# az/ted2020-127.xml.gz
# sw/ted2020-127.xml.gz
(src)="1.1"> Çox sağ olun Chris .
(src)="1.2"> Bura gələn hər kəs qorxduqlarını deyirlər .
(src)="1.3"> Bilmirəm mən də qorxuram ya yox , amma bu mənim bu qədər izləyici qarşısındakı ilk çıxışımdır
(trg)="1.1"> Asante sana Chris .
(trg)="1.2"> Kila mtu aliyekuja hapa alisema kuwa anaogopa .
(trg)="1.3"> Sijui kama na mimi ninaogopa , lakini hii ni mara yangu ya kwanza kuhutubia hadhara kama hii .
(src)="2"> Və sizin diqqətinizi cəlb etmək üçün heç bir smart texnologiyadan da istifadə etmirəm
(trg)="2"> Na sina teknolojia yeyote ya kisasa kwa ajili yenu ili muweze kuiangalia .
(src)="3"> Slaydlar da yoxdur , ona görə ancaq mənə yönəldin diqqətinizi .
(trg)="3"> Hakuna kielezopicha , kwa hiyo itabidi mnivumilie .
(src)="4"> ( Gülüş ) Bu gün burada sizinlə bir neçə hekayəmi bölüşmək və fərqli bir Afrika barəsində danışmaq istəyirəm .
(trg)="4.1"> ( Kicheko ) .
(trg)="4.2"> Ninachotaka kufanya asubuhi hii ni kuwasimulia hadithi kadhaa na kuongelea kuhusu Afrika iliyo tofauti .
(src)="5"> Bugün məndən əvvəl siz artıq həmişə eşitdiyiniz Afrika haqqında bəzi fikirlər eşitdiniz : QİÇS / HİV viruslu Afrika , . maliyariya xəstəlikli Afrika , aclıq içindəki Afrika , münaqişəli Afrika və fəlakətlərlə dolu Afrika .
(trg)="5"> Tayari asubuhi hii kulikuwa na madokezo kuhusu Afrika unayoyasikia kila mara : Afrika ya VVU / UKIMWI , Afrika ya malaria , Afrika ya umaskini , Afrika ya migongano , na Afrika ya maafa .
(src)="6"> Bunların hamısı doğrudur , ancaq sizin haqqında çox da eşitmədiyiniz başqa bir Afrika da var .
(trg)="6"> Ingawa kuna ukweli kwamba mambo hayo yanatokea , kuna Afrika ambayo hamuisikii sana .
(src)="7"> Bəzən mən də çaşıram və öz-özümə soruşuram ki , görəsən niyə .
(trg)="7"> Na saa nyingine nashangazwa na kujiuliza kwanini .
(src)="8"> Chris də qeyd etdiyi kimi dəyişən bir Afrika var .
(trg)="8"> Hii ni Afrika ambayo inabadilika , ambayo Chris ameidokezea .
(src)="9"> İmkanlarla dolu bir Afrika var .
(trg)="9"> Hii ni Afrika yenye fursa .
(src)="10"> İnsaların öz gələcəklərini və müqəddəratlarını özləri qurmaq istəkləri olan bir Afrika var .
(trg)="10"> Hii ni Afrika ambayo watu wanataka kuchukua hatua juu ya maisha na uwezo wao .
(src)="11.1"> Və bu işləri görmək üçün tərəfdaşlara ehtiyac duyan insanlar var .
(src)="11.2"> Bu gün mən bunlar haqda danışmaq istəyirəm .
(trg)="11.1"> Na hii ndio Afrika ambayo watu wanatafuta kuingia ubia kufanya hivyo .
(trg)="11.2"> Na hili haswa ndilo ninalotaka kuzungumzia leo .
(src)="12"> Afrikadakı dəyişiklik haqqında bir hekayə ilə başlamaq istəyirəm .
(trg)="12"> Ningependa kuanza kwa kuwaambia habari kuhusu mabadiliko hayo Afrika .
(src)="13"> 2005-ci il sentyabrın 15-də neftlə zəngin Nigeriyanın gubernatoru cənab Diepreye Alamieyeseigha Londana səfəri zamanı London Şəhər Metropolitan Polisi tərəfindən həbs olunmuşdur .
(trg)="13"> Mnamo 15 Septemba 2005 , Bwana Diepreye Alamieyeseigha , Gavana wa jimbo moja lenye utajiri wa mafuta huko Nigeria , alikamatwa na Polisi wa mji wa London alipokuwa matembizini mjini London .
