# fa/ted2020-1183.xml.gz
# ltg/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> چند سال پیش ، احساس کردم به پوچی رسیدم . بنابراین تصمیم گرفتم جای پای فیلسوف بزرگ آمریکایی ، مورگان سپورلاک ( Morgan Spurlock ) را دنبال کنم و برای چیز جدیدی 30 روز تلاش کنم .
(trg)="1"> Pyrma dažim godim es sasajutu , kai byutu īsasprīds kasdīnā , deļtuo izdūmuoju sekuot dyžanuo amerikaņu filosofa Morgana Sperloka pāduos i 30 dīnys paraudzeit kū jaunu .
(src)="2"> در واقع ، این ایده خیلی ساده است .
(trg)="2"> Ideja ir cīši vīnkuorša .
(src)="3"> درباره یه چیزی که همیشه می خواستی به زندگیت اضافه کنی فکر کن و مدت 30 روز آینده برای آن تلاش کن .
(trg)="3"> Aizadūmoj par kū taidu , kū sovā dzeivē vysod esi gribiejis padareit i paraugi tū cytys 30 dīnys .
(src)="4"> از قرارِ معلوم ، 30 روز مدت زمانِ مناسبی است برای اضافه کردن یک عادت جدید یا کم کردن یک عادت از زندگیت ، مثل دیدن اخبار .
(trg)="4"> Izaruoda , kai 30 dīnys ir taišni eistuo laika šaļts , kab dabuotu jaunu īrodumu voi pamastu kaidu vacū , pīvadumam , ziņu vieršonuos nu sovys dzeivis .
(src)="5"> از این چالشهای 30 روزه من چند چیز یادگرفتم .
(trg)="5"> Ir koč kas , kū īsavuiceju , dorūt itūs 30 dīnu aizdavumus .
(src)="6"> اول اینکه ، به جای گذر زمان و فراموشی آن ، آن زمان می تواند بسیار به یاد ماندی باشد .
(trg)="6"> Vysu pyrma mieneši naproskrieja garum , aizmiersteibā , i beja daudzi vairuok kū atguoduot .
(src)="7"> این بخشی از یک چالش بود که برای مدت یک ماه ، من هر روز یک عکس بگیرم .
(trg)="7"> Daļa izaicynuojuma aizdavuma beja kotru mieneša dīnu sataiseit vīnu fotografeju .
(src)="8"> و من دقیقا " جایی که آن روز بودم و کاری را که می کردم را به یاد می آورم .
(trg)="8"> Es atguodoju , kur taišni beju i kū tymā dīnā dareju .
(src)="9"> من همچنین متوجه شدم از زمانی که من شروع کردم چالشهای ۳۰ روزهً بیشتر و سختر انجام دادن ، اعتماد به نفسم بالا رفته .
(trg)="9"> Pamaneju , ka kai dareju vaira i gryušuokus 30 dīnu aizdavumus , auga muna ticeiba sev .
(src)="10"> من از مرد خرخون پشت میز کامپیوتر ، تبدیل شدم به مردی که با دوچرخه سرِ کار میرود
(trg)="10"> Nū sātā sādūša datortuorpa es tyku par puiškinu , kurs brauc iz dorbu ar ritini .
(src)="11"> برای تفریح .
(trg)="11"> Prīcys piec !
(src)="12"> حتی سال گذشته ، من از کوه کلیمانجارو ، بلند ترین کوه آفریقا بالا رفتم .
(trg)="12"> ( Smīklys ) Pārnajā godā saguoja izkuopt Kilimandžaro , aukstuokajā kolnā Afrikā .
(src)="13"> قبل از اینکه من 30 روز چالشم را شروع کنم ، من هرگز اونقدر ماجراجو نبودم .
(trg)="13"> Pyrma izsuoču sovus 30 dīnu aizdavumus nikod nabyutu tveics piec taidim pīdzeivuojumim
(src)="14"> من همچنین فهمیدم که اگر واقعا بخواهی ، میتوانی هر کاری را به مدت 30 روز انجام دهی .
(trg)="14"> Es saprotu , ka eistyn koč kū gribi , tod 30 dīnuos var padareit vysa kuo !
