# el/ted2020-1004.xml.gz
# ky/ted2020-1004.xml.gz
(src)="1"> Είμαι εδώ σήμερα για να παρουσιάσω τις φωτογραφίες μου για τους Λακότα .
(trg)="1"> Мен бүгүн бул жерде Лакота жергесинде тартылган сүрөттөрүмдү көрсөтмөкчүмүн .
(src)="2"> Πολλοί θα έχετε ακούσει για τους Λακότα ή τουλάχιστον για τη μεγαλύτερη ομάδα φυλών που ονομάζεται Σιού .
(trg)="2"> Көбүңүздөр Лакота тууралуу мурда уккансыздар , же жок дегенде андан чоңураак уруулар топтору жөнүндө мисалга , Сиу аттуу .
(src)="3"> Οι Λακότα είναι μία από τις πολλές φυλές που εκδιώχθηκαν από τη γη τους και μεταφέρθηκαν ως αιχμάλωτοι σε στρατόπεδα συγκέντρωσης που σήμερα ονομάζονται καταυλισμοί .
(trg)="3"> Лакота уруусу башка бир топ уруулардай эле өз жерлеринен көчүрүлүп согуш абактарынын туткуну болуп калган андай жерлер азыркы мезгилде резервация-корук деп аталат .
(src)="4"> Ο Καταυλισμός Πάιν Ριτζ , το θέμα της σημερινής παρουσίασης , βρίσκεται περίπου 125 χλμ. νοτιοανατολικά των Μαύρων Λόφων της Νότιας Ντακότα .
(trg)="4.1"> Pine Ridge ( Пайн Ридж ) аттуу резервациясы бүгүнкү алып баруумдун темасы болот .
(trg)="4.2"> Бул резервация Түштүк Дакотанын Black Hills ( Блэк Хилз ) деген жеринен болжол менен 120 км чакырым алыстыгында жайгашкан .
(src)="5"> Μερικές φορές μπορεί να το ακούσετε ως Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Αιχμαλώτων Πολέμου Νο 334 και εκεί ζουν τώρα οι Λακότα .
(trg)="5"> Ал жерди кээ бирде дагы 334 номериндеги Согуш Абагынын Туткуну деп аташат , жана ушул жерде азыркы убакта Лакота уруусу жашайт .
(src)="6"> Τώρα , αν έχετε ακούσει για το Κίνημα των Αμερικανών Ινδιάνων ή για τον Ράσελ Μινς , τον Λέοναρντ Πέλτιερ ή την αντίσταση στην Ογκλάλα τότε θα ξέρετε πως το Πάιν Ριτζ είναι το σημείο μηδέν για τα ζητήματα των αυτοχθόνων στις ΗΠΑ .
(trg)="6"> Кана эмесе айткылачы , араңыздарда канчооңор AIM , башкача айтканда Америкалык Түпкүлүктүү Калктын Кыймылы тууралуу уктуңуздар эле же болбосо Russell Means ( Рассел Минз ) тууралуу , же Leonard Peltier ( Леонард Пелтиер ) жөнүндө , же Огалала уругунун бийликтегилер менен болгон тирешүүсүн билсеңиздер анда сиздер Пайн Ридж бул Америкадагы түпкүлүктүү элдин көйгөйлөрүн чечүү боюнча даана ортосу экендигин билесиздер .
(src)="7.1"> Έτσι , μου ζητήθηκε να μιλήσω λίγο σήμερα για τη σχέση μου με τους Λακότα και αυτό είναι κάτι πολύ δύσκολο για μένα .
(src)="7.2"> Επειδή , εάν δεν έχετε ήδη παρατηρήσει το χρώμα του δέρματός μου , είμαι λευκός και αυτό είναι τεράστιο εμπόδιο σε έναν καταυλισμό αυτόχθονων .
(trg)="7.1"> Ошентип биздин бүгүнкү жолугушуубузда менден менин Лакота калкы менен болгон карым-катнашым тууралуу сүйлөп берүүнү суранышкан , а бирок чындыгында ушул жөнүндө сүйлөшүү мен үчүн абдан оор .
(trg)="7.2"> Анткени , эгер сиздер менин денемдин түсүн байкабай калсаңыздар , анда караңыздар , мен ак кишимин , анан бул жагдай Түпкүлүктүү калк резервациясында абдан чоң тоскоолдук болуп эсептелет .
(src)="8"> Θα δείτε πολλούς ανθρώπους στις φωτογραφίες σήμερα
(trg)="8"> Бүгүнкү менин сүрөттөрүмдө сиздер көп адамдарды көрөсүздөр ,
(src)="9"> και έχω έρθει πολύ κοντά με αυτούς , με καλωσόρισαν σαν μέλος της οικογένειας .
(trg)="9"> ал кишилер менен мен аябай жакын мамилелерди түздүм жана алар мени бир туугандай кылып эле тозуп алышты .
(src)="10.1"> Με έχουν πει αδελφό και θείο και με έχουν προσκαλέσει αρκετές φορές μέσα σε μια πενταετία .
