# bo/ted2020-1044.xml.gz
# fil/ted2020-1044.xml.gz
(src)="1"> ངའི ་ བསམ ་ བློ ་ ཆེན ་ པོ ་ འདི ་ ནི ། བསམ ་ བློ ་ ཧ ་ ཅང ་ ཆུང ་ ཆུང ་ ཞིག ་ ཡིན ། བསམ ་ བློ ་ ཆུང ་ ཆུང ་ འདིས ་ བསམ ་ བློ ་ ཆེན ་ པོ ་ ཐེར ་ འབུམ ་ མང ་ པོའི ་ སྒོ ་ འབྱེད ་ ཐུབ ། བསམ ་ བློ ་ ཆེན ་ པོ ་ དེ ་ དག ་ ནི ་ ད ་ ལྟ ་ ང ་ ཚོའི ་ སེམས ་ སུ ་ བག ་ ལ ་ ཉལ ་ ནས ་ ཡོད །
(trg)="1"> Ang aking malaking ideya ay isang napakaliit na ideya na maaaring buksan ang bilyun-bilyong malalaking ideya na hanggang ngayo 'y nakatago sa ating kamalayan .
(src)="2"> དེ ་ ལྟར ་ བྱེད ་ ཐུབ ་ པའི ་ ངའི ་ བསམ ་ བློ ་ ཆུང ་ ཆུང ་ དེ ་ ནི ་ གཉིད ་ ཡིན །
(trg)="2"> At ang maliit na ideyang iyon ay ang pagtulog .
(src)="3"> ( དགོད ་ སྒྲ ། ) ( ཐལ ་ མོ ་ རྡེབ ་ སྒྲ ། ) ཁང ་ མིག ་ འདི ་ འི ་ ནང ་ Aརིགས ་ ཀྱི ་ བུད ་ མེད ་ རེད །
(trg)="3"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Ang kwartong ito ay puno ng mga kababaihang type-A .
(src)="4"> ཁང ་ མིག ་ འདིའི ་ ནང ་ གཉིད ་ ཀྱིས ་ མ ་ འདང ་ བའི ་ བུད ་ མེད ་ ཀྱིས ་ གང ་ ཡོད །
(trg)="4"> Ito ay kwarto ng mga babaeng kulang sa tulog .
(src)="5"> ངས ་ ཐབས ་ ལམ ་ ཁག ་ པོ ་ ཞིག ་ ལ ་ བསྟེན ་ ནས ་ གཉིད ་ ཀྱི ་ རིན ་ ཐང ་ རྟོགས ་ ཡོད །
(trg)="5"> Pahirapan ko itong natutunan , ang kahalagahan ng pagtulog .
(src)="6"> ལོ ་ ངོ ་ གཉིས ་ དང ་ ཕྱེད ་ ཀའི ་ སྔོན ་ ལ ། ང ་ རང ་ དཀའ ་ ལས ་ ཁག ་ ནས ་ དྲན ་ པ ་ བརྒྱལ ་ སོང ་ །
(trg)="6"> Dalawa-at-kalahating taon na ang nakakaraan , nahimatay ako sa sobrang pagod .
(src)="7"> ང ་ མདུན ་ ལྕོག ་ ཐོག ་ བརྡབས ་ པས ། ངའི ་ འགྲམ ་ རུས ་ བཅག ་ སོང ་ །
(trg)="7"> Nauntog ang ulo ko sa mesa .
(src)="8"> ངའི ་ མིག ་ གཡས ་ པར ་ འཚེམ ་ རས ་ ལྔས ་ བཟོས ་ བ ་ ཡིན །
(trg)="8"> Nadurog ang aking cheekbone , at may limang tahi malapit sa kanang mata .
(src)="9"> དེ ་ ནས ་ ངས ་ གཉིད ་ ཀྱི ་ རིན ་ ཐང ་ བསྐྱར ་ རྙེད ་ བྱེད ་ པའི ་ འགྲུལ ་ བཞུད ་ ཀྱི ་ འགོ ་ བཙུགས ་ པ ་ རེད །
(trg)="9"> At sinimulan ko ang paglalakbay sa pagtuklas ng kahalagahan ng pagtulog .
(src)="10"> བརྒྱུད ་ རིམ ་ དེའི ་ ཁྲོད ་ དུ ། ངས ་ སློབ ་ སྦྱོང ་ བྱས ་ པ ་ དང ་ ། སྨན ་ པ ་ དང ་ ཚན ་ རིག ་ པར ་ ཐུག ་ པ ་ ཡིན ། ངས ་ འདིར ་ བརྗོད ་ རྒྱུར ། མི ་ ཚེ ་ དོན ་ ཕན ་ ལྡན ་ པ ་ ཞིག ་ དང ་ ། སེམས ་ འགུལ ་ ཐེབས ་ པ ། སྤྲོ ་ བ ་ ཆེ ་ བའི ་ ལམ ་ ནི ་ གཉིད ་ འདང ་ ངེས ་ ཤིག ་ ཁུག ་ རྒྱུ ་ དེ ་ རེད །
(trg)="10"> At sa lahat ng aking pinagdaanan , nag-aral ako , kinausap ang mga doktor , mga siyentipiko , at andito ako ngayon upang sabihin na ang paraan sa mas produktibo , mas masigla , at mas masayang buhay ay ang magkaroon ng sapat na tulog .
(src)="11"> ( ཐལ ་ མོ ་ རྡེབ ་ སྒྲ ། ) ང ་ ཚོ ་ བུད ་ མེད ་ ཚོས ་ གསར ་ བརྗེ ་ གསར ་ པ ་ འདི ་ དང ་ བུད ་ མེད ་ ཀྱི ་ གནད ་ དོན ་ འདིའི ་ འགོ ་ འཁྲིད ་ ཀྱི ་ ཡིན །
(trg)="11"> ( Palakpakan ) At tayong mga kababaihan ang mangunguna sa bagong pakikibaka , itong bagong isyung peminista .
(src)="12"> ང ་ ཚོས ་ དངོས ་ ཡོད ་ ཐོག ་ གཉིད ་ ཁུག ་ ཞིང ་ རིམ ་ པ ་ མཐོ ་ ཤོས ་ བར ་ སླེབས ་ རྒྱུ ་ ཡིན ། ( དགོད ་ སྒྲ ། ) ( ཐལ ་ མོ ་ རྡེབ ་ སྒྲ ། ) གང ་ ལགས ་ ཤེ ་ ན ། ཡིད ་ སྐྱོ ་ བ ་ ཞིག ་ ལ ། སྐྱེས ་ པ ་ ཚོར ་ མཚོན ་ ན ། གཉིད ་ མ ་ ཁུག ་ པ ་ བྱེད ་ རྒྱུ ་ ནི ་ སྐྱེས ་ པའི ་ མཚོན ་ རྟགས ་ ལྟ ་ བུ ་ ཞིག ་ ཆགས ་ པ ་ རེད །
(trg)="12.1"> Literal tayong matutulog papuntang tagumpay , literal .
(trg)="12.2"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Dahil sa kasamaang-palad para sa mga kalalakihan , ang kakulangan sa tulog ay naging sukatan ng pagiging lalaki .
