# eu/ted2020-1075.xml.gz
# uz/ted2020-1075.xml.gz
(src)="1"> Begira iezaiozue haur honi .
(trg)="1"> Bu chaqaloqqa e 'tiboringizni qarating .
(src)="2"> Erakartzen zaituztena bere begiak eta ukitu nahiko zenuketen azal leuna dira .
(trg)="2"> Sizning e 'tiboringizni jalb qilgan narsa chaqaloqning ko 'zlari va siz ushlashni yaxshi ko 'radigan terisi .
(src)="3"> Baina gaur ikusi ezin den zerbaiti buruz hitz egingo dizuet :
(trg)="3"> Bugun esa , sizlar ko 'ra olmaydigan narsa haqida gapirmoqchiman ,
(src)="4"> bere burmuin txiki horretan zer gertatzen den argituko dugu .
(trg)="4"> bu chaqaloqning kichkina miyasida nimalar sodir bo 'layotgani haqida gapiraman .
(src)="5"> Neurozientziako tresna modernoek frogatzen dute hor goian gertatzen dena ez dela inondik ere batere sinplea .
(trg)="5"> Bu miyada sodir bo 'laytigan narsalar raketashunoslik ilmidan hech ham kam emasligini bizga nevrologiyaning zamonaviy asboblari ko 'rsatib beryapdi .
(src)="6"> Eta ikasten ari garenak argituko digu pixka bat zer den idazle eta poeta erromantikoek aipatzen zuten haurren buruaren " irekitasun zelestiala " .
(trg)="6"> Va biz o 'rganayotganimiz romantik yozuvchi va shoirlar bolaning fikridagi " samoviy yorqinlik " deb tasvirlagan holat haqida tushuncha beradi .
(src)="7"> Hemen ikusten duguna Indiako ama bat da koro hizkuntzan hizketan , duela gutxi aurkitutako hizkuntza batean , alegia .
(trg)="7"> Ko 'rib turganingiz Hindistondagi ona , u yangi kashf qilingan til - Koro tilida gapiryapdi .
(src)="8"> Bere haurrari hitz egiten ari da .
(trg)="8.1"> Va u chaqalog 'iga gapiryapdi .
(trg)="8.2"> Bu ona va
(src)="9"> Ama honi eta koroa hitz egiten duten munduko beste 800 hiztuni iruditzen zaie euren hizkuntza iraunarazteko haurrei hizkuntza horretan hitz egin behar dietela .
(trg)="9"> Koro tilida gapiradigan dunyodagi 800 ta odamlar -- bu tilni saqlab qolish uchun chaqaloqlariga shu tilda gapirish kerakligini biladilar .
(src)="10"> Eta hori da , hain justu , enigma handiena .
(trg)="10"> Bunda dolzarb jumboq bor .
(src)="11"> Zergatik ez du , ba , iraungo hizkuntzak zu eta ni bezalako pertsona helduen artean erabiltzen bada ?
(trg)="11"> Nima uchun siz o 'zingizga va menga , ya 'ni o 'smirlarga , gapirish orqali tilni saqlay olmaysiz ?
(src)="12"> Ba , gure burmuinaren kontua da .
(trg)="12"> Ho 'p , bu miyangizga bog 'liqdir .
(src)="13"> Hemen ikusten dugu hizkuntzak ikasteko aro kritiko bat daukagula .
(trg)="13"> Tilni o 'rganish uchun dolzarb davr borligini bu yerda ko 'rib turibmiz .
(src)="14"> Grafiko hau ulertzeko aurkitu zuen adina lerro horizontalean .
(trg)="14"> Bu sahifani o 'qish usuli gorizontal chziqdagi yoshingizga qarashdir .
(src)="15"> ( Barreak ) Eta bertikalean ikusiko duzue bigarren hizkuntza bat ikasteko zein gaitasun daukazuen .
(trg)="15"> ( Kulgi ) Va vertikal chiziqda ikkinchi tilni o 'rganishga bo 'lgan qobiliyatingizni ko 'rasiz .
