# am/ted2020-1699.xml.gz
# et/ted2020-1699.xml.gz
(src)="1"> ኬንያ ውስጥ ነው የምኖረው ከናይሮቢ ብሄራዊ ፓርክ አጠገብ በደቡብ በኩል
(trg)="1.1"> Siin ma elan .
(trg)="1.2"> Ma elan Kenyas , Nairobi rahvuspargi lõunaosas .
(src)="2"> ከበስተጀርባ ያሉት የአባቴ ላሞች ናቸው ከላሞቹ በስተጀርባ ... ይሄ የናይሮቢ ብሄራዊ ፓርክ ነው
(trg)="2"> Taustal on mu isa veised ja veiste taga ongi Nairobi rahvuspark .
(src)="3"> የናይሮቢ ብሄራዊ ፓርክ በደቡብ በኩል አጥር የለውም ያ ማለት ልክ እንደ የሜዳ አህያ ያሉ እስስሳቶች ከፓርኩ በነጻነት ወጥተው ይመላለሳሉ
(trg)="3"> Rahvuspark pole lõunast taraga eriti piiratud , mistõttu metsloomad , näiteks sebrad , võivad pargist vabalt välja tulla .
(src)="4"> ስለዚህ እንደ አንበሳ ያሉ አዳኝ እንስሳቶች ይከተሏቸዋል እናም እንደዚህ ነው የሚያደርጉት
(trg)="4"> Kiskjad , näiteks lõvid , järgnevad neile , ja see on tagajärg .
(src)="5"> ከብቶቻችንን ይገድሉብናል !
(trg)="5"> Nad murravad meie loomi .
(src)="6"> ማታ ላይ ከተገደሉት ላሞች መካከል ይቺ አንዷ ናት በጠዋት ስነሳ ሞቶ አገኘሁት መጥፎ ስሜት ነበር የተሰማኝ ! ምክንያቱም ያለን ብቸኛ በሬ እሱ ነበር !
(trg)="6"> See on üks veis , mis öösel maha murti , ja kui ma hommikul ärkasin ja nägin , et ta on surnud , olin ma väga kurb , sest see oli meie ainuke pull .
(src)="7"> በማህበረሰባችን በማሳይዎች ዘንድ የሚታመን ነገር አለ ከእንስሳቶቻችን ከመሬቱ ጋር ነው ከገነት የወረድነው እነሱን ለማገድ ነው ! ለዛም ነው ከፍ ያለ ስፍራ የምንሰጣቸው !
(trg)="7"> Olen masai rahva hulgast ja me usume , et me oleme tulnud taevast koos oma loomade ja maaga , kus neid karjatada , ning seepärast me peame neid väga väärtuslikeks .
(src)="8"> አንበሶቹን እየጠላሁ ነበር ያደግኩት
(trg)="8"> Nii ma kasvasin üles lõvisid väga vihates .
(src)="9"> ሞራንኖች ጦረኞች ናቸው ! ማህበረሰባችንንና ከብቶቻችንን የሚጠብቁ እነሱ ናቸው ይሄ ችግር እነሱንም አበሳጭቷቸው ነበር
(trg)="9"> Moranid on sõjamehed , kes kaitsevad meie rahvast ja karjasid , ja ka neile teeb see probleem muret .
(src)="10"> ስለሆነ አንበሶችን ገደሏቸው !
(trg)="10"> Nii nad tapavad lõvisid .
(src)="11"> ይሄ ከተገደሉት ስድስት አንበሶች አንዱ ነው
(trg)="11"> See on üks kuuest lõvist , kes Nairobis tapeti .
(src)="12"> ለዛም ይመስለኛል በናይሮቢ ብሄራዊ ፓርክ የአንበሶች ቁጥር ያነሰው
(trg)="12"> Arvan , et seepärast on Nairobi rahvusparki jäänud vähe lõvisid .
(src)="13"> በማህበረሰባችን ከ 6 እስከ 9 አመት የሆነ ልጅ የቤተሰቡን ከብቶች የመጠበቅ ሀላፊነት አለበት የኔም ስራ ይሄው ነበር !
(trg)="13"> 6- kuni 9-aastased poisid meie rahva hulgas hoolitsevad oma isa karjade eest ja sama tegin ka mina .
