ຖືກພໍ່ບອກໃຫ້ໄປນອນ , ທ່ານຄິດເບິ່ງ ,

(src)="87"> sinasabihan syang " Matulog na "
(trg)="86"> ບອກ ເຊັກສເປຍ , “ ໄປນອນ , ດຽວນີ້ , ”

(src)="88"> kay William Shakespeare , " at bitiwan na ang lapis .
(trg)="87"> ບອກ ວິລລຽມ ເຊັກສເປຍ , “ ແລະ ກໍ່ວາງສໍລົງໄດ້ແລ້ວ .

(src)="89"> At tigilan na ang pagsasalita ng ganyan .
(trg)="88"> ແລະ ກໍ່ເຊົາເວົ້າແບບນັ້ນ .

(src)="90.1"> Dahil nakakagulo ito sa lahat . "
(src)="90.2"> ( Tawanan )
(trg)="89"> ມັນເຮັດໃຫ້ໝົດທຸກຄົນສັບສົນ . ” ( ຫົວ )

(src)="91.1"> Kahit papaano , lumipat kami mula Stratford patungo sa Los Angeles , at ang isang bagay ukol sa paglipat na iyon .
(src)="91.2"> Ayaw sumama ng aking anak na lalaki .
(trg)="90"> ຈັ່ງໃດກໍ່ຢ່າ , ພວກເຮົາໄດ້ຍ້າຍຈາກ ສແຕຣດຝອດ ຫາ ລອສ ແອງເຈລິສ , ແລະ ອັນທີ່ຈິງ ຂ້າພະເຈົ້າກໍ່ຢາກເວົ້າເຖິງການຍົກຍ້າຍໜ້ອຍໜຶ່ງ . ລູກຊາຍຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ຢາກມານຳ .

(src)="92.1"> Dalawa ang aking anak .
(src)="92.2"> Ang lalake ay 21 na ; ang babae ay 16 .
(trg)="91"> ຂ້າພະເຈົ້າມີລູກສອງຄົນ . ລູກຊາຍ ອາຍຸ 21 ປີ ແລ້ວດຽວນີ້ ; ລູກສາວ ແມ່ນ 16 .

(src)="93"> Ayaw niyang sumama sa Los Angeles .
(trg)="92"> ລູກຊາຍບໍ່ໄດ້ຢາກມາ ລອສ ແອງເຈລິສ .

(src)="94"> Gusto nya , pero sya ay may kasintahan sa Inglatera , Ang mahal niya sa buhay , si Sarah .
(trg)="93"> ລາວມັກມັນຫຼາຍ , ແຕ່ວ່າລາວໄດ້ເພື່ອນຍິງຢູ່ອັງກິດ . ນາງແມ່ນຮັກແຫ່ງຊີວິດຂອງລາວ , ນາງ ຊາຣາ .

(src)="95"> Nakilala nya siya ng isang buwan .
(trg)="94"> ລາວໄດ້ຮູ້ຈັກນາງເປັນເວລາໜຶ່ງເດືອນ .

(src)="96"> Isipin mo , sila ay nagdiwang ng kanilang ika-apat na anibersaryo ,
(trg)="95"> ເຖິງແນວນັ້ນ , ເຂົາເຈົ້າໄດ້ສະຫຼອງວັນຄົບຮອບເທື່ອທີ ສີ່ ,

(src)="97.1"> dahil mahaba ang panahon kapag ikaw ay 16 .
(src)="97.2"> Siya ay talagang inis habang nasa eroplano ,
(trg)="96"> ເພາະວ່າມັນເປັນເວລາທີ່ຍາວນານ ຕອນທີ່ເຈົ້າອາຍຸພຽງແຕ່ 16 ປີ . ຈັ່ງໃດກໍ່ຕາມ , ລາວຜິດໃຈຢ່າງແຮງໃນຂະນະທີ່ຢູ່ເທິງຍົນ ,

(src)="98"> At sabi nya , " di na ko makahahanap pa ng tulad ni Sarah . "
(trg)="97"> ແລະ ລາວເວົ້າວ່າ , “ ລູກຈະບໍ່ໄດ້ພົບຄົນທີ່ຄື ຊາຣາ ອີກ . ”

(src)="99"> At sa totoo lang kami ay masaya sa bagay na iyon , sapagkat siya ang pinaka dahilan kung bakit kami aalis ng bansa .
(trg)="98"> ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ຮູ້ສຶກໂລ່ງໃຈກ່ຽວກັບສິ່ງນີ້ຢູ່ , ເວົ້າແທ້ , ເພາະນາງແມ່ນເຫດຜົນຫຼັກຂອງການຍົກຍ້າຍອອກຈາກປະເທດຂອງພວກເຮົາ .

(src)="100.1"> ( Tawanan ) Peor isang bagay na kapansin-pansin sa paglipat sa Amerika at kung bibiyahe ka sa buong mundo : Ang bawat sistema ng edukasyon sa mundo ay may pare-pareho ng bahagdan ng mga asignatura .
(src)="100.2"> Lahat .
(trg)="99"> ( ຫົວ ) ແຕ່ບາງຢ່າງກະທົບເຈົ້າ ເມື່ອເຈົ້າຍ້າຍມາ ອາເມຣິກາ ແລະ ເມື່ອເຈົ້າທ່ອງທ່ຽວໄປທົ່ວໂລກ : ລະບົບການສຶກສາທຸກບ່ອນໃນໂລກນີ້ ມີລຳດັບຊັ້ນຂອງວິຊາຮຽນອັນດຽວກັນໝົດ . ໝົດທຸກບ່ອນ .

(src)="101.1"> Kahit saan ka magpunta .
(src)="101.2"> Aakalain mong hindi ganuon , subalit ganun talaga .
(trg)="100"> ບໍ່ວ່າເຈົ້າຈະໄປບ່ອນໃດ . ເຈົ້າອາດຈະຄິດວ່າມັນຊິບໍ່ເປັນແນວນັ້ນ , ແຕ່ບໍ່ແມ່ນ .

(src)="102"> At ang mga nasa taas ay matematika at lengguwahe ,
(trg)="101"> ຢູ່ສູງກວ່າໝູ່ໝົດແມ່ນ ເລກ ແລະ ພາສາ ,