# fi/ted2020-10.xml.gz
# hi/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> Näiden oikeutettujen AIDS- ja lintuinfluenssahuolien -- ja kuulemme näistä lisää myöhemmin loistavalta tohtori Brilliantilta -- tahdon puhua teille muista pandemioista , joita ovat sydän- ja verisuonitaudit , diabetes , verenpainetauti -- kaikki täysin ehkäistävissä ainakin 95 prosentissa ihmisistä vain muuttamalla ruokailutottumuksia ja elämäntapaa .
(trg)="1"> ऐड्स और बर्ड फ़्लू पर च ंत करन ज यज़ है और इनके ब रे में हम बुद्ध म न ड . ब्र ल एंट से ब द में सुनेंगे -- आज मैं कुछ दूसर मह म र य ं के ब रे में बत न च हत हूं जैसे हृदयर ग , ड इब ट ज़ , ब्लड प्रेशर -- कम-से - कम 95 % व्यक्त य ं में इन र ग ं क केवल आह र और ज वनशैल में पर वर्तन ल कर बढ़ने से र क ज सकत है .
(src)="2.1"> On käymässä niin , että sairaudet globalisoituvat , että ihmiset alkavat syödä kuin me , elää kuin me ja kuolla kuin me .
(src)="2.2"> Yhdessä sukupolvessa , esimerkiksi Aasia on muuttunut yhdestä alhaisimpien sydäntautien ja ylipainon ja diabeteksen alueista yhdeksi korkeimmista .
(src)="2.3"> Ja Afrikassa sydän- ja verisuonitaudit pääsevät tasoihin HIV- ja AIDS-kuolemien kanssa useimmissa maissa .
(trg)="2"> देखने में यह आ रह है क इन र ग ं क वैश्व करण ह रह है एवं अन्य ल ग हम र तरह भ जन ले रहे हैं , ज रहे हैं , और मर रहे हैं . उद हरण के ल ए , एक ह प ढ़ में एश य में हृदय र ग , म ट प , और ड इब ट ज़ न्यूनतम से अध कतम के स्तर पर पहुंच चुके हैं . अफ़्र क के अनेक देश ं में हृदयर ग ं के क रण ह नेव ल मृत्युदर HIV और AIDS के क रण ह नेव ल म त ं से भ अध क ह चुक है .
(src)="3.1"> Joten tässä on kriittinen mahdollisuuksien ikkuna .
(src)="3.2"> Meidän on tehtävä suuri vaikutus , joka voi vaikuttaa kirjaimellisesti miljoonien ihmisten elämään , ja harjoittaa ennaltaehkäisevää lääkitystä maailmanlaajuisella skaalalla .
(trg)="3"> अब हम रे स मने यह संकटपूर्ण अवसर आ गय है क हम ऐसे रचन त्मक पर वर्तन ल एं ज नसे ल ख ं व्यक्त य ं के ज वन में बदल व आए और व श्व में र गन व रक औषध के उपय ग क बढ़ व म ले .
(src)="4"> Sydän- ja verisuonitaudit tappavat yhä enemmän ihmisiä -- ei ainoastaan tässä maassa , mutta myös maailmanlaajuisesti -- kuin muut asiat yhteenlaskettuina , ja se on täysin ehkäistävissä lähes kaikkien kohdalla .
(trg)="4"> हृदय एवं रक्त व ह न य ं क ब म र य ं न केवल इस देश में बल्क पूरे व श्व में अन्य र ग ं से ह नेव ल म त ं के य ग से भ अध क संख्य में ल ग ं क अपन श क र बन रह हैं जबक हर व्यक्त क इनसे पूर तरह से बच य ज सकत है .
(src)="5.1"> Eikä ainoastaan ehkäistävissä ; se on oikeastaan peruutettavissa oleva .
(src)="5.2"> Ja lähes 29 vuoden ajan , olemme pystyneet osoittamaan kuinka vain muuttamalla ruokailutottumuksia ja elämäntapaa , käyttämällä näitä high-tech , kalliita , huipputoimenpiteitä voimme todistaa , kuinka voimakkaita nämä yksinkertaiset ja edulliset väliintulot voivat olla -- kvantitatiivinen arteriografia , ennen ja vuoden jälkeen , ja sydämen PET-skannaus .
(trg)="5"> इन्हें न केवल र क ज सकत है बल्क व स्तव में इनक उपच र भ क य ज सकत है . और प छले लगभग 29 वर्ष ं से हम इन अत्य धुन क और महंगे उपकरण ं द्व र सफलत पूर्वक यह द ख रहे हैं और स द्ध कर रहे हैं क केवल आह र तथ ज वनशैल मे पर वर्तन ल कर क स प्रक र कम ल गत और स ध रण तकन क क प्रय ग करके इनक र कथ म क ज सकत है . ये है क्व ंट टेट व आर्टेर य ग्र फ़ , एक स ल पहले और एक स ल के ब द , और ये क र्ड यक PET स्कैन हैं .
(src)="6"> Osoitimme muutama kuukausi sitten -- julkaisimme ensimmäisen tutkimuksen siitä , kuinka tosiaan voi pysäyttää tai peruuttaa eturauhassyövän etenemisen tekemällä muutoksia ruokailutottumuksiin ja elämäntapaan , ja 70 prosentin regressio kasvaimen kasvussa tai kasvun esto , verrattuna vain yhdeksään prosenttiin vertaisryhmässä .
