# da/ted2020-865.xml.gz
# tk/ted2020-865.xml.gz
(src)="1"> Jeg var her for fire år siden , og jeg kan huske at på det tidspunkt blev talerne ikke lagt på nettet .
(trg)="1"> Men bärde 4 ýyl mundan ozal bolupdym we şol wagtlar
(src)="2"> Jeg tror de blev givet til TED 'ere i en boks , en boks med DVD 'er som de satte på deres hylde , hvor de er i dag .
(trg)="2.1"> bu gürrüňler internede goýulmaýardy .
(trg)="2.2"> Meň pikirimçe TED-lilere bir gutyň içinde berilýärdi bir DVD gutysynda .
(trg)="2.3"> Bu gutyny tekjelere goýýardylar , häzir hem şol ýerinde durýandyr .
(src)="3"> ( Latter ) Og Chris ringede faktisk til mig en uge efter at jeg havde talt og sagde : " Vi begynder at putte dem på nettet ,
(trg)="3"> ( Gülüşmeler ) Hatda Kris maňa jaň edende gürrüňümden 1 hepde soňrady maňa şeýle diýdi " Gürrüňleri internede goýýarys .
(src)="4.1"> kan vi lægge din ud ? "
(src)="4.2"> Og jeg sagde : " Selvfølgelig " .
(trg)="4.1"> Seniňkileri hem goýup bilerismi ? "
(trg)="4.2"> Menem " elbette " diýdim .
(src)="5.1"> Og fire år senere som jeg sagde , er det blevet set af fire ...
(src)="5.2"> Eller , det er blevet downloaded fire millioner gange .
(trg)="5.1"> We 4 ýyl soňra aýdyşym ýaly , gürrüňe tomaşa eden adam sany 4 ...
(trg)="5.2"> Neme , aslynda 4 miliýon gezek ýüklenipdir bu wideo .
(src)="6"> Så jeg går ud fra at du kan gange det med 20 eller noget for at få det nummer af folk der har set det .
(trg)="6"> Ýagny bu sany 20-ä köpeltsek ýa-da şoňa ýakyn sana takmynan wideoýa tomaşa eden adam sany taparys .
(src)="7"> Og som Chris siger , der er en sult
(trg)="7"> Diýmek Krisiň aýdyşy ýaly , adamlar meni wideoda görmäge teşne ekenler .
(src)="8.1"> for videoer med mig .
(src)="8.2"> ( Latter ) ( Bifald ) ... tror I ikke ?
(trg)="8"> ( Gülüşmeler ) ( El çarpyşmalar ) ... sizem şeýle duýaňzokmy ?
(src)="9"> ( Latter ) Så hele denne begivenhed har været en en omfattende opbygning for at få mig til at tale for jer igen , så her kommer det .
(trg)="9"> ( Gülüşmeler ) Ýagny , bütin bu tertip meniň size ýene bir gürrüň etmegim üçin taýýarlanan bir oýun .
(src)="10"> ( Latter ) Al Gore talte til den TED konference jeg talte ved for fire år siden og talte om klima krisen .
(trg)="10.1"> Ynha baş üstüne .
(trg)="10.2"> ( Gülüşmeler ) 4 ýyl öň Al Gor TED konferensiýasynda çykyş edipdi. we klimat krizisinden söz edipdi .
(src)="11"> Og jeg refererede til det i slutningen af min sidste snak .
(trg)="11"> Soňky gürrüňümiň soňunda onuň sözlerine deginipdim .
(src)="12"> Så jeg vil gerne samle op derfra for jeg havde kun 18 minutter , ærlig talt .
(trg)="12"> Galan ýerimden dowam edeýin näme etsemem şol wagt diňe 18 minudym bardy .
(src)="13.1"> Så , som jeg sagde ...
(src)="13.2"> ( Latter ) Ser I , han har jo ret .
(trg)="13.1"> Nirede galypdyk ...
(trg)="13.2"> ( Gülüşmeler ) Mamlady
(src)="14.1"> Jeg mener , der er en stor klima krise , tydeligvis .
(src)="14.2"> Og jeg tror at hvis folk ikke tror på det , så skulle de gå mere udenfor .
(trg)="14.1"> Möhüm bir krizisiň bardygy gün ýüzündedi .
(trg)="14.2"> Muňa ynanmaýanlara biraz köpüräk köçä çykmaklaryny maslahat berýärin .
(src)="15"> ( Latter ) Men jeg tror på at der er en anden klima krise , som er ligeså alvorlig , som stammer fra det samme sted , og som vi bliver nødt til at behandle på lige fod .
(trg)="15"> ( Gülüşmeler ) Ýöne men ýene bir klimat krizisiniň bardygyna ynanýaryn birinjisi ýaly ýowuz , we çykyş sebäbi deň we bu krizisede deň gyssaglykda çemeleşmelidiris .
(src)="16"> Og med dette mener jeg -- og I siger måske , forresten : " Hør , Jeg er OK. jeg har en klima krise ;
(trg)="16"> Diýmek isleýänim -- bu ýagdaýda " Seret , başymyzda bir krizis bar
(src)="17"> Jeg har ikke rigtig brug for en mere . "
(trg)="17"> ikinji birine ätiýajym ýok " diýip bilersiňiz .
(src)="18"> Men dette er en krise , ikke med naturlige ressourcer , selvom jeg tror det er rigtigt , men en krise med menneskelige ressourcer .
(trg)="18"> Ýöne bu krizis , tebigy sebäplerden däl ynanjyma görä ynsan çeşmeli bir krizis .
(src)="19"> Jeg tror , fundamentalt , som mange talere har sagt i løbet af de sidste par dage , at vi er meget dårlige til at bruge vores talenter .
(trg)="19"> Meniň pikirimçe , esasynda , soňky günlerde köp çykyş edijiniň aýdyşy ýaly ukyplarymyzy örän netijesiz
(src)="20"> Rigtig mange mennesker går igennem hele deres liv uden rigtig at have en fornemmelse af hvad deres talent er , eller om de overhovedet har et .
(trg)="20.1"> ulanýarys .
(trg)="20.2"> Birnäçe adam durmuşyny ukyplarynyň nämedigini bilmän geçirýär , ýada bir ukybynyň bardygyndan hem habarsyz .
(src)="21"> Jeg møder alle slags mennesker der ikke tror at de er rigtig gode til noget .
(trg)="21"> Birnäçe adam bilen tanyşýan özleriniň gowy edýän hiç işleriniň ýokdygyny çaklaýarlar .
(src)="22"> Faktisk , deler jeg , på en måde , verden ind i to grupper nu .
(trg)="22"> Men dünýäni 2 topara bölýärin .
(src)="23"> Jeremy Bentham , den store utilitaristiske filosof , spidede engang dette argument .
(trg)="23"> Žeremi Bentam , beýik peýdaçy filozof bir gezek şeýle bir jedel başladypdy .
(src)="24"> Han sagde : " Der er to typer mennesker i denne verden , dem der deler verden i to typer og dem der ikke gør " .
(trg)="24"> Şeýle diýipdi , " Dünýäde 2 görnüş ynsan bar , dünýädäki ynsanlary ikä bölýänler we bölmeýänler . "
(src)="25"> ( Latter ) Nå men , jeg gør -
(trg)="25"> ( Gülüşmeler ) Men bölýänlerden .
(src)="26"> ( Latter ) Jeg møder alle slags mennesker der ikke nyder det de gør .
(trg)="26"> ( Gülüşmeler ) Bir topar adam bilen tanyşýan edýän işlerini söýenoklar .
(src)="27"> De går bare igennem deres liv for at komme igennem det .
(trg)="27"> Durmuşlaryny ýaşmaly
(src)="28"> De får ingen stor nydelse fra det de gør .
(trg)="28.1"> diýip ýaşaýarlar .
(trg)="28.2"> Edýän işlerinden lezzet almaýarlar .
(src)="29"> De udholder det , i stedet for at nyde det , og venter på weekenden .
(trg)="29"> Lezzet almak ýerine , ol işe sabyr edýärler we hepde soňuna garaşýarlar .
(src)="30"> Men jeg møder også mennesker der elsker det de gør og ikke kunne forestille sig at gøre noget andet .
(trg)="30"> Emma başga adamlar bilen hem tanyşýaryn edýän işlerini söýýärler we başga iş etmegi pikirem edenoklar .
