# ca/ted2020-1044.xml.gz
# fil/ted2020-1044.xml.gz
(src)="1"> La meva gran idea és una molt , molt petita idea que pot obrir bilions de grans idees que en aquest moment son latents a dins nostre .
(trg)="1"> Ang aking malaking ideya ay isang napakaliit na ideya na maaaring buksan ang bilyun-bilyong malalaking ideya na hanggang ngayo 'y nakatago sa ating kamalayan .
(src)="2"> I la meva petita idea que ho farà és dormir .
(trg)="2"> At ang maliit na ideyang iyon ay ang pagtulog .
(src)="3"> ( rialles ) ( aplaudiment ) Això és una sala de dones de primera .
(trg)="3"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Ang kwartong ito ay puno ng mga kababaihang type-A .
(src)="4"> Aquesta és una sala de dones privades de son .
(trg)="4"> Ito ay kwarto ng mga babaeng kulang sa tulog .
(src)="5"> Jo vaig aprendre de mala manera , el valor de dormir .
(trg)="5"> Pahirapan ko itong natutunan , ang kahalagahan ng pagtulog .
(src)="6"> Ara fa dos anys i mig , vaig desmaiar-me d 'esgotament .
(trg)="6"> Dalawa-at-kalahating taon na ang nakakaraan , nahimatay ako sa sobrang pagod .
(src)="7"> Em vaig donar un cop a la meva taula , i em vaig trencar l 'os de la galta ,
(trg)="7"> Nauntog ang ulo ko sa mesa .
(src)="8"> I em varen posar cinc punts al meu ull dret .
(trg)="8"> Nadurog ang aking cheekbone , at may limang tahi malapit sa kanang mata .
(src)="9"> I vaig començar el viatge del redescobriment del valor de dormir .
(trg)="9"> At sinimulan ko ang paglalakbay sa pagtuklas ng kahalagahan ng pagtulog .
(src)="10"> I en el transcurs del viatge , vaig estudiar , vaig reunir-me amb metges , científics , i estic aquí per dir-vos que el camí per una vida més productiva , més inspirada , i més feliç és dormir lo suficient .
(trg)="10"> At sa lahat ng aking pinagdaanan , nag-aral ako , kinausap ang mga doktor , mga siyentipiko , at andito ako ngayon upang sabihin na ang paraan sa mas produktibo , mas masigla , at mas masayang buhay ay ang magkaroon ng sapat na tulog .
(src)="11"> ( aplaudiment ) I les dones liderarem el camí en aquesta revolució , en aquesta nova causa feminista .
(trg)="11"> ( Palakpakan ) At tayong mga kababaihan ang mangunguna sa bagong pakikibaka , itong bagong isyung peminista .
(src)="12"> Literalment anirem dormint fins el cim , literalment . ( rialles ) ( aplaudiment ) Per què desafortunadament , pels homes no dormir s 'ha convertit en un símbol de virilitat .
(trg)="12.1"> Literal tayong matutulog papuntang tagumpay , literal .
(trg)="12.2"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Dahil sa kasamaang-palad para sa mga kalalakihan , ang kakulangan sa tulog ay naging sukatan ng pagiging lalaki .
(src)="13"> Fa poc sopava amb un tío que fanfarronejava d 'haver dormit només quatre hores la nit anterior .
(trg)="13"> Kamakailan , nakasama ko sa hapunan ang isang lalaki na ipinagmayabang na apat na oras lang ang tulog niya nung isang gabi .
(src)="14.1"> I vaig tenir ganes de dir-li - tot i que no ho vaig dir - tenia ganes de dir-li , " Saps que ?
(src)="14.2"> Si n 'haguessis dormit cinc , aquest sopar hagués estat molt més interessant "
(trg)="14.1"> At gusto ko sanang sabihin na -- pero hindi ko ginawa -- sasabihin ko na sana , " Alam mo ?
(trg)="14.2"> Kung limang oras sana ' yun , mas interesante sana ang hapunang ito . "
(src)="15"> ( rialles ) Hi ha un nou tipus de privació del son superior .