(src)="14"> Səbəb ona və ailəsinə məxsus olan qeyri-fəal bank hesabına 8 milyon dollar pul köçürülməsi idi
(trg)="14"> Alikamatwa kwasababu kulikuwa na hamisho la kiasi cha dola za kimarekani milioni 8 ambazo zilienda katika akaunti hewa ambazo alikuwa akizimiliki yeye pamoja na familia yake .
(src)="15"> Həbs London Metropoltan Polisi və ən cəsarətli və güclü insanlardan biri olan cənab Nuhu Ribadunun öhdəsinda olan Nigeriya İqtisadi Cinayət Komissiyasının birgə səyi nəticəsində baş tutmuşdur .
(trg)="15"> Kukamatwa kwake kuliwezekana kwasababu kulikuwa na ushirikiano baina ya Polisi wa mji wa London na Tume ya Uhalifu wa Kiuchumi na Fedha ya Nigeria -- inayoongozwa na mtu wenye uwezo na ujasiri : Bwana Nuhu Ribadu .
(src)="16"> O , Londonda məsuliyyətə cəlb olunmuşdu .
(trg)="16"> Alamieyeseigha alikamatwa mjini London .
(src)="17"> Bəzi xətaların nətəcəsində o , qadın geyimində həbsdən qaçmış , Londondan ölkə konstitusiyasına görə ölkəni idarə edən şəxsin -- bəzi ölkələrdə prezident adlanır bu şəxs -- toxunulmazlığı olan Nigeriya qaçmışdır.Ancaq sonra nə baş verdi ? : insanlar onun hərəkətlərinə o qədər qəzəblənmişdilər ki , ölkə qanunvericiliyi onu ittiham edərək vəzifəsindən uzaqlaşdırmışdı .
(trg)="17.1"> Kutokana na udhaifu , alifanikiwa kutoroka akiwa amevalia kama mwanamke na kukimbia kutoka London kurudi Nigeria ambako , kwa mujibu wa katiba , wale walio madarakani kama magavana , rais – kama ilivyo kwenye nchi nyingi -- wana kinga na hawawezi kushtakiwa .
(trg)="17.2"> Lakini nini kilitokea : watu walikasirishwa sana na tabia hii na iliwezekana kwa sheria za jimbo lake kumvua madaraka .
(src)="18"> Bu gün Alams-qısaca belə adlandırırlar onu- həbsdədir .
(trg)="18"> Leo , Alams – kama tumuitavyo kwa kifupi – yuko jela .
(src)="19"> Bu Afrika xalqının artıq öz liderlərinin korrupsiyasına göz yummadığını göstərən hekayədir .
(trg)="19"> Hii ni hadithi kuhusu ukweli kwamba watu wa Afrika hawako tayari tena kuvumilia rushwa kutoka kwa viongozi wao .
(src)="20"> Bu hekayə onu göstərir ki , insanlar resursların bir neçə qrup arasında bölüşdürüləcəyi yerlərə daşınmasını deyil insanların xeyrinə bölüşdürülməsini istəyirlər .
(trg)="20"> Hii ni hadithi kuhusu ukweli kwamba watu wanataka rasilimali zao zidhibitiwe vizuri kwa manufaa yao , na sio kupelekwa sehemu ambako itawanufaisha mabwanyenye wachache .
(src)="21"> Bununla çatdırmaq istədiyim budur ki , hər yerdə korrupsiyalı Afrika haqda eşidəndə onu da nəzərə alasınız ki , bəzi ölkələrdə insalar və hökumət korrupsiyaya qarşı çox çalışırlar , və bəzi ölkələrdə bu mübarizə müvəffəqiyyət qazanır. onu da nəzərə alasınız ki , bəzi ölkələrdə insalar və hökumət korrupsiyaya qarşı çox çalışırlar , mübarizə aparırlar , və bəzi ölkələrdə bu mübarizə müvəffəqiyyət qazanır .
(trg)="21"> Kwa hiyo , unaposikia kuhusu Afrika ya rushwa -- rushwa kila mara – Ninataka mfahamu kuwa watu na serikali wanajitahidi sana kupambana na tatizo hili katika baadhi ya nchi , na kwamba mafanikio yanaanza kuonekana .
(src)="22.1"> Bu problemin həlli deməkdir ?
(src)="22.2"> Cavab təbii ki , xeyr .
(trg)="22"> Inamaana kuwa tatizo limekwisha ?
(src)="23"> Hələ gediləcək çox yol var , amma bunun üçün istək də var .
(trg)="23.1"> Jibu ni hapana .
(trg)="23.2"> Bado kuna safari ndefu , lakini pia kuna nia .
(src)="24"> Və müvəffəqiyyətlər bu mübarizədə xüsusi rol oynayır .
(trg)="24"> Mafanikio yanaandikwa juu ya mapigano ya jambo hili muhimu .
