# el/ted2020-10.xml.gz
# uz/ted2020-10.xml.gz

(src)="1"> Αν και δικαιολογημένοι οι φόβοι για το AIDS και τη γρίπη των πουλερικών -- και πρόκειται να ακούσουμε στη συνέχεια μια ενδιαφέρουσα ομιλία για αυτό το θέμα από τον Δρ. Μπρίλιαντ -- Θα ήθελα να μιλήσω για μια άλλη πανδημία , η οποία είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις , ο διαβήτης , η υπέρταση -- οι οποίες μπορούν να προληφθούν στο 95 τοις εκατό των ανθρώπων , απλά αλλάζοντας δίαιτα και τρόπο ζωής .
(trg)="1.1"> CPID va qush gripi haqida qayg 'urishga asos bor va biz ular haqida bugun kechroq ajoyib Doktor ajoyibdan eshitamiz Hozir esa men boshqa pandemiya haqida gapiraman .
(trg)="1.2"> Yani yurak qon kassalliklari , qand kassalligi va yuqori qon bosimi Bularning hammasini oldini olish mumkin eng kamida 95 % odamlarning orasida .
(trg)="1.3"> Bunga erishish uchun chunchaki dieta va hayot tarzini o 'zgartirish kerak .
(src)="2.1"> Αυτό που συμβαίνει είναι , ότι μιλάμε για μια παγκοσμοιοποίηση των παθήσεων .
(src)="2.2"> Παγκοσμίως οι άνθρωποι τρώνε όπως εμείς , ζούνε όπως εμείς και πεθαίνουν όπως εμείς .
(src)="2.3"> Στη διάρκεια μια γενιάς , για παράδειγμα , οι Ασιάτες άρχισαν , από εκεί που είχαν ένα από τους μικρότερους δείκτες καρδιακών παθήσεων , παχυσαρκίας και διαβήτη , να έχουν πλέον έναν από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως .
(src)="2.4"> Στην Αφρική οι θάνατοι από καρδιαγγειακές παθήσεις είναι ίσοι με τους θανάτους από AIDS στις περισσότερες των χωρών .
(trg)="2.1"> Muammo shundaki , Kassalik globalizatsiyasi , yani dunyo bo 'ylab umumiylashuvi yuz bermoqda Odamlar bizga ( Amerikaliklarga ) o 'xshab ovqat yeydi , biz kabi yashaydi va huddi bizlardek vafot etadi .
(trg)="2.2"> Va bir avlodda , masalan , Osiyoda eng kam yurak kassaliklari , semizlik va qand kassaligi bor edi .
(trg)="2.3"> Hozir esa u eng yuqori darajaga ko 'tarilgan .
(trg)="2.4"> Va Afrikada yurak qon kasalliklari ko 'pgina davlatlardagi VICH va SPID sababchi bo 'lgan o 'lim bilan tenglashadi
(src)="3"> Υπάρχει ωστόσο η δυνατότητα να κάνουμε αλλαγές οι οποίες θα επηρεάσουν τις ζωές εκατομυρίων ανθρώπων , πραγματοποιώντας προληπτική ιατρική σε παγκόσμια κλίμακα
(trg)="3"> Man shuning uchun bizda juda muhim imkoniyat bor yani millionlan odamlarning hayotini o 'zgartiratish va butun dunyo bo 'ylab kasalliklarning oldini oladigan tibbiyotni amalga oshirish kerak bo 'ladi .
(src)="4"> Οι παθήσεις της καρδιάς και των αρτηριών σκοτώνουν περισσότερους ανθρώπους -- όχι μόνο σε αυτήν την χώρα , αλλά παγκοσμίως -- απ 'ό , τι όλες οι άλλες παθήσεις μαζί , και το κυριότερο είναι ότι μπορούν να προληφθούν .
(trg)="4"> Yurak va qon kasalliklari hali ham ko 'pgina odamlarning umriga zomin bo 'layapti-Nafaqat bu davlatda , balki butun jahon bo 'ylab- hamma narsani qo 'shgandagidan ham ko 'p odamlarni o 'ldiradi va eng asosiysi hamma bu kasalliklarning oldini olsa bo 'ladi
(src)="5.1"> όχι μόνο να προληφθούν , αλλά και να αναστραφούν .
(src)="5.2"> Και μπορούμε να δείξουμε , για τα τελευταία 29 χρόνια τουλάχιστον , ότι απλά αλλάζοντας δίαιτα και τρόπο ζωής , και κάναμε δαπανηρές και σύγχρονες έρευνες για να αποδείξουμε πόσο σημαντικές είναι αυτές οι απλές και φτηνές αλλαγές στην ζωή μας .
(src)="5.3"> Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν αρτηριογραφίες και αξονικές πριν και μετά την αγωγή .
(trg)="5.1"> Bu nafaqat oldini olsa bo 'ladigan kasallik , aslida uni orqaga qaytarish ham mumkin .
(trg)="5.2"> Oxirgi 29 yil ichida biz shuni ko 'rsata oldikki , shunchaki turmush tarzi va ovqatlanishni o 'zgartirish bilan , qanchalik oddiy va texnologiyasiz hayotni saqlab qolish mumkinligini biz yuqori texnologiyalar va diqqa bilan hisoblash natijasida Xulosa qildik .
(trg)="5.3"> Avval , Arterigrafiya , avval va keyingi yillarda , va Yurak PET skanirovaniya tufayli
(src)="6"> Έχουμε δημοσιεύσει έρευνα που δείχνει ότι μπορείς να σταματήσεις ή και να αναστρέψεις την εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη αλλάζοντας δίατα και τρόπο ζωής , και να έχουνε οι ασθενείς μείωση 70 τοις εκατό στην ανάπτυξη των όγκων ή αναστολή στην ανάπτυξη των όγκων συγκρινόμενο με το 9 τοις εκατό στους ασθενείς που δεν έκαναν αλλαγή στη ζωή τους .