(trg)="6"> हमने कुछ मह ने पहले यह द ख य -- हमने पहल र सर्च प्रक श त क ज द ख त है क आह र और ज वनशैल में बदल व ल कर हम प्र स्टेट कैंसर क बढ़त क र क सकते हैं य कम कर सकते हैं और ट्यूमर क बढ़त में 70 % तक क कम आई य उसक बढ़न कम ह गय , जबक न यंत्र त समूह में यह केवल 9 % ह कम हुआ .
(src)="7"> Tässä MRI- ja MR-spektroskopiassa eturauhaskasvaimen toiminta on näytetty punaisella -- voitte nähdä sen vähenevän vuoden jälkeen .
(trg)="7"> और इन MRI य MR स्पेक्ट्र स्क प में प्र स्टेट ट्यूमर गत व ध ल ल रंग से द ख ई गई है -- आप इसे एक स ल ब द घटत हुआ देख सकते हैं .
(src)="8.1"> Nykyään on ylipainoepidemia : kaksi kolmasosaa aikuisista ja 15 prosenttia lapsista .
(src)="8.2"> Mikä minusta on todella huolestuttavaa , on diabeteksen 70 prosentin kasvu viimeisen 10 vuoden aikana , ja tämä voi olla ensimmäinen sukupolvi jolloin lastemme elinikä on lyhyempi kuin meidän .
(src)="8.3"> Se on säälittävää , ja se on estettävissä .
(trg)="8"> अब म ट प एक मह म र बन गय है . द -त ह ई वयस्क और 15 % बच्चे इससे ग्रस्त हैं . सबसे अध क च ंत क ब त यह है क प छले दस वर्ष ं में इसमें 70 % क बढ़त हुई है और श यद यह पहल प ढ़ ह ग ज समें बच्च ं क आयु हम र आयु से कम ह ग . यह बहुत दुखद है और इसे र क ज सकत है .
(src)="9.1"> Nämä eivät ole äänestystuloksia , nämä ovat ihmisiä -- ylipainoisten ihmisten määrä osavaltioittain , alkaen vuodelta ' 85 , ' 86 , ' 87 -- nämä ovat CDC:n nettisivuilta -- ' 88 , ' ,89 , ' 90 , ' 91 -- uusi kategoria -- ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 -- tämä huononee .
(src)="9.2"> Me tavallaan taannumme .
(src)="9.3"> ( Naurua . )
(src)="9.4"> Mitä voimme tehdä asialle ?
(src)="9.5"> Löytämämme dieetti , joka voi peruuttaa sydäntaudit ja syövän , on aasialainen dieetti .
(trg)="9"> ये क स चुन व के आंकड़े नह ं हैं , ये उन व्यक्त य ं क संख्य है ज हर र ज्य में म ट पे क श क र हैं क्रमश 1985 , 1986 , 1987 के -- ये CDC क वेबस इट से ल ए गए हैं -- फ र 1988 से लेकर 1991 तक -- हम रे स मने नई श्रेण आ गई है -- फ र 1992 से 1996 क्रमश 1997 से लेकर 2001 तक -- स्थ त गंभ र ह रह है . इस सबके ज म्मेद र हम ह हैं . अब हम क्य कर सकते हैं ? हमने यह प य है क एश यन आह र क प्र त्स हन देकर हम हृदयर ग और कैंसर में कम ल सकते हैं .
(src)="10"> Mutta ihmiset Aasiassa ovat alkaneet syödä kuin me , minkä takia he ovat alkaneet sairastua kuten me .
(trg)="10"> लेक न एश य के न व स य ं ने भ हम र भ जन संबंध त आदतें अपन ल ं हैं ज सक पर ण म यह है क वे भ हम र तरह ब म र ह ने लगे हैं .
(src)="11.1"> Olen työskennellyt monien isojen ruokayhtiöiden kanssa .
(src)="11.2"> He voivat tehdä terveellisen ruuan syömisestä hauskaa , seksikästä , muodikasta ja rapeaa , kuten -- olen puhemies McDonald ' sin neuvottelukunnassa , ja PepsiCo , ConAgra ja Safeway ja pian myös Del Monte , ja he ovat huomanneet kuinka tämä on hyvää bisnestä .
(trg)="11"> इसल ए मैं कुछ बड़ आह र कंपन य ं के स थ क म कर रह हूं . वे स्व स्थ्यप्रद आह र क अध क स्व द ष्ट , ज यकेद र , फैशनेबल , और सुव ध जनक बन सकते हैं . मैं मैकड नल्ड्स , पेप्स क , क नएग्र , सेफवे , और जल्द ह डेलम ंटे के पर मर्शद त ब र्ड में हूं और वे इसमें अच्छे ब जनेस क संभ वन देख रहे हैं .
(src)="12.1"> Salaatit , jotka näette McDonald ' sissa , ovat tämän työn hedelmiä -- heiltä on tulossa aasialainen salaatti .
(src)="12.2"> Pepsillä kaksi kolmasosaa tuloskasvusta tuli heidän paremmista ruuistaan .
