# es/ted2020-1.xml.gz
# sk/ted2020-1.xml.gz


(src)="1"> Muchas gracias Chris .
(trg)="1"> Ďakujem veľmi pekne , Chris .

(src)="2.1"> Y es en verdad un gran honor tener la oportunidad de venir a este escenario por segunda vez .
(src)="2.2"> Estoy extremadamente agradecido .
(trg)="2.1"> A skutočne , je mi poctou mať možnosť prísť na to pódium dvakrát .
(trg)="2.2"> Som nesmierne vďačný .

(src)="3"> He quedado conmovido por esta conferencia , y deseo agradecer a todos ustedes sus amables comentarios acerca de lo que tenía que decir la otra noche .
(trg)="3"> Som milo prekvapený touto konferenciou a chcem poďakovať všetkým Vám za Vaše milé komenty ohľadom toho , čo som tu rozprával minulý večer .

(src)="4"> Y digo eso sinceramente , en parte porque -- ( Sollozos fingidos ) -- ¡ lo necesito !
(trg)="4"> A vravím to úprimne , sčasti aj preto , že ... ich potrebujem !

(src)="5"> ( Risas ) ¡ Pónganse en mi posición !
(trg)="5"> ( Smiech ) Postavte sa do mojej pozície !

(src)="6"> Volé en el avión vicepresidencial por ocho años .
(trg)="6"> Lietal som na Air Force Two celých osem rokov .

(src)="7"> ¡ Ahora tengo que quitarme mis zapatos o botas para subirme a un avión !
(trg)="7"> Teraz si musím vyzuť topánky alebo čižmy , aby som sa na palubu vôbec dostal !

(src)="8"> ( Risas ) ( Aplausos ) Les diré una rápida historia para ilustrar lo que ha sido para mí .
(trg)="8"> ( Smiech ) ( Potlesk ) Poviem Vám jeden krátky príbeh , aby som ilustroval aké to pre mňa je .

(src)="9"> Es una historia verdadera -- cada parte de esto es verdad .
(trg)="9"> Je to pravda -- každý kúsok z toho je pravda .

(src)="10"> Poco después de que Tipper y yo dejamos la -- ( Sollozos fingidos ) -- Casa Blanca -- ( Risas ) -- estábamos viajando desde nuestra casa en Nashville a una pequeña granja que tenemos 50 millas al este de Nashville --
(trg)="10"> Hneď ako sme s Tipper ( Al Gorova manželka ) opustili -- Biely Dom -- cestovali sme z domu z Nashville na malú farmu , ktorá je vzdialená 50 míľ východne --

(src)="11"> conduciendo nosotros mismos .
(trg)="11"> autom .

(src)="12"> Sé que suena como cualquier cosa para ustedes , pero -- ( Risas ) -- miré en el retrovisor y de repente simplemente me golpeó .
(trg)="12"> Viem , že to znie malicherne , ale ( Smiech ) pozrel som sa do spätného zrkadla a vtedy som si uvedomil .

(src)="13"> No había caravana de vehículos allá atrás .
(trg)="13"> Nebola tam žiadna kolóna áut .

(src)="14"> ¿ Han escuchado del dolor del miembro fantasma ?
(trg)="14"> Počuli ste už o fantómovej bolesti končatín ?

(src)="15"> ( Risas ) Éste era un Ford Taurus rentado .
(trg)="15"> ( Smiech ) Mali sme prenajatý Ford Taurus .

(src)="16"> Era la hora de la cena , y comenzamos a buscar un lugar para comer .
(trg)="16"> Bol večer , a začali sme hľadať miesto , kde by sme sa najedli .

(src)="17"> Estábamos en la I-40 .
(trg)="17"> Boli sme na diaľnici I-40 .

(src)="18"> Llegamos a la Salida 238 , Líbano , Tennessee .
(trg)="18"> Zišli sme na cestu 238 , smer Lebanon v Tennessee .

(src)="19"> Nos alejamos de la salida , comenzamos a buscar un -- encontramos un restaurante Shoney 's .
(trg)="19"> Hneď na to sme začali hľadať -- teda našli sme Reštauráciu u Shooneyho .

