# ast/ted2020-724.xml.gz
# zh_tw/ted2020-724.xml.gz
(src)="1"> Güei quedría falaros del celebru humanu , que ye lo que investigamos na Universidá de California .
(trg)="1"> 今天 , 我想和大家一探 大腦的奧秘 , 我在加州大 學做相關研究 。
(src)="2"> Pensái n 'esti problema un segundu .
(trg)="2"> 試著思考一下這 個問題 。
(src)="3"> Equí hai un bultu de carne , de kilu y mediu , que pués sostener na palma de la mano .
(trg)="3"> 這裏有一堆肉 , 大概重三磅左右 , 可以用一掌來 握住 。
(src)="4"> Pero pué contemplar la inmensidá del espaciu interestelar .
(trg)="4"> 但它卻可以探 究浩瀚的星際空間 ;
(src)="5"> Pué contemplar el significáu d ' infinitú. entrugar preguntes sobre 'l significáu de la so propia esistencia , de la naturaleza de Dios .
(trg)="5"> 可以探究無限 的意義 ; 可以探究自身 存在的意義 ; 可以探究上帝 的本質 。
(src)="6"> Y esto ye verdaderamente la cosa más apasionante nel mundu .
(trg)="6"> 這是世界上最 不可思議之事 。
(src)="7.1"> Ye 'l mayor misteriu de los seres humanos .
(src)="7.2"> D 'ú vien tó esto ?
(trg)="7"> 這是人類面臨 的最大難題之一 。 這一切是怎麼 來的 ?
(src)="8"> Bono , el celebru , como sabe , ta fechu de neurones .
(trg)="8"> 正如你們所 知 , 腦組織是由神經元所組成的 。
(src)="9"> Equí tamos viendo neurones .
(trg)="9"> 這就是神經 元 。
(src)="10"> Hai 100 billones de neurones nel celebru d 'un home adultu .
(trg)="10"> 成人腦組織裏 含有一千億個神經元 。
(src)="11"> Y cada neurona fái ente 1000 y 10000 contautos con otres neurones del celebru .
(trg)="11"> 每個神經元與 其他神經元的 交接點約有一 千至一萬處 。
(src)="12"> Y basáu n 'esto , xente calculara qu 'el númberu de permutaciones y combinaciones de l 'actividá celebral supera 'l númberu de partícules elementales nel universu .
(trg)="12"> 基於此 , 人們 對之進行了計算 , 並得出各種大 腦活動的組合總量 超過了宇宙中 基本粒子的數量 。
(src)="13"> Asina que , ¿ cómo estudies el celebru ?
(trg)="13"> 所以 , 我們應 該如何研究大腦 ?
(src)="14"> Una posibilidá ye mirar a pacientes que tuvieran lesiones en diferentes partes del celebru , y estudiar cambios na so conducta .
(trg)="14"> 一種方法是觀 察那些有受過腦部 損傷的人 , 以 來研究他們行為的變遷 。
(src)="15"> D 'eso falé na última TED .
(trg)="15"> 這是我於上次 TED大會上所講的內容 。
(src)="16"> Güei voy falar d 'un otru abordaxe que ye poner electrodos en diferentes partes del celebru , y grabar l 'actividá real de céllules individuales nel celebru .
(trg)="16"> 今天我將講述 一種新的方法 。 這種方法是將 電極線置放於大腦的不同部位 , 以記錄單個神 經細胞的活動性 。
(src)="17"> Ye como espiar l 'actividá des célules nervioses .
(trg)="17"> 頗類似於竊聽 神經細胞在大腦內的活動 。
(src)="18"> Y un descubrimientu reciente fechu por investigaores n 'Italia , en Parma , por Giacomo Rizzolatti y los sos collacios , ye un grupu de neurones llamáu neurones espexu , que tan alantre nel celebru , nos llóbulos frontales .
(trg)="18"> 最近 , 義大利 帕爾馬的 研究人員們 , 亦就是裏左拉蒂與其同事們 在大腦前額葉 發現了一組神 經元 , 這組神經元被 他們稱作鏡像神經元 。
(src)="19"> Y xurde qu 'hai neurones que se llamen neurones d 'órdenes motores ordinarias na parte anterior del celebru , que se conocieran dende más de 50 años .
