# bo/ted2020-1150.xml.gz
# lv/ted2020-1150.xml.gz
(src)="1"> སྔོན ་ ཆད ་ ངསTEDལ ་ ལྟ ་ མཁན ་ རྣམས ་ ནི ་ མི ་ ལ ་ བག ་ ཆགས ་ ཟབ ་ མོ ་ འཇོག ་ ཅིང ་ ། བློ ་ རིག ་ བཀྲ ་ བ ། འདང ་ རྒྱག ་ ཤེས ་ པ ། གྲུང ་ པོ ། འཇིག ་ རྟེན ་ ལྟ ་ ཚུལ ་ ཡོད ་ ཅིང ་ གསར ་ གཏོད ་ ཀྱི ་ བློ ་ གྲོས ་ ཀྱིས ་ ཕྱུག ་ པ ་ སྐོར ་ ཞིག ་ ཡིན ་ བསམ ་ ཡོད ་ ལ །
(trg)="1"> Esmu radis domāt par TED auditoriju kā brīnišķīgu kopumu , ko veido daži no efektīvākajiem , inteliģentākajiem , intelektuālākajiem , atjautīgākajiem , pasaulīgākajiem , inovatīvākajiem ļaudīm .
(src)="2"> དེ ་ ཡིན ་ ཀྱང ་ ཡིན ་ ངེས ་ མོད །
(trg)="2"> Un , manuprāt , tā ir tiesa .
(src)="3"> ཡིན ་ ཡང ་ ། ངས ་ བསམ ་ ན ་ ཁྱེད ་ ཅག ་ ཁྲོད ་ ཀྱི ་ མི ་ མང ་ པོ ་ ཞིག ་ གིས ་ དོན ་ ངོ ་ མར ་ ལྷམ ་ ཐིག ་ སྒྲོག ་ སྟངས ་ ནོར ་ ཡོད ་ པ ་ རེད །
(trg)="3"> Tomēr man ir iemesls domāt , ka daudzi no jums , ja ne vairums , sien kurpes nepareizi .
(src)="4"> ( དགོད ་ སྒྲ ) དེ ་ ཅུང ་ དགོད ་ བྲོ ་ བ ་ ཞིག ་ ཡིན ་ པ ་ ང ་ ཡིས ་ ཧ ་ གོ
(trg)="4"> ( Smiekli ) Es zinu , ka tas skan smieklīgi .
(src)="5"> བལྟས ་ ཚོད ་ ཀྱིས ་ དགོད ་ བྲོ ་ བ ་ ཞིག ་ ཡིན ་ ནའང ་ །
(trg)="5"> Es zinu , ka tas skan smieklīgi .
(src)="6"> ངོ ་ མ ། ངའི ་ འཚོ ་ བའི ་ ནང ་ དུའང ་ རྟག ་ པར ་ ནོར ་ འཁྲུལ ་ འདི ་ བཟོ ་ ཞིང ་ ། ལོ ་ གསུམ ་ གྱི ་ སྔོན ་ བར ་ ལ ་ དེ ་ འདྲ ་ བྱས ་ ཡོང ་ པ ་ ཡིན །
(trg)="6"> Ticiet man , pirms gadiem trim es dzīvoju tāpat .
(src)="7"> སྐབས ་ དེར ། ངས ་ རང ་ ཉིད ་ ལ ་ ལྷམ ་ གོང ་ ཆེན ་ ཞིག ་ ཉོས ་ པ ་ དང ་ །
(trg)="7"> Un tad notika , lūk , kas – es nopirku savai rocībai ļoti dārgu kurpju pāri .
(src)="8"> ཡིན ་ ཡང ་ ལྷམ ་ དེའི ་ ལྷམ ་ ཐིག ་ ཉི ་ ལོང ་ རྟགས ་ ཅན ་ རེད ། ངས ་ ཇི ་ ལྟར ་ སྒྲོག ་ དགོས ་ པ ་ མ ་ ཤེས ་ པས །
(trg)="8"> Šīm kurpēm bija neilona auklas , un tās allaž sējās vaļā .
(src)="9"> ལྷམ ་ ཁྱེར ་ ནས ་ ཚོང ་ ཁང ་ གི ་ བདག ་ པོ ་ ལ ། “ ང ་ ལྷམ ་ ཆ ་ འདིར ་ དགའ ་ པོ ་ འདུག ཡིན ་ ཡང ་ ལྷམ ་ ཐིག ་ ལ ་ སུན ་ པོ ་ འདུག ” ཅེས ་ ལབ ་ ཡིན །
(trg)="9"> Tāpēc es devos atpakaļ uz veikalu un teicu : " Man patīk kurpes , bet es ciest nevaru tās auklas . "
(src)="10"> ཚོང ་ བདག ་ གིས ་ ལྟ ་ ཙམ ་ བྱས ་ ཏེ ། “ ཨོ ། ཁྱོད ་ ཀྱི ་ ལྷམ ་ ཐིག ་ མདུད ་ སྟངས ་ ནོར ་ བ ་ རེད ” ཟེར །
(trg)="10"> Palūkojies viņš teica : " Ā , bet jūs tās sienat nepareizi . "
(src)="11"> སྐབས ་ དེ ་ དུས ་ གཟོད ། ངའི ་ སེམས ་ ལ ་ ལོ ་ ལྔ ་ བཅུ ་ ལོན ་ པའི ་ མི ་ ཞིག ་ འཇོན ་ ཤོས ་ ཀྱི ་ ལག ་ རྩལ ་ དེ ་ ལྷམ ་ ཐིག ་ སྒྲོག ་ སྟངས ་ ལས ་ བརྒལ ་ བ ་ ཞིག ་ སྙམ །
(trg)="11"> Līdz pat tam brīdim biju domājis , ka viena no dzīves prasmēm , ko līdz 50 gadiem patiešām esmu apguvis , ir kurpju sasiešana .
(src)="12"> ཡིན ་ ཡང ་ ། དོན ་ དངོས ་ འདི ་ འདྲ ་ ཞིག ་ མ ་ རེད ། ངས ་ གསལ ་ བཤད ་ ཅིག ་ བྱ །
(trg)="12.1"> ( Smiekli ) Bet nē .
(trg)="12.2"> Ļaujiet man parādīt .
(src)="13"> ལྷམ ་ ཐིག ་ སྒྲོག ་ སྟངས ་ འདི ་ མི ་ མང ་ ཆེ ་ བའི ་ སྒྲོག ་ སྟངས ་ རེད །
(trg)="13"> Lūk , šādi vairums no mums ir mācīti siet kurpes .
(src)="14"> འདིའི ་ སྟེང ་ ནས .... ཐུགས ་ རྗེ ་ ཆེ །
(trg)="14.1"> Kā izrādās ...
(trg)="14.2"> ( Aplausi ) Paldies .
(src)="15"> ཏོག ་ ཙམ ་ སྒུག ད ་ དུང ་ ཚར ་ ཡོད ་ པ ་ མ ་ རེད ་ དཱ །
(trg)="15"> ( Aplausi ) Pagaidiet , būs vēl .