(src)="25.1"> Buna görə də korrupsiya haqda eşidəndə heç bir şey edilmədiyini fikirləşməyin- fikirləşməyin ki , yüksək səviyyəli korrupsiya görə heç bir Afrika ölkəsində iş görmək mümkün deyil .
(src)="25.2"> Bu doğru deyil .
(trg)="25.1"> Kwa hiyo mnaposikia kuhusu rushwa , msifikiri kwamba hakuna linalotendeka kuhusu hili -- na kwamba hamuwezi kufanya kazi katika nchi yeyote Afrika kwasababu ya rushwa .
(trg)="25.2"> Hiyo si kweli .
(src)="26.1"> Mübarizə istəkləri var , bəzi ölkələrdə mübarizə davam edir və qalib gəlinir .
(src)="26.2"> Mənim ölkəm , uzunmüddətli diktatorluq tarixi olan Nigeriyanın da daxil olduğu bəzi ölkələrdə bu mübarizə davam edir və gediləcək uzun yol var .
(trg)="26.1"> Kuna nia ya kupambana na rushwa , na katika nchi nyingi , mapambano hayo yanaendelea na mafanikio yanaonekana .
(trg)="26.2"> Katika nchi nyingine , kama yangu , ambako kumekuwa na historia ndefu ya kidikteta nchini Nigeria , mapambano bado yanaendelea , na bado tuna safari ndefu .
(src)="27"> Ancaq məsələnin məğzi budur ki , davamlılıq var .
(trg)="27"> Ukweli wa mambo ni kwamba mapambano bado yanaendelea .
(src)="28"> Nəticələr göz qabağındadır : Dünya Bankı tərəfindən aparılan monitorinq göstərir ki , korrupsiya meylləri azalır və idarəçilik inkişaf etdirilir .
(trg)="28"> Matokeo yanaonekana : tathmini huru ya Benki ya Dunia na mashirika mengine inaonyesha kuwa mwelekeo juu ya rushwa unapungua na utawala unarekebika .
(src)="29"> Afrika İqtisadi Komissiyasının tədqiqatı 28 Afrika ölkəsindəki idarəetmənin təkmilləşdirilməsi cəhdlərini təsdiq edir .
(trg)="29"> Utafiti uliofanywa na Tume ya Uchumi ya Afrika unaonyesha wazi mwelekeo mzuri wa utawala katika nchi 28 za Afrika .
(src)="30"> Və icazənizlə bu idarəçilik mövzusunu bitirməzdən əvvəl bir şey də demək istəyirəm .
(trg)="30"> Ngoja niseme kitu kimoja zaidi kabla sijamaliza kuzungumzia kuhusu utawala bora .
(src)="31"> İnsanlar ancaq və ancaq korrupsiya haqda danışırlar .
(trg)="31"> Na ni kitu ambacho watu wanazungumzia kuhusu rushwa , rushwa .
(src)="32.1"> İnsanlar korrupsiya haqda danışan kimi ağlınıza Afrika gəlir .
(src)="32.2"> Budur Afrika xalqlarının
(trg)="32"> Kila mara wanapo zungumzia kuhusu hili mara moja unafikiria Afrika .
(src)="33.1"> surəti .
(src)="33.2"> Ancaq başqa bir şeyi də nəzərinizə çatdırım : Alams 8 milyon dolları Londondakı bank hesabına köçürdə bilirdisə , insanlar İnkişaf Etmiş Ölkələrdə otura- otura İnkişafda Olan Ölkələrin iqtisadiyyatından 20 ~ 40 milyard pul qazanırlarsa , bunları etmək mümkündürsə , bunə nə deyirsiniz ?
(src)="33.3"> Bu sizcə korrupsiya deyil ?
(trg)="33.1"> Hiyo ndio picha : Nchi za Afrika .
(trg)="33.2"> Lakini ngoja niseme hili : iwapo Alams alifanikiwa kuhamisha dola za kimarekani milioni 8 kwenye akaunti mjini London -- kama watu wengine waliochukukua pesa wakikadiria kuwa kati ya bilioni 20 na 40 za pesa za nchi zinazoendelea ziko nje ya nchi katika nchi zilizoendelea – kama wanaweza kufanyi hivi , hiyo ni nini ?
(trg)="33.3"> Hiyo siyo rushwa ?
(src)="34"> Bu ölkədə oğurluq mallar alırsansa məsuliyyətə cəlb olunmursan ?
(trg)="34"> Katika nchi hii , kama ukipokea vitu vya wizi , haushitakiwi ?
(src)="35"> Buna görə də belə korrupsiya halları haqda danışanda pulun ancaq daşındığı və qarşısı alınmalı olan dünyanın o biri tərəfi haqda da fikirləşin .