(src)="13"> ཉེ ་ ཆར ་ ངས ་ སྐྱེས ་ པ ་ ཞིག ་ དང ་ མཉམ ་ དུ ་ དགོང ་ ཟས ་ བཟས ་ པ ་ ཡིན ། ཁོང ་ གིས ་ འུད ་ ཤོབ ་ ཆེན ་ པོས ་ ཁོང ་ ལ ་ ཆུ ་ ཚོད ་ ༤ ་ རིང ་ གི ་ གཉིད ་ མ ་ གཏོགས ་ རག ་ མ ་ སོང ་ ཟེར །
(trg)="13"> Kamakailan , nakasama ko sa hapunan ang isang lalaki na ipinagmayabang na apat na oras lang ang tulog niya nung isang gabi .
(src)="14"> ངས ་ ཁོང ་ ལ ་ སྐད ་ ཆ ་ ཞིག ་ བཤད ་ འདོད ་ སྐྱེས ་ ཀྱང ་ བཤད ་ མེད ། ངས ་ བཤད ་ འདོད ་ པ ་ ནི ། " ཁྱེད ་ ནས ་ མཁྱེན ་ ཀྱི ་ ཡོད ་ དམ ། གལ ་ ཏེ ་ ཁྱེད ་ ལ ་ ཆུ ་ ཚོད ་ ལྔའི ་ རིང ་ གི ་ གཉིད ་ ཁུག ་ རྒྱུ ་ བྱུང ་ ཡོད ་ ན ། དགོང ་ ཟས ་ འདི ་ དེ ་ ལས ་ ལྷག ་ པའི ་ སྤྲོ ་ བ ་ འཕེལ ་ བ ་ ཞིག ་ ཡོང ་ བ ་ ཡོད ། "
(trg)="14.1"> At gusto ko sanang sabihin na -- pero hindi ko ginawa -- sasabihin ko na sana , " Alam mo ?
(trg)="14.2"> Kung limang oras sana ' yun , mas interesante sana ang hapunang ito . "
(src)="15"> ( དགོད ་ སྒྲ ། ) དེང ་ གཉིད ་ ཆག ་ གི ་ རིགས ་ གསར ་ བ ་ ཞིག ་ གིས ་ རང ་ ཉིད ་ གཞན ་ ལས ་ ཁྱད ་ དུ ་ འཕགས ་ པ ་ ཡིན ་ པ ་ སྟོན ་ ཐབས ་ བྱེད ་ རྒྱུ ་ དེ ་ ཡིན །
(trg)="15"> ( Tawanan ) Sa kasalukuyan , ang kakulangan sa pagtulog ay nagiging isang kompetisyon .
(src)="16"> ལྷག ་ པར ་ དུ ། འདི ་ ག ་ ཝ ་ ཤིང ་ ཊོན ་ དུ ་ ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ ཞོགས ་ ཟས ་ བཟའ ་ བའི ་ དུས ་ ཚོད ་ བགོས ་ ཚེ ། ཁྱེད ་ ནས ་ " ཆུ ་ ཚོད ་ ༨ ་ པ ་ གང ་ འདྲ ་ འདུག " ཅེས ་ དྲིས ་ ན །
(trg)="16"> Tulad dito sa Washington , na kung makikipag-breakfast date ka , at tatanungin mo , " Pwede ba ang 8 : 00 ? "
(src)="17"> ཁོང ་ ཚོས ་ ཕལ ་ ཆེར ་ " ཆུ ་ ཚོད ་ ༨ ་ པ ་ ང ་ ལ ་ མཚོན ་ ན ་ འཕྱི ་ དྲགས ་ འདུག ་ ལབ ་ གི ་ རེད ། འོན ་ ཀྱང ་ ། མི ་ འགྲིག ་ མི ་ འདུག ། ངས ་ ཊེ ་ ནས ་ སི ་ བརྩེད ་ མོ ་ ཐེངས ་ གཅིག ་ བརྩིས ་ ཏེ ། ཁ ་ པར ་ བརྒྱུད ་ ཚོགས ་ འདུ ་ ཁག ་ ཅིག ་ བྱས ་ རྗེས ་ ཆུ ་ ཚོད ་ ༨ ་ གྱི ་ ཐོག ་ ཏུ ་ ཐུག ་ ཆོག ། "
(trg)="17"> sasabihin nila sa 'yo , " Late na ' yang alas-otso , pero okay lang , makakapag-tennis pa ako at aasikasuhin ang ilang conference calls , bago tayo magkita ng 8 . "
(src)="18"> ཁོང ་ ཚོས ་ བསམ ་ པར ་ དེས ་ ཁོང ་ ཚོ ་ ནི ་ ཧ ་ ཅང ་ བྲེལ ་ བ ་ ཚ ་ བོ ་ དང ་ ། གྲུབ ་ འབྲས ་ སྟོན ་ མཁན ་ ཡིན ་ པ ་ མཚོན ་ གྱི ་ རེད ་ བསམ ། ཡིན ་ ཡང ་ ། དངོས ་ ཡོད ་ ཐོག ་ དེ ་ འདྲ ་ མིན ། གང ་ ལེགས ་ ཞེ ་ ན ། ད ་ སྐབས ་ ང ་ ཚོར ་ ཚོང ་ ལས ་ དང ་ ། དཔལ ་ འབྱོར ། ཆབ ་ སྲིད ་ བཅས ་ ཀྱི ་ ཐད ་ དུ ་ འགོ ་ ཁྲིད ་ ཁྱད ་ དུ ་ འཕགས ་ པ ་ ཡོད ་ ལ ། ཐག ་ གཅོད ་ ཞེད ་ སྣང ་ ཚ ་ བོ ་ དེ ་ འདྲ ་ བྱེད ་ ཀྱི ་ ཡོད །
(trg)="18"> At paniwala nila ay napakaproduktibo nito at ang dami ng natatapos , ngunit sa totoo lang ay hindi talaga , dahil sa ngayon , marami tayong matatalinong lider sa negosyo , sa pananalapi , sa pulitika , na gumagawa ng mga maling pagpapasiya .
(src)="19"> རིག ་ པ ་ རྣོ ་ བའི ་ ཚད ་ གཞི ་ མཐོ ་ བ ་ དེས ་ ཁྱེད ་ རང ་ འགོ ་ ཁྲིད ་ ཡག ་ པོ ་ ཞིག ་ ཡིན ་ པ ་ མཚོན ་ མི ་ ཐུབ ། གང ་ ལེགས ་ ཞེ ་ ན ། འགོ ་ ཁྲིད ་ ཀྱི ་ དོན ་ སྙིང ་ པོ ་ ནི ། ཊཡེ ་ ཊ ་ ནིགསི ་ གྲུ ་ གཟིངས ་ བརྡབ ་ སྐྱོན ་ མ ་ བྱུང ་ བའི ་ སྔོན ་ དུ ་ འཁྱགས ་ རོམ ་ མཐོང ་ ཐུབ ་ རྒྱུ ་ དེ ་ རེད །
(trg)="19"> Kaya ang mataas na I.Q. ay hindi sukatan ng pagiging magaling na lider , dahil ang tunay na kahulugan ng pamumuno ay ang kakayahang makita ang tipak ng yelo bago pa nito banggain ang Titanic .
