# el/ted2020-10.xml.gz
# ku/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> Αν και δικαιολογημένοι οι φόβοι για το AIDS και τη γρίπη των πουλερικών -- και πρόκειται να ακούσουμε στη συνέχεια μια ενδιαφέρουσα ομιλία για αυτό το θέμα από τον Δρ. Μπρίλιαντ -- Θα ήθελα να μιλήσω για μια άλλη πανδημία , η οποία είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις , ο διαβήτης , η υπέρταση -- οι οποίες μπορούν να προληφθούν στο 95 τοις εκατό των ανθρώπων , απλά αλλάζοντας δίαιτα και τρόπο ζωής .
(trg)="1"> لەگەڵ ئەو هەموو گرنگیدانە بە نەخۆشی ئایدز و ئەنفلۆنزای باڵندە هەندێک زانیاری تر لەو بارەیەوە دەبیستین لە لایەن زانای بلیمەت ، دکتۆر بریلیانت دەمەوێت باس لە چەند نەخۆشی یەکی تریش بکەم ، لەوانە نەخۆشی دڵ و مولولەکانی خوێن ، شەکرە و هەروەها بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن کە هەموو ئەم نەخۆشیانە دەکرێت ڕیگریان لێ بکرێت لانی کەم لە % ٩٥ ی خەڵکی دا تەنها بە گۆڕینی سیستمی خۆراکیان و شیوازی ژیانیان
(src)="2.1"> Αυτό που συμβαίνει είναι , ότι μιλάμε για μια παγκοσμοιοποίηση των παθήσεων .
(src)="2.2"> Παγκοσμίως οι άνθρωποι τρώνε όπως εμείς , ζούνε όπως εμείς και πεθαίνουν όπως εμείς .
(src)="2.3"> Στη διάρκεια μια γενιάς , για παράδειγμα , οι Ασιάτες άρχισαν , από εκεί που είχαν ένα από τους μικρότερους δείκτες καρδιακών παθήσεων , παχυσαρκίας και διαβήτη , να έχουν πλέον έναν από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως .
(src)="2.4"> Στην Αφρική οι θάνατοι από καρδιαγγειακές παθήσεις είναι ίσοι με τους θανάτους από AIDS στις περισσότερες των χωρών .
(trg)="2"> ئەوەی کە ڕوو دەدات ئەوەیە کە نەخۆشییەکان بە جیهانی بوون ، چونکە خەڵکی وەک ئێمە نان دەخۆن ، وەک ئێمە دەژین ، هەروەها وەک ئێمەش دەمرن بە تایبەتی لە نەوەیەکی دیاری کراودا ، بۆ نمونە ئاسیا لە نزمترین ئاستی ڕێژەی نەخۆشییەکانی دڵ و قەڵەوی و شەکرەوە گۆڕدرا بۆ بەرزترین ئاست . لە ئەفریقاش ڕێژەی نەخۆشییەکانی دڵ یەکسانە بە ڕێژەی قوربانیانی ئایدز و ئەنفلۆنزای باڵندە لە زۆربەی وڵاتاندا
(src)="3"> Υπάρχει ωστόσο η δυνατότητα να κάνουμε αλλαγές οι οποίες θα επηρεάσουν τις ζωές εκατομυρίων ανθρώπων , πραγματοποιώντας προληπτική ιατρική σε παγκόσμια κλίμακα
(trg)="3"> کەواتە ئێمە ماوەیەکی کاتی ناسکمان هەیە ، کە پێویستە لەسەرمان گۆڕانکارییەکی گرنگ درووست بکەین کە بتوانێت کاریگەری لەسەر ژیانی ملیۆنەها کەس درووست بکات هەروەها کار بکەین لەسەر شیوازێکی پزیشکی لە پێوەرێکی جیهانی دا
(src)="4"> Οι παθήσεις της καρδιάς και των αρτηριών σκοτώνουν περισσότερους ανθρώπους -- όχι μόνο σε αυτήν την χώρα , αλλά παγκοσμίως -- απ 'ό , τι όλες οι άλλες παθήσεις μαζί , και το κυριότερο είναι ότι μπορούν να προληφθούν .
(trg)="4"> نەخۆشییەکانی دڵ و خوێن ، تا ئێستاش زیاتر و زیاتر خەڵک دەکوژن نەک بەتەنها لەم وڵاتەدا ، بەڵکو لە سەر تا سەری جیهاندا -- لەگەڵ هەموو ئەمانەشدا دەتوانرێت ڕێگری لە تووشبوونی خەڵکی بەم نەخۆشیانە بکرێت
(src)="5.1"> όχι μόνο να προληφθούν , αλλά και να αναστραφούν .
(src)="5.2"> Και μπορούμε να δείξουμε , για τα τελευταία 29 χρόνια τουλάχιστον , ότι απλά αλλάζοντας δίαιτα και τρόπο ζωής , και κάναμε δαπανηρές και σύγχρονες έρευνες για να αποδείξουμε πόσο σημαντικές είναι αυτές οι απλές και φτηνές αλλαγές στην ζωή μας .
(src)="5.3"> Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν αρτηριογραφίες και αξονικές πριν και μετά την αγωγή .
