# eo/ted2020-10.xml.gz
# hi/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> Malgraŭ la pravaj zorgoj pri aidoso kaj la birda gripo -- kaj ni aŭskultos pli poste la brilan D-ron Brillant paroli pri tio -- mi volas paroli pri aliaj pandemioj , kiuj estas la korvaskula malsano , diabeto , hipertensio -- ĉiuj plene preventeblaj por almenaŭ 95 procentoj de la homoj nur per ŝanĝo de dieto kaj vivo-stilo .
(trg)="1"> ऐड्स और बर्ड फ़्लू पर च ंत करन ज यज़ है और इनके ब रे में हम बुद्ध म न ड . ब्र ल एंट से ब द में सुनेंगे -- आज मैं कुछ दूसर मह म र य ं के ब रे में बत न च हत हूं जैसे हृदयर ग , ड इब ट ज़ , ब्लड प्रेशर -- कम-से - कम 95 % व्यक्त य ं में इन र ग ं क केवल आह र और ज वनशैल में पर वर्तन ल कर बढ़ने से र क ज सकत है .
(src)="2.1"> Okazas , ke nuntempe estas tutmondiĝo de la malsano , ke homoj ĉie ekmanĝas kiel ni , kaj vivas kiel ni , kaj mortas kiel ni .
(src)="2.2"> Post unu generacio , ekzemple , Azio , kiu havis unu el la plej malaltaj proporcioj de kormalsano , trodikeco kaj diabeto , atingis unu el la plej altaj .
(src)="2.3"> Kaj en Afriko , kormalsano samrangas kun mortoj pro HIV kaj aidoso en la plejmulton de la landoj .
(trg)="2"> देखने में यह आ रह है क इन र ग ं क वैश्व करण ह रह है एवं अन्य ल ग हम र तरह भ जन ले रहे हैं , ज रहे हैं , और मर रहे हैं . उद हरण के ल ए , एक ह प ढ़ में एश य में हृदय र ग , म ट प , और ड इब ट ज़ न्यूनतम से अध कतम के स्तर पर पहुंच चुके हैं . अफ़्र क के अनेक देश ं में हृदयर ग ं के क रण ह नेव ल मृत्युदर HIV और AIDS के क रण ह नेव ल म त ं से भ अध क ह चुक है .
(src)="3"> Do jen estas urĝa momento de oportuno , kiun ni profitu por fari gravan ŝanĝon , kiu povas influi la vivojn de ja milionoj da homoj kaj praktiki preventan medicinon laŭ tutmonda skalo .
(trg)="3"> अब हम रे स मने यह संकटपूर्ण अवसर आ गय है क हम ऐसे रचन त्मक पर वर्तन ल एं ज नसे ल ख ं व्यक्त य ं के ज वन में बदल व आए और व श्व में र गन व रक औषध के उपय ग क बढ़ व म ले .
(src)="4"> Kor- kaj sangvaskulaj malsanoj mortigas pli da homoj -- ne nur ĉi-lande , sed ankaŭ tutmonde -- ol ĉiuj aliaj kialoj kune , kvankam ĝi estas plene preventebla por preskaŭ ĉiuj .
(trg)="4"> हृदय एवं रक्त व ह न य ं क ब म र य ं न केवल इस देश में बल्क पूरे व श्व में अन्य र ग ं से ह नेव ल म त ं के य ग से भ अध क संख्य में ल ग ं क अपन श क र बन रह हैं जबक हर व्यक्त क इनसे पूर तरह से बच य ज सकत है .
(src)="5.1"> Ĝi ne nur estas preventebla ; ĝi fakte estas inversigebla .
(src)="5.2"> Kaj dum la lastaj 29 jaroj , preskaŭ , ni sukcesis montri , ke per simpla ŝanĝo en la dieto kaj vivo-stilo , uzante tiujn tre altteknikajn , kostajn , modernegajn mezurojn por pruvi kiel potencaj estas la tre simplaj malaltteknikaj kaj malmultekostaj intervenoj -- kvanta arteriografio , antaŭ kaj post unu jaro , kaj koraj PET-tomografioj .
(trg)="5"> इन्हें न केवल र क ज सकत है बल्क व स्तव में इनक उपच र भ क य ज सकत है . और प छले लगभग 29 वर्ष ं से हम इन अत्य धुन क और महंगे उपकरण ं द्व र सफलत पूर्वक यह द ख रहे हैं और स द्ध कर रहे हैं क केवल आह र तथ ज वनशैल मे पर वर्तन ल कर क स प्रक र कम ल गत और स ध रण तकन क क प्रय ग करके इनक र कथ म क ज सकत है . ये है क्व ंट टेट व आर्टेर य ग्र फ़ , एक स ल पहले और एक स ल के ब द , और ये क र्ड यक PET स्कैन हैं .