(src)="15"> آیا هرگز خواستی که یک رمان بنویسی ؟ هر نوامبر ،
(trg)="15"> Asat nazkod gribiejuši pīraksteit romanu ?
(src)="16"> دهها هزار نفر از مردم تلاش می کنند که رمان 50000 کلمه ای شان را از ابتدا در طی 30 روز بنویسند .
(trg)="16"> Kotru novembri desmitim tyukstūšu cylvāku 30 dīnu laikā rauga pīraksteit sovu 50 000 vuordu romanu nu nullis .
(src)="17"> از قرار معلوم ، تنها کاری که باید انجام دهی اینه که 1667 کلمه در روز برای یک ماه بنویسی .
(trg)="17"> Izaruoda , kai jiusim tik viņ kai vīnu mienesi kotru dīnu juopīroksta 1 667 vuordi .
(src)="18"> خب من انجام دادم .
(trg)="18"> Tai es ari dareju .
(src)="19"> در ضمن ، رازش این است که تا کلمات آن روز را ننوشتی به خواب نروی .
(trg)="19"> Cyta vydā , nūslāpums ir naīt gulātu , cikom naasat pīrakstejuši ituos dīnys vuordus .
(src)="20"> ممکن است از خواب محروم شوی اما رمانت را تمام می کنی .
(trg)="20"> Jiusim varbyut byus mīga bods , nu dabeigsit sovu romanu .
(src)="21"> حالا آیا کتاب من بزرگترین رمان آمریکاست ؟
(trg)="21"> Voi muna gruomota ir jauns dyžanais Amerikys romans ?
(src)="22"> نه . من آن را در یک ماه نوشتم .
(trg)="22.1"> Nā !
(trg)="22.2"> Es tū pīraksteju par vīnu mienesi !
(src)="23"> آن افتضاح است .
(trg)="23"> Jis ir baimeigs !
(src)="24"> اما برای بقیه عمرم ، اگر جان هادگمن را در مهمانی تد ببینم ، لازم نیست بگویم " من یک دانشمند کامپیوتر هستم . "
(trg)="24"> ( Smīklys ) Tok vysu tuoļuokuo dzeivi , kod TED večerinkā sasateiku ar Džonu Hodžmenu , maņ nav juosoka : „ Es asu datorzynuotnīks . ”
(src)="25"> نه ، نه ، اگر بخواهم می توانم بگویم ، " من یک رمان نویس هستم . "
(trg)="25"> Nā , nā , ka grybu , varu saceit : „ Asu rakstinīks . ”
(src)="26"> ( خنده تماشاگران ) خب آخرین چیزی که می خواهم بگویم .
(trg)="26"> ( Smīklys ) Vei , pādejais , kū grybu saceit .
(src)="27"> من یاد گرفتم اگر من تغیرات کوچک و پایداری را ایجاد کنم ، که بتوانم به طور مداوم انجام دهم به احتمال زیاد ماندگار می شوند .
(trg)="27"> Es īsavuiceju , ka dorūt mozys i ilgtspiejeigys puormejis , tū , kū es varu dareit ari iz prīšku , tys īrosts palyka .
(src)="28"> هیچ اشکالی در یک چالش خیلی بزرگ نیست .
(trg)="28"> Lelim i trokim izaicynuojumim nav ni vainis .
(src)="29"> واقعا " اینها یک دنیا لذت دارند .
(trg)="29"> Eistyneibā , tī ir dyžan ļusteigi .
(src)="30"> اما احتمال ماندگاریشان کمتر است .
(trg)="30"> Tok tī drūsai viņ nabyus īrodums .
(src)="31"> وقتی من برای 30 روز شکر نخوردم ، روز سی و یکم ، حاصلش این بود .
(trg)="31"> 30 dīnys atsasokūt nu cukra , 31 . dīna izaviere koč kai itai :
(src)="32"> ( خنده تماشاگران ) خوب این سوال من از شماست : منتظر چی هستید ؟
(trg)="32"> ( Smīklys ) Tai niu es jums vaicoju : Kuo jius vēļ gaidit ?
