# eo/ted2020-10.xml.gz
# zh/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> Malgraŭ la pravaj zorgoj pri aidoso kaj la birda gripo -- kaj ni aŭskultos pli poste la brilan D-ron Brillant paroli pri tio -- mi volas paroli pri aliaj pandemioj , kiuj estas la korvaskula malsano , diabeto , hipertensio -- ĉiuj plene preventeblaj por almenaŭ 95 procentoj de la homoj nur per ŝanĝo de dieto kaj vivo-stilo .
(trg)="1"> 所有對於愛滋病同禽流感嘅擔心 都係好合理嘅 而我哋稍後亦會從 Brilliant 醫生 聽到有關嘅嘢 不過 ， 而家我想講嘅係另一啲流行病 就係心血管疾病 、 糖尿病同高血壓 而且對於 95 % 以上嘅患者嚟講 只要改變飲食習慣同生活作息 呢啲病完全係可以預防嘅
(src)="2.1"> Okazas , ke nuntempe estas tutmondiĝo de la malsano , ke homoj ĉie ekmanĝas kiel ni , kaj vivas kiel ni , kaj mortas kiel ni .
(src)="2.2"> Post unu generacio , ekzemple , Azio , kiu havis unu el la plej malaltaj proporcioj de kormalsano , trodikeco kaj diabeto , atingis unu el la plej altaj .
(src)="2.3"> Kaj en Afriko , kormalsano samrangas kun mortoj pro HIV kaj aidoso en la plejmulton de la landoj .
(trg)="2"> 但現正發生嘅事就係慢性病開始全球化 其他國家嘅人嘅飲食同生活方式 甚至死亡方式 都開始同我哋相似 例如短短一代人嘅時間 亞洲已經由其中一個心臟病 、 肥胖 同糖尿病發病率極低嘅地區 變成發病率極高嘅地區 喺非洲 ， 患心血管疾病嘅人數 等同於喺大多數國家 死於愛滋病嘅人數
(src)="3"> Do jen estas urĝa momento de oportuno , kiun ni profitu por fari gravan ŝanĝon , kiu povas influi la vivojn de ja milionoj da homoj kaj praktiki preventan medicinon laŭ tutmonda skalo .
(trg)="3"> 所以呢個係一個關鍵時刻 我哋必須做一個重要嘅改變 去影響幾百萬人嘅生命 同埋喺全球實施預防性醫學
(src)="4"> Kor- kaj sangvaskulaj malsanoj mortigas pli da homoj -- ne nur ĉi-lande , sed ankaŭ tutmonde -- ol ĉiuj aliaj kialoj kune , kvankam ĝi estas plene preventebla por preskaŭ ĉiuj .
(trg)="4"> 心血管疾病導致嘅死亡人數 比其他疾病加起嚟仲要高 呢樣嘢唔單止喺我哋嘅國家 全世界亦一樣 不過對絕大多數人嚟講
(src)="5.1"> Ĝi ne nur estas preventebla ; ĝi fakte estas inversigebla .
(src)="5.2"> Kaj dum la lastaj 29 jaroj , preskaŭ , ni sukcesis montri , ke per simpla ŝanĝo en la dieto kaj vivo-stilo , uzante tiujn tre altteknikajn , kostajn , modernegajn mezurojn por pruvi kiel potencaj estas la tre simplaj malaltteknikaj kaj malmultekostaj intervenoj -- kvanta arteriografio , antaŭ kaj post unu jaro , kaj koraj PET-tomografioj .
(trg)="5"> 心血管疾病係完全可以避免嘅 甚至可以醫好 喺過去接近二十九年 我哋以一啲高科技 、 昂貴 先進嘅方法證明咗 透過改變飲食同生活作息 呢啲非常簡單 、 原始 、 低成本嘅 治療方法有幾大嘅威力 例如對比一年前同一年後嘅 定量動脈造影術 同埋心臟正子掃描
(src)="6"> Ni montris antaŭ kelkaj monatoj -- ni publikigis la unuan studaĵon montrantan , ke oni povas ja haltigi aŭ malprogresigi prostatan kanceron farante ŝanĝojn en dieto kaj vivostilo kaj 70-procenta malprogreso en la tumoro aŭ haltigo de la tumor-kreskiĝo , kompare al nur naŭ procentoj de la kompara grupo .