(trg)="5"> تەنها هێندە نی یە کە بتوانرێت ڕێگری بکرێن : بەڵکو لە ڕاستیدا دەکرێت پێچەوانەش بکرێنەوە . هەروەها لەم ٢٩ ساڵەی ڕابردوودا توانیمان ئەو ڕاستییە بخەینە ڕوو کە بە گۆڕینی ژەمە خواردنەکان و جۆرێتی ژیانمان دەتوانین ئەو کارە بکەین ، بە بەکارهێنانی ئامێری پێشکەوتووی گران بەها , کە پێوەرێکی تەواوە بۆ سەلماندنی بەهێزی ئەو تاکتیکە ساکارانە ئەو ڕاستیەمان سەلماند ، کە وەک کەمترین بڕی تێچوونی چارەسەر کردن تەماشا دەکرێن -- هەر وەها بە پێوانە کردن و لێکۆڵینەوە لە مولولەکانی خوێن بە ئامێری تایبەت لە ماوەی ساڵێکدا و ڕوانین لە مولولەکانی خوێن بە تیشک
(src)="6"> Έχουμε δημοσιεύσει έρευνα που δείχνει ότι μπορείς να σταματήσεις ή και να αναστρέψεις την εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη αλλάζοντας δίατα και τρόπο ζωής , και να έχουνε οι ασθενείς μείωση 70 τοις εκατό στην ανάπτυξη των όγκων ή αναστολή στην ανάπτυξη των όγκων συγκρινόμενο με το 9 τοις εκατό στους ασθενείς που δεν έκαναν αλλαγή στη ζωή τους .
(trg)="6"> چەند مانگێک لەمەوبەر -- هەستاین بە بڵاو کردنەوەی یەکەمین لێکۆڵینەوەمان ، ئەوەی نیشان دەدا کە ئێوە دەتوانن ڕێگری بکەن لە توشبوون بە شیرپەنجەی پڕۆستات بە گۆڕینی جۆرێتی ژیان و ژەمە خواردنەکەکان ، هەروەها لە سەدا ٧٠ ی قەبارەی خانە شێر پەنجەییەکان کەمدەکاتەوە ، یاخود گەشەکردنیان دەوەستێنێت ، بە بەراورد کردنیان لەگەڵ % ٩ ی خانەکانی تر
(src)="7.1"> Στο μαγνητική τομογραφία εδώ , ο όγκος στον προστάτη φαίνεται με κόκκινο .
(src)="7.2"> Όπως φαίνεται μετά από ένα χρόνο έχει μικρύνει ο όγκος .
(trg)="7"> هەروەها لەم ( ئێم - ئاڕ-ئای ) یەدا دەبینن کە خانە توشبووەکان بە شێرپەنجە ڕەنگیان سورە -- دەتوانن ببینن کە چۆن پاش ساڵێک کەمبوونەتەوە
(src)="8.1"> Στις μέρες μας υπάρχει επιδημία παχυσαρκίας .
(src)="8.2"> Τα δύο τρίτα των ενηλίκων και το 15 τοις εκατό των παιδιών είναι παχύσαρκα .
(src)="8.3"> Αυτό που με ανησυχεί είναι η αύξηση του διαβήτη κατά 70 τοις εκατό τα τελευταία 10 χρόνια και το γεγονός ότι πιθανότατα η γενιά των σημερινών παιδιών θα είναι η πρώτη που θα ζήσει λιγότερο από την αμέσως προηγούμενη .
(src)="8.4"> Είναι λυπηρό αλλά μπορεί να αποτραπεί .
(trg)="8"> ئێستا نەخۆشی قەڵەوی لە ئارادایە : دوو لەسەر سێی لاوان و لەسەدا پانزەی منداڵان ئەم نەخۆشیەیان هەیە ، ئەوەی کە زۆر گرنگە بەلای منەوە ئەوەیە کە ڕێژەی نەخۆشی شەکرە بە ڕێژەی % ٧٠ زیادی کردووە لەم ١٠ ساڵەی ڕابردوودا ، کە پێدەچێت ئەمان ببنە یەکەمین جیل کە تێیدا منداڵەکانمان ژیانێکی کورتتریان هەبێت وەک لە ئێمە ، ئەمە جێگەی داخە ، هەروەها ئەمە دەتوانرێت ڕێگری لێ بکرێت
(src)="9.1"> Βλέπουμε κάποιες γραφικές παραστάσεις -- δεν είναι εκλογικά αποτελέσματα Πρόκειται για το πλήθος των παχύσαρκων ανά πολιτεία , αρχίζοντας από ' 85 , ' 86 , ' 87 πηγαίνουμε στο ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 και βλέπουμε ότι προκύπτει και νέα κατηγορία το ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 .
(src)="9.2"> Όλο και χειρότερα ...
(src)="9.3"> Γινόμαστε όλο και πιο παχείς .
(src)="9.4"> ( Γέλια ) Και τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό ; Αυτό που ανακαλύψαμε είναι ότι η δίαιτα μου μπορεί να αναστρέψει τις καρδιακές παθήσεις και τον καρκίνο είναι η Ασιατική δίαιτα .
(trg)="9"> ئەوان تەنها ئەنجامی هەڵبژاردنەکان نین ، بەڵکو ئەوان مرۆڤن -- ژمارەی تووشبوان بە قەڵەوی لە ویلایەتەکەماندا لە ٨٥ ، ٨٦ ، ، ٨٧-ەوە دەستی پێکردووە ، ئەمانە بە گوێرەی وێب سایتی کۆنترۆڵ کردنی نەخۆشییەکان ، ٨٨ ، ٨٩ ، ٩٠ ، ٩١ --- ئێوە ڕیکخستنێکی نوێ دەبینن -- ٩٢ ، ٩٣ ، ٩٤ . ٩٥ ، ٩٦ ، ٩٧ ، ٩٨ ، ٩٩ ، ٢٠٠٠ ، ٢٠٠١ -- تا بێت خراپتر دەبێت ، ئێمە ( بە سێوەیەک لە شێوەکان گەشە دەکەین ( پێکەنین ئێستا ، ئێما دەتوانین لەو بارەیەوە چی بکەین ؟ لە ڕاستیدا . ئێوە دەزانن کە ئەو شیوازە خواردنەی کە ئێمە بۆمان دەرکەوتووە کە دەتوانێت نەخۆشییەکانی دڵ ە شێرپەنجە پێچەوانە بکاتەوە ، شێوازی خواردنی ئاسیاییە
(src)="10"> Ωστόσο οι άνθρωποι στην Ασία κάνουν πλέον διατροφή όμοια με την δική μας και έχουν αρχίσει να αρρωσταίνουν με παθήσεις όμοιες με τις δικές μας .