(src)="33"> من تضمین می کنم 30 روز بعدی را چه دوست داشته باشی چه دوست نداشته باشی خواهی گذراند . خب چرا به چیزهایی که همیشه می خواستید انجام دهید فکر نمی کنید و برای 30 روز بعدی
(trg)="33"> Es varu drūsai saceit , ka cytys 30 dīnys īs iz prīkšu taipat , kai guojušys. pateik jums tys voi nā , tod parkū napadūmuot par kū taidu , kū vysod asat gribiejs paraudzeit , i dareit tū !
(src)="34"> محک نمی زنید ؟
(trg)="34"> Cytys 30 dīnys .
(src)="35"> سپاسگزارم
(trg)="35"> Paļdis .
(src)="36"> ( تشویق تماشاگران )
(trg)="36"> ( Publika plaukšynoj )
# fa/ted2020-276.xml.gz
# ltg/ted2020-276.xml.gz
(src)="1"> خوب ، من در چیزهای دیگه به جز فیزیک هم دست دارم .
(trg)="1"> Sūpluok fizikai es asmu īsasaistejs ari cytur .
(src)="2"> اتفاقاً ، حالا بیشتر روی چیزهای دیگه کار می‌کنم .
(trg)="2"> Eisteneibā , itūšaļt vaira taišni cytuos lītuos .
(src)="3"> یکی از اونها فاصلۀ خویشاوندی میان زبان‌های انسانه .
(trg)="3"> Vīna ir attuoluos attīceibys cylvāku volūdu vydā .
(src)="4"> و متخصصان ، زبانشناس‌های تاریخی در آمریکا
(trg)="4"> Profesionali viesturis volūdnīki ASV
(src)="5"> و در اروپای غربی بیشتر تلاش دارند تا از روابط دور ؛ گروه‌بندی‌های بزرگ ، مثلاً گروه‌بندی‌هایی که به زمان خیلی قدیم برمی‌گردند ، قدیمی‌تر از نسبت‌های فامیلی شناخته شده دوری جویند .
(trg)="5"> i Vokoru Eiropā pa lelam rauga turētīs par gobolu nu vyskaidom attuolom attīceibom ; lelim grupiejumim , cīši vacim grupiejumim , vacuokim kai zynomuos volūdu saimis .
(src)="6"> آنها از اون خوششان نمی‌آید . فکر می‌کند مسخرست . ولی من فکر نمی‌کنم مسخره باشه .
(trg)="6.1"> Jim tys napateik ; Jī dūmoj , ka tei ir kaprize .
(trg)="6.2"> Es nadūmoju , ka tai ir kaprize .
(src)="7"> و شماری زبانشناس برجسته هستند ، اکثراً روسی ، که دارند روی این مسئله در موسسۀ سانتا فی مسکو تحقیق می‌کنند ، و من خیلی دوست دارم ببینم به کجا می‌رسند .
(trg)="7.1"> Ir nazcik genialu volūdnīku , puorsvorā krīvu , kurī pi tuo struodoj Santafe Iņstitutā i Moskovā .
(trg)="7.2"> Es cīši grybātu redzēt , iz kureini tys nūvess .
(src)="8"> آیا واقعاً به یک نیای یگانه در در حدود ۲۰ تا ۲۵ ، ۰۰۰ سال پیش منتهی میشه ؟
(trg)="8"> Voi tys eistyn nūvess pī vīna prīškguojieja pyrma kaidu 20 — 25 tyukstūšu godu ?
(src)="9"> و چی میشه اگه به قبل این جد اصلی برگردیم ، زمانی که احتمالاً رقابتی میان زبان‌های گوناگون بوده ؟
(trg)="9"> I ka nu mes ītu vēļ tuoļuok pyrma ituo kūpeiguo prīškguojieja , kod , drūsai viņ , beja daudzu volūdu sovstarpeiga konkureņce ?
(src)="10"> تا کجا عقب می‌ره ؟ زبان مدرن چه قدر قدمت داره ؟
(trg)="10.1"> Cik tuoli paguotnē tys īt ?
(trg)="10.2"> Cik tuoli paguotnē īt myuslaiku volūda ?
(src)="11"> به چند ده هزار سال پیش برمی‌گرده ؟
(trg)="11"> Cik daudzus dasmytus tyukstūšys godu tuoļā paguotnē tei īt ?