(trg)="6"> 幾個月前 ， 我們發表第一份研究 指出只需透過改變飲食同生活習慣 你就能夠停止或者逆轉前列腺癌擴散 令到 70 % 嘅癌細胞縮小 或者停止生長 相對之下 ， 對照組只有 9 %
(src)="7"> Kaj en tiu ĉi MRI- kaj MR-spektroskopio la aktiveco de prostata tumoro montriĝas ruĝe -- vi povas vidi ĝian reduktiĝon post unu jaro .
(trg)="7"> 喺呢啲磁力共振造影同埋光譜分析裏邊 紅色係前列腺癌細胞活動 可以見到佢喺一年後減少咗
(src)="8.1"> Nun estas epidemio de trodikeco : du trionoj el la plenkreskuloj kaj 15 procentoj el la infanoj .
(src)="8.2"> Vere zorgigas min , ke diabeto kreskis 70-procente dum la lastaj 10 jaroj kaj tiu ĉi povas esti la unua generacio en kiu niaj infanoj vivas malpli longe ol ni .
(src)="8.3"> Estas bedaŭrinde kaj preventeble .
(trg)="8"> 現時癡肥非常流行 影響到三份之二嘅成人同 15 % 嘅兒童 特別令我擔心嘅係 過往十年糖尿病人數已經上升咗 70 % 我哋可能係第一個代人 見到細路短命過我哋 咁係好可悲 而且呢個情況其實係可以避免
(src)="9.1"> Tio ĉi ne estas balotrezultoj , sed homoj -- la nombro da trodikaj homoj laŭ ŝtato , komencante en 1985 - 87 -- kaj tio ĉi el CDC-retejo -- 1988 ĝis 1991 -- vi ekhavas novan kategorion -- 1992 ĝis 96 , 1997 ĝis 2001 - ĝi plimalboniĝas .
(src)="9.2"> Ni iel malevoluas .
(src)="9.3"> ( Ridoj ) Nu , kion ni povas fari pri tio ?
(src)="9.4"> Bone , la dieto , kiun ni trovis kaj povas malevoluigi kormalsanon kaj kanceron estas azia dieto .
(trg)="9"> 呢啲並唔係選舉結果 而係各州肥胖人口統計 由 85 、 86 、 87 年起計 呢啲資料取自美國疾病管制 暨預防中心網站 — — 88 、 89 、 90 、 91 年 一個新嘅分類 — — 92 、 93 、 94 、 95 、 96 年 97 、 98 、 99 、 2000 、 2001 — — 越嚟越差 我哋一直喺度退化 （ 笑聲 ） 而家我哋可以為到呢樣做啲乜呢 ？ 我哋發現亞洲嘅飲食習慣 可以預防心臟病同癌症
(src)="10"> Sed en Azio , oni ekmanĝas kiel ni kaj tio klarigas kial ili ekmalsaniĝas kiel ni .
(trg)="10"> 但亞洲人都開始食得好似我哋咁 因此佢哋都開始病到好似我哋咁
(src)="11.1"> Do mi eklaboris kun pluraj grandaj manĝaĵo-entreprenoj .
(src)="11.2"> Ili povas igi alloge kaj amuze kaj plaĉe kaj konvene manĝi pli sanigajn manĝaĵojn , -- mi prezidas la rekomendkonsilantarojn de McDonald 's kaj Pepsico , kaj ConAgra , kaj Safeway kaj baldaŭ Del Monte , kaj ili malkovras , ke tio estas favora al negoco .
(trg)="11"> 我一直有同好多大型飲食公司合作 佢哋可以令食用健康食品變得 樂趣 、 吸引 、 流行 、 有口感又方便 例如 ， 我擔任麥當勞 、 百事可樂 康尼格拉食品 、 Safeway 嘅 諮詢董事會嘅主席 嚟緊仲會做埋台爾蒙食品 諮詢董事會主席 佢哋發現健康食品市場充滿商機
(src)="12.1"> La salatoj , kiujn vi vidas ĉe McDonald 's venis el la studo -- ĝi ofertos azian salaton .
(src)="12.2"> Ĉe Pepsi , du trionoj el ĝia malneta enspezo venas el ĝiaj pli bonaj manĝaĵoj .