(trg)="10"> بەڵام خەڵکی ئاسیاش ئێستا وەک ئێمە نان دەخۆن ئەمەش هۆکاری ئەوەیە کە ئەوانیش نەخۆش دەکەون وەک ئێمە
(src)="11.1"> Έχω συνεργαστεί με τις περισσότερες μεγάλες εταιρίες τροφίμων .
(src)="11.2"> Έχουν την δυνατότητα να κάνουν τα υγιεινά τρόφιμα πιο γευστικά , πιο τραγανιστά , πιο ελκυστικά .
(src)="11.3"> Υπήρξα πρόεδρος συμβουλευτικών επιτροπών στα McDonald 's , στην PepsiCo , στην ConAgra , στην Safeway και σύντομα θα είμαι στην ΝτελΜοντ και βρήκαμε ότι είναι και κερδοφόρα τα υγιεινά προϊόντα .
(trg)="11"> من لەگەڵ چەندین کۆمپانیای گەورەی خواردەمەنیدا کارم کردووە . دەتوانن خۆراکی خۆش و بە تام و هەروەها گونجاو لە ڕووی تەندروستییەوە ئامادە بکەن ، بۆ نمونە ، من بەڕێوبەرایەتی " ماکدۆناڵد و پیپسی و کۆناگرا و سەیف وەی " و هەروەها بەم زووانەش بەڕیوبەرایەتی " دێڵ مۆنت " دەکەم ، ئەوان دەڵێن ئەمە بازرگانییەکی باشە
(src)="12.1"> Η σαλάτα που βλέπετε στα ΜακΝτόναλτς προέκυψε από αυτές τις επιτροπές .
(src)="12.2"> Σύντομα θα έχουν και ασιατική σαλάτα .
(src)="12.3"> Στην Pepsi , τα δύο τρίτα της αύξησης των εσόδων προήλθε από τα υγιεινά τρόφιμα .
(trg)="12"> ئەو زەڵاتانەی کە لە ماکدۆناڵد پێشکەش دەکرێن بەرهەمی کار کردنن -- بە نیازن زەڵاتەی ئاسیاییش بهێنن . لە کۆمپانیای پیپسیش ، دوو لەسەر سێی هۆکاری گەشەکردنیان خواردنە باشەکانیانە
(src)="13.1"> Αν το κάνουμε αυτό , θα αποδεσμεύσουμε πόρους για την αγορά φαρμάκων που πραγματικά χρειαζόμαστε για την θεραπεία του AIDS , της ελονοσίας και για να αποτρέψουμε την εξάπλωση της γρίπης των πουλερικών .
(src)="13.2"> Ευχαριστώ
(trg)="13"> کەواتە ئەگەر بتوانین بەم شێوەیە کار بکەین ، ئەوکاتە دەتوانین ئەو داهاتانە بپارێزین کە بەکاریان دەهێنین بۆ کڕینی دەرمانی پێویست بۆ چارەسەرکردنی ئایدز و مەلاریا وە هەروەها ئەنفلۆنزای باڵندە . سوپاس
# el/ted2020-1006.xml.gz
# ku/ted2020-1006.xml.gz
(src)="1"> Δε μας κατακλύζει εντελώς καμιά φορά η αντιμετώπιση ενός πολύπλοκου προβλήματος ;
(trg)="1"> ئایا هەرگیز هەستت کردووە نقوم بویت کاتێ روبەڕوی کێشەیەکی ئاڵۆز بویتەوە ؟
(src)="2"> Ε , λοιπόν , ελπίζω ότι θα σας δείξω τη λύση σε λιγότερο από τρία λεπτά .
(trg)="2"> باشە ، هیوام وایە لە ماوەی کەمتر لە سێ خۆلەکدا ئەمە بگۆڕین
(src)="3"> Ελπίζω να σας πείσω ότι το πολύπλοκο δεν συνεπάγεται πάντα και επιπλοκές .
(trg)="3"> هیوادارم قایلت بکەم بەوەی ئاڵۆز هەمیشە مانای ئاڵۆسکاو ناگەیەنێت
(src)="4"> Έτσι για μένα , μια καλοφτιαγμένη μπαγκέτα , που μόλις βγήκε από το φούρνο είναι πολύπλοκη , αλλά ένα ψωμί με κάρυ , κρεμμύδι , πράσινες ελιές , παπαρουνόσπορο και τυρί είναι περίπλοκο .
(trg)="4"> بە لای منەوە ، نانێکی باگێتی باش کە تازە لە فڕن دەرهێنرابێت شتێکی ئاڵۆزە بەڵام نانێکی کاری و پیاز و زەیتونی سەوز و پەنیر شتێکی ئاڵۆسکاوە .
(src)="5"> Είμαι οικολόγος και μελετώ την πολυπλοκότητα .
(trg)="5"> من کەسێکی ژینگەناسم و ئاڵۆزی دەخوێنم .
(src)="6.1"> Μ ' αρέσει η πολυπλοκότητα .
(src)="6.2"> Τη μελετώ στο φυσικό κόσμο , στην αλληλεξάρτηση των ειδών .
(trg)="6"> من حەزم لە ئاڵۆزییە . و لێکۆڵینەوە لە ئاڵۆزییەکانی جیهانی سروشتیدا و لە پەیوەندییەکانی نێوان توخمەکاندا دەکەم .
(src)="7"> Εδώ έχουμε ένα διατροφικό δίκτυο , ένα χάρτη δηλαδή διατροφικών συνδέσμων μεταξύ ειδών που ζουν σε αλπικές λίμνες στα βουνά της Καλιφόρνιας .
(trg)="7"> ئەمە تۆڕی خۆراکە یاخود نەخشەی خۆراکی نێوان توخمەکان کە لە دەریاچەکانی ئەلپاینی ناو چیاکانی کالیفۆرنیا دەژین .