(src)="16"> Haurtxoak eta haurrak genioak dira zazpi urte bete artean , orduan beheraka hasten da sistematikoki .
(trg)="16"> Chaqaloqlar va yosh bolalar yetti yoshga chiqquncha dahodirlar , undan so 'ngra muntazam ravishda sustlashish bo 'ladi .
(src)="17"> Pubertaroaren ostean grafikotik kanpo geratzen gara .
(trg)="17"> Yetuklikdan so 'ng , mashhurlikni yo 'qotamiz .
(src)="18"> Inongo zientzilarik ez du eztabaidatzen kurba hori , baina mundu osoko laborategiak hori zergatik gertatzen den argitu nahian dabiltza .
(trg)="18"> Hech qaysi olimlar bu qiyalik haqida bahs qilmaydi , ammo butun dunyodagi laboratoriyalar buning nima uchun bunday usulda ishlashini aniqlashga harakat qilmoqdalar .
(src)="19"> Nire laborategian lehen aro kritikoaren garapenean jartzen dugu arreta , haurrak euren hizkuntzako soinuak identifikatzen ari diren aroan , alegia .
(trg)="19"> Mening laboratoriyamdagi ish rivojlanishdagi birinchi dolzarb davrga e 'tibor beradi -- va ayni o 'sha davrda chaqaloqlar o 'zlarining tilida qaysi tovushlar ishlatilishini o 'rganishga harakat qiladilar .
(src)="20"> Uste dugu soinuak nola ikasten diren aztertuz gero hizkuntzaren beste alderdientzat eredu bat lortuko dugula , eta agian baita garapen sozial , emozional eta kognitiboak haurtzaroan izan ditzaketen aro kritikoentzat ere .
(trg)="20.1"> Bizning fikrimizcha , chaqaloqlar tovushlarni qanday o 'rganishini o 'rganishimiz oqrali tilning boshqa rivojlanishiga nushamiz bo 'ladi .
(trg)="20.2"> Balki , shu bilan birga muomala , hissiyot va ong rivojlanishi uchun bolalikdagi dolzarb davrlarga ham nushamiz bo 'ladi .
(src)="21"> Haurrak aztertu ditugu mundu osoan eta hizkuntza guztietako soinuekin erabiltzen den teknika baten bidez .
(trg)="21"> Shunday qilib , biz butun dunyoda qo 'llayotgan usul bilan chaqaloqlarni va hamma tillardagi tovushlarni o 'rganyapmiz .
(src)="22"> Haurra gurasoen altzoan esertzen da , eta soinu bat aldatzean burua biratzeko entrenatzen ditugu : esaterako , " ah " -tik " ee " -ra pasatzean .
(trg)="22"> Chaqaloq ota yoki onasining tizzasida o 'tiradi va biz ularni tovush o 'zgarganda , masalan , " ah " dan " ee " ga , -- masalan , " ah " dan " ee " Agar ular o 'z vaqtida shunday boshini burishsa ,
(src)="23"> Momentu egokian biratzen badira kaxa beltza argiztatu egiten da eta hartz panda batek danborra jotzen du .
(trg)="23"> qora quti yorib ketadi va panda ayig 'i baraban chaladi .
(src)="24"> Sei hilabeteko haurrei ikaragarri gustatzen zaie .
(trg)="24"> Olti oylik chaqaloq bu vazifani juda sevadi .
(src)="25"> Zer ikasi dugu ?
(trg)="25"> Ho 'sh , bundan nima o 'rgandik ?
(src)="26"> Ba , niri definitzea gustatzen zaidan bezala , mundu osoko haurrak " munduko biztanleak " direla .
(trg)="26"> Butun dunyodagi chaqaloqlar , mening tasvirlashimcha , dunyo fuqarolaridir ;
(src)="27.1"> Edozein hizkuntzetako edozein soinu bereiztu dezakete , proba edonon eginda ere eta edozein hizkuntza erabilita ere .
