# eu/ted2020-103.xml.gz
# pt/ted2020-103.xml.gz


(src)="1"> Ez nago oso ziur danbor bat ikusi nahi izateaz goikeko 9etan .
(trg)="1"> Não tenho bem a certeza se me apetece ver uma caixa às nove da manhã .

(src)="2"> ( barreak ) Hala ere , harrigarria da aretoa hain betea ikustea eta benetan eskertu behar ditut Herbie Hancock eta bere lagunak aurkezpen honengatik .
(trg)="2"> ( Risos ) Apesar disso , é formidável ver a sala assim tão cheia , Devo agradecer ao Herbie Hancock e aos seus colegas por uma apresentação tão boa .

(src)="3"> Gauzarik interesgarrienetako bat , jakina , instrumentuan duen esku zuzen hori , teknologia eta , noski , gazteei entzuteaz esan zuenaren nahasketa da .
(trg)="3"> ( Aplausos ) Uma das coisas interessantes é a combinação da mão com o toque do instrumento e a tecnologia e , claro , o que ele disse sobre ouvir os nossos jovens .

(src)="4"> Nire lana entzutean datza , noski ,
(trg)="4"> O meu trabalho tem tudo a ver com escutar .

(src)="5"> eta nire helburua , izatez , jendeari entzuten irakastea da .
(trg)="5"> O meu objetivo é ensinar o mundo a escutar .

(src)="6"> Hori da nire egiazko helburu bakarra bizitzan .
(trg)="6"> É o meu único objetivo real na vida .

(src)="7"> Eta oso erraza dirudi , baina benetan lan oso oso handia da .
(trg)="7"> Parece simples , mas é um trabalho imenso .

(src)="8"> Zuek badakizuelako , musika pieza bat begiratzen denean -adibidez , nire poltxatxoa irekitzen badut- hemen dugu , espero dut , musika zati bat , orria puntutxo beltzez betetzen duena .
(trg)="8"> Porque , quando olhamos para uma peça musical — por exemplo , se eu abrir o meu saquinho de motociclista — temos aqui uma partitura cheia de pontinhos negros na página .

(src)="9"> Badakizue , irekitzen dut eta musika irakurtzen dut .
(trg)="9"> Abrimos isto e eu leio a música .

(src)="10"> Beraz , teknikoki hau irakur dezaket .
(trg)="10"> Tecnicamente , posso ler isto .

(src)="11"> Argibideak segituko ditut : denbora argibideak , dinamikak .
(trg)="11"> Sigo as instruções , as marcações do tempo , a dinâmica .

(src)="12"> Zehatz-mehatz egingo dut esten didana .
(trg)="12"> Vou fazer tal e qual o que a pauta manda .

(src)="13.1"> Eta honela , motza denez , lehenengo bi lerroak joko ditut gutxi gora behera .
(src)="13.2"> Oso erraza da .
(src)="13.3"> Ez dago gauza zailegirik .
(trg)="13.1"> Mas , como o tempo escasseia , só vou tocar uma ou talvez duas linhas .
(trg)="13.2"> É muito simples .
(trg)="13.3"> Não há grande dificuldade nesta música .

(src)="14"> Baina esaten dit oso azkarra dela .
(trg)="14"> Mas diz aqui que esta música é muito rápida .

(src)="15"> Danborraren zein tokitan jo behar dudan esaten dit .
(trg)="15"> Diz aqui em que parte da caixa devo tocar .

(src)="16"> Makilaren zein parterekin jo behar dudan esaten dit .
(trg)="16"> Diz qual a parte da baqueta que devo usar .

(src)="17"> Dinamika esaten dit
(trg)="17"> E está indicada a dinâmica .

(src)="18"> Eta esaten dit danborrak ez duela bordoirik .
(trg)="18"> Também diz que a caixa deve estar sem esteira .

(src)="19"> Bordoia jarrita , bordoia kenduta .
(trg)="19"> Com esteira , sem esteira .

(src)="20"> Beraz , musika zati hau itzultzen badut ideia hau izango dugu .
(trg)="20"> Se eu traduzir esta partitura , temos esta ideia .

(src)="21"> Eta horrela .
(trg)="21"> ( Música ) E assim sucessivamente .