(src)="20"> ང ་ ཚོར ་ ཊཡེ ་ ཊ ་ ནིགསི ་ གྲུ ་ གཟིངས ་ ལ ་ གཞུ ་ མཁན ་ གྱི ་ འཁྱགས ་ རོམ ་ ཧ ་ ཅང ་ མང ་ པོ ་ ཡོད ་ པ ་ རེད །
(trg)="20"> Napakarami na ng mga yelong tumama sa ating mga Titanic .
(src)="21"> དངོས ་ ཡོད ་ ཐོག ་ ང ་ ལ ་ འདི ་ འདྲའི ་ ཚོར ་ བ ་ ཞིག ་ ཡོད ་ མྱོང ་ ། གལ ་ ཏེ ་ ལེ ་ མན ་ བུ ་ སྤུན ་ ཚོང ་ ལས ་ དེ ་ ལེ ་ མན ་ མིང ་ སྲིང ་ གཉིས ་ ཀྱི ་ ཚོང ་ ལས ་ ཡིན ་ ཡོད ་ རྒྱུ ་ ན ། ཁོང ་ ཚོ ་ ད ་ དུང ་ འཚོ ་ ནས ་ ཡོད ་ རྒྱུ ་ རེད །
(trg)="21"> Katunayan , tingin ko na kung ang Lehman Brothers ay naging Lehman Brothers at Sisters , baka andito pa sila ngayon .
(src)="22"> ( ཐལ ་ མོ ་ རྡེབ ་ སྒྲ ། ) བུ ་ སྤུན ་ ཚང ་ མ ་ བྲེལ ་ བའི ་ སྒོ ་ ནས ་ ཉིན ་ མཚན ་ ལྟོས ་ མེད ་ དུ ་ འབྲེལ ་ བ ་ ཉར ་ རྒྱུ ་ ཙམ ་ བྱེད ་ བཞིན ་ ཡོད ་ སྐབས ་ སྲིང ་ མོ ་ ཞིག ་ གིས ་ འཁྱགས ་ རོམ ་ ཡོད ་ པ ་ མཐོང ་ ཡོད ་ སྲིད ་ པ ་ རེད ། གང ་ ལེགས ་ ཞེ ་ ན ། ཁོ ་ མོ ་ ཆུ ་ ཚོད ་ ༧ དང ་ ༣༠ ་ འམ ་ ༨ ་ ཙམ ་ གྱི ་ གཉིད ་ ནས ་ ཡར ་ ལངས ་ ནས ། རི ་ མོ ་ ཆེན ་ པོ ་ ༼ མཐོང ་ རྒྱ ་ ཆེ ་ བ ་ ༽ དེ ་ མཐོང ་ ཐུབ ་ ཡོད ་ རྒྱུ ་ རེད །
(trg)="22"> ( Palakpakan ) Habang ang lahat ng lalaki ay abala sa pagiging hyper-connected 24 / 7 , baka naman mapapansin ng babae ang tipak ng yelo , dahil nanggaling siya sa pito-at-kalahati o walong oras na tulog at makikita niya ang buong larawan .
(src)="23"> ང ་ ཚོས ་ གདོང ་ གཏད ་ བཞིན ་ པའི ་ དཀའ ་ རྙོག ་ འདྲ ་ མིན ་ སྣ ་ ཚོགས ་ ད ་ ལྟའི ་ འཇིག ་ རྟེན ་ འདིར ་ ཁྱབ ་ ཆེ ་ བས ། མི ་ སྒེར ་ གྱི ་ ཐད ་ ནས ་ ཅི ་ ཞིག ་ བཟང ་ གི ་ རེད ། ཅི ་ ཞིག ་ གིས ་ ང ་ ཚོར ་ སྤྲོ ་ བ ་ དང ་ ། དྲིན ་ ཤེས ། ཕན ་ ཐོགས ་ ལྡན ་ པ ་ ཞིག ་ མི ་ ཚེའི ་ ནང ་ དུ ་ འཁྱེར ་ ཡོང ་ གི ་ རེད ། ང ་ ཚོའི ་ མདུན ་ ལམ ་ ལ ་ བཟང ་ བ ་ དེ ་ ནི ། འཛམ ་ གླིང ་ ལ ་ ཡང ་ བཟང ་ བ ་ རེད །
(trg)="23"> Kaya habang tayo 'y nahaharap sa napakaraming krisis sa ating mundo sa kasalukuyan , ang bagay na makakabuti sa 'tin sa personal na aspeto , ang bagay na magdudulot ng galak , pasasalamat , kahusayan sa ating buhay upang maging pinakamagaling sa kanya-kanyang karera ay siya ring makakabuti para sa mundo .
(src)="24"> དེར ་ བརྟེན ། ངས ་ ཁྱེད ་ ཚོར ་ རེ ་ སྐུལ ་ ཞུ ་ རྒྱུར ། ཁྱེད ་ རྣམས ་ ནས ་ མིག ་ བཙུམས ་ ཏེ ། རང ་ གི ་ རྒྱུད ་ དུ ་ ཡོད ་ པའི ་ བསམ ་ བློ ་ རླབས ་ ཆེན ་ དེ ་ གསར ་ རྙེད ་ བྱེད ་ ཐབས ་ དང ་ ། རང ་ གི ་ འཕྲུལ ་ འཁོར ་ ཨ ་ མ ་ སྒོ ་ བརྒྱབ ་ ཏེ ། གཉིད ་ ཀྱི ་ སྟོབས ་ ཤུགས ་ ཚོལ །
(trg)="24"> Kaya hinihikayat ko kayo na ipikit ang inyong mga mata at tuklasin ang mahuhusay na mga ideya na nakatago sa kaloob-looban natin , ihinto ang mga makina at tuklasin ang bisa ng pagtulog .
(src)="25"> བཀའ ་ དྲིན ་ ཆེ །
(trg)="25"> Salamat .
(src)="26"> ༼ ཐལ ་ མོ ་ རྡེབ ་ སྒྲ ། ༽
(trg)="26"> ( Palakpakan )
# bo/ted2020-1175.xml.gz
# fil/ted2020-1175.xml.gz
(src)="1"> ང ་ ཆེད ་ མཁས ་ པ ་ ཞིག ་ ཡིན ། ཡང ་ ན ་ དེ ་ ལས ་ ཀྱང ་ གསལ ་ པོར ་ བཤད ་ ན ། ཀླད ་ རིམ ་ མཐོ ་ ཞིང ་ ། ཁེར ་ རྐྱང ་ གི ་ ནད ་ ཕོག ་ པའི ་ ཆེད ་ མཁས ་ པ ་ ཞིག ་ ཡིན །
(trg)="1"> Ako ay isang pantas , o sa tuwirang salita , isang may kakayanang mabuhay ng normal na pantas na may ibang pananaw sa mundo .
(src)="2"> སྣང ་ ཚུལ ་ འདི ་ ལྟ ་ བུ ་ མཐོང ་ དཀོན ་ པོ ་ རེད །
(trg)="2"> Ito ay isang bihirang kalagayan .
