# my/4GBaUQduFsng.xml.gz
# si/4GBaUQduFsng.xml.gz
(src)="1"> လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က ကျွန်တော်ဟာ ငြီးငွေ့ဖွယ် အလုပ်ထဲမှာ နစ်နေတယ်လို့ခံစားမိခဲ့တယ် ။ ဒီတော့ အမေရိကန် ဒဿနာပညာရှင်ကြီး
(trg)="1"> අවුරුදු කීපයකට පෙර
(trg)="2"> මට දැනුනා මගේ ජීවිතය එකම තැන නතර වී ඇතිබව
(trg)="3"> එමනිසා මම තීරණය කලා , අනුගමනය කරන්නට පා සටහන්
(src)="2"> Morgan Spurlock ခြေရာနင်းပြီး အသစ်တစ်ခုကို ရက်၃၀ စမ်းကြည့်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ် ဒီစိတ်ကူးက တကယ့်တော့ တော်တော်ရိုးပါတယ် ဘဝမှာထပ်ဖြည့်ဖို့အမြဲလုပ်ချင်တာကိုတွေးပြီး ဒါကို လာမယ့်ရက်၃၀မှာ စမ်းလုပ်ကြည့်ဖို့ပါ ။ ရက်ပေါင်း( ၃၀) ဆိုတာ အလေ့အထ အသစ်တစ်ခုကို ထပ်ဖြည့်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် သတင်းစောင့်ကြည့်တာလိုမျိုး အကျင့်တစ်ခုကို ခင်ဗျားဘဝထဲက ပယ်ထုတ်ဖို့ သင့်တော်တဲ့ အချိန်ပမာဏပဲဖြစ်ပါတယ် ။ ဒီရက်၃၀ စိမ်ခေါ်မှုတွေလုပ်နေတုန်း ကျနော် သင်ယူခဲ့တာလေးတွေရှိပါတယ် ပထမတစ်ခုကတော့ မေ့လျော့ ကုန်ဆုံးသွားတဲ့ ရက်လတွေအစား အချိန်ဟာ ပိုပြီး မမေ့နိူင်စရာဖြစ်ခဲ့ပါတယ် တစ်လလုံးတစ်နေ့ ဓာတ်ပုံတစ်ပုံရိုက်ဖို့ လုပ်ခဲ့တဲ့ စိန်ခေါ်မှုရဲ့ တစ်ပိုင်းပါ နောက်ပြီး ကျွန်တော် အတိအကျကို မှတ်မိနေတာက ကျနော်ဘယ်နေရာမှာ အဲဒီနေ့က ဘာလုပ်တယ်ဆိုတာပါ သတိထာမိးသေးတာက ရက်၃၀စိန်ခေါ်မှုတွေကို ပိုပြီးတော့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် လုပ်လာလေလေ ၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုတိုးလာခဲ့ပါတယ် ။ စားပွဲကနေမခွာတဲ့ ကွန်ပြူတာဂျပိုးကနေ အလုပ်ကို အပျော်သဘောနဲ့ စက်ဘီးစီးသွားတဲ့ ငနဲတစ်ကောင်လိုမျိးဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ် ။ မနှစ်ကတောင် Mt .
(trg)="4"> ශ්රේෂ්ට ඇමෙරිකානු දාර්ශනික මොර්ගන් ස්පර්ලොක් ගේ
(trg)="5"> අලුත් දෙයක් අත්හදා බලන්න දවස් තිහකට
(trg)="6"> මේ අදහස හරිම සරලයි
(src)="3"> Kilimanjaro တက်ခဲ့သေးတယ် ၊ အာဖရိကမှာ အမြင့်ဆုံးတောင်လေ ။ ရက်၃၀စိန်ခေါ်မှု မစခင်ကဒီလိုစွန့်စားမှုကို ကျနော်ဘယ်တုန်းကမှ ဖြစ်ခဲ့မှာ မဟုတ်ပါဘူးဗျာ ကျွန်တော်နားလည်သဘောပေါက်မိသေးတာက တကယ်လို့ခင်ဗျားဟာ တစ်ခုခုကိုတကယ် အရမ်းကို လိုချင်တယ်ဆိုရင် ဘာကိုမဆို ရက်၃၀တိုင် လုပ်ယူလို့ရနိူင်တယ် ခင်ဗျားဝတ္ထုတစ်အုပ် ရေးဖို့ ဆန္ဒရှိဖူးလား နိူဝင်ဘာလတိုင်းမှာ သောင်းနဲ့ချီတဲ့လူတွေဟာ စာလုံး၅၀၀၀၀ရှိတဲ့ကိုယ်ပိုင်ဝတ္ထုကို ပြင်ဆင်မထားပဲ ရက်၃၀နဲ့ရေးဖို့ ကြိုးစားကြပါတယ် ခင်ဗျားအတွက် လုပ်စရာဆိုလို့ တစ်ရက်ကို စာလုံး ( ၁၆၆၇) လုံးနှုန်းနဲ့ တစ်လလုံးလုံးရေးဖို့ပဲလိုတာပါ ။ ကျွန်တော်လဲ လုပ်ခဲ့ပါတယ် ။ ဒါနဲ့ဗျာ သော့ချက်ကတော့ ခင်ဗျားရဲ့ တစ်နေ့တာ စာလုံးအရေအတွက်မပြီးမချင်း အိပ်ယာမဝင်ဖို့ပါ ခင်ဗျား အိပ်ရေးပျက်ကောင်း ပျက်လိမ့်မယ် ၊ ဒါပေမဲ့ ခင်ဗျားဝတ္ထုကတော့ ပြီးသွာမှာပါ ကဲကျနော့စာအုပ်ကနောက်အမေရိကန် ဝတ္ထုကြီးလား မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကို တစ်လအတွင်း ရေးခဲ့တာပါ တော်တော်ညံ့ပါတယ် ။ ဒါပေမဲ့ ကျန်တဲ့ကျနော့ဘဝတစ်လျှောက်မှာ
(trg)="27"> ගිය අවුරුද්දේ මම කිලිමන්ජාරෝ කන්ද නැග්ගා
(trg)="28"> අප්රිකාවේ තිබෙන උසම කන්ද