(trg)="6.1"> Biz buni bir nech oy avval ko 'rsatdik va Yakuniy ishimizni nahsr ettik .
(trg)="6.2"> Bu izlanishlar aslida siz kasallikni to 'xta olishingiz yoki orqaga qaytara olishingiz mumkinligini Prostata raki misolida ko 'rsatadi .
(trg)="6.3"> Bu ovqatlanish va turmush tarzini o 'zgartirish orqali 70 % Rak o 'simini kamaytirish yoki to 'xtatib qo 'yishini isbotladi .
(trg)="6.4"> Biz bu izlanishni kontrol guruhdagi 9 % natija bilan solishtirdik
(src)="7.1"> Στο μαγνητική τομογραφία εδώ , ο όγκος στον προστάτη φαίνεται με κόκκινο .
(src)="7.2"> Όπως φαίνεται μετά από ένα χρόνο έχει μικρύνει ο όγκος .
(trg)="7"> Magnetic Resonance Spektrosopiya natijalari bu erda ko 'rsatilgan Prostata o 'smasi qizil rangda Siz bir yildna keyin uning kishirayib ketganini ko 'ra olasiz ( bu erda )
(src)="8.1"> Στις μέρες μας υπάρχει επιδημία παχυσαρκίας .
(src)="8.2"> Τα δύο τρίτα των ενηλίκων και το 15 τοις εκατό των παιδιών είναι παχύσαρκα .
(src)="8.3"> Αυτό που με ανησυχεί είναι η αύξηση του διαβήτη κατά 70 τοις εκατό τα τελευταία 10 χρόνια και το γεγονός ότι πιθανότατα η γενιά των σημερινών παιδιών θα είναι η πρώτη που θα ζήσει λιγότερο από την αμέσως προηγούμενη .
(src)="8.4"> Είναι λυπηρό αλλά μπορεί να αποτραπεί .
(trg)="8.1"> Yana bir narsa bu semizlik epidemiyasi .
(trg)="8.2"> Katta odamlarning 2 dan 3 qismi va bolalarning 15 % da uchraydi .
(trg)="8.3"> Men uchun eng qayg 'ulisi shundaki , Qand kassaligining 70 % ga ko 'payishi Oxirgi 10 yil ichida sodir bo 'ldi , va bu avlod bolalari qisqaroq hayot kechiradigan avlodning birnichisiga aylanishi mumkin albatta , bizga nisbatan qolishtirganda .
(trg)="8.4"> Bu juda achinarli va oldini olsa bo 'ladi .
(src)="9.1"> Βλέπουμε κάποιες γραφικές παραστάσεις -- δεν είναι εκλογικά αποτελέσματα Πρόκειται για το πλήθος των παχύσαρκων ανά πολιτεία , αρχίζοντας από ' 85 , ' 86 , ' 87 πηγαίνουμε στο ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 και βλέπουμε ότι προκύπτει και νέα κατηγορία το ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 .
(src)="9.2"> Όλο και χειρότερα ...
(src)="9.3"> Γινόμαστε όλο και πιο παχείς .
(src)="9.4"> ( Γέλια ) Και τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό ; Αυτό που ανακαλύψαμε είναι ότι η δίαιτα μου μπορεί να αναστρέψει τις καρδιακές παθήσεις και τον καρκίνο είναι η Ασιατική δίαιτα .
(trg)="9.1"> Bu raqamalr saylov natijalari emas , balki semiz odamlar soni shtatlar bo 'yicha , 85 , 86 , 87 chi yillardan boshlab Kassaliklarni Boshqarish Markazidan olingan ma 'lumot .
(trg)="9.2"> Yana 88 , 89 , 90 , va 91 yillar bu yerda yangi kategoriya boshlanadi- 92 , 93 , 94 , 95 va 96 yillar va 97 , 98 , 99 , 2000 , 2001 yillarga kelib ahvol yana ham og 'irlashgan .
(trg)="9.3"> Biz " rivojlanayapmiz " Biz nima qila olamiz ?
(trg)="9.4"> Xo 'sh , siz bilgandek dieta yurak kasalliklarini orqaga qaytara olsihni ko 'rsatdik Hamda , rakni .
(trg)="9.5"> Bu dieta Osiyoliklar dietasi orqali amalga oshirildi
(src)="10"> Ωστόσο οι άνθρωποι στην Ασία κάνουν πλέον διατροφή όμοια με την δική μας και έχουν αρχίσει να αρρωσταίνουν με παθήσεις όμοιες με τις δικές μας .
(trg)="10"> Lekin hozirda Osiyoliklar ham biz kabi ovqatlanishni boshlashgan va shuning uchun ham ularda kasalliklar ko 'paymoqda Huddi bizdagidek
(src)="11.1"> Έχω συνεργαστεί με τις περισσότερες μεγάλες εταιρίες τροφίμων .
(src)="11.2"> Έχουν την δυνατότητα να κάνουν τα υγιεινά τρόφιμα πιο γευστικά , πιο τραγανιστά , πιο ελκυστικά .
(src)="11.3"> Υπήρξα πρόεδρος συμβουλευτικών επιτροπών στα McDonald 's , στην PepsiCo , στην ConAgra , στην Safeway και σύντομα θα είμαι στην ΝτελΜοντ και βρήκαμε ότι είναι και κερδοφόρα τα υγιεινά προϊόντα .
(trg)="11.1"> Shu sabable , men ko 'gina katta ovqat kompaniyalari bilan ishlayapman .
(trg)="11.2"> Sog 'lom ovqatlarni qiziqarli mazali va qulay ekanlgini ko 'rsatish ularning qo 'lidan keladi .