(src)="20"> Cadena de restaurantes familiar de bajo costo , para aquellos de ustedes que no lo saben .
(trg)="20"> Sieť reštaurácii nižšieho štandardu , pre tých ktorí ju nepoznajú .

(src)="21"> Entramos y nos sentamos en el área reservada , y la mesera llegó y mostró una gran conmoción por Tipper .
(trg)="21"> Prišli sme na miesto , usadili sa , prišla k nám čašníčka , a spravila veľký rozruch okolo Tipper .

(src)="22"> ( Risas ) Tomó nuestra orden , y luego fuimos hacia la pareja en el área reservada junto a nosotros , y ella bajó tanto su voz que realmente tuve que aguzar el oído para escuchar lo que estaba diciendo .
(trg)="22"> ( Smiech ) Zobrala objednávku , a šla k dvojici ktorá sedela pri vedľajšom stole , znížila svoj hlas natoľko , že som si musel napnúť uši aby som ju počul .

(src)="23"> Y ella dijo " Sí , ése es el antiguo Vice Presidente Al Gore y su esposa Tipper " .
(trg)="23"> Potom povedala ' Áno , to je bývalý viceprezident Al Gore a jeho manželka Tipper ' .

(src)="24"> Y el hombre dijo , " Ha llegado hasta aquí abajo por un largo camino , ¿ no ? "
(trg)="24"> Chlapík jej na to vraví : ' Musel prísť zďaleka , však ? '

(src)="25"> Ha habido una especie de serie de epifanías .
(trg)="25"> ( Smiech ) Nasledovala séria zistení .

(src)="26"> Justo al día siguiente , continuando con una historia totalmente verdadera , me subí a un G-5 para volar a Africa para dar un discurso en Nigeria , en la ciudad de Lagos , sobre el tema de energía .
(trg)="26"> Hneď nasledujúci deň , pokračujúc v ďalšom skutočnom príbehu , som nasadol na G-5 aby som letel do Afriky , kde som mal príhovor v Nigérii , v meste Lagos na tému ' energia ' .

(src)="27"> Y comenzé el discurso diciéndoles la historia de lo que me acababa de suceder el día anterior en Nashville .
(trg)="27"> Začal som tým , že som im povedal zážitok , ktorý sa stal deň predtým v Nashville .

(src)="28.1"> Y la conté bastante del mismo modo en que la acabo de compartir con ustedes .
(src)="28.2"> Tipper y yo íbamos conduciendo nosotros mismos , Shoney 's , cadena de restaurantes familiar de bajo costo , lo que el hombre dijo -- ellos se rieron .
(trg)="28.1"> A povedal som im to vcelku rovnakým spôsobom ako Vám .
(trg)="28.2"> Tipper a ja sme šli na aute , Reštaurácia u Shooneyho , nižší štandard , chlapíkova reakcia na čašníčku a -- smiali sa .

(src)="29"> Di mi discurso , luego regresé afuera hacia el aeropuerto para volar de regreso a casa .
(trg)="29"> Predniesol som môj príhovor a šiel naspäť na letisko na let domov .

(src)="30"> Me quedé dormido en el avión , hasta que durante la media noche aterrizamos en las Islas Azores para recargar combustible .
(trg)="30"> Zaspal som v lietadle a spal až do noci , medzitým sme pristáli aj na Azorských ostrovoch , aby sme natankovali .

(src)="31"> Me desperté , abrieron la puerta , salí a tomar algo de aire fresco , y presté atención y había un hombre corriendo a lo largo de la pista de aterrizaje .
(trg)="31"> Prebudil som sa , otvorili sa dvere a vyšiel som aby som sa nadýchol čerstvého vzduchu , a zbadal som muža , ktorý behal cez pristávaciu dráhu .

(src)="32.1"> Y estaba agitando un papel , y estaba gritando , " ¡ Llamen a Washington !
(src)="32.2"> ¡ Llamen a Washington ! "
(trg)="32.1"> Mával papierom a kričal : ' Zavolajte do Washingtonu !
(trg)="32.2"> Zavolajte do Washingtonu ! '

(src)="33.1"> Y pensé hacia adentro , en medio de la noche , en medio del Atlántico , ¿ qué en el mundo podría estar mal en Washington ?
(src)="33.2"> Entonces recordé que podría ser un montón de cosas .
(trg)="33.1"> Pomyslel som si , v strede noci , v strede Atlantiku , čo také sa mohlo udiať vo Washingtone ?
(trg)="33.2"> Potom som si uvedomil , že to mohlo byť množstvo vecí .

