# fa/ted2020-23973.xml.gz
# tk/ted2020-23973.xml.gz

(src)="1"> امروزه بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می‌کنند .
(trg)="1"> Bugün , adamlaryñ ÿarysyndan köpüsi şäher sebitlerinde ÿaşaÿar .
(src)="2"> تا اواسط این قرن ، این رقم به ۷۰ درصد افزایش خواهد یافت .
(trg)="2"> şu asyryñ ortalarynda , bu 70 % köpeler .
(src)="3"> ولی تا همین ۱۰۰ سال پیش تنها دو نفر از هر ده نفر در یک شهر زندگی می‌کردند و تا قبل از آن ، این رقم کمتر هم بود .
(trg)="3"> Ÿöne 100 ÿyl mundan öñem , bary-ÿogy 10-dan 2-si şäherde ÿaşaÿardy ondan öñ bolsa , ondanam azdy .
(src)="4"> چگونه به چنین سطح بالایی از شهرنشینی دست یافته‌ایم ؟ و این برای آینده ما به چه معناست ؟
(trg)="4"> Nädip bu derejedäki urbanizasiÿa ÿetipdiris ? we gelejegimiz üçin bu näme añlatÿar ?
(src)="5"> در زمان‌های اولیه تاریخ بشر ، انسان‌ها شکارچی-گردآورنده بودند و اغلب در حال حرکت از مکانی به مکان دیگر بودند تا غذا پیدا کنند .
(trg)="5"> Adamçylygyñ ilkinji döwürlerinde , adamlar awçy-toplaÿjylardy , iÿmit gözleginde göçüp-gonup ÿörüpdirler .
(src)="6"> ولی حدود ۱۰ هزار سال پیش اجداد ما شروع به یادگیری اسراری کردند در مورد پرورش انتخابی و تکنیک‌های اولیه کشاورزی .
(trg)="6"> Emma 10 müñ ÿyl mundan öñ ata-babalar haÿwanlary öÿdekileşdirmegiñ we ekerançylygyñ usullaryny öwrenip başlapdyrlar
(src)="7"> برای اولین بار ، مردم می‌توانستند غذا را تولید کنند به جای این که آن را جستجو کنند ، و این موجب توسعه روستاهای نیمه دائم برای اولین بار در تاریخ شد .
(trg)="7"> Taryhda ilkinji gezek , adamlar iÿmiti gözläp tapman , ösdürip başladylar , bu bolsa öz gezeginde ÿarym-oturumly obalaryñ döremegine getirdi
(src)="8"> ممکن است بپرسید « چرا تنها نیمه دائم ؟ »
(trg)="8"> " Näme üçin diñe ÿarym-otyrymly ? ” diÿip sorarsyñyz .
(src)="9"> خب ، در ابتدا روستاها باید هر چند سال یکبار جابجا می‌شدند وقتی که خاک حاصلخیزی خود را از دست می‌داد .
(trg)="9"> Ilki başda , obalar topragyñ guraklaşmagy sebäpli her birnäçe ÿyldan göçmelidiler
(src)="10"> تنها پس از ظهور تکنیک‌هایی مانند آبیاری و شخم زدن خاک در حدود ۵ هزار سال پیش بود که مردم می‌توانستند به تامین بلندمدت غذا تکیه کنند که اسکان دائمی را امکان‌پذیر می‌کرد .
(trg)="10"> Diñe suwarma we toprak sürme ÿaly usullaryñ özgermegi bilen , takmynan 5 müñ ÿyl mundan öñ , durnukly we uzak möhletleÿin iÿmit üpçünçiligi sebäpli , doly oturumlulyk mümkin boldy .
(src)="11"> و در نتیجه افزایش تولید غذا با استفاده از این تکنیک‌ها دیگر لازم نبود همه کشاورزی کنند .
(trg)="11"> Täze usullaryñ iÿmiti artdyryp başlamagy sebäpli , herkimiñ ekerançylyk etmek zerurlygy aÿyryldy .
(src)="12"> این موجب شد که سایر معاملات تخصصی توسعه یابند و با تعمیم آن‌ها ، شهرها ایجاد شوند .