(src)="16"> འདི ་ ཡི ་ སྟེང ་ དུ ་ སྒྲོག ་ སྟངས ་ འདི ་ ལ ་ དམ ་ མི ་ དམ ་ གཉིས ་ ཡོད ་ པ ་ རེད ། ང ་ ཚོས ་ སྔོན ་ ཆད ་ བསླབས ་ པ ་ དེ ་ དམ ་ པོ ་ མིན ་ པ ་ ད ་ རེད ། ངས ་ ཁྱེད ་ ཅག ་ ལ ་ སྟོན །
(trg)="16.1"> Kā izrādās ...
(trg)="16.2"> ( Smiekli ) pastāv stingrā un vaļīgā šī mezgla forma , un mums ir mācīta vaļīgā forma .
(src)="17"> གལ ་ སྲིད ་ ཁྱོད ་ ཀྱིས ་ འདི ་ ལྟར ་ ལྷམ ་ ཐིག ་ གི ་ གཤམ ་ ནས ་ ཕར ་ ཚུར ་ ལ ་ འཐེན ་ པ ་ ཡིན ་ ན ། ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ མཐོང ་ པ ་ ནང ་ བཞིན ་ རང ་ བཞིན ་ གྱིས ་ མདའ ་ རིང ་ གི ་ ཚུགས ་ ཀར ་ འགྱུར ་ གྱི ་ འདུག ་ ལ །
(trg)="18"> Ja pie mezgla kurpi papletīsiet , ievērosiet , ka cilpas pavēršas kurpes garākās ass virzienā .
(src)="18"> འདི ་ སྒྲོག ་ སྟངས ་ མི ་ དམ ་ པ ་ དེ ་ རེད །
(trg)="19"> Tā ir vaļīgā mezgla forma .
(src)="19"> ཡིན ་ ཡང ་ སེམས ་ ཁྲལ ་ མ ་ བྱེད ་ ཨཱ །
(trg)="20"> Bet nebēdājiet .
(src)="20"> འུ ་ ཅག ་ གིས ་ ཡང ་ བསྐྱར ་ ཅིག ་ བྱེད ། སྔོན ་ མ ་ ནང ་ བཞིན ་ ལག ་ གཡས ་ འོག ་ ནས ་ ཡོང ་ སྟེ ་ དཀྲིས ་ བརྒྱབ ་ ནས ་ མདུད ་ པ ་ ཡིན ་ ན ། འདི ་ ནི ་ སྒྲོག ་ སྟངས ་ དམ ་ པོ ་ དེའི ་ རིགས ་ ཡིན །
(trg)="21"> Ja mēs sākam vēlreiz un vienkārši sienam otrā virzienā apkārt cilpai , mēs iegūstam šo stingro mezgla formu .
(src)="21"> གལ ་ སྲིད ་ ཁྱོད ་ ཀྱིས ་ འདི ་ ལྟར ་ འཐེན ་ ན ། ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ མཐོང ་ ཐུབ ་ པ ་ ལྟར ། འཕྲེད ་ ཀྱི ་ མདའ ་ རིང ་ གི ་ ཚུགས ་ ཀ ་ མི ་ འགྱུར ་ བར ་ འདུག ་ ཐུབ །
(trg)="22"> Ja nospriegojat auklu tagad , redzēsiet , ka cilpas pavēršas kurpes šķērsass virzienā .
(src)="22"> སྒྲོག ་ སྟངས ་ དམ ་ པོ ་ འདི ་ རེད ། འདི ་ རང ་ གར ་ ལྷོད ་ ཀྱི ་ མ ་ རེད ་ ལ །
(trg)="23"> Šis ir stingrāks mezgls .
(src)="23"> ཁྱེད ་ ལ ་ རྙོག ་ དྲ ་ ཡང ་ ཉུང ་ དུ ་ འགྲོ ་ ངེས །
(trg)="24"> Tas atsiesies retāk .
(src)="24"> དེར ་ མ ་ ཟད ། བལྟས ་ ན ་ མིག ་ ལ ་ མཛེས ་ པ ་ ཞིག ་ ཀྱང ་ རེད །
(trg)="25"> Tas jūs retāk pievils un ne tikai – tas arī izskatās labāk .
(src)="25"> ངས ་ ད ་ དུང ་ ཐེངས ་ ཤིག ་ སྟོན །
(trg)="26"> Atkārtosim vēlreiz .
(src)="26"> ( ཐལ ་ མོ ་ རྡེབ ་ སྒྲ ) རྒྱུན ་ ལྡན ་ ལྟར ་ མགོ ་ བརྩམས ་ རྗེས ། ལྡོག ་ ཕྱོགས ་ ནས ་ དཀྲིས ་ ཤིག ་ རྒྱག ་ དགོས །
(trg)="27.1"> ( Aplausi ) Sākam kā parasti ...
(trg)="27.2"> ( Aplausi ) metam cilpu otrādi .
(src)="27"> འདི ་ ཕྲུ ་ གུ ་ ཚོར ་ མཚོན ་ ན ་ ཅུང ་ དཀའ ་ ནའང ་ ཐང ་ མོད ། ཡིན ་ ཡང ་ ཁྱེད ་ ཅག ་ གིས ་ འདི ་ ལྟར ་ སྒྲོག ་ ཐུབ ་ པར ་ ཡིད ་ ཆེས ་ ཡོད །
(trg)="28"> Bērniem tas ir nedaudz grūtāk , bet domāju , ka jūs tiksiet galā .
(src)="28"> འདི ་ ལྟར ་ མདུད ་ རྗེས །
(trg)="29"> Pavelciet mezglu .
(src)="29"> ད ་ ཚར ་ པ ་ རེད ། ལྷམ ་ ཐིག ་ དམ ་ པོར ་ སྒྲོག ་ ཐབས ་ རེད །
(trg)="30"> Lūk – mezgla stingrā forma .
(src)="30"> ད ་ ནི ་ དེ ་ རིང ་ གི ་ བརྗོད ་ བྱར ་ ཁ ་ འཕྲོད ་ ཆེད ། ངས ་ ཁྱེད ་ ཅག ་ གིས ་ ཤེས ་ པའི ་ ་ ཤེས ་ བྱ ་ ཕྲན ་ ཚེགས ་ རེ ་ བཤད ་ འདོད ་ དེ ། མི ་ ཚེའི ་ གོ ་ རིམ ་ གང ་ ཞིག ་ ལས ་ རང ་ གི ་ དགེ ་ མཚན ་ ཆུང ་ ཆུང ་ རེས ་ ཀྱང ་ ཡུལ ་ གཞན ་ ཞིག ་ ཏུ ་ ཁྱེད ་ ལ ་ བློ ་ ཡུལ ་ འདས ་ པའི ་ འབྲས ་ བཟང ་ སྟེར ་ སྲིད །
(trg)="31"> Pieturoties pie šodienas tēmas , vēlos norādīt uz ko jums jau zināmu – ka reizēm mazas priekšrocības vienā dzīves jomā var sniegt milzīgus rezultātus citviet .