(src)="34"> ( Risas )
(trg)="34"> ( Smiech )

(src)="35.1"> Pero lo que resultó ser fue que mi personal estaba extremadamente alterado porque uno de los servicios de teletipo en Nigeria ya había escrito una historia acerca de mi discurso .
(src)="35.2"> Y ya había sido imprimida en ciudades a todo lo largo de los Estados Unidos de América .
(trg)="35.1"> Ako vysvitlo , moji zamestnanci boli nesmierne znepokojený , pretože jedna webstránka v Nigérii už informovala o mojom príhovore .
(trg)="35.2"> A taktiež sa to šírilo mestami v Spojených štátoch

(src)="36"> -- fue imprimida en Monterrey , chequé .
(trg)="36"> vyšlo to v Monterey , pozrel som si to .

(src)="37.1"> Y la historia comenzaba , " El ex vicepresidente Al Gore anunció en Nigeria ayer , ' Mi esposa Tipper y yo hemos abierto un restaurante familiar de bajo costo , llamado Shoney 's , y lo estamos manejando nosotros mismos ' " .
(src)="37.2"> Antes de que pudiera regresar a suelo norteamercano , David Letterman y Jay Leno ya se habían puesto manos a la obra -- uno de ellos me tenía en un gran sombrero blanco de chef , Tipper estaba diciendo , " ¡ Una hamburguesa más , con papas ! "
(trg)="37.1"> A príbeh začínal , ' Bývalý viceprezident Al Gore včera v Nigérii vyhlásil : Moja manželka a ja sme si otvorili sieť reštaurácii , nazvaných ' U Shooneyho ' , a sami si to spravujeme . '
(trg)="37.2"> ( Smiech ) Predtým , než som stihol vrátiť sa do Štátov , David Letterman a Jay Leno s tým už začali -- jeden si ma už podával ako som s bielou kuchárskou čiapkou , Tipper vraví : ' Ešte jeden burger s hranolkami poprosím ! '

(src)="38"> Tres días después , me llegó una bonita y larga carta escrita a mano de mi amigo y compañero y colega Bill Clinton diciendo , " ¡ Felicidades por el nuevo restaurante , Al ! "
(trg)="38"> Tri dni nato , som obdržal milý , dlhý , rukou písaný list od môjho kamaráta , partnera a kolegu Billa Clintona , kde stálo : ' Gratulujem k novej reštaurácii , Al ! '

(src)="39"> ( Risas ) Nos gusta celebrar los éxitos del uno y otro en la vida .
(trg)="39"> ( Smiech ) Radi navzájom oslavujeme úspechy v našich životoch .

(src)="40"> Iba a dar una plática acerca de ecología de la información ,
(trg)="40"> Ale chystal som sa rozprávať o informačnej ekológii .

(src)="41"> pero estaba pensando que puesto que planeé hacer un hábito de por vida el venir a TED , que tal vez podría hablar acerca de eso otro día .
(trg)="41"> Premýšľal som nad tým odkedy som začal plánovať mať celoživotný zvyk chodiť na TED konferencie že možno by som o tom mohol porozprávať ešte raz .

(src)="42"> ( Aplausos ) Chris Anderson : ¡ Es un trato !
(trg)="42"> Chris Anderson : ' Dohoda ! '

(src)="43.1"> Al Gore : Quiero enfocarme sobre lo que muchos de ustedes han dicho que les gustaría que diera más detalles .
(src)="43.2"> ¿ Qué pueden hacer ustedes acerca de la crisis climática ?
(trg)="43.1"> Chcem sa sústrediť na to , čo mnohí z Vás mi povedali , že by radi odo mňa počuli .
(trg)="43.2"> Čo môžete spraviť ohľadom klimatickej krízy ?

(src)="44"> Quiero empezar con -- voy a mostrar unas nuevas imágenes , y voy a recapitular sólo cuatro o cinco .
(trg)="44"> Chcem začať tým , že Vám ukážem zopár nových obrázkov , a zrekapitulujem štyri alebo päť .

