# fil/ted2020-1016.xml.gz
# he/ted2020-1016.xml.gz


(src)="1.1"> Hello .
(src)="1.2"> Ako po si Birke Baehr , 11-taong gulang .
(trg)="1"> שלום . שמי בירק באייר , ואני בן 11 .

(src)="2"> Andito ako upang talakayin ang mga problema sa sistema ng produksyon ng pagkain .
(trg)="2"> באתי לכאן היום כדי לספר מה לא בסדר במערכת המזון שלנו .

(src)="3"> Una sa lahat , nais kong sabihin na ako 'y namamangha kung paano tayo napapaniwala ng mga pinapatalastas sa telebisyon at pampublikong paaralan at kahit saan ka man lumingon .
(trg)="3"> ראשית , אני רוצה לומר שאני ממש נדהם באיזו קלות גורמים לילדים להאמין לכל השיווק והפרסום בטלוויזיה , בבתי הספר הציבוריים ובעצם בכל מקום אחר .

(src)="4"> Mukha yatang nais ng mga korporasyon na impluwensyahan ang mga batang katulad ko na pilitin ang aming mga magulang na bumili ng mga bagay na hindi nakabubuti para sa amin o sa ating planeta .
(trg)="4"> נראה לי שהתאגידים מנסים כל הזמן להניע ילדים כמוני לגרום להוריהם לקנות דברים שבעצם אינן טובים לנו או לעולם .

(src)="5"> Lalo na sa mga bata , na naaakit sa makukulay na bagay at mga laruang gawa sa plastik .
(trg)="5"> במיוחד ילדים קטנים נמשכים לאריזות צבעוניות ולצעצועי פלסטיק .

(src)="6"> Dapat kong aminin na ganoon din ako noon .
(trg)="6"> עלי להודות שפעם הייתי כזה .

(src)="7"> Naisip ko din na ang lahat ng pagkain ay nagmumula sa malulusog at masasayang sakahan kung saan ang mga baboy ay naglalaro sa putik at ang mga baka ay kumakain ng damo buong araw .
(trg)="7"> וגם נהגתי לחשוב שכל האוכל שלנו מגיע מהחוות הקטנות והעליזות האלה שבהן החזירים מתפלשים בבוץ והפרות רועות באחו כל היום .

(src)="8"> Natuklasan ko na hindi ito totoo .
(trg)="8"> וגיליתי שזה לא נכון .

(src)="9"> Nagsimula akong magsiyasat sa internet , mga libro at dokumentaryo , sa aking paglalakbay kasama ang aking pamilya .
(trg)="9"> התחלתי להסתכל בכל החומר שיש באינטרנט , בספרים ובסרטים תיעודיים , בטיולי עם משפחתי .

(src)="10"> Natuklasan ko ang madilim na bahagi ng industriya ng produksyon ng pagkain .
(trg)="10"> גיליתי את הצד האפל של מערכת המזון המתועש .

(src)="11"> Una , ang artipisyal na paglikha ng mga buto at organismo .
(trg)="11"> ראשית , יש זרעים ואורגניזמים מהונדסים גנטית .

(src)="12"> Kung saan ang mga buto ay hindi natural na ginagawa sa mga laboratoryo upang magbunga ng mga bagay na hindi natural -- tulad ng pagkuha ng DNA ng isda at ilagay ito sa DNA ng kamatis .
(trg)="12"> שזה כשמטפלים במעבדה בזרע כדי שיעשה משהו שהטבע לא הועיד עבורו -- כמו לקחת די-אן-איי של דג ולהכניס את זה לדי-אן-איי של עגבניה -- איכס .

(src)="13.1"> Nakakapangdiri .
(src)="13.2"> Hindi naman sa ayaw ko ng isda at kamatis , ngunit ito ay sadyang nakakapangilabot .
(trg)="13"> אל תבינו אותי לא נכון . אני אוהב דגים ועגבניות , אבל זה ממש מצמרר .

(src)="14"> ( Tawanan ) Pagkatapos , ang mga buto ay itinatanim at nagkakabunga .
(trg)="14"> [ צחוק ] ואז זורעים את הזרעים , והם גדלים .

