# az/ted2020-248.xml.gz
# bi/ted2020-248.xml.gz
(src)="1"> Xəbərlər dünyaya baxışımızı necə formalaşdırır ?
(trg)="1"> Hao nao ol nius we i kamaot long ol niuspepa mo narafala wei emi stiarem ol lukluk we yumi gat long saed long wol tedei ?
(src)="2"> Bu dünyanın torpaq həcminə əsaslanan görünüşüdür .
(trg)="2.1"> Hem nao wol we yumi luk luk long hem .
(trg)="2.2"> Ol difren graon blong wol i luk olsem ia .
(src)="3"> Bu isə Ameriklalıların xəbərlərdən gördüyü dünyadır .
(trg)="3"> Mo ol nius emi jenjem tin-ting blong ol man Amerika olsem ia nao
(src)="4"> Bu xəritə -- ( Alqışlar ) -- Amerika xəbər agentliklərinin yayımladığı xəbərlərin ölkələr üzrə bölgüsüdür , 2007-ci ilin Fevralı- bir il əvvələ aiddir .
(trg)="4.1"> Map ia .
(trg)="4.2"> Map ia i soem nam blong ol seken we olgeta nwetwok blong nius blong Amerika mo ol rigin nius oganaesesen i bin yusum blong talemaot stori long saed blong ol nius long everi kantri raon long wol , long Februari 2007-wan yia i pas nomo .
(src)="5"> Həmin vaxt Şimali Koreya öz nüvə avadanlıqlarını leğv etməyə razılaşdı ,
(trg)="5"> Nao long manis ia nao Not Korea i bin agri blong pispisim ol niuklia wok blong olgeta .
(src)="6"> İndoneziyada güclü sel oldu .
(trg)="6"> Long Indonesia i gat wan bigfala wota i bin ron
(src)="7"> Parisdə , IPCC ( İqlim Dəyişikliyi Hökumətlərarası birliyi ) insanın qlobal istiləşməyə təsirini təsdiqləyən elmi tədqiqatı açıqladı .
(trg)="7"> mo long Paris , IPCC i bin rilisim wan stadi we i talemaot wok blong ol man long saed long global woming .
(src)="8"> Xəbərlərin 79 faizi isə Birləşmiş Ştatlar haqda idi .
(trg)="8"> U.S. nomo hemi bin risponsibol from 79 % long ful kavarej blong ol nius ia
(src)="9"> Və biz Amerikanı çıxıb qalan 21 faizə baxsaq digər xırda xəbərlərlə yanaşı , böyük İraq görünür -- yaşıl rənglidir xəritədə .
(trg)="9"> mo taem we yumi tekemaot U.S. mo luk luk long narafala 21 % yumi luk plante long Iraq – hemia bigfala grin samting ia long wei – i nogat tumas narafala samting
(src)="10"> Rusiya , Çin və Hindistanla bağlı xəbərlər ancaq bir faiz təşkil edirdi .
(trg)="10"> Tugeta kavarej blong Rasia , Jaena mo India i kasem 1 % nomo .
(src)="11"> Bütün xəbərləri incələdik və yalnız bir xəbəri çıxardıqda dünya bu cür görünürdü .
(trg)="11"> Taem we mifala i putum tugeta ol storian long nius ia mo karemaot wan storian nomo hemi soem olsem wanem nao wol hemi luk luk
(src)="12.1"> Bu hansı xəbər idi ?
(src)="12.2"> Anna Nicole Smithin ölümü .
(trg)="12.1"> Wanem nao storian ia ?
(trg)="12.2"> Hemi nius blong ded blong Anna Nicole Smith .
(src)="13"> Bu xəbər Iraqdan başqa bütün ölkələri üstələdi. və IPCC tədqiqatından 10 dəfə çox işıqlandırıldı .
(trg)="13.1"> Storian ia i bin go long everi kantri long wol be i no kasem Iraq nomo .
(trg)="13.2"> Mo storian ia i risivim 10 taem bitem kavarej blong ripot blong IPCC .
(src)="14"> Ölkələrə davam edirəm ; bildiyimiz kimi Britney axır vaxtlar çox görünür .
(trg)="14"> mo storian hemi koraon bageken ; olsem yumi save finis – i bin gat planti nius i go raon abaot woman ia Britney .
(src)="15"> Niyə dünya haqqında daha çox eşitmirik ?
(trg)="15"> Be from wanem nao yumi no harem tumas nius long saed blong ol narafala kantri long wol ?
(src)="16"> Birincisi xəbər agentlikləri regional bürolarının sayını yarıya endiriblər .
(trg)="16"> Wan stamba tingting hemi from se ol netwok blong nius oli bin katem haf namba blong ol ofis blong olgeta ovasi .