(src)="27.2"> Hori harrigarria da , zuk eta nik ezin baitugu horrelakorik egin .
(trg)="27.1"> biz buni qaysi davlatda tekshirayotganimiz va qaysi tilni ishlatayotganimizdan qat 'iy nazar chaqaloqlar hamma tillardagi hamma tovushlarni ajrata oladilar .
(trg)="27.2"> Bu juda ham hayratlanarli , chunki siz va men buni bajara olmaymiz .
(src)="28"> Gu kulturen araberako entzuleak gara .
(trg)="28.1"> Bizlar madaniyatga bo 'glanib tinglaguvchilarmiz .
(trg)="28.2"> Bizlar chet tillaridagi tovushlarni emas ,
(src)="29"> Gure hizkuntzako soinuak bereizteko gai gara , baina ez atzerriko hizkuntzetakoak .
(trg)="29.1"> faqat o 'z tilimizdagi tovushlarni ajarata olamiz .
(trg)="29.2"> Ho 'sh , shunday savol keladi :
(src)="30"> Beraz , galdera honako hau da : noiz pasatzen dira " munduko biztanle " horiek kulturen araberako entzuleak izatera ?
(trg)="30"> dunyoning shu fuqarolari qachon tilga bog 'liq tinglovchilarga aylanadi ?
(src)="31"> Eta erantzuna : lehen urtebetzea baino lehen .
(trg)="31"> Javob esa bunday : birinchi tug 'ilgan kunlaridan avval .
(src)="32"> Hemen ikusten dituzue Tokion eta Estatu Batuetan egindako burua biratzearen proben emaitzak , hemen , Seattle-en , " ra " eta " la " soinuak entzutean , ingelesez soinu garrantzitsuak dira , baina japonieraz ez .
(trg)="32"> Mana bu ko 'rib turganingiz Tokyo va AQSH dagi Seattle shahrida , yapon tili emas , balki ingliz tili uchun muhim bo 'lgan " ra " va " la " tovushlarini tinglaganda , chaqaloqlarning boshni burish bo 'yicha bajargan vazifasi .
(src)="33"> Sei eta zortzi hilabete arteko haurrak guztiz parekoak dira .
(trg)="33"> Olti oylikdan sakkiz oylikkacha bo 'lgan chaqaloqlar butunlay bir xil .
(src)="34"> Bi hilabete geroago zerbait harrigarria gertatzen da .
(trg)="34"> Ikki oy keyin hayratlanarli narsa sodir bo 'ladi .
(src)="35.1"> Estatu Batuetako haurrek hobekuntza nabarmena izan dute , eta Japoniakoek , berriz , askoz emaitza okerragoak .
(src)="35.2"> Baina bi haur-taldeak aurrerago ikasiko duten hizkuntza barneratzeko prestatzen ari dira .
(trg)="35.1"> AQSH dagi chaqaloqlar bu vazifani ancha yaxshi bajara boshlaydilar , Yaponiyadagi chaqaloqlar esa ancha yomon bajaradilar , lekin chaqaloqlarning bu ikkala guruhi ham ayni o 'zlari o 'rganmoqchi bo 'lgan tilga tayyorlanyar .
(trg)="35.2"> Ho 'sh , savol bunday , bu muhim
(src)="36"> Hori horrela , galdera zera da : zer gertazen da bi hilabeteko aro kritiko horretan ?
(trg)="36"> ikki oy mobaynida nima sodir bo 'lyapdi ?
(src)="37"> Soinuen garapenerako aro kritikoa da , baina zer ari da gertatzen burmuinean ?
(trg)="37"> Bu tovush rivojlanishi uchun juda dolzarb davr , ammo u yerda nima sodir bo 'lyapdi ?
(src)="38"> Bi gauza gertatzen dira .
(trg)="38"> U yerda ikkita narsa sodir bo 'lyapdi .
(src)="39"> Lehena , haurrak arreta handiz ari zaizkigula entzuten eta estatistikak ateratzen dituztela entzuten dutenaren arabera .