(src)="15"> Ang mga produkto nito ay napatunayan nang nagdudulot ng sakit na kanser at iba pang karamdaman sa mga hayop sa laboratoryo , at kinakain na ng mga tao ang mga produktong ito mula pa noong 1990s .
(trg)="15"> הוכח שהמזון שהם מפיקים גורם לסרטן ובעיות אחרות בחיות מעבדה . ואנשים אוכלים אוכל שהופק בצורה כזו מאז שנות ה-90 .

(src)="16"> Karamihan sa atin ay walang malay na may ganitong isyu .
(trg)="16"> ורוב האנשים אפילו לא יודעים על קיומם .

(src)="17"> Alam niyo ba na may mga dagang kumain ng artipisyal na mais at napatunayang nagkasakit sa atay at bato ?
(trg)="17"> הידעתם שחולדות שאכלו תירס מהונדס גנטית פיתחו סימני הרעלת כבד וכליות ?

(src)="18"> Nagkaroon sila ng pamamaga , pagsusugat , at paglaki ng kanilang bato .
(trg)="18"> ביניהם נפיחות , פצעים ועודף-משקל של הכליות .

(src)="19"> Subalit halos lahat ng mais na ating kinakain ay dumaan sa artipisyal na proseso .
(trg)="19"> אבל כמעט כל התירס שאנו אוכלים עבר שינוי גנטי כזה או אחר .

(src)="20"> Higit pa doon , ang mais ay sangkap sa maraming bagay .
(trg)="20"> ואני אומר לכם , יש תירס בכל דבר .

(src)="21"> Dapat pa bang banggitin ang mga sakahan na may ka lunos-lunos na kalagayan , ang tinatawag nilang CAFOS ( Confined Animal Feeding Operations ) .
(trg)="21"> ועוד לא התחלתי לדבר על מפעלי האכלת החיות הכלואות המכונים " קאפוס " .

(src)="22"> ( Tawanan ) Gamit ng mga modernong magsasaka ang mga kemikal mula sa fossil fuels at inihahalo sa lupa upang tumubo ang mga halaman .
(trg)="22"> [ צחוק ] חקלאים רגילים משתמשים בדשנים כימיים שעשויים מדלקי מאובנים שהם מערבבים עם אדמה כדי שהצמחים יגדלו .

(src)="23"> Ginagawa nila ito dahil naubos na ang sustansya sa lupa dahil sa paulit-ulit na pagtatanim .
(trg)="23"> הם עושים זאת כי הם רוקנו מהאדמה את כל החומרים המזינים ע " י גידול אותם גידולים שוב ושוב .

(src)="24"> Sunod ay ginagamitan nila ng kemikal ang mga prutas at gulay , tulad ng pesticides at herbicides , upang tanggalin ang mga masamang dahon at peste .
(trg)="24"> בהמשך מרססים כימיקלים מזיקים יותר על פירות וירקות , כמו קוטלי מזיקים וקוטלי עשבים , כדי להרוג עשבים וחרקים .

(src)="25"> Sa tuwing umuulan , ang mga kemikal na ito ay nanunuot sa lupa , at nahahalo sa mga katubigan , at nilalason ang ating tubig .
(trg)="25"> כשיורד גשם , הכימיקלים האלה מחלחלים לאדמה , או נשטפים אל נתיבי המים שלנו , ומרעילים גם את מימינו .

(src)="26"> Sunod ay ginagamitan nila ng radiation ang pagkain para humaba pa ang buhay nito , at nang maibiyahe pa nila ito ng milya-milya at dinadala sa mga pamilihan .
(trg)="26"> ואז מקרינים את מזונותינו כדי שיאריכו ימים , כדי שאפשר יהיה להוביל אותם אלפי ק " מ מהמקום בו גדלו אל המרכולים .

(src)="27.1"> Natanong ko rin ang aking sarili , paano ako magbabago ?
(src)="27.2"> Paano ko mababago ang mga ganitong bagay ?
(trg)="27"> אז שאלתי את עצמי , איך אוכל לשנות את הדברים האלה ?

(src)="28"> Ito ang aking natuklasan .
(trg)="28"> וזה מה שגיליתי .