(src)="3"> དེ ་ ལས ་ ཀྱང ་ དཀོན ་ པ ་ ཞིག ་ ནི ། ང ་ ཡི ་ གནས ་ ཚུལ ་ འདི ་ ལྟ ་ བུ ་ སྟེ ། རང ་ ཉིད ་ རྟོགས ་ པའི ་ འདུ ་ ཤེས ་ ཡོད ་ པ ་ མ ་ ཟད ། སྐད ་ རིགས ་ ལའང ་ བྱང ་ ཆ ་ ཆེ ་ བ ་ དེ ་ རེད །
(trg)="3"> At mas bihira kung sasamahan , tulad ng kalagayan ko , sa pamamagitan ng sariling-kamalayan , at masusing kaalaman ng salita .
(src)="4"> རྟག ་ པར ་ ང ་ མི ་ རྣམས ་ དང ་ ངོ ་ ཐུག ་ སྐབས ། ཁོ ་ ཚོས ་ ངའི ་ གནས ་ ཚུལ ་ འདི ་ དག ་ ཤེས ་ དུས ། དོགས ་ མི ་ བདེ ་ བ ་ བཟོས ་ ཡོང ་ གི ་ འདུག
(trg)="4"> Madalas , kapag ako ay may nakikilala at nalaman nila ito tungkol sa akin , may tiyak na uri ng pagka-asiwa .
(src)="5"> ངས ་ ཁོ ་ ཚོའི ་ མིག ་ ནང ་ ནས ་
(trg)="5"> Nakikita ko ito sa kanilang mga mata .
(src)="6"> ང ་ ལ ་ སྐད ་ ཆ ་ ཁ ་ ཤས ་ འདྲི ་ འདོད ་ པ ་ ཤེས ་ ཡོང ་ གི ་ འདུག
(trg)="6"> May gusto silang itanong sa akin .
(src)="7"> སྤྱིར ་ བཏང ་ དུ ་ མཇུག ་ མཇུག ་ དེ ་ ལ ། ཁོ ་ ཚོས ་ གཞི ་ ནས ་ བཟོད ་ མ ་ ཐུབ ་ པར ་ ཐོལ ་ གྱིས ་ འདི ་ འདྲ ་ དྲིས ་ ཡོང ་ ། “ གལ ་ ཏེ ་ ངས ་ ཁྱོད ་ ལ ་ ངའི ་ སྐྱེས ་ སྐར ་ བཤད ་ ན ་ ཁྱོད ་ ཀྱིས ་ ང ་ རེས ་ གཟའ ་ གང ་ ཞིག ་ ལ ་ སྐྱེས ་ པ ་ བཤད ་ ཐུབ ་ བམ ”
(trg)="7"> At sa huli , madalas , ang udyok ay mas malakas kaysa kanila at kanilang isinasambulat : “ Kung ibibigay ko sa iyo ang araw ng aking kapanganakan , maibibigay mo ba kung anong linggo ako ipinanganak ? ”
(src)="8"> [ དགོད ་ སྒྲ ] ཡང ་ མིན ་ ན ་ ཁོ ་ ཚོས ་ རང ་ སུམ ་ སྒྱུར ་ གྱི ་ རྩིས ་ གཞི ་ སྐོར ་ ལབ ་ པའམ ། ཡང ་ ན ་ ང ་ ལ ་ ཨང ་ ཀིའམ ་ རྩོམ ་ ཡིག ་ རིང ་ པོ ་ ཞིག ་ བློར ་ འཛིན ་ དུ ་ འཇུག ་ གི ་ རེད །
(trg)="8"> ( Tawanan ) O magbabangggit sila ng ‘ cube roots ’ o ako ay pabibigkasin ng mahabang numero o mahabang teksto .
(src)="9"> ཁྱེད ་ རྣམས ་ དགོངས ་ པ ་ མ ་ ཚོམས ་ ཞུ ་ རྒྱུ ་ ཞིག ་ ལ ། གལ ་ སྲིད ། དེ ་ རིང ་ ངས ་ འདི ་ ནས ་ “ ཆེད ་ མཁས ་ པའི ་ འཁྲབ ་ སྟོན ” དེ ་ རིགས ་ མ ་ བསྟན ་ ན ་ གུ ་ ཡངས ་ གནང ་ རོགས །
(trg)="9"> Ako sana ay inyong patawarin , kung hindi ko gawin ang isang uri ng palabas ng ‘ isang taong pantas ’ para sa inyo ngayon .
(src)="10"> དེ ་ ལས ། ང ་ ཡིས ་ གཞན ་ ཞིག ་ ལབ ་ རྩིས ་ ཡིན ། སྐྱེས ་ སྐར ་ དང ་ རང ་ སུམ ་ སྒྱུར ་ དང ་ བསྡུར ་ ན ་ སྤྲོ ་ བ ་ ཡོད ་ པ ་ ཞིག ་ ལབ ་ རྒྱུ ་ ཡིན ། ཅུང ་ གཏིང ་ ཟབ ་ པ ་ ཞིག ང ་ ཡི ་ བསམ ་ བློ ་ དང ་ བར ་ ཐག ་ ཤིན ་ ཏུ ་ ཉེ ་ བ ་ འདྲ ་ ཡིན །
(trg)="10"> Sa halip , ako ay magsasalita tungkol sa isang bagay na mas nakaka-aliw kaysa sa petsa ng kapanganakan o ‘ cube roots ’ . mas malalim ng kaunti At mas malapit sa aking isipan , kaysa gawa .
(src)="11"> ང ་ ཡིས ་ ཁྱེད ་ ཅག ་ རགས ་ ཙམ ་ བཤད ་ འདོད ་ པ ་ ནི ་ ཤེས ་ ཚོར ་ ( perception ) ཟེར ་ བ ་ དེའི ་ སྐོར ་ ཡིན །
(trg)="11"> Nais kong saglit na ipahayag sa inyo ang tungkol sa pananaw .
(src)="12"> ཆི ་ ཁོ ་ ཧྥུས ་ ཁོའི ་ མཚན ་ སྙན ་ འབར ་ བྱེད ་ ཀྱི ་ འཁྲབ ་ གཞུང ་ དང ་ སྒྲུང ་ ཐུང ་ དག ་ འབྲི ་ བའི ་ ཚེ ། ཁོས ་ རྟག ་ པར ་ ཟིན ་ ཐོ ་ འབྲི ་ དེབ ་ ཅིག ་ ཁྱེར ་ ཏེ ་ འགྲོ ་ ཞིང ་ ། དེ ་ རུ ་ ཁོའི ་ ཉེ ་ འཁོར ་ གྱི ་ མཐོང ་ ཐོས ་ མྱོང ་ གསུམ ་ དག ་ ཟིན ་ ཐོ ་ ལ ་ འགོད ་ ཀྱི ་ ཡོད ་ པ ་ རེད ། ཞིབ ་ ཆ ་ ཆུང ་ ཆུང ་ དེ ་ ཚོར ་ མི ་ གཞན ་ པས ་ དོ ་ སྣང ་ བྱེད ་ ཀྱི ་ མ ་ རེད །
(trg)="12"> Nang sya ay nagsusulat ng mga dula at mga maikling kwento , na gagawa ng kanyang pangalan , si Anton Chekhov ay nagtabi ng kwaderno kung saan nya isinulat ang kanyang mga obserbasyon sa mundong nakapaligid sa kanya -- mga maliliit na detalye na tila hindi pansin ng ibang mga tao .