(src)="10.2"> Αλλά στο Πάιν Ριτζ ,
(trg)="10.1"> Алар мени ага жана тайаке деп аташып беш жыл бою кайра кайра үйлөрүнө чыкырып жатышты .
(trg)="10.2"> Бирок Пайн Риджде
(src)="11"> θα είμαι πάντα ένας « γουασίτσου »
(trg)="11"> мен ар дайым " Уасишу " деген ысым менен кала берем ,
(src)="12"> και αυτή είναι μια λέξη των Λακότα που σημαίνει : « αυτός που δεν είναι Ινδιάνος » αλλά υπάρχει και άλλη μια ερμηνεία της λέξης που σημαίνει : « αυτός που παίρνει το καλύτερο κομμάτι για τον εαυτό του » .
(trg)="12"> Уасишу Лакота тилиндеги сөз жана ал түпкүлүктүү калк эмес дегенди билдирет , Васишу деген сөздүн дагы бир котормосу " өзүнө эттин эң сонун бөлүгүн алган адамды " билгизет .
(src)="13"> Και σε αυτό θα ήθελα να εστιάσω : σε αυτόν που παίρνει το καλύτερο κομμάτι για τον εαυτό του .
(trg)="13"> Менин сөзүмдүн маңызы мына ушунда - эттин эң сонун бөлүгүн алган адамда болмокчу .
(src)="14"> Σημαίνει απληστία .
(trg)="14"> Бул ач көздүктү билдирет .
(src)="15"> Ας κοιτάξουμε γύρω στο ακροατήριο σήμερα .
(trg)="15"> Мына ушул аудиторияда олтургандарды карагылачы .
(src)="16"> Είμαστε σε ένα ιδιωτικό σχολείο στην αμερικανική Δύση , καθόμαστε σε κόκκινες βελούδινες καρέκλες με χρήματα στις τσέπες μας .
(trg)="16"> Биз мына Батыш Америкадагы жеке университеттеринде окуйбуз , азыр олтурганыбыз болсо кызыл тукабадан жабылган олтургучтар чөнтөктөрүбүздө тыйыныбыз жетиштүү .
(src)="17"> Και αν κοιτάξουμε τις ζωές μας , έχουμε όντως πάρει το καλύτερο κομμάτι για τους εαυτούς μας .
(trg)="17"> Биздин жашоолорубузду карасаңыздар , биз чындыгында эле эттин эң сонун бөлүктөрүн алганбыз .
(src)="18"> Έτσι , ας δούμε σήμερα μερικές φωτογραφίες ανθρώπων που έχασαν για να κερδίσουμε εμείς και καθώς βλέπετε τα πρόσωπα αυτών των ανθρώπων να ξέρετε πως αυτές δεν είναι απλά εικόνες των Λακότα αλλά αντιπροσωπεύουν όλες τις αυτόχθονες φυλές .
(trg)="18"> Келгилечи бүгүн бул сүрөттөргө көңүл буралы көп нерселерге жетишсиз болгон адамдардын өмүрлөрүн көрөлү , аларды билели жана ал адамдардын беттерин көргөн сайын бул жалаң гана Лакота калкынын элестери эмес , бул баардык түпкүлүктүү калктын мүдөөсүн үчүн турган эл экендигин түшүнөлү .
(src)="19"> Σε αυτό το κομμάτι χαρτί είναι η ιστορία όπως την έμαθα από τους φίλους μου και την οικογένειά μου που ανήκουν στη φυλή των Λακότα .
(trg)="19"> Бул жөнөкөй кагаздын бетинде мен көргөн тарых барактары жана мен аны Лакота досторуман жана үй-бүлөмөн үйрөндүм .
(src)="20"> Ακολουθεί μια χρονολογική καταγραφή συνθηκών που υπογράφηκαν και συνθηκών που παραβιάστηκαν και σφαγών που χαρακτηρίστηκαν ως μάχες .
(trg)="20"> Бул тарых барактары сүйлөшүлгөн жана бузулган келишимдерге согуш деп көз боемочулук болгон кыргын болгон окуялар менен белгилүү .
(src)="21.1"> Θα ξεκινήσω από το 1824 .
(src)="21.2"> Αυτό που είναι γνωστό ως το Γραφείο των Ινδιάνικων Υποθέσεων
(trg)="21.1"> Мен 1824 жыл менен баштаймын .
(trg)="21.2"> Түпкүлүктүү калк менен иштөө деп белгилүү болгон бөлүм
(src)="22"> είχε δημιουργηθεί εντός του Υπουργείου Πολέμου γεγονός που σημάδεψε από νωρίς με ένα τόνο επιθετικότητας τις διαπραγματεύσεις μας με τους αυτόχθονες Αμερικανούς .
(trg)="22"> Согуш Департаментинин карамагында ачылып , баскынчылыктын баштапкы деңгээлин Түпкүлүктүү калк менен боло турган кызматташтыкта белгилеп койгон .