(src)="22"> Nire karrerak 5 urte iraungo zituen .
(trg)="22"> Provavelmente , a minha carreira duraria cinco anos .

(src)="23.1"> ( barreak ) Hala ere , musikari bezala egin behar dudana partituran agertzen ez dena egitea da .
(src)="23.2"> Irakasle batengandik ikasteko aukera ez dagoen guzti hori , edo irakaslearekin komentatu gabe geratzen diren aspektu horiek ..
(trg)="23.1"> Contudo , o que devo fazer como músico é tudo o que não está na partitura .
(trg)="23.2"> Tudo o que não se tem tempo para aprender com um professor , ou mesmo para falar com um professor .

(src)="24"> Baina gauza horiek dira , hain zuzen , instrumentuarekin ez zaudenean nabaritzen direnak , hain interesgarriak bihurtzen direnak aztertu nahi ditugula danborraren gainazal txiki horretatik .
(trg)="24"> Mas são as coisas que notamos , quando não estamos com o instrumento , que se tornam muito interessantes , e que nos dão vontade de explorar através desta fina superfície de um tambor .

(src)="25"> Ongi da : itzulpena ikusi dugu .
(trg)="25"> Assim , já experimentámos a tradução .

(src)="26.1"> Orain ikus dezagun interpretazioa .
(src)="26.2"> Orain nire karrerak zertxobait gehiago iraungo du ! ( barreak )
(trg)="27"> ( Música ) ( Aplausos ) Agora a minha carreira pode dura um pouco mais !

(src)="27"> Baina modu batera berdina da begiratu eta gazte bat ikusten badut blusa arrosarekin .
(trg)="28"> ( Risos ) De certa forma , é o mesmo que olhar para vocês e ver uma linda rapariga , com uma blusa cor-de-rosa .

(src)="28"> Panpinazko hartz bat duela eskutartean , etab , etab .
(trg)="29"> Ou vejo que vocês agarram num peluche , etc .

(src)="29"> Horrela , nolakoa den , ideia bat jasotzen dut , zer gauza gustatu zaizkiokeen , zein den bere lanbidea igarri , etab , etab .
(trg)="30.1"> etc .
(trg)="30.2"> Fico com uma ideia básica do que vocês são , do que podem gostar , de qual será a vossa profissão , etc .

(src)="30.1"> Hala ere , ideia hau hasierako ideia bat baino ez da , denok duguna begiratzen dugunean .
(src)="30.2"> Eta interpretatzen ahalegintzen gara ,
(trg)="31"> No entanto , isso é apenas a ideia inicial com que eu fico , com que todos ficamos quando olhamos , de facto ,

(src)="31.1"> baina hain azalekoa da ...
(src)="31.2"> Era berean , partitura begiratzen dut , oinarrizko ideia bat dut ,
(trg)="32"> e tentamos interpretar mas é incrivelmente superficial .

(src)="32"> neure buruari galdetzen diot zer izan daitekeen teknikoki zaila , edo zer da egin nahi dudan lehenengo gauza .
(trg)="33"> Do mesmo modo , eu olho para a partitura , fico com uma ideia inicial , pondero os pontos tecnicamente difíceis , ou o que quero fazer .

(src)="33"> Oinarrizko sentsazioa bakarrik .
(trg)="34"> Apenas a sensação básica .

(src)="34"> Hala ere , hau bakarrik ez da nahikoa .
(trg)="35"> Contudo , isto só não chega .

(src)="35"> Eta Herbiek esan zuena gogora dakart - mezedez , entzun ezazue , entzun ezazue .
(trg)="36"> Penso no que disse o Herbie : " Escutem , escutem por favor " .

(src)="36"> Entzun egin behar dugu , geure buruari lehenengo .
(trg)="37"> Temos que nos escutar a nós próprios , antes de mais nada .

(src)="37"> Adibidez , makila heltzen jotzen badut - makila literalki soltatu gabe - dardara asko sentituko ditut besotik gora .
(trg)="38"> Se eu toco , por exemplo , agarrando a baqueta — literalmente , não a largo — vocês aperceber-se-ão das sacudidelas a subir pelo meu braço acima .

