# be/ted2020-1183.xml.gz
# szl/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> Некалькі гадоў таму я адчуў , быццам я засеў у каляіне , і тады я вырашыў пайсці шляхам , вялікіга амерыканскага філосафа , Моргана Спарлака , і паспрабаваць зрабіць нешта новае за 30 дзён .
(trg)="1"> Niy tak downo tymu poczuł żech , że mi żywot zmierznōł , i żech se spomniōł na to , co gōdoł wielki amerykański filozof , Morgan Spurlock , coby kożdy miesiōnc cosik nowego sprōbować .
(src)="2"> Ідэя насамрэч вельмі простая .
(trg)="2"> Ideja bōła prosto .
(src)="3"> Уявіце сабе тое , што вы заўжды хацелі паспрабаваць у жыцці , і зрабіце гэта на працягу наступных 30 дзён .
(trg)="3"> Spomnij se , cożeś dycki chciōł robić , a rōb to ciyngiem bez 30 dni .
(src)="4"> Выявілася , што 30 дзён - менавіта тая адпаведная колькасць часу , каб дадаць новую звычку , або пазбавіцца ад старой — як , напрыклад , прагляд навінаў — з вашага жыцця .
(trg)="4"> Wychodzi na to , że miesiōnc to je akurat tela czasu , coby zaczonć jakie nowe hobby , abo jaki nawyk pociepać , na tyn przikład , choby ôglondanie dziennika .
(src)="5"> Я навучыўся таму-сяму праз гэтыя 30-дзённыя выпрабаванні .
(trg)="5"> A przy tym żech sie tyż trocha nauczył .
(src)="6"> Па-першае , замест руцінных , нічым не пазначаных месяцаў , час стаў нашмат больш запамінальным .
(trg)="6"> Najprzōd to , że jak co nowego zaczinosz , to ci sie żywot tak nie mierznie , ino se lepszy pamientosz , co żeś robiōł .
(src)="7"> Гэты здымак з майго выпрабавання , калі я рабіў па фотаздымку кожны дзень месяца .
(trg)="7"> Jo se kożdy dzień w tym miesiōncu robiōł zdjyncie ,
(src)="8"> І я дакладна памятаю , дзе я быў і што рабіў у той дзень .
(trg)="8"> cobych pamientoł , kaj żech bōł i co żech robił .
(src)="9"> Я таксама заўважыў , што чым больш я рабіў і чым складаней былі 30-дзённыя выпрабаванні , тым больш мая ўпэненасць у сабе расла .
(trg)="9.1"> I ôroz mie napadło , że co roz to ciyższe se zadania wymyślom .
(trg)="9.2"> Wiym , że moga wiyncyj , jak mi sie zdo .
(src)="10"> І з вечна-сідзячага праграміста я ператварыўся ў тыпа , што едзе на працу на ровары
(trg)="10"> Bōłżech dupa w kraglu , co przy biurku siedzi , a tera jeżdża do roboty na kole .
(src)="11"> проста дзеля задавальнення .
(trg)="11"> I mōm z tego radość !
(src)="12"> Летась , я апынуўся на вяршыні Кіліманджара , найвышэйшай гары ў Афрыцы .
(trg)="12"> ( Lachanie ) A łońskigo roku to żech nawet wloz na Kilimandżaro , nojwyższo góra we Afryce .
(src)="13"> Мне ніколі не падабаліся прыгоды , пакуль я не распачаў свае 30-дзённыя выпрабаванні .
(trg)="13"> I nigdy bych na to nie przyszōł , kieby nie te zadania kożdy miesiōnc .
(src)="14"> Я таксама ўцяміў , што калі ты нечага сапраўды вельмі хочаш , то ўсяго можна дасягнуць за гэтыя 30 дзён .
(trg)="14"> I też se zdołech sprawa , że jak co naprowda chcesz , to bele co możesz robić bez 30 dni .
(src)="15.1"> Вам калі-небудзь хацелася напісаць раман ?
(src)="15.2"> Кожны лістапад
(trg)="15"> Ôd bajtla żeś chcioł naszkryflać ksiōnżka ?
(src)="16"> дзясяткі тысячаў людзей спрабуюць з нуля напісаць свой уласны раман на 50 000 слоў за 30 дзён .
(trg)="16"> W kożdy listopad mocka ludzi próbuje naszkryflać piyrsze 50 000 słów swoji ksiōnżki , za miesiōnc .
