# fi/ted2020-10.xml.gz
# tr/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> Näiden oikeutettujen AIDS- ja lintuinfluenssahuolien -- ja kuulemme näistä lisää myöhemmin loistavalta tohtori Brilliantilta -- tahdon puhua teille muista pandemioista , joita ovat sydän- ja verisuonitaudit , diabetes , verenpainetauti -- kaikki täysin ehkäistävissä ainakin 95 prosentissa ihmisistä vain muuttamalla ruokailutottumuksia ja elämäntapaa .
(trg)="1.1"> AIDS ve kuş gribi hakkındaki tüm haklı kaygılarımızın ötesinde , -- ki bu konuda parlak Dr. Brilliant bize bugün daha ayrıntılı bilgi verecek -- bir diğer pandemik salgından , kalp hastalıklarından , şeker hastalığı ve tansiyondan bahsetmek istiyorum .
(trg)="1.2"> Bunların hepsi insanların % 95 'inde , sadece yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesiyle tamamen önlenebilir .
(src)="2.1"> On käymässä niin , että sairaudet globalisoituvat , että ihmiset alkavat syödä kuin me , elää kuin me ja kuolla kuin me .
(src)="2.2"> Yhdessä sukupolvessa , esimerkiksi Aasia on muuttunut yhdestä alhaisimpien sydäntautien ja ylipainon ja diabeteksen alueista yhdeksi korkeimmista .
(src)="2.3"> Ja Afrikassa sydän- ja verisuonitaudit pääsevät tasoihin HIV- ja AIDS-kuolemien kanssa useimmissa maissa .
(trg)="2.1"> Bizler burada , hastalıkların küreselleşmesine tanık oluyoruz .
(trg)="2.2"> Diğer toplumlar bizim gibi beslenmeye , yaşamaya ve ölmeye başladı .
(trg)="2.3"> Ve örneğin Asya bir tek kuşağın yaşam süresinde , kalp hastalığı , şişmanlık ve şeker hastalığında en düşük oranlardan en yüksek oranlara vardı .
(trg)="2.4"> Afrika 'da , birçok ülkede , kalp hastalıklarından ölüm sayısı AIDS ve HIV nedeni ile olan ölümlere artık eşit .
(src)="3.1"> Joten tässä on kriittinen mahdollisuuksien ikkuna .
(src)="3.2"> Meidän on tehtävä suuri vaikutus , joka voi vaikuttaa kirjaimellisesti miljoonien ihmisten elämään , ja harjoittaa ennaltaehkäisevää lääkitystä maailmanlaajuisella skaalalla .
(trg)="3"> Gerçek anlamda milyonlarca insanın yaşamına önemli değişiklikler getirebilme ve küresel çapta koruyucu hekimlik konusunda bir fırsat penceresi ile karşı karşıyayız .
(src)="4"> Sydän- ja verisuonitaudit tappavat yhä enemmän ihmisiä -- ei ainoastaan tässä maassa , mutta myös maailmanlaajuisesti -- kuin muut asiat yhteenlaskettuina , ja se on täysin ehkäistävissä lähes kaikkien kohdalla .
(trg)="4"> Kalp ve damar hastalıkları yalnızca Amerika 'da değil , tüm Dünya 'da hemen hemen herkes için tümüyle önlenebilir olmasına rağmen , her şeyden çok insan öldürüyor .
(src)="5.1"> Eikä ainoastaan ehkäistävissä ; se on oikeastaan peruutettavissa oleva .
(src)="5.2"> Ja lähes 29 vuoden ajan , olemme pystyneet osoittamaan kuinka vain muuttamalla ruokailutottumuksia ja elämäntapaa , käyttämällä näitä high-tech , kalliita , huipputoimenpiteitä voimme todistaa , kuinka voimakkaita nämä yksinkertaiset ja edulliset väliintulot voivat olla -- kvantitatiivinen arteriografia , ennen ja vuoden jälkeen , ja sydämen PET-skannaus .
(trg)="5.1"> Yanlızca önlenebilir değil , aynı zamanda geriye çevrilebilirler .
(trg)="5.2"> Neredeyse 29 yıldır kolayca beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzını değiştirerek , pahalı , yüksek teknoloji ürünü olan ölçümlerle bu basit düşük maliyetli ve çok gelişmiş olmayan teknolojilerin ne kadar güçlü olduğunu kanıtlıyoruz .