(src)="6"> Ni montris antaŭ kelkaj monatoj -- ni publikigis la unuan studaĵon montrantan , ke oni povas ja haltigi aŭ malprogresigi prostatan kanceron farante ŝanĝojn en dieto kaj vivostilo kaj 70-procenta malprogreso en la tumoro aŭ haltigo de la tumor-kreskiĝo , kompare al nur naŭ procentoj de la kompara grupo .
(trg)="6"> हमने कुछ मह ने पहले यह द ख य -- हमने पहल र सर्च प्रक श त क ज द ख त है क आह र और ज वनशैल में बदल व ल कर हम प्र स्टेट कैंसर क बढ़त क र क सकते हैं य कम कर सकते हैं और ट्यूमर क बढ़त में 70 % तक क कम आई य उसक बढ़न कम ह गय , जबक न यंत्र त समूह में यह केवल 9 % ह कम हुआ .
(src)="7"> Kaj en tiu ĉi MRI- kaj MR-spektroskopio la aktiveco de prostata tumoro montriĝas ruĝe -- vi povas vidi ĝian reduktiĝon post unu jaro .
(trg)="7"> और इन MRI य MR स्पेक्ट्र स्क प में प्र स्टेट ट्यूमर गत व ध ल ल रंग से द ख ई गई है -- आप इसे एक स ल ब द घटत हुआ देख सकते हैं .
(src)="8.1"> Nun estas epidemio de trodikeco : du trionoj el la plenkreskuloj kaj 15 procentoj el la infanoj .
(src)="8.2"> Vere zorgigas min , ke diabeto kreskis 70-procente dum la lastaj 10 jaroj kaj tiu ĉi povas esti la unua generacio en kiu niaj infanoj vivas malpli longe ol ni .
(src)="8.3"> Estas bedaŭrinde kaj preventeble .
(trg)="8"> अब म ट प एक मह म र बन गय है . द -त ह ई वयस्क और 15 % बच्चे इससे ग्रस्त हैं . सबसे अध क च ंत क ब त यह है क प छले दस वर्ष ं में इसमें 70 % क बढ़त हुई है और श यद यह पहल प ढ़ ह ग ज समें बच्च ं क आयु हम र आयु से कम ह ग . यह बहुत दुखद है और इसे र क ज सकत है .
(src)="9.1"> Tio ĉi ne estas balotrezultoj , sed homoj -- la nombro da trodikaj homoj laŭ ŝtato , komencante en 1985 - 87 -- kaj tio ĉi el CDC-retejo -- 1988 ĝis 1991 -- vi ekhavas novan kategorion -- 1992 ĝis 96 , 1997 ĝis 2001 - ĝi plimalboniĝas .
(src)="9.2"> Ni iel malevoluas .
(src)="9.3"> ( Ridoj ) Nu , kion ni povas fari pri tio ?
(src)="9.4"> Bone , la dieto , kiun ni trovis kaj povas malevoluigi kormalsanon kaj kanceron estas azia dieto .
(trg)="9"> ये क स चुन व के आंकड़े नह ं हैं , ये उन व्यक्त य ं क संख्य है ज हर र ज्य में म ट पे क श क र हैं क्रमश 1985 , 1986 , 1987 के -- ये CDC क वेबस इट से ल ए गए हैं -- फ र 1988 से लेकर 1991 तक -- हम रे स मने नई श्रेण आ गई है -- फ र 1992 से 1996 क्रमश 1997 से लेकर 2001 तक -- स्थ त गंभ र ह रह है . इस सबके ज म्मेद र हम ह हैं . अब हम क्य कर सकते हैं ? हमने यह प य है क एश यन आह र क प्र त्स हन देकर हम हृदयर ग और कैंसर में कम ल सकते हैं .
(src)="10"> Sed en Azio , oni ekmanĝas kiel ni kaj tio klarigas kial ili ekmalsaniĝas kiel ni .
(trg)="10"> लेक न एश य के न व स य ं ने भ हम र भ जन संबंध त आदतें अपन ल ं हैं ज सक पर ण म यह है क वे भ हम र तरह ब म र ह ने लगे हैं .
(src)="11.1"> Do mi eklaboris kun pluraj grandaj manĝaĵo-entreprenoj .
