# ca/ted2020-1140.xml.gz
# tl/ted2020-1140.xml.gz
(src)="1"> És fantàstic ser aquí a TED .
(trg)="1"> Nakakatuwa dito sa TED .
(src)="2"> Sabeu , crec que hi ha algunes presentacions que em sobrepasen , però els conceptes més increïbles són els que passen per davant del meu nas .
(trg)="2"> Alam niyo , sa tingin ko may mga pagtatanghal na hindi ko lubusang maiintindihan , ngunit ang mga pinakamahuhusay na konsepto ay yaong mga tumatagos hanggang talampakan .
(src)="3"> Les petites coses de la vida , que de vegades oblidem , com la pol.linització , que donem per fetes .
(trg)="3"> Ang maliliit na bagay sa buhay , na madalas nating nalilimutan , katulad ng polinasyon , na ating winawalang-bahala .
(src)="4"> No pots explicar la història dels pol.linitzadors , abelles , ratpenats , colibrís , papallones , sense explicar la història de la invenció de les flors i com han coevolucionat durant 50 milions d 'anys .
(trg)="4"> Walang kwento tungkol sa mga pollinators -- mga bubuyog , paniki , hummingbirds , paru-paro -- nang hindi kinukwento ang istorya ng pagkakaroon ng mga bulaklak at kung paano sila nagkasabay sa ebolusyon sa loob ng 50 milyong taon .
(src)="5"> He estat filmant flors en lapses de temps 24 hores al dia , 7 dies per setmana , durant 35 anys .
(trg)="5"> Kinukunan ko ang mga bulaklak gamit ang time-lapse 24 oras sa isang araw , 7 araw sa isang linggo , sa loob ng 35 taon .
(src)="6"> Veure-les moure és una dança de la qual no me 'n canso mai .
(trg)="6"> Ang mapanood silang gumalaw na parang isang sayaw ay hindi ko pagsasawaan .
(src)="7"> M 'omple de meravella , i m 'obre el cor .
(trg)="7"> Napupuno ako ng pagkamangha at binubuksan nito ang aking puso .
(src)="8"> Bellesa i seducció , crec , són les eines de la natura per a sobreviure , ja que protegim el que ens enamora .
(trg)="8"> Ang kagandahan at panghahalina , sa aking paniniwala , ay gamit ng kalikasan upang ito 'y magtagal , dahil napapangalagaan natin ang mga bagay na napapamahal sa atin .
(src)="9"> La seva relació és una història d 'amor que alimenta la Terra .
(trg)="9"> Ang kanilang ugnayan ay isang kwento ng pag-ibig na bumubuhay sa mundo .
(src)="10"> Ens recorda que som part de la natura , que no n 'estem separats .
(trg)="10"> Pinapaalala nito sa atin na kabahagi din tayo ng kalikasan , at hindi tayo nakahiwalay dito .
(src)="11"> En saber de les abelles desaparegudes , el problema del col.lapse de colònies , va fer-me reaccionar .
(trg)="11"> Nang narinig ko ang tungkol sa mga naglahong bubuyog , at sa Colony Collapse Disorder , ito ang nag-udyok sa akin na kumilos .
(src)="12"> Depenem dels pol.linitzadors per a més d 'una tercera part de la fruita i vegetals que mengem .
(trg)="12"> Umaasa tayo sa mga pollinators sa halos ikatlo ng lahat ng prutas at gulay na ating kinakain .
(src)="13"> I molts científics creuen que és el tema més serios al que l 'humanitat s 'enfronta .
(trg)="13"> At maraming siyentipiko ang naniniwala na ito ang pinakaseryosong suliranin na kinakaharap ng sangkatauhan .
(src)="14"> És com el canari a la mina de carbó .
(trg)="14"> Dapat itong magsilbing babala .
(src)="15"> Si desapareixen , nosaltres també .
(trg)="15"> Kapag sila 'y naglaho , tayo din ay maglalaho .
