# am/ted2020-248.xml.gz
# bi/ted2020-248.xml.gz
(src)="1"> ዜና ርዕዮተ-ዓለማችንን እንዴት አርጎ ነው ሚቀርፀው ?
(trg)="1"> Hao nao ol nius we i kamaot long ol niuspepa mo narafala wei emi stiarem ol lukluk we yumi gat long saed long wol tedei ?
(src)="2"> ይሄ የዓለምን አህጉራዊ አቀማመጥ ያሳየናል
(trg)="2.1"> Hem nao wol we yumi luk luk long hem .
(trg)="2.2"> Ol difren graon blong wol i luk olsem ia .
(src)="3"> ይሄ ደሞ ዜና በአሜሪካውያን እይታ ላይ ያለውን ተጽኖ ያሳየናል
(trg)="3"> Mo ol nius emi jenjem tin-ting blong ol man Amerika olsem ia nao
(src)="4"> ይሄ ካርታ -- ( ጭብጨባ ) -- ይህ ካርታ የሚያሳየው በየሴኮንዱ የአሜሪካውያን የዜና አውታሮች ለዜና የሚሰጡት ቦታ ነው በሀገር ሲከፋፈል በ 2007 እ .ኤ .አ ፤ ከአንድ ዓመት በፊት
(trg)="4.1"> Map ia .
(trg)="4.2"> Map ia i soem nam blong ol seken we olgeta nwetwok blong nius blong Amerika mo ol rigin nius oganaesesen i bin yusum blong talemaot stori long saed blong ol nius long everi kantri raon long wol , long Februari 2007-wan yia i pas nomo .
(src)="5"> ይህ ሰሜን ኮሪያ የኒኩሌር ስራዋን ለማቋረጥ የተስማማችበት ወር ነበር
(trg)="5"> Nao long manis ia nao Not Korea i bin agri blong pispisim ol niuklia wok blong olgeta .
(src)="6"> በኢንዶኔስያ ከባድ ጎርፍ ነበር
(trg)="6"> Long Indonesia i gat wan bigfala wota i bin ron
(src)="7"> በፓሪስ የዓለም አቀፍ የአየር ንብረት ድርጅት የሰው ልጅ በአካባቢው ላይ የሚፈጥረውን ተጽኖ የሚያሳይ ጥናት አወጣ
(trg)="7"> mo long Paris , IPCC i bin rilisim wan stadi we i talemaot wok blong ol man long saed long global woming .
(src)="8"> አሜሪካ 79 በመቶ የሚሆነውን የዜና ሸፋን ትይዛለች
(trg)="8"> U.S. nomo hemi bin risponsibol from 79 % long ful kavarej blong ol nius ia
(src)="9"> አሜሪካን ብናወጣት ፤ የተቀሩት 21 በመቶዎቹን ስናያቸው ኢራቅን በብዛት እናያታለን ፤ ያ ትልቁ አረንጓዴ ነገር ነው እና ሌሎች ትናንሾቹ
(trg)="9"> mo taem we yumi tekemaot U.S. mo luk luk long narafala 21 % yumi luk plante long Iraq – hemia bigfala grin samting ia long wei – i nogat tumas narafala samting
(src)="10"> የሩስያ ፣ ቻይና እና ህንድ ጥምር ሽፋን ሊደርስ የቻለው አንደ በመቶ
(trg)="10"> Tugeta kavarej blong Rasia , Jaena mo India i kasem 1 % nomo .
(src)="11"> የሁሉንም ዜናዎች ብናጤናቸው እና አንድ ዜናን ብናወጣ ዓለም ይህን ትመስላለች
(trg)="11"> Taem we mifala i putum tugeta ol storian long nius ia mo karemaot wan storian nomo hemi soem olsem wanem nao wol hemi luk luk
(src)="12"> ያዜና ምንድን ነው ? የአና ኒኮል ህልፈተ ህይወት
(trg)="12.1"> Wanem nao storian ia ?
(trg)="12.2"> Hemi nius blong ded blong Anna Nicole Smith .
(src)="13"> ይህ ዜና ከኢራቅ በቀር ሁሉንም አገር አዳርሷል ከዓለም አቀፍ የአየር ንብረት ድርጅት ጥናት በአስር እጥፍ ሽፋን አግኝቷል
(trg)="13.1"> Storian ia i bin go long everi kantri long wol be i no kasem Iraq nomo .
(trg)="13.2"> Mo storian ia i risivim 10 taem bitem kavarej blong ripot blong IPCC .
(src)="14"> እናም ሁኔታው እየቀጠለ ነው እንደምናውቀው ብሪትኒ በጣም እየጨመረች መታለች
(trg)="14"> mo storian hemi koraon bageken ; olsem yumi save finis – i bin gat planti nius i go raon abaot woman ia Britney .
(src)="15"> ታድያ ስለዓለም በብዛት ለምን አንሰማም ?
(trg)="15"> Be from wanem nao yumi no harem tumas nius long saed blong ol narafala kantri long wol ?
(src)="16"> አንደኛው ምክንያት የዜና ድርጅቶች በሌላ አገር ያሏቸውን ቢሮዎች በግማሽ ቀንሰዋል
(trg)="16"> Wan stamba tingting hemi from se ol netwok blong nius oli bin katem haf namba blong ol ofis blong olgeta ovasi .