(src)="38"> Eta sentitzen nahiz - sinistu ala ez- , oso harrituta , instrumentuarengan eta makilarengan , oso sendoki heltzen ari naizen arren .
(trg)="39"> Sente-se mesmo muito , podem crer , desligado do instrumento e da baqueta , apesar de eu estar a agarrar a baqueta firmemente .

(src)="39"> Gogor heltzen , instrumentutik urrunago sentitzen nahiz era arraroan .
(trg)="40"> Ao agarrá-la com força , sinto-me estranhamente mais desligada .

(src)="40"> Baina nire eskua eta besoa askatzen baditut eta usten badiet euskarri sistema bat izaten , bapatean dinamika gehiago daukat esfortzu txikiagorekin .
(trg)="41"> Se eu a agarrar ao de leve e permitir que a mão , o braço sejam sobretudo um sistema de apoio , de repente tenho mais dinâmica com menos esforço .

(src)="41.1"> Askoz gehiago .
(src)="41.2"> Eta azkenean sentitzen dut batera nabilela makilarekin eta danborrarekin .
(trg)="42.1"> Muito mais .
(trg)="42.2"> E , por fim , eu sinto-me uma só com a baqueta e o tambor .

(src)="42"> Eta azkoz gutxiago egiten ari nahiz .
(trg)="43"> E estou a fazer muito menos .

(src)="43"> Beraz , instrumentu honekin denbora behar dudan moduan , denbora behar dut pertsonak interptretatzeko .
(trg)="44"> Tal como preciso de tempo com este instrumento , preciso de tempo com as pessoas para poder interpretá-las .

(src)="44"> Ez itzultzea bakarrik , baita interptretatzea ere .
(trg)="45"> Não só traduzi-las , mas interpretá-las .

(src)="45.1"> Adibidez , musika zati baten konpas batzuk jotzen baditut neure burua tekniko bezala hartzen dut soilik , hau da , perkusioa jotzen duen norbait ... eta honela .
(src)="45.2"> Musikaritzat hartzen badut neure burua ... eta honela .
(trg)="46.1"> Se tocar só alguns compassos duma peça musical , em que me considero um técnico — ou seja , uma pessoa que é , sobretudo , um percussionista ...
(trg)="46.2"> ( Música ) Mas se eu pensar em mim como um músico ...
(trg)="46.3"> ( Música ) Há uma pequena diferença ...

(src)="46"> Diferetzia xume bat badago ( barreak ) pentsatzea merezi duena . ( txaloak )
(trg)="47.1"> ( Risos ) ... em que vale a pena pensar .
(trg)="47.2"> ( Aplausos )

(src)="47.1"> Eta gogoratzen dut , 12 urte nintuenean eta tinbalak eta perkusioa jotzen hasi nintzen , eta nire irakasleak esan zuen : " Beno , nola egingo dugu hau ?
(src)="47.2"> Badakizu , musika , entzutean datza . "
(trg)="48.1"> Lembro-me que , quando tinha 12 anos , e comecei a tocar címbalos e percussão , o meu professor disse : " Como é que nós vamos fazer isto ?
(trg)="48.2"> A música é uma questão de escutar . "

(src)="48.1"> " Bai , ados nago .
(src)="48.2"> Beraz , non dago arazoa ?
(trg)="49.1"> E eu : " Concordo com isso .
(trg)="49.2"> Então qual é o problema ? "

(src)="49"> Eta berak esan zidan : " Beno , nola etzungo duzu hau ?
(trg)="50"> E ele : " Como é que vais ouvir isto ?

(src)="50"> Nola entzungo duzu beste hori ? "
(trg)="51"> Como é que vais ouvir aquilo ? "

(src)="51"> Eta nik esan nuen : " Nola entzuten duzu zuk ? "
(trg)="52"> E eu : " Como é que tu ouves ? "

(src)="52"> Berak esan zuen : " Uste dut hemendik entzuten dudala . "
(trg)="53"> E ele : " Acho que é com os ouvidos . "

(src)="53.1"> Eta nik esan nuen : " Beno , baita nik ere , uste dut .
(src)="53.2"> Baina horretaz aparte nire eskuekin entzuten dut , nire besoekin , masailekin , ilearekin , nire triparekin , nire bularraldearekin , hankekin , etab . "
(trg)="54"> E eu : " Eu também , mas eu também ouço através das mãos , " através dos braços , das maçãs do rosto , do crânio , da barriga , do peito , das pernas . "

(src)="54"> Klase bakoitza danborrak afinatzen hasten genuen -bereziki tinbalak- interbalo txiki baten , honen antzerako ... diferentzia txikiekin .
(trg)="55"> Começávamos sempre as lições a afinar os tambores — em especial os membranofones ou címbalos — num intervalo aberto , qualquer coisa como isto ... ... esta diferença .