(trg)="35"> Kwa hiyo tukiongelea kuhusu aina hii ya rushwa , hebu pia tufikirie kuhusu nini kinatokea katika upande mwingine wa dunia -- ambako pesa hizo zinakwenda na nini kifanyike ili kuweza kuzuia hili .
(src)="36.1"> Hal- hazırda Dünya Bankı ilə bərabarər bu mövzu haqqında işləyirəm .
(src)="36.2"> Çalışıram ki , İnkişafda Olan Ölkələrdən daşınmış resursları , pulları geri gətirim .
(trg)="36"> Kuna jambo ninalifanyia kazi kwa sasa , pamoja na Benki ya Dunia , kuhusu kurudisha rasilimali , tunajaribu tuwezalo kurudisha pesa ambazo zimepelekwa nje ya nchi -- pesa za nchi zinazoendelea -- ili ziweze kurudishwa .
(src)="37"> Çünki , ordakı 20 milyard dolları geri gətirə bilsək , bu ölkələrə edilən bütün yardımlardan daha çox olar .
(trg)="37"> Kama tutaweza kurudisha dola bilioni 20 ambazo ziko nje , litakuwa jambo zuri sana kwa baadhi ya nchi hizi kuliko misaada yote ikiwekwa pamoja .
(src)="38"> ( Alqış ) Bu gün danışmaq istədiyim digər mövzu , yenidənqurma- islahat istəyidir .
(trg)="38.1"> ( Makofi ) .
(trg)="38.2"> Kitu cha pili ninachotaka kuzungumzia ni nia ya mageuzi .
(src)="39"> Biz , afrikalılar , hər kəsin kömək və qayğısından yorulmuşuq .
(trg)="39"> Afrika , baada – wamechoka , tumechoka kuwa kitovu cha misaada kutoka kwa kila mtu .
(src)="40"> Biz minnətdarıq , ancaq islahat arzumuzla öz tale yükümüzü özümüz daşımaq istəyirik .
(trg)="40"> Tunashukuru , ila tunajua kuwa tunaweza kuchukua hatua juu ya uwezo wetu na kama tuna nia ya kufanya mabadiliko .
(src)="41.1"> Və bir çox Afrika ölkəsində hal-hazırda bu tam dərk olunub .
(src)="41.2"> Buna ancaq özümüzün nail ola biləcəyimiz dərk olunub .
(trg)="41"> Na kinachotokea katika nchi nyingi za Afrika sasa ni utambuzi kwamba hakuna anayeweza kufanya lolote ila sisi wenyewe .
(src)="42.1"> Bunu etməli olduğumuz .
(src)="42.2"> Başlanğıc üçün partnyorların dəvət olunması .
(trg)="42.1"> Ni lazima tufanye .
(trg)="42.2"> Tunaweza kuwakaribisha washirika ambao wanaweza kutuunga mkono , lakini lazima tuanze wenyewe .
(src)="43"> İndi iqtisadiyyatımızı inkişaf etdirməliyik , liderlərimiz dəyişməliyik , dəyişmək və informasiya qovuşmaq üçün daha demokratik olmalıyıq .
(trg)="43"> Ni lazima turekebishe uchumi wetu , tubadilishe uongozi , tuwe na demokrasia zaidi , tuwe wazi kupokea mabadiliko na taarifa .
(src)="44"> Və Afrika qitəsinin ölkələrindən birində : Nigeriyada etməyə başladığımız da bu oldu .
(trg)="44"> Na hiki ndicho tumeanza kukifanya katika mojawapo kati ya nchi kubwa kabisa katika bara , Nigeria .
(src)="45"> Əslində Nigeriyada deyilsinizsə Afrikada deyilsiz deməkdir .
(trg)="45"> Hakika , kama hauko Nigeria , hauko Afrika .
(src)="46"> Bunu bilməlisiniz məncə .
(trg)="46"> Ninataka kuwaambia kuwa .
(src)="47.1"> ( Gülüş ) 4 Sab- Sahara ölkəsindən biridir Nigeriya : 140 milyon əhalisi var- əasasən xaotik əhali- amma çox maraqlıdırlar .
(src)="47.2"> Heç vaxt darıxmayacaqsınız .
(trg)="47.1"> ( Kicheko ) .
(trg)="47.2"> Mmoja kati ya waafrika wanne walio kusini mwa jangwa la Sahara ni Mnigeria , na ina watu milioni 140 – watu wenye pilika -- lakini watu wenye kuvutia .
(src)="48"> ( Gülüş ) Biz özümüz ölçülər götürüb özümüz islahatlara başladıq .
(trg)="48.1"> Hauwezi kuchoka .
(trg)="48.2"> ( Kicheko ) .