(trg)="5.3"> Bir yıl önce ve sonra , arteriyografi değerleri ve kalp PET göstergeleri .
(src)="6"> Osoitimme muutama kuukausi sitten -- julkaisimme ensimmäisen tutkimuksen siitä , kuinka tosiaan voi pysäyttää tai peruuttaa eturauhassyövän etenemisen tekemällä muutoksia ruokailutottumuksiin ja elämäntapaan , ja 70 prosentin regressio kasvaimen kasvussa tai kasvun esto , verrattuna vain yhdeksään prosenttiin vertaisryhmässä .
(trg)="6"> Birkaç ay önce , prostat kanserinin beslenme alışkanlıklarını ve yaşam tarzını değiştirerek durdurulabileceğini veya iyileştirilebileceğini , tümör büyümesinde % 70 oranında azalma sağlanabileceğini -- kontrol grubunda bu oran sadece % 9 idi -- gösteren ilk çalışmayı yayınladık .
(src)="7"> Tässä MRI- ja MR-spektroskopiassa eturauhaskasvaimen toiminta on näytetty punaisella -- voitte nähdä sen vähenevän vuoden jälkeen .
(trg)="7.1"> Ve burada MRI ve MR spektroskopileri , prostat tümörünün aktivitesi kırmızı ile gösterilmiştir .
(trg)="7.2"> Bir sene sonra küçüldüğünü görebilirsiniz .
(src)="8.1"> Nykyään on ylipainoepidemia : kaksi kolmasosaa aikuisista ja 15 prosenttia lapsista .
(src)="8.2"> Mikä minusta on todella huolestuttavaa , on diabeteksen 70 prosentin kasvu viimeisen 10 vuoden aikana , ja tämä voi olla ensimmäinen sukupolvi jolloin lastemme elinikä on lyhyempi kuin meidän .
(src)="8.3"> Se on säälittävää , ja se on estettävissä .
(trg)="8.1"> Ve şimdilerde obez salgını var .
(trg)="8.2"> Yetişkinlerin üçte ikisi ve çocukların % 15 'i .
(trg)="8.3"> Beni asıl endişelendiren şey , şeker hastalığının son 10 yılda % 70 artmış olması ve bu belki de ilk defa bizim yaşadığımızdan daha kısa süre yaşayacak çocukların nesli olacak .
(trg)="8.4"> Bu çok acıklı ve önlenebilir .
(src)="9.1"> Nämä eivät ole äänestystuloksia , nämä ovat ihmisiä -- ylipainoisten ihmisten määrä osavaltioittain , alkaen vuodelta ' 85 , ' 86 , ' 87 -- nämä ovat CDC:n nettisivuilta -- ' 88 , ' ,89 , ' 90 , ' 91 -- uusi kategoria -- ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 -- tämä huononee .
(src)="9.2"> Me tavallaan taannumme .
(src)="9.3"> ( Naurua . )
(src)="9.4"> Mitä voimme tehdä asialle ?
(src)="9.5"> Löytämämme dieetti , joka voi peruuttaa sydäntaudit ja syövän , on aasialainen dieetti .
(trg)="9.1"> Bunlar , oy sonuçları değil .
(trg)="9.2"> Bunlar , eyaletlere göre obez olan insanların sayısı ' 85 , ' 86 , ' 87 'den başlayarak , bunlar CDC 'nin websitesinden ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 , ve yeni bir kategori geliyor ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 -- ve daha da kötüleşiyor .
(trg)="9.3"> Sanki geriliyoruz .
(trg)="9.4"> Şimdi bununla ilgili ne yapabiliriz ?
(trg)="9.5"> Evet , kalp hastalıklarını ve kanseri iyileştiren diyet , Asya diyeti .
(src)="10"> Mutta ihmiset Aasiassa ovat alkaneet syödä kuin me , minkä takia he ovat alkaneet sairastua kuten me .
(trg)="10"> Ama Asya 'daki insanlar bizim gibi yemeye başladılar , bu da bizim gibi onların da hasta olmalarının sebebi .
(src)="11.1"> Olen työskennellyt monien isojen ruokayhtiöiden kanssa .