(src)="13"> ངས ་ ཆི ་ ཁོ ་ ཧྥུ ་ ( Chekhov ) ཡི ་ བརྩམས ་ ཆོས ་ ཀློག ་ ཐེངས ་ རེ ་ དང ་ ། ཁོས ་ མིའི ་ འཚོ ་ བར ་ འཛིན ་ པའི ་ ལྟ ་ བ ་ ཐུན ་ མོང ་ མ ་ ཡིན ་ པ ་ མྱོང ་ ཐེངས ་ རེར ། ང ་ རང ་ ཉིད ་ ཀྱང ་ རྩོམ ་ པ ་ པོ ་ ཞིག ་ ཏུ ་ གྱུར ་ དོན ་ ལ ་ ངེས ་ ཤེས ་ སྐྱེ ་ གི ་ འདུག
(trg)="13"> Tuwing binabasa ko si Chekhov at ang kanyang natatatanging pananaw sa buhay ng tao , naaalala ko kung bakit ako rin ay naging manunulat .
(src)="14"> ངའི ་ དེབ ་ དག ་ གི ་ ནང ་ དུ ། ངས ་ ཤེས ་ ཚོར ་ ཀྱི ་ རང ་ བཞིན ་ སྐོར ་ འཚོལ ་ ཞིབ ་ དང ་ ། ཤེས ་ ཚོར ་ མི ་ འདྲ ་ བ ་ ཡིས ། ཇི ་ ལྟར ་ ཤེས ་ པ ( knowing ) མི ་ འདྲ ་ བ ་ དང ་ གོ ་ བ ་ མི ་ འདྲ ་ བ ་ བསྐྱེད ་ པའི ་ སྐོར ་ བྲིས ་ ཡོད །
(trg)="14"> Sa aking mga libro , tinutuklas ko ang pinagmulan ng pananaw at kung paanong ang ibat-ibang pananaw ay lumilikha ng ibat-ibang uri ng kaalaman at pang-unawa .
(src)="15"> འདི ་ རུ ་ དྲི ་ ཚིག ་ གསུམ ་ ཡོད ། ངའི ་ ཞིབ ་ འཇུག ་ ལས ་ དྲངས ་ པ ་ ཡིན །
(trg)="15"> Narito ang tatlong katanungan mula sa aking gawa .
(src)="16"> འདི ་ དག ་ གི ་ དྲིས ་ ལན ་ རྙེད ་ མི ་ རྙེད ་ ལ ་ མ ་ ལྟ ་ བར ། ཁྱེད ་ ཅག ་ གིས ་ བསམ ་ བློ ་ ཡུད ་ ཙམ ་ ལ ་ ཐོངས ་ དང ་ ། ཐད ་ ཚོར ( intuitions ) དང ་ རང ་ ཆས ་ ཀྱི ་ ཤེས ་ པ ་ ( gut instincts ) ནི ་ ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ འདྲི ་ གཞི ་ འདི ་ མཐོང ་ མ ་ ཐག ་ ཀླད ་ པ ་ དང ་ སེམས ་ ནང ་ ལ ་ ཡོང ་ བའི ་ ཤེས ་ པ ་ དེ ་ ག ་ རེད །
(trg)="16"> Sa halip na alamin ang mga ito , hinihiling ko sa inyo na isaalang-alang sandali ang sariling-wisyo at sariling pakiramdam sa inyong mga isipan at sa inyong mga puso habang tinitingnan ang mga ito .
(src)="17"> དཔེར ་ ན ། རྩི ་ གཞི ་ འདི ་ ལ ་ མཚོན ་ ན ། ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ ཨང ་ ཀི ་ འདིའི ་ རྩིས ་ འབྲས ་ ཧ ་ ལམ ་ གང ་ ཡིན ་ པ ་ ཚོད ་ དཔག ་ བྱེད ་ ཐུབ ་ ཀྱི ་ འདུག ་ གམ །
(trg)="17"> Halimbawa , ang pagkalkula : Nararamdaman mo ba kung saan sa linya ng numero malamang na mahulog ang solusyon ?
(src)="18"> ཡང ་ ན ་ ཕྱི ་ ཡིག ་ གི ་ ཐ ་ སྙད ་ འདི ་ དང ་ ཀློག ་ སྟངས ་ ལས ་ ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ འདིའི ་ དོན ་ ཕལ ་ ཆེར ་ གང ་ ཐད ་ ཡིན ་ སྲིད ་ པའི ་ ཚོར ་ བ ་ ཞིག ་ ཡོང ་ གི ་ འདུག ་ གམ །
(trg)="18"> O tingnan ang banyagang salita at tunog : Nakukuha mo ba ang ramdam at uri ng mga kahulugan na itinuturo nito ?
(src)="19"> སྙན ་ ཚིག ་ འདི ་ རུ ། རྩོམ ་ པ ་ པོསhare ( རི ་ བོང ) ཞེས ་ པའི ་ ཐ ་ སྙད ་ སྤྱད ་ པ ་ ལས ། rabbitམི ་ སྤྱོད ་ དོན ་ ཅི ་ རེད །
(trg)="19"> At sa tuntunin ng tula , bakit ang makata ay gumamit ng salitang liyebre kaysa sa kuneho ?
(src)="20"> ཁྱེད ་ ཅག ་ ལ ་ འདི ་ ཚོར ་ འདང ་ རྒྱག ་ ཏུ ་ འཇུག ་ དོན ་ ནི ། ངས ་ བསམ ་ ན ་ མི ་ སྒེར ་ གྱི ་ ཤེས ་ ཚོར ་ དེ ་ ང ་ ཚོར ་ ཤེས ་ བྱ ་ ཐོབ ་ ཐབས ་ གཙོ ་ ཆེ ་ ཤོས ་ དེ ་ རེད །
(trg)="20"> Hinihiling kong gawin nyo ito dahil naniniwala akong ang ating personal na pananaw , tingnan mo , ay nasa puso ng kung paano tayo kumukuha ng kaalaman .
(src)="21"> ང ་ ཚོས ་ ཤེས ་ བྱ ་ ཚུར ་ ལེན ་ བྱེད ་ སྐབས ་ ལམ ་ སྟོན ་ མཁན ་ དང ་ ནུས ་ པ ་ འདོན ་ མཁན ་ ནི ་ དབང ་ ཤེས ་ ཀྱི ་ དཔྱད ་ པ ་ ( aesthetic judgments ) ཡིན ་ པ ་ ལས ་ སྤྱི ་ མཚན ་ གྱི ་ རྩོད ་ པ ( abstract reasoning ) མ ་ ཡིན །
(trg)="21"> Kabuoang paghatol , kaysa sa sariling pangangatwiran , ang gumagabay at humuhugis sa proseso kung saan tayo ay natututo ng ating kaalaman .
(src)="22"> ང ་ དེའི ་ དཔེ ་ མཚོན ་ ཡག ་ ཤོས ་ རེད ་ བཞག
(trg)="22"> Ako ay isang matinding halimbawa nito .
