# eo/ted2020-1044.xml.gz
# fil/ted2020-1044.xml.gz
(src)="1"> Mia grava ideo estas tre , tre malgranda ideo kiu povas liberigi miliardojn da grandaj ideoj kiuj ĉi-momente dormas en ni .
(trg)="1"> Ang aking malaking ideya ay isang napakaliit na ideya na maaaring buksan ang bilyun-bilyong malalaking ideya na hanggang ngayo 'y nakatago sa ating kamalayan .
(src)="2"> Kaj mia eta ideo por fari tion
(trg)="2"> At ang maliit na ideyang iyon ay ang pagtulog .
(src)="3.1"> estas dormi .
(src)="3.2"> ( Ridoj ) ( Aplaŭdoj ) Jen estas ĉambro de virinoj de tipo-A
(trg)="3"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Ang kwartong ito ay puno ng mga kababaihang type-A .
(src)="4"> Jen ĉambro de dorm-senigitaj virinoj .
(trg)="4"> Ito ay kwarto ng mga babaeng kulang sa tulog .
(src)="5"> Kaj mi lernis je mia kosto , la valoron de dormo .
(trg)="5"> Pahirapan ko itong natutunan , ang kahalagahan ng pagtulog .
(src)="6"> Antaŭ du jaroj kaj duono , mi svenis pro ellaciĝo .
(trg)="6"> Dalawa-at-kalahating taon na ang nakakaraan , nahimatay ako sa sobrang pagod .
(src)="7"> Mi frapis la kapon kontraŭ tablon , rompis mian vangoston .
(trg)="7"> Nauntog ang ulo ko sa mesa .
(src)="8"> Mi ricevis kvin suturojn al la dekstra okulo .
(trg)="8"> Nadurog ang aking cheekbone , at may limang tahi malapit sa kanang mata .
(src)="9"> Kaj mi komencis la strebadon al retrovo de la valoro de dormo .
(trg)="9"> At sinimulan ko ang paglalakbay sa pagtuklas ng kahalagahan ng pagtulog .
(src)="10"> Kaj sur tiu vojo , mi studis , mi renkontis kuracistojn , sciencistojn , kaj mi estas ĉi tie por diri al vi , ke la vojo al pli produktiva , pli inspira , pli ĝoja vivo estas havi sufiĉan dormon .
(trg)="10"> At sa lahat ng aking pinagdaanan , nag-aral ako , kinausap ang mga doktor , mga siyentipiko , at andito ako ngayon upang sabihin na ang paraan sa mas produktibo , mas masigla , at mas masayang buhay ay ang magkaroon ng sapat na tulog .
(src)="11"> ( Aplaŭdoj ) Kaj ni virinoj indikos la vojon en tiu ĉi nova revolucio , tiu ĉi feminista afero .
(trg)="11"> ( Palakpakan ) At tayong mga kababaihan ang mangunguna sa bagong pakikibaka , itong bagong isyung peminista .
(src)="12.1"> Ni dormos ĝis la supro , laŭvorte .
(src)="12.2"> ( RIdoj ) ( Aplaŭdoj ) Ĉar , bedaŭrinde , por viroj , dorm-senigo fariĝis simbolo de vireco .
(trg)="12.1"> Literal tayong matutulog papuntang tagumpay , literal .
(trg)="12.2"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Dahil sa kasamaang-palad para sa mga kalalakihan , ang kakulangan sa tulog ay naging sukatan ng pagiging lalaki .
(src)="13"> Lastatempe mi kunmanĝis kun viro , kiu fanfaronis ke li nur dormis 4 horojn la antaŭan nokton .
(trg)="13"> Kamakailan , nakasama ko sa hapunan ang isang lalaki na ipinagmayabang na apat na oras lang ang tulog niya nung isang gabi .
(src)="14.1"> Kaj mi sentis emon diri al li -- sed silentis -- mi sentis emon diri : " Nu , vidu ...
(src)="14.2"> Se vi dormintus kvin horojn , nia manĝado estintus multe pli interesa . "
(trg)="14.1"> At gusto ko sanang sabihin na -- pero hindi ko ginawa -- sasabihin ko na sana , " Alam mo ?
(trg)="14.2"> Kung limang oras sana ' yun , mas interesante sana ang hapunang ito . "
(src)="15"> ( Ridoj ) Nun , oni konstatas ian dorm-senigan superemon .