(src)="29"> Nadiskubre ko na may kilusan tungo sa mas maayos na pamamaraan .
(trg)="29"> גיליתי שיש תנועה למען דרך טובה יותר .

(src)="30"> Parang kailan lang ay ninais kong maglaro sa NFL .
(trg)="30"> לפני זמן מה רציתי להיות שחקן פוטבול בליגה הלאומית .

(src)="31"> Sa halip , nagpasya akong maging magsasaka sa natural na pamamaraan .
(trg)="31"> החלטתי במקום זה להיות חקלאי אורגני .

(src)="32"> ( Palakpakan ) Salamat .
(trg)="32"> [ מחיאות כפיים } תודה רבה .

(src)="33"> Sa gayong paraan , mas magiging kapaki-pakinabang ako .
(trg)="33"> וכך תהיה לי השפעה גדולה יותר על העולם .

(src)="34"> Si Joel Salatin , kinukutya siyang isang baliw na magsasaka , dahil hindi siya nagpapadala sa sistema .
(trg)="34"> האיש הזה , ג ' ואל סלטין , מכנים אותו חקלאי משוגע כי הוא מגדל בניגוד למערכת .

(src)="35"> Dahil ako ay home-schooled , nais ko siyang marinig balang araw .
(trg)="35"> מכיוון שלמדתי בבית , הלכתי יום אחד לשמוע אותו .

(src)="36"> Ang lalaking ito , " ang baliw na magsasaka , " na hindi gumagamit ng mga kemikal na pesticides , herbicides , o mga artipisyal na buto .
(trg)="36"> האיש הזה , החקלאי המשוגע , לא משתמש בכלל בקוטלי מזיקים ועשבים , או בזרעים מהונדסים גנטית .

(src)="37"> At dahil doon , siya ay nabansagang " baliw " .
(trg)="37"> ובגלל זה המערכת מכנה אותו משוגע .

(src)="38"> Nais kong sabihin na kaya nating lahat na gumawa ng pagbabago sa pamamagitan ng mahusay na pagpili , gaya ng pagbili ng ating pagkain diretso sa mga nakalalapit na magsasaka o sa ating mga kapitbahay .
(trg)="38"> אני רוצה שתדעו שכולנו יכולים לחולל שינוי ע " י שינוי הבחירות שלנו , ע " י קניית מזוננו ישירות מחקלאים מקומיים , או משכנינו , שאנו מכירים כל חיינו .

(src)="39"> May mga taong nagsasabi na ang natural at lokal na mga produkto ay mas mahal , pero totoo nga ba ?
(trg)="39"> יש האומרים שאוכל אורגני או מקומי יקר יותר , אך האם זה באמת כך ?

(src)="40"> Sa lahat ng mga bagay na aking natutunan tungkol sa sistema ng produksyon ng pagkain , 2 bagay lang ang ating pinagpipilian : ang bayaran ang magsasaka , o bayaran ang ospital .
(trg)="40"> עם כל מה שלמדתי על מערכת המזון , נראה לי שיש לנו ברירה , לשלם לחקלאי , או לשלם לבית החולים .

(src)="41"> ( Palakpakan ) Ngayon alam ko na ang aking pipiliin .
(trg)="41"> [ מחיאות כפיים ] ואני בטוח לגמרי מה אני בוחר .

(src)="42"> Nais kong malaman ninyo na mayroong mga sakahan -- tulad ng kay Bill Keener sa Sequatchie Cove Farm sa Tennessee -- kung saan ang kanyang mga baka ay kumakain ng damo at ang kanyang mga baboy na naglalaro sa putik , gaya ng inisip ko dati .
(trg)="42"> אני רוצה שתדעו שיש חוות -- כמו ביל קינר בחוות מפרץ סקוואצ ' י שבטנסי -- שהפרות שלו באמת אוכלות עשב וחזיריו באמת מתפלשים בבוץ , בדיוק כמו שחשבתי .

(src)="43"> Minsan , ay nagpupunta ako sa sakahan ni Bill upang tumulong , at makita ko sa personal at malapitan kung saan galing ang kinakain kong karne .
(trg)="43"> לפעמים אני הולך להתנדב בחווה של ביל , כדי לראות במו עיני מאין מגיע המזון שאני אוכל .