(src)="17"> Атрымліваецца , што ўсё , што трэба зрабіць — гэта напісаць 1667 слоў ў дзень на працягу месяца .
(trg)="17"> Wychodzi na to , że trza naszkryflać ino 1667 słów za dziyń bez cołki miesiōnc .
(src)="18"> Так я і зрабіў .
(trg)="18"> To żech tak zrobiōł !
(src)="19"> Дарэчы , галоўны сакрэт — не класціся спаць , пакуль не напішаце патрэбную дзённую норму слоў .
(trg)="19"> Ino nie śmisz iść spać , aż nie naszkryflosz tego , co mōsz .
(src)="20"> Можа вы і будзеце недасыпаць , але затое напішаце свой уласны раман .
(trg)="20"> Możno bydzieś niewyspany , ale ksiōnżka skōńczysz .
(src)="21"> Ці мая кніга — лепшы сучасны раман Амерыкі ?
(trg)="21"> Prowda , że za ta moja ksiōnżka Nobla mi nie dadzōm .
(src)="22.1"> Не .
(src)="22.2"> Я ж напісаў яе за месяц .
(trg)="22"> Bez miesionc żech jōm szrajbnōł .
(src)="23"> Яна жахлівая .
(trg)="23"> Je richtik żadno !
(src)="24"> Але да канца свайго жыцця , калі я сустрэну Джона Ходжмана на TED вечарыне , мне не прыйдзецца сарамліва казаць : " Я спецыяліст па інфармацыйным тэхналогіям " .
(trg)="24"> ( Lachanie ) Ale tera jak sie trefimy ze Johnem Hodgmanem na TEDzie , nie byda godoł : " Jeżech fachman ôd komputerów " .
(src)="25"> Не , калі я захачу , я магу сказаць , " Я пісьменнік-раманіст " .
(trg)="25"> Ino jak byda chcioł , to moga pedzieć : " jeżech pisorz " .
(src)="26"> ( Смех ) Напрыканцы я хачу згадаць яшчэ адну рэч .
(trg)="26"> ( Lachanie ) A na ôstatek chca wom jeszcze pedzieć ,
(src)="27"> Я зразумеў , што калі я рабіў невялічкія , паступовыя змены , такія , што я мог бесклапотна працягваць рабіць , яны пэўней станавіліся маімі штодзённымі звычкамі .
(trg)="27"> że jak żech wprowadzōł małe zmiany krok po kroku , to mi to szło , a żarło , i mi sie udowało to robić ciyngiem .
(src)="28"> Няма нічога дрэннага ў вялікіх , вар 'яцкіх выпрабаваннях .
(trg)="28"> Wielkie wyzwania sōm richtik gryfne
(src)="29"> Насамрэч , яны найвесялейшыя .
(trg)="29"> i je z nich kupa radości .
(src)="30"> Але ў іх звычайна меней шанцаў замацавацца .
(trg)="30"> Ino mosz meńsze szanse , że ci sie udo .
(src)="31"> Калі я не еў цукру 30 дзён , 31-шы дзень выглядаў вось гэтак .
(trg)="31"> Kiej żech nie jod cukru bez 30 dni , dzień 31 wyglondoł tak .
(src)="32"> ( Смех ) Вось маё вам пытанне : Чаго яшчэ вы чакаеце ?
(trg)="32"> ( Lachanie ) Zatym pytom sie wos : na co czekocie ?
(src)="33"> Я вам гарантую , што наступныя 30 дзён усё роўна пройдуць , хочацца вам таго , ці не , таму — чаму б не прыпомніць пра штосьці , што вам заўжды хацелася паспрабаваць , і чаму б не распачаць рабіць гэта
(trg)="33.1"> Gwarantuja wom , że 30 dni przejdzie , czy sie wōm to podobo czy nie .
(trg)="33.2"> To co wōm szkodzi spróbować robić coś , coście dycki chcieli ?
(trg)="33.3"> Biercie sie za to !
(src)="34"> у наступныя 30 дзён ?
(trg)="34"> Bez nastympne 30 dni .
(src)="35"> Дзякуй .
(trg)="35"> Dziynka .
(src)="36"> ( Воплескі )
(trg)="36"> ( Klackanie )
# be/ted2020-814.xml.gz
# szl/ted2020-814.xml.gz
(src)="1"> Шаноўнае спадарства , на TED мы размаўляем пра лідарства і як распачаць рух .
