# da/ted2020-1183.xml.gz
# ky/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> For nogle få år siden , følte jeg at jeg var kørt fast , så jeg valgte at følge i fodsporene på den store amerikanske filosof , Morgan Spurlock , og prøve noget nyt i 30 dage .
(trg)="1.1"> Бир нече жыл мурун өзүмдү көнүмүш адат жашоомдо токтоп калгандай сездим .
(trg)="1.2"> Ошондо , улуу Америкалык философ - Морган Спарлоктун кылган иштерин туурап , жаңы нерсени 30 күндүн ичинде баштайын деп чечтим .
(src)="2"> Denne idé er faktisk rimelig simpel .
(trg)="2"> Бул ойдун мааниси абдан жөнөкөй .
(src)="3"> Tænk på noget du altid har villet tilføje til dit liv og prøv det i de næste 30 dage .
(trg)="3"> Өзүңүздүн жашооңузду байыта турган бир нерсе жөнүндө ойлонуп , ошону 30 күндүн ичинде ишке ашырганга аракет кылыңыз .
(src)="4.1"> Det viser sig at 30 dage er lige det der skal til , for at tillægge sig en ny eller at slippe af med en gammel vane – som eksempelvis at se nyhederne .
(src)="4.2"> Jeg lærte en del ting , mens jeg lavede disse 30-dages udfordringer .
(trg)="4"> Байкап көрсө , 30 күндүн ичиндеги убакыт жаңы адатты уйрөнүүгө же эски адаттан айрылууга туура келген мезгил экен - мисалы , жаңылыктарды көрүүнү жашооңуздан алып салуу .
(src)="5"> Den første var ,
(trg)="5"> Мен ушул 30 күндүк өзгөрүүнүн ичинде бир топ нерселерди үйрөндүм .
(src)="6.1"> at i stedet for at månederne fløj forbi , glemt , var tiden nemmere at huske .
(src)="6.2"> Dette var en del af én af mine udfordringer , hvor jeg tog et billede hver dag i en måned .
(trg)="6"> Биринчиден , мурда айлар учуп , унутулса , бир айдан кийин , ар бир маал эсте сакталып жатты .
(src)="7"> Og jeg husker præcis hvor jeg var
(trg)="7"> Өзгөрүүнүн жаңы нерсеси катары , мен бир ай боюнча ар күнүмдү сүрөткө тарттым .
(src)="8.1"> og hvad jeg lavede den dag .
(src)="8.2"> Jeg lagde også mærke til
(trg)="8"> Ырас , кайсы жерде болгонум жана эмне кылганым толугу менен эсимде болду .
(src)="9.1"> at som jeg lavede flere og sværere 30-dage udfordringer , steg min selvtillid .
(src)="9.2"> Jeg gik fra at være en skrivebordsarbejdende computernørd
(trg)="9"> Дагы байкап көрсөм , 30 күндүк өзгөрүүлөрүм канчалык кыйыныраак болгон сайын , өзүмө ишеничим көбөйдү .
(src)="10"> til at være den type , der cykler på arbejde – for sjov .
(trg)="10"> Компьютерден башы чыкпаган окумуш сөрөйдөн жумушка ыракат алуу үчүн велосипед айдаган
(src)="11"> Sidste år , endte jeg endda med at vandre op ad Mt .
(trg)="11"> адамга айландым .
(src)="12.1"> Kilimanjaro , det højeste bjerg i Afrika .
(src)="12.2"> Jeg ville aldrig have været så eventyrlysten
(trg)="12"> Бул аз келгенсип , мен былтыр Килиманджаронун чокусуна чыктым , ал Африкадагы эң бийик тоо болуп эсептелет .
(src)="13.1"> før jeg startede mine 30-dage udfordringer .
(src)="13.2"> Det gik også op for mig
(trg)="13"> Мен ушул 30 күндүк өзгөрүүлөргө чейин мындай нерселерди такыр кылган эмесмин .