(trg)="12"> Bu bolsa , ÿöriteleşdirilen söwdanyñ ösmegine yz-ÿanam , şäherleriñ gelip çykmagyna getirdi .
(src)="13"> با توجه به این که در این زمان در شهرها غذای اضافه تولید می‌کردند همینطور ابزارها صنایع دستی و کالاهای دیگر ، امکان تجارت و تعامل در فواصل طولانی‌تری به وجود آمد .
(trg)="13"> Indi , şäherlerde iÿmitiñ agdyklyk etmegi bilen , şeÿlede gurallaryñ , esbaplaryñ , we başgada harytlaryñ köpelmegi bilen , has uzak aralykdan söwda we ara-gatnaşyga mümkinçilik döredi .
(src)="14"> و با رونق گرفتن تجارت ، فناوری‌هایی برای ساده‌تر کردن آن‌ها به وجود آمدند ، مانند گاری‌ها ، کشتی‌ها ، جاده‌ها ، و بنادر .
(trg)="14.1"> Söwda ösdügiçe , ony añsatlaşdyryjy tehnologiÿalar hem köpeldi .
(trg)="14.2"> Ÿagny arabalar , gämiler , ÿollar we portlar .
(src)="15"> البته این چیزها نیازمند نیروی کار بیشتر برای ساخت و نگهداری بودند ، بنابراین افراد بیشتری از روستاها به شهرها کشیده شدند چرا که شغل‌ها و فرصت‌های بیشتری فراهم شد .
(trg)="15.1"> Elbetde , bu zatlary dolandyrmak üçin hasda köp iş güjüni talap etdi .
(trg)="15.2"> Bu sebäpli hem obalardan , mümkinçilik we iş ÿer köpelmegi bilen , hasda köp adam şäherlere çekildi .
(src)="16"> اگر فکر می‌کنید شهرهای مدرن پرازدحام هستند ، شاید غافلگیر شوید اگر بدانید که برخی از شهرها دو هزار سال پیش از میلاد ، تراکم جمعیتی تقریبا دو برابر شانگهای یا کلکته داشتند .
(trg)="16"> Siz häzirki şäherler dyknyşyk görseñiz , ( asyrdan öñ ) 2 müñinji ÿyllarda käbir şäherleriñ ilat dyknyşyklygy , Şanhaÿ ÿa Kalkuttañkydan iki essesidigi , geñ galdyrar .
(src)="17"> یکی از دلایل آن این بود که حمل و نقل به طور گسترده‌ای در دسترس نبود ، بنابراین باید همه‌چیز در فاصله پیاده‌روی قرار می‌گرفت ، از جمله منابع اندک آب سالم که در آن زمان وجود داشت .
(trg)="17.1"> Bunuñ sebäpleriniñ biri hem , transportyñ el-ÿeterli bolmazlygy , Şonuñ üçin hemme zat , pyÿada ÿeterlik aralykda bolmalydy .
(trg)="17.2"> Şol sanda barja arassa suw çeşmeleride .
(src)="18"> و مساحت زمین شهر به دلیل نیاز به دیوار برای دفاع در مقابل حملات محدودتر می‌شد .
(trg)="18"> Üste-üstine şäheriñ gury ÿer meÿdany çozuşlardan goranmak üçin diwarlar bilen çäklendirilendi .
(src)="19"> امپراتوری روم توانست زیرساخت‌هایی را توسعه دهد تا بر این محدودیت‌ها غلبه کند ، ولی غیر از آن ، شهرهای مدرنی که ما می‌شناسیم ، تا پیش از انقلاب صنعتی آغاز نشده بودند ، زمانی که فناوری جدید در مقیاس گسترده بکار گرفته شدند که امکان گسترش و یکپارچگی بیشتر شهرها را فراهم می‌کرد ، به وجود آمدن پلیس ، سازمان‌های آتش‌نشانی و بهداشت ، همینطور شبکه‌های جاده‌ای و پس از آن توزیع برق .
(trg)="19.1"> Rim Imperiÿasy , infrastruktura dikeltmegi bilen , bu kynçylyklary ÿeñip bildiler .
(trg)="19.2"> Emma bundan daşary , bize tanyş şäherler , Senagat Öwrülşigine çenli baş almandylar .