(trg)="39.1"> Birinchisi chaqaloqlar bizlarni biror maqsad bilan tinglayapdi , ular bizlarning gapirishimizni tinglab , statistik ma 'lumot olyapdilar -- ha , ular statistic ma 'lumot olyapdilar .
(trg)="39.2"> Chaqaloqlarning tilida gapirayotgan ikkita onaning gapini eshiting --
(src)="40.1"> Orain , bi ama entzungo ditugu haur-hizkeran hizketan , haurrei hitz egiteko daukagun hizkuntza unibertsalean .
(src)="40.2"> Lehenengoa ingelesez ari da eta bestea japonieraz .
(trg)="40"> bu biz yosh bolalar bilan gaplashadigan umumiy til -- birinchisi ingliz tilida va keyingisi yapon tilida .
(src)="41"> ( Bideoa ) Ama ingelesa : Ze politak diren zure begiak , hain urdinak eta hain handiak !
(trg)="41"> ( Video ) Ingliz ona : Oh , sening katta moviy ko 'zlaringni sevaman -- naqadar go 'zal va ajoyib ,
(src)="42"> Ama japoniarra : [ japonieraz ] Patricia Kuhl : Hitzak ekoizten diren bitartean , eta haurrak entzuten ari diren bitartean , jasotzen duten hizkuntzari buruzko estatistikak egiten ari dira .
(trg)="42"> yapon ona : ( yaponchada ) Patricia Kuhl : Nutq hosil qilish paytida , chaqaloqlar tinglaganida , ular eshitayotgan tili haqida statistic ma 'lumotlar olyapdilar .
(src)="43"> Eta orduan soinuen banaketa handitu egiten da .
(trg)="43"> Bu masofalar ortib boraveradi .
(src)="44"> Bideoarekin ikusi dugu haurrak sentiberak direla estatistikekiko , eta japonieraren eta ingelesaren estatistikak oso-oso ezberdinak direla .
(trg)="44"> Biz chaqaloqlarning statistik ma 'lumotga e 'tiborchan ekanligini anglab yetdik , yapon va ingliz tillarining statistikasi esa bir biridadn juda , juda farq qiladi .
(src)="45"> Ingelesez R eta L ugari erabiltzen dira ,
(trg)="45"> Bu chizma-masofa ko 'rsatishi bo 'yicha
(src)="46"> soinuen banaketak adierazten digun moduan .
(trg)="46"> ingliz tilida ko 'p R va L tovushlari bor .
(src)="47"> Eta japonieraz banaketa hori guztiz ezberdina da , japonieraz erdi mailako soinuak hautematen dira , japoniar R bezala ezagutzen direnak .
(trg)="47"> Yapon tilidagi tovushlarning tarqalishi butunlay boshqacha , Yaponcha R deb ma 'lum bo 'lgan , bir necha o 'rta tovushlar borligini ko 'rib turibmiz .
(src)="48"> Beraz , haurrek hizkuntzaren estatistikak xurgatzen dituzte eta horrek burmuina aldarazten diete ; munduko biztanle izatetik kulturen araberako entzule izatera pasarazten dituzte .
(trg)="48"> Shunday qilib , chaqaloqlar tilning statistikasini ongiga singdirib oladilar va bu ularning miyalarini o 'zgartiradi ; ularni dunyo fuqarolaridan huddi biz kabi madaniyatga bog 'langan tinglovchilarga aylantiradi .
(src)="49"> Baina guk , helduok , ez ditugu estatistika horiek egiten .
(trg)="49"> Ammo , biz o 'smirlar ana o 'sha statistikani bundan buyon ongimizga singdirmayapmiz .
(src)="50"> Gure garapenaren hasieran sortu genituen errepresentazioen oroitzapenetan oinarritzen gara .
(trg)="50"> Chunki ongimizda rivojlanishning ilk davrida shakllangan tushunchalar bizlarni boshqaradi .