(src)="55"> Gero gradualki ... eta gradualki ... eta harrigarria da zeure gorputza irekitzen duzunean eta zeure eskuak dardarak sentitzeko , izatez , diferentzia txiki hori ... zeure hatzaren parterik txikienarekin sentitu daiteke , hortxe .
(trg)="56.1"> Depois gradualmente ... e gradualmente ...
(trg)="56.2"> E é incrível quando abrimos todo o nosso corpo , abrimos a mão para deixar passar a vibração , e podemos sentir essa diferença tão pequenina com a parte mais pequena do dedo , aqui .

(src)="56"> Beraz nik nire eskuak musika aretoaren paretaren kontra jartzen nituen , eta elkarrekin " entzun egiten genituen " instrumentuen soinuak , eta benetan soinuetan arreta jartzen saiatzen ginen belarriaz bakarrik baliatuko bagina baino era askoz zabalagoan .
(trg)="57"> Assim , eu punha as mãos na parede da sala de música e juntos " ouvíamos " os sons dos instrumentos , e tentávamos ligar-nos a esses sons de forma mais ampla do que dependendo só do ouvido .

(src)="57"> Belarria gauza askorekin alda daiteke , noski .
(trg)="58"> Porque , claro , o ouvido está sujeito a todo tipo de coisas .

(src)="58.1"> Aretoa , anplifikazioa , instrumentuaren kalitatea , makil mota , etab. etab .
(src)="58.2"> Denak ezberdinak dira .
(trg)="59.1"> A sala onde estávamos , a amplificação , a qualidade do instrumento , o tipo de baquetas , etc .
(trg)="59.2"> Tudo é diferente .

(src)="59"> Pisu berdina baina soinu mota ezberdina .
(trg)="60"> O mesmo peso , mas uma coloração sonora diferente .

(src)="60.1"> Eta hori da funtsean garena .
(src)="60.2"> Gizakiak gara , baina denok daukagu geure " soinu kolorea " , horrela esateagatik , izakera harrigarri hauek egiten dituena , izakerak , zaletazunak , etab .
(trg)="61.1"> Isso é basicamente o que somos .
(trg)="61.2"> Somos seres humanos , mas todos temos as nossas cores sonoras , que fazem estas extraordinárias personalidades e caracteres interesses e outras coisas .

(src)="61.1"> Hazi nintzenean , Londoneko Royal Academy of Music-en zartzeko audizioak egin nituen eta zera ezan zidaten : " Beno , ez , ez zaitugu onartzen ez dugulako ideiarik musikari ' gor ' baten etorkizuna zein izan daitekeen . "
(src)="61.2"> Eta nik ezin nuen hori onartu .
(trg)="62.1"> Anos mais tarde , quando fui às audições para a Real Academia de Música de Londres , disseram-me : " Não te aceitamos , porque não temos a mínima ideia , " quanto ao futuro de uma música ' surda ' . "
(trg)="62.2"> Eu não podia aceitar aquilo .

(src)="62"> Beraz esan nien : " Beno , ikusi , ezetz esaten badidazue , arrazoi horiengatik ez banauzue onartzen , -- soinuen artea interpretatu , ulertu eta maitatzeko gaitasunari kontra eginez -- orduan , nor onartzen duzuen oso oso sakonki aztertu beharko dugu . "
(trg)="63"> Portanto , eu disse-lhes : " Se vocês me rejeitarem por essas razões , " em vez de ser pela capacidade de interpretar , de compreender e de amar " a arte de criar som , " temos que pensar muito a sério sobre as pessoas que vocês aceitam . "

(src)="63"> Eta ondorioz , -behin arazo hau gainditu nuenean eta bigarren audizioa izan ondoren -- onartu egin ninduten .
(trg)="64"> E assim — depois de passar por cima desse pequeno obstáculo , e de eu ter feito outra audição — eles aceitaram-me .