(trg)="1"> Na naradach TED rozprŏwio sie ło bele czym , na przikłŏd ło tym , jakŏ sie rŏbi firer a czelŏtka .
(src)="2"> Давайце ж убачым , як адбываецца рух , ад пачатку і да канца , за тры хвіліны і адшукаем у гэтым пару ўрокаў .
(trg)="2"> Przedstŏwiã wōm drapko , jako sie to rŏbi , a niskorzyj zbierã to do kupy .
(src)="3"> Па-першае , як вам вядома , лідару патрэбна самаўпэўненасць , каб не баючыся кпіну вынырнуць з натоўпу .
(trg)="3"> Nŏjsōmpiyrw taki chop musi mieć opŏwŏgã , kejby mu gańba niy było , kej stŏnie przed ludkami .
(src)="4"> Тое , што ён робіць , так лёгка паўтарыць .
(trg)="4"> Rŏbi cosik , co inksi letko zmałpujŏm .
(src)="5"> І вось ягоны першы паслядоўнік з найважнейшай роляй ; ён збіраецца паказаць астатнім , як варта паўтараць .
(trg)="5.1"> Gibko za nim przidzie drugi .
(trg)="5.2"> Łōn je ważny .
(trg)="5.3"> Pokŏże inkszym , jako rŏbić to , co łōn .
(src)="6"> А цяпер , заўважце , што лідар успрымае яго , як роўнага .
(trg)="6"> Firer bydzie go miŏł za kamrata .
(src)="7"> І цяпер уся ўвага ўжо не на лідары ; а на іх , у множным ліку .
(trg)="7.1"> Tyn kamrat hnet sie zrŏbi taki ważny kej tyn firer .
(trg)="7.2"> Tyn kamrat hnet sie zrŏbi taki ważny kej tyn firer .
(src)="8"> І вось ён ужо кліча сваіх сяброў .
(trg)="8"> Kamrat wŏło swŏich kamratōw .
(src)="9"> Ці вы заўважылі , што першы паслядоўнік гэта насамрэч недаацэненая форма лідарства .
(trg)="9.1"> Po prŏwdzie , bez niygo nic by sie niy dziŏło .
(trg)="9.2"> Beztŏż zŏwżdy kery musi sie przekŏzać przed inkszymi .
(src)="10"> Трэба мець смеласць вось так выйсці .
(trg)="10"> A małowiela je tych , co sie wyrychlōm przed inkszymi .
(src)="11"> Першы паслядоўнік -- вось тое , што робіць з адзінкавага вар 'ята сапраўднага лідара .
(trg)="11"> Zŏwdy jak jedyn sie wyrychli , to ze pofyrtańca mŏmy firera .
(src)="12"> ( Смех ) ( Плясканні ) І вось мы бачым другога паслядоўніка .
(trg)="12"> ( Śmiych ) ( Klackanie ) Potym mōmy nŏwego chyntnego .
(src)="13"> Цяпер гэта ўжо не адзін вар 'ят , і не два вар 'яты -- тры гэта натоўп , і натоўп гэта навіна .
(trg)="13.1"> Tera to niy yno dwa gupielŏki .
(trg)="13.2"> Kej ich je trzech , to już je czelŏtka , a tam kŏżdy sie ciśnie .
(src)="14"> Таму рух мусіць быць публічным .
(trg)="14"> Jak sie cŏsik dzieje , to trza ło tym gŏdać .
(src)="15"> Важна паўтараць не толькі за лідарам , але і за паслядоўнікамі , таму што зрэшты новыя паслядоўнікі імітуюць іншых паслядоўнікаў , а не лідара .
(trg)="15"> Yno trza pokŏzać niy yno firera , yno tyż tych , co mu wierzōm , bo nŏwi rŏbić to , co inksi pofyrtańcy , a niy to , co firer. bo nŏwi robiōm to , co inksi pofyrtańcy , a niy to , co firer .
(src)="16"> І вось далучаюцца яшчэ два чалавекі , і адразу за імі -- яшчэ трое .
(trg)="16"> Narŏz mŏmy cŏłkie nŏwe persōny , dali zaś trzi nŏwe ludziska .
(src)="17.1"> Вось ён момант .
(src)="17.2"> Сапраўдны пераломны пункт .
(trg)="17"> I narŏz mŏmy wielkŏ czelŏtka .
(src)="18"> Цяпер перад намі рух .
(trg)="18"> Tako kupa lutkŏw , co rŏbiōm tako samo .
