# bi/ted2020-248.xml.gz
# fa/ted2020-248.xml.gz


(src)="1"> Hao nao ol nius we i kamaot long ol niuspepa mo narafala wei emi stiarem ol lukluk we yumi gat long saed long wol tedei ?
(trg)="1"> چگونه اخبار روی ديد ما از دنيا تاُثير ميگذارد ؟

(src)="2.1"> Hem nao wol we yumi luk luk long hem .
(src)="2.2"> Ol difren graon blong wol i luk olsem ia .
(trg)="2"> با توجه به مقدار و اندازه زمين اينجا به دنيا نگاهی بياندازيد .

(src)="3"> Mo ol nius emi jenjem tin-ting blong ol man Amerika olsem ia nao
(trg)="3"> و اينجا نشان ميدهد که چگونه اخبار به آنچه که امريکايها ميبينند شکل ميدهد .

(src)="4.1"> Map ia .
(src)="4.2"> Map ia i soem nam blong ol seken we olgeta nwetwok blong nius blong Amerika mo ol rigin nius oganaesesen i bin yusum blong talemaot stori long saed blong ol nius long everi kantri raon long wol , long Februari 2007-wan yia i pas nomo .
(trg)="4"> اين نقشه -- [ بينندگان دست ميزنند ] -- اين نقشه تعداد ثانيه هايی را نشان ميدهد که رسانه های خبری متعلق به سيستم شبکه ای و کابلی تلوزيونی امريکا به اخباراختصاص داده اند ، با در نظر گرفتن هرکشوری ، در تاريخ فوريه ۲۰۰۷ -- فقط يک سال گذشته .

(src)="5"> Nao long manis ia nao Not Korea i bin agri blong pispisim ol niuklia wok blong olgeta .
(trg)="5"> حالا ، اين ماهی هست که کره شمالی با برچيدن تاسيسات هسته ای اش توافق کرد .

(src)="6"> Long Indonesia i gat wan bigfala wota i bin ron
(trg)="6"> در اندونزی سيل بزرگی اتفاق افتاد .

(src)="7"> mo long Paris , IPCC i bin rilisim wan stadi we i talemaot wok blong ol man long saed long global woming .
(trg)="7"> و در پاريس ، آی پی سی سی بررسی خود را که تائيدی بود در رابطه با تاثيرانسان در گرم شدن کره زمين منتشر کرد .

(src)="8"> U.S. nomo hemi bin risponsibol from 79 % long ful kavarej blong ol nius ia
(trg)="8"> ۷۹ ٪ کل اخبار به امريکا تعلق داده شد .

(src)="9"> mo taem we yumi tekemaot U.S. mo luk luk long narafala 21 % yumi luk plante long Iraq – hemia bigfala grin samting ia long wei – i nogat tumas narafala samting
(trg)="9"> و وقتي که ما اخبار امريکا را کنار ميگذاريم و به ۲۱ ٪ باقي مانده توجه مئکنيم ، ما مقدار زيادی از عراق ميبينيم -- آن شکل سبز رنگ و بزرگ در آنجا -- و يک مقدار کمي باقي مانده .

(src)="10"> Tugeta kavarej blong Rasia , Jaena mo India i kasem 1 % nomo .
(trg)="10"> به عنوان مثال ، اخباري که در جمع از روسيه ، چين ، و هند پخش شد فقط به ۱ ٪ رسيد .

(src)="11"> Taem we mifala i putum tugeta ol storian long nius ia mo karemaot wan storian nomo hemi soem olsem wanem nao wol hemi luk luk
(trg)="11"> وقتی ما تمام خبرها را بررسی کرديم و فقط يک خبر را کنار گذاشتيم ، نقشه دنيا به اين شکل درامد .

(src)="12.1"> Wanem nao storian ia ?
(src)="12.2"> Hemi nius blong ded blong Anna Nicole Smith .
(trg)="12"> آن خبر چه بود ؟ مرگ انا نيکل اسميت .

(src)="13.1"> Storian ia i bin go long everi kantri long wol be i no kasem Iraq nomo .
(src)="13.2"> Mo storian ia i risivim 10 taem bitem kavarej blong ripot blong IPCC .
(trg)="13"> بجز عراق اين خبر بيشترين درصد اخبار را در مقايسه با کشورهای ديگر بخود اختصاص داد ، و همينطور ۱۰ برابر آی پی سی سی به اين خبر پوشش داده شد .

(src)="14"> mo storian hemi koraon bageken ; olsem yumi save finis – i bin gat planti nius i go raon abaot woman ia Britney .
(trg)="14"> و اين چرخه ادامه دارد ؛ همينطور که همگی ميدانيم ، بريتنی اخيراً زياد توجه جلب کرده است .

(src)="15"> Be from wanem nao yumi no harem tumas nius long saed blong ol narafala kantri long wol ?
(trg)="15"> پس چرا ما بيشتر از دنيا نميشنويم ؟

(src)="16"> Wan stamba tingting hemi from se ol netwok blong nius oli bin katem haf namba blong ol ofis blong olgeta ovasi .
(trg)="16"> يك دليل این هست که شبکه های خبری تعداد ادارات خارجی خود را به نصف رسانده اند .