(src)="14"> ችግሩን መቅረፊያ መንገድ መፈለግ ነበረብኝ
(trg)="14"> Seepärast pidin probleemile lahenduse leidma .
(src)="15"> መጀመሪያ የታየኝ ሀሳብ እሳት መጠቀም ነበር ምክንያቱም ሳስበው አንበሶቹ እሳት ይፈራሉ
(trg)="15"> Esimene mõte oli kasutada tuld , sest ma arvasin , et lõvid kardavad tuld .
(src)="16"> ግን ቆይቶ ስገነዘብ አዋጪ አልነበረም ለምን ? ጭራሽ ! አንበሶቹ ... ከአጥሩ አልፈው እንዲያዩ ያግዛቸዋል
(trg)="16"> Kuid sain aru , et sellest polnud kasu , see koguni aitas lõvidel näha aedikust läbi .
(src)="17"> ግን ተስፋ አልቆረጥኩም ጥረት ማድረግ ቀጠልኩ !
(trg)="17.1"> Aga ma ei andnud alla .
(trg)="17.2"> Jätkasin otsinguid .
(src)="18"> ሁለተኛ የመጣልኝ ሀሳብ ... ማስፈራሪያ ማቆም ነበር
(trg)="18"> Teine mõte oli kasutada hernehirmutist .
(src)="19"> አንበሶቹን ለመሸወድ ነበር ጥረቴ ከከብቶቹ አጥር አጠገብ የቆምኩ እንዲመስላቸው
(trg)="19"> Tahtsin jätta lõvidele mulje , et ma seisan karjaaediku juures .
(src)="20"> ግን አንበሶቹ ብልጥ ነበሩ ! ( ሳቅ ) በመጀመሪያው ቀን ማስፈራሪያውን አይተው ተመለሱ በሁለተኛው ቀን መተው ... " ይሄ ነገር አይንቀሳቀስም ሁሌ እንደቆመነው " ይባባላሉ ( ሳቅ ) ስለዚህ ይዘሉና ከብቶቹን ይድላሉ
(trg)="20.1"> Aga lõvid on nutikad .
(trg)="20.2"> ( Naer ) Nad tulevad ühel päeval , näevad hernehirmutist ning lähevad ära , aga teisel päeval nad tulevad ja ütlevad , see siin ei liigu , see on alati siin .
(trg)="20.3"> ( Naer ) Nii ta kargab sisse ja murrab loomad maha .
(src)="21"> አንድ ምሽት ላይ በከብቶቹ አጥር ዙሪያ ባትሪ ይዤ እየተራመድኩ ነበር በእለቱ አንበሶቹ ሳይመጡ ቀሩ
(trg)="21"> Ühel öösel kõndisin aediku ümber taskulambiga ja tol päeval lõvisid ei tulnud .
(src)="22"> እናም አንበሶች የሚንቀሳቀስ ብርሀን እንደሚፈሩ ተገለጸልኝ
(trg)="22"> Ja ma avastasin , et lõvid kardavad liikuvat valgust .
(src)="23"> እንድ ሀሳብ መጣልኝ !
(trg)="23"> Mul tuli mõte .
(src)="24"> ከልጅነቴ ጀምሮ ... ቀኑን ሙሉ ክፍሌ ውስጥ ሆኜ እሰራ ነበር ከእናቴ አዲስ ሬድዮ ላይ ሳይቀር እቃ እወስድ ነበር ! ያን ቀን ልትገለኝ ነበር ! ግን ያው ስለ ኤሌክትሮኒክስ ብዙ ነገር ተማርኩ ( ሳቅ ) ያረጀ የመኪና ባትሪ አገኘው ጠቋሚ ሳጥን ፣ ሞተር ሳይክል ላይ የሚገኝ ትንሽ መሳሪያ ነው ሞተር ነጂው ወደ ቀኝና ወደ ግራ መታጠፍ ሲፈልግ የሚረዳው ነው ብልጭ ድርግም ይላል
(trg)="24.1"> Kuna ma olin väike poiss , oli mul kombeks töötada kogu päeva oma toas ja ma võtsin koguni koost lahti oma ema uue raadio , ja ta oleks mind tol päeval peaaegu maha löönud , aga ma õppisin elektroonika kohta palju .