(trg)="12"> मैकड नल्ड्स में म लने व ल सल द इस से व कस त हुआ है -- वे एश यन सल द भ प्रस्तुत करनेव ले हैं . पेप्स के ल भ क द -त ह ई अंश उनके सेहतमंद आह र से आय है .
(src)="13.1"> Ja jos voimme tehdä tämän , voimme vapauttaa resursseja todella tarpeellisten lääkkeiden ostoon hoitaaksemme AIDSia , HIViä ja malariaa ja estääksemme lintuinfluenssaa .
(src)="13.2"> Kiitos .
(trg)="13"> इस प्रक र यद हम इस क र्य में सफल रहे त हम ऐड्स , HIV और मलेर य के उपच र के ल ए धन जुट ने क व्यवस्थ कर सकते हैं और बर्ड फ़्लू क र कथ म कर सकते हैं . धन्यव द .
# fi/ted2020-1034.xml.gz
# hi/ted2020-1034.xml.gz
(src)="1"> Olen opettanut pitkään , ja täten omaksunut paljon tietoa lapsista ja oppimisesta ja toivon , että ymmärtäisimme paremmin oppilaiden potentiaalin .
(trg)="1"> मैं क फ़ समय से पढ ़ रह हूँ , और ऐस करते हुए , बच्च ं और स खने क प्रक्र य संबंध ऐस अनुभव क भण्ड र इकट्ठ कर चुक हूँ ज क मैं च हत हूँ ज्य द से ज्य द ल ग समझें व द्य र्थ य ं क क बल यत और शक्यत के ब रे में ।
(src)="2"> Vuonna 1931 isoäitini -- vasemmalla alhaalla niille , jotka ovat tänään täällä -- suoritti kahdeksannen luokan .
(trg)="2"> १९३१ में मेर द द -- न चल पंक्त में ब ँए तरफ़ -- ने आठव ं प स क ।
(src)="3"> Hän meni kouluun samaan tietoa koska tieto oli siellä .
(trg)="3"> व ज नक र लेने व द्य लय ज त थ क्य ंक ज नक र व द्य लय में ह ह त थ ।
(src)="4"> Se oli kirjoissa ja opettajan päässä , ja hänen täytyi mennä kouluun saamaan tuo tieto , koska näin oppiminen tapahtui .
(trg)="4"> ज्ञ न क त ब ं मे ह त थ , ज नक र श क्षक के द म ग में बसेर करत थ । और उन्हें उसे ग्रहण करने के ल ये वह ँ ज न ह ह त थ , क्य ंक तब ऐसे ह स खते थे ।
(src)="5"> Yksi sukupolvi myöhemmin : tämä on yhden luokkahuoneen koulu , Oak Grove , jossa isäni kävi koulua .
(trg)="5"> स धे एक प ढ ब द : ये एक कमरे क व द्य लय है , ओक ग्रूव , जह ँ मेरे प त ने श क्ष ग्रहण क ।
(src)="6"> Myös hänen täytyi mennä kouluun saadakseen tietoa opettajalta , säilyttääkseen sen ainoassa kannettavassa muistissaan , päässään , ottaakseen sen mukaansa , koska näin tietoa kuljetettiin opettajalta oppilaalle ja käytettiin myöhemmin elämässä .
(trg)="6"> और उन्हें भ स्कूल ज न ह त थ अपने श क्षक से ज नक र प्र प्त करने के ल ये , फ र उन्हें उसे अपने द म ग में दर्ज करन ह त थ , ज क उस समय क एकम त्र उपलब्द्ध पेन-ड्र इव थ , और तभ वे उसे अपने स थ ले ज प ते थे , क्य ंक उन द न ं ज नक र क ब ँटने क यह ज़र य थ श क्षक से व द्य र्थ क , और फ़ र दुन य में इस्तेम ल ह ने के ल ये ।
(src)="7"> Kun olin lapsi , meillä oli tietosanakirjoja kotona .
(trg)="7"> जब मैं बच्च थ , हम रे घर में एक पूर व श्वक ष थ ।
(src)="8"> Ne oli ostettu sinä vuonna kun synnyin , ja tämä oli erityisen hienoa , koska minun ei tarvinnut mennä kirjastoon saamaan tietoa ;
(trg)="8"> उसे उस स ल ख़र द गय ज स स ल मैं पैद हुई . और व अस ध रण थ , क्य ंक मुझे फ़ र ज नक र के ल ये पुस्तक लय ज ने क इंतज़ र नह ं करन ह त थ ;
(src)="9"> tieto oli minun kotonani ja se oli mahtavaa .
(trg)="9"> ज नक र मेरे घर पर ह उपलब्द्ध थ और ये ज़बरदस्त थ ।
(src)="10"> Tämä oli erilaista kuin mitä aikaisemmat sukupolvet olivat kokeneet , ja se muutti sen miten olin vuorovaikutuksessa tiedon kanssa , vaikka aivan pienimmällä tasolla .
(trg)="10"> ये ब लकुल ह अलग थ प छल द प ढ य ं के अनुभव से , और उसने मेरे ज नक र इस्तेम ल करने के तर क ं क बदल ड ल भले ह क तने ह छ टे स्तर पर ।
(src)="11"> Tieto oli lähempänä minua .