(src)="12"> کریس اندرسن : آیا شما حدس یا انتظاری برای جواب این سوال دارید ؟
(trg)="12"> Kriss Aņdersons : Jums ir nūjauta voi nūceja par tū , kaids ir atsacejums ?
(src)="13"> مُری گِل-مان : خب ، من حدس می‌زنم که زبان مدرن باید قدیمی‌تر از آن نقاشی‌های و حکاکی‌ها و مجسمه‌سازی‌ها در غارها و جای پای رقص‌ها در گل نرم غارها در اروپای غربی باشه در دورۀ اوريگناسی حدود ۳۵ ، ۰۰۰ سال پیش یا قبلتر .
(trg)="13"> Marijs Gells-Manns : Es pasaceitu miniejumu , kai myuslaiku volūdom juobyut vacuokom kai olu zeimiejumi , olu graviejumi i olu skuļpturom , i daņču sūlim meikstajā muolā Vokoru Eiropys oluos Oriņakys periodā pyrma kaidu 35 000 godu voi seņuok .
(src)="14"> برایم باورکردنی نیست که اونها قادر به انجام تمام این کارها بودند و یک زبان مدرن نداشتند .
(trg)="14"> Es naspātu nūticēt , ka jī spieja tū vysu dareit , najādzūt myuslaiku volūdu .
(src)="15"> پس من حدس می‌زنم که اصل واقعی زبان مدرن حداقل تا اون حد قدیمی است یا شاید هم قدیمی‌تره .
(trg)="15"> Deļtuo es pīļaunu , kai patīsuo izceļsme ir vacuoka , mozuokais tikpoš vaca , kas zyn i vacuoka .
(src)="16"> ولی این بدان معنی نیست که تمام یا حتی اکثریت زبان‌های فعلی نمی‌تونند از یک زبان که شاید خیلی تازه‌تر از اون باشه نشأت گرفته باشند ، مثلاً ۲۰ ، ۰۰۰ سال ، یا چیزی در این حدود . این چیزیه که ما بهش پدیدۀ تگنا می‌گیم .
(trg)="16.1"> Nu tys nanūzeimoj , ka vysys , daudzys voi koč vairums nu myuslaiku zynuomuos volūdys navarieja izaceļt , pīvadumam , nū vīnys , kurei ir daudz jaunuoka , saceisim , 20 000 godu vaca voi liedzeigai .
(trg)="16.2"> Tū mes saucam par šaurū vītu .
(src)="17"> کریس : خب ، شاید فیلیپ اندرسن درست می‌گفت .
(trg)="17"> K.A. : Filipam Aņdersonam varieja byut taisneiba .
(src)="18"> شاید شما در مورد همه چیز از هر کسی بیشتر می‌دونید .
(trg)="18"> Var byut , jius par tū zynat vaira kai kurs cyts .
(src)="19"> افتخار دادید . مری گل-مان ، سپاسگزارم .
(trg)="19.1"> Deļtuo tys ir gūds .
(trg)="19.2"> Paļdis jums , Marij Gell-Mann .
(src)="20"> ( تشویق )
(trg)="20"> ( Publika plaukšynoj )
# fa/ted2020-755.xml.gz
# ltg/ted2020-755.xml.gz
(src)="1"> فرض کنید که در یکی از خیابان های آمریکا هستید و یک ژاپنی پیش شما می آید و می گوید ، " ببخشید اسم این بلوک چیه ؟ "
(trg)="1"> Tai , īsadūmojat , ka stuovat nazkur Amerikā iz ūļneicys , i pi jums daīt japaņs i prosa : „ Atlaidit , kai sauc itū kvartalu ? ”
(src)="2"> شما جواب می دهید ، " این جا خیابان اک و آن هم خیابان الم است .
(trg)="2.1"> Jius atsokat : „ Atlaidit .
(trg)="2.2"> Nu , itei ir Oukstrita , tei ir Elmstrita .