(trg)="48.3"> Tulichoanza kufanya ni kujua kwamba tunaweza kuchukua hatua na kujibadili wenyewe .
(src)="49"> Və həmin vaxt bunları etmək əzmi olan liderimizin dəstəyi ilə özümüz islahat planlarımızı hazırladıq .
(trg)="49"> Na kwa msaada wa kiongozi ambaye alikuwa na nia , kwa wakati ule , ya kufanya mabadiliko , tunaandaa mpango madhubuti wa mabadiliko ambao tumeuandika wenyewe .
(src)="50.1"> Beynəlxalq Valyuta Fondu deyil .
(src)="50.2"> 21 il işləyib vitze- prezidenti olduğum Dünya Bankının da köməyi olmadan .
(trg)="50.1"> Si Shirika la Kimataifa la Fedha .
(trg)="50.2"> Wala Benki ya Dunia , ambako nilifanya kazi kwa miaka 21 na kufikia cheo cha makamu wa rais .
(src)="51"> İslahatları heç kəs sənin əvəzinə edə bilməz .
(trg)="51.1"> Hakuna mtu anaweza kukufanyia .
(trg)="51.2"> Inabidi ufanye mwenyewe .
(src)="52"> Sən özün etməlisən . ♫ Biz 1-cisi : dövləti heç bir əlaqəsi olmayan iqtisadiyyatdan ayırdıq .
(trg)="52"> Tukaandaa mpango ambao kwanza , utafanya : kuiondoa serikali kwenye shughuli zisizo na manufaa -- zisizoihusu --
(src)="53"> Dövlət istehsalla məşğul olmamalı və xidmət işlərinə qarışmamalıdır , çünki bu səmərəsizdir .
(trg)="53"> Serikali haitakiwi kufanya biashara ya uzalishaji na utoaji huduma kwasababu haina ufanisi na haina ujuzi .
(src)="54"> Beləliklə biz bir çox sahələri özəlləşdirdik .
(trg)="54"> Kwa hiyo tuliamua kubinafsisha mashirika yetu mengi .
(src)="55"> ( Alqış ) Nəticədə bazarları də sərbəstləşdirməyə qərar verdik .
(trg)="55.1"> ( Makofi ) .
(trg)="55.2"> Sisi -- matokeo yake , tuliamua kuwa na soko huria .
(src)="56"> İnana bilərsiniz ki , islahatlardan əvvəl , 2003-cü ilin sonlarında , mən Vaşinqtonu tərk edib İqtisadiyyat Naziri postunu almaq üçün ölkəyə gedəndə bizim yalnız 30 illik tarixində ancaq 4,500 xətlə təhciz olunmuş telekomunikasiya sistemimiz var idi .
(trg)="56"> Unaweza kuamini kuwa kabla ya mabadiliko haya -- ambayo yalianza mwishoni mwa mwaka 2003 , wakati nilipoondoka Washington kwenda kushika nafasi ya Waziri wa Fedha -- tulikuwa na kampuni ya simu ambayo iliweza kutoa huduma za simu za mezani 4,500 katika historia yake ya miaka 30 ?
(src)="57"> ( Gülüş ) Nigeriyada telefon xətti olmaq zənginlik hesab olunurdu .
(trg)="57.1"> ( Kicheko ) .
(trg)="57.2"> Kuwa na simu katika nchi yangu lilikuwa ni jambo la kifahari sana .
(src)="58"> Ona sahib ola bilməzdiniz.Bunun üçün gərək rüşvət verməli idiniz .
(trg)="58.1"> Usingeweza kupata .
(trg)="58.2"> Ilibidi uhonge .
(src)="59"> Telefona sahib olmaq üçün hər şey etməli idiniz .
(trg)="59"> Ilibidi ufanye kila uwezalo ili kupata simu .
(src)="60"> Prezident Obasanjo telekomunikasiya sisteminin özəlləşməsini təmin edəndən sonra 4500 simli telefonlardan 32 milyon GSM xətlərə qədər artım oldu və artım davam edir .
(trg)="60"> Rais Obasanjo aliunga mkono na kuzindua kulegezwa kwa masharti katika sekta ya mawasiliano tumepanda kutoka simu 4,500 za mezani kufikia simu milioni 32 zenye GSM , na zinaongezeka .
(src)="61.1"> Nigeriyanın telekomunikasiya bazarı Çindən sonra dünyada ən sürətlə inkişaf edən bazardır .
(src)="61.2"> Telekomunikasiya sahəsinə hər il 1 milyard dollara yaxın investisiya qoyulur.Və bunu bəzi ağıllı insanlardan başqa heç kəs bilmir .