(src)="44"> Naniniwala ako na kakain ang mga bata ng mas sariwang gulay at mas masustansiyang pagkain kung alam nila kung saan ito nagmumula .
(trg)="44"> אני רוצה שתדעו שאני מאמין שילדים יאכלו ירקות טריים ומזון טוב אם ידעו עליהם יותר ומאין הם באמת באים .

(src)="45"> Marami ng mga palengke ang nagsusulputan sa bawat komunidad .
(trg)="45"> אני רוצה שתדעו שיש שווקי איכרים שמופיעים בכל קהילה .

(src)="46"> Nais kong malaman ninyo na mahilig ako at ang aking mga kapatid ng masustansyang baked kale chips .
(trg)="46"> אני רוצה שתדעו שאני , אחי ואחותי באמת אוהבים לאכול צ ' יפס כרוב אפוי .

(src)="47"> Ibinabahagi ko ito saan man ako magpunta .
(trg)="47"> אני משתדל לחלק את זה בכל מקום .

(src)="48"> Kamakailan lang , ikinuwento ng tiyuhin ko na binigyan niya ng cereal ang 6 na taong gulang kong pinsan .
(trg)="48"> לפני זמן לא רב , דודי סיפר שהוא הציע לבן-דודי בן ה-6 דגני בוקר .

(src)="49"> Tinanong niya kung gusto nito ng natural at organic na Toasted O 's o ang sugarcoated na flakes -- yung mga nakakahon na may cartoon character sa harap .
(trg)="49"> הוא שאל אם הוא רוצה " טוסטד או " אורגני או את הפתיתים מצופי הסוכר -- אתם יודעים , עם החיה המצויירת המפוספסת על האריזה .

(src)="50"> Sabi ng aking pinsan sa tatay niya na mas pipiliin nito ang organic Toasted O 's cereal kasi daw sabi ni Birke na hindi siya dapat kumain ng makikintab na cereal .
(trg)="50"> בן-דודי הקטן אמר לאביו שהוא מעדיף את ה " טוסטד או " האורגניים , כי בירק אמר שלא כדאי לו לאכול דגני בוקר מבריקים .

(src)="51"> At ganoon nga , mga kaibigan ang paraan upang tayo ay maglikha ng pagbabago isang bata bawat pagkakataon .
(trg)="51"> וכך , ידידי , אנו יכולים לחולל שינוי ילד אחר ילד .

(src)="52"> Sa susunod na ikaw ay patungo sa pamilihan , isipin ang produktong lokal , piliin ang natural , magkaroon ng sapat na kaalaman tungkol sa iyong magsasaka at sa produksyon ng pagkain .
(trg)="52"> אז בפעם הבאה שתהיו במכולת , חישבו מקומי , בחרו אורגני , הכירו את האיכר שלכם ואת מזונכם .

(src)="53"> Salamat .
(trg)="53"> תודה רבה .

(src)="54"> ( Palakpakan )
(trg)="54"> [ מחיאות כפיים ]

# fil/ted2020-1044.xml.gz
# he/ted2020-1044.xml.gz


(src)="1"> Ang aking malaking ideya ay isang napakaliit na ideya na maaaring buksan ang bilyun-bilyong malalaking ideya na hanggang ngayo 'y nakatago sa ating kamalayan .
(trg)="1"> הרעיון הגדול שלי הוא רעיון מאוד , מאוד קטן שיכול לשחרר מיליארד רעיונות גדולים שכרגע רדומים בתוכנו .

(src)="2"> At ang maliit na ideyang iyon ay ang pagtulog .
(trg)="2"> והרעיון הקטן שלי שיעשה את זה הוא שינה .

(src)="3"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Ang kwartong ito ay puno ng mga kababaihang type-A .
(trg)="3"> ( צחוק ) ( מחיאות כפיים ) זה חדר מלא נשים מסוג A.

(src)="4"> Ito ay kwarto ng mga babaeng kulang sa tulog .
(trg)="4"> זה חדר של נשים חשוכות שינה .