(trg)="11"> पर ज नक र मेरे न कट थ ।
(src)="12"> Pääsin siihen käsiksi .
(trg)="12"> मैं कभ भ उसे प्र प्त कर सकत थ ।
(src)="13"> Sinä aikana , kun olin yläasteella ja aloin opettaa internet ilmestyi .
(trg)="13"> ज समय गुज़र मेरे ह ई-स्कूल के ज़म ने से ले कर मेरे श क्षक बनने के ब च , उसमें हमने इंटरनेट क आगमन देख ।
(src)="14"> Juuri kun internetiä aloitettiin käyttää opetusvälineenä lähdin Wisconsonista ja muutin pieneen kaupunkiin Kansasissa , jossa sain tilaisuuden opettaa ihanassa , pienessä kaupungissa Kansasin maalaispiiriikunnassa , jossa opetin minulle mieluisinta ainetta , Amerikan valtio-oppia .
(trg)="14"> ठ क ज स समय इंटरनेट एक श क्षण क व ध के रूप में उभर रह थ , मैं व स्क न्स न से न कल कर क न्स स आ गय - क नस स के उपनगर य इल क ं में , जह ँ मुझे पढ ने क अवसर म ल एक छ टे , प्य रे से उपनगर में ग्र म ण क न्स स के व द्य लय में , जह ँ मैं अपन मनपसंद व षय पढ रह थ , अमर क सरक रतंत्र ।
(src)="15"> Ensimmäinen vuoteni -- todella innoissani -- aloin opettaa Amerikan valtio-oppia , pidän politiikasta .
(trg)="15"> मेर पहल स ल -- मस्तम ल मज़ेद र - अमर क सरक रतंत्र पढ ़ने ज न , और मेर र जन त क उपक्रम से बेहद लग व ।
(src)="16"> Oppilaat lukiossa : eivät niin innostuneita opiskelemaan Amerikan valtiojärjestelmää .
(trg)="16"> ब रहव ं के बच्चे : उतन कुछ ख स उत्स ह त नह ं थे अमर क सरक र क समझने में ।
(src)="17"> Toinen vuosi : opin muutamia asiota -- minun oli muutettava taktiikkaani .
(trg)="17"> दूसर स ल : कुछ च ज़ें स ख -- अपने तर के बदलने पड़े ।
(src)="18"> Ja annoin heille aidon kokemuksen , jonka avulla he saattoivat oppia itse .
(trg)="18"> और मैनें उनके स मने एक असल अनुभव रख ज क उन्हें खुद स खने क म क देत थ ।
(src)="19"> En antanut heille ohjeita mitä tai miten heidän tuli tehdä se .
(trg)="19"> मैने उन्हें नह ं बत य क क्य और कैसे करें ।
(src)="20"> Annoin heille tehtävän järjestää vaalikeskustelu omassa yhteisössään .
(trg)="20"> मैने बस उनके स मने एक समस्य रख , ज समें उन्हें अपने आसप स के समुद य में एक चुन व करव न थ ।
(src)="21"> He tekivät mainoslehtisiä , soittivat toimistoihin ,
(trg)="21"> उन्ह ंने पर्चे छ पे , क र्य लय ं क फ़ न क य ,
(src)="22"> tarkastivat aikatauluja , tapasivat sihteereitä ,
(trg)="22"> समय-स र ण य ँ बन ईं , सच व ं से मुल क तें क ं ,
(src)="23"> tekivät vaalikeskusteluesitteen kaupungin asukkaille , jotta nämä saisivat enemmän tietoa ehdokkaista .
(trg)="23"> और फ़ र चुन व क पुस्त क न क ल पूरे शहर क उनके उम्म दव र ं पर ज नक र देने के ल ये ।
(src)="24"> He kutsuivat kaikki koululle iltakeskusteluun , joka käsitteli hallitusta ja politiikkaa , ja katujen kunnossapitoa , ja tämä oli todellinen oppimiskokemus .
(trg)="24"> उन्ह ंने सबक व द्य लय में बुल य एक श म भर ब तच त करने के ल ये सरक र और र जन त पर और गल य ँ ठ क से बन ं थ ं जैस ब त ं पर भ , और इस द र न इन बच्च ं ने सच में सुदृढ अनुभव-आध र त श क्ष प य ।
(src)="25.1"> Muut , kokeneemmat opettajat katsoivat minua ja sanoivat , " Siinä hän nyt on .
(src)="25.2"> Voi kuinka suloista .
(src)="25.3"> Hän yrittää saada tuon tehtyä . "
(trg)="25"> पुर ने श क्षक -- ज क ज्य द अनुभव थ -- मुझे देखते थे और कहते थे , " देख इसे । क तन प्य र है । और ये व ये सबकुछ करव ने क क श श कर रह है । "
(src)="26"> ( Naurua ) " Hän ei tiedä mitä on luvassa . "
(trg)="26"> ( हँस ) " इसे अंद ज़ ह नह ं है क इसके स थ क्य ह ने व ल है । "
(src)="27.1"> Mutta tiesin että oppilaat tulisivat paikalle .
(src)="27.2"> Uskoin siihen .
(src)="27.3"> Kerroin heille joka viikko mitä odotin heiltä .