(src)="51"> Hori horrela , hemen ikusten ari garenak aro kritikoaren moldea aldatu egiten du .
(trg)="51"> Mana bu ko 'rib turganimiz esa til rivojlanishi uchun dolzarb davr nima haqidaligi bo 'yicha modelimizni o 'zgartiryapdi .
(src)="52"> Matematika oinarri hartuta eztabaidatzen ari gara ea hizkuntzak ikasteko prozesua moteldu egiten den gure soinuen banaketak egonkortzen direnean .
(trg)="52"> Matematik nuqtai nazardan muhokama qilishimiz bo 'yicha bu chizmadagi masofamiz bir tekis bo 'lganda til o 'rganish sekinlashishi mumkin .
(src)="53"> Eta hiztun elebiduden inguruko galdera ugari sortzen dira .
(trg)="53"> Bu esa ikki tilda gapiruvchi insonlar haqida ko 'p savollarni keltirib chiqaradi .
(src)="54"> Elebidunek bi estatistika-multzo dauzkate buruan aldiberean eta batetik bestera pasatu behar dira solaskidea nor den kontuan izanda .
(trg)="54"> Ikki tilda gapiruvchi insonlar bir paytning o 'zida ikkita statistikani onglarida saqlashi shart va kim bilan gaplashayotganligiga qarab , bitta statistikadan keyin boshqasini almashtirishlari kerak .
(src)="55"> Orduan , zera galdetu genion geure buruari : haurrek egiten al dituzte hizkuntza ezezagunen estatistikak ?
(trg)="55"> Biz o 'zimizga shunday savol berdik , chaqaloqlar butunlay yangi tilning statistikasini qabul qila oladilarmi ?
(src)="56"> Hori frogatzeko , amerikar haurrak , inoiz beste hizkuntzarik entzun ez dutenak , mandarina entzuten jarri genituen euren aro kritikoan .
(trg)="56"> Buni hech qachon ikkinchi til eshitmagan Amerikalik chaqaloqlarni til rivojlanishining dolzarb paytida ilk bor Mandarin tilini eshittirish orqali sinab ko 'rdik .
(src)="57"> Bagenekien haur elebakarrek eredu bera jarraitzen dutela Taipein eta Seattle-en mandarinaren soinuak entzutean .
(trg)="57"> Taipei va Seattleda Mandarin tilining tovushlari bo 'yicha bir tilda gapiruvchilarni tekshirganimizda ular huddi shunday nusxani ko 'rsatdi .
(src)="58"> Sei eta zortzi hilabete artean guztiz berdin jokatzen dute .
(trg)="58"> 6-8 oyliklar butunlay bir xil .
(src)="59"> Baina bi hilaberen ostean zerbait harrigarria gertatzen da .
(trg)="59"> Ikki oy so 'ngra , g 'aroyib narsa sodir bo 'ladi .
(src)="60"> Taiwandar haurrak hobetzen ari dira , baina amerikarrak ez .
(trg)="60"> Amerikalik chaqaloqlar emas , balki taiwanlik chaqaloqlar tovushlarni ancha yaxshi ajratyapdi .
(src)="61"> Orduan haur amerikarrak mandarin hizkuntzarekin kontaktuan jarri genituen .
(trg)="61"> Shu davrda Amerikalik chaqaloqlarga Mandarin tilini eshitdirdik .
(src)="62.1"> Mandarinez hitz egiten duten senideak eduki eta hilabeterako amerikarren etxera joango balira bezala zen .
(src)="62.2"> Haurrei 12 saiotan hitz egin zitzaien mandarinez .
(trg)="62"> Bu huddi mandarin tilida gapiruvchi qarindoshlarning sizni ko 'rishga bir oyga kelib , uyingizga ko 'chib kelib , chaqaloqlarga 12 dars mobaynida gapirishi kabidir .
(src)="63"> Horrelako itxura zuen laborategiak :
(trg)="63.1"> Mana bu laboratoriyadagi ko 'rinishi .