(src)="11.2"> He voivat tehdä terveellisen ruuan syömisestä hauskaa , seksikästä , muodikasta ja rapeaa , kuten -- olen puhemies McDonald ' sin neuvottelukunnassa , ja PepsiCo , ConAgra ja Safeway ja pian myös Del Monte , ja he ovat huomanneet kuinka tämä on hyvää bisnestä .
(trg)="11.1"> Birçok sayıda büyük yemek firmaları ile çalışmaktayım .
(trg)="11.2"> Onlar sağlıklı besinleri eğlenceli , çekici ve kıtır kıtır yapabilirler .
(trg)="11.3"> McDonald 's 'ın , PepsiCo , ConAgra ve Safeway 'in danışmanlar kurulunu yönetiyorum ve çok yakında Del Monte 'nin .
(trg)="11.4"> Bunu iyi bir iş olarak görüyorlar .
(src)="12.1"> Salaatit , jotka näette McDonald ' sissa , ovat tämän työn hedelmiä -- heiltä on tulossa aasialainen salaatti .
(src)="12.2"> Pepsillä kaksi kolmasosaa tuloskasvusta tuli heidän paremmista ruuistaan .
(trg)="12.1"> McDonald 's 'ta gördüğünüz salatalar çalışmamızdan geldi -- yakında Asya Salatası 'nı menülerine ekleyecekler .
(trg)="12.2"> Pepsi 'nin gelirlerindeki büyümenin 3 'te 2 'si daha iyi yemeklerden kaynaklanıyor .
(src)="13.1"> Ja jos voimme tehdä tämän , voimme vapauttaa resursseja todella tarpeellisten lääkkeiden ostoon hoitaaksemme AIDSia , HIViä ja malariaa ja estääksemme lintuinfluenssaa .
(src)="13.2"> Kiitos .
(trg)="13.1"> Ve eğer bunu yapabilirsek , AIDS ve HIV ve sıtmanın tedavisi ve kuş gribinden korunmak için gereken ilaçları alarak kaynakları ulaşılabilir hale getirebiliriz .
(trg)="13.2"> Teşekkürler .
# fi/ted2020-1016.xml.gz
# tr/ted2020-1016.xml.gz
(src)="1.1"> Hei .
(src)="1.2"> Minun nimeni on Birke Baehr , ja olen 11 vuotta vanha .
(trg)="1.1"> Merhaba .
(trg)="1.2"> İsmim Birke Baehr , ve 11 yaşındayım .
(src)="2"> Tulin tänne puhumaan siitä , mikä ruokajärjestelmässämme on vialla .
(trg)="2"> Bugün buraya gıda sistemimizde yanlış olanın ne olduğunu konuşmaya geldim .
(src)="3"> Ensinnäkin haluaisin sanoa , että olen todella hämmästynyt siitä , kuinka helposti lapsia johdatellaan uskomaan kaikki markkinointi ja mainonta TV:ssä , valtion kouluissa ja oikeastaan kaikkialla ympärillämme .
(trg)="3"> İlk olarak çocukların , televizyondaki , devlet okullarındaki ve hemen hemen baktığınız diğer her yerdeki tüm bu pazarlama ve reklamlarla nasıl da kolayca inandırıldıklarına gerçekten hayret ettiğimi söylemek istiyorum .
(src)="4"> Minusta näyttää , että yritykset yrittävät jatkuvasti yllyttää kaltaisiani lapsia pyytämään vanhempiaan ostamaan tuotteita , jotka eivät ole lainkaan hyväksi meille eivätkä tälle planeetalle .
(trg)="4"> Bana öyle geliyor ki ; firmalar sürekli benim gibi çocukların gezegenimiz ve bizim için iyi olmayan şeyleri ailelerine aldırtmalarını sağlamaya çalışıyorlar .
(src)="5"> Etenkin pieniä lapsia houkuttelevat värikkäät pakkaukset ja muovilelut .
(trg)="5"> Küçük çocuklar , özellikle , renkli paketler ve plastik oyuncaklardan etkileniyorlar .
(src)="6"> Täytyy myöntää , että minäkin olin yksi heistä .
(trg)="6"> Kabul etmeliyim ki , ben de onlardan biriydim .
(src)="7"> Minäkin ajattelin , että kaikki ruokamme tulee iloisilta pikku maatiloilta , joilla porsaat kierivät mudassa ja lehmät laiduntavat nurmella kaiket päivät .