(trg)="15"> ( Tawanan ) Sa kasalukuyan , ang kakulangan sa pagtulog ay nagiging isang kompetisyon .
(src)="16"> Especialment aquí , a Washington , si intentes quedar per esmorzar , i proposes , " Que tal sobre les vuit ? "
(trg)="16"> Tulad dito sa Washington , na kung makikipag-breakfast date ka , at tatanungin mo , " Pwede ba ang 8 : 00 ? "
(src)="17"> és probable que et diguin , " Les vuit és massa tard per mi , però bé , puc fer un partit de tenis i un parell de teleconferències i trobar-nos a les vuit . "
(trg)="17"> sasabihin nila sa 'yo , " Late na ' yang alas-otso , pero okay lang , makakapag-tennis pa ako at aasikasuhin ang ilang conference calls , bago tayo magkita ng 8 . "
(src)="18"> I es pensen que això significa que estan increïblement ocupats i son tan productius , però la veritat és que no , perquè en aquests moments , hem tingut líders brillants en negocis , finances , política , prenent decisions terribles .
(trg)="18"> At paniwala nila ay napakaproduktibo nito at ang dami ng natatapos , ngunit sa totoo lang ay hindi talaga , dahil sa ngayon , marami tayong matatalinong lider sa negosyo , sa pananalapi , sa pulitika , na gumagawa ng mga maling pagpapasiya .
(src)="19"> Així que un C.I. alt no significa que siguis un bon lider , perquè l 'essència del lideratge és ser capaç de veure l 'iceberg abans de que xoqui amb el Titanic .
(trg)="19"> Kaya ang mataas na I.Q. ay hindi sukatan ng pagiging magaling na lider , dahil ang tunay na kahulugan ng pamumuno ay ang kakayahang makita ang tipak ng yelo bago pa nito banggain ang Titanic .
(src)="20"> I hem tingut massa icebergs xocant amb els nostres Titanics .
(trg)="20"> Napakarami na ng mga yelong tumama sa ating mga Titanic .
(src)="21"> De fet , tinc la sensació que si els Germans Lehman ( Lehman Brothers ) haguessin estat els Germans i Germanes Lehman. potser encara estarien per aquí .
(trg)="21"> Katunayan , tingin ko na kung ang Lehman Brothers ay naging Lehman Brothers at Sisters , baka andito pa sila ngayon .
(src)="22"> ( aplaudiment ) Mentre els germans estaven ocupats només estant hiper connectats dia i nit potser alguna de les germanes podria haver vist l 'iceberg , perquè s 'hauria llevat d 'una dormida de set hores i mitja o vuit hores i podria haver vist el panorama .
(trg)="22"> ( Palakpakan ) Habang ang lahat ng lalaki ay abala sa pagiging hyper-connected 24 / 7 , baka naman mapapansin ng babae ang tipak ng yelo , dahil nanggaling siya sa pito-at-kalahati o walong oras na tulog at makikita niya ang buong larawan .
(src)="23"> Així que tal com ens enfrontem a les múltiples crisis en el nostre món en aquest moment , el que és bo per nosaltres a nivell personal , el que portarà més felicitat , gratitud , i efectivitat a les nostres vides i serà el millor per les nostres carreres , també és el millor per el món .
(trg)="23"> Kaya habang tayo 'y nahaharap sa napakaraming krisis sa ating mundo sa kasalukuyan , ang bagay na makakabuti sa 'tin sa personal na aspeto , ang bagay na magdudulot ng galak , pasasalamat , kahusayan sa ating buhay upang maging pinakamagaling sa kanya-kanyang karera ay siya ring makakabuti para sa mundo .
(src)="24"> Així que us insto a tancar els ulls i descobrir les grans idees que tenim a dins , d 'apagar els nostres motors i descobrir el poder de dormir .
(trg)="24"> Kaya hinihikayat ko kayo na ipikit ang inyong mga mata at tuklasin ang mahuhusay na mga ideya na nakatago sa kaloob-looban natin , ihinto ang mga makina at tuklasin ang bisa ng pagtulog .
