# am/ted2020-1248.xml.gz
# nl/ted2020-1248.xml.gz
(src)="1"> ወደ ሌላ ዓለም ልወስዳቹ እፈልጋለው ።
(trg)="1"> Ik wil jullie meenemen naar een andere wereld .
(src)="2"> ማካፈል መፈለገው ነገርም አለ ። እሱም የ 45 ዓመት የ ፍቅር ታሪክነው ። ከድህነት ጋር ያለ ፍቅር በ ቀን ከ 1 ዶላር በታች መኖር ።
(trg)="2"> Ik wil het hebben over een 45-jarig liefdesverhaal met de armen die leven van minder dan een dollar per dag .
(src)="3"> የተማርኩት ከዲታ ጋር ነው የህንድ ሀገር ሃብታም ትመሀርት ቤት ነገር ገን ያ ሊገለኝ ነበር ።
(trg)="3.1"> Ik ging naar een zeer elitaire , snobistische , dure school in India .
(trg)="3.2"> Dat heeft me bijna verknoeid .
(src)="4"> ሁሉ ነገር ተዘጋጅቶልኝ ነበር ። ዲፕሎማት ፣ መምህር ፣ ሐኪም ለመሆን ። ሁሉ ነገር ተስተካክሎልኝ ነበር ።
(trg)="4"> Ik was helemaal klaar om diplomaat , leraar of arts te worden - ik kon kiezen .
(src)="5"> ከሱም ጭምር ፤ አይመስልም አንጂ የ ህንድ ሃገር ናሽናል ቻምፒዮን ነበርኩኝ ለ 3 ዓመት ።
(trg)="5"> Je ziet het niet aan me , maar ik was drie jaar lang nationaal squashkampioen van India .
(src)="6"> ( ሣቅታ ) ዓለም ባጠቃላይ ተሰታኝ ነብር ።
(trg)="6"> ( Gelach ) De hele wereld lag aan mijn voeten .
(src)="7"> ሁሉ ነገር በእጄ ውስጥ ነበር ።
(trg)="7"> Alles lag aan mijn voeten .
(src)="8"> ምንምን ቢሆን ልበላሽ ኣልችልም ።
(trg)="8"> Ik kon niets verkeerd doen .
(src)="9"> ነገር ግን የሆነ ጉጉት ያዘኝ አስቲ ሄጄ ገጠር መስራት ልሞክር አዛ መኖር ምን አንደሚመስል እስቲ ሊየው ።
(trg)="9"> Toen wilde ik uit nieuwsgierigheid wat gaan wonen en werken in een dorp .
(src)="10"> ስለዚህ በ 1965 ( አ / አ ) ህንድ ውስጥ የነበረው ሃይለኛው የቢሀርን ቸነፈር ለማይት ሄድኩኝ ። ረሀብና ሞትን አየው ። ለመጀመሪያ ግዜ ሰው በረሀብ ሲሞት አየው ።
(trg)="10.1"> In 1965 ging ik naar Bihar waar in India de ergste hongersnood woedde en ik zag voor de eerste keer honger en dood .
(trg)="10.2"> Mensen die stierven van de honger
(src)="11"> ሂወቴን ቀየረው ።
(trg)="11"> veranderden mijn leven .
(src)="12"> ቤት ተመልሼ አናቴን ገጠር ኖሬ መስራት ፈልጋለው ኣልኳት ።
(trg)="12"> Ik kwam terug thuis en zei tegen mijn moeder : ' Ik zou in een dorp willen wonen en werken . '
(src)="13"> አናቴ ኮማ ውስጥ ገባች ።
(trg)="13"> Moeder kreeg bijna een beroerte .
(src)="14"> ( ሣቅታ ) ምን ማለት ነው ይሄ ?
(trg)="14"> ( Gelach ) ' Wat ?
(src)="15"> ዓለም ሁሉ በእጅህ ነው ያለው ፣ የፈለከውን ስራ መስራት ትችላለህ ፣ ያ ሁሉ አያለህ ገጠር ልስራ ትላለህ አንዴ ?
(trg)="15"> De hele wereld ligt aan je voeten , de beste banen liggen voor je klaar en je wilt gaan werken in een dorp ?