(src)="23"> ངའི ་ འཇིག ་ རྟེན ་ དུ ། ཡི ་ གེ ་ དང ་ ཨང ་ ཀི ་ ལ ་ ཁ ་ དོག ་ དང ་ སེམས ་ ཚོར ་ འདྲེས ་ ཡོད ་ པ ་ རེད ། ད ་ དུང ་ སྒེར ་ གཤིས ་ ཀྱང ་ ཡོད །
(trg)="23"> Ang aking mundo ng mga salita at numero ay hinarangan ng kulay , emosyon at anyo .
(src)="24"> དེJuanགིས ་ གསུངས ་ པ ་ ལྟར ། ཚན ་ རིག ་ པས ་ འདི ་ ལ “ ཚོར ་ བསྣོལ ” གྱི ་ ནད ་ ཟེར ་ ཞིང ་ ། ཚོར ་ མི ་ འདྲ ་ བ ་ འདྲེས ་ པའི ་ གནས ་ སྟངས ་ ཁྱད ་ མཚར ་ ཞིག ་ རེད །
(trg)="24"> Tulad ng sabi , ito ay kondisyon na tinatawag ng mga siyentipiko na synesthesia , isang hindi pangakaraniwang tawiran sa pagitan ng mga mga kabuluhan .
(src)="25"> འདི ་ རུ ་ ཨང ་ ཀི 1 ནས 12 བར ་ ཡོད ། ཡིན ་ ཡང ་ ངའི ་ མིག ་ ལམ ་ དུ ་ ཨང ་ ཀི ་ རེ ་ རེར ་ སོ ་ སོའི ་ དབྱིབས ་ དང ་ ཁྱད ་ ཆོས ་ ཡོད ་ པ ་ རེད །
(trg)="25"> Narito ang mga numero mula isa hanggang labing dalawa sa aking paningin -- ang bawat numero na may sariling hugis at anyo .
(src)="26"> 1 འོད ་ ཀྱི ་ ཕྲེང ་ བ ་ ཞིག ་ དང ་ །
(trg)="26"> Ang isa ay isang sinag ng puting liwanag .
(src)="27"> 6 ཆུང ་ ལ ་ སྐྱོ ་ བའི ་ ནག ་ ཁུང ་ ཞིག
(trg)="27"> Ang anim ay isang napakaliit at napakalunggkot na itim na butas .
(src)="28"> ཁྱེད ་ ཅག ་ གི ་ མིག ་ ལམ ་ དུ ་ ཁ ་ དོག ་ དཀར ་ ནག ་ གཉིས ་ ལས ་ མེད ་ ཀྱང ་ ། ངའི ་ མིག ་ ལམ ་ དུ ་ འདི ་ ཚོར ་ ཚོན ་ མདངས ་ ཡོད ་ པ ་ རེད །
(trg)="28"> Ang mga guhit dito ay nasa itim at puti , ngunit sa aking isipan ito ay may mga kulay .
(src)="29"> 3 ལྗང ་ ཁུ ་ དང ་ །
(trg)="29"> Ang tatlo ay berde .
(src)="30"> 4 སྔོན ་ པོ །
(trg)="30"> Apat ay asul .
(src)="31"> 5 སེར ་ པོ །
(trg)="31"> Lima ay dilaw .
(src)="32"> ངས ་ རི ་ མོ ་ ཡང ་ འབྲི ་ གི ་ ཡོད །
(trg)="32"> Nagdidibuho rin ako .
(src)="33"> འདི ་ ངའི ་ རི ་ མོ ་ ཞིག ་ ཡིན །
(trg)="33"> at narito ang isa sa aking mga dibuho .
(src)="34"> འདི ་ ཚུགས ་ ཐུབ ་ གྲངས ་ ( prime number ) གཉིས ་ ཀྱི ་ སྒྱུར ་ ཐབས ་ རེད །
(trg)="34"> Ito ay pagpaparami ng dalawang malakas na numero .
(src)="35"> རྩ ་ གསུམ ( 3D ) གྱི ་ དབྱིབས ་ ཆགས ་ འདུག ་ ལ ། དཀྱིལ ་ གྱི ་ བར ་ སྟོང ་ དེ ་ ནས ་ ཡང ་ དབྱིབས ་ གསར ་ པ ་ ཞིག ་ གྲུབ ་ འདུག ་ པ ་ དེ ་ འདི ་ གཉིས ་ ཀྱི ་ བསྒྱུར ་ ཐོབ ་ རེད །
(trg)="35"> Tatlong may-sukat na hugis at ang puwang na nilikha sa gitna ay lumikha ng bagong hugis , ang kasagutan sa kabuuan .
(src)="36"> གྲངས ་ ཀ ་ འདི ་ ལས ་ ཆེ ་ ན ་ ག ་ རེ ་ བྱ ་ ཟེར ་ ན །
(trg)="36"> Paano ang malalaking bilang ?
(src)="37"> ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ πལས “ ཆེ ” བའི ་ གྲངས ་ ཀ ་ ཞིག ་ རྙེད ་ མི ་ སྲིད ། འདི ་ གྲངས ་ རིག ་ གི ་ རྒྱུན ་ གྲངས ་ ཤིག ་ རེད །
(trg)="37"> Kunsabagay , hindi mo na kayang lumaki pa sa Pi ang walang tigil na numero .
(src)="38"> ཚད ་ མེད ་ གྲངས ་ ( infinite number ) ཤིག ་ རེད ། གཞུང ་ ལུགས ་ ཀྱི ་ སྟེང ་ ནས ་ གྲངས ་ ཀ ་ དེ ་ ལ ་ མཐའ ་ ཡོད ་ པ ་ མ ་ རེད །
(trg)="38"> Ito ay walang katapusang numero -- tuwirang patungo sa magpakaylanman .
(src)="39"> རི ་ མོ ་ འདིའི ་ ནང ་ དུ ་ πགྱི ་ ཚེག ་ རྗེས ་ ཀྱི ་ ཨང ་ ཀི 20 བར ་ བརྩིས ་ ཡོད ། ངས ་ ཚོན ་ མདངས ་ སྤྱད ་ ཡོད ། སེམས ་ ཚོར ་ དང ་ ཐིག ་ རིས ། ངས ་ འདི ་ ཚོ ་ ཕྱོགས ་ གཅིག ་ ཏུ ་ བསྒྲིལ ་ ནས ་ ཁོད ་ མི ་ སྙོམས ་ པའི ་ ཨང ་ ཀིའི ་ ཡུལ ་ ལྗོངས ་ ཤིག ་ བཟོས ་ ཡོད །
(trg)="39"> Sa dibuhong ito na aking ginawa na mga unang dalawampu ng ng ikapuu ng Pi , kinuha ko ang mga kulay at mga emosyon at mga habi at sama-sama ko itong hinila upang maging isang uri ng tanawin na gumugulong na mga numero .
(src)="40"> ངའི ་ མིག ་ ལམ ་ དུ ། ཨང ་ ཀི ་ གཅིག ་ པུ ་ ལ ་ ཁ ་ དོག ་ ཡོད ་ པ ་ ཙམ ་ མ ་ རེད །
(trg)="40"> Subalit hindi lamang mga numero ang nakikita ko sa mga kulay .