(src)="11.2"> Ili povas igi alloge kaj amuze kaj plaĉe kaj konvene manĝi pli sanigajn manĝaĵojn , -- mi prezidas la rekomendkonsilantarojn de McDonald 's kaj Pepsico , kaj ConAgra , kaj Safeway kaj baldaŭ Del Monte , kaj ili malkovras , ke tio estas favora al negoco .
(trg)="11"> इसल ए मैं कुछ बड़ आह र कंपन य ं के स थ क म कर रह हूं . वे स्व स्थ्यप्रद आह र क अध क स्व द ष्ट , ज यकेद र , फैशनेबल , और सुव ध जनक बन सकते हैं . मैं मैकड नल्ड्स , पेप्स क , क नएग्र , सेफवे , और जल्द ह डेलम ंटे के पर मर्शद त ब र्ड में हूं और वे इसमें अच्छे ब जनेस क संभ वन देख रहे हैं .
(src)="12.1"> La salatoj , kiujn vi vidas ĉe McDonald 's venis el la studo -- ĝi ofertos azian salaton .
(src)="12.2"> Ĉe Pepsi , du trionoj el ĝia malneta enspezo venas el ĝiaj pli bonaj manĝaĵoj .
(trg)="12"> मैकड नल्ड्स में म लने व ल सल द इस से व कस त हुआ है -- वे एश यन सल द भ प्रस्तुत करनेव ले हैं . पेप्स के ल भ क द -त ह ई अंश उनके सेहतमंद आह र से आय है .
(src)="13.1"> Se ni povas agi tiel , ni povos liberigi rimedojn por aĉeti medikamentojn , kiujn oni vere bezonas por zorgi pri aidoso , HIV , malario kaj preventi birdan gripon .
(src)="13.2"> Dankon .
(trg)="13"> इस प्रक र यद हम इस क र्य में सफल रहे त हम ऐड्स , HIV और मलेर य के उपच र के ल ए धन जुट ने क व्यवस्थ कर सकते हैं और बर्ड फ़्लू क र कथ म कर सकते हैं . धन्यव द .
# eo/ted2020-1044.xml.gz
# hi/ted2020-1044.xml.gz
(src)="1"> Mia grava ideo estas tre , tre malgranda ideo kiu povas liberigi miliardojn da grandaj ideoj kiuj ĉi-momente dormas en ni .
(trg)="1"> मेर श नद र सुझ व दरअसल एक बहुत , बहुत ह छ ट स न श्कर्ष है ज पट ख ल सकत है ऎसे कर ड़ ं बड़ य जन ओं क ज इस समय हम रे अंदर स ई पड़ हैं .
(src)="2"> Kaj mia eta ideo por fari tion
(trg)="2"> और मेर व छ ट स सुझ व , ज ससे ये सब कुछ संभव ह प एग , है न ंद .
(src)="3.1"> estas dormi .
(src)="3.2"> ( Ridoj ) ( Aplaŭdoj ) Jen estas ĉambro de virinoj de tipo-A
(trg)="3"> ( ठह क ) ( त ल य ँ ) इस कमरे में बहुत व्यस्त कैर यर व ल सफल मह ल एँ हैं .
(src)="4"> Jen ĉambro de dorm-senigitaj virinoj .
(trg)="4"> कमरे भर कम न ंद क म र मह ल एँ .
(src)="5"> Kaj mi lernis je mia kosto , la valoron de dormo .
(trg)="5"> मैंने भुगत कर ज न क न ंद क क्य महत्व है .
(src)="6"> Antaŭ du jaroj kaj duono , mi svenis pro ellaciĝo .
(trg)="6"> क़र ब ढ ई स ल पहले , मैं म रे थक न के बेह श ह गई .
(src)="7"> Mi frapis la kapon kontraŭ tablon , rompis mian vangoston .
(trg)="7"> मेर सर मेज़ से टकर गय , मेर ढुड्ड क हड्ड टूट गई ,
(src)="8"> Mi ricevis kvin suturojn al la dekstra okulo .
(trg)="8"> मुझे द ह ने आँख पर प चँ ट ँकें पड़े .
(src)="9"> Kaj mi komencis la strebadon al retrovo de la valoro de dormo .
(trg)="9"> और तब मैंने शुरु क न ंद के मूल्य क फ र से समझने क य त्र .
(src)="10"> Kaj sur tiu vojo , mi studis , mi renkontis kuracistojn , sciencistojn , kaj mi estas ĉi tie por diri al vi , ke la vojo al pli produktiva , pli inspira , pli ĝoja vivo estas havi sufiĉan dormon .