(trg)="19.3"> Täze tehnologiÿalaryñ köpçülikleÿin öndürülmegi , şäherleriñ giñelmegine we hasda birikdirilmegine getirip , polisiÿa , ÿangyn we sanitariÿa gulluklary , köçeleri we soñurrak elektrik tok paÿlaÿjy ulgamlaryny döredilmegini mümkin etdi .
(src)="20"> بنابراین ، آینده شهرها چگونه است ؟
(trg)="20"> Indi , şäherleriñ gelejegi nähili ?
(src)="21"> جمعیت جهان هم‌اکنون بیش از ۷ میلیارد نفر است و پیش‌بینی شده که از حدود ۱۰ میلیارد نفر هم بیشتر شود .
(trg)="21"> Häzir dünÿäniñ ilaty , 7 milÿarddan gowyrak , we 10 milÿarda ÿetmegi çaklanylÿar .
(src)="22"> بیشتر این رشد جمعیت مربوط به در مناطق شهری فقیرترین کشورهای جهان است .
(trg)="22"> Bu ösüşiñ köpüsi dünÿäniñ iñ garyp ÿurtalarynyñ şäher zolaklarynda bolar .
(src)="23"> بنابراین شهرها چگونه باید تغییر کنند تا با این رشد جمعیت تطبیق داده شوند ؟
(trg)="23"> Bu ösüşleri garşylamak üçin , şäherler nähili özgermeli bolarka ?
(src)="24"> نخست ، جهان باید به دنبال راه‌هایی برای فراهم کردن غذا ، بهداشت و آموزش کافی برای همه باشد .
(trg)="24"> Ilki bilen , dünÿe adamlara ÿeterlik iÿmit , arassaçylyk , we bilim bilen , üpjün etmegi başarmaly .
(src)="25"> دوم ، این رشد جمعیت باید به گونه‌ای رخ دهد که آسیبی به زمینی وارد نشود که کالاها و خدماتی را برای ما فراهم می‌کند که از جمعیت انسانی حمایت می‌کند .
(trg)="25"> Ikinjisi , ösüş , harytlary we hyzmatlary üpjün etÿän , topraga zeper ÿetirmez ÿaly bolup geçmeli .
(src)="26"> شاید نیاز باشد تولید غذا به مزرعه‌های عمودی و آسمان‌خراش‌ها منتقل شود ، یا « بام باغ » ها یا زمین‌های حالی در مراکز شهرها ، در حالی که تامین برق از منابع انرژی تجدیدپذیر افزایش می‌یابد .
(trg)="26"> Belki iÿmit öndürüjiligi , dik ekerançylyga , we belent binalara , üçekdäki melleklere we şäherleriñ boş ÿerlerine geçiriler , elektrik togy bolsa gitdigiçe bir näçe , täzelenip biliji çeşmelerden alynar .
(src)="27"> به جای خانه‌هایی تک خانواری ، اقامتگاه‌های بیشتری به صورت عمودی ساخته خواهد شد .
(trg)="27"> Ÿeke maşgala öÿlere derek , köp öÿler dikligine gurular .
(src)="28"> ممکن است ساختمان‌هایی را ببینیم که همه چیز را در خود جای داده‌اند چیزهایی که مردم در زندگی روزمره به آن‌ها نیاز دارند ، همینطور شهرهای کوچکتر و مستقلی که بر روی تولید محلی و پایدار تمرکز کرده‌اند .
(trg)="28"> Şeÿlede , adamlaryñ gündeki ihtiÿaçlaryny , hemmesini öz içinde saklaÿan binalar , we kiçiräk , öz-özüni dolandyryjy , ÿerli we durnukly öndürüjilige üns berÿän şäherler .
(src)="29"> آینده شهرها ، متنوع ، انعطاف‌پذیر و خلاق است . شهرها دیگر حول یک صنعت ساخته نمی‌شوند ، بلکه نشان‌دهنده افزایش ارتباط و جهانی شدن در دنیا خواهند بود .
(trg)="29"> Şäherleriñ gelejegi her dürli , ynjyk we döredijilik ukyply , öñkiler ÿaly bir senagatyñ esasynda gurulman , oña derek gitdigiçe birikdirilen we global dünÿäñ aÿlasynda gurular .