(src)="14.1"> at hvis man virkelig vil noget stærkt nok , så kan man gøre alt på 30 dage .
(src)="14.2"> Har du altid ønsket at skrive en roman ?
(trg)="14"> Менин көзүм жетти , эгер бир нерсени абдан катуу кааласаңыз , 30 күндүн ичинде ар нерсени ишке ашырсаңыз болот экен .
(src)="15"> Hver november forsøger titusinder af mennesker
(trg)="15.1"> Жашооңузда бир көркөм кара сөз жазгыңыз келди беле ?
(trg)="15.2"> Ар жылы ноябрда ,
(src)="16.1"> at skrive deres egen roman på 50.000 ord fra bunden , på 30 dage .
(src)="16.2"> Det viser sig , at alt hvad det kræver
(trg)="16"> он миңдеген адамдар 50 000 сөздөн турган чыгарманы 30 күндүн ичинде башынан баштап жазганга аракет кылышат .
(src)="17.1"> er at skrive 1.667 ord hver dag , i en måned .
(src)="17.2"> Så det gjorde jeg .
(trg)="17"> Ал үчүн бир айдын ичинде күнүнө 1,667 сөз жазыш керек экен .
(src)="18"> Hemmeligheden er forresten , ikke at gå i seng
(trg)="18"> Мен ошондой кылдым .
(src)="19.1"> før man har skrevet dagens ord .
(src)="19.2"> Du vil måske mangle søvn ,
(trg)="19"> Баса , ийгиликтин сыры - баардык сөздөрдү жазып бүтмөйүнчө , уктабаш керек .
(src)="20.1"> men du vil færdiggøre din roman .
(src)="20.2"> Er min bog så den næste store amerikanske roman ?
(trg)="20"> Балким сиз уйкудан айрыласыз , бирок көркөм кара сөзүңүздү бүтүрөсүз .
(src)="21.1"> Nej .
(src)="21.2"> Jeg skrev den på en måned .
(trg)="21"> Эми менин китебим Американын улуу көркөм кара сөз чыгармасына киреби ?
(src)="22"> Den er forfærdelig .
(trg)="22.1"> Жок .
(trg)="22.2"> Мен аны бир айдын гана ичинде жаздым .
(src)="23"> Men for resten af mit liv ,
(trg)="23"> Ал абдан начар .
(src)="24.1"> vil jeg , hvis jeg møder John Hodgman til en TED fest , ikke behøver jeg at sige " Jeg er en datalog . "
(src)="24.2"> Nej , nej , hvis jeg vil , kan jeg nu sige " Jeg er en forfatter " .
(trg)="24"> А бирок мындан ары , мисалы , TED кечесинде Джон Ходжманды кезиксем , " Мен компьютер адисимин " деп айткаңга мажбур эмесмин .
(src)="25"> ( Latter )
(trg)="25"> Албетте эмесмин , бирок кааласам , " Мен жазуучумун " деп айтсам болот .
(src)="26.1"> Så her er en sidste ting jeg vil nævne .
(src)="26.2"> Jeg lærte at når jeg lavede mindre , men vedholdende ændringer ,
(trg)="26"> ( Күлкү ) Дагы сизге айта турган акыркы сөзүм -
(src)="27.1"> ting som jeg kunne blive ved med at gøre , var jeg mere tilbøjelig til at holde fast ved dem .
(src)="27.2"> Der er intet galt med store , skøre udfordringer .
(trg)="27"> мен жаңы , туруктуу өзгөрүүлөрдү кылганда , алар менин күнүмдүк адаттарыма батыраак айланганын түшүндүм .
(src)="28"> Faktisk , så er de rigtig sjove .
(trg)="28"> Чоң , шумдук өзгөрүүлөрдүн эч жаман нерсеси жок .
(src)="29"> Men det er mindre sandsynligt at de holder .
(trg)="29"> Чынында , алар абдан кызыктуу болушу мүмкүн .