(src)="16"> ትንሽ አሞሃል አንዴ ?
(trg)="16"> Is er iets mis met je ? '
(src)="17"> አንዲ ብዬ መለስኩላት ፥ " ኣይ ፦ ምርጥ ትመህርት አለኝ
(trg)="17"> Ik zei : ' Nee , ik heb de beste opleiding gekregen .
(src)="18"> አሳሰበኝና
(trg)="18"> Het zette me aan het denken .
(src)="19"> የደረሰኝን እድል መመለስ ፈልጋለው በራሴ መንገድ ። "
(trg)="19"> Ik wilde iets teruggeven op mijn eigen manier . '
(src)="20"> " ገጠር ምን ልታረግ ነው ?
(trg)="20"> ' Wat wil je doen in een dorp ?
(src)="21"> ስራ የለ ፣ ገንዘብ የለ ... ማረጋገጫ የለ ፣ ፍንኦት የለ ። "
(trg)="21"> Geen baan , geen geld , geen veiligheid , geen vooruitzichten . '
(src)="22"> አኔም አንዲህ አልኳት ፥ " መኖር ፈልጋለው ለ 5 ዓመት መቆፈር ፈልጋለው ። "
(trg)="22"> Ik zei : ' Ik wil vijf jaar lang waterputten gaan graven . '
(src)="23"> " ለ 5 ዓመት መቆፈር ፈልጋለው ? "
(trg)="23"> ' Vijf jaar lang waterputten graven ?
(src)="24"> አለች : : " ህንድ ውስጥ ካሉት ውድ ትምሀርት ቤትና ኮሌጅ ተመረሀ ለ 5 ዓመት መቆፈር ፈልጋለው ትላለህ ? "
(trg)="24"> Je ging naar de duurste school en universiteit in India en je wil vijf jaar putten graven ? '
(src)="25"> ለ ብዙ ጊዜ ኣላናገረቺኝም : : ምክንያቱም ቤተሰቤን ቅር ያሰኘው ነው የመሰላት : :
(trg)="25"> Ze sprak lange tijd niet meer met me omdat ze dacht dat ik mijn familie in de steek had gelaten .
(src)="26"> ነገር ገን ልዩ እውቀትና ሞያ ተማርኩኝ እጅግ በጣም ደሃ የሆኑ ሰዎች የሚያውቁት እድባዊ ትምህርት መቼም የማይሆን መቼም ያልተ ከበረ ፣ ስም ያለተሰጠው ውይም በትልቁ ያልታየ ።
(trg)="26.1"> Maar toen kreeg ik oog voor de bijzondere kennis en vaardigheden van die zeer arme mensen .
(trg)="26.2"> Je hoort daar nooit over .
(trg)="26.3"> Die kennis is nooit onderkend , gerespecteerd of op grote schaal toegepast .
(src)="27"> ያኔ ነው ቤርፉት ( Barefoot ) ኮሌጅን ልጀምር ያልኩት የድሃ ብቻ ኮሌጅ ።
(trg)="27"> Ik kwam op het idee om een Barefoot College ( Blotevoetenuniversiteit ) te starten - een universiteit alleen voor de armen .
(src)="28"> የ ድሃ ሐሳብ የሚከበርበት ኮሌጅ እንዲሆን ።
(trg)="28"> Wat belangrijk was voor de armen zou zich weerspiegelen in de lessen .
(src)="29"> ለመጀመሪያ ግዜ የ ገጠር መንደር ውስጥ ሄድኩ ።
(trg)="29"> Ik ging voor de eerste keer naar dit dorp .
(src)="30"> አዛውንቶች ወደኔ መተው ፤ " ከ ፖሊስ እያመለጥክ ነው ? "
(trg)="30"> De ouderen kwamen naar me toe en vroegen : ' Ben je op de vlucht voor de politie ? '
(src)="31"> አሉኝ ። " አይደለም " አልኩኝ
(trg)="31"> Ik zei : ' Nee . '
(src)="32"> ( ሣቅታ ) " ፈተና ወደክ ? " ብለው ጠየቁኝ
(trg)="32"> ( Gelach ) ' Niet geslaagd in je examen ? '
(src)="33"> " አይደለም " አልኩኝ
(trg)="33"> Ik zei : ' Nee . '
(src)="34"> " የመንግስት ስራ አጣህ ? " አሁንም ፥ አይደለም ፣ አልኩኝ
(trg)="34"> ' Geen regeringsbaan gekregen ? '
(src)="35"> " እዚህ ምንታረጋለህ ታድያ
(trg)="35.1"> Ik zei : ' Nee . '
(trg)="35.2"> ' Wat doe jij hier dan ?