(trg)="7"> Hatta tüm yiyeceklerimizin , domuzların çamurda yuvarlandığı ve ineklerin tüm gün çimenlerde otladığı bu küçük mutlu çiftliklerden geldiğini düşünürdüm .
(src)="8"> Sain selville , että se ei pidä paikkaansa .
(trg)="8"> Keşfettiğim ise bunun doğru olmadığıydı .
(src)="9"> Aloin perehtyä näihin asioihin Internetin , kirjojen ja dokumenttielokuvien kautta sekä matkoilla perheeni kanssa .
(trg)="9"> Internette , kitaplarda , belgesellerde ve ailemle yaptığım gezilerde bu konuları incelemeye başladım .
(src)="10"> Löysin teollisen ruokajärjestelmän pimeän puolen .
(trg)="10"> Endüstriyel gıda sistemimizin karanlık yüzünü keşfettim .
(src)="11"> Ensinnäkin on olemassa geenimuunneltuja siemeniä ja eliöitä .
(trg)="11"> Birincisi genetiği değiştirilen tohumlar ve organizmalar var .
(src)="12"> Siementä käsitellään laboratoriossa tekemään jotain , mitä luonto ei ollut tarkoittanut – esimerkiksi otetaan kalan DNA:ta ja laitetaan sitä tomaatin DNA:han – yök .
(trg)="12"> Bu , doğasında olmayan bir şey yapması için laboratuvarda bir tohumun üzerinde oynama yapılmasıdır -- mesela balığın DNA 'sını çıkarıp domatesin DNA 'sının içine koymak -- iğrenç .
(src)="13"> Älkää ymmärtäkö väärin , pidän kyllä kalasta ja tomaatista , mutta tämä on karmaisevaa .
(trg)="13"> Beni yanlış anlamayın , balıkları ve domatesleri severim , ama bu biraz tüyler ürpertici .
(src)="14"> [ Naurua ] Sitten siemenet istutetaan , ja ne kasvavat .
(trg)="14"> ( Gülüşmeler ) Tohumlar daha sonra ekiliyor ve gelişiyor .
(src)="15.1"> Niistä syntyvän ruoan on osoitettu aiheuttavan koe-eläimille syöpää ja muita vaivoja .
(src)="15.2"> Ja ihmiset ovat syöneet tällä tavoin tuotettua ruokaa 1990-luvulta lähtien .
(trg)="15.1"> Ürettikleri gıdaların kanser ve diğer problemlere yol açtığı laboratuvar hayvanlarında kanıtlandı .
(trg)="15.2"> İnsanlar bu şekilde üretilen gıdaları 1990 'lardan beri tüketiyorlar .
(src)="16"> Useimmat eivät edes tiedä , että sellaista on olemassa .
(trg)="16"> Çoğu insan bunların varlığından bile haberdar değil .
(src)="17"> Tiesittekö , että geenimuunneltua maissia syöneissä rotissa havaittiin merkkejä maksa- ja munuaismyrkytyksestä ?
(trg)="17"> Genetiği değiştirilmiş mısırları yiyen farelerin karaciğer ve böbrek toksisite belirtileri gösterdiklerini biliyor muydunuz ?
(src)="18"> Sellaisia olivat mm. munuaistulehdus ja -vammat sekä munuaisten painon kasvu .
(trg)="18"> Bunlar böbrek iltihaplanmasını , lezyonları ve böbrek ağırlığının artmasını içeriyor .
(src)="19"> Silti lähes kaikki syömämme maissi on jollain tapaa geneettisesti muunneltua .
(trg)="19"> Buna rağmen yediğimiz tüm mısırlar genetik olarak bir şekilde değiştiriliyor .
(src)="20"> Ja minäpä kerron teille : maissia on kaikkialla .
(trg)="20"> Ve söylememe izin verin , mısır her şeyde var .
(src)="21"> Puhumattakaan teljettyjen eläinten ruokintalaitoksista eli CAFOista .
(trg)="21"> Ve beni CAFOS olarak adledilen tutsak hayvanları besleme işlemleri üzerine konuşturmayın bile .
(src)="22"> [ Naurua ] Tavalliset viljelijät käyttävät fossiilisista polttoaineista tehtyjä kemiallisia lannoitteita , jotka sekoitetaan maahan , jotta kasvit kasvaisivat .
(trg)="22"> ( Gülüşmeler ) Geleneksel çiftçiler ekinlerin büyümesini sağlamak için pislikle karıştırdıkları fosil yakıtlarından yapılan kimyasal gübreleri kullanıyorlar .