(trg)="27"> मगर मुझे पत थ क बच्चे ज़रूर आयेंगे । और इसमें मेर दृढ व श्व स थ । और मैं उन्हें हर हफ़्ते बत त क मेर क्य अपेक्ष है ।
(src)="28"> Ja sinä iltana , kaikki 90 oppilasta -- asianmukaisesti pukeutuneina , tekivät työnsä ja omistautuivat sille .
(trg)="28"> और उस र त , स रे के स रे ९० बच्चे -- ढँग के कपडे पहने , अपन क म कर रहे थे , उसे अपन क म समझ कर ।
(src)="29"> Minun tarvitsi vain istua ja katsoa .
(trg)="29"> मुझे स र्फ़ बैठ कर देखन थ ।
(src)="30"> Se oli heidän tilaisuutensa .
(trg)="30"> व उनक खुद क क म थ । व अनुभव-आध र त थ । व स लह आने खर थ ।
(src)="31.1"> Kokemus .
(src)="31.2"> Aito .
(src)="31.3"> Se merkitsi heille jotain .
(trg)="31"> और व उनके ल ए म यने रखत थ ।
(src)="32"> Ja he ottivat siitä vastuun .
(trg)="32"> और व आगे बढेंगे ।
(src)="33"> Kansasista muutin ihanaan Arizonaan , missä opetin useita vuosia Flagstaffissa , tällä kertaa ala-asteella .
(trg)="33"> क न्स स से , मैं ख़ूबसूरत एर ज़ न चल गय . जह ँ मैंने फ़्लैगस्ट फ़ में कई स ल तक पढ य , और इस ब र म ध्यम क व द्य लय के व द्य र्थ य ं क ।
(src)="34"> Onneksi minun ei tarvinnut opettaa heille Amerikan valtio-oppia .
(trg)="34"> स भ ग्यवश , मुझे उन्हें अमर क सरक र के ब रे में नह ं पढ न थ ।
(src)="35"> Pääsin opettamaan mielenkiintoisempaa ainetta , maantiedettä .
(trg)="35"> मैं उन्हें भूग ल जैस अध क र म ंचक व षय पढ ़ रह थ ।
(src)="36"> Taas , innoissani oppimaan uutta .
(trg)="36"> और फ़ र से , और स खने क आतुर थ ।
(src)="37.1"> Mielenkiintoista tässä tyopaikassani Arizonassa oli , että minulla oli todella erikoislaatuisen monenkirjava ryhmä oppilaita , joiden kanssa työskentelin kunnallisessa koulussa .
(src)="37.2"> Joskus elämässä saamme tilaisuuksia .
(trg)="37"> मगर द लचस्प ब त एर ज़ न में म ल इस न कर में , ये थ क मुझे एक सचमुच अस ध रण समझ व ले बच्च ं के स थ क म करने क म ल एक सचमुच के पब्ल क स्कूल में । और हमें कुछ ऐसे क्षण म ले ज न्ह ंने हमें कुछ गजब के अवसर द ये ।
(src)="38"> Ja eräs tällainen tilaisuus oli päästä tapaamaan Raul Rusesabaginaa , joka on se mies , jonka elämään elokuva " Hotelli Ruanda " perustuu .
(trg)="38"> और एक अवसर थ ज कर प ल रुसेस बग न से म लन , ज क वह व्यक्त हैं ज नक कह न पर ह टल रव ंड न म क प क्चर बन थ ।
(src)="39"> Hän oli tulossa puhumaan naapurilukioomme .
(trg)="39"> व हम रे बगल के ह ई-स्कूल में ब लने आ रहे थे ।
(src)="40"> Saatoimme kävellä sinne ; meidän ei edes tarvinnut maksaa bussimatkaa .
(trg)="40"> हम त बस पैदल ह वह ँ चले गये ; बस क क र य भ नह ं लग ।
(src)="41.1"> Siitä ei koitunut mitään kuluja .
(src)="41.2"> Täydellinen luokkaretki .
(trg)="41"> ब ल्कुल मुफ़्त । ब लकुल सट क अध्ययन-य त्र ।
(src)="42"> Mutta ongelmana oli miten puhua 7 .-ja 8 .-luokkalaisille kansanmurhasta ja käsitellä asiaa vastuullisella ja kunnioittavalla tavalla , jotta että he ymmärtävät sen .
(trg)="42"> असल समस्य ये थ क स तव ं और आठव ं के बच्च ं से नरसंह र पर कैसे ब त करें और कैसे इस व षय से न पटें , ज म्मेद र और सम्म न के स थ , ज ससे क बच्च ं क भ समझ में आये ।
(src)="43"> Niinpä päätimme tarkastella Paul Rusesabaginaa esimerkkinä miehestä , joka käytti elämänsä tehdäkseen jotain positiivista .
(trg)="43"> और इसल ये हमने प ल रुसेसबग न क ऐसे व्यक्त के उद हरण के रूप में ल य ज न्ह ंने ल क से हटकर भ अपने ज वन क सक र त्मक इस्तेम ल क य ।
(src)="44"> Ja sitten haastoin oppilaat etsimään vastaavanlaisen henkilön omasta elämästään , tarinastaan tai maailmastaan johon he pystyivät samaistumaan ja joka on tehnyt samanlaisia asioita .