(trg)="11.3"> Men maslahat beruvchi rahbarlardan biriman , hususan Makdonalds va PepsiCo va ConAGra ba SAfeway lar uchun , va yaqinda Del MOnte ham shular qatoriga qo 'shildi .
(trg)="11.4"> Va ular mening fikrimni yaxhshi biznezga olib kelishini ta 'kidlayaptilar .
(src)="12.1"> Η σαλάτα που βλέπετε στα ΜακΝτόναλτς προέκυψε από αυτές τις επιτροπές .
(src)="12.2"> Σύντομα θα έχουν και ασιατική σαλάτα .
(src)="12.3"> Στην Pepsi , τα δύο τρίτα της αύξησης των εσόδων προήλθε από τα υγιεινά τρόφιμα .
(trg)="12.1"> Makdonaldslarda siz ko 'radigan salatlar bizning ishimiz natijasi bu Osiyoning Salatlaridan namuman bo 'ladi .
(trg)="12.2"> Pepsida esa , ularning foydasining 2 dan 3 qismi yaxshriqo mahsulotlaridan kelib chiqqan .
(src)="13.1"> Αν το κάνουμε αυτό , θα αποδεσμεύσουμε πόρους για την αγορά φαρμάκων που πραγματικά χρειαζόμαστε για την θεραπεία του AIDS , της ελονοσίας και για να αποτρέψουμε την εξάπλωση της γρίπης των πουλερικών .
(src)="13.2"> Ευχαριστώ
(trg)="13.1"> Va agar biz bunga erisha olsak , biz keyichalik dorilar resursini chindan ham kerakli bo 'lgan holatlar uchun yo 'naltira olamiz Masalan , SPID , VICH va Malariya kabi kasalliklarni davolash uchun hamda , qush gripining oldini olish uchun .
(trg)="13.2"> Rahmat .

# el/ted2020-1044.xml.gz
# uz/ted2020-1044.xml.gz

(src)="1"> Η μεγάλη μου ιδέα είναι μια πολύ , πολύ μικρή ιδέα που μπορεί να ξεκλειδώσει δισεκατομμύρια μεγάλων ιδεών που αυτή τη στιγμή κοιμούνται μέσα μας .
(trg)="1.1"> Mening katta g 'oyam juda ham kichik g 'oya .
(trg)="1.2"> U ayni paytda ichimizda uxlab yotgan milliardlab ulkan g 'oyalarni uyg 'ota oladi .
(src)="2"> Και η μικρή μου ιδέα που θα το κάνει αυτό είναι ο ύπνος .
(trg)="2"> Shu ishni bajardigan mening kichkina bir g 'oyam uyqudir .
(src)="3"> ( Γέλια ) ( Χειροκρότημα ) Αυτή είναι μια αίθουσα γεμάτη από δραστήριες γυναίκες ( τύπου-Α ) .
(trg)="3"> ( Kulgi ) ( Qarsaklar ) Bu ayollar to 'la xona .
(src)="4"> Αυτή είναι μια αίθουσα γεμάτη από γυναίκες που στερούνται ύπνου .
(trg)="4"> Bu uyqusi kam ayollar to 'la xona .
(src)="5"> Και έμαθα την αξία του ύπνου με το σκληρό τρόπο .
(trg)="5"> Men qiyin usulni o 'rgandim- uyqining qadrini .
(src)="6"> Πριν από δυόμιση χρόνια , λιποθύμησα από εξάντληση .
(trg)="6"> Ikki yarim yil oldin men juda ko 'p charchaganim sababli hushimdan ketdim .
(src)="7"> Χτύπησα το κεφάλι μου στο γραφείο μου , έσπασα το ζυγωματικό μου
(trg)="7"> Boshimni stolga urib oldim , chakka suyagim sindi ,
(src)="8"> έκανα πέντε ράμματα στο δεξί μου μάτι .
(trg)="8"> o 'ng ko 'zimda chiziq bo 'ldi .
(src)="9"> Και ξεκίνησα το ταξίδι του να ξανα-ανακαλύψω την αξία του ύπνου .
(trg)="9"> Men uyquning qiymatini qayta anglash safarini boshladim .
(src)="10"> Και κατά τη διάρκεια , μελέτησα , συναντήθηκα με γιατρούς , επιστήμονες , και είμαι εδώ για να σας πω ότι προκειμένου να έχουμε μια πιο παραγωγική , πιο εμπνευσμένη , πιο χαρούμενη ζωή πρέπει να κοιμόμαστε αρκετά .
(trg)="10"> Shu borada , men bu haqida o 'qidim , shifokorlar , olimlar bilan uchrashdim va sizlraga shuni aytmoqchiman , unumliroq , g 'ayratli , quvonchli hayotga bo 'lgan yo 'l yetarlicha uxlashdir .
(src)="11"> ( Χειροκρότημα ) Και εμείς , οι γυναίκες , θα ανοίξουμε το δρόμο σε αυτή την νέα επανάσταση , σε αυτό το νέο φεμινιστικό ζήτημα .
(trg)="11"> ( Qarsaklar ) Biz ayollar bu yangi inqilobda , bu yangi feminist masalasida yo 'l boshlamoqchimiz .
(src)="12.1"> Κυριολεκτικά θα φτάσουμε κοιμώμενες στην κορυφή , κυριολεκτικά !
(src)="12.2"> ( Γέλια ) ( Χειροκρότημα ) Γιατί δυστυχώς , για τους άνδρες η στέρηση του ύπνου έχει γίνει σύμβολο ανδρισμού .
(trg)="12.1"> Yuqoriga bo 'lgan yo 'limizga uhlab boramiz .
(trg)="12.2"> ( Kulgi ) ( Qarsaklar ) Afsuski , erkaklar uchun uyqusizlik erkaklarga hos ramz bo 'lib qolgan .