(trg)="63.2"> ( Video ) Mandarin tilida gapiruvchi : ( Mandarin )
(src)="64"> ( Bideoa ) Mandarin hiztuna : [ mandarinez ] PK : Zer egin diegu haurren burmuin txikiei ?
(trg)="64"> PK : Ho 'sh , chaqaloqlarning kichkina miyalariga nima qildik & gt ; ( Kulgi )
(src)="65"> ( Barreak ) Kontrol-taldearengana joan behar izan genuen eta ziurtatu laborategira bidean ez zutela mandarina ikasi .
(trg)="65"> Shunchaki laboratoriyaga kelish Mandarin tiliga bo 'lgan qobiliyatingizni rivojlantirmayotganligiga ishonch hosil qilish uchun qiyosiy nazorat guruhini ham sinab ko 'rdik .
(src)="66"> Gero haur batzuk ekarri genituen eta ingelesa entzuten jarri .
(trg)="66"> Bir guruh chaqaloqlar kelib , ingliz tilini tinglashdi .
(src)="67"> Eta grafikoan ikus dezakegu ingelesarekiko kontaktuak ez zuela eraginik izan haurren mandarina hobetzerakoan .
(trg)="67"> Bu chizmadan ko 'rib turganimizdek ingliz tilini eshitish ularning mandarin tilini rivojlantirmadi .
(src)="68"> Baina ikusi zer gertatzen zaien 12 sesiotan mandarina entzun duten haurrei .
(trg)="68"> Lekin 12 martalik muddatda mandarin tilini eshitgan chaqaloqlarga nima bo 'lganiga e 'tibor bering .
(src)="69"> 10 hilabete eta erdiko taiwandar haurrak bezain ondo moldatzen dira .
(trg)="69"> Ular Taiwan ( Taivan ) dagi 10 yarim oy mobaynida mandarin tilini eshitayotgan chaqaloqlardek yaxshi bilardi .
(src)="70"> Horrekin frogatzen da haurrek estatistikak egiten dituztela hizkuntza berriekin .
(trg)="70"> Bu esa chaqaloqlarning yangi til statistikasini o 'zlashtirib olishini ko 'rsatib berdi .
(src)="71"> Parean dutena edozer dela ere , estatistikak egingo dituzte .
(trg)="71"> Chaqaloqlarning oldiga nima qo 'ysangiz ham , ular narsalarning statistikasini o 'zlashtirib oladi .
(src)="72"> Baina ikusi nahi genuen gizakiak zer eragin duen ikasketa-prozesu horretan .
(trg)="72"> Ammo , bu o 'rganish jarayonida inson qanday vazifa bajarganligi bizni qiziqtirdi .
(src)="73.1"> Horretarako , beste haur-talde bat hartu eta sesio-kopuru bera eskaini genien , 12 sesio .
(src)="73.2"> Baina hauek , telebistaren aurrean egin zuten .
(trg)="73"> Buni bilish uchun , boshqa bir guruh chaqaloqlar bir xil miqdordagi , ya 'ni huddi avalgidek 12 martalik muddatda televizor ko 'rib , tilni eshitishdi
(src)="74"> Eta gero beste batzuek soilik entzumenaren bitartez , pantailan pelutxezko hartz bati begira egin zuten .
(trg)="74"> va boshqa bir guruh chaqaloqlar esa faqatgina tovushlarni o 'zini eshitdi va ekrandagi ayiqchani tomosha qilishdi .
(src)="75"> Zer egin diegu euren burmuin txikiei ?
(trg)="75"> Biz ularning miyasiga nima qildik ?
(src)="76.1"> Hemen ditugu entzumen-probaren emaitzak : haurrek ez dute ezer ikasi .
(src)="76.2"> Eta hemen bideoren bidezko probarenak : hemen ere ezer ez dute ikasi .
(trg)="76"> Ko 'rib turganingiz faqat tinglashning natijasi -- hech qanday o 'rganish sodir bo 'lmadi -- va video bilan eshitish natijasi -- hech qanday o 'rganish sodir bo 'lmadi .
