# som/HFmiWwepA53p.xml.gz
# ug/HFmiWwepA53p.xml.gz

(src)="1"> Waxaan hayaa jawaabta suaasha aan dhamaanteen is waydiinay suaashu waxay tahay ,
(src)="2"> Sababta xarafka X ugu taaganyahay midkaan la garanayn ? iminka waxaan ogahay inaan taas ku soo baranay fasalka xisaabta ,
(trg)="1"> . مەندە ھەممىمىز سوراپ باققان بىر سوئالنىڭ جاۋابى بار : بۇ سوئال شۇكى ھەرپى نېمىشقا X نامەلۇم ( ئۇقۇم) غا ۋەكىللىك قىلىدۇ ؟ ، مەلۇمكى ، بىز بۇنى ماتېماتىكا دەرسىدە ئۆگەنگەن
(src)="3"> laakiin iminka meel kasta way ku jirtaa --
(src)="4"> X prize- ta X- files- ka , project X- ka , TEDx- ta halkay taasi ka timid ? qiyaastii lix sano ka hor waxaan go' aansaday inaan barto Carabida taasoo u muuqata inay tahay luuqad caqliyeed oo sareysa . in la qoro kelmad ama kelmad isku xidhan ama odhaah lagu qoro Carabi waa sida dhirindhirinta qaaciido , maxaa yeelay qayb kasta ilaa xad way cadahay waxayna sidaa xog aad u badan . taas waa mid ka mida sababaha inta waxay tahay inaynu kaga fekerno cilmiga reer galbeedka iyo xisaabta iyo muhadisnimada in runtii ay hore uga shaqeeyeen qarniyadii ugu horeeyey ee Common Era ( BC )
(src)="5"> Beershiyaanka , Carabta iyo Turkidu . tan waxaa ku jirta habka yar ee Carabiga ah ee lagu magcaabo Aljabra .
(trg)="2"> -- لېكىن ھازىر ئۇنى مەدەنىيەتنىڭ ھەممە قاتلاملىرىدا ئۇچرىتىمىز ئارخىپى X ، مۇكاپاتى X دېگەندەك TEDx ، تۈر لايىھىسى X ئۇ زادى نەدىن كەلگەن ؟ تەخمىنەن ئالتە يىل ئىلگىرى مەن ئەرەبچىدىن ئىبارەت لوگىكىلىقى ئىنتايىن كۈچلۈك بولغان بىر تىلنى ئۆگىنىشىنى قارار قىلدىم ئەرەبچىدە بىر سۆز ياكى سۆز بىرىكمىسى ۋە ياكى بىرەر جۈملە يېزىش ، خۇددى ماتېماتىكىدىكى بىر تەڭلىمىنى يەشكەنگە ئوخشايدۇ چۈنكى ، ( بۇ تىلدىكى ) ھەر بىر بۆلەك ئادەتتىن تاشقىرى دەرىجىدە ئېنىق . ۋە شۇنداقلا نۇرغۇن ئۇچۇرلار بىلەن تەمىنلەيدۇ مانا بۇ بىزنىڭ كۆپىنچىمىزنىڭ كاللىمىزغا دائىم غەربلىكلەرنىڭ پەن- تېخنىكا ، ماتېماتىكا ۋە ئىنژېنېرلىقى ئەسلى راستتىنلا مىلادىيەنىڭ دەسلەپكى مەزگىللىرىدە پارسلار ، ئەرەبلەر ۋە تۈركلەر تەرىپىدىن ئىجاد قىلىنغان ئىكەن دەپ كېلىشىنىڭ سەۋەبى بۇ ئەرەبلەردىكى . دەپ ئاتالغان بىر كىچىك سىستېمىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ al- jebr نىڭ ئاساسىي مەنىسى al- jebr
(src)="7"> " habka laysugu xidhayo qaybaha kala baahsan . "
(trg)="3"> " مۇناسىۋەتسىز نەرسىنى مۇناسىۋەتلىككە ئايلاندۇرىدىغان سىستېما " كېيىنچە ئىنگلىزچىدىكى " ئالگېبرا" غا ئايلاندى Al- jebr بۇ ( ئەرەبچىگە مۇناسىۋەتلىك ) نۇرغۇن مىساللاردىن بىرى ماتېماتېكىلىق ئەقىل- پاراسەتنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ئەرەبچە يازمىلار
(src)="8"> Aljabr ugu danbayntii waxay ingiriisi isu bedeshay Algebra . tusaale ka mida waxyaalahas badan qoraalka Carabida ee ay ku jirto xigmada xisaabtu ugu danbayntii waxay timid Yurub -- taaso ah , aan dhaho Isbayn -- qarnigii koobiyo tobnaan iyo labiyo tobnaad . markay soo gaadhay waxaa jirtay xiiso baaxad wayn oo loo hayey u turjumida xikmadan
(trg)="4"> -- ئاخىرى ياۋروپاغا تارقالدى
(src)="9"> luuqadaha reer Yurub .