(src)="16"> Ens recorda que som part de la natura i necessitem cuidar-la .
(trg)="16"> Pinapaalala nito na kabahagi tayo ng kalikasan at kailangan natin itong alagaan .
(src)="17"> El que em va motivar a filmar el seu comportament és quelcom que vaig preguntr als meus consellers científics : Què motiva als pol.linitzadors ?
(trg)="17"> Ang nag-udyok sa 'kin na kunan ang kanilang gawain ay noong nagtanong ako sa aking mga tagapayo sa agham : " Ano ang nagpapagalaw sa mga pollinators ? "
(src)="18"> Doncs la resposta va ser , " Es tracta del risc i la recompensa . "
(trg)="18"> Sagot nila , " Iyon ay ang pagtataya sa mga panganib at gantimpala . "
(src)="19"> Ben astorat vaig dir , " I per què ? "
(trg)="19"> Gaya ng isang mausisang bata , nagtanong pa ako , " Bakit ganoon ? "
(src)="20"> I van dir , " Doncs , perquè volen sobreviure . "
(trg)="20"> Sagot nila , " Marahil , dahil gusto nilang magtagal . "
(src)="21"> Vaig dir , " Per què ? "
(trg)="21"> Nagpatuloy pa ako , " Bakit ? "
(src)="22"> " Doncs , per a reproduir-se . "
(trg)="22"> " Marahil , para magparami . "
(src)="23"> " Doncs , per què ? "
(trg)="23"> " Bakit naman ? "
(src)="24"> I pensava que probablement dirien , " Doncs , es tracta de sexe . "
(trg)="24"> At akala ko ang isasagot nila , " Marahil , dahil gusto nilang makipagtalik . "
(src)="25"> I en Chip Taylor , el nostre expert en papallones Monarca , va respodre , " Res dura per sempre .
(trg)="25"> Sagot naman ni Chip Taylor , ang aming experto sa monarch butterfly , " Walang nagtatagal ng panghabambuhay .
(src)="26"> Tot a l 'univers s 'acaba . "
(trg)="26"> Ang lahat ng nasa kalawakan ay mawawala . "
(src)="27"> I això em va al.lucinar .
(trg)="27"> At doon ako nawindang .
(src)="28"> Perquè me 'n vaig adonar que la natura va inventar la reproducció com a mecanisme per a que la vida continuï endavant , com una força vital que ens atravessa i ens uneix a l 'evolució de la vida .
(trg)="28"> Dahil naunawaan ko na inimbento ng kalikasan ang pagpaparami bilang mekanismo upang magpatuloy ang buhay , bilang puwersa sa bawat isa sa atin na nagdudugtong sa kabuuang ebolusyon .
(src)="29"> Poques vegades vista per l 'ull nu aquesta intersecció entre el món animal i el món vegetal és un moment realment màgic .
(trg)="29"> Dahil bihirang nakikita ng ating payak na mata , ang ugnayang ito na pumapagitna sa mundo ng mga hayop at halaman ay tunay na kahanga-hanga .
(src)="30"> És un moment místic quan la vida es regenera , una i altra vegada .
(trg)="30"> Ito 'y isang mahiwagang sandali kung saan nililikha ng buhay ang kanyang sarili , nang paulit-ulit .
(src)="31"> Aquí hi ha nèctar per a la meva pel.lícula .
(trg)="31"> Kaya heto ang mumunting dagta mula sa aking mga kuha .
(src)="32"> Espero que bebeu , piuleu i planteu algunes llavors per pol.linitzar un bonic jardí .
(trg)="32"> Umaasa ako na kayo 'y sisimsim , huhuni at magtatanim ng ilang buto upang makapagbunga ng isang maaliwas na hardin .
(src)="33"> I sempre tingueu temps d 'olorar les flors i us deixeu omplir per la bellesa , i redescobrir la capacitat de sorprendre 's .