(src)="23"> He ovat nimittäin hävittäneet maaperästä kaikki ravintoaineet kasvattamalla samaa viljelykasvia yhä uudelleen ja uudelleen .
(trg)="23"> Bunu yapıyorlar ; çünkü aynı ekini tekrar tekrar yetiştirdikleri için toprağın tüm besinlerini yok ettiler .
(src)="24"> Sitten hedelmille ja vihanneksille ruiskutetaan lisää haitallisia kemikaaleja , kuten rikkaruoho- ja hyönteismyrkkyjä. haitallisten kasvien ja ötököiden hävittämiseksi .
(trg)="24"> Sonra , zararlı ot ve böcekleri öldürmek için ot kırıcılar ve böcek öldürücüler gibi daha da zararlı kimyasallar meyve ve sebzelerin üzerine sıkılıyor .
(src)="25"> Sateen tullessa kemikaalit tihkuvat maahan tai valuvat vesistöihin ja myrkyttävät vetemmekin .
(trg)="25"> Yağmur yağdığında , bu kimyasallar toprağa sızıyor , veya sularımızı da zehirlemek üzere su yollarımıza akıyor .
(src)="26"> Sitten ruokamme säteilytetään sen säilymisen parantamiseksi , jotta se voisi matkustaa tuhansia kilometrejä viljelypaikalta ruokakauppoihin .
(trg)="26"> Sonra gıdalarımızı daha uzun süre dayanmaları için ışınlıyorlar , bu sayede gıdalarımız büyüdükleri yerden binlerce mil uzaklıktaki süpermarketlere gidebiliyor .
(src)="27.1"> Siksi kysyin itseltäni : Miten voin muuttua ?
(src)="27.2"> Miten voin muuttaa näitä asioita ?
(trg)="27.1"> Bu yüzden kendime soruyorum , nasıl değiştirebilirim ?
(trg)="27.2"> Bu şeyleri nasıl değiştirebilirim ?
(src)="28"> Ja tämän sain selville .
(trg)="28"> Bulduğum şey şu .
(src)="29"> Huomasin , että on olemassa liike , joka pyrkii parempaan .
(trg)="29"> Daha iyi bir yola doğru bir yönelme olduğunu keşfettim .
(src)="30"> Jonkin aikaa sitten halusin ryhtyä jenkkifutisammatilaiseksi .
(trg)="30"> Şimdi , daha evvel , Ulusal Futbol Ligi oyuncusu olmak isterdim .
(src)="31"> Olen päättänyt , että haluan mieluummin ryhtyä luomuviljelijäksi .
(trg)="31"> Bunun yerine organik çiftçi olmaya karar verdim .
(src)="32"> [ Aplodeja ] Kiitos .
(trg)="32"> ( Alkış ) Teşekkür ederim .
(src)="33"> Ja sillä tavoin voin vaikuttaa maailmaan enemmän .
(trg)="33"> Ve bu yolla dünyada daha fazla etkim olabilir .
(src)="34.1"> Tämä mies on Joel Salatin .
(src)="34.2"> Sanotaan , että hän on mielipuoli maanviljelijä , koska hän ei viljele järjestelmän mukaisesti .
(trg)="34"> Bu adam , Joel Salatin , ona çılgın çiftçi diyorlar çünkü sisteme karşı " yetiştiriyor " .
(src)="35"> Koska käyn kotikoulua , menin kerran kuulemaan häntä .
(trg)="35"> Evde öğrenim gördüğümden dolayı , bir gün onun konuşmasını dinlemeye gittim .
(src)="36"> Tämä mies , " mielipuoli maanviljelijä " , ei käytä rikkaruoho- eikä hyönteismyrkkyjä eikä geenimuunneltuja siemeniä .
(trg)="36"> Bu adam , bu çılgın çiftçi , hiçbir zararlı böcek ilacı , ot kırıcı ilaç ya da genetiği değiştirilmiş tohum kullanmıyor .
(src)="37"> Ja sen ansiosta järjestelmä kutsuu häntä hulluksi .
(trg)="37"> Bu nedenle , sistem tarafından deli olarak adlandırılıyor .
(src)="38"> Haluan teidän tietävän , että voimme muuttaa asioita tekemällä erilaisia valintoja , ostamalla ruokamme suoraan lähiseudun viljelijöiltä tai meille tutuilta naapureilta .