(src)="5"> Pahirapan ko itong natutunan , ang kahalagahan ng pagtulog .
(trg)="5"> ולמדתי בדרך הקשה , את הערך של שינה .

(src)="6"> Dalawa-at-kalahating taon na ang nakakaraan , nahimatay ako sa sobrang pagod .
(trg)="6"> לפני שנתיים וחצי , התעלפתי מתשישות .

(src)="7"> Nauntog ang ulo ko sa mesa .
(trg)="7"> פגעתי עם ראשי בשולחן , ושברתי את עצם הלחי ,

(src)="8"> Nadurog ang aking cheekbone , at may limang tahi malapit sa kanang mata .
(trg)="8"> יש לי חמישה תפרים על העין הימנית שלי .

(src)="9"> At sinimulan ko ang paglalakbay sa pagtuklas ng kahalagahan ng pagtulog .
(trg)="9"> והתחלתי מסע של גילוי מחדש של ערך השינה .

(src)="10"> At sa lahat ng aking pinagdaanan , nag-aral ako , kinausap ang mga doktor , mga siyentipiko , at andito ako ngayon upang sabihin na ang paraan sa mas produktibo , mas masigla , at mas masayang buhay ay ang magkaroon ng sapat na tulog .
(trg)="10"> ובמהלכו , למדתי , נפגשתי עם רופאים , מדענים , ואני פה לספר לכם שהדרך לחיים פרודוקטיביים יותר , מעוררי השראה יותר , שמחים יותר היא לישון מספיק .

(src)="11"> ( Palakpakan ) At tayong mga kababaihan ang mangunguna sa bagong pakikibaka , itong bagong isyung peminista .
(trg)="11"> ( מחיאות כפיים ) ואנחנו הנשים נוביל את הדרך במהפכה החדשה הזו , הנושא הפמיניסטי החדש הזה .

(src)="12.1"> Literal tayong matutulog papuntang tagumpay , literal .
(src)="12.2"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Dahil sa kasamaang-palad para sa mga kalalakihan , ang kakulangan sa tulog ay naging sukatan ng pagiging lalaki .
(trg)="12"> אנחנו נישן את דרכנו לפסגה , מילולית . ( צחוק ) ( מחיאות כפיים ) מפני שלצערנו , לגברים מחסור בשינה הפך לסמל הגבריות .

(src)="13"> Kamakailan , nakasama ko sa hapunan ang isang lalaki na ipinagmayabang na apat na oras lang ang tulog niya nung isang gabi .
(trg)="13"> לאחרונה סעדתי ארוחת ערב עם בחור שהתרברב שהיו לו רק ארבע שעות שינה בלילה הקודם .

(src)="14.1"> At gusto ko sanang sabihin na -- pero hindi ko ginawa -- sasabihin ko na sana , " Alam mo ?
(src)="14.2"> Kung limang oras sana ' yun , mas interesante sana ang hapunang ito . "
(trg)="14"> ואני הרגשתי שאני רוצה להגיד לו -- אבל לא אמרתי -- רציתי להגיד לו , " אתה יודע מה ? אם היית ישן חמש , הארוחה הזו היתה הרבה יותר מעניינת . "

(src)="15"> ( Tawanan ) Sa kasalukuyan , ang kakulangan sa pagtulog ay nagiging isang kompetisyon .
(trg)="15"> ( צחוק ) יש היום סוג של חסך שינה תחרותי .

(src)="16"> Tulad dito sa Washington , na kung makikipag-breakfast date ka , at tatanungin mo , " Pwede ba ang 8 : 00 ? "
(trg)="16"> בעיקר פה בוושינגטון , אם תנסו לקבוע פגישת ארוחת בוקר , ואתם אומרים , " מה אתה אומר על שמונה ? "

(src)="17"> sasabihin nila sa 'yo , " Late na ' yang alas-otso , pero okay lang , makakapag-tennis pa ako at aasikasuhin ang ilang conference calls , bago tayo magkita ng 8 . "
(trg)="17"> הם לרוב יגידו לכם , " שמונה בבוקר זה מאוחר לי , אבל זה בסדר , אני יכול להכניס משחק טניס ולעשות כמה שיחות ועידה ולפגוש אותך בשמונה . "