(src)="31.1"> Hvis du sagde til dem : " Stop med at gøre det du gør " , ville de undre sig over hvad du talte om .
(src)="31.2"> For det er ikke hvad de gør , det er hvem de er .
(trg)="31"> Olara " Indi bu işi etme " diýseňiz , " Sen näme diýýäniňi bilýäňmi ? "
(src)="32"> De siger : " Men det her er mig .
(trg)="33"> " Emma bu men . "
(src)="33"> Det ville være tåbeligt for mig at forlade det , fordi det taler til mit mest autentiske selv " .
(trg)="34.1"> diýerler .
(trg)="34.2"> " Iň köp özüm ýaly duýmagymy üpjin edýän işden aýrylmak samsyklyk bolar . "
(src)="34"> Og det er ikke sandt for nok folk .
(trg)="35"> Gynansakda bu ýagdaý ýeterlik adam üçin degişli däl .
(src)="35"> Faktum er det modsatte , jeg tror det helt sikkert er et mindretal af folk .
(trg)="36"> Aslyna seredeňde , meniň pikrimçe düýp göter tersi
(src)="36"> Og jeg tror der er mange sandsynlige forklaringer på det .
(trg)="37.1"> gaty az adama degişli .
(trg)="37.2"> Meniň pikrimçe munyň birnäçe
(src)="37"> Og højt mellem dem er uddannelse fordi uddannelse , på en måde , forskyder mange mennesker fra deres naturlige talenter .
(trg)="38.1"> düşündürilişi bolup biler .
(trg)="38.2"> Bulardan iň ýokarda bolany okuw , sebäbi okuw adamlary tebigy ukyplaryndan uzaklaşdyryp biler .
(src)="38"> Og menneskelige ressourcer er ligesom naturlige ressourcer ; de er ofte begravet dybt .
(trg)="39"> Ynsan ukyplary , tebigy çeşmeler ýalydyr köplenç has çuňluklarda gömülgidir .
(src)="39.1"> Du bliver nødt til at lede efter dem .
(src)="39.2"> De ligger ikke bare på og flyder på overfladen .
(trg)="40.1"> Gowy edip gözlemek gerek .
(trg)="40.2"> Töwerekde , üst ýüzünde durmazlar .
(src)="40"> Du bliver nødt til at skabe omstændighederne hvor de kan komme til syne .
(trg)="41"> Ýüze çykyp biljekleri ýagdaýyň taýýarlanmasy gerekli .
(src)="41.1"> Og du kan muligvis forestille dig at uddannelse ville være den måde det sker .
(src)="41.2"> Men alt for ofte , er det ikke .
(trg)="42.1"> Çak edip biljegiňiz ýaly munuň ýoly okuwdan geçmelidir .
(trg)="42.2"> Ýöne köplenç geçmez .
(src)="42.1"> Ethvert uddannelses system i verden er ved at blive reformeret i øjeblikket .
(src)="42.2"> Og det er ikke nok .
(trg)="43.1"> Dünýädaki ähli okuw sistemalary şuwagt reforma içinde .
(trg)="43.2"> Ýöne bu ýeterli däl .
(src)="43"> Reform er ikke til nytte længere , for det er kun at forbedre en ødelagt model .
(trg)="44"> Reforma indi ýeterlik çözgüt däl sebäbi reforma diýmek döwük bir nusgany bejermek diýmekdir .
(src)="44"> Hvad vi har brug for -- og ordet har været brugt mange gange i løbet at de sidste par dage -- er ikke en evolution , men en uddannelsesrevolution .
(trg)="45"> Gerekli bolan -- dogry bu gep soňky wagtlarda köp ulanylýan boldy özä -- okuwyň ewolusiýa geçirmegi diýmek däldir , gerekli bolan okuwyň rewolusiýasydyr .
(src)="45"> Den skal transformeres til noget andet .
(trg)="46"> Indi okuw öz halyndan başga bir hala geçmelidir .
(src)="46"> ( Bifald ) En af de rigtige udfordringer er at fundamentalt innovere
(trg)="47"> ( El çarpyşmalar ) Iň uly kynçylyklaryň biri okuwyň esasynda
(src)="47.1"> uddannelse .