(trg)="33"> At lagi kayong maglaan ng oras upang amuyin ang mga bulaklak , at hayaan niyo na punuin kayo nito ng pagkahalina , at maalala ang pakiramdam ng pagkamangha .
(src)="34"> Aquí teniu algunes imatges de la pel.lícula .
(trg)="34"> Heto ang ilan sa mga imahe mula sa aking kuha .
(src)="35"> ( Música ) ( Aplaudiments ) Gràcies .
(trg)="35"> ( Musika ) ( Palakpakan ) Salamat .
(src)="36"> Moltes gràcies .
(trg)="36"> Maraming salamat .
(src)="37"> ( Aplaudiments ) Gràcies .
(trg)="37"> ( Palakpakan ) Salamat .
(src)="38"> ( Aplaudiments )
(trg)="38"> ( Palakpakan )
# ca/ted2020-1183.xml.gz
# tl/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> Fa alguns anys em sentia com si estés encallat en una rutina , així que vaig decidir seguir les passes del gran filòsof americà Morgan Spurlock , i provar quelcom nou durant trenta dies .
(trg)="1"> Ilang taon na ang nakalipas , pakiramdam ko ay lugmok na ako , kaya nagpasya akong sundan ang mga yapak ni Morgan Spurlock , isang magaling na pilosopo ng Amerika , na sumubok ng bago sa loob ng 30 araw .
(src)="2"> La idea és ben simple en realitat .
(trg)="2"> Simple lang ang ideyang ito .
(src)="3"> Pensa en quelcom que sempre hagis volgut incorporar a la teva vida i prova-ho els propers trenta dies .
(trg)="3"> Isipin mo ang isang bagay na gusto mong idagdag sa iyong karanasan at subukan mo iyon sa sumusunod na 30 araw .
(src)="4"> Resulta que trenta dies és la quantitat perfecta de temps per a incorporar un nou hàbit o substreure un hàbit ... com mirar les noticies ... de la teva vida .
(trg)="4"> Kung tutuusin , ang 30 araw ay sapat na panahon lang upang dagdagan o bawasan ang isang kasanayan -- gaya ng panood ng balita -- sa iyong buhay .
(src)="5"> He après diverses coses mentres feia aquests reptes de trenta dies .
(trg)="5"> May iilang bagay akong natutunan habang ginagawa ko ang mga 30-araw na hamon .
(src)="6"> La primera va ser , enlloc de passar els mesos volant , perduts , el temps era molt més memorable .
(trg)="6"> Una , sa halip na lumipas ang mga buwan na madaling nalilimutan , nagiging mas madali itong matandaan .
(src)="7"> Això va ser part d 'un repte que vaig fer de fer una foto cada dia durant un mes .
(trg)="7"> Bahagi ito ng hamon ko na kumuha ng litrato kada araw sa loob ng isang buwan .
(src)="8"> I recordo exactament on era i què feia aquell dia .
(trg)="8"> At natatandaan ko mismo kung saan at ano ang ginagawa ko sa araw na yan .
(src)="9"> També em vaig adonar que quan vaig començar a fer més reptes de trenta dies i més durs , la meva auto-confiança va créixer .
(trg)="9"> Napansin ko din na habang pahirap ng pahirap ang mga 30-araw na hamon , lumalaki ang kumpansya ko sa sarili .
(src)="10"> Vaig passar de ser un informàtic setciències que vivia en un escriptori al tipus de tio que va a la feina amb bici
(trg)="10"> Mula sa pagiging nerd na nakaharap sa kompyuter noon ay nagbibisikleta na ngayon papuntang trabaho --
(src)="11"> per diversió .
(trg)="11"> bilang katuwaan .
(src)="12"> Fins i tot l 'any passat vaig acabar pujant el mont Kilimanjaro , la muntanya més alta d 'Àfrica .
(trg)="12.1"> Noong isang taon , inakyat ko ang Mt .