(trg)="38"> Farklı seçimler yaparak , gıdalarımızı yerel üreticilerden ya da doğrudan hayatımız boyunca tanıdığımız komşularımızdan alarak hepimizin fark yaratabileceğini bilmenizi istiyorum .
(src)="39"> Jotkut väittävät luomu- tai lähiruoan olevan kalliimpaa , mutta onko se todella sitä ?
(trg)="39"> Bazıları organik ya da yerel gıdaların daha pahalı olduğunu söylüyor , peki gerçekten öyle mi ?
(src)="40"> Kun ajattelen kaikkea , mitä ruokajärjestelmästä olen oppinut , tuntuu siltä , että me maksamme joko viljelijälle tai sitten sairaalalle .
(trg)="40"> Gıda sistemi hakkında öğrendiğim tüm bu şeylerle , bana öyle geliyor ki ya çiftçilere öderiz ya da hastaneye .
(src)="41"> [ Aplodeja ] Nyt tiedän varmasti , kumman niistä valitsisin .
(trg)="41"> ( Alkış ) Neyi seçeceğimi kesinlikle şimdi daha iyi biliyorum .
(src)="42"> Haluan teidän tietävän , että on olemassa viljelijöitä , kuten Bill Keener Sequatchie Coven tilalta Tennesseestä , joiden lehmät oikeasti syövät ruohoa , ja joiden porsaat oikeasti kieriskelevät mudassa , aivan kuten kuvittelin .
(trg)="42"> Bill Keener 'in Tennessee 'deki Sequachie Cove Çiftliği gibi- ineklerinin otladığı ve domuzlarının çamurda yuvarlandığı tıpkı düşündüğüm gibi çiftliklerin orada olduklarını bilmenizi istiyorum .
(src)="43"> Toisinaan teen vapaaehtoistyötä Billin tilalla , jotta näen läheltä ja omin silmin , mistä syömäni liha on peräisin .
(trg)="43"> Bill 'in çiftliğine bazen gönüllü olarak gidiyorum , bu sayede yediğim etin nereden geldiğini yakından kendi gözlerimle görebiliyorum .
(src)="44"> Haluan teidän tietävän , että uskon lasten syövän tuoreita vihanneksia ja hyvää ruokaa , jos he tietävät siitä ja sen todellisesta alkuperästä enemmän .
(trg)="44"> Çocukların , ancak yedikleri hakkında daha fazla şey bilirler ve yediklerinin gerçekten nereden geldiğini öğrenirlerse taze meyve sebzeler ve iyi gıdaları yiyeceklerine inandığımı bilmenizi istiyorum .
(src)="45"> Haluan teidän tietävän , että kaikkialle perustetaan viljelijöiden toreja .
(trg)="45"> Her bölgede çiftçilerin marketlerinin olduğunu , açılmaya devam ettiklerini bilmenizi istiyorum .
(src)="46"> Haluan teidän tietävän , että minä , veljeni ja sisareni itse asiassa pidämme paistetuista kaalilastuista .
(trg)="46"> Benim , abimin ve kız kardeşimin gerçekten de fırında pişmiş lahana yemeği sevdiğimizi bilmenizi istiyorum .
(src)="47"> Tämän haluan kertoa joka paikassa .
(trg)="47"> Bunu gittiğim her yerde paylaşmaya çalışıyorum .
(src)="48"> Äskettäin setäni sanoi , että hän oli tarjonnut kuusivuotiaalle serkulleni muroja .
(trg)="48"> Çok uzun zaman önce değildi , amcam 6 yaşındaki kuzenime mısır gevreği vermeye kalkmış .
(src)="49"> Hän oli kysynyt , ottaisiko tämä luomurinkuloita vai sokerikuorrutettuja hiutaleita – tiedättehän , niitä joiden paketin kyljessä on iso raidallinen sarjakuvahahmo .
(trg)="49"> Organik Toasted O 's dan mı yoksa şekerle kaplanmış parçalardan mı istediğini sormuş -- bilirsiniz , hani şu önünde büyük çizgili çizgi film karakteri olan .
(src)="50"> Minun pieni serkkuni sanoi isälleen , että hän söisi mieluummin luomurinkulamuroja , koska Birke oli sanonut , ettei kimaltavia muroja pitäisi syödä .