(src)="45"> Ahora , la presentación de diapositivas .
(trg)="45.1"> Prezentácia .
(trg)="45.2"> Obnovujem svoju prezentáciu po každom , čo ju spravím .

(src)="47"> Agrego nuevas imágenes porque aprendo más acerca de ello cada vez que la doy .
(trg)="46"> Pridávam nové obrázky , pretože sa o tom dozviem zakaždým viac a viac .

(src)="48"> Es como el mar y las playas ¿ saben ?
(trg)="47"> Je to ako obmývanie piesku na pláži .

(src)="49"> Cada vez que una marea entra y sale , encuentras algunas conchas más .
(trg)="48"> Po každom cykle prílivu a odlivu , nájdete nové a nové mušle .

(src)="50"> Sólo en los últimos dos días , obtuvimos los nuevos récords de temperatura en enero .
(trg)="49"> Len za posledné dva dni sme mali nové teplotné rekordy v mesiaci Január .

(src)="51"> Esto es sólo para los Estados Unidos de América .
(trg)="50"> To platí len pre Spojené štáty .

(src)="52.1"> Promedio histórico para enero de 31 grados .
(src)="52.2"> El pasado mes fue de 39.5 grados .
(trg)="51.1"> Historický priemer pre Január je 31 stupňov ( Fahrenheit ) .
(trg)="51.2"> Minulý mesiac to bolo 39,5 stupňa .

(src)="53"> Ahora , sé que querían más malas noticias acerca del medio ambiente . -- estoy bromeando -- pero éstas son las diapositivas de recapitulación ,
(trg)="52"> Teda ... viem , že ste čakali viac zlých správ ohľadom životného prostredia -- srandujem -- ale toto je rekapitulačná časť ,

(src)="54"> y luego voy a abordar nuevo material acerca de lo que ustedes pueden hacer .
(trg)="53"> a potom nahliadneme do nových materiálov okolo toho , čo môžete spraviť Vy .

(src)="55"> Pero quería dar más detalles sobre un par de éstas .
(trg)="54"> Ale predovšetkým by som niektoré veci rád ozrejmil .

(src)="56"> Primero que nada , aquí es donde estamos proyectados llegar con la contribución de Estados Unidos al calentamiento global , con el estatus quo de siempre .
(trg)="55"> Po prvé , toto je predpoveď toho , kam sa Spojené štáty poberajú v súvislosti s globálnym otepľovaním , štýlom , akým žijeme dnes .

(src)="57"> Eficiencia en electricidad de consumo final y consumo final de toda la energía es la fruta que está al alcance .
(trg)="56.1"> Efektivita koncového využitia elektriny a koncového využitia všetkej energie je žalostná .
(trg)="56.2"> Efektivita a uchovávanie :

(src)="58"> Eficiencia y conservación : no es un costo , es una ganancia .
(trg)="57"> to nie sú náklady , to je profit .

(src)="59"> El signo es erróneo .
(trg)="58"> Značka je zlá .

(src)="60"> No es negativo , es positivo .
(trg)="59"> Nie je to niečo negatívne , je to naopak pozitívne .

(src)="61"> Éstas son las inversiones que se pagan sólas .
(trg)="60"> Toto sú investície , ktoré platia samy za seba .

(src)="62"> Pero también son muy efectivas en desviar nuestro camino .
(trg)="61"> Ale sú takisto veľmi náchylné , aby nás zviedli .

(src)="63"> Autos y camiones -- hablé sobre eso en la presentación de diapositivas , pero quiero que lo pongan en perspectiva .
(trg)="62"> Autá a nákladiaky -- Rozprával som o tom v ' slideshow ' ale chcem Vám to ozrejmiť bližšie .

(src)="64"> Es un objetivo de inquietud fácil y visible , y debería serlo , pero hay más contaminación del calentamiento global que proviene de esos edificios que de autos y camiones .
(trg)="63"> Je to ľahký a viditeľný probém , a mal by byť , ale je tu omnoho viac znečisťovania pochádzajúceho z budov než z áut a nákladiakov .