(src)="23"> 1851 : Λαμβάνει χώρα η πρώτη συνθήκη του Φορτ Λάραμι η οποία όρισε ξεκάθαρα τα όρια του Έθνους των Λακότα .
(trg)="23"> 1851 жыл : Форд Ларами биринчи келишимине кол коюлган , ал болсо Лакота Улутунун чек аралырын так белгилешкен .
(src)="24"> Σύμφωνα με τη συνθήκη αυτά τα εδάφη αποτελούσαν ένα κυρίαρχο έθνος .
(trg)="24"> Келишимге ылайык , ошол жерлер эгемендүү улуттун жерлери деп эсептелет .
(src)="25"> Αν τα σύνορα της συνθήκης διατηρούνταν και υπάρχει νομική βάση πως θα έπρεπε να διατηρηθούν -- τότε έτσι θα φαίνονταν οι ΗΠΑ σήμερα .
(trg)="25"> Эгер келишимдеги чек аралар ошол бойдон калганда - жана ошол мыйзам негиздерине ылайык ошондой эле болушу абзел - анда бүгүнкү күндөрү Кошмо Штаттары мындай болмок .
(src)="26"> 10 χρόνια αργότερα ,
(trg)="26"> 10 жылдан кийин ,
(src)="27"> το νομοθετικό διάταγμα Homestead Act υπογεγραμμένο από τον πρόεδρο Λίνκολν απελευθερώνει ένα κύμα λευκών εποίκων στα αυτόχθονα εδάφη .
(trg)="27"> Линкольн Президенти Homestead Act ( Хоумстед Экт ) аттуу мыйзамды чыгарат , ага ылайык Түпкүлүктүү калктын жерлерине көптөгөн ак кишилер отурукташат .
(src)="28"> 1863 : Μια εξέγερση των Σάντε Σιού στη Μινεσότα καταλήγει με το κρέμασμα 38 ανδρών Σιού , τη μεγαλύτερη μαζική εκτέλεση στην ιστορία των ΗΠΑ .
(trg)="28"> 1863 : Минесота жерлеринде Санти Сиу калкынын көтөрүлүшү 38 Сиу адамдарын асып өлтүрүү менен аяктап , Ошол мезгилдеги Кошмо Штаттарынын эң чоң жазалоолорунан болот .
(src)="29"> Η εκτέλεση διατάχθηκε από τον πρόεδρο Λίνκολν μόνο δύο μέρες μετά από την υπογραφή της Διακήρυξης για τη Χειραφέτηση των Μαύρων .
(trg)="29"> Бул жазалоо Линкольн Президентинин буйругу болгон да ал эми ага чейин эки күн мурун Линкольн укуктарды теңдетүүгө багытталган Emancipation Proclamation ( Имансипейшн прокламейшн ) аттуу мыйзамга кол койгон болчу .
(src)="30.1"> 1866 , η έναρξη του διηπειρωτικού σιδηροδρόμου , μια νέα εποχή .
(src)="30.2"> Σφετεριστήκαμε γη για δρόμους και τρένα
(trg)="30.1"> 1866 жылы трансматериктик темир жолун куруу - жаңы заманы башталат .
(trg)="30.2"> Биз бул темир поездер үчүн жана ал жолдорду кыскартыш үчүн
(src)="31"> ώστε να κόψουμε δρόμο μέσα από την καρδιά του Έθνους των Λακότα .
(trg)="31"> жергиликтүү Лакота калкынын жерлерин тартып алдык .
(src)="32"> Οι συνθήκες εκπαραθυρώθηκαν .
(trg)="32"> Келишимдердин дээрлик баардыгы ыргытылган болчу .
(src)="33.1"> Ως απάντηση , τρεις φυλές υπό τον αρχηγό των Λακότα Κόκκινο Σύννεφο επιτέθηκαν και νίκησαν τον αμερικανικό στρατό αρκετές φορές .
(src)="33.2"> Θέλω να επαναλάβω αυτό το σημείο .
(trg)="33.1"> Ошондуктан Лакота калкынын үч уруулары чогулуп Кызыл Булут аттуу башчынын астында Кошмо Штаттардын аскер күчтөрүнө бир топ ирет чабуул жасап аларды утушат .
(trg)="33.2"> Мен ушул жерди кайталагым келет .
(src)="34"> Οι Λακότα νίκησαν τον αμερικανικό στρατό .
(trg)="34"> Лакота Кошмо Штат аскерлерин утат .
(src)="35"> 1868 : Η δεύτερη συνθήκη του Φορτ Λάραμι ξεκάθαρα εγγυάται την κυριαρχία του Μεγάλου Έθνους των Σιού και την ιδιοκτησία των Λακότα επί των ιερών Μαύρων Λόφων .
(trg)="35"> 1868 : Экинчи Форд Ларами келишими Улуу Сиу Улутунун эгемендүүлүгүнө даана кепилдик берет жана Лакота элинин Black Hills ( Блэк Хилз ) аттуу сыйык жерлерине ээ экендигин көрсөтөт .