(src)="8"> Και να τι συμβαίνει στο διατροφικό αυτό δίκτυο όταν κατοικηθεί από ένα μη ιθαγενές ψάρι που δεν έχει ξαναζήσει εκεί ποτέ .
(trg)="8"> ئەو تۆڕی خۆراکەش بەم جۆرە دەگۆڕێت کاتێ ماسییەکی بۆ زیاد بکرێ کە پێشتر لەو ژینگەیەدا نەبوبێت
(src)="9"> Όλα τα γκριζαρισμένα είδη χάνονται .
(trg)="9"> ئەو هەمو توخمە خۆڵەمێشییانە لەناودەچن
(src)="10"> Κάποια είναι αυτή τη στιγμή στο χείλος της εξαφάνισης .
(trg)="10"> هەندێکیان لە راستیدا لەسەر لێواری لەناوچونن .
(src)="11"> Και οι λίμνες έχουν περισσότερα κουνούπια , παρόλο που τα ψάρια τα τρώνε .
(trg)="11"> ئەو دەریاچانەی کە ماسییان هەیە مێشولەیان زۆرترە ، هەرچەندە ماسییەکان دەیانخۆن .
(src)="12"> Αυτά τα αποτελέσματα ήταν όλα απρόβλεπτα , ανακαλύπτουμε όμως ότι είναι προβλέψιμα .
(trg)="12"> ئەم کاریگەرییانە هەمویان نەزانراو بون . بەڵام ئێستا بۆمان دەرکەوتووە کە پێشبینیکراون .
(src)="13"> Θέλω λοιπόν να μοιραστώ μαζί σας μερικές βασικές γνώσεις για την πολυπλοκότητα , που τις μαθαίνουμε μελετώντας τη φύση και μπορεί να βρουν εφαρμογή και σε άλλα προβλήματα .
(trg)="13"> ئێستا دەمەوێ چەند تێگەیشتنێکی گرنگتان بدەمێ سەبارەت بەو ئاڵۆزییەی لە ئێمە لە لێکۆڵینەوەی ژینگەدا فێری بوین کە رەنگە بە سەر کێشەکانی تریش دا بچەسپێت .
(src)="14"> Το πρώτο είναι η απλή δύναμη των καλών εργαλείων οπτικοποίησης που βοηθούν να ξεμπλέξουμε την πολυπλοκότητα και μας ενθαρρύνουν να θέσουμε ερωτήματα που δεν είχαμε ξανασκεφτεί .
(trg)="14"> یەکەمیان بریتییە کە توانا سادەکەی ئامێرە باشەکانی بینین کە یارمەتیمان دەدەن ئاڵۆزییەکە رون بکەینەوە و هانت دەدەن ئەو پرسیارانە بکەیت کە پێشتر نەتکردون
(src)="15"> Θα μπορούσαμε , π.χ. , να σχεδιάσουμε τη ροή του άνθρακα μέσα από εταιρικές αλυσίδες τροφοδοσίας σε ένα εταιρικό οικοσύστημα , ή των διασυνδέσεων μεταξύ ξεχωριστών οικοσυστημάτων για επαπειλούμενα είδη στο Εθνικό Πάρκο Γιοσέμιτι .
(trg)="15"> بۆ نمونە ، دەتوانیت بەرنامەی زیادکردنی کاربۆن دابنێیت لە رێگەی زنجیرەی دابینکردنەکانی ناو ژینگەکەوە یاخود پەیوەندیییە ناوەکییەکانی ناو یەکەی ژینگەکانی ئەو رەگەزانەی لەژێر مەترسی لەناوچوندان لە پارکی نەتەوەیی یۆسمیت دا .
(src)="16"> Αν στη συνέχεια θελήσετε να προβλέψετε την επίδραση ενός είδους σε ένα άλλο , και εστιάσετε μόνο σε αυτό το σύνδεσμο , και συνεπώς μαυρίσετε τους υπόλοιπους , στην πραγματικότητα έχετε λιγότερη προβλεψιμότητα από το αν απομακρυνθείτε ένα βήμα πίσω , παρατηρήσετε προσεκτικά όλο το σύστημα ― όλα τα είδη , όλους τους συνδέσμους ― και από αυτή τη θέση , εστιάσετε στη σημαντικότερη σφαίρα επιρροής .
(trg)="16"> دوای ئەوە ئەگەر بتەوێت پێشبینی ئەوە بکەیت کە کاریگەریی رەگەزێک چیە لەسەر رەگەزێکی تر تەنیا ئەگەر تەرکیز بکەیتە سەر ئەو پەیوەندییە و پاشان هەمو ئەوانی تر بشاریتەوە ئەوە لە راستیدا کەمتر پێشبینیکراوە وەک لەوەی بگەڕێیتەوە بۆ دواوە ، و هەمو سیستمەکە لەبەرچاو بگریت - واتە هەمو رەگەزەکان و هەمو پەیوەندییەکان و لەو جێگایەوە بایەخەکە لەسەر ئەو بازنەی کاریگەرییە دەبێت کە لە هەموی گرنگترە .
(src)="17"> Και ανακαλύπτουμε με την έρευνά μας , ότι αυτή συχνά βρίσκεται κοντά στον κόμβο ενδιαφέροντος εντός ενός ή δύο βαθμών .
(trg)="17"> ئێمەش لە رێگەی لێکۆڵینەوەکانمان بۆمان دەرکەوتووە کە زۆر جار نزیک لەو خاڵەوە کە بایەخی پێ دەدەیت لە ماوەی نێوان یەک یان دو پلە .
(src)="18"> Έτσι , όσο κανείς παίρνει απόσταση και αποδέχεται την πολυπλοκότητα τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα έχει να βρει απλές απαντήσεις , που συχνά διαφέρουν από τις αρχικές απλές απαντήσεις .