(trg)="15"> ( Tawanan ) Sa kasalukuyan , ang kakulangan sa pagtulog ay nagiging isang kompetisyon .
(src)="16"> Precipe ĉi tie en Vaŝintono , se vi provas fari matenmanĝo-rendevuon , kaj diras : " Ĉu bonas je la oka ? "
(trg)="16"> Tulad dito sa Washington , na kung makikipag-breakfast date ka , at tatanungin mo , " Pwede ba ang 8 : 00 ? "
(src)="17"> Oni probable respondos : " La oka estas tro malfrua por mi , sed ne gravas , mi povos ludi tenison unue , fari kelkajn telekonferencojn , kaj renkonti vin je la oka . "
(trg)="17"> sasabihin nila sa 'yo , " Late na ' yang alas-otso , pero okay lang , makakapag-tennis pa ako at aasikasuhin ang ilang conference calls , bago tayo magkita ng 8 . "
(src)="18"> Kaj oni pensas , ke tio signifas , ke oni estas nekredeble okupita kaj produktiva , sed fakte veras la malo , ĉar ni , ĉi-momente , jam havas geniajn gvidantojn en komerco , en financo , kaj en politiko , kiuj faras aĉajn decidojn .
(trg)="18"> At paniwala nila ay napakaproduktibo nito at ang dami ng natatapos , ngunit sa totoo lang ay hindi talaga , dahil sa ngayon , marami tayong matatalinong lider sa negosyo , sa pananalapi , sa pulitika , na gumagawa ng mga maling pagpapasiya .
(src)="19"> Sekve , alta intelekta kvociento ne signifas , ke oni estas bona gvidanto , ĉar la esenco de gvidado estas la kapablo vidi la glacimonton antaŭ ol ĝi trafas la ŝipon .
(trg)="19"> Kaya ang mataas na I.Q. ay hindi sukatan ng pagiging magaling na lider , dahil ang tunay na kahulugan ng pamumuno ay ang kakayahang makita ang tipak ng yelo bago pa nito banggain ang Titanic .
(src)="20"> Kaj jam tro multe da glacimontoj trafis niajn ŝipojn .
(trg)="20"> Napakarami na ng mga yelong tumama sa ating mga Titanic .
(src)="21"> Fakte , mi vere kredas , ke se la fratoj Lehman estintus la gefratoj Lehman , la firmo eble ankoraŭ ekzistus .
(trg)="21"> Katunayan , tingin ko na kung ang Lehman Brothers ay naging Lehman Brothers at Sisters , baka andito pa sila ngayon .
(src)="22"> ( Aplaŭdoj ) Dum ĉiuj fratoj estis okupitaj tute konektitaj tage kaj nokte , eble iu fratino rimarkintus la glacimonton ĉar ŝi vekiĝintus post 8-hora dormo kaj kapablintus vidi la ĝeneralan situacion .
(trg)="22"> ( Palakpakan ) Habang ang lahat ng lalaki ay abala sa pagiging hyper-connected 24 / 7 , baka naman mapapansin ng babae ang tipak ng yelo , dahil nanggaling siya sa pito-at-kalahati o walong oras na tulog at makikita niya ang buong larawan .
(src)="23"> Do , dum ni alfrontas multoblajn krizojn en nia mondo je ĉi tiu momento , tio , kio estas bona je persona nivelo , kio alportos pli da ĝojo , dankemo efikeco al niaj vivoj kaj estos plej bona por niaj karieroj estos ankaŭ plej bona por la mondo .
(trg)="23"> Kaya habang tayo 'y nahaharap sa napakaraming krisis sa ating mundo sa kasalukuyan , ang bagay na makakabuti sa 'tin sa personal na aspeto , ang bagay na magdudulot ng galak , pasasalamat , kahusayan sa ating buhay upang maging pinakamagaling sa kanya-kanyang karera ay siya ring makakabuti para sa mundo .
(src)="24"> Do , mi urĝas vin , fermu viajn okulojn kaj trovu la gravajn ideojn kiuj kuŝas en ni , malŝaltu vian motoron kaj eltrovu la potencon de dormo .
(trg)="24"> Kaya hinihikayat ko kayo na ipikit ang inyong mga mata at tuklasin ang mahuhusay na mga ideya na nakatago sa kaloob-looban natin , ihinto ang mga makina at tuklasin ang bisa ng pagtulog .
(src)="25"> Dankon .
(trg)="25"> Salamat .