(src)="10"> laakiin waxaa jirtay dhibaatooyin . dhibaato ka mida waxay ahayd tiraabta codka ee Carabida taason lagu odhan karin codka reer Yurub iyadoon aad loogu celcelin . taas iga rumaysta sidoo kale , codadkaas iyaga ah waxay noqdeen kuwaan ka muuqan xarfaha ku jira luuqadaha reer Yurub . halkan waxaa ah mid ka mida khaladaadka xarafkan waa shiin , waxayna samaysaa codka aan filayno inuu yahay shi ' -- " sh ' " waana mid kamida xarfaha ugu horeeya ee kelmada shay 'un , taasoo macnaheedu yahay " wuxuun " sida kelmada Ingiriisida ee " wuxuun " -- wax aan qayaxnayn , shay aan la garanayn . iminka Carabida , waxaan ka dhigi karnaa tan mid qayaxan inagoo ku darayna xarfahah " al " markaa waa alshay 'un shayga aan la garanayn . tani waa kelmadii ka muuqan jirtay xiliyadii hore ee xisaabta , sida dhirindhirintan qarnigii tobnaad ah dhibaatada heshay aqoonyahankii Medieval Spanish ee loo xilsaaray turjumida arintan waxay ahayd in kelmada shiin ama xarafka shay 'un inaan laga dhigi karin Isbaanish sababtoo ah Isbaanishku ma laha Sha ' , codka " sha´ markaa waxaa laysla qaatay , sameeyeen xeer ay ka soo amaahdeen codka CK , codka " ka´ taasoo ay ka soo qaateen Giriigii hore oo ah qaabka xaraka kaay . ka dib markii tan loo bedelay
(trg)="5"> -- مۇنداقچە ئېيتقاندا ، ئىسپانىيىگە ئون بىرىنچى ۋە ئون ئىككىنچى ئەسىرلەردە يېتىپ كەلدى بۇ ئەسەرلەر يېتىپ كەلگەندە زور قىزىقىش قوزغىغان ئىدى بۇ ئەقىل- پاراسەتلەرنى ياۋروپادىكى مەلۇم تىلغا تەرجىمە قىلىشقا كۈچلۈك قىزىقىش قوزغالغان ئىدى لېكىن ، بۇ يەردە مەسىلىلەرمۇ يۈز بەرگەن ئىدى بىر مەسىلە شۇكى ئەرەبچىدىكى بەزى تاۋۇشلارنى ياۋروپالىقلار قايتا- قايتا مەشىق قىلمىسا تەلەپپۇز قىلىش ناھايىتى تەسكە توختايتتى بۇ نۇقتىدا ماڭا ئىشىنىڭ بۇندىن باشقا ، بۇ تاۋۇشلارنى دائىم ياۋروپا تىللىرىدىكى . ھەرپلەر بىلەن ئىپادىلىگىلى بولمايتتى مۇنداق بىر مىسال بار بۇ ئەرەبچىدىكى " شين " ھەرپى غا توغرا كېلىدۇ " sh " ئۇ ئىنگلىزچىدىكى ئۆز نۆۋىتىدە يەنە دېگەن سۆزنىڭ بىرىنچى ھەرپى shai- an مەنىسى " مەلۇم نەرسە " دېگەنلىك بولىدۇ غا ئوخشاش مەنىدە " something " دەل ئىنگلىز تىلىدىكى . ئېنىق بولمىغان ، نامەلۇم نەرسىلەرنى بىلدۈرىدۇ لېكىن ئەرەبچىدە بىز بۇنى ئېنىق ئارتىكىل بولغان نى قوشۇپ ئېنىقلاشتۇرالايمىز " al " دەپ يېزىلىدۇ al- shai- an شۇڭا بۇ يەنى ، نامەلۇم نەرسە ئەمەلىيەتتە بۇ سۆز ئەڭ بۇرۇنقى ماتېماتىكىدا پەيدا بولغان مەسىلەن :