(trg)="19"> 此外 , 大腦裏 面還有一組神經元 , 稱作運動神經 元 , 也位於大腦的前半部分 , 這組神經元是 50 年前的發現 。
(src)="20"> Estes neurones dispáranse cuando una persona fái una acción específica .
(trg)="20"> 當我們要做某 種運動時 , 這組神經元就會發射資訊至相關器官 。
(src)="21"> Por exemplu , si yo faigo esto , y alcanzo y coyo una manzana , una orden motora na parte anterior del mio celebru se disparará .
(trg)="21"> 例如 , 假若我 這樣做 , 我向前屈伸 , 然後抓住一隻蘋果 , 一個運動神經 元則會 [ 向我的手 ] 發射一組資訊 。
(src)="22"> Si alcanzo y emburrio un oxetu , otra neurona se disparará , ordenándome emburriálu .
(trg)="22"> 假如我向前 屈伸 , 並回拉一件物品 , 另外一個神經元則會 發射另一組 資訊 以控制我的行動 。
(src)="23"> Estes llámanse neurones d 'ordenes motores , y conócense dende fái tiempu .
(trg)="23"> 很早以前 , 這些運動神經元就被發現了 。
(src)="24"> Pero lo que Rizzolatti atopó foi un grupu d 'estes neurones , como 'l 20 por cientu d 'elles , que también se disparará cuando veo a daquién facer la mesma acción .
(trg)="24"> 不過 , 裏佐 拉蒂他們發現 這組神經元 中包含著另外一組神經元 , 大約百分之 二十左右 。 這些神經元是會當我觀看他人 行動時 ,
(src)="25"> Asina , equí tá una neurona que se dispara cuando alcanzo y coyo daqué , pero que también se dispara cuando veo a Joe alcanzar y coyelo .
(trg)="25"> 所以 , 當我 向前抓住某物件時 , 有個神經元會發出相關資訊 , 可是若我觀 看喬做相同的動作時 , 另一個神經元也會發出相關資訊 。
(src)="26"> Y ye braeramente esmechante .
(trg)="26"> 這實在是令 人震驚 。
(src)="27"> Porque ye como si esta neurona adoptara el puntu de vista del otru .
(trg)="27"> 因為這表 明 , 神經元也會 採納別人的 觀點 。
(src)="28"> Ye casi como si tuviera n 'una simulación de realidá virtual de l 'aición de la otra persona .
(trg)="28"> 幾乎就是模 仿了他人的動作 , 有如虛擬現 實仿真 。
(src)="29"> Pero , cuál ye 'l significáu d 'estes neurones espexu ?
(trg)="29"> 那麼 , 這些 鏡像神經元有何存在意義呢 ?
(src)="30"> Por un lláu , tienen que tar involucraes en procesos como la imitación ya emulación .
(trg)="30"> 這裏我必須 引入模仿和仿真的概念 。
(src)="31"> Porque imitar un actu complexu requiér qu 'el mio celebru adopte 'l puntu de vista de la otra persona .
(trg)="31"> 假使我們要 模仿一種複雜的行為 , 那麼我們的 大腦則需要採納他人的行為觀點 。
(src)="32"> Asín , esto ye lo importante d 'imitar y emular .
(trg)="32"> 因此模仿和 仿真是非常重要的 。
(src)="33"> ¿ Y por qué ye importante ?
(trg)="33"> 好了 , 它們 為什麼重要呢 ?
(src)="34"> Bono , miremos a esta diapositiva .
(trg)="34"> 讓我們看看 下一張幻燈片 。
(src)="35.1"> ¿ Cómo faes pa imitar ?
(src)="35.2"> ¿ Por qué ye importante ?
(trg)="35"> 你怎樣進行 模仿 ? 模仿為什麼重要 ?
(src)="36"> Neurones espexu ya imitación , emulación .
(trg)="36"> 鏡像神經 元 , 模仿和仿真 。
(src)="37"> Miremos agora a la cultura , al fenómenu de la cultura humana .
(trg)="37"> 現在 , 讓我 們從人類文化方面入手 。
(src)="38"> Si vas p 'atrás nel tiempu , entre 75 y 100 mil años , miremos a la evolución humana , xurde qu 'algo perimportante pasó fái 75.000 años .