(src)="36"> ለምን መጣህ ?
(trg)="36"> Waarom ben je hier ?
(src)="37"> የህንድ ሃገር ትምህርት ወደ ፓሪስ ፣ ኒው ዴሊህና ዙሪክ ነው ሊወስድህ የሚገባው እዚህ ባላገር ውስጥ ምን ትሰራለህ ?
(trg)="37.1"> Het onderwijssysteem in India geeft je de mogelijkheid om naar Parijs , New Delhi of Zürich te gaan .
(trg)="37.2"> Wat doe je in dit dorp ?
(src)="38"> የደበከን ነገር ኣለ አንዴ ? "
(trg)="38"> Is er iets mis met je dat je ons niet wil vertellen ? '
(src)="39"> " ኣይ ፤ ኮሌጅ መክፈት ነው ምፈልገው ለ ድሃ ብቻ የሚሆን ኮሌጅ ።
(trg)="39"> Ik zei : ' Nee , ik wil echt een universiteit alleen voor de armen starten .
(src)="40"> የድሃ ሐሳብ የሚከበርበትና የሚገለጽበት ። "
(trg)="40"> Wat de arme belangrijk vind , moet tot uiting komen in het curriculum . '
(src)="41"> አዛውንቶቹም ይሄን ሰምተው ትልቅ መክር ሰጡኝ
(trg)="41"> De ouderen gaven mij een aantal zeer goede en diepgaande adviezen .
(src)="42"> አንዲህ ኣሉኝ ፥ " እባክህን ... ዲግሪና ዲፕሎማ ያለውን ሰው እንዳታመጣብን እዚህ ኮሌጅ ውስጥ ። "
(trg)="42"> Ze zeiden : ' Alsjeblieft , breng niemand met een graad en kwalificatie in je college . '
(src)="43"> ስለዚህ ይሄ ኮሌጅ ብቻ ነው ህንድ ውስጥ ዶክቶሬት ወይም ማስትሬት ካላቹ ማይቀበላቹ ።
(trg)="43"> Het is de enige hogeschool in India waar je met een Ph.D. of een masteropleiding gediskwalificeerd wordt .
(src)="44"> ያልተሳካላቹ ፣ ያልተሟላላቹ ፣ ወይም ከትምህርት ቤት ያቇረጣቹ መሆን አለባቹህ ኮሌጅ ውስጥ ለመግባት ።
(trg)="44"> Je moet een buitenbeentje zijn om naar onze school te komen .
(src)="45"> የእጅ ስራ ማወቅ እለባቹ ።
(trg)="45"> Je moet werken met je handen .
(src)="46"> የስራ ክብር እንዲኖራች ያስፈለጋል ።
(trg)="46"> Je moet de waardigheid van arbeid inzien .
(src)="47"> ለማኅበረሰቡ ጥበብ እንዳላቹ ማሳየት አለባቹ አናም ለዚህ ማኅበረሰብ አገልግሎት ማሳየት ይገባቿል ።
(trg)="47"> Je moet laten zien dat je een vaardigheid hebt die je kan aanbieden aan de gemeenschap en die een dienst aan de gemeenschap biedt .
(src)="48"> ስለዚህ ቤርፉት ኮሌጅን ከፈትን ሞያን ኣዲስ ስም ሰጠነው ።
(trg)="48"> We begonnen met het Barefoot College , en herdefinieerden professionaliteit .
(src)="49"> ማነው ባለሞያ ?
(trg)="49"> Wie is een professional ?
(src)="50"> ባለሞያ ሰው ማለት ችሎታ ያለውና በራሱ የሚተማን ነው ።
(trg)="50"> Een professional is iemand met een combinatie van competentie , vertrouwen en geloof .