(trg)="61.1"> Soko la mawasiliano la Nigeria ni la pili kwa ukuaji duniani kote , ♪ ikiwa imetanguliwa na China .
(trg)="61.2"> Tunapata uwekezaji wa takriban dola bilioni 1 kwa mwaka katika mawasiliano .
(trg)="61.3"> Na hakuna mtu anayejua , isipokuwa kwa wajanja wachache .
(src)="62"> ( Gülüş ) Ən ağıllı və birinci gələn investment Cənubi Afrikanın MTN şirkəti idi .
(trg)="62.1"> ( Kicheko ) .
(trg)="62.2"> Wajanja wa kwanza kuja walikuwa ni kampuni ya MTN ya Afrika Kusini .
(src)="63"> Və mənim 3 il İqtisadiyyat Naziri olduğum dövrdə hər il orta hesabla 360 milyon dollar gəlir əldə etdilər .
(trg)="63"> Katika miaka mitatu niliyokuwa Waziri wa Fedha , wamepata wastani wa dola milioni 360 kwa mwaka .
(src)="64"> Sərbəst bazarda 360 milyon dollar həm də kasıb bir ölkədə , adam başına düşən orta aylıq gəliri 500 dollardan aşağı olan bir ölkədə .
(trg)="64"> milioni 360 katika soko – katika nchi ambayo ni maskini , yenye wastani wa pato la taifa chini ya dola 500 .
(src)="65"> Və gördüyünüz kimi : budur bazar .
(trg)="65"> Kwahiyo soko lipo hapo .
(src)="66"> Onlar bunu gizli saxlasalar da əvvəl axır ortaya çıxır .
(trg)="66"> Walilifanya hili siri , lakini baadae wengine nao walianza kujua .
(src)="67"> Nigeriyalılar özləri də simsiz telekomunikasiya şirkətləri yaratmağa başladılar , və onların üç ya dördü mövcuddur .
(trg)="67"> Wanageria wenyewe walianzisha makampuni ya mawasiliano ya simu zisizotumia waya na wengine kama watatu wane hivi wameingia .
(src)="68"> Hələ burda böyük bir sərbəst bazar var , ancaq insanlar bu haqda bilmirlər , bilmək istəmirlər .
(trg)="68"> Lakini bado kuna soko kubwa sana , na watu hawajui kuhusu hili , au hawataki kujua .
(src)="69"> Buna görə də özəlləşdirmə etdiyimiz ilk iş oldu .
(trg)="69"> Kwa hiyo ubinafsishaji ni jambo mojawapo tulilofanya .
(src)="70"> Etdiyimiz digər şey isə iqtisadiyyatı daha yaxşı idarə etmək oldu .
(trg)="70"> Kitu kingine tulichofanya ni kusimamia vizuri masuala yetu ya fedha .
(src)="71"> Çünki öz iqtisadiyyatını yaxşı idarə edə bilməsən heç kəs sənə kömək etməyəcək .
(trg)="71"> Kwasababu hakuna atakayekusaidia na kukuongoza iwapo hudhibiti fedha zako vizuri .
(src)="72"> Və Nigeriyada neft sektoru korrupsiyaya uğradığı və idarəçiliyi düzgün olmadığı bilinirdi .
(trg)="72"> Na Nigeria , ikiwa na sekta ya mafuta , ilikuwa na sifa ya rushwa na kutosimamia vizuri masuala ya fedha za umma .
(src)="73.1"> Beləliklə biz nə etməyə çalışdıq ?
(src)="73.2"> Biz neft qiymətlərindən asılı olmayan büdcə planı hazırladıq .
(trg)="73.1"> Je tulijaribu kufanya nini ?
(trg)="73.2"> Tulianzisha sheria ya fedha ambayo ilitenganisha bajeti yetu na bei ya mafuta .
(src)="74"> Əvvəllər büdcəni neftdən gələn gəlirlərlə uyğunlaşdırırdıq , çünki neft ən böyük gəlir mənbəyi idi , gəlirin 70 % -ni təşkil edirdi .
(trg)="74"> Zamani tulikuwa tumezoea kubajeti kutokana na kipato ambacho tulikipata kutokana na mafuta , kwasababu mafuta ndiyo sekta kuu ya mapato katika uchumi : asilimia 70 ya mapato yetu yanatokana na mafuta .
(src)="75"> Bu asılılığı pozmaqla büdcə qiymətlərini neft qiymətlərindən aşağı hesablamağa başladıq və bu qiymətlərdən artıq olanları büdcədə yığdıq .
(trg)="75"> Tulitenganisha hilo , na tulipofanya hivyo tulianza kubajeti kwa bei ambayo ilikuwa chini kidogo ya bei ya mafuta na kuhifadhi chochote cha ziada juu ya bei hiyo .