(src)="17"> በአንድ ግለሰብ ከሚመራው በናይሮቢ ፣ ኒው ዴልሂ እና ሙምባይ ከሚገኘው የኤ .ቢ .ሲ አነስተኛ ቢሮ በስተቀር በአፍሪካ ፣ ህንድ እና ደቡብ አሜሪካ ምንም ዓይነት የዜና ቢሮዎች አይገኙም ምንም እነኳን ቦታዎቹ ከሁለት ቢልዮን ህዝብ በላይ ቢገኝባቸውም
(trg)="17"> I gat smol ofis blong nius blong ABC nomo i stap long Nairobi , New Delhi , mo Mumbai Be i nogat wan ofis blong nius long Afrika , India mo Saot Amerika - ol ples ia nao oli haos blong bitim tu billion man
(src)="18"> እውነታው ግን ለብሪትኒ ሽፋን መስጠት ወጪ አይጠይቅም
(trg)="18"> Long tru laef , storian long saed blong woman ia Britney hemi jip nomo
(src)="19"> ይህ የዓለም ሽፋን ደሞ የባሰ የሚረብሸው ሰዎች ለዜና ብለው የሚሄዱበትን ቦታ ስናይ ነው
(trg)="19.1"> mo taem i nogat tumas nius long saed blong ol narafala kantri hemi no gud .
(trg)="19.2"> Taem yumi luk luk ol ples we ol man oli go blong kasem nius
(src)="20"> የአገር ውስጥ ዜና ሰፊ ነው በሚያሳዝን መልኩ ለዓለም ዜና የሚሰጠው ሽፋን 12 በመቶ ብቻ ነው
(trg)="20"> nius long TV blong netwok we i stap long wanwan kantri blong yumi -USA- hemi big wan moa be sori tumas ol storian ia i gat 12 % nomo i stap kavaremap intanasonal nius
(src)="21"> ድረ-ገጾችስ ?
(trg)="21"> Be olsem wanem long saed blong intanet ?
(src)="22"> ዝነኛ የተባሉት የዜና ድረ-ገጾች ምንም የተሻሉ አይደሉም
(trg)="22"> Ol popula websaet blong nius i nogat tumas nius long hem .
(src)="23"> ባለፈው ዓመት ፒው እና የኮሎምቢያ ጄ ት / ቤት 14000 ዜናዎችን አጥንተዋል የተገኙትም ከጉግል ዜና የፊት ገጽ ነበር
(trg)="23"> Long las yia , Pew mo Colombia J-School , olgeta oli bin luk luk long planti nuis storian , we i bitim 14,000 stori we i kamaot long fored blong google
(src)="24"> እነሱም ሽፋን የሰጡት ለነዛው 24 ዜናዎች ነበር
(trg)="24"> mo olgeta ia tu i stap storian long ol semak nuis nomo we i bin kamaot finis
(src)="25"> በተመሳሳይ መልኩ በድረ-ገጾች ይዘት ላይ የተካሄደ ጥናት እንዳሳይው ፤ በአሜሪካውያን ዘጋቢዎች ስለዓለም የሚሰሩት ዜናዎች ከአጃንስ ፕሬስ እና ከሮይተርስ የሚለቀሙ ናቸው እናም ሰዉ ሊረዳው በሚችል መንገድ እንኳን አያስቀምጡትም
(trg)="25"> mo tu , stadi ia , i telemoat se ol nuis netwok blong US oli stap storian long saed blong ol narafala kantri mo ol storian ia oli semak long ol storian blong ol AP waea sevis mo reutas. mo olgeta ia i no tanem nius ia nating blong mekem sua se ol man oli save kasem evri samting long storian ia
(src)="26"> እና ሁሉንም ስታገናኙት ፤ ለምን የኮሌጅ ተመራቂዎች ብዙ ትምህርት ያላገኙ አሜሪካውያንን ጨምሮ ከሌሎች ተመሳሳይ ሀገራት ከ 20 ዓመታት በፊት ሊያቁ የቻሉትን እነሱ ማወቅ የተሳናቸው
(trg)="26"> sapos yu putum tugeta olgeta samting ia , bae hemi save telemoat from wanem nao ol man we oli bin finisim Univesiti mo ol man Amerika we oli no skul gud oli no save plante abot wol bitim ol fren blong olgeta 20 yia i pas finis
(src)="27"> ፍላጎት ሳይኖረን ቀርቶ መስሏችሁ ከሆነ ተሳስታችኋል
(trg)="27"> mo sapos yu ting se hemi from se ol man Amerika i no gat tumas interes hemi no stret ting ting
(src)="28"> ከቅርብ ጊዜ ወዲህ የዓለም ዜና እንከታተላለን የሚሉ አሜሪካውያን ቁጥር 50 በመቶ ደርሷል
(trg)="28"> i no long taem nating i pas , taem mifala i bin toktok long ol man Amerika we oli stap folem ol nius oltaem oli bin go antap long 50 %
(src)="29"> ዋናው ጥያቄ ግን ይሄን የተሳሳተ ርዕዮተ-ዓለም ለአሜሪካውያን እንመኛለን የዓለም አቀፍ ትስስር እየጨመረ በመጣበት ዘመን ?
(trg)="29"> Stret kwestin hemi : hemia stret luk luk long wol we yumi wantem blong ol man Amerika long wol tedei we i nogat gudfala koneksen oltaem .
(src)="30"> የተሻለ ማድረግ እንደምንችል አቃለሁ
(trg)="30"> Mi save se yumi save mekem i moa gud .
(src)="31"> አለማድረጉስ ያዋጣናል ? አመሰግናለሁ !
(trg)="31.1"> Bae yumi save mekem o nogat ?
(trg)="31.2"> Tank yu tumas .