(src)="26"> ( Aplaŭdoj )
(trg)="26"> ( Palakpakan )
# eo/ted2020-1106.xml.gz
# fil/ted2020-1106.xml.gz
(src)="1"> Mi scias tion , kion vi pensas .
(trg)="1"> Alam ko ang iniisip ninyo .
(src)="2"> Vi pensas , ke mi perdiĝis , kaj iu baldaŭ venos surscenejen por ĝentile regvidi min al mia seĝo .
(trg)="2"> Sa tingin ninyo , nawawala yata ako at maya maya ay may aakyat sa tanghalang ito at magbabalik sa akin sa dapat kong kaupuan .
(src)="3"> ( aplaŭdo ) Mi ofte spertas tion en Dubajo .
(trg)="3"> ( Palakpakan ) Nangyayari sa akin yan madalas sa Dubai
(src)="4"> " Vi venis por ferii , ĉu ne , s-ino ? "
(trg)="4"> Narito ka ba para magbakasyon ?
(src)="5"> ( ridoj ) " Aŭ por viziti la infanojn , ĉu ?
(trg)="5"> ( Tawanan ) Binibisita mo ba ang mga anak mo ?
(src)="6"> Kiom longe vi restos ? "
(trg)="6"> Gaano ka katagal dito ?
(src)="7"> Nu fakte , dum ankoraŭ longa tempo , mi esperas .
(trg)="7"> Sa katunayan , ninanais kong magtagal .
(src)="8"> Mi loĝas kaj instruas ĉe la Persa Golfo dum pli ol 30 jaroj .
(trg)="8"> Nakatira at nagtuturo ako sa lugar ng Gulf nang mahigit 30 taon .
(src)="9"> ( aplaŭdo ) Kaj dum tiu tempo , mi vidis multajn ŝanĝojn .
(trg)="9"> ( Palakpakan ) At sa mga panahong iyon , nakita ko ang maraming pagbabago .
(src)="10"> Nu , tiu statistiko estas ege ŝoka .
(trg)="10"> At ang bilang ng mga ito ay nakakapangilabot .
(src)="11"> Kaj mi volas paroli al vi hodiaŭ pri malapero de lingvoj kaj la tutmondiĝo de la angla .
(trg)="11"> At nais kong talakayin sa inyo ngayon ay tungkol sa mga wikang namamatay at ang globalisasyon ng Ingles .
(src)="12"> Mi volas rakonti al vi pri mia amikino , kiu instruis la anglan al plenkreskuloj en Abudabio .
(trg)="12"> Nais kong isalaysay sa inyo ang tungkol sa aking kaibigan na nagtuturo ng Ingles sa mga matatanda sa Abu Dhabi
(src)="13"> Kaj iun tagon , ŝi decidis fari lecionon en la ĝardeno por instrui al ili vortojn pri la naturo .
(trg)="13"> At isang mainam na araw , napagpasyahan nyang dalhin sila sa halamanan para turuan sila ng ilang salita tungkol sa kalikasan .
(src)="14"> Sed je la fino estis ŝi , kiu lernis la arabajn vortojn por la lokaj plantoj , kune kun la diversaj manieroj uzi ilin -- resanige , ŝminke , kuire , kiel herboj .
(trg)="14"> Ngunit sa huli ay siya ang natuto ng lahat ng salitang Arabo para sa mga halaman ng lugar , at kanilang mga gamit -- gamit sa panggagamot , pagpapaganda , pagluluto , at herbal
(src)="15"> Kiel tiuj studentoj eksciis pri ĉio ĉi ?
(trg)="15"> Paano natutunan ng mga mag-aaral ang lahat ng iyon ?
(src)="16"> Evidente , de siaj geavoj kaj eĉ de la pra-geavoj .
(trg)="16"> Tiyak , sa kanilang mga ninuno at maging sa ninuno ng kanilang mga ninuno .
(src)="17"> Mi ne bezonas klarigi al vi kiom gravas la eblo komuniki tra la generacioj .
(trg)="17"> HIndi na natin kailangang pag-usapan kung gaano kahalaga ang kakayahang nating makipagtalastasan sa iba 't ibang salinlahi .
(src)="18"> Sed bedaŭrinde , nuntempe , lingvoj formortas je rapideco kiel neniam antaŭe .
(trg)="18"> Ngunit ang nakakalungkot , ngayon , ang mga wika ay nagkakamatayan sa hindi kapanipaniwalang bilis .