(src)="25"> Gràcies .
(trg)="25"> Salamat .
(src)="26"> ( aplaudiment )
(trg)="26"> ( Palakpakan )
# ca/ted2020-1106.xml.gz
# fil/ted2020-1106.xml.gz
(src)="1"> Sé que n 'estan pensant .
(trg)="1"> Alam ko ang iniisip ninyo .
(src)="2"> Que m 'hi he perdut , que algú pujarà a l 'escenari ara mateix i m 'acompanyarà amablement al meu seient .
(trg)="2"> Sa tingin ninyo , nawawala yata ako at maya maya ay may aakyat sa tanghalang ito at magbabalik sa akin sa dapat kong kaupuan .
(src)="3"> ( Aplaudiments ) Em passa això sempre a Dubai .
(trg)="3"> ( Palakpakan ) Nangyayari sa akin yan madalas sa Dubai
(src)="4"> " De vacances , oi ? "
(trg)="4"> Narito ka ba para magbakasyon ?
(src)="5"> ( Riallades ) " De visita als fills ?
(trg)="5"> ( Tawanan ) Binibisita mo ba ang mga anak mo ?
(src)="6"> Quan de temps s 'hi estarà ? "
(trg)="6"> Gaano ka katagal dito ?
(src)="7"> Encara espero que una mica més .
(trg)="7"> Sa katunayan , ninanais kong magtagal .
(src)="8"> Visc i faig classes al Golf fa més de 30 anys .
(trg)="8"> Nakatira at nagtuturo ako sa lugar ng Gulf nang mahigit 30 taon .
(src)="9"> ( Aplaudiments ) I en tot aquest temps , s 'han produït molts canvis .
(trg)="9"> ( Palakpakan ) At sa mga panahong iyon , nakita ko ang maraming pagbabago .
(src)="10"> Aquesta estadística sobta força .
(trg)="10"> At ang bilang ng mga ito ay nakakapangilabot .
(src)="11"> I vull parlar-los avui sobre la pèrdua de llengües i la globalització de l 'anglès .
(trg)="11"> At nais kong talakayin sa inyo ngayon ay tungkol sa mga wikang namamatay at ang globalisasyon ng Ingles .
(src)="12"> Els parlaré d 'una amiga que ensenyava anglès a adults a Abu Dhabi .
(trg)="12"> Nais kong isalaysay sa inyo ang tungkol sa aking kaibigan na nagtuturo ng Ingles sa mga matatanda sa Abu Dhabi
(src)="13"> I un bon dia , va decidir portar-los al jardí per ensenyar-los vocabulari de la natura .
(trg)="13"> At isang mainam na araw , napagpasyahan nyang dalhin sila sa halamanan para turuan sila ng ilang salita tungkol sa kalikasan .
(src)="14"> Però va ser ella qui va acabar aprenent tots els noms de les plantes locals en àrab , així com les seves propietats -- usos mèdics , cosmètics , a la cuina , d 'herbolari .
(trg)="14"> Ngunit sa huli ay siya ang natuto ng lahat ng salitang Arabo para sa mga halaman ng lugar , at kanilang mga gamit -- gamit sa panggagamot , pagpapaganda , pagluluto , at herbal
(src)="15"> Com havien assolit aquells estudiants tot aquest coneixement ?
(trg)="15"> Paano natutunan ng mga mag-aaral ang lahat ng iyon ?
(src)="16"> Dels seus avis , esclar , i fins i tot dels seus besavis .
(trg)="16"> Tiyak , sa kanilang mga ninuno at maging sa ninuno ng kanilang mga ninuno .
(src)="17"> No cal dir-los com és d 'important la transmissió de coneixements d 'una generació a una altra .
(trg)="17"> HIndi na natin kailangang pag-usapan kung gaano kahalaga ang kakayahang nating makipagtalastasan sa iba 't ibang salinlahi .
(src)="18"> Però tristament , avui dia , les llengües moren a una velocitat sense precedents .
(trg)="18"> Ngunit ang nakakalungkot , ngayon , ang mga wika ay nagkakamatayan sa hindi kapanipaniwalang bilis .