(trg)="38"> 讓我們回到 七萬五千年至十萬年前時 , 我們來觀測 下人類進化的過程 , 結果發現 于七萬五千 年前左右 , 一件重大事件影響了人類的發展 。
(src)="39"> Ye un xurdimientu súbitu y una diseminación rápida d 'una serie d 'habilidaes úniques pa 'l ser humanu como usar les ferramientes , el usu 'l fueu , d 'abellugos , y , per supuestu , llenguaxe , y l 'habilidá de lleer la mente d 'otru y d 'interpretar la so conducta .
(trg)="39"> 那就是 , 各 種獨特的 “ 人類 ” 技巧 突然出現以 及迅速傳播 。 這些技巧包括 工具的使 用 、 火的使用 、 房屋的出現和語言交流 , 以及讀取他 人心思的能力和 理解他人的 行為 。
(src)="40"> Y too eso pasó relativamente rápido .
(trg)="40"> 這一切都相 對地較快發生 。
(src)="41"> Incluso aunque 'l celebru humanu había alcanzáu el so tamañu facía tres o cuatrocientos mil años entá , fái cien mil años too esto pasó perrápido .
(trg)="41"> 原始人類的 大腦形狀大約于四至五十萬年前 就已經發育 至今人的形狀 , 不過這些事 件則是十萬年前才快速地發生 。
(src)="42"> Y pueo dicir que lo que paso foi el xurdimientu súbitu d 'un sofisticáu sistema de neurones espexu , que te permitía emular ya imitar les aiciones d 'otres persones .
(trg)="42"> 我認為這些 事件的產生是 源于先進的 鏡像神經元系統的突然浮現 , 這些神經元 將允許你模仿他人的行為
(src)="43"> Asina que cuando hubiera un descubrimientu accidental súbitu por un miembru 'l grupu , por exemplu , l 'usu 'l fueu , o d 'un tipu particular de ferramienta , en vez de morrer , esto se extendería rápido , horizontalmente per la población , o verticalmente , tres les xeneraciones .
(trg)="43"> 所以當氏族 的某一成員偶然 發現 , 火的 使用 , 而非凋零消 亡 , 這種方法將會橫向傳播於氏族中 , 或者代代縱 向傳播 。
(src)="44"> Asina , esto fizo que la evolución fora lamarckiana , non darwiniana .
(trg)="44"> 所以 , 這是 一種拉馬克式進化 , 而非達爾文 式 。
(src)="45"> L 'evolución darwiniana ye llenta , echa cientos de miles d 'años .
(trg)="45"> 達爾文式進 化是異乎緩慢的 , 它大概需要幾千年的時間來產生效用 。
(src)="46"> Un osu polar , pa desarrollar pelaxe , echará cientos de xeneraciones , quizá cien mil años .
(trg)="46"> 若要使一隻 北極熊進化出一件外衣 , 則需要他們 經過數千代的傳承 , 或許需要十萬年方能得出外衣 。
(src)="47.1"> Un ser humanu , un guah.e , pué simplemente ver al so pá matar a otru osu polar , despeyeyalu y ponése la piel nel so cuerpu y aprendelo n 'un pasu .
(src)="47.2"> Lo que al osu polar llevó-y cien mil años aprender , pué ser aprendío en cinco , igual diez minutos .
(trg)="47"> 一個人類小 孩 , 則僅需觀看他的父母 如何屠殺另 一隻北極熊 , 將其剝皮拆 骨 , 用來製造外衣 。 小孩因此可 以快速掌握這一技能 。 北極熊需要 十萬年才得以進化出外衣 , 人類小孩僅 僅要五分鐘或者十分鐘就學會了 。
(src)="48"> Y una vez que foi aprendío , s 'extiende en proporción xeometrica por toa la población .
(trg)="48"> 當他們學會 之後 , 這項技能將以 燎原之勢散 播於他們的氏族當中 。
(src)="49.1"> Esta ye la base .
(src)="49.2"> Imitar habilidaes complexes ye lo que llamamos cultura y ye la base de la civilización .
(trg)="49"> 這就是本 源 。 文化就是模仿 複雜的行為 活動 , 而文明則產於此 。
(src)="50"> Pero hay otru tipu de neurones espexu , que se dedica a daqué diferente .
(trg)="50"> 現在我將講 到另外一種鏡像神經元 , 擔負另外的 功能 。
(src)="51"> Y ye qu 'hai neurones espexu , igual qu 'hai neurones espexu pa les acciones , les hay pa 'l tautu .