(trg)="10"> इस क श श में , मैंने इस पर अध्ययन क य , च क त्सक ं और श धकर्त ओं से मुल क़ त क , ज सके ब द मैं आपक बत सकत हूँ क एक सफल , उर्ज भर , ज़्य द ख़ुशह ल ज़ न्दग प ने क र स्त है पर्य प्त न ंद लेन .
(src)="11"> ( Aplaŭdoj ) Kaj ni virinoj indikos la vojon en tiu ĉi nova revolucio , tiu ĉi feminista afero .
(trg)="11"> ( त ल य ँ ) और अब हम मह ल एँ , इस मह ल व द मुद्दे पर आन्द लन क र स्त द ख एँग .
(src)="12.1"> Ni dormos ĝis la supro , laŭvorte .
(src)="12.2"> ( RIdoj ) ( Aplaŭdoj ) Ĉar , bedaŭrinde , por viroj , dorm-senigo fariĝis simbolo de vireco .
(trg)="12"> यूँ कह ल ज ए क हम स ते स ते श र्ष तक पहुँचेंगे . ( ठह क ) ( त ल य ँ ) क्य ंक दुर्भ ग्य से , पुरुष ं के ल ए कम न ंद लेन पुरुषत्व क न श न बन गई है .
(src)="13"> Lastatempe mi kunmanĝis kun viro , kiu fanfaronis ke li nur dormis 4 horojn la antaŭan nokton .
(trg)="13"> ह ल ह में मैं एक ऎसे शख्स के स थ ड नर पर गई थ ज न्ह ने बड़ ड ंगें ह ँक क प छल र त व बस च र घंटे स ए .
(src)="14.1"> Kaj mi sentis emon diri al li -- sed silentis -- mi sentis emon diri : " Nu , vidu ...
(src)="14.2"> Se vi dormintus kvin horojn , nia manĝado estintus multe pli interesa . "
(trg)="14"> मुझे लग क मैं उनसे कहूँ -- ह ल क ं मैंने कह नह ं -- पर मेर मन हुआ कहने क क , ' ज नते हैं ? अगर आपने प ँच घंटे स ए ह ते , त ये ड नर कुछ कम उब ऊ ह त . '
(src)="15"> ( Ridoj ) Nun , oni konstatas ian dorm-senigan superemon .
(trg)="15"> ( ठह क ) आजकल कम न ंद लेने क ह ड़ चल है .
(src)="16"> Precipe ĉi tie en Vaŝintono , se vi provas fari matenmanĝo-rendevuon , kaj diras : " Ĉu bonas je la oka ? "
(trg)="16"> ख़ सकर यह ँ , व श ंगटन में , अगर आप क स से ब्रेकफ स्ट पर म लन च हें , और पूछें , ' आठ बजे कैस रहेग ? '
(src)="17"> Oni probable respondos : " La oka estas tro malfrua por mi , sed ne gravas , mi povos ludi tenison unue , fari kelkajn telekonferencojn , kaj renkonti vin je la oka . "
(trg)="17"> मुमक न है क व आपसे कहे , ' मेरे ह स ब से आठ बजे मतलब क फ देर ह ज एग , खैर ठ क है , तब तक मैं एक गेम टेन स क और कुछ म ट ंग कर लूँग , फ र आपसे आठ बजे म लत हूँ . '
(src)="18"> Kaj oni pensas , ke tio signifas , ke oni estas nekredeble okupita kaj produktiva , sed fakte veras la malo , ĉar ni , ĉi-momente , jam havas geniajn gvidantojn en komerco , en financo , kaj en politiko , kiuj faras aĉajn decidojn .
(trg)="18"> उन्हें लगत है क इस सब क मतलब है क व बहुत ज़्य द व्यस्त और क र्यक्षम हैं , पर सच ये है क ऎस ब लकुल नह ं है , क्य ंक हम ने आज तक ऎसे बहुत से प्रत भ श ल नेत ओं क देख है व्यवस य में , अर्थ-व्यवस्थ में , र जन त में , ज न्ह ने बहुत ख़र ब न र्णय ल ए .
(src)="19"> Sekve , alta intelekta kvociento ne signifas , ke oni estas bona gvidanto , ĉar la esenco de gvidado estas la kapablo vidi la glacimonton antaŭ ol ĝi trafas la ŝipon .