(trg)="50"> Küçük kuzenim , babasına organik Toasted O 'nun mısır gevreğini tercih ettiğini söylemiş , çünkü Birke 'ün dediğine göre , janjanlı mısır gevreğinden yememeliymiş .
(src)="51"> Ystäväni , tällä tavoin voimme tehdä muutoksen yksi lapsi kerrallaan .
(trg)="51"> İşte bu , dostlarım , her seferinde bir çocukla nasıl değişiklik yaratabileceğimizdir .
(src)="52"> Kun olet seuraavan kerran kaupassa , muista lähiruoka , valitse luomua , tunne viljelijäsi ja tunne ruokasi .
(trg)="52"> Bu yüzden bir sonraki sefer bakkala gittiğinizde , yerel düşünün , organik seçin , gıdanızı ve çiftçinizi bilin .
(src)="53"> Kiitos .
(trg)="53"> Teşekkür ederim .
(src)="54"> [ Aplodeja ]
(trg)="54"> ( Alkış )
# fi/ted2020-1018.xml.gz
# tr/ted2020-1018.xml.gz
(src)="1"> OK , kerron taas jotakin ruokavaliostamme .
(trg)="1"> Pekâlâ , şimdi size yine beslenme düzeniyle ilgili bir şey göstereceğim .
(src)="2"> Haluaisin tietää , millainen kuulijakuntani on ja kuinka moni on syönyt hyönteisiä ?
(trg)="2.1"> Önce dinleyiciyi tanımak istiyorum .
(trg)="2.2"> Aranızda kimler daha önce böcek yedi ?
(src)="3"> Aika moni .
(trg)="3"> Bu epey çok .
(src)="4"> ( Naurua ) Ette kuitenkaan edusta koko maailman väestöä .
(trg)="4"> ( Gülüşmeler ) Ama yine de bütün dünya nüfusunu temsil etmiyorsunuz .
(src)="5"> ( Naurua ) Koska 80 % ihmisistä tosiaan syö hyönteisiä .
(trg)="5"> ( Gülüşmeler ) Çünkü insanların % 80 'i gerçekten böcekle besleniyor .
(src)="6"> Se on ihan hyvä juttu .
(trg)="6"> Ama bu gerçekten iyi .
(src)="7.1"> Miksi emme söisi hyönteisiä ?
(src)="7.2"> Ensinnä , mitä hyönteiset ovat ?
(trg)="7.1"> Neden böcek yemeyelim ?
(trg)="7.2"> İlk olarak , böcekler nedir ?
(src)="8"> Ne ovat kuudella jalalla käveleviä eläimiä .
(trg)="8"> Böcekler çevremizde dolanan altı bacaklı hayvanlardır .
(src)="9"> Tässä näkyy vain pieni otos .
(trg)="9"> Burada seçilmiş örnekler var .
(src)="10"> Planeetallamme on kuusi miljoonaa hyönteislajia , kuusi miljoonaa lajia .
(trg)="10"> Gezegen üzerinde altı milyon farklı böcek türü bulunuyor , altı milyon tür .
(src)="11"> Nisäkkäitä on muutama sata -- hyönteisiä kuusi miljoonaa lajia .
(trg)="11"> Bir kaç yüz memeli türü var -- altı milyon böcek türü var .
(src)="12"> Itse asiassa , jos otamme mukaan kaikki organismit , pääsemme paljon suurempiin lukuihin .
(trg)="12"> Aslında , bütün organizmaları sayacak olursak daha geniş rakamlar elde edebiliriz .
(src)="13"> Tosiasiassa pallomme kaikista eläimistä , kaikista eläinlajeista , 80 % kävelee kuudella jalalla .
(trg)="13"> Aslında , dünya üzerindeki bütün hayvanların bütün hayvan türlerinin % 80 'i altı bacaklı .
(src)="14"> Jos laskettaisiin mukaan kaikki yksilöt ja niiden keskimääräinen paino , tulokseksi saataisiin noin 200 - 2000 kg jokaista ihmistä kohti maailmassa .
(trg)="14"> Ama eğer bütün bireyleri sayabilsek ve bunların ortalama ağırlığını alsak dünya üzerindeki kişi başına 200 ile 2,000 kilo gibi bir şey ortaya çıkar .
