# da/ted2020-1176.xml.gz
# tt/ted2020-1176.xml.gz
(src)="1"> Som i ved , hvad jeg laver er at skrive for børn , og jeg er sandsynligvis Americas mest læste børneforfatter , faktisk .
(trg)="1.1"> Беләсезме , мин балалар өчен язам .
(trg)="1.2"> Мөгаен , Америкада мин иң күп укылган балалар язучысы .
(src)="2"> Og jeg fortæller altid folk at jeg ikke ønsker at dukke op og ligne en videnskabsmand .
(trg)="2"> Һәм мин һәрвакыт кешеләргә шулай дим : " мин галим кебек киенеп чыгыш ясарга теләмим " .
(src)="3"> Du kan have mig som landmand , eller i læder , og ingen har nogensinde valgt landmand .
(trg)="3"> Мин фермер кебек яки күннән тегелгән куртка кия алам , һәм әлегә беркем фермерның костюмы сайламады .
(src)="4"> Jeg er her i dag at tale med dig om om cirkler og åbenbaringer .
(trg)="4"> Бүген мин сезнең белән зирәклек турында сөйләшергә телим .
(src)="5"> Og du ved , en åbenbaring er som regel noget du opdager , at du har tabt et sted .
(trg)="5"> Һәм беләсезме , зирәклек ул сез кайчандыр югалткан , ә аннары соң тапкан нәрсә .
(src)="6"> Du behøver blot at gå rundt om bygningen for at se det som en åbenbaring .
(trg)="6"> Сезгә моның зирәклек икәнлеген аңлар өчен бөтен кварталны урап узырга кирәк .
(src)="7"> Det er et maleri af en cirkel .
(trg)="7"> Бу - түгәрәк рәсеме .
(src)="8"> En af mine venner malede det -- Richard Bollingbroke .
(trg)="8"> Аны минем дустым , Ричард Боллингброк , ясады .
(src)="9"> Det er den komplicerede type cirkel som jeg vil fortælle dig om .
(trg)="9"> Бу катлаулы түгәрәк , аның турында сезгә сөйләргә телим .
(src)="10"> Min cirkel begyndte tilbage i 60 ' erne i high school i Stow , Ohio hvor jeg var klassen svans .
(trg)="10"> Минем түгәрәгем алтмышынчы елларда урта мәктәптә Стоуда , Огайода башланды анда мин шактый читкә кагылган идем .
(src)="11"> Jeg var den fyr som blev tævet blodig hver uge i drengenes omklædningsrum , indtil én lærer reddede mit liv .
(trg)="11.1"> Мин атна саен бәдрәфтә каңга кадәр кыйналган егетләрдән идем .
(trg)="11.2"> Ә бервакыт укытучым минем гомеремне коткарды .
(src)="12"> Hun reddede mit liv ved at lade mig gå på toilettet i lærernes lounge .
(trg)="12"> Ул миңа укытучылар бәдрәфен кулану рөхсәт белән мине коткарды .
(src)="13"> Hun gjorde det i hemmelighed .
(trg)="13"> Ул моны сердә тотты
(src)="14"> Hun gjorde det for tre år .
(trg)="14"> ул моны өч ел буе эшләде .
(src)="15"> Og jeg var nødt til at komme ud af byen .
(trg)="15"> Аннары соң миңа башка шәһәргә китәргә кирәк булды .
(src)="16"> Jeg havde en tommelfinger , jeg havde 85 dollars , og jeg endte i San Francisco , Californien -- mødte en elsker -- og tilbage i 80 ' erne , fandt jeg det nødvendigt at begynde at arbejde for AIDS organisationer .
(trg)="16"> Минем баш бармагым һәм 85 $ бар иде. һәм мин Сан Францискода , Калифорнияда калдым һәм Сиксәненче елларда мин СПИД белән шөгыльләнгән оешмага урнаштырга кирәк дип таптым .
(src)="17"> For tre eller fire år siden , fik jeg et telefonopkald midt om natten fra den lærer , Mrs Posten , Som sagde , " Jeg har brug at se dig .
(trg)="17.1"> Якынча өч-дүрт ел элек төн уртасында теге укытучым , Миссис Постен телефоннан шалтыратты .