(src)="31"> “ རིག ་ པ ་ ནངས ་ པར ་ འཆི ་ ཡང ་ བསླབ ”
(trg)="32"> ( Smiekli ) Dzīvojiet ilgi un laimīgi !
(src)="32"> ( ཐལ ་ མོ ་ རྡེབ ་ སྒྲ )
(trg)="33"> ( Aplausi )
# bo/ted2020-123.xml.gz
# lv/ted2020-123.xml.gz
(src)="1"> དེང ་ སང ་ གལ ་ འགངས ་ ཤིན ་ དུ ་ ཆེ ་ བའི ་ ས ་ ཁམས ་ ཀྱི ་ འགྱུར ་ བ ་ ཞིག ་ འབྱུང ་ བཞིན ་ པའི ་ སྒང ་ ཡིན ་ ཏེ །
(trg)="1"> Notiek nozīmīgs demogrāfisks pavērsiens .
(src)="2"> གྲོང ་ ཁྱེར ་ གྱི ་ གནས ་ སྡོད ་ མི ་ འབོར ་ སྤྱི ་ ཡོངས ་ ཀྱི ་ ཕྱེད ་ ཙམ ་ ཟིན ་ ཡོད ། འདི ་ ཡང ་ དཔལ ་ འབྱོར ་ གྱི ་ འགྱུར ་ མཚམས ་ ཤིག ་ ཀྱང ་ ཡིན ། དེང ་ དུས ་ ཀྱི ་ འཛམ ་ གླིང ་ ནི ་ མཉམ ་ དུ ་ འབྲེལ ་ བ ་ ཞིག ་ ཏུ ་ ཆགས །
(trg)="2.1"> Un , iespējams , 50 % urbanizācijas sasniegšana būs ekonomiskais lūzuma punkts .
(trg)="2.2"> Pašlaik pasaule ir kā savstarpēju savienojumu karte .
(src)="3"> སྔོན ་ མ ་ ཡིན ་ ན ་ ཕརིསི ་ དང ་ ལོནྟོན ་ དང ་ ནེའུཡོག ་ སོགས ་ ནི ་ འཛམ ་ གླིང ་ གི ་ གྲོང ་ ཁྱེར ་ ཆེས ་ ཤོས ་ ཚོ ་ ཡིན ་ མོད །
(trg)="3"> Kādreiz lielākās pilsētas bija Parīze , Londona un Ņujorka .
(src)="4"> འོན ་ ཀྱང ་ ། ད ་ ལྟའི ་ ནུབ ་ ཕྱོགས ་ ཀྱི ་ འཕེལ ་ ཤུགས ་ ཟད ་ མཐར ་ སླེབས ་ ཟིན །
(trg)="4"> Tagad ir pienākušas Rietumu uzplaukuma beigas .
(src)="5"> གྲོང ་ ཁྱེར ་ སྤྱི ་ ཡོངས ་ ཀྱི ་ མི ་ འབོར ་ ནི ་ བསམ ་ ཡུལ ་ ལས ་ འདས ་ པ ་ ཞིག ་ རེད །
(trg)="5.1"> Tas ir cauri .
(trg)="5.2"> Summārie skaitļi ir iespaidīgi .
(src)="6"> ཡང ་ སྙིང ་ གནས ་ ཚུལ ་ ག ་ རེ ་ བྱུང ་ བ ་ རེད ། གཟིགས ་ དང ་ ། འཛམ ་ གླིང ་ ཡུལ ་ གྲུ ་ ཀུན ་ གྱི ་ གྲོང ་ ཚོའི ་ ནང ་ མི ་ གཅིག ་ ཀྱང ་ མཐོང ་ ས ་ མེད ་ འདུག
(trg)="6.1"> Kas tad īsti notiek ?
(trg)="6.2"> Pasaules ciemati iztukšojas .
(src)="7"> ང ་ ཚོའི ་ རེ ་ བར ་ གནས ་ ཚུལ ་ འདི ་ འདྲ ་ བྱུང ་ བའི ་ རྒྱུ ་ མཚན ་ དེ ་ རྟོགས ་ འདོད །
(trg)="7"> Jautājums ir : kāpēc ?
(src)="8"> དོན ་ དངོས ་ ཐོག ་ གྲོང ་ ཁྱེར ་ གྱིས ་ མི ་ རྣམས ་ ལ ་ རང ་ དབང ་ ཇེ ་ མང ་ ཞིག ་ སྤྲོད ་ ཐུབ ། འདི ་ ནི ་ རིག ་ རྩལ ་ སྐྱར ་ དར ་ དུས ་ རབས ་ སྐབས ་ ཀྱི ་ ཇར ་ མན ་ མིའི ་ ལྟ ་ བ ་ ལྟར ་ རོ ། ། ད ་ ལྟ ་ མི ་ རྣམས ་ ཧྲང ་ ཧའི ་ ལྟ ་ བུའི ་ གྲོང ་ ཁྱེར ་ གྱི ་ ཕྱོགས ་ སུ ་ ཤར ་ འགྲོ ་ གི ་ ཡོད ་ ཀྱང ་ མང ་ ཆེ ་ བ ་ ནི ་ དབུལ ་ ཁུལ ་ ལ ་ བསྡད ་ དགོས ་ བྱུང ་ །
(trg)="8.1"> [ Dzīve pilsētā un laukos ] .
(trg)="8.2"> Un , lūk , neromantiska patiesība — pilsētas gaiss dara brīvu , teica Renesanses laika Vācijā .
(trg)="8.3"> Daži dodas uz tādām vietām kā Šanhaja , bet vairums nonāk graustu pilsētās ,
(src)="9"> ཁོང ་ ཚོ ་ ས ་ དེར ་ སྡོད ་ དགོས ་ པ ་ དབུལ ་ ཕོངས ་ ཀྱི ་ རྐྱེན ་ གྱིས ་ མ ་ རེད །
(trg)="9.1"> kur valda estētika .
(trg)="9.2"> Tie nav gluži nabadzības nomāktie , tie ir no nabadzības izkļūstošie .
(src)="11"> ཁོང ་ ཚོ ་ ནི ་ གྲོང ་ ཁྱེར ་ གྱི ་ འཛུགས ་ སྐྲུན ་ པ ་ གཙོ ་ བོ ་ ཡིན ་ པ ་ མ ་ ཟད ། གྲོང ་ ཁྱེར ་ གྱི ་ ཇུས ་ འགོད ་ པ ་ གཙོ ་ གྲས ་ ཀྱང ་ ལགས །
(trg)="10"> Tie ir galvenie celtnieki un lielā mērā galvenie veidotāji .