(src)="19"> Unu lingvo formortas ĉiun 14-an tagon .
(trg)="19"> May isang wikang namamatay sa loob ng 14 na araw .
(src)="20"> Nu , samtempe , la angla estas la senkonkura tutmonda lingvo .
(trg)="20"> Kasabay nito , ang Ingles ang itinuturing na pandaigdigang wika .
(src)="21"> Ĉu tiuj faktoj estas ligitaj ?
(trg)="21"> Mayroon kaya itong kaugnayan sa isa 't isa ?
(src)="22"> Mi ne scias .
(trg)="22"> Yan ang hindi ko alam .
(src)="23"> Sed mi ja scias , ke mi vidis multajn ŝanĝojn .
(trg)="23"> Ang alam ko ay nakakita na ako ng maraming pagbabago .
(src)="24"> Kiam mi unuafoje venis al la Persa Golfo , mi venis al Kuvajto en periodo kiam la vivo tie estis ankoraŭ malfacila .
(trg)="24"> Nang una akong makarating sa lugar na ito , nagtungo ako sa Kuwait sa panahong wala pa sa kaayusan ang mga bagay .
(src)="25"> Fakte , antaŭ ne tiom longa tempo .
(trg)="25"> Sa katunayan , hindi pa ito katagalan .
(src)="26"> Tio estas iom tro frua .
(trg)="26"> Masyado itong maaga .
(src)="27"> Sed ĉiukaze , la Brita Konsilio dungis min kaj ĉirkaŭ 25 aliajn geinstruistojn .
(trg)="27"> Gayunpaman , Kinuha ako ng British Council kasama ng humigit-kumulang 25 ibang guro .
(src)="28"> Kaj ni estis la unuaj ne-islamanaj instruistoj en la ŝtataj lernejoj tie en Kuvajto .
(trg)="28"> At kami ang mga unang hindi Muslim na nagturo sa mga pampublikong paaralan sa Kuwait .
(src)="29"> Oni venigis nin por instrui la anglan ĉar la registaro volis modernigi la landon kaj fortikigi la civitanojn per edukado .
(trg)="29"> Pinadala kami para magturo ng Ingles sapagkat nais ng pamahalaan na gawing makabago ang bansang ito at palakasin ang mga mamamayan sa pamamagitan ng edukasyon .
(src)="30"> Kaj evidente , ankaŭ Britio profitis pro iom de la bela nafta riĉeco .
(trg)="30"> At tiyak , ang U.K. ay nakinabang mula sa malaking kayamanan nito sa langis .
(src)="31"> Bone .
(trg)="31"> Okay .
(src)="32"> Jen la plej grava ŝanĝo , kiun mi vidis -- la instruado de la angla nun ŝanĝiĝis de reciproke avantaĝa afero al grandega internacia komerco tia , kia ĝi estas hodiaŭ .
(trg)="32"> At ito ang pinakamalaking pagbabago na aking nakita -- paanong ang pagtuturo ng Ingles ay marahas na nagbago mula sa pagiging kapaki-pakinabang na adhikain sa pagiging isang malakihang pandaigdigang negosyo ngayon .
(src)="33.1"> Ne plu simple unu fremda lingvo en la lerneja fakaro .
(src)="33.2"> Kaj ne plu la ekskluziva tereno de la patrina lando Anglio .
(src)="33.3"> Ĝi iĝis laŭmoda komerco por ĉiu angla-parolanta lando de la tero .
(trg)="33.1"> Hindi na lamang ito isang banyagang wika sa kurikulum ng mga paaralan .
(trg)="33.2"> At hindi na lamang ito pagmamay-ari ng bansang Inglatera .
(trg)="33.3"> Ito ay nauso sa lahat ng bansang nagsasalita ng Ingles .
(src)="34"> Kaj kial ne ?
(trg)="34"> At bakit hindi ?
(src)="35"> Ne forgesu , ke la plej bona edukado -- laŭ la plej lasta Tutmonda Vicordigo de Universitatoj -- troviĝas en la universitatoj de Britio kaj Usono .
(trg)="35"> Sa huli , and pinakamagandang edukasyon -- ayon sa huling Hanay ng Pinakamagagaling na Pandaigdigang Pamantasan -- ay matatagpuan sa mga pamantasan ng U.K at ng U.S.
(src)="36"> Do ĉiu volas havi anglalingvan edukadon , kompreneble .