(trg)="17.2"> Ул миңа " миңа сине күрергә кирәк .
(src)="18"> Jeg er skuffet over at vi aldrig har lært hinanden at kende som voksne .
(trg)="18"> Мин үзебезнең олылар кебек сөйләшмәгәнебезгә бик үкенәм .
(src)="19"> vil du være sød og komme til Ohio , og medbring den mand jeg ved , du må have fundet .
(trg)="19"> Син минем яныма Огайога килә алсыңмы , һәм зинһар үзең белән йөргән кызныңны ал бу вакытка синең ул бардыр инде .
(src)="20"> Og jeg bør nævne at jeg har kræft i bugspytkirtlen , og jeg vil venligt bede dig om at komme hurtig hertil . "
(trg)="20"> Шуны бел : минем ашказаны асты бизенең яман шеше. һәм зинһар өчен ашык бул .
(src)="21"> Nå , den næste dag var vi i Cleveland .
(trg)="21"> Менә шулай итеп , икенче көнне без Кливлендка килдек .
(src)="22"> Vi tog et kig på hende , vi lo , vi græd , og vi vidste , at hun havde brug for at være på et hospice .
(trg)="22.1"> Без гаҗәпләндек , без көлдек , без еладык , һәм без аңа хоспис табарга кирәк икәнен белдек .
(trg)="22.2"> Без аңа хоспис таптык һәм анда илттек ,
(src)="23"> Vi fandt hende et , vi fik hende derhen , og vi tog os af hende og tog hånd om hendes familie , fordi det var nødvendigt .
(trg)="23"> без аның артыннан һәм гаиләсе артыннан карадык , чөнки бу мәҗбүри булды , һәм аны ничек эшләргә кирәклеген белдек .
(src)="24"> Det var noget vi vidste , hvordan man gjorde .
(trg)="24"> Һәм минем белән олыларча
(src)="25"> Og lige som den kvinde , der ønskede at kende mig som voksen kom til at kende mig , blev hun til en æske med aske og blev placeret i min hånd .
(trg)="25"> сөйләшергә теләгән хатын , көл әрҗәсенә әйләнде һәм минем кулыма эләкте. һәм
(src)="26"> Og hvad der skete var det at cirklen havde lukket sig , Det var blevet en cirkel -- og den åbenbaring jeg talte om præsenterede sig selv .
(trg)="26.1"> бу түгәрәк ябылды , ул түгәрәк булды һәм мин моңа кадәр әйткән зирәклек миңа ачылды .
(trg)="26.2"> Зирәклек шуннан гыйбарәт :
(src)="27"> Åbenbaringen er at døden er en del af livet .
(trg)="27.1"> үлем – тормышның өлеше .
(trg)="27.2"> Ул минем гомеремне коткарды ,
(src)="28"> Hun reddede mit liv ; Jeg og min partner reddede hendes .
(trg)="28.1"> ә мин аның .
(trg)="28.2"> Һәм беләсезме , тормышның бу өлешендә
(src)="29"> Og du ved , at den del af livet har brug for alt som resten af livet har .
(trg)="29.1"> безгә элекке әйберләр кирәк .
(trg)="29.2"> Безгә матурлык һәм хакыйкать кирәк ,
(src)="30"> Den behøver sandhed og skønhed , og jeg er så glad for at det er blevet nævnt så meget her i dag .
(trg)="30.1"> һәм без бүген моның турында күп әйтелгәненә шатмые .
(trg)="30.2"> Шулай ук безгә
(src)="31"> Det behøver også -- Det har brug for værdighed , kærlighed og glæde , og det er vores opgave at dele disse ting .
(trg)="31.1"> яхшылык , мәхәббәт , ихтирам да кирәк .
(trg)="31.2"> Һәм безнең максатыбыз - боларны бирү .
(trg)="31.3"> Рәхмәт
(src)="32"> Tak .
(trg)="32"> кул чабу
(src)="33"> ( Bifald )
(trg)="33"> Тәмам .
# da/ted2020-1183.xml.gz
# tt/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> For nogle få år siden , følte jeg at jeg var kørt fast , så jeg valgte at følge i fodsporene på den store amerikanske filosof , Morgan Spurlock , og prøve noget nyt i 30 dage .