(src)="3"> این جا شماره 26 و آن جا هم شماره 27 است . "
(trg)="3"> Tei ir 26 . sāta , tei — 27 . ”
(src)="4"> و او جواب می دهد ، " خوب اسم بلوک چیه ؟ "
(trg)="4"> „ Lobi , ” jis atsoka , „ nu kai sauc itū kvartalu ? ”
(src)="5"> و شما پاسخ می دهید ، " خوب بلوک ها که نام ندارند .
(trg)="5"> Jius sokat : „ Nu , kvartalim nav vuordu .
(src)="6"> خیابان ها نام دارند ولی بلوک ها فقط فضاهای بدون نامی در میان خیابانها هستند . "
(trg)="6"> Vuordi ir ūļneicom ; kvartali ir tik vītys bez vuordim ūļneicu vydā . ”
(src)="7"> و او ناامید و سرگردان می رو .د .
(trg)="7"> Jis nūīt drupeit apjucs i veilīs .
(src)="8"> خوب ، حالا فرض کنید که در خیابانی در ژاپن ایستاده اید ، رو به سمت فرد کنار دستی تان می کنید و می گویید ، " ببخشید ، اسم این خیابان چیه ؟ "
(trg)="8"> Niu īsadūmojat , ka stuovat iz ūļneicys nazkur Japanā , jius pasagrīžat pret sūpluok cylvāku i vaicojat : „ Atlaidit , kai sauc itū ūļneicu ? ”
(src)="9"> و او جواب می دهد ، " خوب آن جا بلوک 17 و این هم بلوک 16 است . "
(trg)="9"> Jis atsoka : „ Nu , itys ir 17 . kvartals , itys — 16 . kvartals . ”
(src)="10"> و شما پاسخ می دهید ، " خوب اما اسم خیابان چیست ؟ "
(trg)="10"> I jius atsokat : „ Lobi , i kai sauc itū ūļneicu ? ”
(src)="11"> و پاسخ می شنوید ، " خیابان ها که اسم ندارند .
(trg)="11"> I jis atsoka : „ Nu , ūļneicom nav vuordu .
(src)="12"> فقط بلوک ها نام دارند .
(trg)="12"> Vuordi ir kvartalim .
(src)="13"> به نقشه گوگل نگاه کن . بلوک 14 ، 15 ، 16 ، 17 ، 18 ، 19
(trg)="13.1"> Pasaverit Google Maps .
(trg)="13.2"> Vei , 14 .,15 . , 16 . , 17 . , 18 . , 19 . kvartals .
(src)="14"> تمام این بلوک ها نام دارند . خیابان ها تنها فضاهای بدون نامی در میان بلوک ها هستند .
(trg)="14.1"> Vysim kvartalim ir vuordi .
(trg)="14.2"> Ūļneicys ir tik vītys bez vuordu kvartalu vydā .
(src)="15"> و شما پاسخ می دهید ، " خوب پس چطور آدرس خانه تان را می دهید ؟ "
(trg)="15"> I tod jius vaicojat : „ Lobi , a kai tod jius zinit sovu sātys adresu ? ”
(src)="16"> او می گوید ، " خوب ساده است ، این ناحیه 8 است .
(trg)="16"> „ Vīnkuorši , ” jis atsoka , „ itys ir ostoitais kvartals .
(src)="17"> این جا بلوک 17 و پلاک 1 است . "
(trg)="17"> Es dzeivoju 17 . kvartalā , sātā numer vīns . ”
(src)="18"> شما جواب می دهید ، " بسیار خوب ولی وقتی داشتم این دور و اطراف قدم می زدم ، متوجه شدم که پلاک خانه ها به ترتیب نیست . "
(trg)="18"> „ Lobi , ” jius sokat , „ nu , īmūt pa apleicīni , es īvāruoju , ka sātu numeri nav seceigi . ”
(src)="19"> و او پاسخ می دهد ، " البته که به ترتیب است . به همان ترتیب ساخته شدن شماره گذاری شده اند .
(trg)="19.1"> Jis atsoka : „ Skaidrys , ka ir .
(trg)="19.2"> Tuos ir numerātys piec tū pastateišonys seceibys .
(src)="20"> اولین خانه ای که در یک بلوک ساخته می شود پلاک 1 در آن بلوک است .
(trg)="20"> Pyrmuo kvartalā pastateituo sāta ir sāta numer vīns .