(src)="11"> luuqadihi caadiga ahaa ee reer Yurub , oo ah Laatiinka , waxay si dhibyar ugu bedeleen Kaay- dii Giriiga xarkii X markii taasi dhacdayna , markii tani noqotay Laatiin waxay samaysay buugaagta aasaasiga ee xiisaabta ilaa lix boqol oo sano , hadaba iminka aan ka jawaabno suaasheeni maxay X u tahay mid aan la garanayn
(src)="12"> X waa mid aan la garanayn sababtu waa inaysan ku odhan karayn " sha´ luuqada Isbaanishka ( qosol ) waxaanan filayaa inay taasi tamay mid mudan inaan idinla wadaago ( sacab )
(trg)="6"> 10- ئەسىردىكى ئىسپاتلاش مىساللىرىدا ئۇچرايدۇ بۇ ماتېرىياللارنى تەرجىمە قىلىۋاتقان ئوتتۇرا ئەسىر ئىسپانىيە ئەدىبلىرى دۇچ كەلگەن مەسىلە دەل نى shai- an ۋە سۆز SHeen ھەرپ ئىسپانچىغا ئۆرۈگىلى بولمايدىغانلىقى ئىدى تاۋۇشى يوق ئىدى SH چۈنكى ئىسپانچىدا ھېلىقى تاۋۇشى" sh " ھېلىقى شۇڭا ئادەت بويىچە ئۇلار بىر قائىدە بېكىتتى تاۋۇشىنى ئارىيەتكە ئالدى " ck " ئۇلار تاۋۇشى " ck " يۇنانچىدىكى ھەرپىنىڭ يېزىلىشى ئىدى Kai كېيىنچە بۇ ماتېرىيال تەرجىمە قىلىنغاندا يەنى ئورتاق ياۋروپا تىلىغا تەرجىمە قىلىنغاندا ئېنىق ئېيتىلغاندا لاتىن تىلىغا تەرجىمە قىلىنغاندا نى Kai ئۇلار ئاسانلا گىرىكچىدىكى بىلەن ئالماشتۇرىۋەتتى X لاتىنچىدىكى بۇ ئىش يۈز بېرىپ بۇ ماتېرىيال لاتىن تىلىغا تەرجىمە قىلىنغاندىن كېيىن ماتېماتېكا ئوقۇشلۇقىنىڭ ئاساسىنى شەكىللەندۈردى بۇنىڭغا ئالاھەزەل 600 يىلچە بولدى ئەمدى بىز سوئالىمىزنىڭ جاۋابىغا ئېرىشتۇق نامەلۇمغا ۋەكىللىك قىلىدۇ ؟ X نېمىشقا بولسا نامەلۇم X نى ئىسپانچىدا تەلەپپۇز قىلالمايسىز " sh " چۈنكى سىز ( كۈلكە ئاۋازى ) . مېنىڭچە بۇ ھەمبەھرلىنىشكە ئەرزىيدۇ ( ئالقىش ساداسى )

# som/muXBGQivutS0.xml.gz
# ug/muXBGQivutS0.xml.gz

(src)="1"> Runtii waa bandhig labo saacadood ah oo aan siiyo ardeyda dugsiga sare ah ,
(src)="2"> Oo aan ku soo gaabiyey sadax daqiiqo
(src)="3"> Waxkasta waxey bilaabmeen maalin Anigoo diyaarad saaran , oo u socda TED ,
(trg)="1"> بۇ ئەسلى مەن ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىغا ئىككى سائەت سۆزلەيدىغان نۇتۇق ، بۇنى ئۈچ مىنۇتقا قىسقارتتىم . بۇ ئىش تەدكە ماڭغان بىر كۈنى ئايروپىلاندا باشلاندى ، يەتتە يىلنىڭ ئالدىدا . يېنىمدىكى ئورۇندا ئولتۇرغان ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇغۇچىسى , بىر ئۆسمۈر بولۇپ ، ئۇھەقىقەتەن بىر نامرات ئائىلىدىن كېلىپ چىققان ئىكەن . ئۇ ھاياتىدا ئۇتۇق قازىنىشنى خالايدىكەن ، ئۇ مەندىن بىر ئاددي كىچىك سۇئالنى سورىدى . ئۇ دېدىكى ، " نىمە غەلبىگە باشلايدۇ ؟ " مەن ھەقىقەتەن ئوڭايسىزھېس قىلغان ئىدىم ، چۈنكى مەن ئۇنىڭغا بىر ياخشى جاۋاپ بېرەلمىگەن ئىدىم . شۇڭا ئايروپىلاندىن چۈشۈپلا تەدكە كەلدىم . ئويلىدىم ، توۋا ، مەن شۇ دەمدە غەلىبە قازانغان كىشىلەر بار ئۆينىڭ ئوتتۇرىدا ! ئۇنداقتا ئۇلارنىڭ غەلىبە قازىنىشىغا نېمىنىڭ ياردەم قىلغانلىقىنى سوراپ ، نىمە ئۈچۈن بالىلارغا يەتكۈزۈپ بەرمەيمەن ؟ مانا ئەمدى ، 7 يىلدا 500 زىيارەتتىن كېيىن ، مەن سىلەرگە نېمىنىڭ ھەقىقەتەن غەلبىگە ئېلىپ بارىدىغانلىقىنى . ۋە تەدچىلەرگە نېمنىڭ ھەيدەكچى ئىكەنلىكىنى دەپ بەرمەكچىمەن بىرىنچى نەرسە بولسا قىزغىنلىق . فىرىمىن توماس دەيدۇكى : " مېنى قوزغىتىدىغىنى قىزغىنلىقىم . " تەدچىلەر مېھىر- مۇھەببەت ئۈچۈن بىر ئىش قىلىدۇ : ئۇلار پۇل ئۈچۈن قىلمايدۇ . كەرۇل كولىتتا دەيدۇكى : " مەن ئۆزۈم قىلىدىغان ئىشنى باشقا بىرسىگە پۇل بېرىپ قىلدۇرۇشقا رازى . " قىزىقارلىق يېرى شۇكى : ئەگەر سىز بىر ئىشنى مېھىر- مۇھەببەت ئۈچۈن قىلسىڭىز ، پۇل ھامان ئۆزلۈكىدىن كېلىدۇ . ئىشلەش ! روبېرىت مېردوك ماڭا دېدىكى : " ھەممىسى تىرىشىپ ئىشلەشتىن كېلىدۇ ، ھېچنەرسە ئاسان قولغا كەلمەيدۇ . لېكىن شۇ جەرياندا نۇرغۇن خوشاللىققا ئېرىشىمەن . " ئۇ خوشاللىقىنى تىلغا ئالغاندۇ ؟ روبېرت ؟ ئەلۋەتتە . تەدچىلەر خىزمەتتىن ئەلۋەتتە خوشاللىنىدۇ . ئۇلار ھەم تىرىشىپ ئىشلەيدۇ . مەن بايقىدىمكى ، ئۇلار خىزمەت سارىڭى ئەمەس . بەلكى خىزمەت مەستانلىرىدۇر . ماھىرلىق ! ئەلكىس گاردېن دەيدۇكى : " غەلبىلىك بولۇش ئۈچۈن بىر ئىشقا باشچىلاپ كىرىشىڭ ۋە شۇ ئىشقا قالتىس ماھىر بولۇڭ . " ماھىر بولۇشتا سېھىر يوق ؛ ئۇ ئەمەلىيەت ، ئەمەلىيەت ، ئەمەلىيەتتىن كېلىدۇ . دىققەتنى مەركەزلەشتۈرۈش ، نورمان جۇسىن ماڭا دېدىكى ،
(src)="32"> " Waxaan u maleynaa waxa dhan in ay yihiin in aad nafsadaada diirada ay saarto hal shey . "
(src)="33"> IIyo riixid !
(src)="34"> David Gallo ayaa yiri , " naftaada riix .
(trg)="2"> " مېنىڭچە مۇۋاپپىقىيەت دىققىتىڭىزنى بىر ئىشقا مەركەزلەشتۈرگەندىلا ئاندىن قولغا كېلىدۇ . " ھەيدەكچىلىك قىلىش ! دەيۋىد گالو دەيدۇكى : " ئۆزىڭىزگە ھەيدەكچىلىك قىلىڭ . جىسمانىي ۋە روھىي جەھەتتىن ئۆزىڭىزگە ھەيدەكچىلىك قىلىشىڭىز كېرەك . " سىز تارتىنچاقلىق ۋە ئۆزىدىن گۇمانلىشنى يوقىتىشقا ھەيدەكچىلىك قىلىشىڭىز كېرەك . گولدى ھون دەيدۇكى : " مەندە ھەمىشە ئۆزىدىن گۇمانلىنىش مەۋجۇد ئىدى . ئۆزەمنى يېتەرلىك ياخشى ئەمەس ؛ يېتەرلىك ئەقىللىق ئەمەس ۋە غەلبە قازىنالمايمەن دەپ ئويلىغان ئىدىم . " ئەمدى ئۆزىڭىزگە ھەيدەكچىلىك قىلىش ھەمىشە ئاسان بولمايدۇ ، شۇڭا ئانىلارنى ياراتقاندە .