(trg)="19"> त स र्फ आई .क्यु ज़्य द ह ने क मतलब ये नह ं क आप अच्छे नेत भ बन ज ते हैं , क्य ंक नेतृत्व-क्षमत क स र ये है क आप ह मशैल क ट ईटैन क से टकर ने से पहले त ड़ सकें .
(src)="20"> Kaj jam tro multe da glacimontoj trafis niajn ŝipojn .
(trg)="20"> हमने ऎसे बहुत ह मशैल देखें हैं हम रे ट ईटैन क ं से टकर ते हुए .
(src)="21"> Fakte , mi vere kredas , ke se la fratoj Lehman estintus la gefratoj Lehman , la firmo eble ankoraŭ ekzistus .
(trg)="21"> सच कहूँ त मुझे लगत है क अगर लेमैन ब्रदर्स ( लेमैन भ ई ) लेमैन ब्रदर्स एंड स सटर्स ( लेमैन भ ई एवं बहनें ) ह ते , त श यद व आज भ चल रहे ह ते .
(src)="22"> ( Aplaŭdoj ) Dum ĉiuj fratoj estis okupitaj tute konektitaj tage kaj nokte , eble iu fratino rimarkintus la glacimonton ĉar ŝi vekiĝintus post 8-hora dormo kaj kapablintus vidi la ĝeneralan situacion .
(trg)="22"> ( त ल य ँ ) क्य ंक ज स समय स रे भ ई 24 घंटे , स त ं द न ज़बर्दस्त संपर्क स धन में व्यस्त ह ते , उस समय श यद उनक क स बहन क ह मशैल द ख ज त , क्य ंक व स ड़े स त य आठ घंटे क भरपूर न ंद लेकर पूरे पर दृश्य क समझने में सक्षम ह त .
(src)="23"> Do , dum ni alfrontas multoblajn krizojn en nia mondo je ĉi tiu momento , tio , kio estas bona je persona nivelo , kio alportos pli da ĝojo , dankemo efikeco al niaj vivoj kaj estos plej bona por niaj karieroj estos ankaŭ plej bona por la mondo .
(trg)="23"> आज जह ँ हम व श्व में एक ध क समस्य ओं से जूझ रहे हैं , तब ज उप य व्यक्त गत स्तर पर ज़्य द ख़ुश , आभ र , और स र्थकत से हम रे ज वन क भर दे और हम रे ज वनय पन के ल ए भ सबसे ल भकर ह , वह पूरे व श्व के ल ए भ सबसे अच्छ ह ग .
(src)="24"> Do , mi urĝas vin , fermu viajn okulojn kaj trovu la gravajn ideojn kiuj kuŝas en ni , malŝaltu vian motoron kaj eltrovu la potencon de dormo .
(trg)="24"> इसल ए मैं आपसे अनुर ध करत हूँ क अपन आँखें बंद क ज ए और उन अन खे व च र ं क ढूँढ न क ल ए ज हम रे अंदर छुप हैं , अपने मश न ं क बंद कर ए , और न ंद क त क़त क ज न ए .
(src)="25"> Dankon .
(trg)="25"> धन्यव द .
(src)="26"> ( Aplaŭdoj )
(trg)="26"> ( त ल य ँ )
# eo/ted2020-1106.xml.gz
# hi/ted2020-1106.xml.gz
(src)="1"> Mi scias tion , kion vi pensas .
(trg)="1"> मुझे पत है क आपक क्य लग रह है ।
(src)="2"> Vi pensas , ke mi perdiĝis , kaj iu baldaŭ venos surscenejen por ĝentile regvidi min al mia seĝo .
(trg)="2"> आप स च रहे हैं क मैं र स्त भूल गय हूँ , और अभ क ई मंच पर आयेग और मुझे चुपच प व पस अपन स ट तक पहुँच ज एग ।
(src)="3"> ( aplaŭdo ) Mi ofte spertas tion en Dubajo .
(trg)="3"> ( ठह क ) दुबई में ये अक्सर मेरे स थ ह त है ।
(src)="4"> " Vi venis por ferii , ĉu ne , s-ino ? "
(trg)="4"> " छुट्ट में आय हैं ? "
(src)="5"> ( ridoj ) " Aŭ por viziti la infanojn , ĉu ?
(trg)="5"> ( हँस ) " बच्च ं से म लने आय हैं ? "
(src)="6"> Kiom longe vi restos ? "
(trg)="6"> " क तने द न रुकेंग ? "
(src)="7"> Nu fakte , dum ankoraŭ longa tempo , mi esperas .