(trg)="12"> 你喺麥當勞見到嘅沙律 就係我哋嘅成果 佢哋將會有亞洲款式嘅沙律 喺百事可樂公司 三分二嘅營業增長 嚟自佢哋改良咗嘅食品
(src)="13.1"> Se ni povas agi tiel , ni povos liberigi rimedojn por aĉeti medikamentojn , kiujn oni vere bezonas por zorgi pri aidoso , HIV , malario kaj preventi birdan gripon .
(src)="13.2"> Dankon .
(trg)="13"> 所以如果我哋可以咁做 我哋就可以慳返好多資源 去買我哋真正需要嘅藥物 去治療愛滋病 、 瘧疾 ， 或者禽流感 多謝各位 ！
# eo/ted2020-1044.xml.gz
# zh/ted2020-1044.xml.gz
(src)="1"> Mia grava ideo estas tre , tre malgranda ideo kiu povas liberigi miliardojn da grandaj ideoj kiuj ĉi-momente dormas en ni .
(trg)="1"> 我嘅大諗頭 喺一個非常 ， 非常細嘅意見 可以釋放 數十億 目前喺我哋體內處於休眠狀態嘅大想法 .
(src)="2"> Kaj mia eta ideo por fari tion
(trg)="2"> 我嘅意見就喺 瞓覺 。
(src)="3.1"> estas dormi .
(src)="3.2"> ( Ridoj ) ( Aplaŭdoj ) Jen estas ĉambro de virinoj de tipo-A
(trg)="3"> （ 笑聲 ） （ 掌聲 ） 依度有成屋嘅A型女性 。
(src)="4"> Jen ĉambro de dorm-senigitaj virinoj .
(trg)="4"> 依間屋有一班 唔夠瞓嘅女人 。
(src)="5"> Kaj mi lernis je mia kosto , la valoron de dormo .
(trg)="5"> 而且我從教訓中學習到 ， 睡眠嘅價值 。
(src)="6"> Antaŭ du jaroj kaj duono , mi svenis pro ellaciĝo .
(trg)="6"> 兩年半之前 ， 我攰到暈底咗 。
(src)="7"> Mi frapis la kapon kontraŭ tablon , rompis mian vangoston .
(trg)="7"> 我個頭撞咗落檯面 ， 然後撞爆咗我嘅臉頰骨 ，
(src)="8"> Mi ricevis kvin suturojn al la dekstra okulo .
(trg)="8"> 我嘅右眼聯咗五針 。
(src)="9"> Kaj mi komencis la strebadon al retrovo de la valoro de dormo .
(trg)="9"> 所以我開始重新 尋找睡眠嘅價值 。
(src)="10"> Kaj sur tiu vojo , mi studis , mi renkontis kuracistojn , sciencistojn , kaj mi estas ĉi tie por diri al vi , ke la vojo al pli produktiva , pli inspira , pli ĝoja vivo estas havi sufiĉan dormon .
(trg)="10"> 喺依個過程裡面 ， 我研究 ， 我見咗醫生 ， 科學家 ， 而我喺依度話比你聽 如果你想有更加高嘅效率 ， 更加多靈感 ， 生活得更快活 你就要有足夠嘅睡眠 。
(src)="11"> ( Aplaŭdoj ) Kaj ni virinoj indikos la vojon en tiu ĉi nova revolucio , tiu ĉi feminista afero .
(trg)="11"> ( 掌聲 ） 而我哋女人要帶領 一個新嘅革命 ， 依種新嘅女權主義 。
(src)="12.1"> Ni dormos ĝis la supro , laŭvorte .
(src)="12.2"> ( RIdoj ) ( Aplaŭdoj ) Ĉar , bedaŭrinde , por viroj , dorm-senigo fariĝis simbolo de vireco .
(trg)="12"> 我哋簡直要用最好嘅方式瞓覺 ， 確實咁做 。 ( 笑聲 ) ( 掌聲 ) 因為不幸嘅喺 ， 對男人嚟講 唔夠瞓已經成為有男子氣概嘅象徵 。
(src)="13"> Lastatempe mi kunmanĝis kun viro , kiu fanfaronis ke li nur dormis 4 horojn la antaŭan nokton .
(trg)="13"> 最近我同一個男人食晚飯 ， 佢吹噓佢每晚只得到 四個鐘頭嘅睡眠 。
(src)="14.1"> Kaj mi sentis emon diri al li -- sed silentis -- mi sentis emon diri : " Nu , vidu ...