(src)="13"> Πρόσφατα δειπνούσα με κάποιον που καυχιόταν οτι είχε κοιμηθεί μόνο τέσσερεις ώρες την προηγούμενη νύχτα .
(trg)="13.1"> Yaqinda , bir yigit bilan birga kechki ovqatda bo 'ldim .
(trg)="13.2"> U bir tun avval to 'rt soatgina uhlaganini maqtanib aytib bergandi .
(src)="14"> Και μου ήρθε να του πω -- αλλά δεν του το είπα -- μου ήρθε να του πω , " Ξέρεις κάτι ; Αν είχες κοιμηθεί πέντε , αυτό το δείπνο θα ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον . "
(trg)="14"> Va men unga shunday degim keldi , -- lekin aytmadim -- shunday degim keldi , " Bilasizmi ? agar besh soat uxlaganingizda , bu kechki ovqatdagi suhbatimiz ancha qiziqarliroq bo 'lar edi . "
(src)="15"> ( Γέλια ) Τώρα υπάρχει ένα είδος υπερθεματισμού της στέρησης ύπνου .
(trg)="15"> ( Kulgi ) Hozirgi paytda , uyqusizlikning shunday turi bor - yakka kurashish .
(src)="16"> Ειδικά εδώ στην Ουάσινγκτον , εάν προσπαθήσεις να κλείσεις ένα ραντεβού για πρωινό και πεις , " Να πούμε στις οκτώ ; '
(trg)="16"> Ayniqsa bu yerda Washingtonda , nonushtaga kim bilandir uchrashmoqchi bo 'lsangiz , siz " Soat sakkiz sizga to 'g 'ri keladimi ? " deb so 'raysiz ,
(src)="17"> πιθανότατα θα σου πουν , " Οκτώ είναι πολύ αργά για μένα , αλλά εντάξει , θα παίξω πρώτα ένα παιχνίδι τέννις και θα κάνω μερικά τηλεφωνήματα και θα σε συναντήσω στις οκτώ " .
(trg)="17"> ehtimol ular sizga , " Soat sakkiz men uchun juda kech , lekin , mayli , ungacha tennis o 'ynab olaman va biroz konferents aloqada bo 'laman , so 'ngra siz bilan soat sakkizda uchrashaman . "
(src)="18"> Και νομίζουν ότι αυτό σημαίνει ότι είναι τόσο απίστευτα πολυάσχολοι και παραγωγικοί , αλλά η πραγματικότητα είναι ότι δεν είναι , γιατί αυτή τη στιγμή , έχουμε λαμπρούς ηγέτες στις επιχειρήσεις , στην οικονομία , στην πολιτική που παίρνουν τρομερές αποφάσεις .
(trg)="18.1"> Ularning fikricha , bu ularning haddan ortiq band va mehnat sevarligini anglatadi , Haqiqatda esa , unday emas .
(trg)="18.2"> Chunki shu kunlarda biz tijorat , moliya , siyosat sohalarida juda o 'tkir qarorlar qabul qiladigan ajoyib rahbarlarni ko 'rganmiz .
(src)="19"> Άρα ένας υψηλός δείκτης νοημοσύνης δε σημαίνει ότι είσαι καλός ηγέτης , γιατί η ουσία της ηγεσίας είναι να μπορείς να δεις το παγόβουνο πριν χτυπήσει τον Τιτανικό .
(trg)="19"> Yuqori test balli sizning yaxshi rahbarligingizni anglatmaydi , chunki rahbarlikning asosi Titanikka to 'qnashishidan oldin , muz qoyasini ko 'ra bilishdadir .
(src)="20"> Και παραείχαμε παγόβουνα να χτυπούν τους Τιτανικούς μας .
(trg)="20"> Bizda esa Titaniklarga to 'qnashgan juda ham ko 'p muz qoyalari bo 'ldi .
(src)="21"> Στην πραγματικότητα , έχω μια αίσθηση ότι αν οι Αφοι Λήμαν ( Lehman Brothers ) ήταν Αφοι και Αφες Λήμαν ( Lehman Brothers and Sisters ) , μπορεί να υπήρχαν ακόμη .
(trg)="21"> Aslida , menda shunday tuyg 'u bor : agar Lehman aka-ukalari Lehman aka-uka va opa-singillari bo 'lganida , ular hali ham shu atrofda bo 'lar edi .
(src)="22"> ( Χειροκρότημα ) Ενώ όλοι οι αδερφοί ήταν απασχολημένοι με το να είναι υπερ-συνδεδεμένοι 24 ώρες το εικοσιτετράωρο , 7 μέρες τη βδομάδα , ίσως μια αδερφή να είχε προσέξει το παγόβουνο , γιατί θα είχε ξυπνήσει από έναν ύπνο εφτάμιση ή οκτώ ωρών και θα μπορούσε να δει τη μεγάλη εικόνα .
(trg)="22.1"> ( Qarsaklar ) Hamma aka-ukalar sutkasiga 24 soatu , haftasiga 7 kunlab juda , juda bog 'lanib qolishganida , balki opasi yoki singlisi muz qoyasini ko 'rgan bo 'lar edi .
(trg)="22.2"> Chunki , u yetti yarim yoki sakkiz soatli uyqudan uyg 'onib oldindagi katta rasmni ko 'ra olar edi .
(src)="23"> Γι 'αυτό καθώς αντιμετωπίζουμε όλες τις πολλαπλές κρίσεις στον κόσμο μας αυτή τη στιγμή , αυτό που είναι καλό για μας σε προσωπικό επίπεδο , αυτό που θα φέρει περισσότερη χαρά , ευγνωμοσύνη , αποτελεσματικότητα στις ζωές μας και θα είναι το καλύτερο για την καριέρα μας , είναι και αυτό που είναι το καλύτερο για τον κόσμο .