(trg)="18"> کەواتە تا زیاتر بگەڕێیتەوە دواوە ، ئاڵۆزی لە ئامێز بگریت هەلی زیاتر هەیە کە وەڵامە سادەکان بدۆزیتەوە کە هەمیشە لەو وەڵامە سادەیە جیاوازە کە بەوە دەستت پێ کردبو .
(src)="19"> Ας στραφούμε όμως αλλού και ας εξετάσουμε ένα πραγματικά πολύπλοκο πρόβλημα με την ευγενική άδεια της κυβέρνησης των Η.Π.Α.
(trg)="19"> با تەماشای کێشەیەکی زۆر ئاڵۆز بکەین لە رێگەی حکومەتی ئەمریکاوە
(src)="20"> Αυτό είναι διάγραμμα της στρατηγικής των Η.Π.Α. για την εξουδετέρωση εξεγέρσεων στο Αφγανιστάν .
(trg)="20"> ئەمە نەخشەی ستراتیجی روبەڕوبەنەوەی یاخیبونی ئەمریکایە لە ئەفغانستان
(src)="21"> Ήταν πρωτοσέλιδο των New York Times πριν δυο μήνες ―
(trg)="21"> ئەمە چەند مانگێک لەمەوبەر لە لاپەڕەی یەکەمی نیویۆرک تایمزدا بو
(src)="22"> αμέσως έγινε αντικείμενο χλευασμού από τα μέσα ενημέρωσης για την τρελή πολυπλοκότητά του .
(trg)="22"> دەستبەجێ راگەیاندنەکان گاڵتەیان پێ کرد بەوەی کە بە شێوەیەکی شێتانە ئاڵۆزە .
(src)="23"> Ο ρητός στόχος ήταν η αύξηση της λαϊκής υποστήριξης προς την Αφγανική κυβέρνηση .
(trg)="23"> و ئامانجەکە وەک باسکرابو بریتی بو لە زیادکردنی پشتگیری جەماوەری بۆ حکومەتی ئەفغانستان .
(src)="24"> Σαφώς ένα περίπλοκο πρόβλημα , είναι όμως όντως τόσο πολύπλοκο ;
(trg)="24"> ئاشکرایە کە کێشەیەکی ئاڵۆزە بەڵام ئایا ئالۆسکاوە ؟
(src)="25.1"> Όταν το είδα στο πρωτοσέλιδο των Times , σκέφτηκα , " Μάλιστα .
(src)="25.2"> Επιτέλους κάτι προσεγγίσιμο .
(trg)="25"> کاتێ کە ئەمەم لەسەر لاپەڕەی یەکەمی تایمز بینی وتم " زۆر باشە ، دواجار شتێکم بینی کە بتوانم پەیوەندی پێوە ببەستم
(src)="26"> Μ ' αυτό θα μπορούσα να καταπιαστώ . "
(trg)="26"> دەتوانم خۆمی پێوە سەرقاڵ بکەم . "
(src)="27.1"> Για να δούμε λοιπόν .
(src)="27.2"> Για πρώτη φορά στην ιστορία , μια παγκόσμια πρώτη εμφάνιση αυτού του διαγράμματος σπαγγέτι ως ένα τακτικό δίκτυο .
(trg)="27"> باشە با دەست پێ بکەین . کەواتە بۆ یەکەمجار با دەستپێبکەین یەکەم تێگەیشتنی جیهان لەسەر نەخشەی سپاگێتی وەک تۆڕێکی رێکخراو
(src)="28"> Ο κυκλωμένος κόμβος είναι αυτό που προσπαθούμε να επηρεάσουμε ― η λαϊκή υποστήριξη προς την κυβέρνηση .
(trg)="28"> ئەو خاڵەی بازنەی بە دەوردا کێشراوە ئەوەیە کە ئێمە هەوڵ دەدەین کاری تێ بکەین - واتە پشتگیری جەماوەری بۆ حکومەت .
(src)="29"> Και έτσι τώρα μπορούμε να δούμε ένα βαθμό , δύο βαθμούς , τρεις βαθμούς μακριά από αυτόν τον κόμβο και να απαλείψουμε τα τρία τέταρτα του διαγράμματος έξω από αυτή τη σφαίρα επιρροής .
(trg)="29"> ئێستاش دەتوانین تەماشای بکەین ، پلەیەک ، دو پلە و تا سێ پلە لە خاڵەکە دور بکەوینەوە و سێ بەشی نەخشەکە دەسڕینەوە کە دەکەوێتە دەرەوەی بازنەی کاریگەرییەکەوە
(src)="30"> Μέσα σε αυτή τη σφαίρα , για τους περισσότερους από αυτούς του κόμβους δεν μπορεί να γίνει κάτι , όπως για την τραχύτητα του εδάφους , και μια πολλή μικρή μειοψηφία είναι στρατιωτικές επιχειρήσεις .
(trg)="30"> لەناو ئەو بازنەیەدا زۆربەی ئەو خاڵانە کاریان لەسەر ناکرێت ، بۆ نمونە نەگونجاوی زەوی ناوچەکە و تەنیا بەشێکی زۆر کەمی لە کردەوەی سەربازی پێکهاتووە .
(src)="31"> Οι περισσότεροι είναι ειρηνικοί και εμπίπτουν σε δυο μεγάλες κατηγορίες : ενεργή εμπλοκή σε εθνοτικές αντιπαλότητες και θρησκευτικές πεποιθήσεις και δίκαιη , διαφανής οικονομική ανάπτυξη και παροχή υπηρεσιών .
(trg)="31"> زۆربەیان ناتوندوتیژن و بە گشتی دابەش دەکرێن بۆ دو جۆر : بەشداری چالاکانە لە کێبڕکێی رەگەزی و بیروباوەڕی ئایینی و گەشەیەکی رەوا و ئاشکرای ئابوری و دابینکردنی خزمەتگوزارییەکان
(src)="32"> Δεν είμαι σίγουρος , αλλά έτσι θα αποκωδικοποιούσα αυτό το διάγραμμα σε 24 δευτερόλεπτα .