(trg)="24.2"> ( Naer ) Sain vana autoaku , indikaatorikarbi .
(trg)="24.3"> See on see väike seade motorattal , mida motorattur kasutab , kui tahab paremale või vasakule pöörata .
(src)="25"> ሌላ ማብሪና ማጥፊያ ነበረኝ
(trg)="25.1"> See vilgutab .
(trg)="25.2"> Ja ma sain lüliti , millega saan tulesid sisse ja välja lülitada .
(src)="26"> ይሀ ደግሞ ከተሰበረ የእጅ ባትሪ የተገኘ ትንሽ አንፖል ነው
(trg)="26"> Ja see on väike lamp ühest katkisest taskulambist .
(src)="27"> ስለዚህ ሁሉን ነገር አስተካከልኩ
(trg)="27"> Panin kõik kokku .
(src)="28"> እንደምታዩት የጸሀይ ብርሀን መሰብሰቢያው ባትሪውን ሀይል ይሞላዋል ባትሪው ደግሞ ለሳጥኗ ሀይል ይሰጣል ትራንስፎርመር ብዬ ነው ምጠራው
(trg)="28.1"> Nagu näha , päikesepatarei laadib akut ja aku annab voolu väikesele indikaatorikarbile .
(trg)="28.2"> Kutsun seda trafoks .
(src)="29"> ጠቋሚዋ ሳጥን ደግሞ መብራቱ ብልጭ ድርግም እንዲል ያደርጋል
(trg)="29"> Ja indikaator paneb valguse vilkuma .
(src)="30"> እንደምታዩት አንፖሎቹ ወደ ውጪ ነው የተሰቀሉት ምክንቱም አንበሶቹ በዛ በኩል ነው የሚመጡት
(trg)="30"> Nagu näha on pirnid pööratud väljapoole , sest sealtpoolt tulevad lõvid .
(src)="31"> በምሽት አንበሶቹ ሲመጡ የሚታያቸው እንደዚህ ነው
(trg)="31"> Ja nii paistab see lõvidele , kui nad öösel tulevad .
(src)="32"> መብራቱ ብልጭ ድርግም እያለ ይሸውዳቸዋል አንበሶቹ የሚያስቡት በላሞቹ አጥር ዙሪያ እየተራመድኩ እንደሆነ ነው እኔ ግን አልጋዬ ላይ ተኝቻለሁ !
(trg)="32"> Lambid vilguvad ja panevad lõvid arvama , et ma kõnnin ümber karjaaia , aga mina magan kodus .
(src)="33"> ( ሳቅ ) ( ጭብጨባ ) አመሰግናለሁ
(trg)="33"> ( Naer ) ( Aplaus ) Aitäh !
(src)="34"> ይሄን የሰራሁት ከሁለት አመት በፊት ነበር ከዛን ጊዜ አንስቶ ከአንበሶቹ ጥቃት ደርሶብን አያውቅም
(trg)="34"> Panin selle kodus üles kahe aasta eest , ja sellest alates pole mul olnud kunagi probleeme lõvidega .
(src)="35"> ጎረቤቶቼ ስለ ሀሳቡ ሰምተው ነበር
(trg)="35"> Mu naabrid kuulsid sellest ideest .
(src)="36"> አንዷ አያታችን ነበረች
(trg)="36"> Üks neist oli see vanaema .
(src)="37"> አንበሶቹ ብዙ ከብቶች ገለውባት ነበር መብራቶቹን እንድ ገጥምላት ጠየቀችን
(trg)="37"> Lõvid on maha murdnud palju tema loomi ja ta küsis , kas võiksin ka talle lambid üles panna .
(src)="38"> እሺ አልኳት
(trg)="38"> Ütlesin : " Jah ! "
(src)="39"> መብራቱን ሰቀልኩላት ! እነዛ ከጀርባ የምታዩት የአንበሶቹ ብራት ነው
(trg)="39"> Panin need talle .
(src)="40"> እስካሁን ድረስ በአካባቢዬ ላሉ ሰባት ቤቶች ሰርቼላቸዋለሁ እናም በደንብ እየሰሩ ነው
(trg)="40"> Sellest alates olen lampe panemas käinud seitsmes kodus ja need töötavad .