(trg)="1.1"> Берничә ел элек Миңа гадәти тормыш туйдырды .
(trg)="1.2"> Шуңа күрә мин бөек АКШ фәлсәфәчесе Морган Сперлок мисалына иярергә булдым .
(trg)="1.3"> 30 көн эчендә берәр яңа әйбер эшләргә .
(src)="2"> Denne idé er faktisk rimelig simpel .
(trg)="2"> Фикер шактый гади .
(src)="3"> Tænk på noget du altid har villet tilføje til dit liv og prøv det i de næste 30 dage .
(trg)="3"> Син электән тормышыңа өстәргә теләгән әйберне уйла Һәм 30 көн эчендә аны эшлә
(src)="4.1"> Det viser sig at 30 dage er lige det der skal til , for at tillægge sig en ny eller at slippe af med en gammel vane – som eksempelvis at se nyhederne .
(src)="4.2"> Jeg lærte en del ting , mens jeg lavede disse 30-dages udfordringer .
(trg)="4.1"> Шунысы кызык 30 көн гадәтне кабул итү яки бетерү өчен җитәрлек булып чыга .
(trg)="4.2"> Мәсәлән , хәбәрләрне бөтенләй караудан туктау .
(src)="5"> Den første var ,
(trg)="5"> 30 көн эчендә мин берничә әйбер аңладым
(src)="6.1"> at i stedet for at månederne fløj forbi , glemt , var tiden nemmere at huske .
(src)="6.2"> Dette var en del af én af mine udfordringer , hvor jeg tog et billede hver dag i en måned .
(trg)="6"> Беренчедән , элек айлар тиз очып китсә , хәзер вакыт кадерлерәк үтә .
(src)="7"> Og jeg husker præcis hvor jeg var
(trg)="7"> Бу вакыт эчендә мин һәр көнне яңа фото төшерергә сүз бирдем .
(src)="8.1"> og hvad jeg lavede den dag .
(src)="8.2"> Jeg lagde også mærke til
(trg)="8"> Һәм мин төгәл кайда булуымны һәм нәрсә эшләгәнемне хәтерлим .
(src)="9.1"> at som jeg lavede flere og sværere 30-dage udfordringer , steg min selvtillid .
(src)="9.2"> Jeg gik fra at være en skrivebordsarbejdende computernørd
(trg)="9"> Мин шуны да аңладым : 30 көндә күбрәк һәм сыйфатлырак эш эшләгәндә , минем үземә ышанычым артты .
(src)="10"> til at være den type , der cykler på arbejde – for sjov .
(trg)="10"> Санак артында утыручы беркатлы кешедән мин эшкә велосипедта йөрүчегә әйләндем ,
(src)="11"> Sidste år , endte jeg endda med at vandre op ad Mt .
(trg)="11"> Бары тик кызык өчен .
(src)="12.1"> Kilimanjaro , det højeste bjerg i Afrika .
(src)="12.2"> Jeg ville aldrig have været så eventyrlysten
(trg)="12"> Ә узган елны мин Килиманджарога күтәрелдем , Африканың иң бөек тавы .
(src)="13.1"> før jeg startede mine 30-dage udfordringer .
(src)="13.2"> Det gik også op for mig
(trg)="13"> 30-көнлек экспериментларны башлаганчы мин мондый хәрәкәтчән түгел идем .
(src)="14.1"> at hvis man virkelig vil noget stærkt nok , så kan man gøre alt på 30 dage .
(src)="14.2"> Har du altid ønsket at skrive en roman ?
(trg)="14"> Шунысы ачыкланды : берәр нәрсәне бик нык теләсәң , аны 30 көн эчендә эшләп була .
(src)="15"> Hver november forsøger titusinder af mennesker
(trg)="15.1"> Сезнең китап язганыгыз бармы ?
(trg)="15.2"> Һәр ноябрь аенда
(src)="16.1"> at skrive deres egen roman på 50.000 ord fra bunden , på 30 dage .
(src)="16.2"> Det viser sig , at alt hvad det kræver
(trg)="16"> якынча ун меңләр кеше 50 мең сүздән торган роман язарга тырыша , 30 көн эчендә .
(src)="17.1"> er at skrive 1.667 ord hver dag , i en måned .