(src)="14.2"> Se vi dormintus kvin horojn , nia manĝado estintus multe pli interesa . "
(trg)="14"> 而且我覺得自己想同佢講 -- 但我冇講到 -- 我覺得好似話 ： “ 你知道嗎 ？ 如果你瞓左五個鐘頭 ， 今次晚餐會變得有趣好多 。 “
(src)="15"> ( Ridoj ) Nun , oni konstatas ian dorm-senigan superemon .
(trg)="15"> ( 笑聲 ) 有一種唔夠瞓嘅情況 更勝人一籌 。
(src)="16"> Precipe ĉi tie en Vaŝintono , se vi provas fari matenmanĝo-rendevuon , kaj diras : " Ĉu bonas je la oka ? "
(trg)="16"> 特別喺華盛頓 ， 如果你試圖搞一個早餐會 ， 然後你話 ， “ 八點可以嗎 ？ “
(src)="17"> Oni probable respondos : " La oka estas tro malfrua por mi , sed ne gravas , mi povos ludi tenison unue , fari kelkajn telekonferencojn , kaj renkonti vin je la oka . "
(trg)="17"> 佢哋好可能話比你聽 ， “ 八點鐘已經喺太遲啦 ， 不過唔緊要 ， 我可以打場網球 之後再講幾個電話會議 ， 然後八點鐘再見你 。 “
(src)="18"> Kaj oni pensas , ke tio signifas , ke oni estas nekredeble okupita kaj produktiva , sed fakte veras la malo , ĉar ni , ĉi-momente , jam havas geniajn gvidantojn en komerco , en financo , kaj en politiko , kiuj faras aĉajn decidojn .
(trg)="18"> 佢地以為咁樣喺代表 佢哋喺難以置信嘅繁忙同有效率 ， 但事實上佢哋唔喺咁 ， 因為我哋依家 ， 有輝煌嘅領袖 喺商業 、 金融 、 政治 ， 做緊可怕嘅決定 。
(src)="19"> Sekve , alta intelekta kvociento ne signifas , ke oni estas bona gvidanto , ĉar la esenco de gvidado estas la kapablo vidi la glacimonton antaŭ ol ĝi trafas la ŝipon .
(trg)="19"> 因此 ， 一個人有高智商 並唔代表佢喺一個好嘅領導人 ， 因為領導嘅本質 喺能夠喺鐵達尼號擊中冰山 之前已經見到冰山 。
(src)="20"> Kaj jam tro multe da glacimontoj trafis niajn ŝipojn .
(trg)="20"> 而且我哋已經有太多嘅冰山 擊中鐵達尼號 。
(src)="21"> Fakte , mi vere kredas , ke se la fratoj Lehman estintus la gefratoj Lehman , la firmo eble ankoraŭ ekzistus .
(trg)="21"> 事實上 ， 我有一種感覺 如果雷曼兄弟 喺雷曼兄弟姐妹 ， 咁佢哋可能仍然存在 。
(src)="22"> ( Aplaŭdoj ) Dum ĉiuj fratoj estis okupitaj tute konektitaj tage kaj nokte , eble iu fratino rimarkintus la glacimonton ĉar ŝi vekiĝintus post 8-hora dormo kaj kapablintus vidi la ĝeneralan situacion .
(trg)="22"> ( 掌聲 ) 當所有兄弟都忙緊 被 24 / 7 超連接嘅時候 ， 也許一個姊妹會注意到冰山 ， 因為佢瞓左七個半或八個鐘頭 ， 瞓醒 已經能夠睇到 全幅圖畫 。
(src)="23"> Do , dum ni alfrontas multoblajn krizojn en nia mondo je ĉi tiu momento , tio , kio estas bona je persona nivelo , kio alportos pli da ĝojo , dankemo efikeco al niaj vivoj kaj estos plej bona por niaj karieroj estos ankaŭ plej bona por la mondo .
(trg)="23"> 所以喺我哋世界嘅依刻 ， 當我哋面對 所有多重嘅危機 ， 咩喺個人層面上對我哋嚟講喺好嘅 ， 仲有啲乜嘢可以為我哋嘅生活 帶黎更多嘅快樂 、 感恩同成效 ， 可以最好甘幫到我哋嘅事業 ， 仲可以最幫到成個世界 。
(src)="24"> Do , mi urĝas vin , fermu viajn okulojn kaj trovu la gravajn ideojn kiuj kuŝas en ni , malŝaltu vian motoron kaj eltrovu la potencon de dormo .