(src)="15"> Näin ollen biomassana hyönteisiä on meitä paljon enemmän , emmekä ole ihmisten planeetalla vaan hyönteisten planeetalla .
(trg)="15.1"> Bu biyolojik kitle açısından böceklerin bizden daha kalabalık olduğu anlamına geliyor .
(trg)="15.2"> İnsanların gezegeninde yaşamıyoruz böceklerin gezegeninde yaşıyoruz .
(src)="16"> Hyönteisiä ei ole ainoastaan luonnossa , ne ovat mukana talouselämässämmekin , tavallisesti tietämättämme .
(trg)="16"> Böcekler sadece doğada bulunmuyor aynı zamanda ekonomimizde de yer alıyorlar genellikle bizim bilgimiz dışında .
(src)="17"> Parin vuoden takaisen varovaisen arvion mukaan Yhdysvaltain talous hyötyi 57 miljardia dollaria vuodessa .
(trg)="17"> Bir kaç yıl önce bir tahmine , iyimser bir tahmine göre Amerikan ekonomisi bundan yıllık 57 milyar dolar çıkar sağlıyor .
(src)="18"> Se on hyvin suuri luku , ilmainen lisä Yhdysvaltain talouteen .
(trg)="18"> Çok büyük bir rakam , Amerikan ekonomisine ücretsiz bir katkı .
(src)="19"> Niinpä tarkistin , kuinka suuret kustannukset Irakin sota aiheutti samana vuonna .
(trg)="19"> Ben de ekonominin aynı yılda Irak 'taki savaş için ne kadar para harcadığına baktım .
(src)="20"> 80 miljardia dollaria .
(trg)="20"> 80 milyar Amerikan doları .
(src)="21"> Tiedämme , ettei sota ollut halpa .
(trg)="21"> Bunun ucuz bir savaş olmadığını hepimiz biliyoruz .
(src)="22"> Joten hyönteiset , ihan ilmaiseksi , hyödyttävät Yhdysvaltain taloutta suunnilleen saman verran , täysin ilmaiseksi , kenenkään tietämättä .
(trg)="22"> Yani böcekler , ücretsiz olarak , Amerikan ekonomisine neredeyse aynı büyüklükte bir katkıyı , herkes bilmese de , ücretsiz olarak sağlıyor .
(src)="23"> Eikä ainoastaan USA:ssa , vaan jokaisessa maassa , kaikissa talouksissa .
(trg)="23"> Ve sadece Amerika 'da da değil her ülke ve ekonomide .
(src)="24"> Mitä ne tekevät ?
(trg)="24"> Peki ne yapıyorlar ?
(src)="25"> Ne poistavat lantaa , ne pölyttävät viljelykasvimme .
(trg)="25"> Gübreleri temizliyorlar , ekinlerimizi polenliyorlar .
(src)="26"> Kolmannes kaikista syömistämme hedelmistä on tulosta hyönteisten avustamasta kasvien lisääntymisestä .
(trg)="26"> Yediğimiz yiyeceklerin üçte biri böceklerin ürün geliştirmede yer almasının sonuçları .
(src)="27"> Ne pitävät tuholaiset aisoissa ja ovat eläinten ruokaa .
(trg)="27.1"> Vebayı ( pest ) kontrol ediyorlar .
(trg)="27.2"> Ve hayvanlar için gıda kaynağı .
(src)="28"> Ne ovat ravintoketjun alussa .
(trg)="28"> Besin zincirinin başlangıcındalar .
(src)="29"> Pienet eläimet syövät hyönteisiä .
(trg)="29"> Küçük hayvanlar böceklerle besleniyor .
(src)="30"> Suuremmatkin eläimet syövät hyönteisiä .
(trg)="30"> Daha büyük hayvanlar dahi böceklerle besleniyor .
(src)="31"> Hyönteisiä syövät pikku eläimet joutuvat yhä suurempien ja suurempien eläinten suihin .
(trg)="31"> Ama böcekleri yiyen küçük hayvanlar daha büyük hayvanlar tarafından yeniyorlar daha da büyük hayvanlar tarafından .
(src)="32"> Ravintoketjun loppupäässä myös me syömme niitä .
(trg)="32"> Ve besin zincirinin sonunda , biz onları yiyoruz .
(src)="33"> Aika monet ihmiset syövät hyönteisiä .
(trg)="33"> Böcek yiyen oldukça fazla insan var .