(trg)="51"> 有些鏡像神 經元 只管活動 ,
(src)="52"> N 'otres pallabres , si daquién me toca , la mio mano , una neurona n 'el córtex sensorial na rexón sensorial del cerebru dispara .
(trg)="52"> 換句話來 說 , 假如某人觸碰了我 , 我的手 , 位 於軀體感覺皮層的神經元 將會發出一 組資訊 。
(src)="53"> Pero la mesma neurona , n 'algunos casos disparará cuando veo a otra persona ser tocada .
(trg)="53"> 但同一個神 經元 , 在某些情況下 , 當我觀看他 人被觸碰時 , 也會發出資訊 。
(src)="54"> Asina , tá empatizando a la otra persona siendo tocada .
(trg)="54"> 注意 , 我是 說他人被觸碰 。
(src)="55.1"> Y asína , munches d 'elles s 'activarán cuando me toquen en diferentes sitios .
(src)="55.2"> Diferentes neurones pa diferentes sitios .
(trg)="55"> 大多數的神 經元都會於我被觸碰時 發出資訊 。 不同的神經元負責不同的身體區域 。
(src)="56"> Pero un subgrupu d 'elles s 'activará incluso cuando veo a daquién ser tocáu n 'esi sitiu .
(trg)="56"> 偏偏有小部 分的神經元在我觀看他人被觸碰時 也會發出相 同的資訊 。
(src)="57"> Otra vez tenemos neurones dedicaes a l 'empatía .
(trg)="57"> 因此 , 這裏 又有一群神經元 參與進了你 與他人之間的共鳴 。
(src)="58"> Y la pregunta xurde : si yo simplemente veo a otra persona ser tocada , ¿ por qué nun me confundo y lliteramlente siento esa sensación simplemente viendo a esa persona siendo tocada ?
(trg)="58"> 不過問題 是 : 假如我只觀看他人被觸碰 , 那麼為什麼 我不會 有那種被觸 碰的感覺呢 ?
(src)="59"> Quiero dicir , empatizo con esa persona pero nun siento el toque .
(trg)="59"> 我與那人產 生共鳴 , 但我並未產生觸碰感 。
(src)="60"> Bueno , eso ye porque tienes receptores na to piel , receptores del tautu y del dolor , que conectan col celebru y y-dicen " Tranquilu , nun te tan tocando .
(trg)="60"> 那是因為我 們皮膚上有感受器 , 一種痛感受 器 , 它會向大腦 回饋道 : “ 切莫擔心 , 你還未被觸碰呢 。
(src)="61"> Asina qu 'empatiza , por toos los medios , con la otra persona , pero nun sientas el toque porque si non confundiráste . "
(trg)="61"> 注意 , 是另 外一個人被觸碰呢 , 而不是我們 自己呀 。 要不我們自 己則會搞混呢 。 ”
(src)="62"> Vale , entós hay una señal de retroalimentación que veta la señal de la neurona espexu pa que nun pueas sentir conscientemente esi toque .
(trg)="62"> 所以 , 這裏 會有一種回饋信號 以阻止鏡像 神經元所發出的信號 , 從而使你避 免感覺到那股錯誤的觸碰感 。
(src)="63"> Pero si quites el brazu , simplemente lu anestesies , ye decir , pónesme una inyeición , anestesies el plexu braquial , así qu 'el brazu ta insensible , y nun capta sensaciones , si agora te veo siendo tocáu , siéntolo literalmente na mio mano .
(trg)="63"> 然而 , 當你 移除你的手臂時 , 或者向你的 手臂注射麻醉劑 , 從而麻醉臂 叢神經 使你無法感 覺到你的手臂的時候 , 假如你現在 觀看他人手掌被觸碰 , 你的手掌也 會有被觸碰的感覺 。
(src)="64"> N 'otres pallabres , acabes de tirar el muru entre ti y otros seres humanos .
(trg)="64"> 換句話說 , 你將你與他人之間的 隔膜溶解 了 。
(src)="65"> Asina que les llamo neurones Gandhi , o neurones empátiques .