(src)="17"> I gat smol ofis blong nius blong ABC nomo i stap long Nairobi , New Delhi , mo Mumbai Be i nogat wan ofis blong nius long Afrika , India mo Saot Amerika - ol ples ia nao oli haos blong bitim tu billion man
(trg)="17"> به غير از اداره های ئک نفره ای بی سی در نايروبی ، دهلی نو و بمبئی ، هيچ اداره خبری در تمامی آفريقا ، هند يا امريکای جنوبی نيست -- مکانهايي که بيشتر از دو بيليون نفر درآنجاها منزل دارند .

(src)="18"> Long tru laef , storian long saed blong woman ia Britney hemi jip nomo
(trg)="18"> واقيعت این است که خبر از بريتنی تهيه کردن ارزان تر است .

(src)="19.1"> mo taem i nogat tumas nius long saed blong ol narafala kantri hemi no gud .
(src)="19.2"> Taem yumi luk luk ol ples we ol man oli go blong kasem nius
(trg)="19"> و اين کمبود اخبار جهانی بيشتر هم باعث نگرانی است وقتي که ميبينيم مردم برای اخبار به کجا مراجعه ميکنند .

(src)="20"> nius long TV blong netwok we i stap long wanwan kantri blong yumi -USA- hemi big wan moa be sori tumas ol storian ia i gat 12 % nomo i stap kavaremap intanasonal nius
(trg)="20"> اخبار تلوزيون محلی بيشترین مخاطب را دارد ، و متآسفانه فقط ۱۲ ٪ از پوشش خود را به اخبار بين المللی اختصاص می دهد .

(src)="21"> Be olsem wanem long saed blong intanet ?
(trg)="21"> و در مورد اينترنت چطور ؟

(src)="22"> Ol popula websaet blong nius i nogat tumas nius long hem .
(trg)="22"> محبوبترين سايتهای خبری وضعیت چندان بهتری ندارند .

(src)="23"> Long las yia , Pew mo Colombia J-School , olgeta oli bin luk luk long planti nuis storian , we i bitim 14,000 stori we i kamaot long fored blong google
(trg)="23"> سال گذشته ، پيو و مدرسه جی کلمبيا ۱۴۰۰۰ خبر را بررسی کردند که در صفحه اول اخبار گوگل منتشر شد .

(src)="24"> mo olgeta ia tu i stap storian long ol semak nuis nomo we i bin kamaot finis
(trg)="24"> و آنها ، در حقيقت ، همان ۲۴ حادثه خبری را گزارش دادند .

(src)="25"> mo tu , stadi ia , i telemoat se ol nuis netwok blong US oli stap storian long saed blong ol narafala kantri mo ol storian ia oli semak long ol storian blong ol AP waea sevis mo reutas. mo olgeta ia i no tanem nius ia nating blong mekem sua se ol man oli save kasem evri samting long storian ia
(trg)="25"> همينطور ، يک تحقيق درباره محتوای الکترونيکئ نشان داد که بيشتر اخبار جهانی از تهيه کنندگان اخبار امريکا بازيافت خبرهائی است که از ای پی و رويترز هستند ، و خبرها را در زمينه خاصی قرار نمی دهند که مردم بتوانند بهتر با آنها ارتباط برقرار کنند ..

(src)="26"> sapos yu putum tugeta olgeta samting ia , bae hemi save telemoat from wanem nao ol man we oli bin finisim Univesiti mo ol man Amerika we oli no skul gud oli no save plante abot wol bitim ol fren blong olgeta 20 yia i pas finis
(trg)="26"> پس ، اگر همه را روی هم بگذاريم ، اين مطلب ميتواند توضيح بدهد چرا فارغ التحصيلان دانشگاهی امروزی و همچنين امريکايهای کمتر تحصيل کرده نسبت به افرادی مثل خودشان در ۲۰ سال بيش ، کمتر درباره دنيا می دانند

(src)="27"> mo sapos yu ting se hemi from se ol man Amerika i no gat tumas interes hemi no stret ting ting
(trg)="27"> و اگر فکر می کنيد که اين فقط برای اين است که ما علاقه نداريم ، شما اشتباه می کنيد .

(src)="28"> i no long taem nating i pas , taem mifala i bin toktok long ol man Amerika we oli stap folem ol nius oltaem oli bin go antap long 50 %
(trg)="28"> در سالهای اخير ، تعداد امريکايهائی که ميگويند اخبار جهانی را بطور مداوم دنبال ميکنند به بيش از ۵۰ ٪ افزايش يافته است .

(src)="29"> Stret kwestin hemi : hemia stret luk luk long wol we yumi wantem blong ol man Amerika long wol tedei we i nogat gudfala koneksen oltaem .
(trg)="29"> سوال اصلی : آيا اين تصویر ناصحیح از دنيا آن چيزی است که ما برای امريکائيها ميخواهيم در دنيایی هر روز به هم مرتبط تر می شود ؟

(src)="30"> Mi save se yumi save mekem i moa gud .
(trg)="30"> من ميدانم که ما ميتوانيم بهتر از این باشيم .

(src)="31.1"> Bae yumi save mekem o nogat ?
(src)="31.2"> Tank yu tumas .
(trg)="31"> وآيا از عهده اين نميتوانيم برائيم ؟ مرسي از شما .