(src)="41"> አሁን በመላው ኬንያ ሀሳቤን እየተጠቀሙበት ነው ሌሎችንም እንደ ጅብ አቦሸማኔ ለመሰሉ አውሬዎች ማስፈራሪያነት እየዋለ ነው በተጨማሪ ዝሆኖችን ከእርሻ ለማራቅ እየተጠቀሙበት ነው
(trg)="41"> Nüüd kasutatakse mu ideed kogu Kenyas , et hirmutada teisi kiskjaid , nagu hüäänid ja leopardid , ja seda on kasutatud ka elevantide eemale peletamiseks inimeste farmidest .
(src)="42"> በዚህ ፈጠራ ምክንያት ነጻ የትምህርት እድል ለማግኘት ችያለሁ በኬንያ ምርጥ ከሚባሉት ትምህርት ቤቶች አንዱ ብሩክሀውስ አለማቀፍ ትምህርት ቤት በዚህ በጣም ከፍተኛ ጉጉት አድሮብኛል
(trg)="42"> Selle leiutise tõttu oli mul võimalik saada stipendiaadina ühte parimasse Kenya kooli , rahvusvahelisse Brookhouse 'i kooli , ja see on väga põnev .
(src)="43"> በአዲሱ ትምህርት ቤቴ በኩል እርዳታ እያደረጉ ነው ገቢ በማሰባሰብና ግንዛቤ በመፍጠር
(trg)="43"> Mu uus kool on tulnud appi ja aidanud rahaliselt ning jaganud infot .
(src)="44"> ጓደኞቼን ሳይቀር ወደ ቤት ይዣቸው መጣሁ በየቤቱ መብራቱን እየተከልን ነው እንዴት እንደሚሰራ እያስተማርኳቸው ነው
(trg)="44"> Olen käinud sõpradega oma rahva juures ja paigaldanud valgusteid sinna , kus neid pole , ja ma õpetan , kuidas neid üles seada .
(src)="45"> እንግዲህ ከአመት በፊት በሳቫና ግራስ ላንድ የሚኖር ተራ ልጅ ነበርኩ የአባቴን ላሞች እያገድኩ ያኔ አውሮፕላን ሲያልፍ አይነበር እናም ለራሴ አንድ ነገር እል ነበር አንድ ቀን ውስጡ ገባለሁ
(trg)="45.1"> Aasta tagasi olin lihtsalt üks poiss savanni heinamaalt , kes karjatas oma isa veiseid .
(trg)="45.2"> Vaatasin , kuidas lennukid üle mu pea lendavad ja mõtlesin , et ühel päeval istun minagi lennukis .
(src)="46"> ይሄው ዛሬ
(trg)="46"> Ja siin ma olen .
(src)="47"> ለመጀመሪ ጊዜ ወደ ቴድ በአውሮፕላን መጣሁ
(trg)="47"> Mul oli võimalik lennata esimest korda elus TED konverentsile .
(src)="48"> አሁን ትልቁ ህልሜ ሳድግ የበረራ ኢንጅነርና ፓይለት መሆን ነው
(trg)="48"> Mu unistus on saada lennukimehaanikuks ja piloodiks , kui ma suureks saan .
(src)="49"> አንበሶቹን እጠላቸው ነበር ግን አሁን በፈጠራዬ ሰበብ የአባቶቼ ላሞችና አንበሶቹን ማትረፍ ችያለሁ ያለምንም ችግር ከአንበሶቹ ጋር መኖር ችለናል
(trg)="49"> Kunagi ma vihkasin lõvisid , ent kuna mu leiutis hoiab elus nii mu isa lehmad kui ka lõvid , saame me elada koos lõvidega ilma probleemideta .
(src)="50"> አሼዎ ኦሌኦን ! በቋንቋዬ አመሰግናለሁ ማለት ነው
(trg)="50.1"> Ashê olên .
(trg)="50.2"> See on " suur tänu " mu emakeeles .
(src)="51"> ( ጭብጨባ ) " ምን ያህል አስደናቂ እንደሆነብን አታውቀውም ያንተን መሰል ታሪክ መስማት ' ' ክሪስ አንደርሰን
(trg)="51"> ( Aplaus ) Chris Anderson : Sa ei kujuta ette , kui põnev on kuulata selliseid lugusid nagu sinu oma .