(src)="51"> ውሃ ኣስገኚ ( water diviner ) ባለሞያ ነው ።
(trg)="51"> Een waterzoeker is een professional .
(src)="52"> ባህላዊ አዋላጅ ፤ ባለሞያ ናት ።
(trg)="52"> Een traditionele vroedvrouw is een professional .
(src)="53"> ባህላዊ ወጌሻ ባለሞያ ነው ።
(trg)="53"> Een traditionele pottenbakker is een professional .
(src)="54"> እነዚህ ዓለም ውስጥ ባጠቃላይ ባለሞያ ናቸው ።
(trg)="54"> Dit zijn professionals over de hele wereld .
(src)="55"> የትም ገጠር ውስጥ ልታገኟቸው ትችላላቹ ።
(trg)="55"> Je vindt ze in elk ontoegankelijk dorp in de wereld .
(src)="56"> ስለዚህ አነዚህ ሰዎች ወደ መደበኛ ሂወት መምጣት ይገባቿል ብለን አሰብን ያላቸው እውቀትና ሞያ አቀፋዊ ነው ።
(trg)="56"> Wij dachten dat deze mensen op de voorgrond moeten treden en laten zien dat de kennis en vaardigheden die zij hebben universeel zijn .
(src)="57"> መጠቀም አለበት ፣ ተግባር ላይ መዋል አለበት ። ዓለም ሁሉ ማወቅ አለበት እነዚህ እውቀቶችና ሞያዎች አግባብ እንዳላቸው ዛሬ ።
(trg)="57"> Deze kennis moet worden gebruikt , toegepast en getoond aan de buitenwereld - deze kennis en vaardigheden zijn zelfs vandaag nog relevant .
(src)="58"> ስለዚህ ኮሌጁ የ ማሕትማ ጋንዲን አኗኗርና አሰራርን የሚከተል ነው ።
(trg)="58"> Het college werkt volgens de levensstijl en werkstijl van Mahatma Gandhi .
(src)="59"> መሬት ላይ ትበላለህ ፣ መሬት ላይ ትተኛለህ ፣ መሬት ላይ ትሰራለህ ።
(trg)="59"> Je eet , slaapt en werkt op de vloer .
(src)="60"> ውል ( contract ) ኣይጻፍም ።
(trg)="60"> Er zijn geen schriftelijke contracten .
(src)="61"> ለ 20 ዓመት መቅረት ትችላልለህ ውይም ነገ መሄድ ትችላልለህ ።
(trg)="61"> Je kan 20 jaar bij me blijven of morgen vertrekken .
(src)="62"> ደሞም ፣ ማንም ከ 100 ዶላር በላይ አያገኝም በውር ።
(trg)="62"> Niemand kan meer dan $ 100 per maand verdienen .
(src)="63"> ለገንዘብ ከመጣህ ቤርፉት ኮሌጅ ላንተ አይደለም ።
(trg)="63"> Als je gaat voor het geld , moet je niet naar het Barefoot College komen .
(src)="64"> ለስራና ለፍልምያ ነው ምትመጠው ያኔ ቤርፉት ኮሌጅ ላንት ነው ።
(trg)="64"> Maar als je gaat voor het werk en de uitdaging , kom je naar het Barefoot College .
(src)="65"> ታድያ የፈለጋቹትን ሐሳብ ማቅረብ ትችላላቹ እዚህ ።
(trg)="65"> Dat is waar we willen dat je je ideeën creëert en uitprobeert .
(src)="66"> ማንኛውም ሐሳብ ሲኖራቹ መታቹ ሞክሩት ።
(trg)="66"> Wat voor idee je ook hebt , kom en probeer het .
(src)="67"> ባይሳካ ምንም ኣይደለም ።
(trg)="67"> Het maakt niet uit of je faalt .
(src)="68"> ወድቃቹ ፣ ቆስላቹ ፣ ድጋሚ መሞከር ነው ።
(trg)="68"> Gehavend , gekneusd , begin je opnieuw .
(src)="69"> አስተማሪ ተማሪ የሆነበትና ተማሪ አስተማሪ የሆነበት ኮሌጅ ይሄ ብቻ ነው ።
(trg)="69"> Het is het enige college waar de leraar de leerling is en de leerling de leraar .