(src)="18"> At paniwala nila ay napakaproduktibo nito at ang dami ng natatapos , ngunit sa totoo lang ay hindi talaga , dahil sa ngayon , marami tayong matatalinong lider sa negosyo , sa pananalapi , sa pulitika , na gumagawa ng mga maling pagpapasiya .
(trg)="18"> והם חושבים שזה אומר שהם כל כך עסוקים ופרודוקטיביים , אבל האמת היא שהם לא , מפני שלנו כרגע , היו מנהיגים מבריקים בעסקים , בפיננסים , בפוליטיקה , שקיבלו החלטות נוראיות .

(src)="19"> Kaya ang mataas na I.Q. ay hindi sukatan ng pagiging magaling na lider , dahil ang tunay na kahulugan ng pamumuno ay ang kakayahang makita ang tipak ng yelo bago pa nito banggain ang Titanic .
(trg)="19"> אז IQ גבוה לא אומר שאתה מנהיג טוב , מפני שמהות המנהיגות היא היכולת לראות את הקרחון לפני שהוא פוגע בטיטניק .

(src)="20"> Napakarami na ng mga yelong tumama sa ating mga Titanic .
(trg)="20"> והיו לנו יותר מדי קרחונים שפגעו בטיטניקים שלנו .

(src)="21"> Katunayan , tingin ko na kung ang Lehman Brothers ay naging Lehman Brothers at Sisters , baka andito pa sila ngayon .
(trg)="21"> למען האמת , יש לי הרגשה שאם ליהמן ברדרס היו האחים והאחיות ליהמן , הם עוד היו איתנו .

(src)="22"> ( Palakpakan ) Habang ang lahat ng lalaki ay abala sa pagiging hyper-connected 24 / 7 , baka naman mapapansin ng babae ang tipak ng yelo , dahil nanggaling siya sa pito-at-kalahati o walong oras na tulog at makikita niya ang buong larawan .
(trg)="22"> ( מחיאות כפיים ) בזמן שכל האחים היו עסוקים להיות מחוברים 24 / 7 , אולי אחות היתה מבחינה בקרחון , מפני שהיא היתה מתעוררת משינה של שבע וחצי או שמונה שעות והיתה מסוגלת לראות את התמונה הגדולה .

(src)="23"> Kaya habang tayo 'y nahaharap sa napakaraming krisis sa ating mundo sa kasalukuyan , ang bagay na makakabuti sa 'tin sa personal na aspeto , ang bagay na magdudulot ng galak , pasasalamat , kahusayan sa ating buhay upang maging pinakamagaling sa kanya-kanyang karera ay siya ring makakabuti para sa mundo .
(trg)="23"> אז כשאנחנו ניצבים לפני ריבוי המשברים בעולם כרגע , מה שטוב לנו ברמה האישית , מה שיביא יותר אושר , הוקרת תודה , ואפקטיביות בחיים שלנו ויהיה הכי טוב לקריירה שלנו , הוא גם מה שהכי טוב לעולם .

(src)="24"> Kaya hinihikayat ko kayo na ipikit ang inyong mga mata at tuklasin ang mahuhusay na mga ideya na nakatago sa kaloob-looban natin , ihinto ang mga makina at tuklasin ang bisa ng pagtulog .
(trg)="24"> אז אני מפצירה בכם לעצום את העיניים ולגלות את הרעיונות הגדולים שנמצאים בתוכנו , לכבות את המנועים ולגלות את כוח השינה .

(src)="25"> Salamat .
(trg)="25"> תודה רבה .

(src)="26"> ( Palakpakan )
(trg)="26"> ( מחיאות כפיים )

# fil/ted2020-1106.xml.gz
# he/ted2020-1106.xml.gz


(src)="1"> Alam ko ang iniisip ninyo .
(trg)="1"> אני יודעת מה אתם חושבים .

(src)="2"> Sa tingin ninyo , nawawala yata ako at maya maya ay may aakyat sa tanghalang ito at magbabalik sa akin sa dapat kong kaupuan .
(trg)="2"> אתם חושבים שהלכתי לאיבוד , ושמישהו תיכף יעלה לבמה וידריך אותי בעדינות לכיסא שלי .