(src)="30"> Da jeg holdt op med at spise sukker i 30 dage ,
(trg)="30"> Бирок алар ар дайым адаттарга айланаары күмөн .
(src)="31.1"> så dag 31 sådan ud .
(src)="31.2"> ( Latter )
(trg)="31"> Мен 30 күндүн ичинде шекер колдонбой калганда , 31-чи күн ушуга окшош болгон .
(src)="32.1"> Så her er mit spørgsmål til dig : Hvad venter du på ?
(src)="32.2"> Jeg garanterer dig , at de næste 30 dage
(trg)="32"> ( Күлкү ) Анда эмесе менин суроом сизге мындай : Сиз эмнени күтүп жатасыз ?
(src)="33"> forsvinder om du kan lide det eller ej , så hvorfor ikke finde på noget , som du altid har ønsket at prøve og giv det et forsøg i de næste 30 dage .
(trg)="33"> Мен сизге кепилдик бере алам , каалайсызбы же каалабайсызбы , келе жаткан 30 күн дагы өтөт. ошондуктан , ар дайым жасагыңыз келген нерсе жөнүндө ойлонуп , эмки 30 күндүн ичинде аны ишке
(src)="34"> Tak .
(trg)="34"> ашырганга аракет кылыңыз .
(src)="35"> ( Bifald )
(trg)="35"> Ыракмат .
# da/ted2020-1248.xml.gz
# ky/ted2020-1248.xml.gz
(src)="1"> Jeg vil gerne tage jer til en anden verden .
(trg)="1"> Мен сиздерди башка бир дүйнөгө алып барууну каалап турам .
(src)="2"> Og jeg vil gerne dele en 45 år gammel kærlighedshistorie med de fattige , der overlever på mindre end en dollar om dagen .
(trg)="2.1"> Жана дагы сиздерге 45 жылга созулган махабат окуясын бөлүшкүм келип турат .
(trg)="2.2"> Окуя күнүмдүк жашоосуна 1 доллардан кем акча сарптап жашаган кедейлер менен болгон .
(src)="3"> Jeg gik på en meget elitær , snobbet , dyr uddannelse i Indien , og den ødelagde mig næsten .
(trg)="3"> Мен Индиядагы тандалгандардын , ак сөөктөрдүн окуу жайынан кымбат баалуу билимди алгам , бирок ал окуу жай мени бузуп коё жаздаган .
(src)="4"> Jeg var helt klar til at blive en diplomat , lærer , læge -- alt lå klart .
(trg)="4"> Мен толук кандуу дипломат , мугалим , доктур болууга чамам жетмек .
(src)="5"> Desuden , jeg ser ikke sådan ud , men jeg var Indiens bedste squashspiller i tre år .
(trg)="5"> Кийин мен аны каалабадым , бирок мен индиялык теннис оюну боюнча үч жыл узагында улуттук чемпиону болгом .
(src)="6"> ( Latter ) Hele verden lå for mig .
(trg)="6"> ( Каткырык ) Мен үчүн бүткүл дүйнө ачылган .
(src)="7"> Alt var for mine fødder .
(trg)="7"> Бардыгы менин кол астымда эле .
(src)="8"> Jeg kunne ikke gøre noget forkert .
(trg)="8"> Мен эч бир катачылык кетире алмак эмесмин .
(src)="9"> Og så tænkte jeg af nysgerrighed , jeg kunne tænke mig at leve og arbejde og bare se , hvordan en landsby er .
(trg)="9"> Бир күнү мен жеке кызыгуумдан улам Айылга барып , жашап , иштеп деги эле айыл деген эмне экенин көрүүнү кааладым .
(src)="10"> Så i 1965 tog jeg til det , der blev kaldt værste hungersnød i Bihar i Indien og jeg så sult , død , folk , der døde af sult , for første gang .
(trg)="10"> Ошентип 1965-жылы , мен Индияда эң запкылуу , ачкачылыкка кабылган Бихар аймагына бардым , ачкачылык , өлүм азабынан кишилердин өлүп жатканын өмүрүмдө биринчи жолу көрдүм .