(trg)="65"> 因此 , 我稱 他們為甘地神經元 , 或者是共鳴神經元 。
(src)="66"> ( Rises ) Y esto nun ye n 'un sentíu metafóricu y abstractu ,
(trg)="66"> ( 笑聲 ) 這並不是種 抽象的道理 ,
(src)="67"> too lo que te separa d 'el de l 'otra persona , ye la to piel .
(trg)="67"> 將你與他人 隔開的 就是你的皮 膚 。
(src)="68"> Quita la piel , y esperimentarás el toque a la otra persona na to mente .
(trg)="68"> 移除你的皮 膚 , 你將會與他人感同身受 。
(src)="69"> Acabes de tirar el muru entre ti y otros seres humanos .
(trg)="69"> 你將你與他 人之間的隔膜溶解了 。
(src)="70"> Y esto ye , por supuestu , la base de muncha de la filosofía oriental , y de que nun hay un yo independiente , aislláu d 'otros seres humanos , inspeccionando 'l mundiu , inspeccionando a otres persones .
(trg)="70"> 這些當然就 是大部分東方哲學的基礎 。 那就是沒有 真實獨立的自我 將你與他人 隔開 , 從而以審視這個世界 , 審視他人 。
(src)="71"> Tú tas conectáu , non solamente por el Facebook ya Internet , tas lliteralmente conectáu por les tos neurones .
(trg)="71"> 事實上 , 我 們與他人交結並不只是通過Facebook或是網路 , 而是各式各 樣的神經元 。
(src)="72"> Y hái cadenes enteres de neurones en esti cuartu , falando con otres .
(trg)="72"> 在這間大廳 裏 , 有一群的神經元正互相交談著呢 。
(src)="73"> Y nun hái distinción entre la to conciencia y la d 'otra persona .
(trg)="73"> 你與他人的 意識 並沒有任何 真正的差異 。
(src)="74"> Y esto nun ye ningún cuentu filosóficu .
(trg)="74"> 這並不是晦 澀難懂的哲學 。
(src)="75"> Xurde del nuestru conocimientu de la neurociencia .
(trg)="75"> 這是由基礎 神經學所引申出來的 。
(src)="76.1"> Y si tienes un paciente con miembru fantasma .
(src)="76.2"> Si-y quitaron el brazu y tienes un " fantasma " , y ves a daquién ser tocáu , percíbeslo nel to " fantasma " .
(trg)="76"> 當你接診一 位有幻肢的病人時 , 幻肢即是 截肢或殘廢 的患者仍感到自己有該肢體的存在 , 當他觀察他人 被觸碰時 , 他也會有此感 。
(src)="77"> Y lo impresionante ye , que si tienes dolor nel to miembru fantasma ya aprietes la mano 'l otru , masaxes la so manu , quítate 'l dolor nel to miembru fantasma , casi como si la neurona tuviera calmando 'l dolor simplemente viendo a daquién más ser masaxeáu .
(trg)="77"> 令人震驚的 是 , 當你患有幻 肢痛時 , 你對他人的手掌 進行按摩 時 , 你的疼痛感 便會減輕 。 這是因為你 的神經元 正獲取他人 被按摩時 所獲得的舒 適感 。
(src)="78"> Y equí ta la mio última diapositiva .
(trg)="78"> 這是我最後 一張幻燈片 。
(src)="79"> Durante munchu tiempu la xente ha visto la ciencia y les humanidaes como coses diferentes .
(trg)="79"> 長期以來 , 人們都將科學與 人文學科分 開 ,
(src)="80"> C.P. Snow faló de dos cultures : ciencia n 'un lau , humanidaes nel otru ; nunca se deberán alcontrar .
(trg)="80"> C.P.斯 諾指出兩種文化 : 一種是科 學 , 一種是人文 ; 將永不相 見 。
(src)="81"> Y toi diciendo qu 'el sistema de neurones espexu tá baxo l 'interfaz , dexándote repensar coses como la conciencia , la representación del yo , lo que te separa d 'otros seres humanos , lo que te dexa empatizar con otros seres humanos , incluso coses como 'l xurdimientu de la cultura y la civilización , úniques pa los seres humanos .
(trg)="81"> 而我則認為 鏡像神經元系統將再次引起 一場思潮 , 將使你重新思考什麼是意識 , 什麼代表自 我 , 什麼將你于 他人區分開 , 什麼使你與 他人產生共鳴 , 什麼使文化 與文明產生 , 什麼才是人 類所獨有的事物 。 謝謝 。
(src)="82.1"> Gracies .