(trg)="32"> من نازانم ئەمە چیە ، بەڵام دەتوانم ئەمە لە نەخشەکە تێ بگەم لە ماوەی ٢٤ چرکەدا .
(src)="33"> Όταν βλέπετε ένα διάγραμμα σαν αυτό , δεν πρέπει να φοβάστε .
(trg)="33"> کاتێ تۆ نەخشەیەکی لەم جۆرە دەبینیت ، دەمەوێت نەترسیت
(src)="34.1"> Πρέπει να ενθουσιάζεστε .
(src)="34.2"> Πρέπει να νιώθετε ανακούφιση .
(trg)="34"> دەمەوێت خۆشحاڵ بیت . دەمەوێت ئاسودە بیت .
(src)="35"> Επειδή μπορεί να προκύψουν απλές απαντήσεις .
(trg)="35"> چونکە رەنگە وەڵامی سادە دەربکەون .
(src)="36"> Ανακαλύπτουμε στη φύση ότι η απλότητα συχνά βρίσκεται στην άλλη πλευρά της πολυπλοκότητας .
(trg)="36"> ئێمە لە سروشتەوە فێری ئەوە بوین کە زۆر جار سادەیی دیوەکەی تری ئاڵۆزی پێکدەهێنێت .
(src)="37"> Για κάθε πρόβλημα λοιπόν , όσο περισσότερο μπορείτε να πάρετε μια απόσταση και να αποδεχτείτε την πολυπλοκότητα , τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα έχετε να εστιάσετε στις απλές λεπτομέρειες που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία .
(trg)="37"> کەواتە بۆ هەمو کێشەیەک ، تا زیاتر بگەڕێیتەوە بۆ دواوە و ئاڵۆزی قبوڵ بکەیت هەلێکی باشترت دەبێت بۆ دوبارە نزیکبونەوە بۆ ناو ئەو وردەکارییە سادانە کە زۆرترین گرنگییان هەیە .
(src)="38"> Σας ευχαριστώ .
(trg)="38"> سوپاس
(src)="39"> ( Χειροκρότημα )
(trg)="39"> -چەپڵە
# el/ted2020-1012.xml.gz
# ku/ted2020-1012.xml.gz
(src)="1.1"> ( Χειροκρότημα ) Λοιπόν , κάτι περίεργο μου συνέβη στην πορεία του να γίνω μία λαμπρή , παγκόσμιας κλάσης νευροψυχολόγος : απέκτησα ένα μωρό .
(src)="1.2"> Κι αυτό δεν σημαίνει
(trg)="1"> شتێکی خۆش ڕوویدا له ڕێگه‌مدا بۆ ئه‌وه‌ی زیره‌ک بم له‌ناو باشترین ده‌رونناسه‌کان منداڵێکم هه‌بوو ئه‌وه ئەوە نیه کە ده‌مه‌وێت بیڵێم
(src)="2"> ότι συνέχισα την πορεία μου για να γίνω μία λαμπρή , παγκόσμιας κλάσης νευροψυχολόγος .
(trg)="2"> هه‌تا ئێستا من هه‌وڵم نه‌داوه زیره‌ک ببم ، له‌ناو باشترین ده‌رونناسه‌کان
(src)="3"> ( Ψιθυριστά ) Συγγνώμη TED .
(trg)="3"> ببوره ، تێد
(src)="4"> Παρόλα αυτά , έγινα ένα αρκετά έξυπνο , παγκόσμιας κλάσης ανήσυχο πνεύμα .
(trg)="4"> به‌ڵام ، هه‌وڵمدا تازیره‌ک بم شه‌ڕ که‌رێک ( هه‌وڵ ده‌رێک ) له‌ناو باشترینه‌کان
(src)="5"> Μία από τις φίλες μου στο πανεπιστήμιο , η Μαρί , μου είπε : " Κιμ , το κατάλαβα .
(trg)="5"> یه‌کێک له هاوڕێ کچه‌کانم له خوێندنگای ماسته‌ردا ، ماری وتی ، کیم من دۆزیمه‌وه
(src)="6"> Δεν είναι ότι είσαι πιο νευρωτική από τους υπόλοιπους , είναι , απλώς , ότι είσαι πιο ειλικρινής σχετικά με το πόσο νευρωτική είσαι . "
(trg)="6"> ئه‌وه نیه که تۆ ده‌ترسی زیاتر له که‌سانی تر ئه‌وه‌یه که تۆ زیاتر ڕاستگۆیت له‌باره‌ی که تۆ چه‌ند ده‌ترسی
(src)="7"> Έτσι , μες στο πνεύμα της πλήρους αποκάλυψης , έφερα για να μοιραστώ μαζί σας μερικές φωτογραφίες .
(trg)="7"> زۆر به‌نهێنی هه‌ندێک وێنه‌م هێناوه تا نیشانی ئێوه‌ی بده‌م
(src)="8"> Ωωω !
(trg)="8"> واوووو
(src)="9"> Ένα θα σας πω : Ιούλιος .
(trg)="9"> من ته‌نها ده‌ڵێم ، ته‌مموز
(src)="10"> ( Γέλια ) Φερμουάρ .
(trg)="10"> پێکه‌نین بێ ده‌نگی
(src)="11"> Για ασφάλεια .
(trg)="11"> بۆ دڵنیایی
(src)="12"> Μπρατσάκια ... σε δύο εκατοστά νερό .
(trg)="12"> به‌ڵاکانی ئاو ئینجێک ئاو
(src)="13"> Και , τέλος , πλήρως εξοπλισμένος για τα 90 λεπτά διαδρομής με αυτοκίνητο ως το Όρος Κόπερ .