(src)="76"> Qarşısını ala biləcəyimizi bilmirdik , çox mübahisəli məsələ idi .
(trg)="76"> Hatukuweza kujua kama tungeweza kufanikisha , ilikuwa ni utata sana . ®
(src)="77"> Ancaq nəticə olaraq , neftin qiyməti çox yüksək olduğu halda belə yüksək sürətlə inkişaf edən və özüllü iqtisaqiyyat yarada bildik .
(trg)="77"> Lakini kitu ambacho kilitokea haraka ilikuwa ni mabadiliko ambayo yalikuwepo kwa maendeleo yetu ya uchumi -- ambapo , hata kama bei ya mafuta ingekuwa juu , tungekuwa haraka sana .
(src)="78"> Onlar geriləyəndə bizdə eynisilə gerilədik .
(trg)="78"> Wakati zilipoanguka , tulianguka .
(src)="79"> Əməkhaqqlarını ödəyəcək qədər də pulumuz yox idi .
(trg)="79"> Na tulikuwa tunashindwa kulipia chochote , hata mishahara , katika uchumi .
(src)="80.1"> Ancaq hər şey yaxşı oldu .
(src)="80.2"> Mən vəzifədən getməzdən əvvəl bizim 27 milyard dollar yığımımız var idi .
(src)="80.3"> Bu yığımlar 2003-cü ildə mən vəzifəyə gələndə sadəcə 7 milyard dollardan ibarət olan ehtiyata ( reserve ) köçürüldü .
(trg)="80.1"> Hii ilisawazisha .
(trg)="80.2"> Tuliweza kuweka akiba , kabla sijaondoka , dola bilioni 27 .
(trg)="80.3"> Ambapo – hii ilienda kwenye hazina yetu -- wakati nilipofika mwaka 2003 , tulikuwa na dola billion 7 kwenye akiba .
(src)="81.1"> Mən vəzifədən çıxanda bizim 30 milyarda yaxın pul var idi .
(src)="81.2"> Və hal-hazırda iqtisadiyyatın xüsusi təşkilinin nəticəsi olaraq bu rəqəm 40 milyarddır .
(trg)="81.1"> Na wakati naondoka , tulikuwa na karibu dola bilioni 30 .
(trg)="81.2"> Na tunavyoongea sasa , tuna dola bilioni 40 kwenye akiba hii ni kutokana na usimamizi mzuri wa fedha zetu .
(src)="82"> Və bu pul iqtisadiyyata dayaq verir və stabilləşdirir .
(trg)="82"> Hii inasaidia kutuliza uchumi wetu , kuufanya uwe imara .
(src)="83"> Adətən qeyri-sabit olan iqtisadiyyatımız indi müəyyən qədər sabit və planlıdır , bazarda iş adamlarının təxmin edə biləcəkləri qiymətlər mövcuddur .
(trg)="83"> Thamani ya fedha yetu ilikuwa ikibadilika kila mara kwa sasa ipo angalau imara na kusimamiwa , ili wafanyabiashara wawe na uhakika wa bei katika uchumi .
(src)="84"> Biz infilyasiyanı 28 % -dən 11 % -ə endirdik .
(trg)="84"> Tuliweza kudhibiti mfumuko bei kutoka asilimia 28 mpaka karibu asilimia 11 .
(src)="85"> Keçən onillikdə ortalama 2,3 artan ÜDM-i ( Ümumdaxıili Məhsul ) , bu onillikdə 6,5 % -ə çatdırdıq .
(trg)="85"> Na pato letu la taifa liliongezeka kutoka wastani wa asilimia 2.3 kwa muongo uliopita mpaka kufikia asilimia 6.5 sasa .
(src)="86"> Yəni etdiyimiz bütün dəyişikliklər və irəliləyişlər iqtisadi göstəricilərlə də təsdiqlənmiş oldu .
(trg)="86"> Kwa hiyo mabadiliko yote tuliyoweza kufanya yameweza kuonekana kwa vitendo ambavyo vinaweza kuonekana katika uchumi .
(src)="87"> Daha da vacibi odur ki , biz- əvvəllər ancaq neft sektorundan gələn gəlirlərlə inkişaf edən Afrika ölkələri qeyri- neft sektorunda da imkanlar yaratmaq istəyirik .
(trg)="87"> Na kitu cha muhimu zaidi , ni kwasababu tunataka kuondokana na mafuta na kupanua wigo zaidi – na kuna fursa nyingi sana katika nchi hii kubwa , kama ilivyo katika nchi nyingine za Afrika -- kilichotia fora zaidi ni huu ukuaji haukutoka kwenye sekta mafuta pekee , bali sekta nyingine pia .