# fa/ted2020-865.xml.gz
# tk/ted2020-865.xml.gz

(src)="1"> من چهار سال قبل اینجا بودم ، و یادم میاد ، در اون زمان ، سخنرانی ها رو در اینترنت نمی گذاشتن
(trg)="1"> Men bärde 4 ýyl mundan ozal bolupdym we şol wagtlar
(src)="2"> فکر می کنم اونا رو در یک بسته به حضار می دادند در یک بسته DVD که افراد اونا رو توی قفسه می گذاشتند ، البته هنوز هم همون جا هستند
(trg)="2.1"> bu gürrüňler internede goýulmaýardy .
(trg)="2.2"> Meň pikirimçe TED-lilere bir gutyň içinde berilýärdi bir DVD gutysynda .
(trg)="2.3"> Bu gutyny tekjelere goýýardylar , häzir hem şol ýerinde durýandyr .
(src)="3"> ( خنده حضار ) حقیقتش ، یک هفته بعد از سخنرانی قبلی من ... ... کریس با من تماس گرفت و گفت : " می خواهیم که سخنرانی ها رو تو اینترنت بگذاریم .
(trg)="3"> ( Gülüşmeler ) Hatda Kris maňa jaň edende gürrüňümden 1 hepde soňrady maňa şeýle diýdi " Gürrüňleri internede goýýarys .
(src)="4"> اجازه می دهی که سخنرانی تو رو هم تو اینترنت بگذاریم ؟ " و من گفتم : " البته "
(trg)="4.1"> Seniňkileri hem goýup bilerismi ? "
(trg)="4.2"> Menem " elbette " diýdim .
(src)="5"> و چهار سال بعد ، همان طور که گفتم ، کسانی که اون را دیدند ، کسانی که اون رو ذخیره کردن 4 میلیون نفر بودن
(trg)="5.1"> We 4 ýyl soňra aýdyşym ýaly , gürrüňe tomaşa eden adam sany 4 ...
(trg)="5.2"> Neme , aslynda 4 miliýon gezek ýüklenipdir bu wideo .
(src)="6"> خوب برای اینکه تخمین بزنم که کلا چند نفر سخنرانی رو دیدن ، می شه این عدد رو تقریبا 20 برابر کرد .
(trg)="6"> Ýagny bu sany 20-ä köpeltsek ýa-da şoňa ýakyn sana takmynan wideoýa tomaşa eden adam sany taparys .
(src)="7"> و همان طور که کریس گفت ، برای ویدئوی من ،
(trg)="7"> Diýmek Krisiň aýdyşy ýaly , adamlar meni wideoda görmäge teşne ekenler .
(src)="8"> یک عطشی هست . ( خنده حضار ) ( تشویق ) ... شما احساسش نمی کنید ؟
(trg)="8"> ( Gülüşmeler ) ( El çarpyşmalar ) ... sizem şeýle duýaňzokmy ?
(src)="9"> ( خنده حضار ) پس ، تمام این برنامه مفصل برای این بود که ... ... من یک سخنرانی دیگه برای شما داشته باشم .
(trg)="9"> ( Gülüşmeler ) Ýagny , bütin bu tertip meniň size ýene bir gürrüň etmegim üçin taýýarlanan bir oýun .
(src)="10"> ( خنده حضار ) اَل گور در کنفرانس TED در چهار سال قبل که من هم صحبت کردم در مورد بحران اقلیمی صحبت کرد .
(trg)="10.1"> Ynha baş üstüne .
(trg)="10.2"> ( Gülüşmeler ) 4 ýyl öň Al Gor TED konferensiýasynda çykyş edipdi. we klimat krizisinden söz edipdi .
(src)="11"> و من در پايان سخنرانی قبلی ام به آن ارجاع دادم .
(trg)="11"> Soňky gürrüňümiň soňunda onuň sözlerine deginipdim .
(src)="12"> پس حالا می خوام از همون جا ادامه بدم . چون راستش اون دفعه فقط 18 دقیقه وقت داشتم .
(trg)="12"> Galan ýerimden dowam edeýin näme etsemem şol wagt diňe 18 minudym bardy .
(src)="13"> خوب ، همون طور که می‌گفتم ... ( خنده حضار ) می دونید اون راست میگه .