(src)="19"> Una llengua mor cada 14 dies .
(trg)="19"> May isang wikang namamatay sa loob ng 14 na araw .
(src)="20"> Ara , alhora , l 'anglès és la llengua global sense discussió .
(trg)="20"> Kasabay nito , ang Ingles ang itinuturing na pandaigdigang wika .
(src)="21"> Podria haver-hi una connexió ?
(trg)="21"> Mayroon kaya itong kaugnayan sa isa 't isa ?
(src)="22"> No ho sé .
(trg)="22"> Yan ang hindi ko alam .
(src)="23"> Però sé que he vist molts canvis .
(trg)="23"> Ang alam ko ay nakakita na ako ng maraming pagbabago .
(src)="24"> El meu primer destí al Golf va ser a Kuwait , quan encara era molt complicat treballar aquí .
(trg)="24"> Nang una akong makarating sa lugar na ito , nagtungo ako sa Kuwait sa panahong wala pa sa kaayusan ang mga bagay .
(src)="25"> De fet , no fa tant de temps .
(trg)="25"> Sa katunayan , hindi pa ito katagalan .
(src)="26"> Era una mica massa d 'hora .
(trg)="26"> Masyado itong maaga .
(src)="27"> Tanmateix , em va contractar el British Council juntament amb uns 25 professors més .
(trg)="27"> Gayunpaman , Kinuha ako ng British Council kasama ng humigit-kumulang 25 ibang guro .
(src)="28"> I vam ser els primers no musulmans d 'ensenyar a les escoles públiques de Kuwait .
(trg)="28"> At kami ang mga unang hindi Muslim na nagturo sa mga pampublikong paaralan sa Kuwait .
(src)="29"> Ens van portar per ensenyar anglès perquè el govern volia modernitzar el país i elevar el nivell dels ciutadans mitjançant l 'educació .
(trg)="29"> Pinadala kami para magturo ng Ingles sapagkat nais ng pamahalaan na gawing makabago ang bansang ito at palakasin ang mga mamamayan sa pamamagitan ng edukasyon .
(src)="30"> I , per descomptat , el RU treia algun profit de la fantàstica riquesa del petroli .
(trg)="30"> At tiyak , ang U.K. ay nakinabang mula sa malaking kayamanan nito sa langis .
(src)="31"> Val .
(trg)="31"> Okay .
(src)="32"> Això és el canvi més gran que he vist -- com l 'ensenyament de l 'anglès ha metamorfosejat d 'una pràctica beneficiosa per a les dues parts al negoci massiu internacional que és avui dia .
(trg)="32"> At ito ang pinakamalaking pagbabago na aking nakita -- paanong ang pagtuturo ng Ingles ay marahas na nagbago mula sa pagiging kapaki-pakinabang na adhikain sa pagiging isang malakihang pandaigdigang negosyo ngayon .
(src)="33.1"> No fa gaire , només era una llengua estrangera al currículum escolar .
(src)="33.2"> I no fa gaire també el domini exclusiu de la mare Anglaterra .
(src)="33.3"> Ara ha esdevingut un motor per a totes les nacions anglòfones del món .
(trg)="33.1"> Hindi na lamang ito isang banyagang wika sa kurikulum ng mga paaralan .
(trg)="33.2"> At hindi na lamang ito pagmamay-ari ng bansang Inglatera .
(trg)="33.3"> Ito ay nauso sa lahat ng bansang nagsasalita ng Ingles .
(src)="34"> I per què no ?
(trg)="34"> At bakit hindi ?
(src)="35"> Després de tot , la millor educació -- segons els últims rànquings de World University -- es troba a les universitats del RU i dels EUA .
(trg)="35"> Sa huli , and pinakamagandang edukasyon -- ayon sa huling Hanay ng Pinakamagagaling na Pandaigdigang Pamantasan -- ay matatagpuan sa mga pamantasan ng U.K at ng U.S.
(src)="36"> Així que tothom vol rebre educació anglesa , naturalment .