(src)="65"> Los autos y camiones son muy significativos , y tenemos los estándares más bajos en el mundo ,
(trg)="64"> Autá a nákladiaky sú podstatné , u nás sú štandardy najnižšie na celom svete

(src)="66"> y entonces deberíamos encarar eso , pero es parte del rompecabezas .
(trg)="65.1"> a mali by sme s tým niečo robiť .
(trg)="65.2"> Ale to je súčasť celého problému .

(src)="67"> ¡ Otra eficiencia de transportación es tan importante como los autos y camiones !
(trg)="66"> Efektivita ostatnej dopravy je rovnako dôležitá ako tá u áut a nákladiakov !

(src)="68"> Los renovables a los niveles actuales de eficiencia tecnológica pueden hacer esta gran diferencia , y con lo que Vinod , y John Doerr , y otros ,
(trg)="67"> Obnoviteľné zdroje na úrovni súčasnej technologickej efektivity môžu spraviť veľký rozdiel , a to je to , čím sa páni Vinod , a John Doerr , a iní ,

(src)="69"> muchos de ustedes aquí -- mucha gente directamente involucrada en esto -- esta cuña va a crecer mucho más rápidamente de lo que la actual proyección la presenta .
(trg)="68"> mnohí z Vás tu -- priamo zaoberajú . -- táto časť bude narastať omnoho rýchlejšie ako to momentálne znázornenie ukazuje .

(src)="70"> Carbón capturado y secuestrado -- eso es lo que CCS significa -- es probable que se convierta en la aplicación determinante que nos posibilitará continuar utilizando combustibles fósiles en un modo que sea seguro .
(trg)="69"> Uchovávanie CO2 a jeho izolácia - na obrázku ako CCS -- pravdepodobne poslúži ako nástroj na udržanie úrovne používania fosílneho paliva bezpečným spôsobom .

(src)="71"> Todavía no muy cerca .
(trg)="70"> Ešte tam však zatiaľ nie sme .

(src)="72.1"> OK .
(src)="72.2"> Ahora , ¿ qué pueden hacer ?
(trg)="71.1"> OK .
(trg)="71.2"> Teraz , čo môžete spraviť ?

(src)="73"> Reduzcan emisiones en sus casas .
(trg)="72"> Znížiť emisie vo vašich domoch .

(src)="74"> La mayoría de estos gastos también son redituables .
(trg)="73"> Väčšina takýchto nákladov je takisto zisková .

(src)="75"> Aislamiento , mejor diseño , compren electricidad verde donde puedan .
(trg)="74"> Zateplenie , lepší dizajn , kupovanie ' zelenej ' elektriny kdekoľvek sa dá .

(src)="76"> Mencioné automóviles -- compren un híbrido .
(trg)="75"> Spomenul som automobily -- kúpte si hybrid .

(src)="77"> Usen tren ligero .
(trg)="76"> Používajte ' light rail ' .

(src)="78"> Piensen en otras de las opciones que son mucho mejores .
(trg)="77"> Skúste prísť na iné spôsoby , ktoré môžu byť ešte lepšie .

(src)="79"> Es importante .
(trg)="78"> Je to dôležité .

(src)="80"> Sean consumidores verdes .
(trg)="79"> Buďte ' zelený ' spotrebiteľ .

(src)="81"> Tienen opciones con todo lo que compran , entre cosas que tienen un efecto severo o un mucho menor efecto severo sobre la crisis climática global .
(trg)="80"> Máte výber vo všetkom , čo kupujete , medzi vecami , ktoré majú veľký alebo omnoho menší dopad na naše okolie .

(src)="82.1"> Consideren esto .
(src)="82.2"> Tomen una decisión de vivir una vida neutral de carbón .
(trg)="81.1"> Zvážte to .
(trg)="81.2"> Spravte rozhodnutie žiť život bez emisií .

(src)="83"> Aquellos de ustedes que son buenos en el desarrollo de marcas , Me encantaría obtener su consejo y ayuda sobre cómo decir esto en un modo que se concecte con la mayoría de la gente .
(trg)="82"> Tí z Vás , čo sú dobrí v brandingu ( reklame ) rád by som od Vás prijal radu a pomoc ako to povedať , aby som oslovil čo najviac ľudí .

(src)="84"> Es más fácil de lo que creen .
(trg)="83"> Je to ľahšie než si myslíte .

(src)="85"> Realmente lo es .
(trg)="84"> Skutočne .