(src)="12"> ཁོང ་ ཚོས ་ བེད ་ སྤྱད ་ པའི ་ རྨང ་ གཞིའི ་ སྒྲིག ་ ཆས ་ ནི ་ རང ་ ཉིད ་ ཀྱིས ་ བཟོས ་ པ ་ ཤ ་ སྟག ་ དང ་ རོལ ་ བའི ་ གྲོང ་ ཁུལ ་ འཚོ ་ བ ་ ནི ་ ཕུན ་ སུམ ་ ཚོཊ ་ པ ་ ཞིག ་ གོ
(trg)="11"> Tiem ir paštaisīta infrastruktūra un piesātināta pilsētas dzīve .
(src)="13"> རྒྱ ་ གར ་ གྱི ་ རྒྱལ ་ ནང ་ ཐོན ་ སྐྱེད ་ སྤྱི ་ འབོར ་ གྱི ་ དྲུག ་ ཆ ་ གཅིག ་ ནི ་ མུམཔཱེ ་ ནས ་ གྲུབ ་ ཤིང ་ །
(trg)="12"> Sestā daļa no Indijas IKP rodas Mumbajā .
(src)="14"> དབུལ ་ ཁུལ ་ གྱི ་ སྡོད ་ མིས ་ དུས ་ མཚམས ་ མེད ་ པར ་ རང ་ ཉིད ་ ཀྱི ་ འཚོ ་ བའི ་ ཆ ་ རྐྱེན ་ ཡར ་ རྒྱས ་ གཏོང ་ ཤིང ་ ། སྲིད ་ གཞུང ་ གིས ་ གནས ་ ཚུལ ་ ཉུང ་ ཤས ་ ཤིག ་ མ ་ གཏོགས ་ ནང ་ བཞུགས ་ བྱེད ་ ཀྱི ་ མེད །
(trg)="13"> Te norit pastāvīgi uzlabojumi , un valdība palīdz vien dažos gadījumos .
(src)="15"> གྲོང ་ ཁྱེར ་ ནང ་ སློབ ་ གསོའི ་ གོ ་ སྐབས ་ རག ་ ཐུབ ་ ཀྱང ་ །
(trg)="14"> Izglītība ir labākais , ko pilsētās var iegūt .
(src)="16"> འོ ་ ན ་ མུམཔཱེ ་ ཡི ་ ཁྲོམ ་ ལམ ་ ཁྲོད ་ ཅི ་ ཞིག ་ བྱུང ་ སྲིད ་ དམ །
(trg)="15"> Kas notiek Mumbajas ielās ?
(src)="17"> ཨལྒོར ་ གྱིས ་ ཕལ ་ ཆེན ་ ཤེས ་ ཐབས ་ ཁ ་ པོ ་ རེད ། ས ་ དེར ་ གནས ་ ཚུལ ་ གང ་ ཡང ་ ལྷག ་ སྲིད །
(trg)="16.1"> Als Gors zina .
(trg)="16.2"> Tikpat kā viss .
(trg)="16.3"> [ Neformālā ekonomika ]
(src)="18"> དབུལ ་ ཁུལ ་ དུ ་ ལས ་ ཤོར ་ མེད ་ ལ ་ མི ་ ཚང ་ མར ་ ལས ་ ཀ ་ ཡོད ་ རེད །
(trg)="17"> Graustu pilsētās bezdarba nav .
(src)="19"> འཛམ ་ གླིང ་ མི ་ འབོར ་ སྤྱི ་ གྲངས ་ ཀྱི ་ དྲུག ་ ཆ ་ གཅིག ་ ནི ་ ས ་ དེ ་ འདྲར ་ འཚོ ་ བ ་ སྐྱེལ ་ བཞིན ་ གྲངས ་ ཀ ་ འདི ་ མ ་ འོངས ་ ལ ་ ཡང ་ ནས ་ འཕར ་ སྲིད །
(trg)="18.1"> Strādā visi .
(trg)="18.2"> Tur ir sestā daļa daļa cilvēces .
(src)="20"> ངས ་ བཤད ་ འདོད ་ པའི ་ གནད ་ འགག ་ དང ་ པོ ་ སྟེ ། གྲོང ་ ཁྱེར ་ གྱིས ་ མི ་ འབོར ་ འབར ་ གས ་ ཀྱི ་ ཉེན ་ ཁ ་ ཇེ ་ ཆུང ་ དུ ་ བཏང ་ ཡོད །
(trg)="19.1"> Un drīz būs vēl vairāk .
(trg)="19.2"> Lūk , pirmais secinājums : [ Pilsētā dzimstība mazinās ] pilsētas ir apslāpējušas iedzīvotāju bumu .
(src)="21"> དེ ་ ནས ་ གནད ་ འགག ་ གཉིས ་ པ ་ ནི །
(trg)="20"> Un , lūk , otrais secinājums : [ Pilsētas rada turību ]
(src)="22"> འདི ་ ནི ་ གྲོང ་ ཁྱེར ་ ནས ་ བྱུང ་ བའི ་ བརྡ ་ ཞིག ་ ཡིན ། པར ་ རིས ་ འདི ་ ནི ་ ཕྱི ་ ཁམས ་ ནས ་ མཐོང ་ བ ་ ཞིག ་ རེད །
(trg)="21"> Tādas ir ziņas no notikuma vietas , bet šādi tas izskatās no attāluma .
(src)="23"> ལོ ་ གྲངས ་ ཐེར ་ འབུམ ་ རིང ་ ལ ་ སྐར ་ མདངས ་ ས ་ གཞིར ་ བཀྲག
(trg)="22"> Zvaigznes miljardiem gadu ir apspīdējušas Zemi .
(src)="24"> ད ་ ང ་ ཚོས ་ འོད ་ མདངས ་ ཕར ་ ནམ ་ མཁར ་ འཕྲོ ་ བར ་ བྱ ་ བ ་ ལ ་ རན ་ ནོ ། །
(trg)="23"> Tagad mēs tām spīdinām atpakaļ .
(src)="25"> ལྷན ་ རྒྱས ་ ཐུགས ་ རྗེ ་ ཆེའོ ། །
(trg)="24"> Paldies .
# bo/ted2020-1448.xml.gz
# lv/ted2020-1448.xml.gz
(src)="1"> གྲངས ་ རིག ་ དེ ་ ཤིན ་ ཏུ ་ ནུས ་ པ ་ ཆེ ་ བའི ་ སྐད ་ བརྡ ་ ཞིག ་ ཡིན །
(trg)="1"> Izrādās , matemātika ir ļoti varena valoda .
(src)="2"> དངོས ་ ལུགས ་ དང ་ སྐྱེ ་ དངོས ། དཔལ ་ འབྱོར ་ རིག ་ པའི ་ ཕྱོགས ་ འགྲེལ ་ པའི ་ ཚེ ། དེ ་ ལ ་ རང ་ ཆས ་ སུ ་ གྲུབ ་ པའི ་ མཐུ ་ ཁྱད ་ པར ་ བ ་ ཞིག ་ ཡོད ། འོན ་ ཀྱང ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ སོགས ་ མི ་ ཆོས ་ རིག ་ ཚན ་ དག ་ ལ ་ འགྲེལ ་ ཁག ་ པོ ་ ཡོད ་ པ ་ རེད །
(trg)="2"> Tā ir sniegusi vērā ņemamu ieguldījumu fizikā , bioloģijā un ekonomikā , taču ne tik lielu ieguldījumu humanitārajās zinātnēs un vēsturē .