(trg)="12.2"> Kilimanjaro , ang pinakamatayog sa Aprika .
(src)="13"> Mai havia estat tan aventurer abans de començar els meus reptes de trenta dies .
(trg)="13"> Hindi ako magiging kasing-pangahas noong hindi ko pa sinimulan ang mga 30-araw na hamon .
(src)="14"> També vaig descobrir que si realment vols una cosa de forma imperiosa , pots fer qualsevol cosa durant trenta dies .
(trg)="14"> Napagtanto ko din na kung gugustuhin mo lang talaga ang isang bagay , magagawa mo ang kahit ano sa loob ng 30 araw .
(src)="15.1"> Has volgut mai escriure una novel.la ?
(src)="15.2"> Cada novembre ,
(trg)="15.1"> Nakapagsulat ka na ba ng nobela ?
(trg)="15.2"> Kada Nobyembre ng taon ,
(src)="16"> desenes de mil.lers de persones proven d 'escriure la seva propia novel.la de cinquanta mil paraules des de zero en trenta dies .
(trg)="16"> sampung libong katao ang sumusubok magsulat ng nobelang may 50,000 na salita sa loob ng 30 araw .
(src)="17"> Resulta que , tot el què has de fer és escriure mil sis-centes paraules cada dia durant un mes .
(trg)="17"> Ang kailangan mo lang palang gawin ay sumulat ng 1,667 na salita kada araw sa loob ng isang buwan .
(src)="18"> I així ho vaig fer .
(trg)="18"> Kaya ginawa ko yun .
(src)="19"> Per cert , el secret és no anar-se 'n a dormir fins que no has escrit les paraules d 'aquell dia .
(trg)="19"> Ang sikreto dito ay hindi ka maaring matulog hangga 't hindi mo natatapos ang pagsusulat para sa araw na iyon .
(src)="20"> Potser patiràs falta de son però acabaràs la novel.la .
(trg)="20"> Maaring inaantok ka palagi , ngunit siguradong tapos mo ang nobela .
(src)="21"> Serà el meu llibre la propera gran novel.la americana ?
(trg)="21"> Maihahanay na ba sa mga pinakamahusay ang libro ko ?
(src)="22.1"> No .
(src)="22.2"> La vaig escriure en un mes .
(trg)="22.1"> Siyempre hindi .
(trg)="22.2"> Sinulat ko lang iyon ng isang buwan .
(src)="23"> És espantosa .
(trg)="23"> Ang pangit .
(src)="24"> Però durant la resta de la meva vida , si em trobo en John Hodgman en una festa de TED , no haig de dir " Sóc un informàtic " .
(trg)="24"> Pero sa natitirang bahagi ng buhay ko , kung magtatagpo kami ni ni John Hodgman sa isang TED party , hindi ko sasabihing , " Isa akong computer scientist . "
(src)="25"> No , no , si vull puc dir : " Sóc novel.lista " .
(trg)="25"> Hindi , ngayon pwede ko nang sabihing " Isa akong nobelista . "
(src)="26"> ( Rialles ) Hi ha una última cosa que m 'agradaria mencionar .
(trg)="26"> ( Tawanan ) Ito ang huling bagay na nais kong banggitin .
(src)="27"> Vaig aprendre que quan feia canvis petits i sostenibles , coses que podia seguir fent , tenia més probabilitats que es consolidessin .
(trg)="27"> Natutunan ko na noong ginagawa ko ang mga paunti-unting pagbabago , mga gawaing kaya kong ulit-ulitin , ito 'y nagiging kaugalian .
(src)="28"> No hi ha res dolent en els reptes grans i bojos .
(trg)="28"> Walang masama sa mga nakakabaliw na hamon .
(src)="29"> De fet , són súper divertits .
(trg)="29"> Sa katunayan , nakakatuwa ang mga yun .
(src)="30"> Però és menys probable que es consolidin .