(src)="36.1"> Η κυβέρνηση υπόσχεται επίσης γη και δικαιώματα κυνηγιού στις γύρω πολιτείες .
(src)="36.2"> Υποσχεθήκαμε πως η περιοχή Πάουντερ Ρίβερ
(trg)="36.1"> Жана ошондой эле Кошмо Штат өкмөтү Лакота элине алардын жанында жайгашкан штаттарындагы башка жерлер боюнча жана уучулук боюнча укуктарын берүүгө сөз берет .
(trg)="36.2"> Биз мындан ары Powder River ( Паудер Ривер ) аймагы
(src)="37"> θα ήταν στο εξής κλειστή για όλους τους λευκούς .
(trg)="37"> ак адамдардын баардыгына жабылат деген убада бердик .
(src)="38"> Η συνθήκη έδειχνε να αποτελεί ξεκάθαρη νίκη για το Κόκκινο Σύννεφο και τους Σιού .
(trg)="38"> Ошентип бул келишим Кызыл Булут менен Сиу үчүн чоң утуш болду .
(src)="39"> Στην πραγματικότητα , ήταν ο πρώτος πόλεμος στην Αμερικανική ιστορία όπου η κυβέρνηση διαπραγματεύτηκε μια συνθήκη στην οποία υποχώρησε σε όλες τις απαιτήσεις του εχθρού .
(trg)="39"> Чындыгында , Американын тарыхына таянсак жергиликтүү Америка өкмөтү тарыхта бир гана жолу ушул согушта тынчтык сүйлөшүүлөрун жүргүзүп душмандын баардык талаптарына баш ийген .
(src)="40"> 1869 : Ολοκληρώνεται ο διηπειρωτικός σιδηρόδρομος .
(trg)="40"> 1869 : Трансматериктик темир жолунун салыныша аяктады .
(src)="41"> Άρχισε να μεταφέρει , μεταξύ άλλων , μεγάλο αριθμό κυνηγών οι οποίοι ξεκίνησαν να σκοτώνουν βουβάλια μαζικά εξαφανίζοντας την πηγή τροφής , ιματισμού και στέγης για τους Σιου .
(trg)="41"> Бул жол менен ары бери көп нерселер ташылып , алар менен кошо көптөгөн аңчылар да жүргүнчү болушуп буфало , жапайы букаларга , аңчылык кылышып , букалар менен дүн сатуулук боюнча ишкердүүлүктү башташты , жана аны менен бирдикте Сиу элинин азык-түлүк жана кийим-кечелер булактарын жойушту .
(src)="42"> 1871 : Η Πράξη για την Ενσωμάτωση των Ινδιάνων θέτει όλους τους Ινδιάνους υπό την κηδεμονία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης .
(trg)="42"> 1871 : Түпкүлүктүү калк боюнча бөлүштүрүү актысы бүтүн түпкүлүктүү калкты федералдык өкмөткө көз карандуу болгон чөлкөмдөргө айландырды .
(src)="43"> Επιπρόσθετα , ο στρατός εκδίδει διαταγές οι οποίες απαγορεύουν στους δυτικούς Ινδιάνους να φεύγουν από τους καταυλισμούς .
(trg)="43"> Буга кошумча атайын аскердик буйрук чыгарылып батыштык түпкүлүктүү калк резервациялардан тышка чыкпоого тыйуу салынат .
(src)="44"> Όλοι οι δυτικοί Ινδιάνοι από εκείνη τη στιγμή είναι πλέον αιχμάλωτοι πολέμου .
(trg)="44"> Бүтүндөй батыштык түпкүлүктүү калк ошол убакыттан баштап азыркы заманга чейин согуштун абактарында калуудо .
(src)="45"> Επίσης το 1871 σταματάμε να συνάπτουμε συνθήκες .
(trg)="45"> 1871 жылы биз ошондой эле келишимдерди түзүү адатын токтоттук .
(src)="46"> Το πρόβλημα τους ήταν πως αντιμετώπιζαν τις φυλές ως κυρίαρχα κράτη και δεν μπορούσαμε να το δεχτούμε ,
(trg)="46"> Анткени келишимдер боюнча уруулар эгемендүү улут катары жашашмак , бирок биз болсо андайды каалабайт элек ;
(src)="47"> είχαμε άλλα σχέδια .
(trg)="47"> бизде башкача көз караштар бар болчу .
(src)="48"> 1874 : Ο στρατηγός Τζορτζ Κάστερ ανακοινώνει την ανακάλυψη χρυσού στη γη των Λακότα , συγκεκριμένα στους Μαύρους Λόφους .
(trg)="48"> 1874 : George Custer ( Жорж Кастер ) генералы Лакота жергесинде алтын кендери табылгандыгы тууралуу жарыя салып чыкты , ал кендер өзгөчө Black Hills ( Блэк Хилз ) жергесинде болгону айтылды .
(src)="49"> Το νέο προκαλεί μια εισροή λευκών εποίκων στη γη του Έθνους των Λακότα .