(trg)="23.1"> Shunday qilib , ayni paytda dunyoda ko 'plab inqirozlarga yuz tutyapmiz .
(trg)="23.2"> Bu bizga shahsan yaxshi , hayotimizga ko 'proq quvonch , minnatdorchilik , ishlarda foydalik olib keladi va o 'zimizning ish sohamizda eng zo 'r bo 'lishimiz dunyo uchun ham eng yaxshi bo 'lgan hususiyatdir .
(src)="24"> Γι 'αυτό σας παροτρύνω να κλείσετε τα μάτια σας και να ανακαλύψετε τις σπουδαίες ιδέες που κείτονται μέσα μας , να σβήσετε τις μηχανές σας και να ανακαλύψετε τη δύναμη του ύπνου .
(trg)="24"> Men sizni ko 'zlaringizni yumib , bizning ichimizda yotgan buyuk g 'oyalarni anglashingizga , hamda dvigatelni o 'chirib , uyquning kuchini anglashigizga da 'vat etaman .
(src)="25"> Σας ευχαριστώ .
(trg)="25"> Rahmat !
(src)="26"> ( Χειροκρότημα )
(trg)="26"> ( Qarsaklar )

# el/ted2020-1075.xml.gz
# uz/ted2020-1075.xml.gz

(src)="1"> Θέλω να κοιτάξετε καλά αυτό το μωρό .
(trg)="1"> Bu chaqaloqqa e 'tiboringizni qarating .
(src)="2"> Αυτό που σας τραβάει πάνω του είναι τα μάτια της και το δέρμα της που λατρεύετε να αγγίζετε .
(trg)="2"> Sizning e 'tiboringizni jalb qilgan narsa chaqaloqning ko 'zlari va siz ushlashni yaxshi ko 'radigan terisi .
(src)="3"> Αλλά σήμερα θα σας μιλήσω για κάτι που δε μπορείτε να δείτε ,
(trg)="3"> Bugun esa , sizlar ko 'ra olmaydigan narsa haqida gapirmoqchiman ,
(src)="4"> τι συμβαίνει στο μυαλουδάκι της .
(trg)="4"> bu chaqaloqning kichkina miyasida nimalar sodir bo 'layotgani haqida gapiraman .
(src)="5"> Τα σύγχρονα εργαλεία της νευροεπιστήμης μας δείχνουν ότι αυτό που συμβαίνει εδώ δεν είναι πυρηνική φυσική .
(trg)="5"> Bu miyada sodir bo 'laytigan narsalar raketashunoslik ilmidan hech ham kam emasligini bizga nevrologiyaning zamonaviy asboblari ko 'rsatib beryapdi .
(src)="6"> Και αυτά που μαθαίνουμε πρόκειται να ρίξουν φως σε αυτό που οι ρομαντικοί συγγραφείς και ποιητές περιγράφουν σαν την " ουράνια ανοιχτοσύνη " του παιδικού νου .
(trg)="6"> Va biz o 'rganayotganimiz romantik yozuvchi va shoirlar bolaning fikridagi " samoviy yorqinlik " deb tasvirlagan holat haqida tushuncha beradi .
(src)="7"> Αυτό που βλέπουμε εδώ είναι μια μητέρα στην Ινδία , και μιλάει Koro που είναι μια γλώσσα που ανακαλύφθηκε πρόσφατα .
(trg)="7"> Ko 'rib turganingiz Hindistondagi ona , u yangi kashf qilingan til - Koro tilida gapiryapdi .
(src)="8.1"> Και μιλάει στο μωρό της .
(src)="8.2"> Αυτό που αυτή η μητέρα --
(trg)="8.1"> Va u chaqalog 'iga gapiryapdi .
(trg)="8.2"> Bu ona va
(src)="9"> και οι 800 άνθρωποι στον κόσμο που μιλούν Koro -- καταλαβαίνουν είναι ότι για να διατηρήσουν αυτήν τη γλώσσα , πρέπει να μιλάνε με αυτήν στα μωρά τους .
(trg)="9"> Koro tilida gapiradigan dunyodagi 800 ta odamlar -- bu tilni saqlab qolish uchun chaqaloqlariga shu tilda gapirish kerakligini biladilar .
(src)="10"> Και εκεί υπάρχει ένα κρίσιμο ερώτημα .
(trg)="10"> Bunda dolzarb jumboq bor .
(src)="11"> Γιατί δε μπορούμε να διατηρήσουμε μια γλώσσα μιλώντας εγώ κι εσείς σε ενήλικες ;
(trg)="11"> Nima uchun siz o 'zingizga va menga , ya 'ni o 'smirlarga , gapirish orqali tilni saqlay olmaysiz ?
(src)="12"> Λοιπόν , έχει να κάνει με τον εγκέφαλό σας .
(trg)="12"> Ho 'p , bu miyangizga bog 'liqdir .
(src)="13"> Αυτό που βλέπουμε εδώ είναι ότι υπάρχει μια κρίσιμη περίοδος για την εκμάθηση μιας γλώσσας .
(trg)="13"> Tilni o 'rganish uchun dolzarb davr borligini bu yerda ko 'rib turibmiz .
(src)="14"> Για να διαβάσετε αυτήν τη διαφάνεια , δείτε την ηλικία σας στον οριζόντιο άξονα .
(trg)="14"> Bu sahifani o 'qish usuli gorizontal chziqdagi yoshingizga qarashdir .
(src)="15"> ( Γέλια ) Και θα δείτε στον κατακόρυφο την ικανότητά σας να μάθετε μια δεύτερη γλώσσα .
(trg)="15"> ( Kulgi ) Va vertikal chiziqda ikkinchi tilni o 'rganishga bo 'lgan qobiliyatingizni ko 'rasiz .