(trg)="7"> असल में , मैं क फ़ द न और रुकन च हत हूँ ।
(src)="8"> Mi loĝas kaj instruas ĉe la Persa Golfo dum pli ol 30 jaroj .
(trg)="8"> मैं ख ड में रह रह हूँ और पढ रह हूँ कर ब प छले त स स ल से भ ज्य द से ।
(src)="9"> ( aplaŭdo ) Kaj dum tiu tempo , mi vidis multajn ŝanĝojn .
(trg)="9"> ( ठह क ) और इतने समय में , मैनें बहुत स रे बदल व देखे हैं ।
(src)="10"> Nu , tiu statistiko estas ege ŝoka .
(trg)="10"> और इसक संख्य क फ़ च ंक ने व ल है ।
(src)="11"> Kaj mi volas paroli al vi hodiaŭ pri malapero de lingvoj kaj la tutmondiĝo de la angla .
(trg)="11"> और आज मैं आपसे ब त करन च हत हूँ भ ष ओं के ख ने के ब रे में और इंग्ल श के स र दुन य में फ़ैलने के ब रे में ।
(src)="12"> Mi volas rakonti al vi pri mia amikino , kiu instruis la anglan al plenkreskuloj en Abudabio .
(trg)="12"> मैं आपक अपने एक द स्त के ब रे में बत न च हत हूँ ज क अबु ध ब में व्यस्क ं क इंग्ल श पढ ते हैं ।
(src)="13"> Kaj iun tagon , ŝi decidis fari lecionon en la ĝardeno por instrui al ili vortojn pri la naturo .
(trg)="13"> और एक द न , उन्ह ंने स च क उन सब क बग चे में ले ज कर प्र कृत क वस्तुओं के न म आद स ख येंग ।
(src)="14"> Sed je la fino estis ŝi , kiu lernis la arabajn vortojn por la lokaj plantoj , kune kun la diversaj manieroj uzi ilin -- resanige , ŝminke , kuire , kiel herboj .
(trg)="14"> मगर असल में उन्हें ह स खने क म ले तम म अरब शब्द उन सब स्थ न य प ध ं के , और उनके इस्तेम ल भ -- दव ई के रूप में , स ंदर्य प्रस धन के रूप में , ख ने में , आद ।
(src)="15"> Kiel tiuj studentoj eksciis pri ĉio ĉi ?
(trg)="15"> इन व द्य र्थ य ं क ये ज नक र कह ँ से म ल थ ?
(src)="16"> Evidente , de siaj geavoj kaj eĉ de la pra-geavoj .
(trg)="16"> ज़ ह र है , अपने द द -द द , न न -न न से और परद द , परन न से भ ।
(src)="17"> Mi ne bezonas klarigi al vi kiom gravas la eblo komuniki tra la generacioj .
(trg)="17"> अलग से ये बत न ज़रूर नह ं क क तन महत्वपूर्ण है क हम ब तच ते करें प ढ य ं के ब च ।
(src)="18"> Sed bedaŭrinde , nuntempe , lingvoj formortas je rapideco kiel neniam antaŭe .
(trg)="18"> मगर दुखद है क , आज , भ ष ओं मर रह हैं बहुत तेज़ दर से ।
(src)="19"> Unu lingvo formortas ĉiun 14-an tagon .
(trg)="19"> हर १४ द न में एक भ ष लुप्त ह ज त है ।
(src)="20"> Nu , samtempe , la angla estas la senkonkura tutmonda lingvo .
(trg)="20"> और ठ क वह ं , इंग्ल श व श्व-भ ष बन कर उभर रह है ।
(src)="21"> Ĉu tiuj faktoj estas ligitaj ?
(trg)="21"> क्य ये ब तें संबंध त हैं ?
(src)="22"> Mi ne scias .
(trg)="22"> मुझे नह ं पत ।
(src)="23"> Sed mi ja scias , ke mi vidis multajn ŝanĝojn .
(trg)="23"> मगर मैं ये ज नत हूँ क मैनें बहुत स रे बदल व देखे हैं ।
(src)="24"> Kiam mi unuafoje venis al la Persa Golfo , mi venis al Kuvajto en periodo kiam la vivo tie estis ankoraŭ malfacila .
(trg)="24"> जब मैं पहल ब र ख ड में आई , त मैं कुवैत गय उन द न ं में जब वह ँ ज न कठ न थ ।
(src)="25"> Fakte , antaŭ ne tiom longa tempo .