(src)="64"> Eta ez hori bakarrik : gertatu zenak guztiz aldatu zuen Erresuma Batuko musika instituzioen rola .
(trg)="65"> E não só , isso mudou totalmente o papel das instituições de música em todo o Reino Unido .

(src)="65.1"> Inoiz ez zuten sarrera eskari bat gaitzetsiko norbaitek besorik edo hankarik ez zuelako .
(src)="65.2"> Agian , haizezko musika trensna bat jo ahal izateko euskarri batetan jarri beharko zen instrumentu .
(trg)="66"> Nunca mais rejeitaram nenhum candidato por não ter braços , ou não ter pernas — talvez pudessem ainda tocar um instrumento de sopro , se estivesse colocado num suporte .

(src)="66"> Zirkunstatzia bat ere ezingo da erabili sarrera eskari bat errefusatzeko .
(trg)="67"> Nunca mais usaram qualquer desculpa para recusar uma inscrição .

(src)="67"> Eta eskari bakoitza entzun eta frogatu beharko da , eta gero , musika gaitasuneri begira , pertsona onartu edo ez .
(trg)="68"> Todos os pedidos tinham que ser escutados , experimentados e , com base na capacidade musical , essa pessoa podia entrar ou não .

(src)="68.1"> Honek , ikasle talde interesgarri bat musika instituzio hauetara ailegatzea egin zuen .
(src)="68.2"> Eta esan behara dago horietako asko , gaur egun , munduko orkestra profesionaletan ari direla jotzen .
(trg)="69.1"> Isto por sua vez significou que começaram a aparecer estudantes extremamente interessantes nessas instituições de música .
(trg)="69.2"> Devo dizer , muitos deles estão agora em orquestras profissionais por esse mundo fora .

(src)="69"> Honen gauza interesgarria da , nahiz eta ... - ( txaloak ) - jende hau ez dagoela soilik soinuari lotuta , -gutako gehienok bezala- musika gure eguneroko botika da .
(trg)="70"> ( Aplausos ) Mas o mais interessante é que as pessoas ligam-se ao som — praticamente todos nós , e sabemos bem que a música é a nossa medicina diária .

(src)="70"> Musika esaten dut baina soinuaz ari nahiz .
(trg)="71"> Eu digo " música " , mas realmente quero dizer " som " .

(src)="71.1"> Badakizue ?
(src)="71.2"> Musikari bezala hainbat gauza harrigarri ezagutu ditut : 15 urteko mutiko bat izan dezakezu , erronka handiak gainditu behar dituena , agian bere mugimenduak ezin dituena kontrolatu , agian gorra dena edo itsua dena , etab . , etab .
(src)="71.3"> Bat batean , gazte hori instrumentutik gertu eseritzen bada , eta marinba baten azpian etzaten bada ere , eta organoaren oso antzerako zerbait jotzen badiozu , -ez dut makil egokirik- baina honelako zerbait .
(src)="71.4"> Utz ezadazue aldatzen .
(src)="71.5"> Oso sinplea den zerbait ... baina berak nik sentituko ez nuen zerbait sentituko luke ni soinuaren gainean nagoelako .
(trg)="72.1"> Porque algumas das coisas extraordinárias que vivi como música , quando temos um miúdo de 15 anos , que tem problemas incríveis , que talvez não seja capaz de controlar os movimentos , que pode ser surdo , pode ser cego , etc . , de repente , se esse miúdo se senta perto deste instrumento , ou talvez se deite debaixo das marimbas , e tocamos uma coisa que pareça órgão ... — não devo ter aqui as baquetas apropriadas .
(trg)="72.2"> Mas qualquer coisa como isto : ( Música ) ... uma coisa assim incrivelmente simples , ele teria uma experiência que eu não teria , porque eu estou por cima do som .

(src)="72"> Niri soinua alde honetatik ailegatzen zait .
(trg)="73"> O som chega-me deste lado .

(src)="73"> Berari erresonatzaileen bitartez ailegatuko litzaioke .
(trg)="74"> Ele receberia o som a sair dos tubos ressoadores .