(trg)="30"> Pero mas mahirap silang ulitin .
(src)="31"> Quan vaig deixar el sucre durant trenta dies , el dia trenta-u tenia aquesta pinta .
(trg)="31"> Noong tinigil ko ang asukal sa loob ng 30 araw , ito na ang ika-31 araw .
(src)="32"> ( Rialles ) Així que aquesta és la meva pregunta per a vosaltres : Què esteu esperant ?
(trg)="32"> ( Tawanan ) Kaya ito ang tanong ko sa inyo : Ano pa ang hinihintay mo ?
(src)="33"> Us garanteixo que els trenta propers dies passaran tant si voleu com si no , així que perquè no penseu alguna cosa que sempre hagueu volgut provar i donar-li una oportunitat
(trg)="33"> Pinapangako ko na ang susunod na 30 araw ay lilipas din gustuhin mo man o hindi , kaya bakit hindi ka nalang sumubok ng bagay na dati mo pang pinapangarap gawin at pagsikapan
(src)="34"> els trenta propers dies ?
(trg)="34"> sa susunod na 30 araw .
(src)="35"> Gràcies .
(trg)="35"> Salamat .
(src)="36"> ( Aplaudiments )
(trg)="36"> ( Tawanan )
# ca/ted2020-1200.xml.gz
# tl/ted2020-1200.xml.gz
(src)="1"> Estem perdent la nostra facultat d 'escoltar .
(trg)="1"> Nawawala ang ating pakikinig .
(src)="2"> Passem aproximadament un 60 % del nostre temps de comunicació escoltant , però no en sabem gaire .
(trg)="2"> Higit kumulang 60 porsyento ng ating oras sa pakikipag-usap ay nagagamit sa pakikinig , ngunit hindi natin ito pinagbubutihan .
(src)="3"> Només retenim el 25 % d 'allò que sentim .
(trg)="3"> 25 porsyento lang ng ating naririnig ang ating natatandaan .
(src)="4"> No vosaltres , ni aquesta xerrada , però normalment és així .
(trg)="4"> Hindi naman ikaw , hindi dito , pero madalas ay totoo ito .
(src)="5"> Definim escoltar com el procés d 'extreure significat a partir del so .
(trg)="5"> Isalarawan natin ang pakikinig bilang pagbibigay kahulugan sa tunog .
(src)="6"> És un procés mental i és un procés d 'extracció .
(trg)="6"> Ito 'y proseso sa utak , at proseso ng paghugot ng kahulugan .
(src)="7.1"> Fem servir tècniques bastant bones per fer-ho .
(src)="7.2"> Una d 'elles és el reconeixement de patrons .
(trg)="7.1"> May mga astig na paraan tayo upang gawin ito .
(trg)="7.2"> Isa sa kanila ang pagkilala ng mga pattern .
(src)="8"> ( Soroll de multitud ) Així , en una festa com aquesta ,
(trg)="8"> ( Ingay ng mga tao ) Kaya , sa isang cocktail party gaya nito ,
(src)="9"> si dic : " David , Sara , pareu atenció " , alguns de vosaltres us poseu en guàrdia .
(trg)="9"> kung sabihin ko , " David , Sara , makinig kayo , " ' ilan sa inyo ang walang kibo .
(src)="10"> Reconeixem patrons per distingir sorolls de senyals , i especialment el nostre nom .
(trg)="10"> Nakakapansin tayo ng patterns para mahiwalay ang ingay sa signal , at lalong lalo na ang ating pangalan .
(src)="11"> Diferenciar és una altra tècnica que fem servir .
(trg)="11"> Differencing ay isa pang paraan na ginagamit natin .
(src)="12.1"> Si deixés aquest soroll constant durant un parell de minuts , literalment deixaríeu de sentir-lo .
(src)="12.2"> Escoltem les diferències ,
(trg)="12.1"> Kung sakaling iiwan ko ang pink noise na ito ng ilang minuto , titigil nalang bigla ang pandinig mo .