(src)="41"> ང ་ ལ ་ མཚོན ་ ན ། ཡི ་ གེའང ་ དེ ་ བཞིན ་ རེད ། ཁ ་ དོག ་ དང ་ སེམས ་ ཚོར ་ ཡོད ་ པ ་ མ ་ ཟད ། ཐིག ་ རིས ་ ཀྱང ་ ཡོད །
(trg)="41"> Ang mga salita rin , para sa akin , ay may mga kulay at emosyon at mga habi .
(src)="42"> འདི ་ སྒྲུང ་ གཏམ & lt ; ལོ ་ ལི ་ ཐཱ & gt ; ( Lolita ) ཡི ་ ཚིག ་ རྐང ་ ཐོག ་ མ ་ རེད །
(trg)="42"> At ito ay isang pambungad na salita mula sa nobelang " Lolita " .
(src)="43"> རྩོམ ་ པ ་ པོ ་ ཁོ ་ རང ་ ཉིད ་ ལའང ་ དབང ་ ཤེས ་ བསྣོལ ་ བའི ་ སྐྱོན ་ དེ ་ ཡོད །
(trg)="43"> at si Nabokov mismo ay isang synthesthetic .
(src)="44"> ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ མཐོང ་ ཐུབ ་ པ ་ ལྟར ། ངའིLཡི ་ སྒྲ ་ ལ ་ ཡོད ་ པའི ་ ཚོར ་ ཤེས ་ ཀྱིས ། རྗེས ་ ཁྲིད ་ ཀྱི ་ སྒྲ ་ འདི ། ཏན ་ ཏན ་ ཡོང ་ ཐུབ ་ ཀྱི ་ འདུག
(trg)="44"> At iyong makikita dito kung paanong ang aking pandama sa tunog na L ay tumulong sa sa pag-ulit upang ito ay umangat .
(src)="45"> དཔེ ་ གཞན ་ པ ་ ཞིག ་ ནི ། འདི ་ གྲངས ་ རིག ་ དང ་ འབྲེལ ་ བ ་ ཏོག ་ ཙམ ་ འདུག
(trg)="45"> Isa pang halimbawa : medyo matematikal .
(src)="46"> ཁྱེད ་ ཅག ་ གི ་ ཁྲོད ་ ནས ་ སྒྲུང ་ གཏམ & lt ; The Great Gatsby & gt ; ལས ་ བྱུང ་ བའི ་ ཚིག ་ གི ་ སྒྲིག ་ གཞི ་ ལ ་ སྣང ་ བ ་ བྱུང ་ མཁན ་ ཨེ ་ ཡོད །
(trg)="46"> At iniisip ko kung ang iba sa inyo ay mapansin ang paggawa ng pangungusap mula sa " Magiting na Gatsby "
(src)="47"> དེ ་ རུ ་ འདི ་ ལྟ ་ བུའི ་ སྒྲ ་ ཚིགས ་ ཀྱི ་ རིམ ་ པ ་ ཞིག ་ འདུག གྲོ སྒྲ ་ ཚིགས ་ གཅིག སྤང ་ ཐང ་ ། སྒྲ ་ ཚིགས ་ གཉིས ། བོར ་ ཟིན ་ པའི ་ སུའུ ་ ཏེན ་ མཁར ། སྒྲ ་ ཚིགས ་ གསུམ ། གཅིག གཉིས ། གསུམ །
(trg)="47"> May prusisyon ng mga pantig ng salita -- Trigo , isa ; parang , dalawa ; nawalang bayan ng Sweko , tatlo -- isa , dalawa , tatlo .
(src)="48"> དབྱངས ་ འགྲོས ་ ཡོད ་ པས ། མི ་ སེམས ་ ལ ་ སིམ ་ པ ་ སྟེར ་ ཞིང ་ ། འདི ་ ཡིས ་ ཚིག ་ རྐང ་ ཏག ་ ཏག ་ ཤིན ་ ཏུ ་ འཕྲོད ་ པ ་ ཞིག ་ ཏུ ་ གྲུབ ་ པ ་ རེད །
(trg)="48"> At ang epekto nito ay kaaya-aya sa isipan , at ito at tumutulong sa pangungusap para maging mabuti sa pakiramdam .
(src)="49"> འུ ་ ཚོ ་ ཕྱིར ་ ངས ་ དྲིས ་ པའི ་ འདྲི ་ ཚིག ་ ཐོག ་ ལ ་ འགྲོ
(trg)="49"> Bumalik tayo sa katanungan na aking binigay sa inyo kanina .
(src)="50"> 64 དང 75 གཉིས ་ བསྒྱུར ་ ན །
(trg)="50"> animnaput-apat padamihin ng pitumput-lima .
(src)="51"> ཁྱེད ་ ཚོ ་ རྒྱལ ་ སྤྱིའི ་ མིག ་ མངས ་ རྩེ ་ མྱོང ་ ན ། 64 ནི ་ རང ་ ཉིས ་ སྒྱུར ་ གྱི ་ གྲངས ་ ཤིག ་ ཡིན ་ པ ་ ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ ཤེས ་ ཀྱི ་ རེད ། འདི ་ ནི ་ མིག ་ མངས ་ ལ ་ 8 × 8 རེའུ ་ མིག 64 ཡོད ་ དོན ་ རེད །
(trg)="51"> Kung ang ilan sa inyo ang naglalaro ng chess , malalaman nyo na ang animnaput-apat ay isang parisukat na numero , kaya ang chessboards , na may sukat na walo- pagitan -walo , ay may animnaput-apat na parisukat .
(src)="52"> བྱས ་ ཙང ་ ང ་ ཚོར ་ རེའུ ་ མིག ་ འདི ་ ལྟ ་ བུ ་ འཆར ་ སྣང ་ བྱས ་ ཆོག ་ པ ་ ཞིག ་ ཡོང ་ གི ་ རེད །
(trg)="52"> Kaya ito ay nagbibigay sa atin ng hugis na ating maisasalarawan na ating maiisip .
(src)="53"> འོ ་ ན 75 ག ་ རེ ་ བྱ ་ ཟེར ་ ན །
(trg)="53"> Paano ang pitumput-lima ?
(src)="54"> གལ ་ སྲིད 100 དེ ་ གལ ་ སྲིད 100 དེ ་ གྲུ ་ བཞི ་ ཁ ་ གང ་ མ ་ ཞིག ་ ཡིན ་ ཚེ ། 75 འདི ་ ལྟ ་ བུ ་ ཞིག ་ ཡིན །
(trg)="54"> Sabagay , kung sa tingin mo ang isang-daan , ay maraming parisukat na , Ang aninnaput-lima ay ganito ang hitsura .
(src)="55"> ད ་ ལྟ ་ ང ་ ཚོས ་ བྱེད ་ དགོས ་ པ ་ དེ ་ གང ་ རེད ་ ཟེར ་ ན ། རི ་ མོ ་ འདི ་ གཉིས ་ མཉམ ་ དུ ་ ང ་ ཚོའི ་ ཀླད ་ པའི ་ ནང ་ ལ ་ འཆར ་ དུ ་ བཅུག ་ ན ། འདི ་ ལྟ ་ བུ ་ རེད །
(trg)="55"> Kung ganun , ang kailangan nating gawin ngayon ay pagsamahin ang dalawang larawang ito sa ating isip -- tulad nito .