(src)="3"> མི ་ ཁ ་ ཤས ་ ཀྱིས ་ མི ་ ཆོས ་ རིག ་ ཚན ་ ཁག ་ ལ ་ གྲངས ་ རིག ་ གིས ་ འགྲེལ ་ རྒྱག ་ མི ་ ཐུབ ་ སྙམ ་ ཡོད ་ དེ ། དེས ་ མིའི ་ བྱ ་ བྱེད ་ དང ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ ལ ་ ཚད ་ གཞལ ་ ཐབས ་ མེད ་ པར ་ འདོད ་ ཡོད །
(trg)="3"> Manuprāt , ir pārliecība , ka tas vienkārši ir neiespējami , ka nevar kvantitatīvi izteikt cilvēces paveikto , ka vēsturi nevar izmērīt .
(src)="4"> ཡིན ་ ཡང ་ ། ཁོ ་ བོས ་ དེ ་ འདྲ ་ བསམ ་ གྱི ་ མེད །
(trg)="4"> Taču es nedomāju , ka tas ir pareizi .
(src)="5"> ངས ་ ཚང ་ མར ་ ལྡོག ་ ཕྱོགས ་ ཀྱི ་ དཔེ ་ འགའ ་ འདྲེན །
(trg)="5"> Es gribu parādīt dažus piemērus , kāpēc .
(src)="6"> ངའི ་ མཉམ ་ ལས ་ རོཊ ་ པErezདང ་ ངེད ་ གཉིས ་ ཀྱིས ་ གཤམ ་ གྱི ་ དོན ་ དག ་ ལ ་ བསམ ་ བློ ་ བཏང ་ པ ་ ཡིན ། དོན ་ དག ་ གང ་ ཡིན ་ ཟེར ་ ན ། དུས ་ རབས ་ མི ་ གཅིག ་ པའི ་ རྒྱལ ་ པོ ་ གཉིས ་ ཀྱིས ་ སྐད ་ རིགས ་ མི ་ འདྲ ་ བའི ་ ལམ ་ ནས ་ ཁ ་ བརྡ ་ བྱེད ་ ཅིང ་ །
(trg)="6"> Mēs ar manu līdzstrādnieku Erezu apspriedām šādu faktu : ka divi karaļi dažādos gadsimtos runā ļoti dažādās valodās .
(src)="7"> འདི ་ ལ ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ ཀྱི ་ ནུས ་ མཐུ ་ ཤིན ་ ཏུ ་ ཆེན ་ པོ ་ ཞིག ་ ཡོད །
(trg)="7"> Tas ir varens vēsturisks spēks .
(src)="8"> བྱས ་ ཙང ་ ། ཨིན ་ ཇིའི ་ རྒྱལ ་ པོ ་ ཨལ ་ ཧྥོ ་ ཌིར ་ ཡིས ་ བརྡ ་ སྤྲོད ་ དང ་ ཐ ་ སྙད ་ རིགས ་ ཤིག ་ སྤྱོད ་ སྲིད ་ ཅིང ་ ། དེ ་ ནིhip hopཡི ་ རྒྱལ ་ པོJay-Zཡིས ་ སྤྱོད ་ པའི ་ བརྡ ་ སྤྲོད ་ དང ་ ཐ ་ སྙད ་ དང ་ རྦད ་ དེ ་ འདྲ ་ གི ་ མ ་ རེད །
(trg)="8"> Anglijas karalis Alfrēds Lielais , izmantoja vārdu krājumu un gramatiku , kas ir diezgan atšķirīga no hiphopa karaļa Jay-Z .
(src)="9"> ༼ དགོད ་ སྒྲ ༽ ངོ ་ མ ་ དེ ་ དེ ་ འདྲ ་ ཞིག ་ རེད །
(trg)="9"> ( Smiekli ) Tā tas vienkārši ir .
(src)="10"> སྐད ་ ཆ ་ ནི ་ དུས ་ དང ་ བསྟུན ་ ནས ་ འགྱུར ་ ཅིང ་ ། བྱེད ་ ནུས ་ ཤིན ་ ཏུ ་ ཆེན ་ པོ ་ ཡོད །
(trg)="10"> Valoda laika gaitā mainās , un tas ir varens spēks .
(src)="11"> དེ ་ བསErezདང ་ ངེད ་ གཉིས ་ ཀྱིས ་ སྐད ་ ཆའི ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ སྐོར ་ མང ་ ཙམ ་ ཤེས ་ འདོད ་ བྱུང ་ །
(trg)="11"> Mēs ar Erezu gribējām par to uzzināt ko vairāk .
(src)="12"> ངེད ་ གཉིས ་ ཀྱིས ་ བྱ ་ ཚིག ་ ལས ་ དུས ་ འདས ་ པའི ་ སྲོལ ་ དེ ་ ལ ་ ཞིབ ་ འཇུག ་ བྱས ་ པ ་ ཡིན །
(trg)="12"> Tā nu mēs pievērsām uzmanību kādam konkrētam gramatikas likumam , pagātnes laika konjugācijai .
(src)="13"> མི ་ ཚོས ་ བྱ ་ ཚིག ་ གི ་ གི ་ རྗེས ་ ལ “ ed ” སྦྱར ་ ནས ་ དུས ་ འདས ་ པ ་ མཚོན ་ གྱི ་ ཡོད ་ པ ་ རེད །
(trg)="13"> Jūs vienkārši norisenim pievienojat „ -ed ” , norādot pagātni .
(src)="14"> ཆགས ་ བཞག ་ ན ། “ Today i walk ” དེ ་ རིང ་ ང ་ ལམ ་ ལ ་ བགྲོད ། “ Yesterday I walked ” ཁ ་ སང ་ ང ་ ལམ ་ ལ ་ ཕྱིན །
(trg)="14.1"> „ Šodien es eju ( walk ) .
(trg)="14.2"> Vakar es gāju ( walked ) . ”
(src)="15"> བྱ ་ ཚིག ་ ལ ་ ཤས ་ ཀྱི ་ གཟུགས ་ འགྱུར ་ བ ་ ལ ་ ཆོས ་ ཉིད ་ མེད ་ པ ་ ཡིན །
(trg)="15"> Taču daži darbības vārdi ir nekārtni .