(trg)="29"> මම කවදාවත් එතරම් නිර්භීත වී නැහැ
(src)="4"> TED ပါတီမှာJohn Hodgman နဲ့ဆုံမိရင်
(trg)="51"> මට TED සාදයකදී ජෝන් හොග්මන් ( ප්රසිද්ධ ලේකකයෙක් ) ව හමුවුනොත්
(src)="5"> " ကျနော်ဟာကွန်ပြူတာ ပညာရှင်တစ်ယောက်ပါ" လို့ ပြောဖို့ မလိုတော့ဘူးလေ ။ မဟုတ်ဘူးဗျ ပြောချင်ရင် ပြောနိူင်တာက " ကျနော်က ဝတ္ထုရေးဆရာ တစ်ယောက်ပါ" လို့ ။ ( ရယ်သံများ ) ဒါက ကျွန်တော်ပြောချင်တဲ့ နောက်ဆုံးအရာပါ ကျွန်တော်သိတာက အသေးစားရေရှည်ခံ အပြောင်းအလဲတွေလုပ်တဲ့အခါ ကျွန်တော်ဆက်ဆက်လုပ်နိူင်တဲ့ အရာတွေဟာ ပိုပြီးစွဲမြဲနိူင်ခြေရှိတယ်ဆိုတာပါ ။ ကြီးမားတဲ့ခပ်ဆန်ဆန်းစိမ်ခေါ်မှုတွေဆိုလည်း ဘာမှမဖြစ်ပါဘူး တကယ်တော့ ဒါတွေဟာ ပျော်စရာ တစ်ပုံကြီးပါ ဒါပေမဲ့ ဒါတွေကစွဲမြဲဖို့ အလားအလာနည်းပါတယ် ကျွန်တော် သကြားမစားပဲ ရက်( ၃၀) နေလိုက်တာ ( ၃၁) ရက်မြောက်နေ့မှာ ဒီပုံပေါက်သွားပါတယ် ။ ( ရယ်သံများ ) ဒီတော့ ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို မေးချင်တာက
(trg)="52"> මට කියන්න වෙන්නෙ නෑ
(trg)="53"> " මම පරිගණක විද්යාඥයෙක් " කියල
(trg)="54"> නෑ නෑ , මට අවශ්යනම් මට කියන්නට හැකියි , " මම ලේකකයෙක් " කියල
(src)="6"> " ခင်ဗျားတို့ ဘာကိုစောင့်နေကြတာလဲဗျာ " ခင်ဗျားတို့တွေဟာ နောက် ရက်( ၃၀) မှာ ခင်ဗျားတို့ကြိုက်ကြိုက် ၊ မကြိုက်ကြိုက် ကျော်လွှားသွားတော့မယ်ဆိုတာ ကျနော် အာမခံတယ် ဒီတော့ ခင်ဗျားအမြဲစမ်းလုပ်ချင်နေတဲ့ အရာတစ်ခုခု အကြောင်းကိုတွေးပြီး ၊ ဒါကို နောက် ရက်( ၃၀) ကြာကြာ ကြိုးစားကြည့်ကြပါလားဗျာ ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ။ ( လက်ခုက်တီးသံများ ))
(trg)="67"> ඔබ තවත් බලාසිටින්නේ කුමකටද ?
(trg)="68"> මම සහතික කරනවා ඔබට , ඊළඟ දවස් තිහ
(trg)="69"> ගත වෙලා යාවි
# my/5tx1kFzgrJTO.xml.gz
# si/5tx1kFzgrJTO.xml.gz
(src)="1"> ဒီဗီဒီယိုထဲမှာအကြောင်းအရာ ၄ ၅ ခုလောက်ပြောပြချင်ပါတယ် ။ အဲ့ဒီအကြောင်းအရာတွေကလည်း တစ်ခုနဲ့တစ်ခုဆက်စပ်နေကြတာကိုး ။ တချို့နေရာတွေမှာအရမ်းရိုးရှင်းပေမယ့် ၊ အားလုံးခြုံငုံလိုက်ရင်တော့ ရှုပ်သွားတတ်တယ် ။ ကျွန်တော်တို့လေ့လာနိုင်မယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ် ။ ကောင်းပြီ - စကြရအောင် ။ ကျွန်တော့်မှာ ထည့်စရာခွက်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုပါစို့ ။ ဒီဟာကကျွန်တော့်ရဲ့ခွက်တစ်ခုအဖြစ်ဆိုကြပါစို့ ။ အဲ့ဒီထဲမှာ --- ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိတယ် ။ ရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးနဲ့နော် ။ သူတို့တွေကတစ်ခုနဲ့တစ်ခုပွတ်တိုက်နေကြပါတယ် ။ အဲ့ဒါတွေကအရည်ပုံစံနဲ့ရှိနေတဲ့ရေတွေပါ ။ ဒါတွေကရေတွေပါ ။ အဲ့ဒီရေမော်လီကျူးတွေထဲမှာ သကြားမော်လီကျူးတစ်ချို့ရှိပါတယ် ။ သကြားမော်လီကျူးတွေကို ပန်းရောင်နဲ့ကျွန်တော်ဆွဲလိုက်မယ် ။ အခုဒီထဲမှာ သကြားမော်လီကျူးတွေအများကြီးရှိနေပါတယ် ။ ဒါပေမယ့်ရေမော်လီကျူးကပိုများပါတယ် ။ အဲ့ဒါကိုပိုပြီးမြင်သာအောင်လုပ်ချင်တယ် ။ ဒီထဲမှာရေမော်လီကျူးတွေအများကြီးအများကြီးပိုပြီးရှိပါတယ် ။ ဒီလိုအခြေအနေမှာများတဲ့အရည်ကို solvent ( ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့အရည် ) လို့ခေါ်တယ် ။ ဒီအခြေအနေမှာရေမော်လီကျူးတွေကပိုများနေပြီး တကယ့်ကို