(trg)="12.2"> Pinakikinggan natin ang naiiba ,
(src)="13"> descartem sons que no canvien .
(trg)="13"> binabawas natin ang mga tunog na hindi nagbabago .
(src)="14"> I llavors hi ha tota una sèrie de filtres .
(trg)="14"> Mayroon iba 't ibang klaseng filter .
(src)="15"> Aquests filtres ens porten des de la totalitat dels sons fins a allò a què parem atenció .
(trg)="15"> Nilalakbay tayo ng mga filter na ito mula sa kabuuang ingay tungo sa kung anong pinakikinggan natin .
(src)="16"> La majoria de gent no és conscient d 'aquests filtres .
(trg)="16"> Hindi namamalayan ng karamihan ang mga filter na ito .
(src)="17"> Però de fet d 'alguna manera creen la nostra realitat , perquè ens diuen a què parem atenció en aquest moment .
(trg)="17"> Pero , hinuhubog nila ang ating realidad , dahil sinasabi nila sa ating kung ano ang pinapansin natin ngayon .
(src)="18"> Us dono un exemple d 'això :
(trg)="18"> Bibigyan kita ng isang halimbawa :
(src)="19"> La intenció és molt important en el so , en l 'escolta .
(trg)="19"> Ang intensyon ay napakahalaga sa tunog , sa pakikinig .
(src)="20.1"> Quan em vaig casar amb la meva dona , li vaig prometre que l 'escoltaria cada dia com si fos la primera vegada .
(src)="20.2"> És una de les coses que no acabo de complir mai .
(trg)="20.1"> Nung pinakasalan ko ang aking asawa , pinangako kong pakikinggan ko siya araw-araw na para bang unang beses kaming nagkita .
(trg)="20.2"> Hindi ko naman laging nagagawa iyon .
(src)="21"> ( Rialles ) És una intenció genial en una relació .
(trg)="21"> ( Tawanan ) Ngunit napakagandang hangarin iyon sa isang pakikipagrelasyon .
(src)="22.1"> Però això no és tot .
(src)="22.2"> El so ens situa en l 'espai i en el temps .
(trg)="22.1"> Hindi lang iyon .
(trg)="22.2"> Sinasabi din ng tunog ang ating kinalalagyan sa kalawakan at panahon .
(src)="23.1"> Si tanqueu els ulls ara mateix en aquesta sala , sereu conscients de la mida de la sala per com ressona i com rebota el so a les superfícies .
(src)="23.2"> I sou conscients de la quantitat de gent que hi ha pels microsons que rebeu .
(trg)="23.1"> Kung ipipikit mo ang iyong mga mata sa kuwartong ito , masasabi mo pa ring malaki ang bulwagang ito dahil sa alingawngaw at sa pagbalik ng tunog mula sa mga pader .
(trg)="23.2"> At alam mo kung gaano karami ang taong nakapaligid sa iyo dahil sa micro-noises na natatanggap mo .
(src)="24"> I el so també ens situa en el temps , perquè el so sempre conté temps .
(trg)="24"> At linulugar din tayo ng tunog sa oras , dahil ang tunog ay laging may oras na nakatatak .
(src)="25"> De fet , jo diria que escoltar és la nostra millor manera d 'experimentar el pas del temps del passat al futur .
(trg)="25"> Sa katunayan , tingin ko , ang pakikinig ang pangunahing paraan na nararanasan natin ang paglipas ng panahon mula sa nakaraan hanggang hinaharap .
(src)="26.1"> O sigui que " la sonoritat és temps i significat " , una gran frase .
(src)="26.2"> Al principi he dit que estem perdent la facultat d 'escoltar .
(trg)="26.1"> Kaya , " Sonority is time and meaning " -- napakagandang quote .
(trg)="26.2"> Sinabi ko kanina , nawawala na ang ating pakikinig .