(src)="16"> དཔེར ་ ན ། “ Yesterday I thought ” ཁ ་ སང ་ ངས ་ བསམས །
(trg)="16"> „ Vakar es domāju ( thought ) . ”
(src)="17"> འདི ་ ལས ་ མཐོང ་ ཐུབ ་ པའི ་ སྣང ་ ཚུལ ་ མཚར ་ བོ ་ ཞིག ་ ནི ། AlfredདངJay-Zརྣམ ་ གཉིས ་ ཀྱི ་ བར ་ སྐབས ་ སུ ་ གཟུགས ་ འགྱུར ་ བའི ་ བྱ ་ ཚིག ་ དག ་ གཟུགས ་ མི ་ འགྱུར ་ བར ་ གྱུར ་ ཡོད །
(trg)="17"> Interesants ir tas , ka nekārtnie noriseņi starp Alfrēdu un Jay-Z ir kļuvuši kārtnāki .
(src)="18"> དཔེར ་ ན ། འདིར ་ བཀོད ་ ཡོད ་ པའི ་ ་ " to wed " ༼ གཉེན ་ བསྒྲིག ༽ ་ ལྟ ་ བུ ་ གཟུགས ་ མི ་ འགྱུར ་ བར ་ གྱུར ་ ཡོད །
(trg)="18"> Piemēram , vārds „ izprecināt ” ( to wed ) ir kļuvusi kārtns .
(src)="19"> དེ ་ བསErezདང ་ ངེད ་ གཉིས ་ ཀྱིས ་ དུས ་ རབས 12 རིང ་ གི ་ ཨིན ་ སྐད ་ ནང ་ གི ་ གཟུཊ ་ འགྱུར ་ བྱ ་ ཚིག 100 ལྷག ་ གི ་ འགྱུར ་ བར ་ ཉམས ་ ཞིབ ་ བྱས ་ པ ་ ཡིན ། ངེད ་ གཉིས ་ ཀྱིས ་ འགྱུར ་ བ ་ དེ ་ དག ་ གི ་ ཁྲོད ་ ཆེས ་ སྟབས ་ བདེ ་ བའི ་ གྲངས ་ རིག ་ གི ་ ཆོས ་ ཉིད ་ ཅིག ་ གིས ་ ཆེས ་ རྙོག ་ འཛིང ་ གི ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ ཀྱི ་ འགྱུར ་ བ ་ མངོན ་ ཡོད ་ པ ་ རྟོགས ། ཆོས ་ ཉིད ་ དེ ་ ནི ། བྱ ་ ཚིག ་ ཅིག ་ བྱ ་ ཚིག ་ གཞན ་ ལས ་ ལྡབ 100 ཡིས ་ སྤྱོད ་ སྒོ ་ ཆེ ་ ན ། དེ ་ ཉིད ་ གཟུགས ་ མི ་ འགྱུར ་ བའི ་ བྱ ་ ཚིག ་ ཏུ ་ འགྱུར ་ བའི ་ འགྲོས ་ ལྡབ 10 ཡིས ་ ཇེ ་ དལ ་ དུ ་ འགྲོ
(trg)="19"> Tā nu mēs ar Erezu izsekojām vairāk nekā 100 nekārtno noriseņu likteni angļu valodas 12 gadsimtos , un mēs ievērojam patiesībā ļoti vienkārši matemātisku sistēmu , kas ietver šīs sarežģītās vēsturiskās pārmaiņas , proti , ja norisenis ir 100 reizes biežāks nekā cits , tas kārtņojas 10 reizes lēnāk .
(src)="20"> དེ ་ ནི ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ ཀྱི ་ དོན ་ དག ་ ཞིག ་ རེད ། འོན ་ ཀྱང ་ གྲངས ་ རིག ་ གི ་ རྣམ ་ པ ་ ལྟར ་ མངོན ་ འོངས །
(trg)="20"> Tā ir daļa vēstures , kam līdzi nāk matemātika .
(src)="21"> སྐབས ་ ལ ་ ལར ། གྲངས ་ རིག ་ གིས ་ གནད ་ ཅིག ་ འགྲེལ ་ བཤད ་ ལ ་ ལྷག ་ པར ་ རོགས ་ རམ ་ ཐུབ ། ཡང ་ ན ། ལོ ་ རྒྱུས ་ ཀྱི ་ སྒུལ ་ ཤུགས ་ ཤིག ་ ལ ་ སྔར ་ བས ་ གསལ ་ བཤད ་ རྒྱག ་ ཐུབ །
(trg)="21"> Dažos gadījumos matemātika var pat palīdzēt izskaidrot vai piedāvāt vēsturisku spēku skaidrojumus .
(src)="22"> དེ ་ བས ་ Steve Pinkerདང ་ ངེད ་ གཉིས ་ ཀྱིས ་ འདས ་ ཟིན ་ པའི ་ དུས ་ རབས ་ གཉིས ་ རིང ་ གི ་ དམག ་ འཁྲུག ་ གི ་ ཡ ་ ང ་ བའི ་ ཚད ་ ལ ་ བསམ ་ གཞིགས ་ བྱས ་ པ ་ ཡིན །
(trg)="22"> Šeit mēs ar Stīvu Pinkeru apspriežam pēdējo divu gadsimtu laikā notikušo karu apmērus .
(src)="23"> དོན ་ དངོས ་ སུ ། དེ ་ ལའང ་ ཚང ་ མས ་ ཤེས ་ པའི ་ ཆོས ་ ཉིད ་ ཅིག ་ ཡོད ། དེ ་ ནི ་ བསད ་ རྨས ་ ཐེབས ་ པ ་ ལྡབ ་ 100 ཡིས ་ མང ་ བའི ་ དམག ་ འཁྲུག ་ དེ ་ བསད ་ རྨས ་ ཐེབས ་ པ ་ དེ ་ ལས ་ ཉུང ་ བའི ་ དམག ་ འཁྲུག ་ ལས ་ བཅུ ་ ཆ ་ གཅིག ་ རེད །
(trg)="23"> Tiem pastāv labi zināms sistemātiskums , kur tie kari , kas ir 100 reizes nāvējošāki , ir 10 reizes mazāk .
(src)="24"> དེས ་ ན ་ ༼ ཨ ་ རབ ་ དང ་ ཨི ་ སི ་ རེལ ་ གྱི ་ ཉིན ་ དྲུག ་ གི ་ དམག ་ འཁྲུག ༽ ཁྲོད ་ བསད ་ རྨས ་ ཐེབས ་ པའི ་ གྲངས ་ ་ དེ ་ དམག ་ འཁྲུག ་ གཞན ་ 30 དང ་ འདྲ ་ བོ ་ ཡོད ། འོན ་ ཀྱང ་ བསད ་ རྨས ་ ཐེབས ་ པ ་ ལྡབ 100 ལས ་ མང ་ བའི ་ དམག ་ འཁྲུག ་ ཐེངས ་ བཞི ་ མ ་ གཏོགས ་ བྱུང ་ མྱོང ་ མེད ། དཔེར ་ ན ། འཛམ ་ གླིང ་ འཁྲུག ་ ཆེན ་ དང ་ པོ ་ རེད །
(trg)="24.1"> Tātad , ir 30 kari , kas ir apmēram tikpat nāvējoši , cik Sešu dienu karš , taču ir tikai četri kari , kas ir 100 reizes nāvējošāki piemēram , 1 .