(src)="17.2"> Så det gjorde jeg .
(trg)="17"> Димәк , шулай : бары тик көненә 1667 сүз язарга кирәк , ай дәвамында .
(src)="18"> Hemmeligheden er forresten , ikke at gå i seng
(trg)="18"> Мин шулай эшләдем дә .
(src)="19.1"> før man har skrevet dagens ord .
(src)="19.2"> Du vil måske mangle søvn ,
(trg)="19"> Сүз уңаеннан , сер шунда : язып бетергәнче , йокларга ятарга ярамый .
(src)="20.1"> men du vil færdiggøre din roman .
(src)="20.2"> Er min bog så den næste store amerikanske roman ?
(trg)="20"> Бәлки , сезнең йокыгыз туймыдыр , ләкин романны сез язып бетерәсез .
(src)="21.1"> Nej .
(src)="21.2"> Jeg skrev den på en måned .
(trg)="21"> Минем китабым танылган роман була алдымы ?
(src)="22"> Den er forfærdelig .
(trg)="22"> Юк , мин аны ай эчендә язып бетердем .
(src)="23"> Men for resten af mit liv ,
(trg)="23"> Ул котычкыч !
(src)="24.1"> vil jeg , hvis jeg møder John Hodgman til en TED fest , ikke behøver jeg at sige " Jeg er en datalog . "
(src)="24.2"> Nej , nej , hvis jeg vil , kan jeg nu sige " Jeg er en forfatter " .
(trg)="24"> Ләкин хәзердән башлап мин TED кичәсендә Джон Һоджманны очратсам , " мин санак белгече " дип әйтергә җыенмыйм .
(src)="25"> ( Latter )
(trg)="25"> Юк , теләсәм , мин хәзер " Мин язучы " диям .
(src)="26.1"> Så her er en sidste ting jeg vil nævne .
(src)="26.2"> Jeg lærte at når jeg lavede mindre , men vedholdende ændringer ,
(trg)="26"> ( Көлү ) Димәк , мин әйтергә теләгән соңгы әйбер .
(src)="27.1"> ting som jeg kunne blive ved med at gøre , var jeg mere tilbøjelig til at holde fast ved dem .
(src)="27.2"> Der er intet galt med store , skøre udfordringer .
(trg)="27"> Мин кечкенә адымнар ясаган саен , һәм аларны даими эшләгәндә , алар гадәткә кереп китә .
(src)="28"> Faktisk , så er de rigtig sjove .
(trg)="28"> Зур , акылсыз үзгәрешләр дә яхшы ,
(src)="29"> Men det er mindre sandsynligt at de holder .
(trg)="29"> алар кызыклы булырга мөмкин ,
(src)="30"> Da jeg holdt op med at spise sukker i 30 dage ,
(trg)="30"> ләкин алар , мөгаен , гадәткә кермәячәк .
(src)="31.1"> så dag 31 sådan ud .
(src)="31.2"> ( Latter )
(trg)="31"> Мин 30 көнгә шикәрле ризыктан баш тарткач , 31 нче көн болай күренде ...
(src)="32.1"> Så her er mit spørgsmål til dig : Hvad venter du på ?
(src)="32.2"> Jeg garanterer dig , at de næste 30 dage
(trg)="32"> ( Көлү ) Димәк , сезгә соравым шул : Нәрсә сез тагын көтәсез ?
(src)="33"> forsvinder om du kan lide det eller ej , så hvorfor ikke finde på noget , som du altid har ønsket at prøve og giv det et forsøg i de næste 30 dage .
(trg)="33.1"> Сүз бирәм : киләсе 30 көн барыбер узачак .
(trg)="33.2"> Сез теләгәнчәме , әллә юкмы ?
(trg)="33.3"> Шуңа күрә сез һәрвакыт эшләргә теләгән берәр нәрсә турында уйлагыз , һәм аңа шанс бирегез ,
(src)="34"> Tak .
(trg)="34"> киләсе 30 көндә
(src)="35"> ( Bifald )
(trg)="35"> Рәхмәт .
# da/ted2020-349.xml.gz
# tt/ted2020-349.xml.gz
(src)="1.1"> Hej .