(trg)="25"> असल में , उतन पुर न ब त नह ं है ।
(src)="26"> Tio estas iom tro frua .
(trg)="26"> थ ड ह पहले क ब त है ।
(src)="27"> Sed ĉiukaze , la Brita Konsilio dungis min kaj ĉirkaŭ 25 aliajn geinstruistojn .
(trg)="27"> मगर फ़ र भ , मुझे ब्र ट श क उंस ल ने न कर द थ २५ और अध्य पक ं के स थ ।
(src)="28"> Kaj ni estis la unuaj ne-islamanaj instruistoj en la ŝtataj lernejoj tie en Kuvajto .
(trg)="28"> और हम पहले गैर-इस्ल म ल ग थे ज न्ह ने कुवैत के सरक र स्कूल ं में पढ य ।
(src)="29"> Oni venigis nin por instrui la anglan ĉar la registaro volis modernigi la landon kaj fortikigi la civitanojn per edukado .
(trg)="29"> हमें इंग्ल श पढ ने के ल ये ल य गय थ क्य ंक सरक र देश क आधुन क बन न च हत थ और न गर क क क्षमत देन च हत थ , श क्ष के ज़र ये ।
(src)="30"> Kaj evidente , ankaŭ Britio profitis pro iom de la bela nafta riĉeco .
(trg)="30"> और ब लकुल ह , यू .के . ने फ़ यद उठ य तम म स रे तेल के संस धन ं क ।
(src)="31"> Bone .
(trg)="31"> ओके ।
(src)="32"> Jen la plej grava ŝanĝo , kiun mi vidis -- la instruado de la angla nun ŝanĝiĝis de reciproke avantaĝa afero al grandega internacia komerco tia , kia ĝi estas hodiaŭ .
(trg)="32"> और ज बदल व मैने देख है व ये है क - कैसे इंगल श पढ न बदल है द न ओर क फ़ यदे देने व ल क्र य से इतने बडे वैश्व क व्य प र में , ज आज व है ।
(src)="33.1"> Ne plu simple unu fremda lingvo en la lerneja fakaro .
(src)="33.2"> Kaj ne plu la ekskluziva tereno de la patrina lando Anglio .
(src)="33.3"> Ĝi iĝis laŭmoda komerco por ĉiu angla-parolanta lando de la tero .
(trg)="33"> व स र्फ़ स्कूल के क र्स में पढ य ज ने व ल व देश भ ष नह ं रह गय है । न ह व बप त रह गय है इंग्लैण्ड क । व ऐस प र्ट बन गय है ज समें इंग्ल श ब लने व ले हर र ष्ट्र क श म ल ह न ह है ।
(src)="34"> Kaj kial ne ?
(trg)="34"> और क्य ं न ह ?
(src)="35"> Ne forgesu , ke la plej bona edukado -- laŭ la plej lasta Tutmonda Vicordigo de Universitatoj -- troviĝas en la universitatoj de Britio kaj Usono .
(trg)="35"> आख रक र , सबसे बढ य श क्ष -- व श्व के व द्य लय ं क ल स्ट के ह स ब से --- उन व श्वव द्य लय ं में -- ज क यू .के . और यू .एस .
(src)="36"> Do ĉiu volas havi anglalingvan edukadon , kompreneble .
(trg)="36"> में हैं । त हर क ई इंग्ल श क पढ ई करन च हत है , ज़ ह र त र पर ।
(src)="37"> Sed se vi ne estas denaska anglaparolanto , vi devas fari teston .
(trg)="37"> मगर यद आप इंगल श के मूल-वक्त नह ं हैं , त आपक एक पर क्ष देन ह त है ।
(src)="38"> Nu , ĉu estas pravigeble malakcepti studonton laŭ nur lingva kriterio ?
(trg)="38"> क्य यह सह ह सकत है क क क स व द्य र्थ क इसल ये द ख ल न म ले क उसक भ ष पर पकड ठ क नह है ?
(src)="39"> Eble vi havus komputilan scienciston , kiu estas geniulo .
(trg)="39"> श यद क ई ऐस कम्प्यूटर वैज्ञ न क ह ज ज न य स ह ।
(src)="40"> Ĉu vere li bezonus la saman lingvokapablon kiel advokato , ekzemple ?
(trg)="40"> क्य उसे भ ष -क शल क उतन ह ज़रूरत पडेग , ज तन क , एक वक ल क ?
(src)="41"> Nu , mi kredas , ke ne .
(trg)="41"> देख ये , मुझे त ऐस नह ं लगत ।
(src)="42"> Ni instruistoj de la angla malakceptadas ilin ĉiutage .