(trg)="36"> Mangyari pa 'y ang lahat ay nag-aasam na magkaroon ng karunugan sa Ingles .
(src)="37"> Però si no s 'és parlant nadiu , s 'ha de passar un test .
(trg)="37"> Ngunit kung ikaw ay hindi likas na nagsasalita ng Ingles , kailangan mong pumasa sa pagsusulit .
(src)="38"> Així que , és just rebutjar un estudiant només per una qüestió lingüística ?
(trg)="38"> Ngayon , maaari bang tanggihan ang isang mag-aaral ayon sa kakayahan sa pagsasalita lamang ?
(src)="39"> Potser hi ha un informàtic que és un geni .
(trg)="39"> Halimbawa , mayroong isang computer scientist na napakatalino .
(src)="40"> Té les mateixes necessitats lingüístiques que un advocat , per exemple ?
(trg)="40"> Kailangan ba nyang maging kasinggaling sa pagsasalita kagaya ng isang abogado ?
(src)="41"> No ho crec .
(trg)="41.1"> ?
(trg)="41.2"> Hindi sa tingin ko .
(src)="42"> Els professors d 'anglès en rebutgem tothora .
(trg)="42"> HIndi natin tanggap ang mga tulad nila .
(src)="43"> Donem l 'estop , i els aturem en el seu camí .
(trg)="43"> NIlalagyan natin ng sagabal ang kanilang daanan para sila ay pigilan .
(src)="44"> Ja no poden perseguir el seu somni , fins que demostrin el seu nivell d 'anglès .
(trg)="44"> Hindi nila maaaring makamit ang kanilang mga minimithi hangga 't hindi sila natututo ng Ingles .
(src)="45"> Deixin-m 'ho dir així , si trobés un neerlandès monolingüe que sabés com es guareix el càncer , evitaria que entrés a la meva universitat britànica ?
(trg)="45"> Hayaan ninyo akong ipaliwanag ito sa ganitong paraan , kung ako ay makakilala ng isang Olandes na ito lamang ang alam na salita , na mayroon siyang alam na gamot sa kanser , dapat ko ba siyang pigilan sa pagpasok sa aking British University ?
(src)="46"> No ho crec .
(trg)="46"> Hindi sa tingin ko .
(src)="47"> Però de fet , és exactament el que fem .
(trg)="47"> Ngunit sa katunayan , ito ang ating ginagawa sa kasalukuyan .
(src)="48"> Els professors d 'anglès som els guardians .
(trg)="48"> Tayong mga guro ng Ingles ay nagiging tanod .
(src)="49"> I primer se 'ns ha de demostrar que es té un anglès prou acurat .
(trg)="49"> At kailangan muna tayong mapaniwala na ang kanilang kakayahan magsalita ng Ingles ay sapat .
(src)="50"> Pot ser perillós donar massa poder a un petit segment de la societat .
(trg)="50"> Maaaring maging mapanganib ang pagbibigay ng lubos na kapangyarihan sa isang maliit na bahagi ng lipunan .
(src)="51"> Tal vegada seria un problema general .
(trg)="51"> Marahil ang sagabal ay magiging pandaigdigan .
(src)="52"> Val .
(trg)="52"> Okay .
(src)="53"> " Però " , us sento dir , " què dius de la recerca ?
(trg)="53"> " Ngunit , " ang sabi ninyo , " paano naman ang mga pananaliksik ?
(src)="54"> Es fa tota en anglès . "
(trg)="54"> Lahat ng ito 'y nasa Ingles . "
(src)="55"> Els llibres s 'escriuen en anglès , els diaris també , però això és una lectura interessada ,
(trg)="55"> Ang mga aklat ay nasa Ingles , ang mga pahayagan ay nasa Ingles , ngunit lahat ng ito 'y katuparan ng kanilang mga pangarap .
(src)="56"> que satisfà els interessos anglesos .
(trg)="56"> Ito ay katupdan ng kailanganing Ingles .
(src)="57"> I així continua .
(trg)="57"> At ngayon ito 'y nagpapatuloy .
(src)="58"> Us pregunto , què passa amb la traducció ?