(src)="70"> ደሞም ፣ ይሄ ኮሌጅ ብቻ ነው ሰርቲፊኬት የማይሰጥበት ።
(trg)="70"> Het is het enige college waar we geen certificaat geven .
(src)="71"> ባገለገልከው መሐበር ውስጥ ነው ምስጋና የሚደርስህ ።
(trg)="71"> Je bent gecertificeerd door de gemeente die je dient .
(src)="72"> መሃንዲስ መሆንህን የሚያሳውቅ ግድግዳ ላይ ወረቀት መስቀል አያስፈለግህም ።
(trg)="72"> Er hoeft geen papier aan de muur te hangen om te laten zien dat je een ingenieur bent .
(src)="73"> አንደዛ ስላቸው " እንደሱ ከሆነ አስቲ ኣሳየን እንደሚቻል ?
(trg)="73.1"> Toen ik dat zei , zeiden ze : ' Laat ons zien dat dat kan .
(trg)="73.2"> Wat ga je doen ?
(src)="74"> በለው ጠየቁኝ ። ወሬ ብቻ ምን ያረጋል ተግባር ካልታየ ? "
(trg)="74"> Dit is allemaal prietpraat als je het niet kunt laten zien in de praktijk . '
(src)="75"> አሉኝ ። ስለዚህ የመጀመሪያውን ቤርፉት ኮሌጅን ገነባን ። በ 1986 ( አ / አ )
(trg)="75"> We bouwden het eerste Barefoot College in 1986 .
(src)="76"> ሁለት ባዶ እግራቸው የሆኑ የህንፃ ነዳፊዎች ናቸው የገነቡት ማንበብና መጻፍ የማይችሉ በ ሜትር ካሬ 0.13 ሳንቲም ብቻ ( ዶላር )
(trg)="76.1"> Het werd gebouwd door 12 Barefootarchitecten die niet konden lezen en schrijven .
(trg)="76.2"> Het werd gebouwd voor $ 1,50 per vierkante meter .
(src)="77"> 150 ሰዎች እዛ ይኖሩ ነበር ፤ ይሰሩ ነበር ።
(trg)="77"> 150 mensen woonden daar , werkten daar .
(src)="78"> በ 2002 ( አ / አ ) የ ህንፃ ነዳፊ ኣጋ ካን ( Aga Khan ) ሽልማትን ተሸለሙ ።
(trg)="78"> Zij kregen in 2002 de Aga Khan Prijs voor Architectuur .
(src)="79"> ነገር ግን ሌላ የእውነተኛ የህንፃ ነዳፊ ነው የሰራው ብለው ጠረጠሩ ።
(trg)="79"> Maar toen vermoedden ze dat er een architect achter zat .
(src)="80"> " አዎ ፕላኑን ሰርተዋል " ፤ አልኳቸው " ግን ፤ የቤርፉት ህንፃ ነዳፊዎች ናቸው ኮሌጁን የገነቡት ። "
(trg)="80"> Ik zei : ' Ja , die heeft de blauwdrukken gemaakt , maar de Barefootarchitecten hebben het college gebouwd . '
(src)="81"> የ 50 000 ዶላር ሽልማቱን አስመለሱን ፣ ለመጀመሪያ ግዜ በአጋካን ታሪክ ስላላመኑን ይሄ ታድያ በ ቲሎኒያ የህንፃ ነዳፊዎች ጎጂ ትችት የደረሰባቸው መስሎን ነበር ።
(trg)="81.1"> Wij zijn de enigen die de prijs van $ 50.000 moesten teruggeven omdat ze ons niet geloofden .
(trg)="81.2"> Wij dachten dat ze een lastercampagne startten tegen de Barefootarchitecten van Tilonia .
(src)="82"> የ ጫቃ ኣዋቂ ጠየኩኝ ታዋቂ ዲፕሎማ ያለውና ባለሙያ የተባለው እንዲህ ኣልኩት ፥ " እዚህ መሬት ላይ መን መገንባት ትችላለህ ? "
(trg)="82"> Ik vroeg een bosbouwkundige - een hoog opgeleide , met papieren gekwalificeerde expert - en vroeg : ' Wat kan je bouwen op deze plek ? '
(src)="83"> አየት አረገውና ፥ " ባክህ ተስፋ የለውም ፣ ምንም ኣይሰራም አዚህ ላይ
(trg)="83"> Hij wierp een blik op de grond en zei : ' Vergeet het maar .