(src)="74.1"> Erresonatzailerik ez balego hemen hau izango genuke ... beraz hemen dagoen soinua , lehenengo iladetan zaudetenak ezin izango zenuten modu batera sentituko luke .
(src)="74.2"> Atzean zaudetenak ere ezingo zenuten sentitu .
(trg)="75.1"> Se não tivéssemos ressoadores aqui , teríamos ...
(trg)="75.2"> Assim , ele teria uma imensidão de som que vocês nas primeiras filas não teriam e vocês nas últimas filas também não .

(src)="75"> Gutako bakoitzak , eserita dagoen lekuaren arabera , soinu hau era desberdinean sentitzen du .
(trg)="76"> Cada um de nós , consoante o lugar onde estejamos sentados , experimentará este som de forma muito diferente .

(src)="76.1"> Eta , noski , soinu honen parte hartzaile izanda , eta hau zein soinu mota egin nahi dudan jakinda abiatuta- adibidez , soinu hau .
(src)="76.2"> Zerbait entzun dezakezue ?
(trg)="77.1"> E claro , ser participante do som , — partindo da ideia de qual o tipo de som que eu quero eu produzir — por exemplo , este som .
(trg)="77.2"> Conseguem ouvir alguma coisa ?

(src)="77"> Horixe da , ez nagoelako ukitzen ere .
(trg)="78.1"> Exato .
(trg)="78.2"> Porque eu nem sequer estou a tocar .

(src)="78"> Baina , hala ere , zerbait gertatzen ari dela antzeman dezakegu .
(trg)="79"> ( Risos ) Mas ficamos com a sensação de que aconteceu alguma coisa .

(src)="79"> Zuhaitzak mugitzen ikusten ditudanean bezala eta imajinatzen dut zuhaitza soinu xuxurlaria egiten .
(trg)="80"> Do mesmo modo que , quando vejo uma árvore a mexer , imagino a árvore a fazer um som sussurrante .

(src)="80"> Ikusten zer esan nahi dudan ?
(trg)="81"> Estão a ver o que eu quero dizer ?

(src)="81"> Ikus dezakegun edozein gauzari lotuta beti dago soinu bat .
(trg)="82"> Em tudo o que os olhos veem , há sempre um som .

(src)="82"> Beraz beti dago kaleidoskopio handi bat nondik gauzak atera ditzazkegun .
(trg)="83"> Assim , há sempre este enorme caleidoscópio onde ir buscar coisas .

(src)="83.1"> Honela nire ekitaldi guztiak nik sentitzen dudanean oinarrituta daude guztiz , eta ez musika zati bat ikastean bakarrik , edo beste edozeinen interptretazioa erreproduzitzean , edo musika zati hori azaltzen den CD guztaik analizatuz soinuen bila .
(src)="83.2"> Horrek ez zidalako emango hain oinarrizko materiala nik ibilbide guztia sentitu ahal izateko .
(trg)="84.1"> Todas as minhas atuações baseiam-se totalmente no que eu experimento , não em aprender uma peça musical , ou usar a interpretação de outra pessoa , comprar todos os CDs possíveis dessa peça em particular , etc .
(trg)="84.2"> Porque isso não me dá aquilo que , para mim , é cru e básico , aquilo com que eu posso disfrutar da viagem .

(src)="84"> Beraz , izan daiteke areto batzuetan dinamika hau erabili ahal daitekela .
(trg)="85"> Pode ser que , em certas salas , esta dinâmica funcione .

(src)="85.1"> Izan liteke beste aretotan ezinezkoa izatea hau sentitzea eta orduan nire leuntasun maila jotzerako orduan izan beharko luke ...
(src)="85.2"> Ikusten zer esan nahi dudan ?
(trg)="86.1"> ( Música ) Pode ser que , noutras salas , eles acabem por não sentir nada , e , por isso , o meu nível de suavidade talvez tenha que passar a ser ...
(trg)="86.2"> ( Música ) Estão a ver o que eu quero dizer ?