(src)="1.2"> Jeg er her for at tale om vigtigheden af ros , beundring og at sige tak , og at det er specifikt og oprigtigt .
(trg)="1.1"> Сәлам !
(trg)="1.2"> Мин монда сезгә мактау , соклану һәм рәхмәт әйтүнең әһәмиятен аңлатырга килдем .
(trg)="1.3"> Алар ихласлы булырга тиеш .
(src)="2"> Og måden jeg blev interesseret i dette på var , at jeg lagde mærke til mig selv , da jeg voksede op , og indtil for et par år siden , at jeg gerne ville sige tak til nogen , jeg ville gerne rose dem , jeg ville gerne høre deres ros om mig og jeg stoppede det bare .
(trg)="2"> Мине күптән түгел үземдә шундый кызыклы мәсьәләгә игътибар иттем : Балачакта һәм хәзер дә мин берәр кемгә рәхмәт әйтергә теләсәм , кешеләрне мактарга теләсәм , яки мине мактасыннар дип теләгәндә , мин нигәдер туктый идем .
(src)="3"> Og jeg spurgte mig selv , hvorfor ?
(trg)="3"> Һәм мин үземнән сорадым : " Нигә ?
(src)="4"> Jeg følte mig genert , jeg følte mig flov .
(trg)="4.1"> " .
(trg)="4.2"> Мин ояла идем , үземне әллә ничек хис итә идем .
(src)="5"> Og så blev mit spørgsmål , er jeg den eneste der gør det her ?
(trg)="5"> Аннан соң шундый сорау туды : " Мин генә шулай эшлимме ? "
(src)="6"> Så , jeg besluttede mig for at undersøge det .
(trg)="6"> Мин моны белергә теләдем .
(src)="7"> Jeg er så heldig at jeg arbejder i et afvænnings center , så jeg får mulighed for at se mennesker der står ansigt til ansigt med afhængighed .
(trg)="7.1"> Миңа реабилитация үзәгендә эшләү бәхете эләкте .
(trg)="7.2"> Шунда мин начар гадәтләре булган кешеләрнең тормышын һәм үлемен күрә идем .
(src)="8"> Og nogle gange handler det om noget så simpelt som , at deres inderste sår er , at deres far døde uden nogensinde at sige at han var stolt af dem .
(trg)="8"> Кайчак авыруларның сәбәпләре бик гади була иде : мәсәлән , әтиләре үлгәндә " мин синең белән горурланам " дип әйтмәү .
(src)="9"> Men så hører de fra hele deres familie og venner , at deres far fortalte alle andre at han var stolt af dem , men han sagde det aldrig til sønnen .
(trg)="9.1"> Ләкин алар аннары соң гаиләдән һәм дуслардан әтисе бөтенесе белән горурланганын әйткәнен ишетәләр .
(trg)="9.2"> Ләкин үз улына ул моны әйтмәгән .
(src)="10"> Det er fordi han ikke vidste , at hans søn havde brug for at høre det .
(trg)="10"> Әтисе улының моны ишетергә теләгәнен белмәгән .
(src)="11"> Så mit spørgsmål er , hvorfor beder vi ikke om tingene vi har brug for ?
(trg)="11"> Соравым шул : нигә без безгә кирәк булган әйберләрне сорамыйбыз ?
(src)="12"> Jeg kender en herre , gift i 25 år , der længes efter at høre sin kone sige , " Tak for at være forsøgeren , så jeg kan blive hjemme hos børnene , " men beder ikke om det .
(trg)="12.1"> Мин 25 ел элек өйләнгән ир кеше белән таныш , Ул хатыныннан мондый сүзләрне ишетергә тели : " Гаиләне ашатканың өчен рәхмәт , мин эшләмичә өйдә балалар белән утыра алам " .
(trg)="12.2"> Ләкин ул сорамый .
(src)="13"> Jeg kender en kvinde der er god til dette .
(trg)="13"> Мин тагын бер хатын-кызны беләм ,
(src)="14"> Hun , en gang om ugen , mødes med hendes mand og siger , " Jeg kunne virkelig godt tænke mig , at du takkede mig for alle de ting jeg gjorde i huset og med børnene . "
(trg)="14"> ул ире белән атнага бер күрешә , һәм аңа : " Мин синең миңа рәхмәт әйтүеңне телим , кара өй һәм балалар өчен әллә ниләр эшләдем . "
(src)="15"> Og han siger , " Åh , dette er skønt , dette er skønt . "
(trg)="15"> Ул : " Әйе , бу шәп , бик шәп " , ди .