(src)="88"> Kənd təsərrüfatında 8 % -ə yaxın inkişaf müşahidə olundu .
(trg)="88"> Kilimo kilikuwa kwa wastani wa asilimi 8 .
(src)="89.1"> Bütün telekomunikasiya sistemi , tikinti sahələri inkişaf etdi , və bu siyahını davam etdirmək olar .
(src)="89.2"> Bununla onu demək istəyirəm ki , makroiqtisadiyyat gücləndikcə bütün sektorlarda böyük imkanlar yaranır .
(trg)="89.1"> Sekta ya mawasiliano ilikuwa , makazi na ujenzi , na ninaweza kuendelea zaidi na zaidi .
(trg)="89.2"> Na hii ni kuwaonyesha kwamba uchumi wako unaporekebishika , fursa katika sekta nyingine zipo nyingi .
(src)="90"> Əvvəl də nəzərinizə çatdırdığım kimi kənd təsərrüfatında böyük imkanlar var .
(trg)="90"> Tuna frusa katika kilimo , kama nilivyosema .
(src)="91.1"> Mineral sahələrində imkanlar var .
(src)="91.2"> Sərmayə qoyulmamış , hətta kəşf olunmamış coxlu minerallar var .
(src)="91.3"> Və bilirik ki , normal qanunvericilik olmadan investisiya qoyuluşu mümkün deyil .
(src)="91.4"> Buna uyğun olaraq dünyada ən yaxşı mədən sənayesi qanunvericiliklərindən birini yaratmışıq .
(trg)="91.1"> Tuna fursa katika madini .
(trg)="91.2"> Tuna madini mengi ambako hakuna mtu amewekeza katika utafutaji .
(trg)="91.3"> Tumegundua kuwa bila kuwa na sera sahihi za kuwezesha , hilo halitawezekana .
(trg)="91.4"> Sasa tuna sheria ya uchimbaji madini ambayo inalinganishwa na sheria nyingine bora duniani .
(src)="92"> Mənzil tikintisi və daşınmaz əmlak bazarında yaxşı fürsətlər var .
(trg)="92"> Tuna fursa katika makazi na usimamizi wa majumba .
(src)="93"> 140 milyonluq ölkədə heç nə yox idi- burda olduğu kimi alış-veriş mərkəzləri mövcud deyildi .
(trg)="93"> Kulikuwa hakuna chochote katika nchi ya watu milioni 140 -- hakuna maduka makubwa kama myajuavyo hapa .
(src)="94"> Bu insanların arzularını reallaşdırmaq istəyən investorlar üçün əla şans idi .
(trg)="94"> Hii inaweza kuwa fursa kwa mtu fulani ambayo ilitia chachu ya kufikiria kwa watu .
(src)="95"> Və bu investorlar alış-veriş mərkəzlərindən təxminlərindən 4 qat artıq artıq pul görtürürlər .
(trg)="95"> Sasa tuna mazingira ambayo biashara katika maduka haya makubwa yanapata faida mara nne ya ilivyokadiriwa .
(src)="96.1"> Əvvəl də dediyim kimi , tikinti , daşınmaz əmlak , ipoteka sahələrində böyük yatırım lazımdır .
(src)="96.2"> Maliyyə xidmət sahələri : 89 bank var idi .
(src)="96.3"> Çoxu həqiqi fəaliyyətdən uzaq .
(trg)="96.1"> Kwa hiyo mambo makubwa kwenye ujenzi , mali isiyohamishika , Masoko ya rehani .
(trg)="96.2"> Huduma za fedha tulikuwa na Benki 89 .
(trg)="96.3"> Nyingi hazifanyi biashara iliyokusudiwa .
(src)="97"> Biz onlardan kapitallarını artırmaq və bölüşdürməyi tələb etməklə 80 bankın 25 bankda birləşməsinə nail olduq .
(trg)="97"> Tulizizatiti kutoka 89 kufikia Benki 25 kwa waongeze mtaji wao -- gawio la mtaji .
(src)="98"> Və göstəricilər 25 milyon dollardan 150 milyon dollara qədər dəyişdi .
(trg)="98"> Ilikuwa kutoka dola milioni 25 mpaka dola milioni 150 .
(src)="99"> İndi korporativ banklar və gücləndirilmiş bank sistemi xarici isvestorları da cəlb edir .
(trg)="99"> Benki , Benki hizi sasa zimejizatiti na kuimarishwa mfumo wa Benki umevutia wamekezaji wengi kutoka nje .
(src)="100"> Birləşmiş Krallığın Barclays Bankı 500 milyon investisiya qoyub .
(trg)="100"> Benki ya Barclays kutoka Uingereza inaingiza milioni 500 .