(src)="41"> Waayo taasina waa sababta ay hooyada u soo ikhtiraaceen . ( Qosol )
(src)="42"> Frank Gehry -- Frank Gehry ayaa igu yiri ,
(trg)="3"> ( كۈلۈشمەك ) فرانك گەري ماڭا دېدىكى ،
(src)="43"> " hooyadey ayaa i riixi jirtey . " adeeg !
(src)="44"> Sherwin Nuland ayaa yiri , " Waxa ay ahayd maamuus inay aad u adeegto sida dhakhtar . "
(src)="45"> Hada ayaa ilmo badan ayaa ii sheega in ay rabaan in ay noqdaan milyaneerka . waxa ugu horeeya aan ku dhaho waxaa :
(trg)="4"> " ئانام ماڭا ھەيدەكچىلىك قىلغان . " ئەجىر قىلىڭ ! شرۋېن نۇلاند دەيدۇكى ، " دوختۇر بولۇپ ئەجىر سىڭدۈرۈش بىر شەرەپلىك ئىش ئىدى . " شۇ دەمدە نۇرغۇن بالىلار ماڭا مىليونېر بولۇشنى خالايدىغانلىقىنى دەيدۇ . مېنىڭ ئۇلارغا دەيدىغان تۇنجى گېپىم بولسا : " بولىدۇ ، شۇغىنىسى سىز ئۆزىڭىزگە ئەجىر سىڭدۈرسىڭىز بولمايدۇ ؛ سىز باشقىلارغا قىممىتى بار مەلۇم ئىشتا ئەجىر سىڭدۈرۈشىڭىز كېرەك . چۈنكى مۇشۇ كىشىلەرنىڭ ھەقىقىي باي بولۇشىنىڭ يولى . ئىدىيىلەر ! تەدچى بىل گەيتىس دەيدۇكى ، " مەندە تۇنجى مىكرو- كومپيۇتېر يۇمشاق دېتالى شىركىتى قۇرۇپ چىقىشتىن ئىبارەت بىر ئىدىيە بار ئىدى . " مەن دەيمەن ئۇ خېلى بىر ياخشى ئىدىيە ئىكەن . ئىدىيىلەرنى ئويلاپ چىقىپ بارلىققا كەلتۈرۈشتە بىر سېھىر يوق . ئۇلار پەقەت بەزى ناھايتى ئاددىي ئىشلارنى قىلىشتىن كېلىدۇ . مەن نۇرغۇن ئىسپاتلارنى بېرەلەيمەن . ئىزچىل بولۇڭ ! جوۋ كرائۇس دەيدۇكى : " ئىزچىللىق بىزنىڭ غەلبىمىزنىڭ بىرىنجى نومۇرلۇق ئاساسىي " سىز مەغلۇپ بولغاندىمۇ ئىزچىللىقنى داۋاملاشتۇرۇشىڭىز كېرەك . ناچارلىقلارغا يولۇققاندىمۇ ئىزچىللىقنى داۋاملاشتۇرۇشىڭىز كېرەك ! ئەلۋەتتە بۇ يەردە دېيىلگەن ناچارلىقلار : تەنقىد ، رەت قىلىنىش كۆتلەر ۋە بېسىم .
(src)="59"> ( Qosol ) marka waxa weyn -- suaashaan jawaabteeda waa fudeed : ama bixi 4, 000 oo doolar waxaadna imaadaa TED hadii taas aad ku guul dareysitidna , fuli sideedaan sheey -- i aamin ku wani waa sideeda shey ee ugu weyn taas oo ku gaarsiineyso guul waad mahadsantihiin reer TED wareysigiina oo dhan !
(trg)="5"> ( كۈلۈشمەك ) شۇڭا بۇ سوئالنىڭ چوڭ جاۋابى ئاددىي :
(trg)="6"> 4000 دوللار تۆلەپ تەدگە كېلىڭ ، ياكى ئۇنداق قىلالمىسىڭىز ، شۇ سەككىز ئىشنى قىلىڭ - ماڭا ئىشىنىڭكى بۇلار غەلبىگە باشلايدىغان چوڭ سەككىز ئىشلار . تەدچىلەرنىڭ زىيارىتىگە رەھمەت !