(trg)="24.2"> Pasaules karš .
(src)="25"> འཁྲུག ་ ཆེན ་ འདི ་ དག ་ གནས ་ ཚུལ ་ ཇི ་ འདྲ ་ ཞིག ་ ལ ་ རྐྱེན ་ བྱས ་ ནས ་ བྱུང ་ བ ་ ཡིན ་ ནམ །
(trg)="25"> Kāda veida vēsturiskais mehānisms var to radīt ?
(src)="26"> དེའི ་ གདོད ་ མའི ་ འབྱུང ་ རྐྱེན ་ དེ ་ ཅི ་ ཞིག ་ རེད །
(trg)="26"> Kāda ir tā izcelsme ?
(src)="27"> གྲོགསSteveདང ་ ངེད ་ གཉིས ་ ནས ་ གྲངས ་ རིག ་ གི ་ དབྱེ ་ ཞིབ ་ བྱས ་ པ ་ བརྒྱུད ། དོན ་ དམ ་ པར ་ དེ ་ དག ་ བྱུང ་ བར ་ ཆེས ་ སླ ་ བའི ་ སྣང ་ ཚུལ ་ ཞིག ་ གིས ་ རྐྱེན ་ བྱས ་ འདུག ་ ཏེ ། སྣང ་ ཚུལ ་ དེ ་ ནི ་ ང ་ ཚོའི ་ བསམ ་ པར ་ རག ་ ལས ་ འདུག
(trg)="27"> Mēs ar Stīvu ar matemātiskās analīzes palīdzību ierosinājām , ka patiesībā tā pamatā ir ļoti vienkārša parādība , kas atrodas mūsu smadzenēs .
(src)="28"> འདི ་ ནི ་ ཀུན ་ གྱིས ་ ཤེས ་ པའི ་ ཁྱད ་ ཆོས ་ ཤིག ་ རེད ། གྲངས ་ འབོར ་ དག ་ ནི ་ ལྟོས ་ བཅས ་ སུ ་ གྲུབ ་ པ ་ སྟེ ། འོད ་ ཀྱི ་ བཀྲག ་ ཚད ་ དང ་ སྒྲ ་ ཡི ་ མཐོ ་ དམའ ་ ལྟར ་ ལྟོས ་ བཅས ་ རེད །
(trg)="28"> Tā ir ļoti labi zināma īpašība , kurā mēs uztveram daudzumus relatīvos veidos , daudzumos , piemēram , gaismas stiprums vai skaņas skaļums .
(src)="29"> དཔེར ་ ན ། དམག ་ མི ་ ཁྲི ་ གཅིག ་ གཡུལ ་ འཁྲུག ་ ཞིག ་ ཏུ ་ གཏོང ་ བ ་ ནི ་ ཤིན ་ ཏུ ་ མང ་ བར ་ བསམ །
(trg)="29"> Piemēram , nosūtīt 10 000 kareivjus nākamajai kaujai skan daudz .
(src)="30"> ལྷག ་ པར ་ ཐེངས ་ སྔོན ་ མར ་ དམག ་ མི ་ སྟོང ་ གཅིག ་ ལས ་ མངགས ་ མེད ་ པ ་ ཡིན ་ ན །
(trg)="30"> Tas ir salīdzinoši daudz , ja iepriekš esat jau sūtījis 1000 kareivju .
(src)="31"> འོན ་ ཀྱང ་ ། གྲངས ་ འབོར ་ དེ ་ ཡང ་ མང ་ པོ ་ ཞིག ་ ཏུ ་ སྙམ ་ པར ་ མི ་ བྱེད ་ པར ། དེས ་ མི ་ འདང ་ བ ་ དང ་ འགྱུར ་ བ ་ ཞིག ་ ཐོན ་ མི ་ སྲིད ་ པར ་ སྙམ ་ སྲིད ། གལ ་ ཏེ ། དམག ་ མི ་ ཁྲི ་ བཅུ ་ སྔོན ་ མ ་ ནས ་ གཡུལ ་ སར ་ མངགས ་ ཡོད ་ པ ་ ཡིན ་ ན །
(trg)="31"> Taču tas neizklausās tik daudz , tas nav gana relatīvi , tas neko daudz nemainīs , ja iepriekš jau esat sūtījis 100 000 kareivju .
(src)="32"> ལྟོས ་ དང ་ ། ང ་ ཚོས ་ གྲངས ་ འབོར ་ མཚུངས ་ པ ་ ཞིག ་ ལ ་ བལྟ ་ སྟངས ་ འདྲ ་ ཡི ་ མི ་ འདུག གཡུལ ་ འཁྲུག ་ རྒྱུན ་ བསྐྱངས ་ པ ་ དང ་ དུས ་ མཚུངས ་ སུ ་ དམག ་ མི ་ གཡུལ ་ ལ ་ ཞུགས ་ པ ་ དང ་ ཤི ་ རྨས ་ ཐེབས ་ གྲངས ་ དེ ་ དལ ་ འགྲོས ་ ཀྱིས ་ ཇེ ་ མཐོར ་ འགྲོ ་ བ ་ མིན ་ པར ། དཔེར ་ ན ། 10000 ནས 11000 དང ་ ། དེ ་ ནས 12000 ལྟར ་ འགྲོ ་ བ ་ མིན ་ པར ། མྱུར ་ འགྲོས ་ ཀྱིས 10000 ནས 20000 དང ་ ། དེ ་ ནས ་ ཡང ་ 40000 ལྟར ་ སྟོད ་ པར ་ བྱེད །
(trg)="32"> Jūs redzat , ka tas , kā mēs uztveram daudzumu , karam ievelkoties , tajā iesaistīto , savainoto un mirušo kareivju skaits pieaug nevis lineāri , piemēram , 10 000 , 11 000 , 12 000 , bet gan eksponenciāli — 10 000 , vēlāk 20 000 , vēl vēlāk 40 000 .
(src)="33"> འདིས ་ ཏག ་ ཏག ་ ང ་ ཚོས ་ ད ་ སྔོན ་ མཐོང ་ བའི ་ ཆོས ་ ཉིད ་ དེ ་ འགྲེལ ་ བཤད ་ བྱས ་ ཡོད །
(trg)="33"> Tas izskaidro šo jau iepriekš redzēto sistēmu .
(src)="34"> དེས ་ ན ་ གྲངས ་ རིག ་ གིས ་ སྒེར ་ གྱི ་ རང ་ རིག ་ གི ་ ཁྱད ་ ཆོས ་ ཀུན ་ གྱིས ་ རྟོགས ་ པ ་ གང ་ དེ ་ རྒྱུན ་ རིང ་ བའི ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ ཀྱི ་ ཆོས ་ ཉིད ་ དུས ་ རབས ་ འགའ ་ དང ་ གླིང ་ ཆེན ་ དག ་ གི ་ ཁྲོད ་ མ ་ ཤེས ་ པ ་ གང ་ ཞིག ་ དང ་ སྦྲེལ ་ བར ་ བྱེད །
(trg)="34"> Tātad , šajā gadījumā ar matemātiku ir iespējams sasaistīt labi zināmu prāta īpašību ar ilgtermiņa vēsturisko sistēmu , kas atklājas gadsimtu gaitā un pāri kontinentiem .