(trg)="49"> Алтындын бар экендиги Лакота улутунун айланасына ак адамдардын көптөгөн санда көчүп келүүсүнө алып келди .
(src)="50"> Ο Κάστερ εισηγείται πως το Κογκρέσο πρέπει βρει ένα τρόπο να ξεμπερδεύει με τις συνθήκες με τους Λακότα το συντομότερο δυνατόν .
(trg)="50"> Кастер Конгресске атайын сунуш киргизет ага ылайык Лакота менен болгон келишим тез аранын ичинде токтотулуш кажети белгиленет .
(src)="51"> 1875 : Ξεκινά ο πόλεμος των Λακότα λόγω της παραβίασης της συνθήκης του Φορτ Λάραμι .
(trg)="51"> 1875 : Лакота согушу башталат анын негизги себеби болуп Форт Ларами келишиминин бузулушу болот .
(src)="52"> 1876 : Στις 26 Ιουλίου καθώς πήγαινε να επιτεθεί σε ένα χωριό των Λακότα η 7η Μονάδα Ιππικού του Κάστερ συνετρίβη στην μάχη του Λιτλ Μπιγκ Χορν .
(trg)="52"> 1876 : Июль айынын 26сы Лакота кыштагын чалгындоо аракетинде Кастердин 7чи кавалерия бөлүгү талкаланат да бул кармаш Little Big Horn ( литл биг хорн ) - Кичинекей Чоң Мүйүз атына конот .
(src)="53"> 1877 : Ο μεγάλος αρχηγός και πολεμιστής των Λακότα ονόματι Τρελό Άλογο παραδίδεται στο Φορτ Ρόμπινσον .
(trg)="53"> 1877 : Crazy Horse ( крейзи хорз ) аттуу Лакота элинин мыкты берени жана башчысы Форт Робинзон жергесинде курчалат .
(src)="54"> Αργότερα θα σκοτωθεί ενώ έχει συλληφθεί .
(trg)="54"> Кийинчерек ал түрмөдөн өлтүрүлөт .
(src)="55"> Το 1877 είναι επίσης η χρονιά που βρήκαμε το τρόπο να παρακάμψουμε τις συνθήκες του Φορτ Λάραμι .
(trg)="55"> Ошол эле 1877 жылы биз дагы бир амал таап Форт Ларами келишдерин одоно буздук .
(src)="56.1"> Μια νέα συμφωνία παρουσιάστηκε στους αρχηγούς των Σιού υπό την εκστρατεία που έμεινε γνωστή ως « πουλάτε ή πεινάτε » .
(src)="56.2"> Υπογράψτε το χαρτί αλλιώς δεν υπάρχει τροφή για τη φυλή σας .
(trg)="56.1"> Биз Сиу башчыларына жана аттуу-баштууларына жаңы келишим тартууладык ал келишим " сат же ачкалыкта кал " деген маанайда болгон .
(trg)="56.2"> Келишимге кол коюуу же болбосо урууң азык-түлүксүз калат деген шарттар коюлат .
(src)="57"> Μόνο το 10 % του ενήλικου ανδρικού πληθυσμού υπέγραψε .
(trg)="57"> Ал келишимдерге калктагы улуулардын 10 пайызы гана кол коет .
(src)="58"> Η συνθήκη του Φορτ Λάραμι απαιτούσε την υπογραφή τουλάχιστον των τριών τετάρτων της φυλής για να εκχωρηθεί γη .
(trg)="58"> Форт Ларами келишимине ылайык уруунун жок дегенде үчтөн же төрттөн бир бөлүгү жерлерди берүү үкугуна ээ болгон .
(src)="59"> Το συγκεκριμένο άρθρο προφανώς αγνοήθηκε .
(trg)="59"> Албетте келишимдеги бул берене жокко салынган .
(src)="60"> 1887 : Η Πράξη Ντοζ , η πράξη γενικής κατανομής .
(trg)="60"> 1887 : Dawes ( Доуз ) актысы .
(src)="61"> Η κοινή ιδιοκτησία στα εδάφη των καταυλισμών τελειώνει .
(trg)="61"> Резервациядагы жерлерге болгон коомдук менчиктик аяктайт .
(src)="62"> Οι καταυλισμοί διαχωρίζονται σε 160 τμήματα τεσσάρων στρεμμάτων έκαστο και διανέμονται σε μεμονωμένους Ινδιάνους με τα εδάφη που περισσεύουν να παύουν να τους ανήκουν .
(trg)="62"> Резервациялар 160 акр өлчөмдөгү бөлүкчө жерлерине бөлүнүп түпкүлүктүү калкка бөлүштүрүлөт жана калган үлүш жерлердин баары жоюлат .
(src)="63"> Οι φυλές έχασαν εκατομμύρια στρέμματα .
(trg)="63"> Ошентип , уруулар миллиондогон акр өлчөмдөгү жерлерден ажырайт .