(src)="16"> Og ros skal virkelig være oprigtig , men hun tager ansvar for det .
(trg)="16"> Мактау ихласлы булырга тиеш , ләкин моның хатын-кыз мондый җаваплылыкны үз өстенә ала .
(src)="17"> Og en af mine venner , April , som jeg har kendt siden børnehaven , hun takker sine børn for at de gøre deres pligter .
(trg)="17"> Минем балалар бакчасыннан бирле булган дустым , Эйприл , үз балаларына өй эше эшләгәне өчен рәхмәт әйтә .
(src)="18"> Og hun sagde , " Hvorfor skulle jeg ikke takke dem for det , selvom de gør det de bør ? "
(trg)="18"> " Алар моны эшләргә тиеш булсалар да , ник рәхмәт әйтмәскә ?
(src)="19"> Så , spørgsmålet er , hvorfor blokerede jeg for det ?
(trg)="19.1"> " , ди ул .
(trg)="19.2"> Менә сорау шундый : ник без моннан баш тартабыз ?
(src)="20"> Hvorfor blokerede andre folk for det ?
(trg)="20"> Нигә кешеләр рәхмәттән баш тарта ?
(src)="21"> Hvorfor kan jeg sige , " Jeg vil have min bøf medium stegt , jeg har brug for sko i størrelse 36 , " men jeg vil ikke sige , " Vil du give mig ros på denne måde ? "
(trg)="21"> Нигә без : " Миңа алтынчы зурлыктагы аяк киеме кирәк , " - дибез , " Миңа уртача кыздырылган стэйк кирәк , " - дибез , Ә " мине мактагыз , " - дип әйтмибез ?
(src)="22"> Og det er fordi jeg giver jer kritisk data om mig .
(trg)="22"> Чөнки шулай дигәндә без үзебез турында мөһим мәгълүматны
(src)="23"> Jeg fortæller jer om min usikkerhed .
(trg)="23"> башка кешеләргә җиткерәбез .
(src)="24"> Jeg fortæller jer hvor jeg har brug for hjælp .
(trg)="24"> Шулай итеп мин миңа ярдәм кирәклеген әйтәм .
(src)="25"> Og jeg behandler jer , min indercirkel , som om I er fjenden .
(trg)="25"> Һәм мин якын булган кешеләрне үземнең дошманнарым кебек кабул итәм .
(src)="26"> Fordi hvad kan I gøre med de informationer ?
(trg)="26"> Чөнки сез бу мәгълүмат белән нишли аласыз ?
(src)="27"> I kunne forsømme mig .
(trg)="27"> Сез миңа дәшми аласыз .
(src)="28"> I kunne misbruge det .
(trg)="28"> Сез миңа начарлык эшли аласыз .
(src)="29"> Eller I kunne faktisk give mig det jeg har brug for .
(trg)="29"> Яки миңа ярдәм итә аласыз .
(src)="30"> Og jeg tog cyklen ind i cykelforretningen -- jeg elsker det her -- samme cykel , og det gjorde noget der hedder at " afrette " hjulene .
(trg)="30.1"> Бервакыт мин үземнең сәпидемне төзәтергә теләдем .
(trg)="30.2"> Аның тәгәрмәчләре белән проблема чыкты .
(src)="31"> Fyren sagde , " Du ved , når man afretter hjulene , gør det cyklen så meget bedre . "
(trg)="31"> Эшче егет миңа : " Беләсезме , без тәгәрмәчләрне төзәткәч , ул күпкә яхшырак йөри " .
(src)="32"> Jeg får den samme cykel tilbage , og de har taget alle ekser ud af de samme hjul som jeg har haft i to og et halvt år , og min cykel er som ny .
(trg)="32.1"> Миңа шул ук сәпидне бирделәр , алар анда булган бөтен кечкенә проблемаларны төзәткәннәр .
(trg)="32.2"> Минем сәпид элеккечә яңа кебек иде .