(trg)="44"> फ़ र मैनें बच्च ं से कह क अपने ज वन से , य उनक अपन कह न और उनक अपन दुन य से ऐसे ल ग ं क ढूँढे ज न्ह ंने प ल जैस ह कुछ क य ह ।
(src)="45"> Pyysin heitä valmistamaan lyhytelokuvan aiheesta .
(trg)="45"> मैने उनसे इस व षय पर एक चलच त्र बन ने के ल ये कह ।
(src)="46"> Tämä oli ensimmäinen kerta kun teimme tämän .
(trg)="46"> हम पहल ब र ऐस कुछ कर रहे थे ।
(src)="47.1"> Kukaan ei oikein tiennyt miten tehdä lyhytelokuvia tietokoneella .
(src)="47.2"> Mutta he olivat innoissaan .
(src)="47.3"> Pyysin heitä toimimaan kertojina .
(trg)="47"> क स क नह ं पत थ क कमप्यूटर पर चलच त्र कैसे बन ते हैं । मगर बच्चे लगन से क म करने लगे । और मैने उन्हें अपन खुद क आव ज़ इस्तेम ल करने क कह ।
(src)="48"> Tämä oli kaikkein hienoin hetki kun pyydät lapsia käyttämään omaa ääntään , ja pyydät heitä itse kertomaan , mitä he haluavat jakaa .
(trg)="48"> ये ऐस क्षण थ ज सने मेर आँखें ख ल द ं क जब आप बच्च ं से खुद क आव ज़ इस्तेम ल करने क कहते ह और उन्हें अपने मन क ब त ब लने क कहते ह , व बहुत ह गजब क ब तें ब ँटते हैं ।
(src)="49"> Tehtävän viimeinen kysymys oli Kuinka aiot suunnitella oman elämäsi , jotta voit vaikuttaa positiivisesti muihin ihmisiin ?
(trg)="49"> इस प्रय ग क आख र सव ल थ : कैसे आप अपने ज वन से दूसर ं पर सक र त्मक प्रभ व ड लेंगे ?
(src)="50"> Mitä oppilaat kertovat kun kysyt heiltä ja kuuntelet heitä on ainutlaatuista .
(trg)="50"> व ब तें ज बच्चे ब लते हैं यद आप उनसे पूछें और समय न क ल कर सुनें , अस ध रण ह त हैं ।
(src)="51"> Siirrytään Pennsylvaniaan jossa asun nykyään .
(trg)="51"> और फ़ र स धे पेन्स लवेन य , जह ँ मैं आजकल हूँ ।
(src)="52"> Opetan Science Leadership Academyssa , joka on yhteistyökoulu Franklin Instituutin ja Philadelphian koulupiirin kanssa .
(trg)="52"> मैं व ज्ञ न नेतृत्व अक दम ( स इंस ल डरश प अक दम ) में पढ त हूँ , ज क एक स झेद र है फ़ैंकल न संस्थ न और फ़ लेडेल्फ़ य व द्य लय ड स्ट्र क्ट के ब च ।
(src)="53"> Olemme kunnallinen lukio , mutta opiskelemme aika erilaisella tavalla .
(trg)="53"> हम पब्ल क स्कूल हैं नव ं से ब रहव ं तक , मगरह हम थ ड स अलग हैं ।
(src)="54"> Muutin sinne pääasiassa ollakseni opetusympäristossä joka todistaa tavan jolla tiesin oppilaiden oppivan , ja todella tutkii , mikä on mahdollista jos olemme valmiita luopumaan niistä vanhoista ajatusmalleista , siitä että tietoa on niukasti kuten silloin kun isoäitini kävi koulua tai kun isäni ja jopa minä olin koulussa tilanteessa jossa saatavillamme on liikaa tietoa .
(trg)="54"> मेरे वह ँ ज ने क मुख्य क रण थ ऐसे श क्षण पर्य वरण क ह स्स बनन ज क उस पद्धत क स्थ प त करत है , ज ससे मेर समझ से , बच्चे सचमें स खते हैं ज क पूर तरह ख जन च हे उसे ज क संभव है तब जब आप तैय र ह पुर ने नज़र ये क दरक न र करके स चने के ल ये , ज नक र के अभ व के जम ने के नज़र ये , तब के जब मेर द द स्कूल में थ ं , तब के मेरे प त स्कूल में थे , और तब के भ जब मैं भ स्कूल में थ , और सुलभ-ज नक र के ज़म ने के नज़र ये क अपन लें ।
(src)="55"> Mitä siis teemme kun tieto ympäröi meitä kaikkialla ?
(trg)="55"> त हमें क्य करन च ह ये जब आसप स ज नक र और ज्ञ न पट पड ह ?
(src)="56"> Miksi lasten pitää tulla kouluun , jos heidän ei enää ole pakko tulla sinne saadakseen tietoa ?
(trg)="56"> क्य ं आप बच्च ं क व द्य लय बुल येंगे जब क उन्हें ज नक र के ल ये आने क ज़रूरत ह नह ं है ?
(src)="57"> Philadelphiassa meillä on jokaiselle oppilaalle kannettava tietokone joten oppilaat tuovat ne joka päivä mukanaan kouluun ja vievät ne kotiin , jolloin tieto on heidän ulottuvillaan .