(src)="64"> Το αμερικανικό όνειρο της ιδιωτικής ιδιοκτησίας γης αποδείχθηκε πως ήταν ένας έξυπνος τρόπος να διαχωρίσουν τους καταυλισμούς ώσπου να μη μείνει τίποτα .
(trg)="64"> Америкалык жерге болгон жеке менчик кыялдануу ушундай амал жолу аркылуу келип резервация жерлеринен эч нерсе калмайынча бөлүштүрүлө берген .
(src)="65"> Αυτή η κίνηση κατέστρεψε τους καταυλισμούς και διευκόλυνε την περαιτέρω υποδιαίρεση και πώλησή τους με την πάροδο κάθε γενιάς .
(trg)="65"> Биринчиден , көчүп келүү резервацияларды талкалаган , жана аны андан ары бөлүштүрүп , майдалап сатуу муундан муунга улана берген .
(src)="66"> Η περισσότερη από την περισσευούμενη γη και πολλά αγροτεμάχια εντός των συνόρων των καταυλισμών ανήκουν τώρα σε λευκούς αγρότες .
(trg)="66"> Көпчүлүк үлүш жерлер жана резервациялардын чегинде жайгашкан көптөгөн жеке жерлер азыркы убакта ак фермерлердин колунда .
(src)="67"> Για άλλη μια φορά , η μερίδα του λέοντος πήγε στους γουασίτσου .
(trg)="67"> Кайрадан жакшы жерлерге Уасишу ээ болду .
(src)="68"> Το 1890 , μια χρονιά που θεωρώ ως τη σημαντικότερη σε αυτήν την παρουσίαση ,
(trg)="68"> 1890 жыл менин оюмча бул слайттардын арасында эң маанилүү күн .
(src)="69.1"> είναι η χρονιά της σφαγής στο Γούντεντ Νι ( τραυματισμένο γόνατο ) .
(src)="69.2"> Στις 29 Δεκεμβρίου
(trg)="69.1"> Бул жылы Wounded Knee ( Вундид Нии ) аттуу кандуу коогалаңы болгон .
(trg)="69.2"> Декабрдын 29нда
(src)="70"> αμερικανικά στρατεύματα περικύκλωσαν μια κατασκήνωση των Σιού και κατακρεούργησαν τον αρχηγό Μεγάλο Πόδι και 300 αιχμαλώτους πολέμου χρησιμοποιώντας ένα νέο ταχυβόλο , το οποίο έριχνε εκρηκτικά βλήματα , ονόματι Χότσκινς .
(trg)="70"> Америкалык аскерлер Вундид Нии булуңунда Сиу эли жайгашкан айылды курчоого алат жана Big Foot ( Биг Фуд ) аттуу эл башчысы менен бирдикте 300дөй жергиликтүү калкты аёсуз өлтүрүшөт , бул кандуу окуяда аскерлер жаңы куралды колдонушат ал автоматтык октор менен атылган Hotchkiss ( Хотчкис ) аттуу мылтыгы болгон .
(src)="71"> Για αυτήν την κατ ' ευφημισμόν μάχη 20 Μετάλλια Τιμής για ανδρεία δόθηκαν από το Κογκρέσο στην 7η Μονάδα Ιππικού .
(trg)="71"> Бул салгылашуу деп аталган өлтүрүүлөр үчүн 20 Конгресстик эрдик үчүн медалдар 7чи кавалериянын жоокерлерине берилген .
(src)="72"> Μέχρι σήμερα είναι τα περισσότερα Μετάλλια Τιμής που έχουν δοθεί ποτέ σε μία μάχη .
(trg)="72"> Бүгүнкү күндө , салгылашуулардын арасындагы эң жогорку дэңгээлде ыйгарылган бул медал чоң сыйлыктуу медал болуп эсептелет .
(src)="73"> Περισσότερα δόθηκαν για την αδιάκριτη σφαγή γυναικών και παιδιών παρά σε οποιαδήποτε μάχη στον Ά Παγκόσμιο Πόλεμο , στον ΄ Β Παγκόσμιο Πόλεμο , στην Κορέα , στο Βιετνάμ , στο Ιράκ ή στο Αφγανιστάν .
(trg)="73"> Мына ушул медалдардын көпчүлүгү аялдар менен жаш балдарды ырайымсыз жок кылуу үчүн берилген мындай сыймыка жетүү Биринчи Дүйнөлүк согушта да , Экинчи Дүйнөлүк согушта да , Корея , Вьетнам , Ирак жана Афганистан согуштарында да болгон эмес .
(src)="74"> Η σφαγή στο Γούντεντ Νι θεωρείται το φινάλε των πολέμων με τους Ινδιάνους .
(trg)="74"> Вундид Нии кандуу коогалаңы түпкүлүктүү калктын согушунун аяктоосу деп эсептелет .
(src)="75"> Κάθε φορά που επισκέπτομαι την τοποθεσία του ομαδικού τάφου στο Γούντεντ Νι δεν τον αντιλαμβάνομαι απλά ως έναν τάφο για τους Λακότα ή για τους Σιού αλλά ως έναν τάφο για όλους τους αυτόχθονες λαούς .