(src)="21"> دومین خانه پلاک دو .
(trg)="21"> Ūtrei pastateituo sāta ir sāta numer div .
(src)="22"> سومین خانه پلاک سه . ساده و مشخص است . "
(trg)="22"> Treša ir sāta numer treis .
(src)="23"> خوب ، من عاشق اینم که گاهی اوقات ما نیاز داریم به یک گوشه دیگر دنیا برویم و با فرضیاتی آشنا شویم که تا به الان نمی دانستیم ، عکس آن فرضیات هم می توانند وجود داشته باشند و صحیح باشند .
(trg)="23.1"> Vīgli !
(trg)="23.2"> Logiski ! ”
(trg)="23.3"> Deļtuo maņ pateik , kai myusim ir reizem juobrauc iz ūtru pasauļa molu , kab saprostu pījāmumus , kurūs mes seņuok nazynuojom i saprostu , ka ari pretejais var byut pareizs .
(src)="24"> برای مثال دکتر هایی در چین هستند که باور دارند این شغل آن هاست که شما را سلامت نگه می دارد .
(trg)="24"> Tai , pīvadumam , Kīnā uorsti tur , ka jū dorbs ir ryupētīs , kab tu byutu vasals .
(src)="25"> پس در هر ماهی که سلامت بودید باید مبلغی را به آن ها پرداخت کنید ، و اگر مریض شدید دیگر پولی به آن ها پرداخت نمی کنید چون که آن ها در شغلشان ناموفق عمل کرده اند . بنابراین اگر شما سالم و سلامت باشید آن ها پول بیشتری دریافت می کنند .
(trg)="25.1"> Deļtuo sevkuru mienesi , kurū asat vasals , jius jim moksuojot , i , kod asat navasals , jums navajag jim moksuot , deļtuo ka jī nav kuorteigi darejuši sovu dorbu .
(trg)="25.2"> Jī teik bogotuoki , kod jius asat vasali , a na navasali .
(src)="26"> ( تشویق حاضران ) در موسیقی ما لفظ " یک " را به عنوان نقطه آغاز می شناسیم .
(trg)="26"> ( Plaukšīni ) Leluokajā daļā muzykys mes skaitam „ vīns ” kai pyrmū sitīni , muzykaluos frazys suokys .
(src)="27"> یک ، دو ، سه ، چهار . ولی در موسیقی آفریقای غربی لفظ " یک " به عنوان لفظ پایانی شناخته می شود . مانند نقطه ای که در پایان جمله گذاشته می شود .
(trg)="27.1"> Vīns , div , treis , četri .
(trg)="27.2"> Tok Vokoru Afrikys muzykā „ vīns ” teik skaiteits par frazys beigom , taipat kai atstarpe pyrma teikuma gola .
(src)="28"> بنابراین در پایان شمارش برای خاتمه موسیقی به کار می رورد . دو ، سه ، چهار ، یک .
(trg)="28.1"> Tū var dzierdēt na tik frazejumā , bet taipat i tymā , kai jī skaita ritmu .
(trg)="28.2"> Div , treis , četri , vīns .
(src)="29"> و این مطلب در مورد این نقشه هم صدق می کند .
(trg)="29"> Taipat i itei karta ir preciza .
(src)="30"> ( خنده حاضرین ) یک ضرب المثل است که می گوید هر آن چه که در مورد هند درست باشد ، عکس آن هم در مورد هند صادق است .
(trg)="30"> ( Smīklys ) Ir sokamvuords , ka , vysleidz kaidu patīsu lītu jius pasaceitu par Indeju , taipat i pretejais byus taisneiba .
(src)="31"> پس ، هیچ وقت فراموش نکنیم که ، در هر کجایی که هستیم ، و برای هر ایده درخشانی که به ذهنتان می رسد یا می شنوید ، ممکن است عکس آن هم صحیح باشد .
(trg)="31"> Deļtuo naaizmierssim , vysleidza , voi TED voi vysur cytur , kur var dzierdēt kaidys genialys idejis ir jums voi cytim , taipat i preteijais var byut taisneiba .
(src)="32"> از همه شما متشکرم ( به زبان ژاپنی )
(trg)="32"> Lels jums paļdis !