(trg)="57"> फ़ लेडेल्फ़ य में हम वन-टू - वन लैपट प क र्यक्रम चल ते हैं , इसल ये बच्चे अपने स थ हर र ज़ लैपट प ल ते हैं , घर ले ज ते हैं , ज नक र प्र प्त करते हैं ।
(src)="58"> Tässä on ymmärrettä , että kun annamme apuvälineen , jonka avulla oppilaat voivat hankkia tietoa , on hyväksyttävä ajatus , että oppilaiden täytyy saada epäonnistua osana oppimisprosessia .
(trg)="58"> और आप क इस ब त के स थ स म्य अनुभव करन ह ग क जब आपने बच्च ं क ज्ञ न प ने क ज़र य दे द य है , त आपक इस ब त से समझ त करन ह ग क बच्चे क असफ़ल ह न , स खने क प्रक्र य क ह स्स है ।
(src)="59"> Nykyaikainen opetusjärjestelmä on hullaantunut ajatuksesta että on olemassa vain yksi oikea vastaus jonka voi ympäröidä monivalintatehtävissä , ja kerron teille tänään , että tämä ei ole oppimista .
(trg)="59"> हम आजकल ऐसे श क्षण व त वरण से जूझ रहे हैं ज क ग्रस त है ' एक ह सह उत्तर है ' क संस्कृत से , ज ससे क क स उत्तर-पुस्त क के ख न ं में च न्ह लग य ज सके , और मैं आपक ये बत न च हत हूँ , क ये स खने क प्रक्र य नह ं है ।
(src)="60"> On täysin väärin odottaa , että oppilaat eivät koskaan olisi väärässä .
(trg)="60"> ये गलत से भ गलत है क हम बच्च ं से कभ भ गलत न करने क कहें ।
(src)="61"> Se , että vaadimme heiltä aina oikeaa vastausta ei anna heille mahdollisuutta oppia .
(trg)="61"> उन्हें हमेश केवल सह उत्तर देने के ल ये प्र त्स ह त करने से उन्हें स खने क म क नह ं म लत है ।
(src)="62"> Joten siksi teimme tämän projektin ja tämä on eräs projektityö .
(trg)="62"> त हमने एक य जन क र्य न्व त क , और ये इस क र्यक्रम में बन एक कृत है ।
(src)="63"> En yleensä näytä niitä , koska kyse on epäonnistumisen ajatuksesta .
(trg)="63"> मैं श यद ह कभ इसे द ख त हूँ क्य ंक ये असफ़ल ह ने से जुड है ।
(src)="64"> Oppilaani valmistivat nämä taulukot osana kokonaisuutta , jonka päätimme tehdä vuoden lopussa , liittyen öljyvuotoon .
(trg)="64"> मेरे व द्य र्थ य ं ने इन ज नक र य ं के च त्रण ं क बन य एक क र्यश ल के तहत ज हमने स ल के अंत में करने क न र्णय ल य थ तेल-र स व पर प्रत क्र य देने के ल ये ।
(src)="65"> Pyysin heiltä etsimään esimerkkejä olemassaolevista taulukoista , joita on monissa joukkotiedotusvälineissä ja tutkimaan niiden mielenkiintoisia osatekijöitä ja sitten tuottaa itse samanlainen jostakin toisesta ihmisen aiheuttamasta tuhosta Amerikan historiassa .
(trg)="65"> मैनें उनसे उन उद हरण ं क देखने क कह ज क ज नक र क च त्रण कर रहे थे तम म संपर्क-स धन ं में , और ये देखने के ल ये क उनके र चक भ ग क न से हैं , और फ़ र खुद कुछ बन ने के ल ये अमर क इत ह स क क स अलग म नव-न र्म त व पत्त पर ।
(src)="66"> Heillä oli tietyt kriteerit sen toteuttamiseen .
(trg)="66"> और उनके प स ये करने के ल ये एक ढ ँच भ थ ।
(src)="67"> Tehtävän tekeminen oli heille hieman epämukavaa , koska emme olleet aiemmin tehneet näin eivätkä he tienneet tarkalleen miten toimia .
(trg)="67"> उन्हें ये थ ड कठ न लग रह थ , क्य ंक ऐस पहले क स ने नह ं क य थ , और उन्हें नह ं पत थ क करन क्य है ।
(src)="68"> He osavaat puhua -- oikein sujuvasti , ja he osaavat kirjoittaa todella , todella hyvin , mutta kun pyysin heitä välittämään ajatuksia erilaisella tavalla he kokivat sen hieman epämukavaksi .
(trg)="68"> व बहुत अच्छ ब लते है - ध र प्रव ह तर के से , और व ल खते भ बहुत अच्छ हैं - सच में बहुत ह अच्छ , पर अपने व च र ं क इतने अलग अंद ज़ में बय न करन थ ड कठ न थ ।
(src)="69"> Mutta annoin tilaa tarttua toimeen .
(trg)="69"> पर मैनें उन्हें म क द य बस कर ड लने क ।
(src)="70.1"> Olla luova .
(src)="70.2"> Keksiä keinot .