(trg)="75"> Мен кайсыл гана жактагы Вундид Нииде каза тапкандардын жайларына барбайын , мен ал жайларды жалаң гана Лакота же Сиу элдердики эмес бирок баардык түпкүлүктүү элдердин жайларындай көрөм .
(src)="76"> Το Μαύρο Ελάφι , ο σοφός εκείνος άνδρας , είπε : « Δεν ήξερα τότε πόσα είχαν χαθεί .
(trg)="76"> Black Elk ( Блэк Илк ) аттуу ыйык киши айткан бир сөз бар , " Ошондо эмне жок болуп , түгөнгөндүгүн мен билбей калдым .
(src)="77"> Όταν τώρα κοιτάζω πίσω από την απόσταση της γέρικης ηλικίας μου , μπορώ ακόμα να δω σφαγιασμένα πτώματα γυναικών και παιδιών , στοιβαγμένα και σκορπισμένα στο χώμα κατά μήκος της κυρτής βαθιάς κοιλάδας τόσο ξεκάθαρα όσο τα είδα με τα μάτια της νιότης μου .
(trg)="77"> Азыркы карыган жашымда артымды кылчайып караганымда Баягы өтүп кеткен аялдар менен жаш балдардын ар тарапта үйүлүп жаткан денелери кадимки эле ийилген капчыгайды бойлоп мен аларды көргөндө сайды көргөндөй болуп алардын жаш көздөрү элесимде .
(src)="78"> Και μπορώ να δω πως κάτι ακόμα πέθανε σε εκείνη τη ματωμένη λάσπη και θάφτηκε στη χιονοθύελλα .
(trg)="78"> Ошол кандуу жерде дагы башка нерсе түбөлүко жок болгондугун көрөм ал ажал октору менен кошо жерге көмүлгөн .
(src)="79"> Το όνειρο ενός λαού πέθανε εκεί ,
(trg)="79"> Ал адамдардын келечеке болгон тилектери жок болгон ,
(src)="80"> και ήταν ένα όμορφο όνειρο » .
(trg)="80"> жана ал тилектер аябай сонун болгон . "
(src)="81"> Με αυτό το γεγονός ξεκινά μια νέα εποχή στην ιστορία των αυτοχθόνων Αμερικάνων .
(trg)="81"> Бүгүнкү күн менен Түпкүлүктүү Америка Элинин тарыхында жаңы доор пайда болду .
(src)="82.1"> Όλα πλέον μπορούν να υπολογιστούν πριν και μετά το Γούντεντ Νι .
(src)="82.2"> Επειδή αυτή ήταν η στιγμή , με τα δάχτυλα στη σκανδάλη των Χότσκινς , που η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανοιχτά διακήρυξε τη θέση της για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων .
(trg)="82.1"> Баардык нерселерди ченесе болот Вундид Нии окуясына чейин жана андан кийин .
(trg)="82.2"> Анткени накта ошол учурда Хотчкисс мылтыктарын мээлеп туруп Америка өкмөтү түпкүлүктүү калктын укуктарына болгон көз карашын ачык көрсөткөн .
(src)="83.1"> Είχαν κουραστεί από τις συνθήκες .
(src)="83.2"> Είχαν κουραστεί από τους ιερούς λόφους .
(trg)="83.1"> Анткени алар келишимдерден чарчаган .
(trg)="83.2"> Алар ыйык дөбөлөрдөн чарчаган .
(src)="84"> Είχαν κουραστεί από τους χορούς των φαντασμάτων .
(trg)="84"> Алар арбак бийлеринен чарчаган .
(src)="85"> Και είχαν κουραστεί από τους μπελάδες που προκαλούσαν οι Σιού .
(trg)="85"> Иши кылса алар Сиу элинин келип чыккан баардык ыңгайсыздыктарга чарчаган .
(src)="86"> Έτσι έφεραν τα κανόνια .
(trg)="86"> Ошондуктан алар түпкүлүктүү калкка өзүлөрүнүн эрежелерин алып келишкен .
(src)="87"> " Θες να είσαι Ινδιάνος τώρα ; " , είπαν , με το δάχτυλο στη σκανδάλη .
(trg)="87"> " Мындан ары силер Түпкүлүктүү калк - Indian ( Индиан ) " болосуңар деп , мылтыктары менен жергиликтүү калкты мээлеп маселени чечишкен .
(src)="88"> 1900 : Ο πληθυσμός των Ινδιάνων της Αμερικής έφτασε σε χαμηλό σημείο , λιγότερο από 250.000 άτομα , συγκριτικά με τα περίπου 8 εκατομμύρια του 1492 .
(trg)="88"> 1900 : Америкадагы Түпкүлүктүү калктын саны эң төмөнкү дэңгээлге жетти - 250,000 ден аз болду , салыштырып келгенде бул калк 1492 жылы 8 миллиондогон санды түзгөн .
(src)="89"> Προχωράμε γρήγορα μπροστά στο χρόνο .