(trg)="13.1"> Nirede galypdyk ...
(trg)="13.2"> ( Gülüşmeler ) Mamlady
(src)="14"> منظورم اینه که به وضوح با یک بحران عظیم اقلیمی مواجهیم . و اگه مردم باورشون نمیشه ، فکر کنم باید بیشتر بیرون بیان .
(trg)="14.1"> Möhüm bir krizisiň bardygy gün ýüzündedi .
(trg)="14.2"> Muňa ynanmaýanlara biraz köpüräk köçä çykmaklaryny maslahat berýärin .
(src)="15"> ( خنده حضار ) ولی من باور دارم که یک بحران اقلیمی دیگه هم داریم ، که همون قدر جدی است و همون منشأ رو داره ، و ما باید با همون اضطرار با این بحران برخورد کنیم .
(trg)="15"> ( Gülüşmeler ) Ýöne men ýene bir klimat krizisiniň bardygyna ynanýaryn birinjisi ýaly ýowuz , we çykyş sebäbi deň we bu krizisede deň gyssaglykda çemeleşmelidiris .
(src)="16"> و منظورم اینه .. شما ممکنه بگید " من خوبم . من یه بحران اقلیمی دارم ؛
(trg)="16"> Diýmek isleýänim -- bu ýagdaýda " Seret , başymyzda bir krizis bar
(src)="17"> دیگه دومی رو نمی خوام . "
(trg)="17"> ikinji birine ätiýajym ýok " diýip bilersiňiz .
(src)="18"> ولی این بحران ، بحران منابع طبیعی نیست . گر چه منم باور دارم که بحران منابع طبیعی وجود داره ، ولی منظور من بحران منابع انسانیه .
(trg)="18"> Ýöne bu krizis , tebigy sebäplerden däl ynanjyma görä ynsan çeşmeli bir krizis .
(src)="19"> من عمیقا معتقدم ، همون طور که خیلی از سخنرانها هم ظرف این چند روز گفتند ، که ما خیلی کم از استعدادهامون استفاده می کنیم .
(trg)="19"> Meniň pikirimçe , esasynda , soňky günlerde köp çykyş edijiniň aýdyşy ýaly ukyplarymyzy örän netijesiz
(src)="20"> خیلی از آدمها در تمام طول زندگی شون هیچ درکی ندارند که استعدادشون چی می تونه باشه ، یا اينکه اصلا استعدادی به اون صورت دارند يا نه .
(trg)="20.1"> ulanýarys .
(trg)="20.2"> Birnäçe adam durmuşyny ukyplarynyň nämedigini bilmän geçirýär , ýada bir ukybynyň bardygyndan hem habarsyz .
(src)="21"> من همه نوع آدمی رو دیدم که فکر می کنند در هیچ کاری مهارت ندارند .
(trg)="21"> Birnäçe adam bilen tanyşýan özleriniň gowy edýän hiç işleriniň ýokdygyny çaklaýarlar .
(src)="22"> در واقع ، من آدمها رو به دو دسته تقسیم می کنم .
(trg)="22"> Men dünýäni 2 topara bölýärin .
(src)="23"> جرمی بنتهام ، فیلسوف معروف مطلوبيت گرا ، یک بار به اين بحث را به شکل جالبی مطرح کرد .
(trg)="23"> Žeremi Bentam , beýik peýdaçy filozof bir gezek şeýle bir jedel başladypdy .
(src)="24"> او گفت : " در جهان دو نوع آدم وجود دارند ، کسانی که جهان را به دو دسته تقسیم می کنند و کسانی که نمی کنند . "
(trg)="24"> Şeýle diýipdi , " Dünýäde 2 görnüş ynsan bar , dünýädäki ynsanlary ikä bölýänler we bölmeýänler . "
(src)="25"> ( خنده حضار ) خوب ، من تقسیم می کنم .
(trg)="25"> ( Gülüşmeler ) Men bölýänlerden .
(src)="26"> ( خنده حضار ) من همه نوع آدم می بینم که از کاری که می کنند لذت نمی برند .
(trg)="26"> ( Gülüşmeler ) Bir topar adam bilen tanyşýan edýän işlerini söýenoklar .
