# eo/ted2020-276.xml.gz
# ga/ted2020-276.xml.gz
(src)="1"> Bone , mi okupiĝas pri aliaj aferoj krom Fiziko .
(trg)="1"> Bhuel , tá baint agam le rudaí eile seachas fisic
(src)="2"> Fakte , nun plejparte pri aliaj aferoj .
(trg)="2"> I bhfirínne , in ábhair seachas fisic is mó faoi láthair .
(src)="3"> Unu el ili estas la malproksimaj rilatoj inter homaj lingvoj .
(trg)="3"> Tá rud amháin faoi leith i dteangacha an chine daonna .
(src)="4"> Kaj la profesiaj , tradiciaj lingvistoj en Usono
(trg)="4"> Déanann teangeolaithe gairmiúla , stairiúla sna SAM
(src)="5"> kaj en Okcidenta Eŭropo plejparte provas distanciĝi de kiu ajn prarilatigo , grandaj grupigoj , grupigoj foraj en la tempo , pli longa ol la familiaraj familioj .
(trg)="5"> agus in Iarthar na hEorpa iarracht chun cianchaidrimh a sheachaint ; grúpaí móra , grúpaí a théann i bhfad siar níos faide siar ná na teaghlaigh teanga cailiúla .
(src)="6.1"> Ili ne ŝatas tion ; ili kredas ĝin strangaĵo .
(src)="6.2"> Mi ne kredas , ke tio estas strangaĵo .
(trg)="6.1"> Cha dtaitníonn sé sin leo ; síleann gur raiméis í .
(trg)="6.2"> Ach , ní shílim gur amhlaidh atá .
(src)="7"> Kaj estas kelkaj brilaj lingvistoj , ĉefe rusoj , kiuj laboras pri tio ĉe Instituto Santa Fe kaj en Moskvo , kaj mi ŝategus vidi kien tio kondukos .
(trg)="7"> Agus tá roinnt mhaith teangeolaithe iontacha , Rúisigh is mó , atá ag déanamh staidéir air sin ag Institiúd Santa Fe agus i Moscó , agus ba bhreá liom na torthaí a fheiceáil .
(src)="8"> Ĉu ĝi vere kondukos al unu sola pralingvo antaŭ ĉirkaŭ 20 aŭ 25 mil jaroj ?
(trg)="8"> An dtéann sé i bhfad siar go sinsear amháin 20,000 nó 25,000 bliain ó shin ?
(src)="9"> Kaj se oni retroiros antaŭ tiu komuna pralingvo , kiam supozeble estis konkurado inter pluraj lingvoj ?
(trg)="9"> Agus cad é a tharlaíonn má théann muid níos faide siar roimh an tsinsir amháin sin , nuair is dócha go raibh iomaíocht idir roinnt mhaith teangacha ?
(src)="10.1"> Kiom for tio okazis ?
(src)="10.2"> Kiom for estiĝis la moderna lingvo ?
(trg)="10.1"> Cé chomh fada siar a théann sé sin ?
(trg)="10.2"> Cé chomh fada siar a théann teangacha an lae inniu ?
(src)="11"> Antaŭ kiom da dekmiloj da jaroj tio okazis ?
(trg)="11"> Cá mhéad mílte bliain a théann sé siar ?
(src)="12"> Chris Anderson : - Ĉu vi havas supozon aŭ antaŭsenton pri la respondo al tio ?
(trg)="12"> Chris Anderson : An bhfuil cliú nó smaoineamh ar an fhreagra a bhfaighfear ?
(src)="13.1"> Bone , mi vetus , ke la moderna lingvo estas nepre pli antikva ol kavernaj pentraĵoj , kavernaj gravuraĵoj kaj kavernaj skulptaĵoj kaj dancospuroj en la mola argilo de kavernoj en Okcidenta Eŭropo en la Aŭrignacia Periodo , antaŭ ĉ .
(src)="13.2"> 35 mil jaroj , aŭ pli frue .
(trg)="13"> Murray Gell-Mann : Bhuel , mheasfainn go gcaithfidh teangacha an lae inniu a bheith níos sine ná na pictiúir agus an ghreanadóireacht agus na dealraimh a tchítear sna huaimheanna agus lorg coise ó rincí a fágadh i gcré bhog uaimheanna in Iarthar na hEorpa. sa Tréimhse Aragnaisiúnach timpeall 35,000 bliain ó shin , nó níos túisce .
(src)="14"> Mi ne povas kredi , ke ili faris tion sen havi ankaŭ modernan lingvon .
(trg)="14"> Cha dtig liom a chreidbheáil go ndearna siad na rudaí seo go léir agus nach raibh cumas acu i dteanga nua-aimseartha .
(src)="15"> Do mi vetus , ke la efektiva origino datas almenaŭ de tiu tempo kaj eble pli frue .
(trg)="15"> Mar sin mheasfainn ar a laghad go dtéann na fréamhacha comh fada siar sin , agus b 'fhéidr níos faide arís .
(src)="16.1"> Sed tio ne signifas , ke ĉiu , aŭ multaj , aŭ plej multaj inter la nuntempaj lingvoj ne povus eble deveni de iu multe pli nova ol tio , ni diru antaŭ 20 mil jaroj , aŭ pli-malpli tiom .
(src)="16.2"> Tion ni nomas botelkolo .
(trg)="16.1"> Ach , chan ionann é sin is a rá nach dtig leis na teangacha uilig , nó cuid mhaith acu , nó an chuid is mó acu , a bheith tagtha ó abraimis , 20,000 bliain ó shin , nó rud éigin cosúil leis sin .
(trg)="16.2"> Tugaimid caolas teanga air sin .
(src)="17"> Bone , Philip Anderson eble pravis .
(trg)="17"> CA : Bhuel , b 'fhéidir go raibh an ceart ag Philip Anderson .
(src)="18"> Vi eble scias pli pri ĉio ajn ol kiu ajn .
(trg)="18"> B 'fhéidir go bhfuil níos mó eolais agatsa ar achan rud ná duine ar bith eile .
(src)="19.1"> Do estis honoro .
(src)="19.2"> Dankon , Murray Gell-Mann .
(trg)="19.1"> Mar sin , ónóir a bhí ann domhsa .
(trg)="19.2"> Go raibh maith agat a Mhurray Gell-Mann .
(src)="20"> & lt ; aplaŭdo & gt ;
(trg)="20"> ( Bualadh bos )