(src)="35"> མིག ་ སྔར ། དཔེར ་ བརྗོད ་ འདི ་ དག ་ ལས ་ མེད ་ ན ་ ཡང ་ ། ( གྲངས ་ རྩིས ་ ཀྱི ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ འགྲེལ ་ བའི ) ཁོ ་ བོས ་ བསམ ་ ན ། མ ་ འོངས ་ པའི ་ བགྲང ་ བྱ ་ བཅུ ་ ལྷག ་ རིང ་ འདི ་ དག ་ འཐུས ་ ཚང ་ བར ་ འགྱུར ་ ངེས །
(trg)="35"> Šāda veida piemēri , šodien ir tikai daži no tiem , uzskatu , ka nākamajā desmitgadē tie kļūs par ikdienišķu parādību .
(src)="36"> འདིའི ་ རྒྱུ ་ མཚན ་ ནི ། ལོ ་ རྒྱུས ་ ཀྱི ་ བྱུང ་ བ ་ བཀོད ་ པ ་ དག ་ ད ་ ནི ་ ཆེས ་ མྱུར ་ མོས ་ ངང ་ གྲངས ་ རྩིས ་ ཅན ་ ཏུ ་ འགྱུར ་ གྱིན ་ ཡོད །
(trg)="36"> Iemesls tam ir tāds , ka vēsturiskie ieraksti ļoti ātrā tempā kļūst digitalizēti .
(src)="37"> སྔ ་ མོ ་ དཔལ ་ ཡོན ་ དར ་ བ ་ ནས ་ བཟུང ་ སྟེ ་ ཡི ་ གེ ་ བྲིས ་ པ ་ ལ ་ ད ་ ལྟ ་ མིའི ་ རིགས ་ ཀྱིས ་ དེབ ་ ཐེར ་ དུང ་ ཕྱུར ་ 13 ཙམ ་ ཞིག ་ བྲིས ་ ཚར ་ ཡོད ་ ཅིང ་ །
(trg)="37"> Ir aptuveni 130 miljoni grāmatu , kas sarakstītas kopš laika sākuma .
(src)="38"> དེ ་ ལས ་ མང ་ པོ ་ ཞིགGoogleལྟ ་ བུའི ་ བཟོ ་ གྲྭས ་ གྲངས ་ རྩིས ་ ཅན ་ ཏུ ་ བསྒྱུར ་ ཚར ་ ཡོད ་ པ ་ ལྟ ་ བུ ་ རེད ། ཧ ་ ལམ ་ དུང ་ ཕྱུར 2 ཙམ ་ བསྒྱུར ་ ཚར ་ ཡོད ་ པ ་ རེད །
(trg)="38"> Uzņēmumi , piemēram , Google daudzas no tām ir digitalizējis , patiesībā vairāk nekā 20 miljonus .
(src)="39"> དེས ་ ན ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ ཀྱི ་ བྱུང ་ བ ་ མཐའ ་ དག ་ གྲངས ་ རྩིས ་ ཀྱི ་ རྣམ ་ པས ་ བཀོད ་ ཚར ་ ཡོད ་ དུས ་ སུ ། གྲངས ་ རིག ་ གིས ་ དབྱེ ་ ཞིབ ་ བྱེད ་ པར ་ མཐུན ་ རྐྱེན ་ བཟོས ་ ཡོད ་ པ ་ ཡིན ། ཆེས ་ མྱུར ་ མོ ་ དང ་ སྟབས ་ བདེ ་ མོས ་ ངང ་ ང ་ ཚོའི ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ དང ་ རིག ་ གནས ་ ཁྲོད ་ ཀྱི ་ འཕེལ ་ རིམ ་ ལ ་ བལྟས ་ ཆོག ་ པ ་ ཡིན །
(trg)="39"> Vēstures lietām esot pieejamām digitālā veidā , tas padara iespējamu ļoti ātru un ļoti ērtu matemātiskās analīzes veikšanu , pārskatot mūsu vēstures un kultūras tendences .
(src)="40"> དེ ་ བས ་ ཁོ ་ བོའི ་ བསམ ་ པར ། མ ་ འོངས ་ པའི ་ ལོ ་ བཅུ ་ ལྷག ་ གི ་ ནང ་ ། ཚན ་ རིག ་ དང ་ མིའི ་ རིགས ་ སྔར ་ བས ་ དམ ་ ཟབ ་ ཏུ ་ ཕྱིན ་ ཏེ ། འགྲོ ་ བ ་ མིའི ་ སྐོར ་ གྱི ་ ཟབ ་ ཅིང ་ དཀའ ་ བའི ་ དྲི ་ བ ་ དག ་ ལ ་ ལན ་ གདབ ་ ཐུབ ་ པར ་ བསམ ་ ཞིང ་
(trg)="40"> Manuprāt , nākamajā desmitgadē precīzās un humanitārās zinātnes satuvināsies , lai spētu rast atbildes uz dziļiem cilvēces jautājumiem .
(src)="41"> དེ ་ ལྟར ་ འགྲེལ ་ རྒྱག ་ པར ་ ཨང ་ རྩིས ་ ནི ་ ཆེས ་ ཤིན ་ ཏུ ་ ནུས ་ པ ་ ལྡན ་ པའི ་ སྐད ་ རིགས ་ ཤིག ་ རེད ་ འདོད །
(trg)="41"> Manuprāt , matemātika ir ļoti varena valoda tā paveikšana .
(src)="42"> དེས ་ ང ་ ཚོའི ་ ལོ ་ རྒྱུས ་ ཁྲོད ་ ཀྱི ་ འཕེལ ་ རིམ ་ གསར ་ བ ་ སྟོན ་ པར ་ བྱེད ་ སྲིད ་ ལ ། ལན ་ རེར ་ དེ ་ དག ་ ལ ་ འགྲེལ ་ བཤད ་ དང ་ ། ཐ ་ ན ་ མ ་ འོངས ་ པར ་ ཅི ་ ཞིག ་ འབྱུང ་ སྲིད ་ པའི ་ སྔོན ་ དཔག ་ ཀྱང ་ བྱེད ་ ཐུབ ་ སྲིད །
(trg)="42"> Tā varēs atklāt jaunas tendences mūsu vēsturēm , dažreiz , lai tās izskaidrotu un varbūt pat nākotnē prognozēt to , kas notiks .
(src)="43"> ཐུགས ་ རྗེ ་ ཆེ ། །
(trg)="43"> Liels paldies .
(src)="44"> ༼ ཐལ ་ མོ ་ རྡེབ ་ སྒྲ ༽
(trg)="44"> ( Aplausi )
# bo/ted2020-1600.xml.gz
# lv/ted2020-1600.xml.gz