(trg)="36"> Mangyari pa 'y ang lahat ay nag-aasam na magkaroon ng karunugan sa Ingles .
(src)="37"> Sed se vi ne estas denaska anglaparolanto , vi devas fari teston .
(trg)="37"> Ngunit kung ikaw ay hindi likas na nagsasalita ng Ingles , kailangan mong pumasa sa pagsusulit .
(src)="38"> Nu , ĉu estas pravigeble malakcepti studonton laŭ nur lingva kriterio ?
(trg)="38"> Ngayon , maaari bang tanggihan ang isang mag-aaral ayon sa kakayahan sa pagsasalita lamang ?
(src)="39"> Eble vi havus komputilan scienciston , kiu estas geniulo .
(trg)="39"> Halimbawa , mayroong isang computer scientist na napakatalino .
(src)="40"> Ĉu vere li bezonus la saman lingvokapablon kiel advokato , ekzemple ?
(trg)="40"> Kailangan ba nyang maging kasinggaling sa pagsasalita kagaya ng isang abogado ?
(src)="41"> Nu , mi kredas , ke ne .
(trg)="41.1"> ?
(trg)="41.2"> Hindi sa tingin ko .
(src)="42"> Ni instruistoj de la angla malakceptadas ilin ĉiutage .
(trg)="42"> HIndi natin tanggap ang mga tulad nila .
(src)="43"> Ni starigas halt-ŝildon , kaj ni abrupte haltigas ilin .
(trg)="43"> NIlalagyan natin ng sagabal ang kanilang daanan para sila ay pigilan .
(src)="44"> Ili ne rajtas plu sekvadi siajn revojn ĝis kiam ili sukcesos kun la angla lingvo .
(trg)="44"> Hindi nila maaaring makamit ang kanilang mga minimithi hangga 't hindi sila natututo ng Ingles .
(src)="45"> Nu , imagu tion : se mi renkontus unulingvan nederlandanon , kiu havus la kuracilon kontraŭ kancero , ĉu mi rifuzus al li studlokon en mia brita universitato ?
(trg)="45"> Hayaan ninyo akong ipaliwanag ito sa ganitong paraan , kung ako ay makakilala ng isang Olandes na ito lamang ang alam na salita , na mayroon siyang alam na gamot sa kanser , dapat ko ba siyang pigilan sa pagpasok sa aking British University ?
(src)="46"> Mi dirus , ke ne .
(trg)="46"> Hindi sa tingin ko .
(src)="47"> Tamen , ja precize tion ni faras .
(trg)="47"> Ngunit sa katunayan , ito ang ating ginagawa sa kasalukuyan .
(src)="48"> Ni instruistoj de la angla estas la gardistoj ĉe la pordego .
(trg)="48"> Tayong mga guro ng Ingles ay nagiging tanod .
(src)="49"> Kaj vi devas unue montri al ni , ke vi sufiĉe bone regas la anglan .
(trg)="49"> At kailangan muna tayong mapaniwala na ang kanilang kakayahan magsalita ng Ingles ay sapat .
(src)="50"> Povas esti danĝere doni tro da povo al iu mallarĝa segmento de la socio .
(trg)="50"> Maaaring maging mapanganib ang pagbibigay ng lubos na kapangyarihan sa isang maliit na bahagi ng lipunan .
(src)="51"> Eble la barilo estus tro universala .
(trg)="51"> Marahil ang sagabal ay magiging pandaigdigan .
(src)="52"> Bone .
(trg)="52"> Okay .
(src)="53"> " Sed , " mi aŭdas vin diri , " kio pri la esplorado ?
(trg)="53"> " Ngunit , " ang sabi ninyo , " paano naman ang mga pananaliksik ?
(src)="54"> Ĉio estas en la angla . "
(trg)="54"> Lahat ng ito 'y nasa Ingles . "
(src)="55"> Do la libroj estas en la angla , la ĵurnaloj estas en la angla , sed tio estas memplenuma profetaĵo
(trg)="55"> Ang mga aklat ay nasa Ingles , ang mga pahayagan ay nasa Ingles , ngunit lahat ng ito 'y katuparan ng kanilang mga pangarap .
(src)="56"> Tio plifortigas la neprigon de la angla .
(trg)="56"> Ito ay katupdan ng kailanganing Ingles .
(src)="57"> Kaj tiel plu .
(trg)="57"> At ngayon ito 'y nagpapatuloy .
(src)="58"> Mi demandas vin , kio pri tradukado ?