(trg)="24"> 所以我希望你 閉上你嘅眼睛 去發掘喺我哋裡面 嘅新思維 ， 關閉你嘅引擎 ， 發掘睡眠嘅力量 。
(src)="25"> Dankon .
(trg)="25"> 多謝 。
(src)="26"> ( Aplaŭdoj )
(trg)="26"> （ 掌聲 ）
# eo/ted2020-1106.xml.gz
# zh/ted2020-1106.xml.gz
(src)="1"> Mi scias tion , kion vi pensas .
(trg)="1"> 我知道你哋諗咩
(src)="2"> Vi pensas , ke mi perdiĝis , kaj iu baldaŭ venos surscenejen por ĝentile regvidi min al mia seĝo .
(trg)="2"> 你哋覺得我走錯咗上台 然後有人會好快帶我返落去
(src)="3"> ( aplaŭdo ) Mi ofte spertas tion en Dubajo .
(trg)="3"> （ 掌聲 ） 我喺杜拜成日會遇上呢啲問題 ︰
(src)="4"> " Vi venis por ferii , ĉu ne , s-ino ? "
(trg)="4"> 「 嚟呢度度假吖 ？ 」
(src)="5"> ( ridoj ) " Aŭ por viziti la infanojn , ĉu ?
(trg)="5"> （ 笑聲 ） 「 嚟探小朋友吖 ？ 你會留幾耐 ？ 」
(src)="7"> Nu fakte , dum ankoraŭ longa tempo , mi esperas .
(trg)="6"> 其實我想留耐啲
(src)="8"> Mi loĝas kaj instruas ĉe la Persa Golfo dum pli ol 30 jaroj .
(trg)="7"> 我喺波斯灣生活同教書已經超過 30 年啦
(src)="9"> ( aplaŭdo ) Kaj dum tiu tempo , mi vidis multajn ŝanĝojn .
(trg)="8"> （ 掌聲 ） 呢 30 年裏面 ， 我睇到好多變化
(src)="10"> Nu , tiu statistiko estas ege ŝoka .
(trg)="9"> 宜家呢份數據幾嚇人
(src)="11"> Kaj mi volas paroli al vi hodiaŭ pri malapero de lingvoj kaj la tutmondiĝo de la angla .
(trg)="10"> 而我今日要講嘅係 語言消失同埋英語全球化
(src)="12"> Mi volas rakonti al vi pri mia amikino , kiu instruis la anglan al plenkreskuloj en Abudabio .
(trg)="11"> 我想講一講我朋友 喺阿布扎比教大人英文
(src)="13"> Kaj iun tagon , ŝi decidis fari lecionon en la ĝardeno por instrui al ili vortojn pri la naturo .
(trg)="12"> 喺一個晴天嘅日子 ， 佢帶學生去花園 喺嗰度教學生一啲大自然嘅詞彙
(src)="14"> Sed je la fino estis ŝi , kiu lernis la arabajn vortojn por la lokaj plantoj , kune kun la diversaj manieroj uzi ilin -- resanige , ŝminke , kuire , kiel herboj .
(trg)="13"> 但最後卻變成我朋友 學曬所有當地植物嘅阿拉伯名 同埋植物用途 例如用喺藥物 、 化妝品 烹飪用途 、 草藥
(src)="15"> Kiel tiuj studentoj eksciis pri ĉio ĉi ?
(trg)="14"> 呢啲學生點樣得到呢啲知識嘅呢 ？
(src)="16"> Evidente , de siaj geavoj kaj eĉ de la pra-geavoj .
(trg)="15"> 當然係由佢哋嘅祖父母 甚至曾祖父母獲得架啦
(src)="17"> Mi ne bezonas klarigi al vi kiom gravas la eblo komuniki tra la generacioj .
(trg)="16"> 所以跨世代溝通我唔需多講有幾重要
(src)="18"> Sed bedaŭrinde , nuntempe , lingvoj formortas je rapideco kiel neniam antaŭe .
(trg)="17"> 但遺憾嘅 今日好多語言正以前所未有嘅速度消失
(src)="19"> Unu lingvo formortas ĉiun 14-an tagon .
(trg)="18"> 每 14 日就有一種語言消失
(src)="20"> Nu , samtempe , la angla estas la senkonkura tutmonda lingvo .
(trg)="19"> 與此同時 英文卻無庸置疑成為國際語言
(src)="22"> Mi ne scias .