(src)="11"> Det forandrede mit liv .
(trg)="11"> Бул менин турмушумду өзгөрттү .
(src)="12"> Jeg kom hjem , fortalte min mor , " Jeg vil gerne leve og arbejde i en landsby . "
(trg)="12"> Мен үйгө кайтып келип , апама " Мен айылда жашап жана эмгектенгим келет " дедим .
(src)="13"> Mor gik i koma .
(trg)="13"> Апам эс учун жоготуп койду .
(src)="14"> ( Latter ) " Hvad betyder det ?
(trg)="14"> ( Каткырык ) " Бул эмне дегениң ?
(src)="15"> Verden ligger foran dig , de bedste jobs ligger foran dig , og du vil gerne arbejde i en landsby ?
(trg)="15"> Бүткүл дүйнө сен үчүн ачык , бардык жумуштар сага даяр , сен болсо айылда жашап жана эмгектенем дейсиң ?
(src)="16"> Jeg mener , er der noget galt med dig ? "
(trg)="16"> Сенин эс акылың жайындабы деги ? "
(src)="17"> Jeg sagde , " Nej , jeg fik den bedste uddannelse .
(trg)="17"> Мен жооп кайтардым , " Жок , мен эң мыкты билим алдым .
(src)="18"> Den fik mig til at tænke .
(trg)="18"> Ал билим мени ойлондурду .
(src)="19"> Og jeg ville give noget tilbage på min egen måde . "
(trg)="19"> Мен мунун акыбетин кайтарып берүүнү каалайм , өзүмдүн колумдан келишинче " .
(src)="20"> " Hvad vil du lave i en landsby ?
(trg)="20"> " Сен айылда эмне кылууну каалайсың ?
(src)="21"> Intet arbejde , ingen penge , ingen sikkerhed , ingen udsigter . "
(trg)="21"> Жумуш жок , акча жок , кооптуу , келечексиз жашоо " .
(src)="22"> Jeg sagde , " Jeg vil leve og grave brønde i fem år . "
(trg)="22"> " Айылда жаашагым келет жана беш жыл аралыгында кудук казгым келет " деп айткам .
(src)="23"> " Grave brønde i fem år ?
(trg)="23"> " Беш жыл кудук казасыңбы ?
(src)="24"> Du gik på den dyreste skole og universitet i Indien , og du vil grave brønde i fem år ? "
(trg)="24"> Сен Индиянын эң кымбат мектеби жана колледжине барып , беш жыл кудук казгың келип турабы ? "
(src)="25"> Hun talte ikke til mig i meget lang tid , fordi hun syntes , jeg havde skuffet min familie .
(trg)="25"> Апам мени менен көпкө сүйлөшпөй жүрдү , анткени ал мени үй-бүлөнүн аброюна шек келтирип жатат деп ойлогон .
(src)="26"> Men så blev jeg vist den mest usædvanlige viden og evner , som meget fattige folk har , der aldrig bliver trukket frem i mainstream -- som aldrig bliver identificeret , respekteret , sat i en større sammenhæng .
(trg)="26"> Бирок кийин , мен , кедейлер ээ болгон сейрек кездешчү өзгөчө билим жана жөндөмдөргө туш болдум , булар эч качан маанилүү деп таанылып , өзгөчөлөнүп , урматталып , жана эч бир деңгээлде колдонулбаган .
(src)="27"> Og jeg tænkte , jeg ville starte et Barfodsuniversitet -- universitet kun for de fattige .
(trg)="27"> Ошондо мен Бэафуд Жыңайлактар Колледжин ачууну ойлодум -- ал окуу жай кедейлер үчүн гана колледж .
(src)="28"> Det , de fattige anså for vigtigt , skulle reflekteres i universitetet .
(trg)="28"> Кедейлер маанилүү деген нерселер бул колледжде окутулмак .