(src)="84"> መሞከርም አያስፈልግም " ብሎ መለሰልኝ ።
(trg)="84"> Niet eens de moeite waard .
(src)="85"> " ውሃ የለው ፤ መሬቱ ድንጋያማ "
(trg)="85"> Geen water , rotsachtige bodem . '
(src)="86"> እንዲህ ሲለኝ ገረመኝ ።
(trg)="86"> Ik zat er wat mee verveeld .
(src)="87"> እሺ ፣ እንግዲያውስ ገጠር ሄጄ አንዱን ሽማግሌ ልጠይቀው ፥ " እዚህ መሬት ላይ መን ምን ልዝራ ? " ፀጥ ብሎ ኣየኝና እንዲህ አለኝ ፥ " ይሄንን ፤ ያንን ፤ ይሄንን ፤ ስራና ሁሉም ይሳካል ። "
(trg)="87.1"> ik zei : ' Oké , ik ga naar de oude man in het dorp on te vragen : ' Wat kan ik op deze plek verbouwen ? ' ’
(trg)="87.2"> Hij keek me rustig aan en zei : ' Je bouwt dit zo en zo en het zal werken . '
(src)="88"> ዛሬ ይሄንን ይመስላል ።
(trg)="88"> Zo ziet het er vandaag uit .
(src)="89"> ጣራ ላይ ስወጣ ሴቶቹ ፥ " ዞር በል ! "
(trg)="89"> Ik ging het dak op en alle vrouwen zeiden , ' Wegblijven .
(src)="90"> አሉኝ ። " ወንዶ ሁሉ ይሂዱልን ከዚህ ፣ ይሄን ሙያ ማሳየት አንፈልግም ።
(trg)="90"> Mannen moeten hier wegblijven omdat we deze technologie niet willen delen met de mannen .
(src)="91"> ይሄ ጣራዉ ውስጥ ውሃ እንዳይገ የሚደረግ ስልት ነው ።
(trg)="91"> Wij maken het dak waterdicht . '
(src)="92"> ( ሣቅታ ) የሆነ ስኳር መሳይ ማጣበቂያ ፤ የሆነ ዕንጨት ... ምናምን ሌላም ነገሮች ነበሪት ... ብቻ እኔጃ ።
(trg)="92"> ( Gelach ) Met wat rietsuiker , wat urine en nog een beetje andere dingen die ik niet ken .
(src)="93"> ግን ምንም ውሃ አያሳልፍም ።
(trg)="93"> Maar lekken doet het niet .
(src)="94"> ከ 1986 ( አ / አ ) አስካሁን ድርስ አንድም ውሃ ጠብ አላለም ።
(trg)="94"> Sinds 1986 heeft het niet gelekt .
(src)="95"> ይሄንን ሙያ ሴቶቹ ከወንዶቹ ጋር ማካፈል አልፈለጉም ።
(trg)="95"> Deze technologie delen de vrouwen niet met de mannen .
(src)="96"> ( ሣቅታ ) በዓለም ላይ ያኛ ኮሌጅ ብቻ ነው በ ፀሐይ ኀይል ኤሌክትሪኩ የሚሰራው ።
(trg)="96"> ( Gelach ) Het is de enige hogeschool die volledig draait op zonne-energie .
(src)="97"> ሁልም ሃይሉ ከ ፀሐይ ነው የሚመጣው ።
(trg)="97"> Alle vermogen komt van de zon .
(src)="98"> 45 ኪሎዋት አለ ጣራው ላይ ።
(trg)="98"> Panelen van 45 kilowatt op het dak .
(src)="99"> ሁሉ ነገር በደንብ ነው የሰራው ለ 25 ዓመት ።
(trg)="99"> Alles werkt met de zon voor de komende 25 jaar .
(src)="100"> ፀሐይ እስካለች ምንም የኤሌክትሪት ችግር ኣይኖረንም ።
(trg)="100"> Zolang de zon schijnt , hebben we geen probleem met energie .