(trg)="20"> 當中有關聯嗎 ？ 我唔知
(src)="23"> Sed mi ja scias , ke mi vidis multajn ŝanĝojn .
(trg)="21"> 但我知我見證好多轉變
(src)="24"> Kiam mi unuafoje venis al la Persa Golfo , mi venis al Kuvajto en periodo kiam la vivo tie estis ankoraŭ malfacila .
(trg)="22"> 當我第一次嚟到波斯灣 ， 我去咗科威特 當時英文老師仍然唔係一份好工
(src)="25"> Fakte , antaŭ ne tiom longa tempo .
(trg)="23"> 其實 ， 我嚟呢度做嘢唔係好耐之前
(src)="26"> Tio estas iom tro frua .
(trg)="24"> 但做老師唔太好係講緊更加早之前
(src)="27"> Sed ĉiukaze , la Brita Konsilio dungis min kaj ĉirkaŭ 25 aliajn geinstruistojn .
(trg)="25"> 總之 ， 英國文化協會 請咗我同其他 25 位老師
(src)="28"> Kaj ni estis la unuaj ne-islamanaj instruistoj en la ŝtataj lernejoj tie en Kuvajto .
(trg)="26"> 我哋係第一批喺科威特嘅國立學校 任教嘅非穆斯林老師
(src)="29"> Oni venigis nin por instrui la anglan ĉar la registaro volis modernigi la landon kaj fortikigi la civitanojn per edukado .
(trg)="27"> 我哋被派到嗰度教英文 係因為當地政府希望國家可以現代化 同埋提升公民嘅教育水平
(src)="30"> Kaj evidente , ankaŭ Britio profitis pro iom de la bela nafta riĉeco .
(trg)="28"> 當然 ， 英國從中獲得石油財富
(src)="31"> Bone .
(trg)="29"> 言歸正傳
(src)="32"> Jen la plej grava ŝanĝo , kiun mi vidis -- la instruado de la angla nun ŝanĝiĝis de reciproke avantaĝa afero al grandega internacia komerco tia , kia ĝi estas hodiaŭ .
(trg)="30"> 我見過最大嘅改變 , 就係英語教學 由原本大家互惠互利嘅經濟手段 演變成今日全世界大規模嘅生意
(src)="33.1"> Ne plu simple unu fremda lingvo en la lerneja fakaro .
(src)="33.2"> Kaj ne plu la ekskluziva tereno de la patrina lando Anglio .
(src)="33.3"> Ĝi iĝis laŭmoda komerco por ĉiu angla-parolanta lando de la tero .
(trg)="31"> 英語唔再係學校課程裡面嘅外語科目 亦唔再只係英國嘅專利 英語教學嘅商機已經成為 所有英語國家想分一杯匙嘅嘢
(src)="34"> Kaj kial ne ?
(trg)="32"> 點解唔係呢 ？
(src)="35"> Ne forgesu , ke la plej bona edukado -- laŭ la plej lasta Tutmonda Vicordigo de Universitatoj -- troviĝas en la universitatoj de Britio kaj Usono .
(trg)="33"> 畢竟 ， 根據最新嘅世界大學排名 最好嘅教育嚟自英國同美國嘅大學
(src)="36"> Do ĉiu volas havi anglalingvan edukadon , kompreneble .
(trg)="34"> 所以自然每個人都想接受英語教育
(src)="37"> Sed se vi ne estas denaska anglaparolanto , vi devas fari teston .
(trg)="35"> 但如果你嘅母語唔係英文 你就要考英文試
(src)="38"> Nu , ĉu estas pravigeble malakcepti studonton laŭ nur lingva kriterio ?
(trg)="36"> 但單憑英語能力決定收唔收學生 咁樣做啱嗎 ？
(src)="39"> Eble vi havus komputilan scienciston , kiu estas geniulo .
(trg)="37"> 譬如有一位電腦科學家 ， 佢係天才嚟嘅
(src)="40"> Ĉu vere li bezonus la saman lingvokapablon kiel advokato , ekzemple ?
(trg)="38"> 但他需唔需要有律師一樣嘅語言能力 ？
(src)="41"> Nu , mi kredas , ke ne .
(trg)="39"> 我唔覺得要
(src)="42"> Ni instruistoj de la angla malakceptadas ilin ĉiutage .