(src)="47.2"> Innovation er hårdt fordi det betyder at gøre noget som folk ikke finder særlig let i de fleste tilfælde .
(src)="47.3"> Det betyder at udfordre det vi tager for givet ,
(trg)="48.1"> täzeçileşdirmekdir .
(trg)="48.2"> Täzelik kyndyr sebäbi adamlar öwrenişmekde kynçylyk çekjekler täze bir zatlar etmeli bolarlar .
(src)="48"> ting som vi synes er åbentlyse .
(trg)="49"> Dogry diýýan zatlarymyzy derňemegimizi gerekli , ap-aýdyňdygyny pikir etýän zatlarymyzy täzeden gözden geçirmelidiris .
(src)="49"> Det store problem med reformering eller transformation er den sunde fornufts tyrani -
(trg)="50"> Reforma ýa-da üýtgetmek bilen baglanşykly iň uly mesele umumy duýgynyň şertsiz kabul edilmegidir .
(src)="50"> ting som folk tror : " Nå , det kan ikke gøres anderledes fordi det er sådan det bliver gjort . "
(trg)="51"> Adamlar bir zady kabul ederler sebäbi olar " Bu iş başga görnüşde edilmez çünki bu hemişe şeyle edildi " diýerler .
(src)="51"> Jeg faldt for nylig over et godt citat fra Abraham Lincoln , som jeg troede I ville blive glade for at få citeret på dette tidspunkt .
(trg)="52"> Geçen bir gün Abraham Linkolnyň ajaýyp sözüne gabat geldim , bu ýerde ondan bir çykarma etsem göwnüňizden turar diýip pikir edýärin ,
(src)="52"> ( Latter ) Han sagde dette i December 1862 Til det andet årlige møde i Kongressen .
(trg)="53.1"> şeýle dälmi ?
(trg)="53.2"> ( Gülüşmeler ) Muny 1862-iň Dekabrynda kongresiň ikinji ýyllyk ýygnagynda aýdypdyr .
(src)="53"> Jeg burde forklare at jeg ikke har en anelse om hvad der skete på den tid .
(trg)="54"> Ýöne şuny boýnuma alýan , ol wagtlar nämeler bolup geçýändigi barada
(src)="54"> Vi underviser ikke i amerikansk historie i Storbritannien .
(trg)="55"> hiç pikrim ýok. çünki biz Angiliýada Amerikanyň taryhyny okatmaýarys .
(src)="55.1"> ( Latter ) Vi undertrykker det .
(src)="55.2"> I ved , det er vores politik .
(trg)="56"> ( Gülüşmeler ) Ýörite gizleýäris , syýasatymyz şeýle .
(src)="56"> ( Latter ) Der foregik uden tvivl noget fascinerende i December 1862 hvilket amerikanerne iblandt os vil vide .
(trg)="57"> ( Gülüşmeler ) Borla , 1862-de dogurdanam örän möhüm zatlar bolýardy aramyzdaky Amerikalylar bilerler .
(src)="57"> Men han sagde dette : " Dogmerne fra den stille fortid er utilstrækkelige til den stormfulde nutid .
(trg)="58"> Şeýle diýipdir : " Asuda geçmişiň doguşlary tupanly bugün üçin ýetersizdir .
(src)="58"> Anledningen er stablet højt med besvær , og rejse os med lejligheden . "
(trg)="59"> Bir ýagdaý şertler kynlaşdykça aşylmagy kyn ýagdaýa gelip biler , onda biz bu kynçylyklaryň üstine çykyp bu ýagdaýy aşmalydyrys .
(src)="59.1"> Det elsker jeg .
(src)="59.2"> Ikke rejse os til , men rejse os med .
(trg)="60"> Men bu garaýyşa haýran galdym .
(src)="60"> " Da vores sag er ny , må vi tænke påny og handle påny
(trg)="62"> " Biziň dawamyz täze , diýmek täze düşünjelerimiz bolmaly we hereketlerimizde täze bolmaly .
(src)="61"> vi må frisætte os selv og så skal vi redde vores land . "
(trg)="63"> Özümizi azat etmelidiris diňe şonda soňra öz ýurdymyzy halas edip bileris . "
(src)="62"> Jeg elsker det ord " frisætte " .