(src)="52"> የትምህርት እድል አገኘሀ ?
(trg)="52.1"> Nii et sa said stipendiumi .
(trg)="52.2"> Richard Turere : Jah .
(src)="53"> ታዲያ ! ሌላ የኤሌክተሪካል ፈጠራዎች እየሰራህ ነው
(trg)="53"> CA : Sa töötad ühe teise elektrilise leiutise kallal .
(src)="54"> ቀጣይ ነገር ምንድነው ?
(trg)="54"> Mis sul järgmisena käsil on ?
(src)="55"> ቀጣዩ ፈጠራዬ የኤሌክትሪክ አጥር መስራት ነው
(trg)="55"> RT : Mu järgmine leiutis on see , et ma tahan teha elektritara .
(src)="56"> የኤሌክትሪክ አጥር ? የኤሌክትሪክ አጥር እንደ ተፈጠረ አውቃለሁ የራሴን የተለየ መፍጠር ነው ምፈልገው
(trg)="56.1"> CA : Elektritara ?
(trg)="56.2"> RT : Ma tean , et elektritara on juba leiutatud , aga ma tahan teha enda oma .
(src)="57"> ( ሳቅ ) እስካሁን መቼም አንዴ ሞክረኀል አይደል ! በፊት ሞክሬ ነበር ግን ስለነዘረኝ ተውኩት ( ሳቅ ) ሪቻርድ ቱሬሬ በአስቸጋሪ ሁኔታ ውስጥ የተገኘህ ምርጥ ነገር ነህ
(trg)="57.1"> ( Naer ) CA : Sa oled seda katsetanud , eks ole , ja sa ...
(trg)="57.2"> RT : Katsetasin seda , aga lõpetasin , sest sain elektrilöögi .
(trg)="57.3"> ( Naer ) CA : Nagu rindel .
(trg)="57.4"> Richard Turere , sa oled võrratu .
(src)="58"> በያንዳንዱ እርምጃህ ጎንህ ሆነን እናበረታታሀለን ጎደኛዬ
(trg)="58"> Me elame kõigile su tegemistele kaasa , mu sõber .
(src)="59"> በጣም አመሰግናለሁ ! አመሰግናለሁ ( ጭብጨባ )
(trg)="59.1"> Suur tänu sulle !
(trg)="59.2"> RT : Aitäh !
(trg)="59.3"> ( Aplaus )
# am/ted2020-1726.xml.gz
# et/ted2020-1726.xml.gz
(src)="1"> የሚያደርጉት ነገር አሁን እየገደሎት ነው
(trg)="1"> ( Aplaus ) See , mida te just teete siin ja praegu , on teile surmavalt kahjulik .
(src)="2"> ከመኪና ወይም ከበየነ-መረብ በላይ ወይም ሁሌ ከምናወሳቸው ከተንቀሳቃሽ መሳሪያዎቻችንም በላይ በየቀኑ የሚጠቀሙበት ቴክኖሎጂ የይሄ ነው ፤ መቀመጫዎ !
(trg)="2"> Asi , mida me kasutame rohkem kui autot või internetti või isegi seda nutiseadet , millest pidevalt räägitakse , rohkem kui igapäevast tehnoloogiat , kasutame me seda kohta siin - oma tagumenti !
(src)="3"> አሁን በቀን ለ 9.3 ሰዓታት ሰዎች በቀመጥ ያሳልፋሉ ለእንቅልፍ ከምንሰጠው 7.7 ሰዓታት ባላይ ነው
(trg)="3"> Tänapäeval istutakse keskmiselt 9.3 tundi päevas , rohkem kui magame - 7.7 tundi .
(src)="4"> መቀመጥ በሚያስገርም መልኩ የተለመደ ነው ምንያህል እያዘወተርነው እንደሆነ አልተገነዘብነውም ሰው ሁላ ስለሚያደርገው ትክክል አለመሆኑ አይመጣልንም
(trg)="4"> Istumine on niivõrd tavaline , et me isegi ei pane tähele , kui palju me tegelikult istume , ja kuna kõik teevad seda , ei tule meile pähegi , et see võiks olla probleem .