(src)="29"> Jeg tog hen til den her landsby for første gang .
(trg)="29"> Мен бул айылга жаңыдан келгенимде .
(src)="30"> De ældre kom til mig og sagde , " Er du på flugt fra politiet ? "
(trg)="30"> Аксакалдар мага келип , " Сен полициядан качып жүрөсүңбү ? "
(src)="31"> Jeg sagde , " Nej . "
(trg)="31.1"> деп сурашты .
(trg)="31.2"> Мен " жок " деп жооп бердим .
(src)="32"> ( Latter ) " Dumpede du din eksamen ? "
(trg)="32"> ( Каткырык ) " Сен экзаменден кулап калдыңбы ? "
(src)="33"> Jeg sagde , " Nej . "
(trg)="33"> Мен " жок " деп жооп бердим .
(src)="34"> " Fik du ikke et regeringsjob ? "
(trg)="34.1"> " Сен бийликтен жумуш таппадыңбы ? "
(trg)="34.2"> Мен " жок " деп жооп бердим .
(src)="35.1"> Jeg sagde , " Nej . "
(src)="35.2"> " Hvad laver du her ?
(trg)="35"> " Сен бул жерде эмне кылып жүрөсүң анда ?
(src)="36"> Hvorfor er du her ?
(trg)="36"> Эмне үчүн бул жакка келдиң ?
(src)="37"> Uddannelsessystemet i Indien får dig til at se på Paris og New Delhi og Zürich ; hvad laver du i denne landsby ?
(trg)="37"> Индиядагы билим берүү системасы Париж , Нью Дели жана Цюрих сыяктуу жерлерди эңсеттирет ; сен айылда эмне кылып жүрөсүң ?
(src)="38"> Er der noget galt med dig , du ikke fortæller os ? "
(trg)="38"> Сенин бизге айтпаган бир көйгөйүң барбы ? "
(src)="39"> Jeg sagde , " Nej , jeg vil faktisk gerne starte et universitet kun for de fattige .
(trg)="39"> " Жок , мен колледж ачууну каалайм " кедейлер үчүн гана ,
(src)="40"> Det , de fattige anså for vigtigt , skulle reflekteres i universitetet . "
(trg)="40"> Кедейлер маанилүү деген нерселер колледжде окутулат " , деп жооп бердим .
(src)="41"> Så gav de ældre mig et meget klogt og dybt råd .
(trg)="41"> Ошондо аксакалдар мага маңыздуу жана маанилүү кеңеш беришти .
(src)="42"> De sagde , " Vær venlig ikke at tage nogen med en grad eller kvalifikation ind i dit universitet . "
(trg)="42"> Алар , " Өтүнөбүз , колледжиңе кандайдыр бир билим даражадагы жана квалификацияга ээ болгон бирөөлөрдү алып келбе " , дешти .
(src)="43"> Så det er det eneste universitet i Indien , hvor , hvis du skulle have en Ph.D. eller en kandidat , er du diskvalificeret til at komme .
(trg)="43"> Эми , бул Индиядагы жалгыз колледж , эгер сиз илим доктору же магистр даражасынын ээси болсоңуз сиз бул колледжде иштөөдөн четтеттилесиз .
(src)="44"> Man er nødt til at være en fiasko eller dumpet eller droppet ud for at komme til vores universitet .
(trg)="44"> Сиз же окуй албай калган же окуудан чыгарылган шартта гана биздин колледжде иштөө үчүн келе аласыз .
(src)="45"> Man er nødt til at arbejde med sine hænder .
(trg)="45"> Сиз өз колуңуз менен иштешиңиз керек .
(src)="46"> Man er nødt til at kunne arbejde .
(trg)="46"> Эмгекти сыйлооңуз шарт .
(src)="47"> Man er nødt til at vise , at man har en evne , som man kan tilbyde samfundet og yde en tjeneste for samfundet .