(trg)="13"> دواتر ، له‌کۆتایدا هه‌موویان خۆیان کۆکرده‌وه بۆ ( ٩٠ ) خوله‌که‌که‌ی ڕۆشتن بۆ شاخه‌کانی کۆپێر
(src)="14"> Οπότε , μάλλον αρχίζετε να καταλαβαίνετε το πρόβλημα .
(trg)="14"> ئێوه تۆزێک هه‌ست به‌وه ده‌که‌ن
(src)="15"> Έτσι , το μωρό μου , ο Βέντερ , είναι τώρα οκτώ χρονών .
(trg)="15"> منداڵه‌که‌م ، ڤاندێر ئێستا ( ٨ ) ساڵانه
(src)="16"> Και παρόλο που κληρονόμησε τη δική μου αθλητική ανικανότητα , παίζει ποδόσφαιρο .
(trg)="16"> له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی نه‌فره‌تی لێکراوه له‌گه‌ڵ تواناکانی یاری کردنم ئه‌و یاری تۆپی پێ ده‌کات
(src)="17"> Του αρέσει να παίζει ράγκμπι .
(trg)="17"> ئه‌و حه‌زی له‌یاری تۆپی پێ بوو
(src)="18"> Θέλει να μάθει να οδηγεί μονόκυκλο ποδήλατο .
(trg)="18"> ده‌یه‌وێت بزانێت چۆن یه‌ک چه‌رخه‌یه‌ک لێ بخوڕێت
(src)="19"> Οπότε , γιατί να ανησυχώ ;
(trg)="19"> که‌واته بۆچی من خه‌م ده‌خۆم ؟
(src)="20.1"> Γιατί αυτό είναι η δουλειά μου .
(src)="20.2"> Αυτό είναι που διδάσκω .
(trg)="20"> چونکه ئه‌مه ئه‌وه‌یه که من ده‌مویست بیکه‌م ، ئه‌مه‌یه که من ده‌یڵێمه‌وه
(src)="21.1"> Είναι αυτό που σπούδασα .
(src)="21.2"> Είναι αυτό που θεραπεύω .
(trg)="21"> ئه‌وه‌یه که ده‌یخوێنم ، ئه‌وه که هه‌ڵسوکه‌وتی له‌گه‌ڵ ده‌که‌م
(src)="22"> Και γνωρίζω πως παιδιά παθαίνουν διάσειση κάθε χρόνο .
(trg)="22"> وه ده‌زانم که منداڵان هه‌موو ساڵێک نه‌خۆش ده‌که‌ون
(src)="23"> Στην πραγματικότητα , πάνω από 4 εκατομμύρια άνθρωποι παθαίνουν διάσειση , κάθε χρόνο , κι αυτά τα δεδομένα είναι μόνο για παιδιά κάτω των 14 , τα οποία καταγράφηκαν μόνο στις αίθουσες για επείγοντα περιστατικά .
(trg)="23"> له‌ڕاستیدا ، هه‌موساڵێک زیاتر له ( ٤ ) ملیۆن که‌س نه‌خۆش ده‌که‌ون و به بوراوه‌یی ده‌مێننه‌وه ئه‌و داتایانه له‌ناو منداڵانی خوار ( ١٤ ) ساڵن له‌ژووری فریاگوزاریه‌کاندا ده‌بینرێ
(src)="24"> Και έτσι , όταν ένα παιδί παθαίνει διάσειση , λέμε ότι είδε αστράκια ή ότι κουδούνισε το κεφάλι του , αλλά για τι πράγμα μιλάμε ακριβώς ;
(trg)="24"> کاتێک منداڵان به بوراوه‌یی ده‌مێننه‌وه ئێمه باسی ئه‌وان ده‌که‌ین کاتێک زه‌نگه‌کان لێده‌دات به‌ڵام ئێمه به‌ڕاستی باسی چی ده‌که‌ین ؟
(src)="25"> Ας ρίξουμε μια ματιά .
(trg)="25"> با ته‌ماشا بکه‌ین
(src)="26.1"> Εντάξει .
(src)="26.2"> " Στάρσκυ και Χατς " , χωρίς αμφιβολία , ναι .
(src)="26.3"> Οπότε , έχουμε αυτοκινητιστικό ατύχημα ,
(trg)="26"> باشه ، " ستارسکی و هوتچ " به‌بێ هیچ شتێک ، به‌ڵێ که‌واته ، ڕووداوێکی ئوتومبێل
(src)="27"> με 60 χιλιόμετρα / ώρα πάνω σε σταθερό εμπόδιο :
(trg)="27"> ٤٠ میل له کاتژمێرێکدا بۆ گه‌شتن به به‌ربسته جێگیره‌که
(src)="28"> 35 G ( επιτάχυνση της βαρύτητας )
(trg)="28"> ٣٥ جی ئێس
(src)="29"> Ένας μποξέρ βαρέων βαρών που σου δίνει γροθιά κατευθείαν στο πρόσωπο : 58 G .
(trg)="29"> مشته کۆڵێکی به‌رزکردنه‌وه‌ی قورسایی بۆکسێک له ده‌موو چاوت بدات ٥٨ جی ئێس
(src)="30"> Σε περίπτωση που το χάσατε , ας το δούμε ξανά .
(trg)="30"> ئه‌گه‌ر تێنه‌گه‌یشتویت ، جارێکی تر باسی ده‌که‌ینه‌وه
(src)="31"> Οπότε , κοιτάξτε στη δεξιά πλευρά της οθόνης .
(trg)="31"> ته‌ماشای لای ڕاستی شاشه‌که‌وه بکه
(src)="32"> Τι θα λέγατε ;
(trg)="32"> چی ده‌ڵێیت ؟
(src)="33"> Πόσα G ;
(trg)="33"> چه‌ند ( جی ئێس ) هه‌یه ؟
(src)="34.1"> Κοντά είστε .
(src)="34.2"> 72 .
(trg)="34"> نزیک ٧٢
(src)="35"> Ακούγεται τρελό , αλλά είναι : 103 G .