(src)="27"> اونا خیلی ساده با کارشون کنار میایند و زندگی رو ادامه می دن .
(trg)="27"> Durmuşlaryny ýaşmaly
(src)="28"> اونا لذت چندانی از کاری که می کنند به دست نمی آورند .
(trg)="28.1"> diýip ýaşaýarlar .
(trg)="28.2"> Edýän işlerinden lezzet almaýarlar .
(src)="29"> اونا فقط تحمل می کنند ، به جای اینکه لذت ببرند ، و منتظر تعطیلات آخر هفته اند .
(trg)="29"> Lezzet almak ýerine , ol işe sabyr edýärler we hepde soňuna garaşýarlar .
(src)="30"> ولی من آدمهایی رو هم می بینم که عاشق کاری که انجام میدن هستن و اصلا نمی تونند انجام کار دیگه ای رو تصور کنند .
(trg)="30"> Emma başga adamlar bilen hem tanyşýaryn edýän işlerini söýýärler we başga iş etmegi pikirem edenoklar .
(src)="31"> اگه بهشون بگی : " دیگه این کارو ادامه نده ، " اونا نمی فهمند راجع به چی حرف می زنی . به خاطر اینکه این راجع به کاری که انجام می دهند نیست ، بلکه راجع به هویت اونهاست .
(trg)="31"> Olara " Indi bu işi etme " diýseňiz , " Sen näme diýýäniňi bilýäňmi ? "
(src)="32"> اونا می گن " آخه من اين هستم .
(trg)="33"> " Emma bu men . "
(src)="33"> مسخره است که بخوام اين کار رو ترک کنم ، چون این کار با ماهيت اصلی شخصیت من همخوانی داره . "
(trg)="34.1"> diýerler .
(trg)="34.2"> " Iň köp özüm ýaly duýmagymy üpjin edýän işden aýrylmak samsyklyk bolar . "
(src)="34"> و این حالت را به اندازه کافی افراد ندارند .
(trg)="35"> Gynansakda bu ýagdaý ýeterlik adam üçin degişli däl .
(src)="35"> در واقع ، برعکس فکر می کنم که این افراد حتماً در اقلیت اند .
(trg)="36"> Aslyna seredeňde , meniň pikrimçe düýp göter tersi
(src)="36"> و به نظرم علت های مختلفی برای توضیحش وجود داره .
(trg)="37.1"> gaty az adama degişli .
(trg)="37.2"> Meniň pikrimçe munyň birnäçe
(src)="37"> و اصلی ترین دلیل آموزش هست . چون آموزش ، به نوعی آدم های زیادی رو از استعدادهای ذاتیشون جدا میکنه .
(trg)="38.1"> düşündürilişi bolup biler .
(trg)="38.2"> Bulardan iň ýokarda bolany okuw , sebäbi okuw adamlary tebigy ukyplaryndan uzaklaşdyryp biler .
(src)="38"> و منابع انسانی مثل منابع طبیعی هستند ؛ معمولاً خیلی عمیق دفن شده اند .
(trg)="39"> Ynsan ukyplary , tebigy çeşmeler ýalydyr köplenç has çuňluklarda gömülgidir .
(src)="39"> باید به دنبالشون بود . اونا رو نمیشه به آسانی در سطح پیدا کرد .
(trg)="40.1"> Gowy edip gözlemek gerek .
(trg)="40.2"> Töwerekde , üst ýüzünde durmazlar .
(src)="40"> شما باید موقعیت هایی رو خلق کنید که استعدادها خودشون رو نشون بدهند .
(trg)="41"> Ýüze çykyp biljekleri ýagdaýyň taýýarlanmasy gerekli .
(src)="41"> و میشه تصور کرد که آموزش میتونه این کار رو انجام بده . ولی اکثر مواقع ، این طور نیست .
(trg)="42.1"> Çak edip biljegiňiz ýaly munuň ýoly okuwdan geçmelidir .
(trg)="42.2"> Ýöne köplenç geçmez .
(src)="42"> تمام نظام های آموزشی دنیا در حال حاضر دارند اصلاح می شوند . و این کافی نیست .
(trg)="43.1"> Dünýädaki ähli okuw sistemalary şuwagt reforma içinde .