(src)="5"> በዚህ የተነሳ መቀመጥ ምን እየመሰለ መጣ የዘመኑ ሲጋራ ሱስ
(trg)="5"> Ja nii on istumisest saanud meie põlvkonna suitsetamine .
(src)="6"> በእርግጥ ጤናን ይጎዳል ከወገብ ህመም በተለየ መልኩ
(trg)="6"> Muidugi mõjub see tervisele halvasti ja mitte ainult vöökohale .
(src)="7"> የጡት ካንሰር ወይም ኮሎን ካንሰር እንቅስቃሴ ከባለማድረጋችን ጋር ቀጥተኛ ተዛማጅነት አላቸው ሁለቱም አስር በመቶ ያህል
(trg)="7.1"> Näiteks rinna- ja käärsoolevähk on otseselt seotud vähese liikumisega .
(trg)="7.2"> Mõlema puhul lausa 10 % juhtudest .
(src)="8"> ለልብ ህመም ስድሰት በመቶ ለሁለተኛው ዓይነት ስኳር ብሽታ ሰባት በመቶ አባቴን በዚህ ነው ያጣሁት
(trg)="8"> 6 % südamehaigustest , II tüüpi diabeedil 7 % juhtudest , sellesse suri ka mu isa .
(src)="9"> አሁን እነዚህ ቁጥሮች እያንዳንዳችንን ሊያሳምን ይገባል መቀመጫችንን ዘና ማድረግ ይኖርብናል ግን እንደ እኔ ከሆናችሁ ፤ አይሳካም
(trg)="9.1"> See statistika peaks panema meist igaüht oma tagumikku rohkem liigutama .
(trg)="9.2"> Kui sa aga oled nagu mina , siis ei pane .
(src)="10"> እንድንቀሳቀስ የረዳኝ ማህበረሰባዊ ግንኙነቴ ነው
(trg)="10"> Mis mind liikuma pani , oli sotsiaalne suhtlus .
(src)="11"> አንድ ሰው ለስብሰባ ጋበዘኝ ግን ተሳትፎዬን ማረጋገጥ አልቻለም በቋሚ የአዳራሽ ስብሰባ ውስጥ ፤ እና ምን አለ ‹ ውሾቼን ነገ ስለማዝናና ፤ የዛኔ ብንገናኝስ ? ›
(trg)="11.1"> Mind paluti tulla koosolekule , kuid kuna tavalises nõupidamisteruumis sobivat aega ei leidnud siis tehti mulle selline ettepanek : " Pean homme oma koeri jalutama .
(trg)="11.2"> Kas saaksid kaasa tulla ? "
(src)="12"> ለማድረግ ትንሽ ግራ ያጋባ ነበር የመጀመሪያው ስብሰባ ትዝ ይለኝ ነበር የመጀመሪያውን ጥያቄ ማንሳት ያለብኝ እኔ ነበርኩ ምክንያቱም ልማረር እንደምችል አቃለሁ በውይይቱ ጊዜ
(trg)="12.1"> See tundus küll veidi imelik ...
(trg)="12.2"> Ja mäletan , et sel esimesel koosolekul mõtlesin : " Ma peaksin ise küsima järgmise küsimuse . "
(trg)="12.3"> Sest teadsin , et ma ähiksin-puhiksin kogu edasise vestluse .
(src)="13"> እናም ይሄን ሀሳብ በመውሰድ የራሴ ለማድረግ ችያለሁ
(trg)="13"> Sellest hoolimata ma võtsin selle idee ja tegin selle enda omaks .
(src)="14"> ስለዚህ ቡና እየተጠጣ ከመሰብሰብ ወይም በመብራት ቦግ ያለ የስብሰባ አዳራሽ ውስጥ ከመሆን ሰዎች እግረመንገዳቸውን እንዲሰበሰቡ እመክራለሁ በሳምንት ከ 30 እስከ 50 ኪ .ሜ በመጓዝ
(trg)="14"> Selle asemel , et pidada koosolekut kohvitassi taga või kunstvalgusega nõupidamisteruumis , kutsun ma inimesed jalutuskoosolekule , mida tuleb kokku 30-50 km nädalas .
(src)="15"> ህይወቴን ቀይሮታል
(trg)="15"> See on muutnud mu elu .