(src)="56"> 64 དེ 6400 གྱུར ་ པ ་ དང ་ །
(trg)="56"> animnaput-apat magiging anim na libo at apat na daan .
(src)="57"> གཡས ་ ཀྱི ་ གཤམ ་ དེ ་ ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ རྩི ་ དགོས ་ དོན ་ གང ་ ཡང ་ མེད །
(trg)="57"> At sa kanang bahagi , hindi mo na kailangang magkalkula ng anuman .
(src)="58"> འཕྲེད ་ གཞུང ་ གཉིས 4 དང ་ ། སྟེང ་ འོག ་ གཉིས 4 ཡིན ་ པས ། མཐར 16 རེད །
(trg)="58"> Apat pahalang , apat pataas at pababa -- ito ay labing-anim .
(src)="59"> རྩི ་ དགོས ་ རྒྱུ ་ ངོ ་ མ ་ དེ ་ གང ་ རེད ་ ཟེར ་ ན ། 16 རེད ། 16 16
(trg)="59"> Kaya ang hinihiling ng kabuuan na gawin mo ay labing-anim , labing-anim labing-anim , labing-anim .
(src)="60"> འདི ་ སླ ་ མོ ་ འདུག ་ གཱ འདི ་ སློབ ་ གྲྭ ་ ནས ་ ཁྲིད ་ པ ་ ལས ་ སླ ་ སྙམ །
(trg)="60"> Yan ay mas madali kaysa paraang tinuro sa iyo ng paaralan para gawin ang Matematika , sigurado ako .
(src)="61"> 16 16 16 སྡོམ ་ ཐོབ 48 ། 4800 ( 48 * 100 ) 4800 རྩིས ་ འབྲས ་ འདི ་ ག ་ རེད །
(trg)="61"> ito ay labing-anim , labing-anim , labing-anim , apatnaput-walo , Apat na libo at walong daan -- Apat na libo at walong daan , ang sagot na kabuuan .
(src)="62"> ཐབས ་ ཤེས ་ ན ་ ལས ་ སླ ་ པོ ་ རེད །
(trg)="62"> Madali kapag alam mo na .
(src)="63"> [ དགོད ་ སྒྲ ] འདྲི ་ ཚིག ་ གཉིས ་ པ ་ དེ ་ འཁྱཊ ་ གླིང ་ སྐད ་ ཀྱི ་ ཐ ་ སྙད ་ ཅིག ་ རེད །
(trg)="63"> ( Tawanan ) Ang ikalawang katanungan ay isang Icelandic na salita .
(src)="64"> ངས ་ བསམ ་ ན ་ འདིར ་ བཞུགས ་ པ ་ རྣམས ་ ལས ་ སྐད ་ འདི ་ ཤེས ་ མཁན ་ ཉུང ་ ཉུང ་ ཡིན ་ རྒྱུ ་ རེད །
(trg)="64"> Ipinapalagay kong hindi maraming tao dito ang nagsasalita ng Icelandic .
(src)="65"> བྱས ་ ཙང ་ ། ངས ་ ཁྱབ ་ ཁོངས ་ གདམ ་ གསེས ་ གཉིས ་ བར ་ ཇེ ་ ཆུང ་ ལ ་ གཏོང ་ །
(trg)="65"> Kaya liitan natin ang mga pagpipilian sa dalawa .
(src)="66"> Hnugginn : འདི ་ དགའ ་ བའི ་ ཐ ་ སྙད ་ ཅིག ་ རེད ་ དམ ། ཡང ་ ན ་ སྐྱོ ་ བའི ་ ཐ ་ སྙད ་ ཅིག ་ རེད །
(trg)="66"> Hnugginn : ito ba ay isang masayang salita , o isang malungkot na salita ?
(src)="67"> ཁྱེད ་ ཀྱིས ་ ག ་ རེ ་ བསམ ་ བྱུང ་ །
(trg)="67"> Ano ang iyong masasabi ?
(src)="68"> ཆོག ་ གི
(trg)="68"> Okay .
(src)="69"> ལ ་ ལས ་ དགའ ་ བའི ་ ཐ ་ སྙད ་ ཅིག ་ རེད ་ ཟེར །
(trg)="69"> Ang sabi ng iba ito ay masaya .
(src)="70"> ཡིན ་ ཡང ་ མང ་ ཆེ ་ བས ་ སྐྱོ ་ བའི ་ ཐ ་ སྙད ་ རེད ་ ཟེར །
(trg)="70"> Karamihan ng mga tao , maraming tao , sabi ay malungkot .
(src)="71"> དོན ་ ངོ ་ མར ་ ཡང ་ ཐ ་ སྙད ་ འདི ་ སྐྱོ ་ བའི ་ དོན ་ རེད །
(trg)="71"> At ang tunay na ibig sabihin nito ay malungkot .
(src)="72"> [ དགོད ་ སྒྲ ] འདི ་ ལྟར ་ སྡོམ ་ རྩིས ་ བྱས ་ ཡོང ་ ན ། མི ་ མང ་ ཆེ ་ བས ་ ཐ ་ སྙད ་ འདི ་ སྐྱོ ་ བའི ་ དོན ་ རེད ་ སྙམ ་ པ ་ དང ་ ། ཡང ་ སྐབས ་ གཞན ་ ཞིག ་ ཏུ ། སྡུག ་ བསྔལ ་ གྱི ་ དོན ་ ལ ་ འཇུག ་ པ ་ ཟེར ་ ན །
(trg)="72"> ( Tawanan ) Bakit , sa istatistika , ang karamihan ng mga tao ang sabi nila ito ay salitang malungkot , sa kasong ito , mabigat sa iba ?
(src)="73"> ང ་ ཡི ་ གཞུང ་ ལུགས ་ ལྟར ་ ན ། སྐད ་ ཀྱི ་ འཕེལ ་ རིམ ་ འདི ་ འདྲ ་ ཞིག ་ རེད ། སྒྲ ་ དང ་ མཐུན ་ པ ། ཡུལ ་ ཅན ་ གྱི ་ ཚོར ་ བ ་ དང ་ མཐུན ་ པ ། དེའི ་ འཕྲོར ་ ཉན ་ མཁན ་ གྱི ་ སྒེར ་ གྱི ་ ཐད ་ ཚོར ་ མྱོང ་ བའི ་ ཐོག ་ འཕེལ ་ བ ་ ཞིག ་ རེད །
(trg)="73"> Sa aking teorya , ang wika ay nabubuo sa isang paraan na ang mga tugmang-tunog , ay tumutugon sa personal , kasama ng personal , na pag-intindi mula sa karanasan ng nakikinig .
(src)="74"> ད ་ ང ་ ཚོའི ་ དྲི ་ ཚིག ་ གསུམ ་ པ ་ དེ ་ ལ ་ བལྟ ་ རྒྱུ ་ བྱེད །
(trg)="74"> Tingnan natin ang ikatlong katanungan .