(trg)="42"> हम इंग्ल श के अध्य पक अक्सर ऐसे ल ग ं क हट देते हैं ।
(src)="43"> Ni starigas halt-ŝildon , kaj ni abrupte haltigas ilin .
(trg)="43"> उनके स मने रुक क स इन-ब र्ड लग कर , और उन्हें हम उनके र स्ते में ह र क देते हैं ।
(src)="44"> Ili ne rajtas plu sekvadi siajn revojn ĝis kiam ili sukcesos kun la angla lingvo .
(trg)="44"> व अपने सपन ं क स क र नह ं कर सकते , जब तक क व इंग्ल श न स ख लें ।
(src)="45"> Nu , imagu tion : se mi renkontus unulingvan nederlandanon , kiu havus la kuracilon kontraŭ kancero , ĉu mi rifuzus al li studlokon en mia brita universitato ?
(trg)="45"> चल ये , दूसर तरह से कहत हूँ , अगर मुझे स र्फ़ एक भ ष ब लने व ल डच व्यक्त म ले , ज सके प स कैंसर क इल ज है , त क्य मैं उसे ब्र ट श व श्वव द्य लय में आने से र कूँग ?
(src)="46"> Mi dirus , ke ne .
(trg)="46"> मैं त ब लकुल भ नह ं र कूँग ।
(src)="47"> Tamen , ja precize tion ni faras .
(trg)="47"> मगर सच मे , हम ब लकुल यह कर रहे हैं ।
(src)="48"> Ni instruistoj de la angla estas la gardistoj ĉe la pordego .
(trg)="48"> हम इंग्ल श अध्य पक व च क दर हैं ।
(src)="49"> Kaj vi devas unue montri al ni , ke vi sufiĉe bone regas la anglan .
(trg)="49"> और पहल आपक हमें संतुष्ट करन ह ग क आपक अंग्रेज ठ क-ठ क है ।
(src)="50"> Povas esti danĝere doni tro da povo al iu mallarĝa segmento de la socio .
(trg)="50"> ये बहुत खतरन क ह सकत है क हम बहुत ज्य द त कत दे दें सम ज के एक छ टे से ह स्से क ।
(src)="51"> Eble la barilo estus tro universala .
(trg)="51"> श यद ये रुक वट स रे व श्व में फ़ैल ज ये ।
(src)="52"> Bone .
(trg)="52"> है न ?
(src)="53"> " Sed , " mi aŭdas vin diri , " kio pri la esplorado ?
(trg)="53"> मगर , आप कहेंगे , क " श ध के ब रे में मेर क्य र य है ?
(src)="54"> Ĉio estas en la angla . "
(trg)="54"> व त पूर ह अंग्रेज में है । "
(src)="55"> Do la libroj estas en la angla , la ĵurnaloj estas en la angla , sed tio estas memplenuma profetaĵo
(trg)="55"> त स र क त बें इंग्ल श में हैं , स रे जर्नल इंग्ल श में हैं , मगर ये खुद क ह स्थ प त करते ज ने व ल ब त है ।
(src)="56"> Tio plifortigas la neprigon de la angla .
(trg)="56"> ये तर्क और भ ज्य द अंग्रेज ज नने क बढ व देत है ।
(src)="57"> Kaj tiel plu .
(trg)="57"> और ये इस तरह बढत ज त है ।
(src)="58"> Mi demandas vin , kio pri tradukado ?
(trg)="58"> मैं आपसे पूछत हूँ , अनुव द क क्य हुआ ?
(src)="59"> Pensu pri la Islama Ora Epoko , kiam okazis multege da tradukado .
(trg)="59"> अगर आप इस्ल म के स्वर्ण क ल के ब रे में स चें , त आप प येंगे क तब बहुत अनुव द ह त थ ।
(src)="60"> Ili tradukis el la latina kaj la greka al la araba kaj la persa , kaj sekvis tradukoj al la ĝermanaj lingvoj de Eŭropo kaj la latinidaj lingvoj .
(trg)="60"> व लेट न और ग्र क से अनुव द करते थे , अरब मे , फ़ रस में , और फ़ र वह ँ से आगे , यूर प क जर्मन मूल क भ ष ओं मे , और र मन भ ष ओं में ।
(src)="61"> Kaj tiel , lumo brilis sur la Malluma Epoko de Eŭropo .
(trg)="61"> और इस तरह से ह यूर प क अँधक र-युग ख्त्म हुआ ।