(src)="16"> ከዚህ በፊት የነበረው እንዲ አርጌ ነበር የማስበው ጤናዎን መጠበቅ ይችላሉ ወይም ግዴታዎን መጠበቅ ይችላሉ እናም አንዱን ስንመርጥ ሁሌም አንዱን እንተወው ነበር
(trg)="16"> Varasemalt mõtlesin ma alati , et on võimalik hoolitseda oma tervise eest või täita oma kohustusi , aga ühte neist saab teha ainult teise arvelt .
(src)="17"> ከመቶዎች የእግረመንገድ ስብሰባ በኋላ የተወሰኑ ነገሮች ተማርኩኝ
(trg)="17"> Nüüd , pärast sadu tunde jalutuskoosolekuid , olen nii mõndagi õppinud .
(src)="18"> መጀመሪያ የሆነ ደስሚል ነገር አለ ከተለምዶ ሁኔታ መውጣትን በተመለከተ ወደ ያልተለመደ አስተሳሰብ ይመራል
(trg)="18"> Esiteks , et selline mõnus tööruumi raamidest väljaminek viib raamidest väljas mõtlemiseni .
(src)="19"> ተፈጥሮም ቢሆን ልምምድ ፤ መስራቱ አይቀርም
(trg)="19"> Kas mõjutab seda värske õhk või liikumine , aga asi toimib .
(src)="20"> ሁለተኛውና አወያዩ ጉዳይ እያንዳንዳችን ስለምናረገው ነው በተቃራኒው ችግሮችን እንይዛለን እንደዛም ባይሆኑ እንኳን
(trg)="20"> Ja teine , ehk kaalukamgi , on see , et valikud , mis sageli tunduvad must-valged , tegelikult seda sugugi ei ole .
(src)="21"> ችግር የምንቀርፍ ከሆነ እና ዓለምን በተለየ መልኩ ለመመልከት በአስተዳደር ወይንም ቢዝነስ ውስጥም ወይም የአካባቢ ጉዳዮችና ስራ ፈጠራ ምንአልባት እነዚህን ችግሮች ለማስተካከል እናስብ ይሆናል ሁለቱንም ማረጋገጥ ትክክል እንደሆነ
(trg)="21"> Kui püüame lahendusi otsides vaadata maailma teise pilguga , olgu see juhtimises või äris , keskkonnateemades , töökohtade loomises , siis ehk suudame nende probleemide tavapärastest raamidest välja murda ja leida lahenduse , mis toetab mõlema poole huvisid .
(src)="22"> ምክንያቱም ይሄ የሆነው ንግግርን እናንቀሳቅስ ሀሳብ በሚለው ነበር ነገሮች መፈፀም ፣ ዘላቂና አዋጭ እንዲሆኑ አስቻለ
(trg)="22.1"> Sest just niimoodi läks selle jalutuskoosoleku ideega .
(trg)="22.2"> See osutus tehtavaks , jätkusuutlikuks ja elujõuliseks .
(src)="23"> እናም ይህን ንግግር ስለመቀመጫ በማውጋት ጀመርኩኝ ለማጠናቀቅ ያህል ንግግሮን ያንቀሳቅሱ
(trg)="23"> Alustasin seda kõnet viitega taguotsale , Ja nüüd on tagumine aeg kokkuvõtteks , milleks on - käi ja räägi .
(src)="24"> ንፁህ አየር እንዴት አዲስ ሀሳብ እንደሚያመጣ በማወቅ ይደነቃሉ በቀንተቀን አሰራሮ ላይ ወደ ህይወትዎ አይተውት በማያቁ መልኩ አዳዲስ ሀሳቦችን ይጋብዛሉ
(trg)="25"> Sa üllatud , kuidas värskes õhus kõndimine paneb mõtted käima , ja niimoodi toimides genereerid sa oma elus palju uusi ideid .
(src)="25"> አመሰግናለሁ !
(trg)="26"> Suur tänu !
(src)="26"> ( ጭብጨባ )
(trg)="27"> ( Aplaus )
# am/ted2020-248.xml.gz
# et/ted2020-248.xml.gz
(src)="1"> ዜና ርዕዮተ-ዓለማችንን እንዴት አርጎ ነው ሚቀርፀው ?
(trg)="1"> Kuidas kujundavad uudised seda , kuidas me maailma näeme ?