(src)="16"> Τα μωρά και τα παιδιά είναι ιδιοφυΐες μέχρι να γίνουν επτά χρονών και μετά υπάρχει μια συστηματική πτώση .
(trg)="16"> Chaqaloqlar va yosh bolalar yetti yoshga chiqquncha dahodirlar , undan so 'ngra muntazam ravishda sustlashish bo 'ladi .
(src)="17"> Μετά την εφηβεία , βγαίνουμε εντελώς από τη χάρτη .
(trg)="17"> Yetuklikdan so 'ng , mashhurlikni yo 'qotamiz .
(src)="18"> Κανένας επιστήμονας δεν αμφισβητεί αυτήν την καμπύλη αλλά τα εργαστήρια σε όλον τον κόσμο προσπαθούν να καταλάβουν γιατί λειτουργεί έτσι .
(trg)="18"> Hech qaysi olimlar bu qiyalik haqida bahs qilmaydi , ammo butun dunyodagi laboratoriyalar buning nima uchun bunday usulda ishlashini aniqlashga harakat qilmoqdalar .
(src)="19"> Η δουλειά στο εργαστήριό μου επικεντρώνεται στην πρώτη , κρίσιμη περίοδο στην ανάπτυξη -- που είναι η περίοδος κατά την οποία τα μωρά προσπαθούν να κάνουν κτήμα τους τους ήχους που χρησιμοποιούνται στη γλώσσα τους .
(trg)="19"> Mening laboratoriyamdagi ish rivojlanishdagi birinchi dolzarb davrga e 'tibor beradi -- va ayni o 'sha davrda chaqaloqlar o 'zlarining tilida qaysi tovushlar ishlatilishini o 'rganishga harakat qiladilar .
(src)="20"> Η ιδέα είναι ότι μελετώντας πώς μαθαίνονται οι ήχοι , θα έχουμε ένα μοντέλο για το υπόλοιπο τμήμα της γλώσσας , και ίσως και για περιόδους της παιδικής ηλικίας που είναι τυχόν κρίσιμες για την κοινωνική , συναισθηματική και γνωσιακή ανάπτυξη .
(trg)="20.1"> Bizning fikrimizcha , chaqaloqlar tovushlarni qanday o 'rganishini o 'rganishimiz oqrali tilning boshqa rivojlanishiga nushamiz bo 'ladi .
(trg)="20.2"> Balki , shu bilan birga muomala , hissiyot va ong rivojlanishi uchun bolalikdagi dolzarb davrlarga ham nushamiz bo 'ladi .
(src)="21"> Έτσι , μελετάμε τα μωρά χρησιμοποιώντας μια τεχνική που έχουμε εφαρμόσει σε όλον τον κόσμο και τους ήχους όλων των γλωσσών .
(trg)="21"> Shunday qilib , biz butun dunyoda qo 'llayotgan usul bilan chaqaloqlarni va hamma tillardagi tovushlarni o 'rganyapmiz .
(src)="22.1"> Το μωρό κάθεται στην αγκαλιά του γονέα , και το εκπαιδεύουμε να γυρνά το κεφάλι του όταν ένας ήχος αλλάζει -- για παράδειγμα , από " αα " σε " εε " .
(src)="22.2"> Αν το κάνουν στη σωστή χρονική στιγμή ,
(trg)="22"> Chaqaloq ota yoki onasining tizzasida o 'tiradi va biz ularni tovush o 'zgarganda , masalan , " ah " dan " ee " ga , -- masalan , " ah " dan " ee " Agar ular o 'z vaqtida shunday boshini burishsa ,
(src)="23"> το μαύρο κουτί φωτίζεται και ένα αρκουδάκι πάντα αρχίζει να χτυπά ένα τύμπανο .
(trg)="23"> qora quti yorib ketadi va panda ayig 'i baraban chaladi .
(src)="24"> Ένα μωρό έξι μηνών λατρεύει αυτήν την άσκηση .
(trg)="24"> Olti oylik chaqaloq bu vazifani juda sevadi .
(src)="25"> Τι έχουμε μάθει ;
(trg)="25"> Ho 'sh , bundan nima o 'rgandik ?
(src)="26"> Λοιπόν , τα μωρά σε όλον τον κόσμο είναι αυτό που μου αρέσει να ονομάζω πολίτες του κόσμου ,
(trg)="26"> Butun dunyodagi chaqaloqlar , mening tasvirlashimcha , dunyo fuqarolaridir ;
(src)="27.1"> μπορούν να διακρίνουν τους ήχους όλων των γλωσσών , ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία κάνουμε το πείραμα και τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε .
(src)="27.2"> Και αυτό είναι αξιοσημείωτο , γιατί εγώ κι εσείς δε μπορούμε να το κάνουμε αυτό .
(trg)="27.1"> biz buni qaysi davlatda tekshirayotganimiz va qaysi tilni ishlatayotganimizdan qat 'iy nazar chaqaloqlar hamma tillardagi hamma tovushlarni ajrata oladilar .
(trg)="27.2"> Bu juda ham hayratlanarli , chunki siz va men buni bajara olmaymiz .
(src)="28.1"> Είμαστε ακροατές περιορισμένοι από την κουλτούρα .
(src)="28.2"> Μπορούμε να διακρίνουμε τους ήχους στη δική μας γλώσσα ,
(trg)="28.1"> Bizlar madaniyatga bo 'glanib tinglaguvchilarmiz .
(trg)="28.2"> Bizlar chet tillaridagi tovushlarni emas ,
(src)="29.1"> αλλά όχι αυτές των ξένων γλωσσών .
(src)="29.2"> Το ερώτημα που τίθεται είναι
(trg)="29.1"> faqat o 'z tilimizdagi tovushlarni ajarata olamiz .
(trg)="29.2"> Ho 'sh , shunday savol keladi :
(src)="30"> πότε αυτοί οι πολίτες του κόσμου μετατρέπονται σε ακροατές που περιορίζονται από την κουλτούρα , όπως εμείς .