(src)="77"> Haurrek gizaki bat behar dute estatistikak egiteko .
(trg)="77"> Chaqaloqlar statistikani anglab yetishlari uchun insonning hizmati kerak .
(src)="78.1"> Burmuinaren alde sozialak agintzen du haurrak estatistikak egiten ari direnean .
(src)="78.2"> Burmuinera sartu
(trg)="78.1"> Chaqaloqlar statistikani o 'zlashtirayotganlarida ijtimoiy miya boshqarib turadi .
(trg)="78.2"> Chaqaloqlar televizorning oldida bo 'lganlarida ,
(src)="79"> eta hori nola gertatzen den ikusi nahi dugu , bai haurrak telebistaren aurrean daudenean bai gizakien aurrean daudenean .
(trg)="79"> so 'ngra insonlarning oldida bo 'lgan paytida chaqaloqlarning miyasini tekshirib , u yerda bu narsaning sodir bo 'layotganini ko 'ramiz .
(src)="80"> Eta , zorionez , tramankulu berri bat daukagu , magnetoenzefalografia , eta horrek ahalbidetzen digu azterketa egitea .
(trg)="80"> Yaxhsiyamki , bizga bu ishni bajarimizga imkon beradigan yangi asbob , magnitoensefalograf bor .
(src)="81"> Marteko lehorgailu bat dirudi ,
(trg)="81.1"> Bu Marsdan kelgan soch qurituvchi asbobga o 'xshaydi .
(trg)="81.2"> Lekin bu umuman xavfsiz ,
(src)="82"> baina guztiz segurua da , ez da inbaditzailea , eta isila da .
(trg)="82"> kesuvchi emas va shovqinsiz .
(src)="83.1"> Zehaztasun milimetrikoa eskaintzen du espazioari dagokionez , eta milisegunduko zehaztasuna dauka 306 SQUIDi esker .
(src)="83.2"> SQUIDak interferentzia kuantikodun gailu super-eroaleak dira , eta horien bidez jasotzen ditugu pentsatzen ari garenean
(trg)="83"> Biz masofaga nisbatan millimetrning aniqligiga va 306 SQUID dan foydalangan holda millisoniya aniqligiga qaraypamiz , bular ( ya 'ni SQUID ) - yuzadan o 'tuvchi kvantum interferensiya asboblari -- bular biz o 'ylagan sayin o 'zgaradigan magnit sohalarini aniqlab oladi .
(src)="84.1"> aldatzen diren eremu magnetikoak .
(src)="84.2"> Munduan lehenak gara haurrak MEG gailuen bidez grabatzen , ikasten ari diren bitartean
(trg)="84"> Dunyoda eng avval biz magnitoensefalograf asbobi yordamida chaqaloqlarni o 'rganayotgan paytida tekshiryapmiz .
(src)="85"> Begira , hau Emma txikia da ,
(trg)="85"> Mana bu jajji Emma .
(src)="86"> sei hilabete ditu ,
(trg)="86"> U olti oylik .
(src)="87"> eta hainbat hizkuntza entzuten ari da belarrietan dituen entzungailuen bitartez .
(trg)="87"> U qulog 'iga taqib olgan eshitish asboblari bilan har xil tillarni eshityapdi .
(src)="88"> Ikusten duzue lasai mugi daitekeela .
(trg)="88"> Ko 'rib turganingizdek , u bemalol harakat qila oladi .
(src)="89"> Burua aztertzen diogu txanoan txertatutako bolatxoen bidez , horrela , nahi beste mugi daiteke .
(trg)="89"> shapkadagi kichkina sharchalar bilan uning boshining harakatini kuzatib turibmiz , u esa butunlay erkin harakat qilishi mumkin .
(src)="90"> Benetako arrakasta teknikoa da .
(trg)="90"> Bu texnologik qobiliyat .
(src)="91"> Eta zer ikusten dugu horrekin ?