(trg)="58"> Ang aking tanong , ano ang nagyari sa pagsasaling-wika ?
(src)="59"> Pensu pri la Islama Ora Epoko , kiam okazis multege da tradukado .
(trg)="59"> Kung inyong iisipin ang Islamic Golden Age , nagkaroon noon ng malawakang pagsasaling-wka .
(src)="60"> Ili tradukis el la latina kaj la greka al la araba kaj la persa , kaj sekvis tradukoj al la ĝermanaj lingvoj de Eŭropo kaj la latinidaj lingvoj .
(trg)="60"> Nagsaling-wika sila mula sa Latin at Griyego patungo sa Arabe , sa Persyano , at ang mga ito 'y isinaling-wika maging sa wikang Aleman ng Europa , at maging sa wikang Romano .
(src)="61"> Kaj tiel , lumo brilis sur la Malluma Epoko de Eŭropo .
(trg)="61"> At dahil dito , nagliwanag ang Panahon ng Kadiliman sa Europa .
(src)="62"> Nu , ne miskomprenu min , ĉiuj vi instruistoj de la angla : mi ne kontraŭas la instruadon de la angla .
(trg)="62"> Ngayon , huwag ninyo sana akong masamain ; Hindi ako salungat sa pagtuturo ng wikang Ingles , ng lahat ng mga gurong naririto ngayon .
(src)="63"> Mi ŝategas , ke ni havas tutmondan lingvon .
(trg)="63"> Sang-ayon ako na mayroon tayong isang pandaigdigang wika .
(src)="64"> Ni bezonas tion nun pli ol iam ajn antaŭe .
(trg)="64"> Kailngan natin ito ngayon higit kailanman .
(src)="65"> Sed mi kontraŭas uzi ĝin kiel barilon .
(trg)="65"> Ngunit salungat ako sa paggamit nito bilang isang hadlang .
(src)="66"> Ĉu vere ni volas troviĝi kun nur 600 lingvoj kaj unu ĉeflingvo , eble la angla , eble la ĉina ?
(trg)="66"> Nais ba talaga natin na mauwi sa 600 na wika lamang at may isang pangunahing wika tulad ng Ingles , o Tsino ?
(src)="67.1"> Ni bezonas pli ol tion .
(src)="67.2"> Kie ni metu la limon ?
(trg)="67.1"> Higit ang kailangan natin .
(trg)="67.2"> Hanggang saan ang magiging hangganan ?
(src)="68"> Tiu sistemo egaligas inteligenton al scipovo de la angla kaj tio estas tute arbitra .
(trg)="68"> Ang sistemang ito ay tumutumbas sa karunugan sa kaalaman sa wikang Ingles na hindi na makatwiran .
(src)="69"> ( aplaŭdo ) Mi volas rememorigi vin ke la gigantoj , sur kies ŝultroj staras la hodiaŭa intelektularo ne estis devigataj posedi la anglan , ili ne devis havi diplomon pri la angla .
(trg)="69"> ( Palakpakan ) At nais kong ipaalala sa inyo na ang mga naglalakihang pangalan na nagdala ng mga karunungan sa kasalukuyang panahon ay hindi kinailangang magkaroon ng kaalaman sa wikang Ingles , hindi nila kinailangang makapasa sa isang Ingles na pagsusulit .
(src)="70"> Jen bona ekzemplo : Einstein .
(trg)="70"> Isang halimbawa , si Einstein .
(src)="71"> Flanke , oni konsideris lin nelernema en la lernejo , ĉar li fakte estis disleksia .
(trg)="71"> Siya , maiba ako , ay itinuring na kakaiba sa kanyang paaralan sapagkat siya , sa katotohanan , ay isang dyslexic .
(src)="72"> Sed feliĉe por la mondo , li ne devis sukcesi en ekzameno pri la angla .
(trg)="72"> Ngunit kabutihang-palad para sa mundo , hindi niya kinailangang pumasa sa isang pagsusulit sa Ingles .
(src)="73.1"> Ĉar tio komenciĝis nur en 1964 , kun la t.n.
(src)="73.2"> TOEFL , la usona testo pri la angla .
(trg)="73"> Sapagkat ito ay nagsimula lamang noong 1964 sa pamamagitan ng TOEFL , ang pagsusulit sa Amerikanong Ingles .
(src)="74"> Nun tio eksplodis .
(trg)="74"> Ngayon ito ay lumawak na .