(src)="3"> ( Palakpakan ) Nangyayari sa akin yan madalas sa Dubai
(trg)="3"> ( מחיאות כפיים ) אומרים לי את זה כל הזמן פה בדובאי .

(src)="4"> Narito ka ba para magbakasyon ?
(trg)="4"> " את כאן בחופשה , מתוקה ? "

(src)="5"> ( Tawanan ) Binibisita mo ba ang mga anak mo ?
(trg)="5"> ( צחוק ) " באת לבקר את הילדים ? "

(src)="6"> Gaano ka katagal dito ?
(trg)="6"> " לכמה זמן את פה ? "

(src)="7"> Sa katunayan , ninanais kong magtagal .
(trg)="7"> טוב , למעשה , אני מקווה להישאר פה זמן ארוך .

(src)="8"> Nakatira at nagtuturo ako sa lugar ng Gulf nang mahigit 30 taon .
(trg)="8"> אני כבר גרה ומלמדת במפרץ הפרסי יותר מ-30 שנים .

(src)="9"> ( Palakpakan ) At sa mga panahong iyon , nakita ko ang maraming pagbabago .
(trg)="9"> ( מחיאות כפיים ) ובשנים האלה , הבחנתי בשינויים רבים .

(src)="10"> At ang bilang ng mga ito ay nakakapangilabot .
(trg)="10"> הנתון הסטטיסטי הזה מזעזע מאוד .

(src)="11"> At nais kong talakayin sa inyo ngayon ay tungkol sa mga wikang namamatay at ang globalisasyon ng Ingles .
(trg)="11"> והיום , אני רוצה לספר לכם על אובדן שפות והגלובליזציה של האנגלית .

(src)="12"> Nais kong isalaysay sa inyo ang tungkol sa aking kaibigan na nagtuturo ng Ingles sa mga matatanda sa Abu Dhabi
(trg)="12"> אני רוצה לספר לכם על ידידה שלי שלימדה אנגלית למבוגרים באבו דאבי .

(src)="13"> At isang mainam na araw , napagpasyahan nyang dalhin sila sa halamanan para turuan sila ng ilang salita tungkol sa kalikasan .
(trg)="13"> ויום אחד היא החליטה לקחת אותם לתוך הגן כדי ללמד אותם מילים הקשורות לטבע .

(src)="14"> Ngunit sa huli ay siya ang natuto ng lahat ng salitang Arabo para sa mga halaman ng lugar , at kanilang mga gamit -- gamit sa panggagamot , pagpapaganda , pagluluto , at herbal
(trg)="14"> אך , בעצם , היא זו שלמדה את כל המילים הערביות לצמחים מקומיים , בנוסף לשימושים שלהם -- שימושים תרופתיים , קוסמטיים , שימושים לבישול , שימושים צמחיים .

(src)="15"> Paano natutunan ng mga mag-aaral ang lahat ng iyon ?
(trg)="15"> איך כל התלמידים האלה רכשו את הידע הזה ?

(src)="16"> Tiyak , sa kanilang mga ninuno at maging sa ninuno ng kanilang mga ninuno .
(trg)="16"> בטח , מהסבים שלהם , ואפילו מההורים של הסבים שלהם .

(src)="17"> HIndi na natin kailangang pag-usapan kung gaano kahalaga ang kakayahang nating makipagtalastasan sa iba 't ibang salinlahi .
(trg)="17"> אני לא צריכה לספר לכם על החשיבות של תקשורת בין דורות .

(src)="18"> Ngunit ang nakakalungkot , ngayon , ang mga wika ay nagkakamatayan sa hindi kapanipaniwalang bilis .
(trg)="18"> אבל היום , למרבה הצער , שפות רבות מתות בשיעור חסר תקדים .

(src)="19"> May isang wikang namamatay sa loob ng 14 na araw .
(trg)="19"> שפה אחת מתה כל שבועיים .

(src)="20"> Kasabay nito , ang Ingles ang itinuturing na pandaigdigang wika .
(trg)="20"> אבל , באותו זמן , כולם מסכימים שאנגלית היא השפה הגלובלית .