(src)="86"> Muchos de nosotros aquí adentro hemos tomado esa decisión y realmente es muy fácil .
(trg)="85"> Mnohí z nás takéto rozhodnutie spravili a je to fakt celkom ľahké .

(src)="87"> Reduzcan sus emisiones de dióxido de carbono con todo el rango de opciones que tienen y luego compren o adquieran compensaciones para el resto que no han reducido completamente .
(trg)="86"> Znížte svoje emisie vo všetkých ohľadoch a rozhodnutiach , ktoré robíte , a potom kúpte alebo nadobudnite ' offsety ' na zvyšok , ktorý vlastnoručne nemôžete zredukovať.Aký to má význam je zhrnuté na www.climatecrisis.net .

(src)="89"> Hay una calculadora de carbón .
(trg)="87"> Je tam emisná kalkulačka .

(src)="90"> Participant Productions reunió , con mi activa participación , a los líderes mundiales en escritura de software sobre esta misteriosa ciencia del cálculo de carbón para construir una calculadora de carbón amigable para el consumidor .
(trg)="88"> Participant Productions sa zvolali aj vďaka mojej spolupráci , najlepších producentov softwaru na svete na túto tajomnú vedu kalkulácie emisií s cieľom skonštruovať precíznu verziu emisnej kalkulačky .

(src)="91"> Ustedes pueden con mucha precisión calcular cuáles son sus emisiones de CO2 y entonces se les dará opciones para reducir
(trg)="89"> Môžete veľmi presne vypočítať aká je Vaša CO2 produkcia a následne Vám budú ukázané možnosti ako to zredukovať .

(src)="92"> y para cuando la película salga en mayo , esto será actualizado a 2.0 y tendremos compras de compensaciones a través de clicks .
(trg)="90"> A predtým , než vyjde film v máji , to bude updatované do verzie 2.0 a budeme mať k dispozícii nákupy offsetov jedným klikom .

(src)="93"> Después , consideren convertir su negocio a neutral en carbono .
(trg)="91"> Ďalšia vec , skúste to spraviť aj s Vašim vlastným biznisom .

(src)="94"> De nuevo , algunos de nosotros hemos hecho eso , y no es tan difícil como ustedes creen .
(trg)="92"> Opäť , niektorí z nás to spravili a skutočne to nie je tak ťažké ako si myslíte .

(src)="95.1"> Integren soluciones climáticas en todas sus innovaciones .
(src)="95.2"> Ya sea que ustedes sean de la tecnología , o del entetenimiento , o comunidades de diseño y arquitectura .
(trg)="93"> Zakomponujte klimatické riešenia do všetkých Vašich inovácií , či je to biznis s techológiou alebo zábavou , alebo dizajn či architektúra .

(src)="96"> Inviertan de manera sostenible .
(trg)="94"> Investujte udržateľne .

(src)="97"> Majora mencionó esto .
(trg)="95"> Majora to spomenul .

(src)="98"> Escuchen , si han invertido dinero con administradores que compensan con base en la ejecución anual , nunca se quejen de nuevo acerca de administraciones de ejecutivos reportadas trimestralmente .
(trg)="96"> Počúvajte , ak ste investovali peniaze s manažérmi ktorých odmeňujete na báze ich celoročného výkonu , nikdy sa nesťažujte na priebežné štvrťročné výpisy .

(src)="99"> Con el tiempo , la gente hace lo que se le paga por hacer .
(trg)="97"> Koniec koncov , ľudia za Vaše peňažné ohodnotenie spravia čo majú .

(src)="100"> Y si ellos juzgan cuánto se les va a pagar con el capital de ustedes que ellos han invertido , basados en los rendimientos de corto plazo , van a obtener decisiones de corto plazo .
(trg)="98"> A ak usudzujú , koľko dostanú z Vášho kapitálu , ktorý oni ako manažéri investovali na základe krátkodobých výnosov , budete musieť čeliť krátkodobým rozhodnutiam .

(src)="101"> Mucho más que decir acerca de eso .
(trg)="99"> O tom si viac povieme neskôr .

(src)="102"> Conviértanse en un catalizador del cambio .
(trg)="100"> Staňte sa katalyzátorom zmeny .