(src)="17"> ABCnin Nairobi , New Delhi və Mumbaidəki bir nəfərlik bürolarından başqa Afrikada , Hindistanda ve Cənubi Amerikada xəbər büroları yoxdur -- 2 milyarddan çox insanın yaşadığı ərazidir həmin ərazilər .
(trg)="17"> I gat smol ofis blong nius blong ABC nomo i stap long Nairobi , New Delhi , mo Mumbai Be i nogat wan ofis blong nius long Afrika , India mo Saot Amerika - ol ples ia nao oli haos blong bitim tu billion man
(src)="18"> Əslində Britney haqda xəbər hazırlamaq daha ucuzdur .
(trg)="18"> Long tru laef , storian long saed blong woman ia Britney hemi jip nomo
(src)="19"> Xəbər başlıqlarında global mövzuların yer almaması bütün insanlığa zərər vura bilər .
(trg)="19.1"> mo taem i nogat tumas nius long saed blong ol narafala kantri hemi no gud .
(trg)="19.2"> Taem yumi luk luk ol ples we ol man oli go blong kasem nius
(src)="20"> Televiziya xəbərlərinin çoxu yerli xarakter daışıyır , yalnız 12 % -i dünyadan olur .
(trg)="20"> nius long TV blong netwok we i stap long wanwan kantri blong yumi -USA- hemi big wan moa be sori tumas ol storian ia i gat 12 % nomo i stap kavaremap intanasonal nius
(src)="21"> Bəs internet ?
(trg)="21"> Be olsem wanem long saed blong intanet ?
(src)="22"> Ən məhşur xəbər saytları da təxminən eynidir .
(trg)="22"> Ol popula websaet blong nius i nogat tumas nius long hem .
(src)="23"> Keçən il Pew and the Kolumbiya J-School Google News əsas səhifəsindəki 1400 yazını analiz etmişdi .
(trg)="23"> Long las yia , Pew mo Colombia J-School , olgeta oli bin luk luk long planti nuis storian , we i bitim 14,000 stori we i kamaot long fored blong google
(src)="24"> Hamısı 24 news-dakı xəbərlərlə eyni idi .
(trg)="24"> mo olgeta ia tu i stap storian long ol semak nuis nomo we i bin kamaot finis
(src)="25"> E-contentin araşdırmalarına görə də ABŞ-dakı global xəbərlər AP və Reuters xəbər agentliklərindən götürülür , sadəcə anlaşılmasın deyə məzmunu dəyişdirilir .
(trg)="25"> mo tu , stadi ia , i telemoat se ol nuis netwok blong US oli stap storian long saed blong ol narafala kantri mo ol storian ia oli semak long ol storian blong ol AP waea sevis mo reutas. mo olgeta ia i no tanem nius ia nating blong mekem sua se ol man oli save kasem evri samting long storian ia
(src)="26"> Bunların hamısına nəzər salsaq indiki universitet məzunu və ya daha savadsız amerikalıların dünya haqda 20 il əvvəlkinə nisbətən daha az bilməsinin səbəbini aydın görə bilərik .
(trg)="26"> sapos yu putum tugeta olgeta samting ia , bae hemi save telemoat from wanem nao ol man we oli bin finisim Univesiti mo ol man Amerika we oli no skul gud oli no save plante abot wol bitim ol fren blong olgeta 20 yia i pas finis
(src)="27"> Və əgər düşünürsünüz ki , biz maraqlanmırıq səhv edirsiniz .
(trg)="27"> mo sapos yu ting se hemi from se ol man Amerika i no gat tumas interes hemi no stret ting ting
(src)="28"> Son illərdə beynəlxalq xəbərləri yaxından izlədiyini söyləyən Amerikalılar 50 faizi aşıb .
(trg)="28"> i no long taem nating i pas , taem mifala i bin toktok long ol man Amerika we oli stap folem ol nius oltaem oli bin go antap long 50 %
(src)="29"> Əsl sual : bu forması dəyişmiş dünya baxışı bizim Amerikalılar üçün istədiyimizdir ? xüsusilə də qarşılıqlı əlaqədə olan dünyamızda ?
(trg)="29"> Stret kwestin hemi : hemia stret luk luk long wol we yumi wantem blong ol man Amerika long wol tedei we i nogat gudfala koneksen oltaem .
(src)="30"> Mən bilirəm ki , biz daha yaxşısını bacararıq
(trg)="30"> Mi save se yumi save mekem i moa gud .
(src)="31.1"> Niyə də yox axı ? .
(src)="31.2"> Təşəkkürlər .
(trg)="31.1"> Bae yumi save mekem o nogat ?
(trg)="31.2"> Tank yu tumas .