(trg)="43.2"> Ýöne bu ýeterli däl .
(src)="43"> اصلاح دیگه به درد نمی خوره ، چون این فقط بهبود یک مدل معیوب هست .
(trg)="44"> Reforma indi ýeterlik çözgüt däl sebäbi reforma diýmek döwük bir nusgany bejermek diýmekdir .
(src)="44"> چیزی که ما نیاز داریم -- واژه ای که در چند روز گذشته خیلی گفته شد -- یک تکامل و رشد نیست بلکه یک انقلاب در آموزش است .
(trg)="45"> Gerekli bolan -- dogry bu gep soňky wagtlarda köp ulanylýan boldy özä -- okuwyň ewolusiýa geçirmegi diýmek däldir , gerekli bolan okuwyň rewolusiýasydyr .
(src)="45"> آموزش باید به کلی دگرگون بشه و یک چیز دیگه جایگزین بشه
(trg)="46"> Indi okuw öz halyndan başga bir hala geçmelidir .
(src)="46"> ( تشویق ) یکی از چالشهای اساسی ، نوآوری بنیادین
(trg)="47"> ( El çarpyşmalar ) Iň uly kynçylyklaryň biri okuwyň esasynda
(src)="47"> در آموزش هست . نوآوری سخته چون این به معنی انجام کاریه که مردم خیلی راحت انجام نمی دن . به معنیه به چالش کشیدن چیزهایی است که باهاشون کنار اومدیم .
(trg)="48.1"> täzeçileşdirmekdir .
(trg)="48.2"> Täzelik kyndyr sebäbi adamlar öwrenişmekde kynçylyk çekjekler täze bir zatlar etmeli bolarlar .
(src)="48"> چیزهایی که فکر می کنیم واضح هستند .
(trg)="49"> Dogry diýýan zatlarymyzy derňemegimizi gerekli , ap-aýdyňdygyny pikir etýän zatlarymyzy täzeden gözden geçirmelidiris .
(src)="49"> مشکل اصلی اصلاح یا دگرگونی اینه که فهمِ متعارف تعیین کننده همه چیزه ،
(trg)="50"> Reforma ýa-da üýtgetmek bilen baglanşykly iň uly mesele umumy duýgynyň şertsiz kabul edilmegidir .
(src)="50"> چیزایی که مردم فکر می کنند ، " خوب ، نمیشه اینو جور دیگه ای انجام داد چون فقط اینجوری انجام میشه . "
(trg)="51"> Adamlar bir zady kabul ederler sebäbi olar " Bu iş başga görnüşde edilmez çünki bu hemişe şeyle edildi " diýerler .
(src)="51"> من تازگی یک عبارت جالبی از آبراهام لینکلن دیدم ، که فکر کردم شاید خوشتون بیاد در اینجا ازش نقل کنم
(trg)="52"> Geçen bir gün Abraham Linkolnyň ajaýyp sözüne gabat geldim , bu ýerde ondan bir çykarma etsem göwnüňizden turar diýip pikir edýärin ,
(src)="52"> ( خنده حضار ) او در دسامبر 1862 در دومین جلسه سالانه کنگره صحبت می کرد
(trg)="53.1"> şeýle dälmi ?
(trg)="53.2"> ( Gülüşmeler ) Muny 1862-iň Dekabrynda kongresiň ikinji ýyllyk ýygnagynda aýdypdyr .
(src)="53"> باید بگم که من هیچ نمی دونم که اون موقع چه جریان هایی بوده .
(trg)="54"> Ýöne şuny boýnuma alýan , ol wagtlar nämeler bolup geçýändigi barada
(src)="54"> ما در بریتانیا تاریخ آمریکا رو تدریس نمی کنیم .
(trg)="55"> hiç pikrim ýok. çünki biz Angiliýada Amerikanyň taryhyny okatmaýarys .
(src)="55"> ( خنده حضار ) ما پنهانش می کنیم . این رویکرد ماست .
(trg)="56"> ( Gülüşmeler ) Ýörite gizleýäris , syýasatymyz şeýle .