(trg)="30"> dunyoning shu fuqarolari qachon tilga bog 'liq tinglovchilarga aylanadi ?
(src)="31"> Και η απάντηση : πριν τα πρώτα τους γενέθλια .
(trg)="31"> Javob esa bunday : birinchi tug 'ilgan kunlaridan avval .
(src)="32"> Αυτό που βλέπετε εδώ είναι η επίδοση στην άσκηση του γυρίσματος του κεφαλιού για μωρά που ελέγχθηκαν στο Τόκυο και τις Ηνωμένες Πολιτείες , εδώ στο Σιάτλ , καθώς άκουγαν το " ρα " και το " λα " -- ήχους που είναι σημαντικοί στα Αγγλικά , αλλά όχι στα Ιαπωνικά .
(trg)="32"> Mana bu ko 'rib turganingiz Tokyo va AQSH dagi Seattle shahrida , yapon tili emas , balki ingliz tili uchun muhim bo 'lgan " ra " va " la " tovushlarini tinglaganda , chaqaloqlarning boshni burish bo 'yicha bajargan vazifasi .
(src)="33"> Στην ηλικία των έξι έως οκτώ μηνών , τα μωρά είναι πλήρως ισοδύναμα .
(trg)="33"> Olti oylikdan sakkiz oylikkacha bo 'lgan chaqaloqlar butunlay bir xil .
(src)="34"> Δύο μήνες αργότερα , κάτι καταπληκτικό συμβαίνει .
(trg)="34"> Ikki oy keyin hayratlanarli narsa sodir bo 'ladi .
(src)="35.1"> Τα μωρά στις Η.Π.Α. βελτιώνονται σημαντικά , τα μωρά στην Ιαπωνία χειροτερεύουν , αλλά και οι δυο αυτές ομάδες από μωρά προετοιμάζονται για τη γλώσσα που πρόκειται να μάθουν .
(src)="35.2"> Η ερώτηση λοιπόν είναι , τι συμβαίνει
(trg)="35.1"> AQSH dagi chaqaloqlar bu vazifani ancha yaxshi bajara boshlaydilar , Yaponiyadagi chaqaloqlar esa ancha yomon bajaradilar , lekin chaqaloqlarning bu ikkala guruhi ham ayni o 'zlari o 'rganmoqchi bo 'lgan tilga tayyorlanyar .
(trg)="35.2"> Ho 'sh , savol bunday , bu muhim
(src)="36"> κατά τη διάρκεια αυτού του κρίσιμου διμήνου ;
(trg)="36"> ikki oy mobaynida nima sodir bo 'lyapdi ?
(src)="37"> Αυτή είναι η περίοδος για την ανάπτυξη του ήχου , αλλά τι συμβαίνει εκεί πάνω ;
(trg)="37"> Bu tovush rivojlanishi uchun juda dolzarb davr , ammo u yerda nima sodir bo 'lyapdi ?
(src)="38"> Δύο πράγματα συμβαίνουν .
(trg)="38"> U yerda ikkita narsa sodir bo 'lyapdi .
(src)="39.1"> Το πρώτο είναι ότι τα μωρά μάς ακούν με προσοχή και κρατούν στατιστικά καθώς μας ακούν να μιλάμε -- κρατούν στατιστικά .
(src)="39.2"> Ακούστε τις δύο μητέρες που μιλούν μωρουδίστικα --
(trg)="39.1"> Birinchisi chaqaloqlar bizlarni biror maqsad bilan tinglayapdi , ular bizlarning gapirishimizni tinglab , statistik ma 'lumot olyapdilar -- ha , ular statistic ma 'lumot olyapdilar .
(trg)="39.2"> Chaqaloqlarning tilida gapirayotgan ikkita onaning gapini eshiting --
(src)="40"> την παγκόσμια γλώσσα που χρησιμοποιούμε όταν μιλάμε στα παιδιά -- πρώτα στα Αγγλικά και μετά στα Ιαπωνικά .
(trg)="40"> bu biz yosh bolalar bilan gaplashadigan umumiy til -- birinchisi ingliz tilida va keyingisi yapon tilida .
(src)="41"> ( Βίντεο ) Αγγλίδα Μητέρα : Αα , λατρεύω τα μεγάλα γαλανά μάτια σου -- τόσο όμορφα και γλυκά .
(trg)="41"> ( Video ) Ingliz ona : Oh , sening katta moviy ko 'zlaringni sevaman -- naqadar go 'zal va ajoyib ,
(src)="42"> Γιαπωνέζα Μητέρα : ( Ιαπωνικά ) Patricia Kuhl : Κατά τη διάρκεια της εκφοράς του λόγου , καθώς τα μωρά ακούν αυτό που κάνουν είναι να κρατούν στατιστικά για τη γλώσσα που ακούν .
(trg)="42"> yapon ona : ( yaponchada ) Patricia Kuhl : Nutq hosil qilish paytida , chaqaloqlar tinglaganida , ular eshitayotgan tili haqida statistic ma 'lumotlar olyapdilar .
(src)="43"> Και αυτές οι κατανομές μεγαλώνουν .
(trg)="43"> Bu masofalar ortib boraveradi .
(src)="44"> Και αυτό που μάθαμε είναι ότι τα μωρά είναι ευαίσθητα στα στατιστικά στοιχεία , και τα στατιστικά των Ιαπωνικών και των Αγγλικών είναι πολύ διαφορετικά .
(trg)="44"> Biz chaqaloqlarning statistik ma 'lumotga e 'tiborchan ekanligini anglab yetdik , yapon va ingliz tillarining statistikasi esa bir biridadn juda , juda farq qiladi .