(src)="2"> ይሄ የዓለምን አህጉራዊ አቀማመጥ ያሳየናል
(trg)="2"> Siin on maailm nagu ta paistab - maa massi põhjal .
(src)="3"> ይሄ ደሞ ዜና በአሜሪካውያን እይታ ላይ ያለውን ተጽኖ ያሳየናል
(trg)="3"> Ja seda näevad Ameeriklased uudiste põhjal .
(src)="4"> ይሄ ካርታ -- ( ጭብጨባ ) -- ይህ ካርታ የሚያሳየው በየሴኮንዱ የአሜሪካውያን የዜና አውታሮች ለዜና የሚሰጡት ቦታ ነው በሀገር ሲከፋፈል በ 2007 እ .ኤ .አ ፤ ከአንድ ዓመት በፊት
(trg)="4"> See kaart -- ( Aplaus ) -- see kaart näitab mitu sekundit pühendasid Ameerika avaliku ja kaabel-tv uudisteagentuurid uudislugudele 2007 . aasta veebruaris -- ainult aasta tagasi .
(src)="5"> ይህ ሰሜን ኮሪያ የኒኩሌር ስራዋን ለማቋረጥ የተስማማችበት ወር ነበር
(trg)="5"> See oli kuu , mil Põhja-Korea nõustus sulgema enda tuumarajatised .
(src)="6"> በኢንዶኔስያ ከባድ ጎርፍ ነበር
(trg)="6"> Indoneesias oli tohutu üleujutus .
(src)="7"> በፓሪስ የዓለም አቀፍ የአየር ንብረት ድርጅት የሰው ልጅ በአካባቢው ላይ የሚፈጥረውን ተጽኖ የሚያሳይ ጥናት አወጣ
(trg)="7"> Pariisis avaldas IPCC uurimuse , mis kinnitas inimkonna mõju kliima soojenemisele .
(src)="8"> አሜሪካ 79 በመቶ የሚሆነውን የዜና ሸፋን ትይዛለች
(trg)="8"> 79 % kõikidest uudistest kajastas Ameerika Ühendriikides toimuvat .
(src)="9"> አሜሪካን ብናወጣት ፤ የተቀሩት 21 በመቶዎቹን ስናያቸው ኢራቅን በብዛት እናያታለን ፤ ያ ትልቁ አረንጓዴ ነገር ነው እና ሌሎች ትናንሾቹ
(trg)="9"> Ja kui me jätame Ameerika Ühendriigid kõrvale ja ülejäänud 21 % , näeme me rohkelt Iraaki - see suur roheline asi siin - ja pisut teisi .
(src)="10"> የሩስያ ፣ ቻይና እና ህንድ ጥምር ሽፋን ሊደርስ የቻለው አንደ በመቶ
(trg)="10"> Näiteks Venemaa , Hiina ja India moodustasid kokku vaid 1 % .
(src)="11"> የሁሉንም ዜናዎች ብናጤናቸው እና አንድ ዜናን ብናወጣ ዓለም ይህን ትመስላለች
(trg)="11"> Kui me analüüsisime kõiki uudislugusid ja eemaldasime neist vaid ühe , nägi maailm välja selline .
(src)="12"> ያዜና ምንድን ነው ? የአና ኒኮል ህልፈተ ህይወት
(trg)="12.1"> Mis uudis see oli ?
(trg)="12.2"> Anna Nicole Smithi surm .
(src)="13"> ይህ ዜና ከኢራቅ በቀር ሁሉንም አገር አዳርሷል ከዓለም አቀፍ የአየር ንብረት ድርጅት ጥናት በአስር እጥፍ ሽፋን አግኝቷል
(trg)="13"> Lugu jättis varju kõik teised riigid peale Iraagi ja sai 10 korda rohkem kajastust , kui IPCC raport .
(src)="14"> እናም ሁኔታው እየቀጠለ ነው እንደምናውቀው ብሪትኒ በጣም እየጨመረች መታለች
(trg)="14"> Ja see tsükkel jätkub ; nagu me kõik teame , on Britney jälle kuum teema .
(src)="15"> ታድያ ስለዓለም በብዛት ለምን አንሰማም ?
(trg)="15"> Kuid miks ei kuule me maailmast rohkem ?