(trg)="64"> " Azat etmek " bu söze haýran .
(src)="63"> Ved du ved hvad det betyder ?
(trg)="65"> Näme diýmekdigini bilýänizmi ?
(src)="64"> At der er ideer , vi alle er slaver af , som vi simpelthen tager for givet som den naturlige orden , den måde ting er på .
(trg)="66"> Tussagy bolan pikirlerimiz bar diýmek hemişe bolandygyny we boljagyny kabul eden öz ugurly gidişiň bölegi hasaplaýan pikirlerimiz .
(src)="65"> Og mange af vores ideer er blevet dannet , ikke for at opfylde omstændighederne i dette århundrede , men til at klare forholdene af tidligere århundreder .
(trg)="67"> Pikirlerimiziň köpüsi içinde bolan asyrmyzyň şertlerine görä döremedik tersine geçen asyrlaryň meselelerini çözmek üçin ýüze çykandyrlar .
(src)="66.1"> Men vores sind er stadig hypnotiseret af dem .
(src)="66.2"> Og vi bliver nødt til at frisætte os fra nogle af dem .
(trg)="68.1"> Emma zehinlerimiz häzirem bu düşünjelere gipnoz edilen .
(trg)="68.2"> Bu düşünjelerden özümizi azat etmelidiris .
(src)="67"> At gøre dette er lettere sagt end gjort .
(trg)="69"> Muny etmegi aýtmak elbette etmekden has aňsat .
(src)="68"> Det er meget hårdt at vide , i øvrigt , hvad det er man tager for givet .
(trg)="70"> Bu ýagdaýda nämani soragsyz kabul edýändigimizi bilmek örän kyndyr .
(src)="69"> Og grunden er at man tager det for givet .
(trg)="71"> Munuň sebäbide soraglamazlygymyzdyr .
(src)="70"> Så lad mig spørge jer om noget I måske tager for givet .
(trg)="72"> Mysal bermek üçin size bir sorag soraýyn
(src)="71"> Hvor mange af jer er over 25 år ?
(trg)="73"> Bu zaldaky näçe kişi 25 ýaşynyň üstinde ?
(src)="72.1"> Det er ikke hvad jeg tror I tager for givet .
(src)="72.2"> Jeg er sikker på at I er klar over det allerede .
(trg)="74.1"> Soraglamazdan kabul edýän zadyňyz bu däl .
(trg)="74.2"> Bu hakykady bilýändigiňizi bilýän .
(src)="73"> Er der nogle folk under 25 år ?
(trg)="75"> Bärde 25 ýaşyň aşagynda kimdir biri barmy ?
(src)="74"> Fedt , Nå , dem der er over 25 år , kan I række hånden op hvis I bære armbåndsur ?
(trg)="76"> Örän gowy , Indi , 25-iň üstinde bolanlar , goşar sagadynyz bar bolsa eliňizi galdyryp bilermisiniz ?
(src)="75"> Det er en god del af os , er det ikke ?
(trg)="77"> Örän köp sanda şeýle dämi ?
(src)="76"> Spørg et rum fyldt med teenagers det samme .
(trg)="78"> Birem bu zal dolysy okuwçylara soraň bu soragy .
(src)="77"> Teenagers går ikke med armbåndsur .
(trg)="79"> Ol ýaşda ýaşlaryň köpüsi sagat dakynmaýar .
(src)="78"> Jeg mener ikke at de ikke kan eller ikke må , de vælger bare ofte ikke at gøre det .
(trg)="80"> Dakmazlar ýa-da dakmaklaryna rugsat edilmez diýýemmok. köplenç diňe dakmazlygy saýlaýarlar .
(src)="79"> Og grunden er , må i forstå , at vi er opvokset i en før-digital kultur , dem af os der er over 25 .
(trg)="81"> Munuň sebäbi , biziň , ýagy 25 üstindäkileriň , digital öňündäki bir dünýäde ulalan bolmagymyz .
(src)="80"> Og så for os , hvis du vil vide hvad klokken er , må du gå med noget der viser det .
(trg)="82"> Biz wagty bilmek üçin wagty bize görkezjek bir gurala mätäçlik duýýarys .
(src)="81"> Børn i dag lever i en verden der er digitaliseret , og klokken for dem er alle steder .