(trg)="35"> شێتانه ده‌بێت ئه‌گه‌ر بزانیت ١٠٣ جی ئێس
(src)="36"> Για διάσειση , ο μέσος όρος πρόσκρουσης είναι 95 G .
(trg)="36"> تێکڕای کاریگه‌ری بورانه‌وه‌که ٩٥ جی ئێسه
(src)="37.1"> Τώρα , όταν το παιδί στα δεξιά δεν σηκώνεται αμέσως , ξέρουμε ότι έπαθε διάσειση .
(src)="37.2"> Αλλά τι θα λέγατε για το παιδί στα αριστερά ,
(trg)="37"> ئێستا ، کاتێک منداڵه‌که‌ی لای ڕاست هه‌ڵناستێت ده‌زانی که بورانه‌وه‌که ، له‌هۆش چوونە به‌ڵام ، ئه‌ی منداڵه‌که‌ی لای چه‌پ
(src)="38"> ή για τον αθλητή που φεύγει από το γήπεδο ;
(trg)="38"> یان ئه‌و یاریزانه‌ی یاریگا به‌جێ ده‌هێڵێت ؟
(src)="39"> Πώς μπορούμε να ξέρουμε αν έχει πάθει ή όχι διάσειση ;
(trg)="39"> ئێمه چۆن ده‌زانین که کورڕه‌که یان کچه‌که بوراوه‌ته‌وه
(src)="40"> Πώς μπορούμε να ξέρουμε ότι η νομοθεσία που θα επέβαλε να τους βγάλουμε από το παιχνίδι , που θα τους επέτρεπε να επιστρέψουν σ ' αυτό , ισχύει και γι ' αυτούς ;
(trg)="40"> ئێمه چۆن ده‌زانین ئه‌وه یاسایه‌که که له‌ناو یاریکردندا بهێنرێته ده‌ره‌وه دوایی بچنه‌وه ناو یارییه‌که به‌سه‌ریاندا جێبه‌جێ ده‌کرێ ؟
(src)="41"> Ο ορισμός της διάσεισης δεν απαιτεί απαραίτητα την απώλεια των αισθήσεων .
(trg)="41"> مانای بورانه‌وه له هۆش چونە مه‌به‌ستی بورانه‌وه‌ی ته‌واو نیه
(src)="42"> Απαιτεί μόνο μία αλλαγή στις αισθήσεις , κι αυτό μπορεί να είναι οποιοδήποτε από έναν αριθμό συμπτωμάτων , όπως το να νιώθει κάποιος θολωμένος , να ζαλίζεται , να ακούει ένα κουδούνισμα στα αυτιά του , να είναι πιο παρορμητικός ή εχθρικός από ό , τι συνήθως .
(trg)="42"> ئه‌وه داواکاریه که له گۆڕانی شێوازی بورانه‌وه‌که‌دا وه له‌وانه‌یه هه‌ر که‌سێک بێت به‌چه‌ند نیشانه‌یه‌که‌وه چاو ڕه‌ش بون و سه‌ر سوڕان گوێ بون له زیکه‌زیک له‌ناو گوێتا سه‌ره‌ڕۆ یان په‌شۆکاو بیت له‌جاران ، ده‌گه‌ڕێته‌وه
(src)="43"> Αν λοιπόν λάβουμε υπόψη όλα τα παραπάνω , όπως και το πόσο νευρωτική είμαι άλλωστε , πώς καταφέρνω τελικά να κοιμηθώ ;
(trg)="43"> پێدانی ئه‌و هه‌موه و نیشاندانی ئه‌وه‌ی چۆن من ده‌ترسم چۆن ده‌خه‌وم
(src)="44"> Γιατί ξέρω ότι οι εγκέφαλοί μας είναι ανθεκτικοί .
(trg)="44"> چونکه ده‌زانم مێشکمان نه‌رمه
(src)="45"> Είναι σχεδιασμένοι να αναρρώνουν από έναν τραυματισμό .
(trg)="45"> به‌شێوه‌یه‌ک دروست کراون تا چاک ببنه‌وه له برینێک
(src)="46"> Αν , Θεός φυλάξοι , κάποιος από εμάς φύγει απόψε από ' δώ και πάθει διάσειση , οι περισσότεροι από εμάς θα αναρρώσουμε πλήρως μέσα σε λίγες ώρες ή το πολύ σε λίγες εβδομάδες .
(trg)="46"> ئه‌گه‌ر ، خوانه‌کرده که‌سێک له ئێمه لێره مایه‌وه و به‌بوراوه‌یی مایه‌وه زۆربه‌مان به‌رده‌وام ده‌بێت له‌چاکبونه‌وه له چه‌ند کاتژمێرێک بۆ چه‌ند هه‌فته‌یه‌ک
(src)="47"> Αλλά τα παιδιά είναι πιο τρωτά σε τραυματισμούς του εγκεφάλου .
(trg)="47"> به‌ڵام منداڵان لاوازترن بۆ بڕینی مێشک
(src)="48"> Στην πραγματικότητα , οι αθλητές λυκείου έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να πάθουν καταστροφικούς τραυματισμούς σε σχέση ακόμα και με τους αντίστοιχους αθλητές πανεπιστημίου , και τους παίρνει μεγαλύτερο διάστημα για να επιστρέψουν σε μια κατάσταση χωρίς συμπτώματα .
(trg)="48"> له‌ڕاستیدا ، یاریزانانی قوتابخانه ئاماده‌ییه‌کان سێ جار زیاتر ئه‌گه‌ری توشبونیان هه‌یه بۆ مانه‌وه‌ی برینی مه‌ترسیدار هه‌تا په‌یوه‌ندی هه‌یه به‌ته‌مه‌نی قورسی کۆلێژیان وه کاتێکی زیاتری پێده‌چێت بۆ گه‌ڕانه‌وه بۆ نیشانه‌ی بنچینه‌یی