(trg)="91"> Nimani ko 'ryapmiz ?
(src)="92"> Haurraren burmuina ikusten dugu .
(trg)="92"> Chaqaloqning miyasini ko 'ryapmiz .
(src)="93.1"> Haurrak bere hizkuntzako hitz bat entzuten duenean entzumen-eremuak argiztatu egiten dira , eta jarraian baita inguruko eremuak ere , ziurrenez koherentziari lotuta daudenak .
(src)="93.2"> Burmuineko eremuak bata bestearekin koordinatzen dira , eta kausalitateak eremu batek beste eremuak aktibatzea eragiten du .
(trg)="93"> Chaqaloq ona tilidagi so 'zni eshitishi bilan eshitish sohalari ochiladi , keyin esa uning atrofidagi sohalar , ya 'ni miyaning atrofidagi har xil sohalari bilan bog 'laydigan sohalarini va miyaning bir sohasi boshqa birini harakatga keltiruvchi qismlarini harakatga keltiradi .
(src)="94"> Urrezko aro aberats batean sartzen ari gara , non haurren burmuinaren garapenari buruzko jakintza handia dagoen .
(trg)="94"> Biz chaqaloq miyasining rivojlanishi haqidagi ilmning ulkan va oltin asriga kelyapmiz .
(src)="95"> Haurraren burmuina ikusi ahal izango dugu emozio bat sentitzen duen bitartean , hitz egiten eta irakurtzen ikasten ari denean , matematikako problemak ebaztean , edo ideia bat bururatzen zaion unean .
(trg)="95"> Chaqaloq his tuyg 'u sezgan , gapirish va o 'qishni o 'rgangan , matematika masalasini yechgan va fikrga ega bo 'lgan paytlarida biz chaqaloqning miyasini ko 'ra olamiz .
(src)="96"> Eta gai izango gara ikasteko arazoak dituzten haurrei laguntza eskaintzeko , burmuinaren bidez .
(trg)="96"> O 'rganishga qiynalgan bolalar uchun miyaga asoslangan o 'rganishga yordam berish usullarini kashf qilishga imkoniyatimiz bo 'ladi .
(src)="97"> Poetek eta idazleek deskribatzen zuten moduan , uste dut gai izango garela ikusteko haurraren burua zein irekia den , haurraren buruak duen irekitasun miresgarria norainokoa den .
(trg)="97"> Huddi shoir va yozuvchilar tasvirlaganidek , mening fikrimcha , biz ham bolaning ongidagi o 'sha ajoyib ochiqlikni , mukammal va cheksiz ochiqlikni ko 'ra olamiz .
(src)="98"> Haur baten burmuina aztertzean gizakia izateak zein sekretu gordetzen dituen argituko dugu , eta prozesu horrekin agian lortuko dugu geure burua irekia izatea gauza berriak ikasteko bizitza guztian zehar .
(trg)="98.1"> Bolaning miyasini o 'rganish bilan , biz inson bo 'lish nima ekanligi haqidagi chuqur haqiqatni bila olamiz , shu bilan birga butun hayotimiz davomida ongimizni ilm uchun , o 'rganish uchun ochiq saqlay olishimizga imkoniyatimiz bo 'lishi mumkin .
(trg)="98.2"> Rahmat .
(src)="100"> ( Txaloak )
(trg)="99"> ( Qarsaklar )
# eu/ted2020-1183.xml.gz
# uz/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> Orain dela urte batzuk , nolabait errutinan trabatuta negoela sentitu eta hortaz Morgan Spurlock filosofo estatubatuar handiaren aztarnak jarraitzera erabaki nuen 30 egun oro gauza berri bat egiten saiatzea hain zuzen
(trg)="1"> Bir necha yil avval Men o 'zimni , boshi berk ko 'chaga kirib qolgandek sezdim , va buyuk Amerkalik faylasuf Morgan Spurlok 'ning izidan borishga qaror qildim , va 30 kun ichida yangi narsalar qilib ko 'rdim .