(trg)="58"> Ang aking tanong , ano ang nagyari sa pagsasaling-wika ?
(src)="59"> Si pensen en l 'edat d 'or de l 'Islam , es traduïa moltíssim .
(trg)="59"> Kung inyong iisipin ang Islamic Golden Age , nagkaroon noon ng malawakang pagsasaling-wka .
(src)="60"> Es traduïa del llatí i del grec a l 'àrab o el persa , i llavors es traduïa a les llengües germàniques d 'Europa i les romàniques .
(trg)="60"> Nagsaling-wika sila mula sa Latin at Griyego patungo sa Arabe , sa Persyano , at ang mga ito 'y isinaling-wika maging sa wikang Aleman ng Europa , at maging sa wikang Romano .
(src)="61"> I d 'aquesta manera s 'il · luminava els anys obscurs d 'Europa .
(trg)="61"> At dahil dito , nagliwanag ang Panahon ng Kadiliman sa Europa .
(src)="62"> No em mal interpreteu : No estic contra l 'ensenyament de l 'anglès , professors d 'anglès .
(trg)="62"> Ngayon , huwag ninyo sana akong masamain ; Hindi ako salungat sa pagtuturo ng wikang Ingles , ng lahat ng mga gurong naririto ngayon .
(src)="63"> M 'encanta que tinguem una llengua global .
(trg)="63"> Sang-ayon ako na mayroon tayong isang pandaigdigang wika .
(src)="64"> En necessitem una , avui més que mai .
(trg)="64"> Kailngan natin ito ngayon higit kailanman .
(src)="65"> Però estic en contra d 'usar-la com una barrera .
(trg)="65"> Ngunit salungat ako sa paggamit nito bilang isang hadlang .
(src)="66"> De veritat volem deixar-ho només en 600 llengües i que la principal sigui l 'anglès , o el xinès ?
(trg)="66"> Nais ba talaga natin na mauwi sa 600 na wika lamang at may isang pangunahing wika tulad ng Ingles , o Tsino ?
(src)="67.1"> Necessitem més que això .
(src)="67.2"> On posarem la frontera ?
(trg)="67.1"> Higit ang kailangan natin .
(trg)="67.2"> Hanggang saan ang magiging hangganan ?
(src)="68"> Aquest sistema equipara la intel · ligència amb el coneixement de l 'anglès , cosa força arbitrària .
(trg)="68"> Ang sistemang ito ay tumutumbas sa karunugan sa kaalaman sa wikang Ingles na hindi na makatwiran .
(src)="69"> ( Aplaudiments ) I vull recordar-los que els gegants sobre les espatlles dels quals reposa el saber d 'avui no sabien anglès , no havien de passar cap examen d 'anglès .
(trg)="69"> ( Palakpakan ) At nais kong ipaalala sa inyo na ang mga naglalakihang pangalan na nagdala ng mga karunungan sa kasalukuyang panahon ay hindi kinailangang magkaroon ng kaalaman sa wikang Ingles , hindi nila kinailangang makapasa sa isang Ingles na pagsusulit .
(src)="70"> Per exemple , Einstein .
(trg)="70"> Isang halimbawa , si Einstein .
(src)="71"> Era considerat un alumne amb dificultats perquè , de fet , era dislèctic .
(trg)="71"> Siya , maiba ako , ay itinuring na kakaiba sa kanyang paaralan sapagkat siya , sa katotohanan , ay isang dyslexic .
(src)="72"> Però afortunadament per al món , no va haver de passar un examen d 'anglès .
(trg)="72"> Ngunit kabutihang-palad para sa mundo , hindi niya kinailangang pumasa sa isang pagsusulit sa Ingles .
(src)="73"> Perquè aquests no van començar fins el 1964 amb el TOEFL , l 'examen nord-americà d 'anglès .
(trg)="73"> Sapagkat ito ay nagsimula lamang noong 1964 sa pamamagitan ng TOEFL , ang pagsusulit sa Amerikanong Ingles .
(src)="74"> Ara hi ha un boom .
(trg)="74"> Ngayon ito ay lumawak na .