(trg)="83"> Çagymyzyň çagalary digital dünýäde ýaşaýarlar , we olar üçin wagt her ýerde .
(src)="82"> De ser ingen grund til det .
(trg)="84"> Yzarlamak üçin aýratyn bir gurala mätaçlikleri ýok .
(src)="83"> Og , forresten , I behøver heller ikke gøre det ; det er bare at I har altid gjort det og bliver ved med det .
(trg)="85"> Hä , siziňde ýok. diňe muny hemişe edendigiňiz üçin endik bolupdyr .
(src)="84"> Min datter går aldrig med ur , min datter Kate der er 20 .
(trg)="86"> Gyzym Keýt , 20 ýaşynda , hiç sagat dakynanok .
(src)="85"> Hun kan ikke se pointen .
(trg)="87"> Gereksiz görýär .
(src)="86"> Som hun siger : " Det er en et funktions apparat "
(trg)="88"> " Ýeke funksiýaly gural bu " diýýar .
(src)="87"> ( Latter ) " Hvor lamt er det ? "
(trg)="89.1"> ( Gülüşmeler ) " Iç gysgynç . "
(trg)="89.2"> " Ýok ýok ! "
(src)="88"> Og jeg siger : " Nej , nej , det fortæller også datoen " .
(trg)="90.1"> diýýärin .
(trg)="90.2"> " Senänide görkezýär . "
(src)="89"> ( Latter ) " Det har flere funktioner . "
(trg)="91"> ( Gülüşmeler ) " Birden köp aýratynlygy bar . "
(src)="90"> Men ser I , der er ting vi er slaver af i uddannelsessystemet .
(trg)="92"> Aý bolýar görýänizä , okuw temasynda tussagy bolan düşünjelerimiz bar .
(src)="91"> Lad mig give jer et par eksempler .
(trg)="93"> Bir näçe mysal getirmegime rugsat ediň
(src)="92"> En af dem er ideen om linearitet , at det starter her , og du går gennem et spor , og at hvis du gør alt rigtigt vil du være på rette spor resten af livet .
(trg)="94"> Bulardan biri çyzgylylyk pikri , bir ýerden başlarsyňyz , bir ýoly yzarlarsyňyz , we eger hemme zady dogry eden bolsaňyz , durmuşyňyzyň soňunda durmyşyňyzy gowy bir ýere oturdan bolarsyňyz .
(src)="93"> Alle , der har talt på TED har fortalt os implicit , eller undertiden eksplicit , en anden historie , at livet ikke er linieært , det er organisk .
(trg)="95"> TED-de gürlän hemme kişi bize gizlin-gizlin kä wagtda açyk-açyk şuny diýdi , durmuş çyzgyly däldir , organikdir .
(src)="94"> Vi skaber vores liv i symbiose som vi udforsker vores talenter i relation til de forhold , de hjælper til at skabe for os .
(trg)="96"> Durmyşlarymyzy simbiotik bolup ukyplarmyzy ýüze çykarjak hadysa we ýagdaýlara bagly edip emele getireris .
(src)="95"> Men ved I hvad , vi er blevet besat med dette linieære narrativ .
(trg)="97"> Eger bilýän bolsaňyz çyzgyly düşündirişi kellämizde müdimi hala getiripdiris .
(src)="96"> Og formentlig tinden for uddannelse er at komme på universitetet .
(trg)="98"> Okuwyň çür depesi uniwersitede girmek .
(src)="97"> Jeg tror vi er besat af tanken om at få folk på universitetet ,
(trg)="99"> Çaklaýyşyma görä adamlary üniwersitede salmagy hem kellämizde müdimi hala getirdik ,
(src)="98"> visse former for universiteter .
(trg)="100"> iň azyndan käbir görüş uniwersitetlere .
(src)="99"> Jeg mener ikke at man ikke skal gå på universitetet , men ikke alle behøver at gå og ikke alle behøver at gå nu .
(trg)="101"> Uniwersitede gitmäň diýýemmok , ýöne herkimiň gitmegine zerurlyk ýok .
(src)="100"> Måske går de senere , ikke lige med det samme .
(trg)="102"> Ýa-da herkimiň derrew gitmegine zerurlyk ýok .