(trg)="89"> Шумдук ылдамдыктагы көрсөткүч .
(src)="90"> 1980 : Ανακοινώνεται από το Ανώτατο Δικαστήριο η ετυμηγορία για την πιο μακρόχρονη δίκη στην ιστορία της Αμερικής , αυτής του Έθνους των Σιού εναντίον των ΗΠΑ .
(trg)="90"> 1980 : Америка тарыхындагы эң чоң убакытка созулган сот Сиу улуту менен Америка Кошмо Штаттарынын ортосундагы мамилени териштирип Американын Жогорку Соту тарабынан каралган .
(src)="91"> Το δικαστήριο αποφάσισε πως όταν οι Σιού αποίκησαν εκ νέου στους καταυλισμούς και εφτά εκατομμύρια στρέμματα της γης τους απελευθερώθηκαν για χρυσοθήρες και αγρότες , οι όροι της δεύτερης συνθήκης του Φορτ Λάμαρι παραβιάστηκαν .
(trg)="91"> Соттун чечими боюнча , Сиу элин резервация жерлерине көчүрүү жана алардын жети миллион акр чакырымдагы жерлери жер изилдөөчүлөр жана отурукташа турган көчмөндөр үчүн берилгени Форд Ларами экинчи келишиминин шарттарынын одоно бузулгандыгы тууралуу тыянак чыгарган .
(src)="92.1"> Το δικαστήριο δήλωσε πως οι Μαύροι Λόφοι καταλήφθηκαν παρανόμως και πως η αρχική τιμή προσφοράς συν το επιτόκιο θα έπρεπε να πληρωθούν στο Έθνος των Σιού .
(src)="92.2"> Σαν αποζημίωση για τους Μαύρους Λόφους
(trg)="92.1"> Сотко ылайык Блэк Хилз жерлери мыйзамсыз түрдө тартылып алынган жана ал жерлердин алгачкы баасына пайыз кошулуп Сиу улутуна толук бойдон төлөнүшү керек деген тыянак чыгарылат .
(trg)="92.2"> Блэк Хилз үчүн төлөнө турган акы катары
(src)="93"> το δικαστήριο επιδίκασε μόνο 106 εκατ. δολάρια στο Έθνος των Σιού .
(trg)="93"> Сот 106 миллион гана долларды Сиу улутуна берилсин деп чечим чыгарат .
(src)="94"> Οι Σιού αρνήθηκαν τα χρήματα με το σύνθημα « Οι Μάυροι Λόφοι δεν είναι για πούλημα » .
(trg)="94"> Сиу эли ал акчадан баш тартат жана " Блэк Хилз жерлери сатылбайт " деген ураан менен кала берет .
(src)="95"> 2010 : Στατιστικές σχετικά με τον σημερινό γηγενή πληθυσμό , πάνω από έναν αιώνα μετά τη σφαγή στο Γούντεντ Νι , αποκαλύπτουν την κληρονομιά του αποικισμού , της αναγκαστικής μετανάστευσης και της παραβίασης των συνθηκών .
(trg)="95"> 2010 : Бүгүнкү күндөгү Түпкүлүктүү калктын статистикасы , Вундид Нии коогалаңынан бир кылым убакыттан кийин , колониялык мурастын ачыка чыгышы , зомбулуктап элди көчүрүү жана келишимдердин одоно бузулган окуяларга бай болду .
(src)="96"> Η ανεργία στον ινδιάνικο Καταυλισμό Πάιν Ριτζ κυμαίνεται μεταξύ του 85 και 90 τοις εκατό .
(trg)="96"> Пайн Ридж Түпкүлүктүү калктын резервациясындагы жумушсуздук 85 жана 90 пайыз ортосунда белгиленет .
(src)="97.1"> Το γραφείο στέγασης αδυνατεί να χτίσει νέα κτίρια και τα υπάρχοντα καταρρέουν .
(src)="97.2"> Πολλοί είναι άστεγοι
(trg)="97.1"> Америкадагы үй-жай менен камсыз кылуу кызматы жаңы үйлөрдү сала албайт , ал эми азыркы турган турак жайлар акырындан кыйрап жатышат .
(trg)="97.2"> Көпчүлүк эл үй-жайсыз ,
(src)="98"> και αυτοί που έχουν σπίτια στοιβάζονται σε κτίρια που σαπίζουν , έως και πέντε οικογένειες .
(trg)="98"> ал эми үйлөрү барлар чирип бара жаткан имараттарда беш үй-бүлөөгө чейин жашашат .
(src)="99"> 39 % των σπιτιών στο Πάιν Ριτζ δεν έχουν ηλεκτροδότηση .
(trg)="99"> Пайн Ридждеги 39 пайыз үйлөрүндө свет жок .
(src)="100"> Τουλάχιστον το 60 % των σπιτιών στον καταυλισμό είναι κατακλυσμένα από μούχλα .
(trg)="100"> Резервациядагы дээрлик 60 пайыз үйлөр көк дат менен капталган .