(trg)="40"> 但身為英語老師嘅我哋 卻總係拒絕收呢啲人
(src)="43"> Ni starigas halt-ŝildon , kaj ni abrupte haltigas ilin .
(trg)="41"> 我哋喺佢個人發展嘅路上處處設限 將學生擋喺路上
(src)="44"> Ili ne rajtas plu sekvadi siajn revojn ĝis kiam ili sukcesos kun la angla lingvo .
(trg)="42"> 令佢哋無法追求自己嘅夢想 直至佢哋通過咗英文考試 我哋至畀佢過
(src)="45"> Nu , imagu tion : se mi renkontus unulingvan nederlandanon , kiu havus la kuracilon kontraŭ kancero , ĉu mi rifuzus al li studlokon en mia brita universitato ?
(trg)="43"> 容我換個方式講 如果我遇到一位只會講荷蘭文嘅人 而呢個人能夠醫好癌症 我會阻止佢入英國大學嗎 ？ 我諗唔會
(src)="47"> Tamen , ja precize tion ni faras .
(trg)="44"> 但事實上 ， 我哋的確咁樣做
(src)="48"> Ni instruistoj de la angla estas la gardistoj ĉe la pordego .
(trg)="45"> 我哋英語老師嘅工作就係把關
(src)="49"> Kaj vi devas unue montri al ni , ke vi sufiĉe bone regas la anglan .
(trg)="46"> 學生必須先令我哋覺得佢哋嘅英文夠好 我哋至會畀佢哋上
(src)="50"> Povas esti danĝere doni tro da povo al iu mallarĝa segmento de la socio .
(trg)="47"> 但咁樣可以係危險嘅 因為社會將太多權力交畀一小撮人
(src)="51"> Eble la barilo estus tro universala .
(trg)="48"> 或者呢種升學障礙全世界都有
(src)="53"> " Sed , " mi aŭdas vin diri , " kio pri la esplorado ?
(trg)="49"> 我聽到你哋話 「 咁研究呢 ？ 佢哋全部都用英文 。 」
(src)="55"> Do la libroj estas en la angla , la ĵurnaloj estas en la angla , sed tio estas memplenuma profetaĵo
(trg)="50"> 書藉用英文寫 期刊都係用英文寫 但呢個只係自我滿足嘅情況
(src)="56"> Tio plifortigas la neprigon de la angla .
(trg)="51"> 有英語需求自然就有英語供給
(src)="57"> Kaj tiel plu .
(trg)="52"> 所以英語出版長做長有
(src)="58"> Mi demandas vin , kio pri tradukado ?
(trg)="53"> 我想問大家 ， 翻譯發生咗啲咩呢 ？
(src)="59"> Pensu pri la Islama Ora Epoko , kiam okazis multege da tradukado .
(trg)="54"> 如果你哋諗返伊斯蘭嘅黃金時代 當時翻譯盛行
(src)="60"> Ili tradukis el la latina kaj la greka al la araba kaj la persa , kaj sekvis tradukoj al la ĝermanaj lingvoj de Eŭropo kaj la latinidaj lingvoj .
(trg)="55"> 啲人將拉丁文同希臘文 翻譯成阿拉伯文或波斯文 然後再由阿拉伯文同波斯文翻譯成 歐洲日耳曼系以及羅曼系嘅語言
(src)="61"> Kaj tiel , lumo brilis sur la Malluma Epoko de Eŭropo .
(trg)="56"> 可以話文明照亮咗歐洲嘅黑暗時代
(src)="62"> Nu , ne miskomprenu min , ĉiuj vi instruistoj de la angla : mi ne kontraŭas la instruadon de la angla .
(trg)="57"> 但唔好會咗意 ， 我唔係反對英語教學 尤其在座咁多位英語老師喺度
(src)="63"> Mi ŝategas , ke ni havas tutmondan lingvon .
(trg)="58"> 我好高興我哋有一個國際語言
(src)="64"> Ni bezonas tion nun pli ol iam ajn antaŭe .
(trg)="59"> 國際語言今時今日更加需要
(src)="65"> Sed mi kontraŭas uzi ĝin kiel barilon .
(trg)="60"> 但我反對用英語阻止他人升學發展
(src)="66"> Ĉu vere ni volas troviĝi kun nur 600 lingvoj kaj unu ĉeflingvo , eble la angla , eble la ĉina ?
(trg)="61"> 唔通我哋真希望世界剩返 600 種語言 其中以英文或者中文做主流 ？