(src)="86.1"> Beraz , soinuaren sarbide eztanda honetan , bereziki pertsona gorren artean , honek ez du musika instituzioak eta gorrentzako musika eskolak soinua tratatzeko duten era aldatu bakarrik .
(src)="86.2"> Eta ez bakarrik terapia bezala , baina noski , musika partaide bat izanez gero kasu berdina da .
(src)="86.3"> Akustika teknikariak muntatzen duten areto motetan pentsatu behar izatea ere eragin du .
(src)="86.4"> Esango nuke munduan oso areto gutxi daudela
(trg)="87.1"> Assim , por causa desta explosão de acesso ao som , especialmente na comunidade dos surdos , isto está a afetar a forma como as instituições de música , as escolas para surdos tratam o som — não só como uma forma de terapia — mas como sendo participantes da música , que é o que se está a passar .
(trg)="87.2"> Os técnicos de acústica tiveram que pensar muito a sério no tipo de salas que desenham .

(src)="87"> benetan soinu ona dutenak .
(trg)="88"> Atrevo-me a dizer que há muito poucas salas no mundo com uma acústica realmente boa .

(src)="88"> Edozer gauza egin daitekeen aretotaz ari naiz .
(trg)="89"> Quero com isto dizer que podemos fazer tudo aquilo que imaginarmos .

(src)="89.1"> Soinu txiki , leun batetik hain zabala , hain handia , hain harrigarria den zerbaiteraino .
(src)="89.2"> Beti dago zerbait -
(trg)="90"> Desde o mais pequeno , o mais suave dos sons , a uma coisa abrangente , grande e incrível .

(src)="90.1"> ondo entzun daiteke hemen , txarragoa izan daiteke hor .
(src)="90.2"> Oso ona izan daiteke hemen , baina oso txarra han .
(src)="90.3"> Agian oso txara han , baina ez oso txarra hor , etab , etab .
(trg)="91.1"> Mas há sempre coisas — pode soar bem aqui , talvez não tão bem acolá .
(trg)="91.2"> Pode estar ótimo ali , terrível além .
(trg)="91.3"> Talvez terrível aqui , mas aceitável acolá , etc .

(src)="91"> Beraz areto bat aurkitzea ia ezinezkoa da , nun imaginatzen duzuna jo dezakezun , zehatz-mehatz , " estetikoki hobetua " izan gabe .
(trg)="92"> Assim , é incrível encontrar uma sala onde possamos tocar exatamente aquilo que imaginamos , sem a melhorar cosmeticamente .

(src)="92"> Beraz , akustika teknikariak entzumen arazoak dituzten pertsonekin eta soinuaren partaideak direnekin eztabaidan daude .
(trg)="93"> Por isso , os técnicos de acústica estão atualmente em conversações com pessoas com problemas auditivos , e que são participantes do som .

(src)="93"> Eta hori oso interesgarria da .
(trg)="94"> Isto é muito interessante .

(src)="94.1"> Ezin dizuet zehazpenik eman areto hauekin gertatzen ari denaz , baina pertsona talde horri kontsultan ari dira , hainbeste urtetan haietaz honelako gauzak esan eta gero : " Beno , nola sentitu dezakete musika ?
(src)="94.2"> Gorrak dira . "
(trg)="95"> Não posso dar-vos pormenores do que está a acontecer com essas salas , mas o facto de que eles estarem a ajudar um grupo de pessoas de quem se disse durante tantos anos : " Como diabo podem eles ouvir música ?

(src)="95"> Guk hau bakarrik egiten dugu eta imajinatzen dugu gorra izatea hau dela .
(trg)="96.1"> Eles são surdos ! "
(trg)="96.2"> Nós fazemos isto , e imaginamos que a surdez é isto .

(src)="96"> Edo honela egiten dugu eta imajinatzen dugu itsua izatea hau dela .
(trg)="97"> Ou fazemos isto , e imaginamos que a cegueira é assim .

(src)="97"> Norbait gurpil aulki batean ikusten badugu , suposatzen dugu ezin duela oinez egin .
(trg)="98"> Se vimos alguém numa cadeira de rodas , assumimos que não pode andar .

(src)="98"> Izan liteke hiru , lau edo bost pausu eman ditzakeela .
(trg)="99"> Pode ser que ele possa dar três , quatro , cinco passos .

(src)="99"> Hau , haientzat , ibiltzea izan arren .
(trg)="100"> Para ele , isso significa que pode andar .

(src)="100"> Urte bateko epean , bi pausu gehiago izan daitezke .
(trg)="101"> Dentro de um ano , pode conseguir dar mais dois passos .