(trg)="47"> Коомчулукка сунуштай алган кандайдыр бир жөндөмүңүз бар экендигин көрсөтүшүңүз керек жана коомчулукка кызмат өтөшүңүз абзел .
(src)="48"> Så vi startede Barfodsuniversitetet , og vi omdefinerede professionalisme .
(trg)="48"> Ошентип Жыңайлактар Колледжи ишке кирди , биз профессионализм түшүнүгүн кайрадан аныктап чыктык .
(src)="49"> Hvem er professionel ?
(trg)="49"> Профессионал деп кимди айтабыз ?
(src)="50"> En professionel er en , der har en kombination af kompetence , selvtillid og tro .
(trg)="50"> Профессионал деп өзүнүн бир шыгы , өзүнө болгон ишеними жана келечеке ишеничи болгон айкалыштыкты камтыган адам .
(src)="51"> En vandfinder er en professionel .
(trg)="51"> Суу издегич адам бул профессионал .
(src)="52"> En traditionel jordemor er en professionel .
(trg)="52"> Элдик аначы бул профессионал .
(src)="53"> En traditionel kurvesætter er en professionel .
(trg)="53"> Элдик сөөк даарыкер бул профессионал .
(src)="54"> Der er professionelle over hele verden .
(trg)="54"> Булар дүйнө жүзү боюнча профессионалдар .
(src)="55"> Man finder dem i enhver utilgængelig landsby verden over .
(trg)="55"> Буларды дүйнө жүзүндөгү эң алыскы айылдардан дагы таба аласыздар .
(src)="56"> Og vi syntes , at disse folk skulle komme ind i mainstream og vise , at den viden og de evner , som de har , er universelle .
(trg)="56"> Мындай адамдар жалпы билим берүү системасына келип алар ээ болгон билим жана жөндөмдөрүн ааламдык экенин көрсөтүшү керек .
(src)="57"> De skal bruges , skal udnyttes , skal vises for verden udenfor -- at denne viden og disse evner er relevante selv i dag .
(trg)="57"> Ал жөндөмдөр колдонулушу керек , иш жүзүндө пайдаланылышы керек алар сырткы дүйнөгө көрсөтүлүшү керек , бул билимдер жана жөндөмдөр бүгүн дагы талапка жооп берээри айкын .
(src)="58"> Så universitetet fungerer efter Mahatma Gandhis livsstil og arbejdsstil .
(trg)="58"> Колледж Махатма Гандинин турмуш жана иш жолунун негизинде иштейт .
(src)="59"> Man spiser gulvet , man sover på gulvet , man arbejder på gulvet .
(trg)="59"> Жерде олтуруп тамактанасыз , жерде жатып уктайсыз , жерде иштейсиз .
(src)="60"> Der er ingen kontrakter , ingen skrevne kontrakter .
(trg)="60"> Эч бир келишим жок , жазылган келишимдер жок .
(src)="61"> Man kan hos mig i 20 år , forlade mig i morgen .
(trg)="61"> Сиз мени менен 20 жыл бою бирге болсоңуз болот , эртең кетсеңиз дагы болот .
(src)="62"> Og ingen kan tjene mere end $ 100 om måneden .
(trg)="62"> Жана дагы эч ким айына 100 доллардан ашык акча ала албайт .
(src)="63"> Hvis man kommer for pengenes skyld , kommer man ikke til Barfodsuniversitetet .
(trg)="63"> Эгер акча табууга кызыктар болсоңуз , анда Жыңайлактар колледжине келип убара болбоңуз .
(src)="64"> Hvis man kommer for arbejdet og udfordringen , kommer man til Barfodsuniversitetet .
(trg)="64"> Сиз жумуш жана маселе чечүүнү кааласаңыз , анда Жыңайлактар Колледжине келиңиз .
(src)="65"> Det er der , vi vil have en til at prøve og skabe idéerne .
(trg)="65"> Ал жерде биз сизди аракет кылат жана жаңы ойлорду жаратат деп күтөбүз .