မော်လီကျူးအရေအတွက်ပိုများနေတယ်လို့သိနိုင်ပါတယ် ။ မော်လီကျူးအကြောင်းကို အသေးစိတ်မပြောတော့ပါဘူး ။ ခင်ဗျားအနေနဲ့အဲ့ဒီအကြောင်းကိုသိပြီးသားဖြစ်နိုင်သလိုမသိသေးတာလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ် ။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်ပါမော်လီကျူအရေအတွက်များနေတဲ့အရည်ကို solvent ( ပျော်၀င်မှုကို အားပေးတဲ့ အရည် ) လို့ပဲ ခေါ်ကြပါမယ် ။ ဒီတော့ ဒီအခြေအနေမှာရေကပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတဲ့ အရည် ( solvent ) ပါ ။ ဒီတော့ ပမာဏနည်းတဲ့မော်လီကျူးကို .. ဒီကိစ္စမှာ သကြားကိုပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ ( solute ) အဖြစ်သတ်မှတ်မယ် ။ ဒီတော့ ၊ သကြားက solute ပေါ့ ။ သကြားတစ်မျိုးထဲပဲ solute ဖြစ်တယ်လို့သတ်မှတ်လို့မရပါဘူး ။ ရေထဲမှာပါ၀င်တဲ့မော်လီကျူးတွေထဲကနည်းတဲ့မော်လီကျူးကို solute လို့ ခေါ်တဲ့အတွက် ဘယ်မော်လီကျူးမဆိုဖြစ်နိုင်ပါတယ် ။ ဒီကိစ္စမှာတော့သကြားပေါ့ ။ သကြားကပျော်၀င်နိုင်တဲ့အရာ solute ပေါ့ ။ ပြီးခဲ့တုန်းကပြောခဲ့သလိုပဲသကြားကရေထဲမှာပျော်၀င်သွားတာ ။ ဒီတစ်ခုလုံးက -- ရေမော်လီကျူးနဲ့သကြားမော်လီကျူးရောစပ်ပါ၀င်တဲ့ဒီအရာကို solution ( ပျော်ရည် ) လို့ခေါ်တယ် ။ ဒီတစ်ခုလုံးကို solution ( ပျော်ရည် ) လို့ခေါ်တာပါ ။ ဒီတော့ solution ( ပျော်ရည် ) မှာ solvent နဲ့ solute နှစ်မျိုး ပါ၀င်ပါတယ် ။ ပျော်၀င်မှုကိုအားပေးတာက ရေ ။ ဆိုလိုတာကအဲ့ဒီအရာကအခြားအရာကိုပျော်၀င်သွားစေတာ ။ ပျော်၀င်သွားရတာက သကြား ။ ဒါကို solute လို့ခေါ်တယ် ။ ဒါတွေကခင်ဗျားအတွက်တော့ပြန်နွှေးတာဟုတ်ချင်မှဟုတ်မယ် ။ ကျွန်တော်ဒီလိုရှင်းပြတာကရည်ရွယ်ချက်ရှိပါတယ် ။ ဘာလဲဆိုတော့ diffusion ပျံ့နှံခြင်း ဆိုတဲ့အကြောင်းကိုပြောပြချင်လို့ပါ ။
(trg)="2"> me maathruka siyallama ekineka sambandai
(trg)="3"> samahara awastha waladii me maathruka ithamath saralai , namuth
(trg)="4"> samahara awastha waladee meya obata gataluwak wennath puluwan
# my/AynKvwOsKWlm.xml.gz
# si/AynKvwOsKWlm.xml.gz
(src)="1"> ငါတို့ လူသားတွေဟာ ကိုယ့်ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ကို ကြည့်ရုံနှင့် ဝတ္တုပစ္စည်းအမျိုးမျိုးရှိတာကို နှစ်ပေါင်းထောင်ချီပြီးတော့ သိထားပြီးသားပါ ။ အဲ့ဒီအမျိုးမျိုးသောပစ္စည်းတွေဟာ ဂုဏ်သတ္တိတွေ ကွဲပြားကြတယ် ။ ဂုဏ်သတ္တိ မတူယုံတင်မကဘူး ၊ တစ်ခုက သူ့နည်းသူ့ဟန်နှင့် အလင်းပြန်ချင်ပြန်မယ် ( သို့ ) မပြန်ချင်မပြန်ဘူး ။ ဒါမှမဟုတ် ၊ အရောင်တစ်ခုခု ရှိမယ် ( သို့ ) အပူချိန် တစ်ခုခုရှိမယ် ။ အရည် ( သို့ ) အငွေ့ ( သို့ ) အစိုင်အခဲတစ်ခု ဖြစ်နေနိုင်တယ် ။ ဒါပေမယ့် ငါတို့ဟာ သူတို့ တချို့အခြေအနေတွေမှာ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု တုံ့ပြန်ပုံကို စတင်လေ့လာကြတယ် ။ နောက်ပြီး ဒါတွေဟာ ပစ္စည်းအချို့ရဲ့ ဓာတ်ပုံတွေဖြစ်တယ် ။ ဒီဟာက ဂရက်ဖိုက် ( graphite ) ပုံသဏ္ဍာန် ရှိနေတဲ့ ကာဗွန် ( carbon ) ဖြစ်တယ် ။ ဒါကတော့ ခဲ ၊ ဒါကတော့ ရွှေ ဖြစ်တယ် ။ ပြီးတော့ ကျွန်တော် ဒီမှာပြထားတဲ့ဓာတ်ပုံတွေအားလုံးကို ဒီ website ကနေရထားတာပါ ။ ဒါတွေအားလုံးဟာ အစိုင်အခဲပုံသဏ္ဍာန်တွေပါ ။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ထဲမှာ လေတစ်မျိုးမျိုး ၊ လေမှုန်တစ်မျိုးမျိုး ရှိတာကို ကျွန်တော်တို့ သိထားတယ် ။ ဒါ့အပြင် ၊ သင်မြင်နေရသည့် လေမှုန်အမျိုးအစားဟာ ကာဗွန် ( carbon ) လား ၊ အောက်ဆီဂျင် ( oxygen ) လား ၊ ( သို့ ) နိုက်ဒရိုဂျင် ( nitrogen ) လား ဆိုတာပေါ်မူတည်ပြီး သူ့မှာ ဂုဏ်သတ္တိတွေ အမျိုးမျိုးရှိနေပုံရတယ် ။ ( သို့ ) အပူချိန် လုံလုံလောက်လောက် မြှင့်တင်ပေးနိုင်ရင် အရည်ဖြစ်နိုင်တဲ့ တစ်ချို့ ပစ္စည်းတွေလဲရှိတယ် ။ ရွှေတို့ ၊ ခဲတို့ကို အပူချိန်လုံလောက်အောင် မြှင့်တင်ပေးလိုက်ရင် သင်ဟာ အရည်တောင်ရနိုင်သေးတယ် ။ ဒါမှမဟုတ် သင်ဟာအကယ်၍ များ ဒီကာဗွန် ( carbon ) ကိုမီးရှို့မယ်ဆိုရင် သူရဲ့ တည်ဆောက်ပုံကို ပျက်စေပြီး လေထုထဲကိုလွှတ်နိုင်မည့် အငွေ့သဏ္ဍာန်နဲ့တောင် ရနိုင်သေးတယ် ။ ဒီအချက်တွေ အားလုံးဟာ လူတွေ နှစ်ပေါင်းထောင်နဲ့ချီပြီး လေ့လာတွေ့ရှိထားတာတွေပါ ။ အဲ့ဒါက တစ်လျှောက်လုံး ထင် ကြေးပေးနေတဲ့မေးခွန်းကို သဘာဝကျသည့် မေးခွန်းတစ်ခုအဖြစ်ပြောင်းလဲသွားစေတယ် ။ ( ဒါပေမယ့် ) အခုတော့ ငါတို့ဒီဟာကို နည်းနည်း ကောင်းကောင်း ဖြေနိုင်လာပြီး အဲ့မေးခွန်းကတော့ အကယ် ၍ ဒီကာဗွန် ( carbon ) ကို သေးသထက်သေးသော အပိုင်းအစဖြစ်အောင် ကွဲပျက်စေမယ်ဆိုရင် ကာဗွန်ရဲ့ ဂုဏ်သတ္တိ ဆက်ရှိနေဦးမည့် အသေးဆုံးသောဖွဲ့စည်းမှု ရှိနိုင်သလား ။ ပြီးတော့ အဲဒါကို ထပ်ပြီးကွဲပျက်စေခဲ့ရင် ကာဗွန်ရဲ့ဂုဏ်သတ္တိတွေ ကုန်သွားမှာလား ။ အဖြေက ... အသေးဆုံးသောဖွဲ့စည်းမှုဆိုတာ ရှိတယ် ။ အခေါ်အဝေါ်သိရအောင် ကျနော်တို့အဲ့ဒီပစ္စည်းတွေ ၊ ( အဲ့ဒီ့သန့်စင်ပစ္စည်းတွေကို ) အပူချိန်တစ်ခုခုမှာ ဂုဏ်သတ္တိတစ်ချို့ရှိ ပြီး တစ်နည်းနည်းဖြင့် တုံ့ပြန်သည့် ပစ္စည်းတွေကို ကျနော်တို့ အဲလီမင့် ( Element ) လို့ခေါ်တယ် ။ ကာဗွန်ဟာ အဲလီမင့် တစ်ခု ၊ ခဲဟာ အဲလီမင့်တစ်ခု ၊ ရွှေဟာ အဲလီမင့် တစ်ခု ဖြစ်တယ် ။ ရေကို အဲလီမင့် လို့ လည်းပြောလို့ရတယ် သမိုင်းမှာ လူတွေက ရေကို အဲလီမင့် လို့ပဲ ဆိုခဲ့ကြတယ် ။ ဒါပေမယ့် အခုတော့ ရေဟာ ပိုပြီး အခြေခံကျသည့် အဲလီမင့်တွေနှင့် ဖွဲ့စည်းထားတာကို သိကြပြီ ။ ရေဟာ အောက်ဆီဂျင် နှင့် ဟိုက်ဒရိုဂျင် ပေါင်းစပ်ထားတာဖြစ်တယ် ။ ပြီးတော့ အဲလီမင့် အားလုံးကို element periodic ဇယားမှာ ဖော်ပြထားတယ် ။
(trg)="1"> මිනිසා අවුරුදු දහස් ගණනක සිට පරිසර අධ්යයනයක යෙදුනේය .
(trg)="2"> ඔබට දියර ලබාගතහැකියි .
(trg)="3"> C යන්නෙන් කාබන් නිරූපණය වෙනවා
(src)="2"> " C " က ကာဗွန်ကို ကိုယ်စားပြုတယ် ။ ( ကျွန်တော် လူသားတွေနဲ့ဆက်နွယ်မှုရှိတဲ့ ဟာတွေပဲ အခု ပြောသွားမယ် ) ( ဒါပေမယ့် ) အချိန်နှင့်အမျှ ဒါတွေအားလုံးနှင့် ရင်းနှီးလာမှာပါ ။ ဒါက အောက်ဆီဂျင် ၊ ဒါက နိုက်ဒရိုဂျင် ၊ ဒါက စီလီကွန် ၊ ဒီ Au ဆိုတာက ရွှေ ။ ဒါက ခဲ ။ ပြီးတော့ element တွေရဲ့ အခြေခံ ဖွဲ့စည်းမှု ( basic unit ) က အက်တမ် ( atom ) ဖြစ်တယ် ။ ဒီတော့ အကယ် ၍ ဆက်ဆက်ပြီး သေးသထက်သေးသည့် အပိုင်းအစတွေကို ရှာမယ်ဆိုရင် တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ကာဗွန်အက်တမ် ကိုရလိမ့်မယ် ။ ဒီမှာ အဲ့ဒီလိုပဲ လုပ်ရင် တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ရွှေအက်တမ်ကို ရလာမယ် ။ ဒီမှာလည်း အဲ့ဒီလိုပဲ လုပ်ရင် တဖြည်းဖြည်းနှင့် ဒီ့ထက်သေးသည့် ခဲအက်တမ် လို့ ခေါ်ရမည့် ( ပိုကောင်းသည့်စကားမရှိလို့ ) အမှုန် ( particle ) ရလာမယ် ။ အဲ့ဒါကို ဒီ့ထက်ပိုပြီးသေးအောင် ကွဲပျက်စေလို့ မရတော့ပေမယ့် ။ ခဲရဲ့ ဂုဏ်သတ္တိတွေ ရှိနေသေးလို့ အဲဒါကို ခဲလို့ပဲ ခေါ်သေးတယ် ။ သဘောတစ်ခု ပြောမယ် ။ ကျွန်တော် တကယ်ကို စဉ်းစားရခက်တဲ့ဟာ ဖြစ်တယ် ။ အဲ့တာက အက်တမ်တွေဟာ မယုံနိုင်အောင်ကို သေးတာပါ ။ တစ်ကယ်ပါ ... စဉ်းစားလို့မရအောင် သေးတယ် ။ ဥပမာအားဖြင့် ကာဗွန် ။ ကျွန်တော့် ဆံပင်ဟာလည်း ကာဗွန် နဲ့ လုပ်ထားတာ ။ တစ်ကယ်ဆို ကျွန်တော့်ကိုယ်ခန္ဓာအများစုက ကာဗွန်နှင့် လုပ်ထားတာ ။ တကယ်ဆို သက်ရှိတော်တော်များများဟာ ကာဗွန် နဲ့လုပ်ထားတာ ။ အဲ့ဒါကြောင့် ကျွန်တော့ဆံပင်ကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် ၊ ကျွန်တော့်ဆံပင်ဟာ ကာဗွန် ပဲဖြစ်တယ် ။ ကျွန်တော့်ဆံပင်က အများအားဖြင့် ကာဗွန် ပါ ။ တစ်ကယ်လို့ ကျွန်တော့်ရဲ့ဆံပင်ကို ဒီနားမှာကြည့်မယ်ဆိုရင် ကျွန်တော့်ဆံပင်ကမဝါဘူး ။ ဒါပေမယ့် နောက်ခံ အမဲရောင်နဲ့လိုက်တယ် ။ ကျွန်တော့ဆံပင်က အမဲရောင်ဖြစ်တယ် ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော် ဒါလုပ်ရင် ၊ ဖန်သားပြင်ပေါ်မှာ အဲဒါကို သင် မြင်ရမှာမဟုတ်ဘူး ။ အကယ် ၍ သင် ကျွန်တော့် ဆံပင်ကို ဒီကယူခဲ့ရင် ... ကျွန်တော့်ဆံပင်ဟာ ကာဗွန်ဘယ်နှစ်ခုစာလဲလို့ ကျွန်တော် မေးမယ် ။ တကယ်လို့ ကျွန်တော့ဆံပင်ရဲ့ အရှည်မဟုတ် ၊ ကန့်လန့်ဖြတ် အလုံးအကျယ်ကို တိုင်းပြီးတော့ ပြောမယ် အဲဒါ ကာဗွန်ဘယ်နှစ်ခုစာ ကျယ်လဲလို့ ။ သင်ခန့်မှန်းမိမယ် ... အို Sal က အရမ်းသေးတယ်ဆိုတာ ပြောပြီးပြီပဲ ။ ဒီတော့ ကာဗွန်အက်တမ် တစ်ထောင်စာ ရှိမယ် ။ ( သို့ ) တစ်သောင်း ၊ ( သို့ ) တစ်သိန်း ၊ ကျွန်တော် မဟုတ်ဘူး လို့ ပြောမယ် ။ ဒီမှာ ကာဗွန်အက်တမ် တစ်သန်းရှိတယ် ။ ကာဗွန်အက်တမ် အခုတစ်သန်းကို ( ပုံမှန်) လူရဲ့ ဆံပင်လုံးအကျယ်မှာ သီလို့ရတယ် ။ သိတဲ့အတိုင်း အဲဒါ အကြမ်းဖျင်း ပြောတာ ။ တစ်သန်းကွက်တိတော့မဟုတ်ပါဘူး ။ ဒါပေမဲ့ အက်တမ်တစ်ခုဟာ ဘယ်လောက် သေးတယ်ဆိုတဲ့သဘော သိအောင်လို့ ပါ ။ ခေါင်းကဆံပင်တစ်ချောင်းဆွဲနုတ်ပြီး အခုတစ်သန်းလောက်ဟာတွေကို ဆံပင်ကန့်လန့်ဖြတ်မှာ တစ်ခုဘေးတစ်ခု ( အရှည်မဟုတ်ဘဲ ၊ အကျယ်မှာ ) ထားတာကို တွေးကြည့်လိုက် စမ်းပါ ။ ဆံပင်ရဲ့အလုံးအကျယ်ကိုမြင်ရဖို့တောင်ခက်တယ် ။ အဲ့ဒီ့မှာ ကာဗွန်အက်တမ်ပေါင်း တစ်သန်း စီနိုင်တယ် ။ အဲဒါကိုက အတော့်ကို လွန်လှပြီ ။ ကျွန်တော်တို့ သိတာ က ၊ ကာဗွန်ရဲ့ အခြေခံအကျဆုံး ဖွဲ့စည်းမှု ၊ အဲလီမင့်တို့ရဲ့ အခြေခံအကျဆုံးဖွဲ့စည်းမှု ဆိုတာရှိတယ် လို့ပါ ။ ကောင်းတာတစ်ခုက အဲဒီအခြခံအကျဆုံးဖွဲ့စည်းမှုတွေဟာ တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ဆက်နွယ်နေတာပါပဲ ။ ကာဗွန်အက်တမ်ဟာ ပိုပြီးအခြေခံကျသည့် အမှုန်တွေနဲ့ လုပ်ထားတာပါ ။ ရွှေအက်တမ်ဟာပို ပိုပြီးအခြေခံကျသည့် အမှုန်တွေနဲ့ လုပ်ထားတာပါ ။ သူတို့ဟာ အဲ့ဒီ့အခြေခံကျတဲ့အမှုန်အမွှားတွေရဲ့ နေရာထားသိုမှု နှင့်ဆိုင်နေပြန်တယ် ။ တစ်ကယ်လို့သင်ဟာအခြေခံ အမှုန်အမွှားအရေအတွက်ကိုပြောင်းခဲ့မယ်ဆိုရင် အဲ့ဒီ အဲလီမင့်ရဲ့ ဂုဏ်သတ္တိတွေကို တောက်ပြောင်သွားစေလိမ့်မယ် ။ ဘယ်လိုတုံ့ပြန်တာ ၊ ( သို့ ) အဲ့ဒီ အဲလီမင့် ကိုယ်တိုင်ကိုတောင် ပြောင်းသွားစေနိုင်တယ် ။ ၊ နည်းနည်းပိုရှင်းသွားအောင် အဲဒီ အခြေခံအဲလီမင့်တွေအကြောင်း ဆက်ပြောကြရအောင် ။ ဒီတော့ ... ပရိုတွန် ( proton ) ရှိတယ် ။ ပရိုတွန်ကို သတ်မှတ်ပေးပုံက ၊ အက်တမ်ရဲ့ နူကလီးယပ်ထဲမှာ ပရိုတွန် ဘယ်နှစ်ခု ပါသလဲဆိုတာက ( နူးကလီးယပ် အကြောင်းမကြာခင်ပြောပါ့မယ် ) အဲလီးမင့်ကို သတ်မှတ်တာပဲ ။ ကဲ ... ဒီတော့ ဒါက အဲလီးမင့် ကိုသတ်မှတ်တဲ့ဟာ ။ သင် ဒီ periodic ဇယားကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် သူတို့တွေဟာ အက်တမ် နံပါတ် အလိုက်ရေးထားတာ ။ အက်တမ် နံပါတ် ဆိုတာက အဲလီးမင့် မှာရှိသည့် ပရိုတွန် အရေအတွက်ပါပဲ ။ ဒီတော့ အဓိပ္ပါယ်အရ ဟိုက်ဒရိုဂျင် မှာ ပရိုတွန် တစ်ခုရှိတယ် ။ ဟီလီယမ် မှာ ၂ခု ၊ ကာဗွန် မှာ ၆ခု ၊ ပရိုတွန် ၇ ခု ပါသည့်ကာဗွန် မရှိနိုင်ဘူး ။ တစ်ကယ်လို့ရှိခဲ့ရင် အဲ့ဒါ နိုင်ဒရိုဂျင် ဖြစ်သွားပြီ ။ ကာဗွန် မဟုတ်တော့ဘူး ။ အောက်ဆီဂျင်က ပရိုတွန် ၈ ခုရှိတယ် ။ တကယ်လို့ ပရိုတွန်နောက်တစ်ခု ထပ်ထည့်မယ်ဆိုရင် အဲဒါ အောက်ဆီဂျင် မဟုတ်တော့ဘူး ။ ဖလော်ရင်း ( Fluorine ) ဖြစ်သွားပြီ ။ အဲလီးမင့်ကို သတ်မှတ်တာ ။ အဲလီးမင့်ကို သတ်မှတ်တာ ။ ပြီးတော့ အက်တမ်နံပါတ် ဆိုတာ ပရိုတွန် အရေအတွက် ပရိုတွန် အရေအတွက် ... ပြီးတော့ မှတ်ထားပါ အဲ့တာက periodic ဇယား မှာရှိတဲ့ အဲလီးမင့် တိုင်းအတွက် ဒီအပေါ်မှာရေးထားတဲ့နံပါတ် ပရိုတွန် အရေအတွက်ဟာ အက်တမ်နံပါတ်နှင့် အတူတူပဲ ။ အက်တမ်နံပါတ်နှင့် အတူတူပဲ ။ အဲဒီနံပါတ် ကို ဒီအပေါ်မှာထား တာက အဲ့ဒီ အဲလီးမင့်ရဲ့ သဘာဝဂုဏ်သတ္တိ ဖြစ်နေလို့ပဲ ။ အက်တမ်ရဲ့ တခြားပါဝင်ပစ္စည်း ၂ ခုက ( ကျွန်တော်တို့ဒီလိုခေါ်နိုင်တယ်လို့ထင်တာပဲ ) ဘာလဲဆိုတော့ အီလက်ထရွန် နှင့် နူထရွန် တို့ပါ ။ ခေါင်းထဲမှာ စပြီး ဆင်နိုင်သည့် model ကတော့ ( ဒီ model ကို chemistry ကိုသင်တာနဲ့အမျှ တွေ့ပါလိမ့်မယ် ) model ဟာ နည်းနည်းပိုပြီး ဒြပ်မဲ့ ဖြစ်လာလိမ့်မယ် ။ ပြီးတော့ နားလည်ဖို့ အရမ်းလည်း ခက်လာလိမ့်မယ် ။ ဒါကို တွေးကြည့်ပုံ တစ်နည်းက ပရိုတွန် နှင့် နူထရွန် တို့ဟာ အက်တမ်ရဲ့ အလည်ခေါင်မှာ ရှိတယ် ... လို့ပါ ။ သူတို့တွေဟာ အက်တမ်ရဲ့ နူကလီးယပ် ပဲဖြစ်တယ် ။ ဒီတော့ ဥပမာပေးရလျှင် ကာဗွန်မှာ ပရိုတွန် ၆ ခုရှိတာ သိတယ် ။ ဒီတော့ ၁ ၊ ၂ ၊ ၃ ၊ ၄ ၊ ၅ ၊ ၆ ။ ကာဗွန် တစ်မျိုးဖြစ်သည့် ကာဗွန် ၁၂ ဆိုလျှင် နူထရွန် ၆ခုရှိတယ် ။ နူထရွန် အရေအတွက်ခြင်း ကွာသည့် ကာဗွန် အမျိုးမျိုး ရှိကြတယ် ။ ဒီတော့ နူထရွန်တွေ ပြောင်းနိုင်တယ် ၊ အီလက်ထရွန်တွေ ပြောင်းနိုင်တယ် ။ ဒါပေမယ့် ဒီအဲလီးမင့်ပဲ ရှိဦးမယ် ။ ပရိုတွန်တွေကတော့ မပြောင်းနိုင်ဘူး ။ ပရိုတွန်တွေပြောင်းလဲလိုက်ရင် ၊ အဲလီးမင့် မတူတော့ဘူး ။ ကျွန်တော် ကာဗွန် ၁၂ ရဲ့ နူကလီးယပ်ကို ဆွဲမယ် ။ ဒီတော့ ၁ ၊ ၂ ၊ ၃ ၊ ၄ ၊ ၅ ၊ ၆ ။ ဟော့ဒီဟာက ကာဗွန် ၁၂ ရဲ့ နူကလီးယပ် ပဲ ။ နောက်ပြီး တစ်ခါတစ်ရံ သူ့ကို ဒီလိုရေးတယ် ။ တစ်ခါတစ်လေ ပရိုတွန် အရေအတွက်ကိုတောင် ရေးကြတယ် ။ ဒါကို ကာဗွန် ၁၂ လို့ရေးသည့် အကြောင်းက ( သိတဲ့အတိုင်း ၊ ကျွန်တော် နူထရွန် ၆ ခုကို ထည့်မရေထားဘူး ) ဒါဟာ စုစုပေါင်း ... ( ဒါကို စုစုပေါင်းအရေအတွက်လို့မြင်လို့ရတယ် ) ( ဒါက ကြေညာပုံ တစ်နည်းပေါ့ ) ( နောက်ပိုင်းမှာ ပိုသဲကွဲ လာလိမ့်မယ် ) ဒါဟာ စုစုပေါင်း ... နူကလီးယပ် ထဲက ပရိုတွန် နှင့် နူထရွန် အရေအတွက်ပဲ ။ ပြီးတော့ သတ်မှတ်ချက်အရ ဒီကာဗွန်ရဲ့ အက်တမ်နံပါတ် က ၆ ။ ( ဒါပေမယ့် ) ကျွန်တော်တို့ ဒီမှာ ပြန်ရေးလို့ရတယ် ၊ ကိုယ့်ကိုကိုယ် သတိပြန်ပေးတဲ့ အနေနဲ့ ၊၊ ဒီတော့ ကာဗွန်အက်တမ် ရဲ့အလယ်မှာ နူကလီးယပ် ရှိတယ် ။ ပြီးတော့ ကာဗွန် ၁၂ မှာ ပရိုတွန် ၆ ခု ၊ နူထရွန် ၆ ခုရှိမယ် ။ နောက်ကာဗွန်တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ ကာဗွန် ၁၄ မှာ ပရိုတွန် က ၆ခု ပဲ ၊ ( ဒါပေမယ့် ) သူ့မှာ နူထရွန် ၈ ခုရှိတယ် ။ ဒါကြောင့် နူထရွန် အရေအတွက် ပြောင်းနိုင်တယ် ။ ဒါပေမယ့် ဒီဟာက ကာဗွန် ၁၂ ပဲဖြစ်တယ် ။ ပြီးတော့ တစ်ကယ်လို့ ကာဗွန် ၁၂ ဟာ neutral ဖြစ်တယ်ဆိုရင် ၊ ( neutral ရဲ့အဓိပ္ပါယ်ကို ကျွန်တော်ရှင်းပြပါ့မယ် ) တစ်ကယ်လို့ သူဟာ neutral ဖြစ်လျှင် အီလက်ထရွန်လည်း ၆ခုပဲ ရှိမယ် ။ အဲဒီ အီလက်ထရွန် ၆ ခုကို ဆွဲမယ် ။ ၁ ၊ ၂ ၊ ၃ ၊ ၄ ၊ ၅ ၊ ၆ ။ ပြီးတော့ နောက်တစ်နည်း ၊ ဒါက first order နည်းနှင့် နူထရွန် နှင့် နူကလီးယပ်တို့ရဲ့ ဆက်နွယ်မှုကို စဉ်းစားတဲ့နည်းလမ်းက အီလက်ထရွန်တွေဟာ နူကလီးယပ်ရဲ့ ပတ်ပတ်လည်မှာ ရွေ့လျားနေပုံ ကိုမြင်ကြည့်တာပါ ။ တွေးကြည့်နိုင်သည့် model တစ်ခုကတော့ သူတို့ကို နူကလီးယပ်ရဲ့ပတ်ပတ်လည်မှာ လမ်းကြောင်းတွေနှင့်ပတ်နေတာကိုပါ ။ ဒါပေမယ့် အဲ့ဒါက သိပ်မမှန်လှဘူး ။ ဂြိုဟ်တွေ နေကို ပတ်နေတာမျိုး ပတ်တာ မဟုတ်ဘူး ။ ( ဒါပေမယ့် ) အဲ့ဒီလိုစဉ်းစားပုံက အစကောင်းတော့ ဖြစ်ပါတယ် ။ နောက်တစ်မျိုးက သူတို့ဟာ နူကလီးယပ်ရဲ့ ပတ်လည်မှာ ဟိုခုန်ဒီခုန် ၊ ခုန်နေတာ ၊ ( သို့ ) နူကလီးယပ် ရဲ့ပတ်လည်မှာ လျှင်မြန်စွာ ရွေ့လျှား နေကြတာ .. ပါ ။ ဘာလို့လဲဆိုရင် ဒီအဆင့်မှာ အရမ်း ရှုပ်လာ ပြီ အီလက်ထရွန် တွေ ဘာလုပ်နေသလဲ နားလည်ဖို့ ကျနော်တို့ quantum physics အကြောင်း ပြောရတော့မယ် ။ ခေါင်းထဲ စိတ်နှင့် အရင်ဆုံး ပုံဖော်နိုင်တာ က ( အဲ့ဒီ အက်တမ် ) ၊ အဲ့ဒီ ကာဗွန် ၁၂ အက်တမ်ရဲ့ အလယ်ခေါင်မှာ ဒီ နူကလီးယပ် ရှိတာ ကိုပါ ။ ဒီ နူကလီးယပ် ဟောဒီနေရာမှာ ရှိတယ် ။ ပြီးတော့ ဒီအီလက်ထရွန်တွေဟာ နူကလီးယပ်ရဲ့ ပတ်လည်မှာ ခုန်နေကြတယ် ။ ဘာလို့ အဲ့ဒီ အီလက်ထရွန်တွေဟာ ဒီ နူကလီးယပ် နဲ့ ဝေးရာကို ခွာမသွားတာ ၊ ဘာကြောင့် သူတို့ ဒီ နူကလီးယပ် ကို ကပ်နေတာ ၊ ပြီးတော့ သူတို့က ဒီ အက်တမ် ရဲ့ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုဖြစ်နေတာ ၊ တို့ဟာ ပရိုတွန်မှာ အဖိုဂုဏ်သတ္တိ ရှိ ပြီး ၊ အီလက်ထရွန် ကတော့ အမဂုဏ်သတ္တိရှိလို့ပါ ။ ပြီးတော့ အဲ့ဒါဟာ ဒီအခြေခံအမှုန်တို့ရဲ့ ဂုဏ်သတ္တိတွေထဲက တစ်ခုပဲဖြစ်တယ် ။ charge ဆိုတာနာမည်အပြင် အခြေခံကျကျ ဘာဖြစ်မလဲဆိုတာ စ စဉ်းစားကြည့်ရင် နက်နဲစပြုလာပြီ ။ ဒါပေမယ့်ကျွန်တော်တို့သိတာ တစ်ခုက ( လျှပ်စစ်သံလိုက်ဓါတ်စွမ်းအင် အကြောင်းပြောရင် ) မတူတဲ့ charge တွေက တစ်ခုနဲ့တစ်ခုဆွဲငင်ကြတယ် ။ အကောင်းဆုံးစဉ်းစားပုံကတော့ ပရိုတွန် နှင့် အီလက်ထရွန် သူတို့မှာမတူညီတဲ့ charge တွေရှိတာမို့ သူတို့တစ်ခုနဲ့တစ်ခုဆွဲငင်ကြတယ် ။ နူထရွန် ကဓာတ်မဲ့တယ် ။ ဒါကြောင့် သူတို့ဟာ နူကလီးယပ်ထဲမှာ ဒီတိုင်းပဲ ထိုင်နေကြတယ် ။ တစ်ချို့ အဲလီမင့် တွေရဲ့ အက်တမ် တွေ မှာ သူတို့က အက်တမ်ရဲ့ဂုဏ်သတ္တိကို အထိုက်အလျောက် သက်ရောက်မှုရှိပါတယ် ။ ( ဒါပေမယ့် ) အီလက်ထရွန်တွေ ရှိရသည့် အကြောင်းက သူတို့ဘာသာလျှောက်ပျံဖို့တင်မကဘူး သူတို့ဟာဆွဲငင်ခံနေရလို့ပဲ ။ သူတို့ဟာ နူကလီးယပ်ဆီကို ဆွဲငင်ခံနေရတယ် ။ ပြီးတော့ သူတို့ဆီမှာ မယုံနိုင်အောင် မြင့်တဲ့ မြန်နှုန်း ရှိတယ် ။ တစ်ကယ်တော့ ခက်တယ် ... ကျွန်တော်တို့ ဒီတစ်ခါထပ်ပြီး