(src)="45"> Στα Αγγλικά υπάρχουν πολλά R και πολλά L
(trg)="45"> Bu chizma-masofa ko 'rsatishi bo 'yicha
(src)="46"> σύμφωνα με την κατανομή .
(trg)="46"> ingliz tilida ko 'p R va L tovushlari bor .
(src)="47"> Η κατανομή των Ιαπωνικών είναι πολύ διαφορετική , όπου βλέπουμε ένα σύνολο από ενδιάμεσους ήχους , γνωστούς σαν το Ιαπωνικό R .
(trg)="47"> Yapon tilidagi tovushlarning tarqalishi butunlay boshqacha , Yaponcha R deb ma 'lum bo 'lgan , bir necha o 'rta tovushlar borligini ko 'rib turibmiz .
(src)="48"> Έτσι λοιπόν , τα μωρά κρατούν τα στατιστικά στοιχεία της γλώσσας και αυτό επηρεάζει τους εγκεφάλους τους - τους μεταβάλλει από πολίτες του κόσμου σε ακροατές που περιορίζονται από την κουλτούρα όπως εμάς .
(trg)="48"> Shunday qilib , chaqaloqlar tilning statistikasini ongiga singdirib oladilar va bu ularning miyalarini o 'zgartiradi ; ularni dunyo fuqarolaridan huddi biz kabi madaniyatga bog 'langan tinglovchilarga aylantiradi .
(src)="49"> Αλλά εμείς ως ενήλικες δεν απορροφούμε πλέον αυτά τα στατιστικά .
(trg)="49"> Ammo , biz o 'smirlar ana o 'sha statistikani bundan buyon ongimizga singdirmayapmiz .
(src)="50"> Οδηγούμαστε από τις αναπαραστάσεις στη μνήμη που δημιουργήθηκαν κατά τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης .
(trg)="50"> Chunki ongimizda rivojlanishning ilk davrida shakllangan tushunchalar bizlarni boshqaradi .
(src)="51"> Αυτό που βλέπουμε εδώ αλλάζει τα μοντέλα μας σχετικά με την κρίσιμη περίοδο .
(trg)="51"> Mana bu ko 'rib turganimiz esa til rivojlanishi uchun dolzarb davr nima haqidaligi bo 'yicha modelimizni o 'zgartiryapdi .
(src)="52"> Με βάση τα μαθηματικά , ισχυριζόμαστε ότι η μάθηση του γλωσσικού υλικού μπορεί να επιβραδύνεται όταν οι κατανομές μας σταθεροποιούνται .
(trg)="52"> Matematik nuqtai nazardan muhokama qilishimiz bo 'yicha bu chizmadagi masofamiz bir tekis bo 'lganda til o 'rganish sekinlashishi mumkin .
(src)="53"> Αυτό δημιουργεί πολλές ερωτήσεις σχετικά με τους δίγλωσσους ανθρώπους .
(trg)="53"> Bu esa ikki tilda gapiruvchi insonlar haqida ko 'p savollarni keltirib chiqaradi .
(src)="54"> Οι δίγλωσσοι πρέπει να κρατούν δύο ομάδες στατιστικών στο μυαλό τους παράλληλα και να τα εναλλάσσουν , το ένα μετά το άλλο , ανάλογα με το σε ποιον μιλάνε .
(trg)="54"> Ikki tilda gapiruvchi insonlar bir paytning o 'zida ikkita statistikani onglarida saqlashi shart va kim bilan gaplashayotganligiga qarab , bitta statistikadan keyin boshqasini almashtirishlari kerak .
(src)="55"> Γι ' αυτό αναρωτηθήκαμε , μπορούν τα μωρά να κρατήσουν τα στατιστικά μιας νέας γλώσσας ;
(trg)="55"> Biz o 'zimizga shunday savol berdik , chaqaloqlar butunlay yangi tilning statistikasini qabul qila oladilarmi ?
(src)="56"> Και το δοκιμάσαμε αυτό εκθέτοντας μωρά από την Αμερική , που δεν είχαν ακούσει ποτέ μια δεύτερη γλώσσα , στη γλώσσα των Μανδαρίνων για πρώτη φορά στην κρίσιμη περίοδο .
(trg)="56"> Buni hech qachon ikkinchi til eshitmagan Amerikalik chaqaloqlarni til rivojlanishining dolzarb paytida ilk bor Mandarin tilini eshittirish orqali sinab ko 'rdik .
(src)="57"> Γνωρίζαμε ότι , όταν ελέγχαμε τους μονόγλωσσους στην Ταϊπέι και το Σιάτλ πάνω στους ήχους της γλώσσας των Μανδαρίνων , έδειξαν τα ίδια αποτελέσματα .
(trg)="57"> Taipei va Seattleda Mandarin tilining tovushlari bo 'yicha bir tilda gapiruvchilarni tekshirganimizda ular huddi shunday nusxani ko 'rsatdi .
(src)="58"> Έξι , οκτώ μήνες , είναι ισοδύναμοι .
(trg)="58"> 6-8 oyliklar butunlay bir xil .
(src)="59"> Δύο μήνες μετά , κάτι απίθανο συμβαίνει .
(trg)="59"> Ikki oy so 'ngra , g 'aroyib narsa sodir bo 'ladi .
(src)="60"> Αλλά είναι τα Ταϊβανέζικα μωρά που βελτιώνονται , όχι αυτά από την Αμερική .
(trg)="60"> Amerikalik chaqaloqlar emas , balki taiwanlik chaqaloqlar tovushlarni ancha yaxshi ajratyapdi .
(src)="61"> Αυτό που κάναμε ήταν να εκθέσουμε μωρά από την Αμερική αυτήν την περίοδο στη γλώσσα των Μανδαρίνων .
(trg)="61"> Shu davrda Amerikalik chaqaloqlarga Mandarin tilini eshitdirdik .