(src)="82.2"> ( Aplausos )
(trg)="82"> ( 鼓掌 )
# ast/ted2020-755.xml.gz
# zh_tw/ted2020-755.xml.gz
(src)="1"> Imaxina que tas en una cai cualquiera de Estados Unidos y un xaponés acércasete y dizte : " Perdone , ¿ cómo se llama esta manzana ? "
(trg)="1"> 想像你站在美國的一條街道上 , 有一個日本人走過來跟你說 : 「 對不起 , 請問這一個街區叫什麼名字呢 ? 」
(src)="2.1"> Y tu respondes : " Lo siento .
(src)="2.2"> Esta ye la cai Oak y esa ye la cai Elm .
(trg)="2"> 你會回答 : 「 什麼 ? 這個嘛 , 這條是橡樹街 , 那條是榆樹街 。
(src)="3"> Esti ye el númberu 26 y esi el 27 " .
(trg)="3"> 這是二十六街 , 那是二十七街 。 」
(src)="4.1"> Y él diz : " Vale .
(src)="4.2"> ¿ Pero cómo se llama esa manzana ? "
(trg)="4"> 他說 : 「 噢 , 是的 。 那麼這個街區叫什麼名字呢 ? 」
(src)="5"> Y tu respondes : " Les manzanes nun tienen nome .
(trg)="5"> 你回答說 : 「 街區是沒有名字的 。
(src)="6"> Les cais tienen nome , pero les manzanes son los espacios sin nome que tan entre les cais " .
(trg)="6"> 街道有名字 , 而街區只是被街道包圍 , 沒有名字的空間 。 」
(src)="7"> Él marcha , un poco confusu y desilusionau .
(trg)="7"> 他帶著困惑與失望的走了 。
(src)="8"> Ahora imaxina que tas en una cai cualquiera del Xapón , acércaste a una persona y preguntes : " Perdone , ¿ cómo se llama esta cai ? "
(trg)="8"> 現在 , 想像你站在日本的任何一條街道上 , 你轉向身旁的人問到 : 「 對不起 , 請問這條街道叫什麼名字呢 ? 」
(src)="9"> Y respóndente : " Oh , aquella ye la manzana 17 y esta la 16 " .
(trg)="9"> 他們會回答說 : 「 喔 , 那一個是十七街區 , 而這是十六街區 。 」
(src)="10"> Y dices : " Vale , ¿ pero cómo se llama esta cai ? "
(trg)="10"> 你說 : 「 好 , 但這條街是什麼名字呢 ? 」
(src)="11"> Y te responden : " Les cais nun tienen nome .
(trg)="11"> 他們說 : 「 街道是沒有名字的 。
(src)="12"> Les manzanes sí .
(trg)="12"> 街區才有名字 。
(src)="13.1"> Mira Google Maps .
(src)="13.2"> Esta ye la manzana 14 , 15 , 16 , 17 , 18 , 19 .
(trg)="13"> 你可以看看這個谷歌地圖 。 這是 14 街區 , 15 街區 , 16 街區 , 17 街區 , 18 街區 , 19 街區 。
(src)="14.1"> Toes estes manzanes tienen nome .
(src)="14.2"> Les cais son los espacios sin nome que tan entre les manzanes " .
(trg)="14"> 所有的街區都有名字的 。 街道只有街區與街區中間沒有名字的地方 。 」
(src)="15"> Y tú dices : " Vale , ¿ pero cómo sabes la tu direición ?
(trg)="15"> 那麼你會問 : 「 好 , 那麼你怎麼知道你的住址呢 ? 」
(src)="16"> Él responde : " Ye muy fácil , esti ye 'l Distritu Ocho .
(trg)="16"> 他回答說 : 「 很簡單 , 這是第八行政區 ,
(src)="17"> Esta ye la manzana 17 , casa númberu Un " .
(trg)="17"> 第 17 街區 , 一號屋 。 」
(src)="18.1"> Tú dices : " Ok .
(src)="18.2"> Pero mientres caminaba pol barriu , dime cuenta les cases nun tan numberaes per orde " .
(trg)="18"> 你說 : 「 但當我在這周遭四處走動時 , 我發現房屋的號碼是不規則的 。 」