အီလက်ထရွန်တွေ ဘာလုပ်နေလဲဆိုတာကို စပြောပြီဆိုရင် သိပ်ဆန်းတဲ့ ရူပဗေဒပိုင်းကို ရောက်သွားပြန်တယ် ။ ( ဒါပေမယ့် တော်လောက်ပါပြီ ) ကျွန်တော့်အထင် သင်ပြောနိုင်တာက အီလက်ထရွန်တွေဟာ နူကလီးယပ်ထဲကို မဝင်သွားအောင် ခုန်နေတယ် ... ဆိုတာပါ ။ ဒါကတော့ စဉ်းစားတဲ့ နည်းတစ်မျိုးပေါ့ ။ ပြီးတော့ ဒီက ကာဗွန် ၁၂ ကို သူရဲ့ ပရိုတွန် အရေအတွက်နှင့် သတ်မှတ်တယ်ဆိုတာကို ကျွန်တော် ပြောခဲ့တယ် ။ အောက်ဆီဂျင် ဆိုရင် ပရိုတွန် ၈ခု ရှိ တာက ပြတယ် ။ ( ဒါပေမယ့် ) ထပ်ပြောရလျှင် ၊ အီလက်ထရွန် တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ဆက်ဆံမှု ရှိတယ် ။ တစ်ခြား အက်တမ် တွေက ယူသွားလို့ရတယ် ။ အဲဒီ အချက်ပေါ်မှာ ကျွန်တော်တို့ ရဲ့ ဓါတုဗေဒ နားလည်မှု တော်တော်များများဟာ တည်နေတယ် ။ အက်တမ်တစ်ခုမှာ ( သို့ ) တချို့ အဲလီးမင့် တစ်ခုခုမှာ အီလက်ထရွန်ဘယ်နှစ်ခု ရှိတာ ပေါ် မူတည်နေတယ် ။ ဒီ အီလက်ထရွန်တွေ ဘယ်လိုတည်ရှိနေလဲ ၊ ပြီးတော့ တစ်ခြားအဲလီးမင့်တွေရဲ့ အီလက်ထရွန်တွေကရော ဘယ်လို တည်နေလဲ ၊ ဒါမှမဟုတ်ရင်လဲ ဒီ အဲလီးမင့်တစ်ခုတည်းရဲ့ တခြား အက်တမ်တွေဘယ်တည်နေလဲ ။ အဲလီးမင့်တစ်ခုရဲ့အက်တမ်တစ်ခုဟာ အဲဒီအဲလီးမင့်ရဲ့ တစ်ခြားအက်တမ်တွေနှင့် တုန့်ပြန်ပုံ ၊ ( သို့ ) အဲလီးမင့်တစ်ခုခုရဲ့ အက်တမ်တစ်ခုနှင့် တုံ့ပြန်ပုံ ။ ( သို့ ) ပေါင်းစည်းပုံ ( သို့ ) မပေါင်းစည်းပုံ ၊ ဆွဲဆောင်ပုံ ၊ ( သို့ ) တွန်းခွာပုံ ( သို့ ) တစ်ခြား အဲလီးမင့်ရဲ့ တစ်ခြားအက်တမ်နှင့် တွန်းခွာပုံ ။ ဥပမာအားဖြင့် ( ဒီဟာကိုနောက်ပိုင်းမှာ ကျွန်တော်တို့ အများကြီး လေ့လာဦးမှာပါ ) တစ်နေရာရာက အက်တမ်တစ်ခုဟာ ဘာအကြောင်းကြောင့်ပဲဖြစ်ဖြစ် ကာဗွန်တစ်ခုရဲ့ အီလက်ထရွန်ကို ကိုဆွဲယူလိုက်လို့ရနိုင်လား ။ ပြီးတော့ တစ်ချို့အဲလီးမင့်တွေရဲ့ တစ်ချို့သော ဓာတ်မဲ့အက်တမ်တွေဟာ အီလက်ထရွန်ကို ပိုကြိုက်သလား ဆိုတာကို ပြောဦးမယ် ။ ဒီတစ်ခု ... ထားပါတော့ဒီထဲကတစ်ခုဟာ အီလက်ထရွန်ကို ကာဗွန်ကနေ ဆွဲယူလိုက်ပြီး ၊ အဲ့ဒီ ကာဗွန် မှာ အီလက်ထရွန်အရေအတွက်က ပရိုတွန်ထက်ပိုပြီးနည်းသွားမယ် ။ ဒါဆို ကျွန်တော်တို့မှာ အီလက်ထရွန် ၅ခု ၊ ပရိုတွန် ၆ခု ရှိသွားပြီး ၊ positive charge ရသွားမယ် ။ ဒါဆို ဒီကာဗွန် ၁၂ မှာ ၊ ပထမ တခု ကျွန်တော် လုပ်တဲ့ဟာ ပရိုတွန် ၆ခု ၊ အီလက်ထရွန် ၆ခု ၊ charge တွေကြေသွားတယ် ။ တစ်ကယ်လို့ အီလက်ထရွန် ၁ခု ဆုံးရှုံးခဲ့လျှင် ၊ ၅ခုပဲကျန်မယ် ။ ဒါဆို ကျွန်တော်တို့မှာ positive charge ရသွားမယ် ။ ဒီအကြောင်းတွေကို chemistry playlist မှာအများကြီးဆက်ပြောမှာပါ ။ ဒါတွေဟာ အခုကို စိတ်ဝင်စားစရော စကောင်းနေပြီဆိုပြီး ခင်ဗျားတို့ သ ဘောကျလိမ့်မယ်လို့ မျော်လင့်မိတယ် ။ ကျွန်တော်တို့ အက်တမ်လို့ခေါ်တဲ့အခြေခံကျတဲ့ဖွဲ့စည်းမှုကို ပြောခဲ့ပါပြီ ။ ဒီထက်ပိုပြီးတောင် ကောင်းတဲ့ဟာက ဒီအခြေခံကျတဲ့ဖွဲ့စည်းမှုဟာ ဒီ့ထက်ပိုပြီးအခြေခံကျတဲ့ဖွဲ့စည်းမှုတွေနဲ့ဆောက်လုပ်ထားတာပဲ ။ ပြီးတော့ဒီအရာတွေအားလုံးကို အက်တမ်ရဲ့ဂုဏ်သတ္တိကိုပြောင်းဖို့အတွက် ရွှေ့လို့ ၊ ပြောင်းလို့ ရနေတာပါပဲ ။ ( သို့ ) အဲလီးမင့် တစ်ခုရဲ့ အက်တမ်ကနေ နောက် အဲလီမင့်တစ်ခုရဲ့ အက်တမ်ဆီကိုတောင် သွားနိုင်တာပါ ။
(trg)="4"> මගේ හිසකෙස් එහෙම්පිටින් ම වාගේ කාබන් .
(trg)="5"> ඉතින් ඔබ මගේ හිසකෙස් මෙතැනට අරන්ගියොත්
(trg)="6"> -- මගේ හිසකෙස් කහපාට නෑ හරිද ?