(trg)="70"> ज ओ , बन ओ । देख क्य न कलत है ।
(src)="71"> Katsoa mitä pystymme tekemään .
(trg)="71"> देखते हैं क हम क्य कर सकते हैं ।
(src)="72"> Oppilas , joka yleensä valmisti visuaalisesti parhaan työn , ei tuottanut pettymystä .
(trg)="72"> और ज व द्य र्थ हमेश सबसे अच्छ च त्र बन त थ , उसने न र श नह ं क य ।
(src)="73"> Tämä tehtiin kahdessa , kolmessa päivässä .
(trg)="73"> ये कर ब द य त न द न में क य गय क म है ।
(src)="74"> Tämä työ on oppilaan joka teki sitä johdonmukaisesti .
(trg)="74"> और ये उस व द्य र्थ क क म है ज हमेश अच्छ च त्रण करत थ ।
(src)="75"> Kun sitten olin oppilaiden kanssa , kysyin heiltä , " Kenen työ on paras ? "
(trg)="75"> और जब मैनें अपने व द्य र्थ य ं से पूछ , " क सक सबसे अच्छ है ? "
(src)="76"> Ja he sanoivat heti , " Se on tuo . "
(trg)="76"> त एक्दम सबने कह , " ये व ल । "
(src)="77.1"> Lukematta mitään .
(src)="77.2"> " Se on tuo . "
(trg)="77"> क स ने कुछ पढ नह । स धे कह " ये व ल । "
(src)="78"> Ja kysyin , " Mikä tekee siitä hyvän ? "
(trg)="78"> और मैने कह , " ये व ल सबसे अच्छ क्य ं है ? "
(src)="79"> Ja he vastasivat , " No , se on hienosti suunniteltu ja hän käyttää hyvin värejä .
(trg)="79"> त उन्ह ंने कह , " इसक ड ज इन बढ य है , इसमें बढ य रँग हैं ।
(src)="80"> Ja siinä on ... " ja he kävivät ääneen läpi koko työn .
(trg)="80"> और इसमें ये है , व है ... " और उन्ह ंने व सब कह ज स मने से द ख रह थ ।
(src)="81"> Ja pyysin , " Lukekaa se . "
(trg)="81"> और मैने कह , " अब ज ओ , उसे पढ । "
(src)="82"> Ja he sanovat , " Ei , ei se olekaan niin hyvä . "
(trg)="82"> तब उन्ह ंने कह , " ह्म्म , ये श यद उतन अच्छ नह ं है । "
(src)="83"> Ja siirryimme seuraavaan -- se ei ollut visuaalisesti upea , mutta se oli informatiivinen -- ja puhuin tunnin oppimisprosessista , koska tärkeää ei ollut se , oliko työ täydellinen , tai oliko se jotain minkä minä voisin tehdä ;
(trg)="83"> और फ़ र हम दूसरे व ले पर गये -- उसमें च त्रण उतन अच्छ नह ं थ , मगर व बहुत ज्ञ नप्रद थ -- और कर ब एक घंट तक हमने स खने क प्रक्र य पर ब त क , क्य ंक ब त ये नह ं थ क क न स बेहतर है , य मैं क्य बन प य ;
(src)="84.1"> tarkoitus oli että he toteuttivat sen itse .
(src)="84.2"> Se salli heidän epäonnistua , prosessoida , oppia .
(trg)="84"> इस में उन्ह ंने स्वयं के ल ये रचन क । और इसने उन्हें असफ़ल ह ने द य , और उस अनुभव से स खने द य ।
(src)="85.1"> Ja kun teemme tämän uudelleen luokkani kanssa tänä vuonna , he osaavat paremmin .
(src)="85.2"> Sillä oppiminen vaatii hieman epäonnistumista , koska epäonnistuminen on opettavaista prosessin aikana .
(trg)="85"> और जब हम इस स ल फ़ र से मेर कक्ष में ये करेंगे व द्य र्थ बेहतर क म कर प येंगे । श क्षण-प्रक्र य में असफ़लत क पुट ह न अत्य वश्यक है , क्य ंक असफ़लत से ह सह न र्देश म ल प ते है ।
(src)="86"> Minulla olisi miljoonia kuvia joita voisin näyttää teille , ja minun täytyi valita huolellisesti -- tämä on yksi suosikeistani -- oppilaista jotka ovat oppimassa ja miltä oppiminen voi näyttää ympäristössä jossa luovumme ajatuksesta , että oppilaiden täytyy tulla kouluun saamaan tietoa , vaan sen sijaan kysymme , mitä he voivat tehdä sillä .
(trg)="86"> यह ँ ल ख ं तस्व रें है ज न्हें मैं द ख सकत हूँ , और मुझे स वध न से चुनन पड -- ये मेर मनपसंद तस्व र है -- स खते हुए बच्च ं क , और स खन कैस ह सकत है यद हम इस दक य नूस व च र क च ग उत र फ़ेंके क बच्च ं क स खने के ल ये व द्य लय आने क ज़रूरत है , और इसके बज य , उनसे ह पूछें क उन्हें क्य करन है ।
(src)="87"> Kun heiltä kysytään mielenkiintoisia kysymyksiä
(trg)="87"> उनसे र चक प्रश्न पूछें ।