(src)="56"> ( خنده حضار ) خوب ، شکی نیست که چیز خارق العاده ای در دسامبر 1862 اتفاق افتاده که آمریکایی ها در این جمع خوب می دونند . ( جنگ داخلی آمریکا )
(trg)="57"> ( Gülüşmeler ) Borla , 1862-de dogurdanam örän möhüm zatlar bolýardy aramyzdaky Amerikalylar bilerler .
(src)="57"> امّا لینکلن اینو گفت : " عقاید تعصب آمیز مربوط به گذشته آرام ، برای اکنون طوفانی کفاف نمی دهند .
(trg)="58"> Şeýle diýipdir : " Asuda geçmişiň doguşlary tupanly bugün üçin ýetersizdir .
(src)="58"> شرایط فعلی انباشته از سختی هاست ، و ما باید همراه با شرايط بلند شويم "
(trg)="59"> Bir ýagdaý şertler kynlaşdykça aşylmagy kyn ýagdaýa gelip biler , onda biz bu kynçylyklaryň üstine çykyp bu ýagdaýy aşmalydyrys .
(src)="59"> من عاشق این جمله ام . نمی‌گه بلند شويم تا به شرایط فعلی برسيم ، می‌گه « همراه » با شرايط بلند شويم .
(trg)="60"> Men bu garaýyşa haýran galdym .
(src)="60"> ادامه عبارت : " حال که شرایط ما جدید هست ، باید به شکلی نو فکر کنیم و به شکل جدید اقدام کنیم
(trg)="62"> " Biziň dawamyz täze , diýmek täze düşünjelerimiz bolmaly we hereketlerimizde täze bolmaly .
(src)="61"> باید خودمان را از اسارت شيفنگی ( نسبت به گذشته ) رها کنيم . آن موقع است که می توانيم کشورمان را نجات دهیم . "
(trg)="63"> Özümizi azat etmelidiris diňe şonda soňra öz ýurdymyzy halas edip bileris . "
(src)="62"> من عاشق این عبارتم ، " رهایی از شيفتگی "
(trg)="64"> " Azat etmek " bu söze haýran .
(src)="63"> می دونید مفهومش چیه ؟
(trg)="65"> Näme diýmekdigini bilýänizmi ?
(src)="64"> این که افکاری هست که همه ما شيفنه آنها شده ایم که خیلی راحت قبول کرده ايم که طبيعی هستند ، دنيا را همينطوری می‌بينيم .
(trg)="66"> Tussagy bolan pikirlerimiz bar diýmek hemişe bolandygyny we boljagyny kabul eden öz ugurly gidişiň bölegi hasaplaýan pikirlerimiz .
(src)="65"> و خیلی از افکار ما برای مواجهه با شرایط قرن حاضر شکل نگرفته اند بلکه برای رفع و رجوع شرایط قرنهای گذشته شکل گرفته اند .
(trg)="67"> Pikirlerimiziň köpüsi içinde bolan asyrmyzyň şertlerine görä döremedik tersine geçen asyrlaryň meselelerini çözmek üçin ýüze çykandyrlar .
(src)="66"> ولی هنوز اذهان ما شیفته و مسحور اونهاست . و ما باید خودمان رو از شيفتگی به بعضی از اونها رها کنیم .
(trg)="68.1"> Emma zehinlerimiz häzirem bu düşünjelere gipnoz edilen .
(trg)="68.2"> Bu düşünjelerden özümizi azat etmelidiris .
(src)="67"> البته ، گفتنش از انجام دادنش راحت تره .
(trg)="69"> Muny etmegi aýtmak elbette etmekden has aňsat .
(src)="68"> البته فهمیدن اینکه به چیزی عادت کرده اید سخته .
(trg)="70"> Bu ýagdaýda nämani soragsyz kabul edýändigimizi bilmek örän kyndyr .
(src)="69"> علتش اینه که بهش عادت کرده اید .
(trg)="71"> Munuň sebäbide soraglamazlygymyzdyr .
(src)="70"> خوب بگذارید یه چیزی ازتون بپرسم که بهاش عادت کرده ايد .
(trg)="72"> Mysal bermek üçin size bir sorag soraýyn
(src)="71"> چند نفر از شما بالای 25 سال سن دارید ؟
(trg)="73"> Bu zaldaky näçe kişi 25 ýaşynyň üstinde ?