(src)="19"> Заўважце , як чым больш далучаецца людзей , тым ўсё менш рызыкоўным робіцца далучэнне .
(trg)="19"> I kej mŏmy w czelŏtce wincy ludzi , to sie niy bojymy .
(src)="20"> Цяпер тыя , хто раней назіраў , ужо не маюць нагоды не паўдзельнічаць .
(trg)="20"> A ci , co yno brelali , tyż przidōm do nŏs .
(src)="21"> Ім не трэба заяўляць пра сябе , з іх не пасмяюцца , але яны стануць часткай натоўпу , калі паспяшаюцца .
(trg)="21.1"> Bo w kupie kŏżdy je taki sōm i niy wadzi to inkszym .
(trg)="21.2"> I bier sie chopie do rŏbŏty , bo bydziesz po zadku .
(src)="22"> ( Смех ) Так , на працягу наступнай хвіліны вы ўбачыце , што ўсе гэтыя людзі абяруць быць часткай натоўпу , бо раптоўна з іх ужо будуць смяяцца , калі яны не далучацца .
(trg)="22.1"> ( Śmiych ) Bo za chwila przilecōm ci , co im je żŏl .
(trg)="22.2"> Bo kŏżdy kce być we czelŏtce keby ło nim niy klachali , że z nimi niy ma .
(src)="23"> Вось як трэба ствараць рух .
(trg)="23"> I mŏmy kupa kamratōw .
(src)="24"> Але давайце разбярэм урокі з гэтага прыкладу .
(trg)="24"> A na co to było ?
(src)="25"> Найперш , калі вы той самы тыпаж , кшталту танцора з аголеным торсам , які стаіць на самоце , памятайце пра важнасць успрыняцця вашых першых паслядоўнікаў як роўных , тады гэта будзе рух , а не культ вашай асобы .
(trg)="25"> Jedyn gŏły gupielŏk abo pofyrtaniec , co przaje kamratōm , dŏwŏ im fŏry , pokŏzŏł , że kce być z kamratami , a niy reskirŏwać .
(src)="26"> Добра , але мы тут ледзь не прапусцілі сапраўдны ўрок .
(trg)="26"> Jeszcze wōm porozprŏwiōm .
(src)="27"> Найважнейшы ўрок , калі вы заўважылі -- убачылі ? -- гэта тое , што лідарства мае перабольшаную славу .
(trg)="27"> Po prŏwdzie powiym wŏm , iże to niy firer je nŏjważniyjszy. iże to niy firer je nŏjważniyjszy .
(src)="28"> Што так , танцор без цішоткі быў першым , і яму дастанецца ўся слава , але насамрэч менавіта першы паслядоўнік ператварыў гэтага адзінокага вар 'ята ў лідара .
(trg)="28.1"> To tyn sagi gupielŏk wyrychlił sie piyrszy i łōn zbiere szprymy .
(trg)="28.2"> Yno dejcie se pozōr , bo to tyn drugi kamrat z pofyrtańca zrobiŏł firera Yno dejcie se pozōr , bo to tyn drugi kamrat z pofyrtańca zrobiŏł firera
(src)="29"> Таму , калі нам усім кажуць , што мы мусім быць лідарамі , гэта будзе насамрэч неэфектыўна .
(trg)="29.1"> A kŏżdy je mōndry , kŏżdy kce reskirować .
(trg)="29.2"> Yno z tego nic niy przidzie .
(src)="30"> Калі вы сапраўды хочаце пачаць рух , трэба мець смеласць пайсці за лідарам і паказаць іншым , як быць паслядоўнікам .
(trg)="30"> Co by we waszi czelŏtce wszistko pasŏwało do kupy , niy mŏgecie sie bŏć , yno trza sie przekŏzać i pokŏzać inkszym , jak to trza rŏbić ,
(src)="31"> І калі вы ўбачыце адзінокава вар 'ята , які робіць нешта выдатнае , майце смеласць быць першымі , хто выйдзе і далучыцца .
(trg)="31.1"> bo kej jedyn gupielŏk błŏznuje , to niy siedź , ino gibko rōb to , co łŏn .
(trg)="31.2"> Niy szkamrej , yno łŏnacz s nim .
(src)="32"> І TED выдатнае месца для гэтага .
(trg)="32"> TED jes richtig łŏd tego .
(src)="33"> Дзякуй .
(trg)="33"> Pyrsk , ludkowie .
(src)="34"> ( Плясканні )
(trg)="34"> ( Klackanie )