# ky/4GBaUQduFsng.xml.gz
# pl/4GBaUQduFsng.xml.gz
(src)="1"> Бир нече жыл мурун өзүмдү көнүмүш адат жашоомдо токтоп калгандай сездим .
(src)="2"> Ошондо , улуу Америкалык философ -
(src)="3"> Морган Спарлоктун кылган иштерин туурап , жаңы нерсени 30 күндүн ичинде баштайын деп чечтим .
(trg)="1"> Kilka lat temu , poczułem że wpadłem w rutynę i postanowiłem pójść w ślady świetnego amerykańskiego filozofa , Morgana Spurlocka i spróbować czegoś nowego przez 30 dni .
(src)="4"> Бул ойдун мааниси абдан жөнөкөй .
(trg)="2"> Pomysł jest całkiem prosty .
(src)="5"> Өзүңүздүн жашооңузду байыта турган бир нерсе жөнүндө ойлонуп , ошону 30 күндүн ичинде ишке ашырганга аракет кылыңыз .
(trg)="3"> Pomyślcie o czymś co zawsze chcieliście dodać do swojego życia i róbcie to przez następne 30 dni .
(src)="6"> Байкап көрсө , 30 күндүн ичиндеги убакыт жаңы адатты уйрөнүүгө же эски адаттан айрылууга туура келген мезгил экен - мисалы , жаңылыктарды көрүүнү жашооңуздан алып салуу .
(trg)="4"> Okazuje się , że 30 dni to idealny okres aby wykształcić lub porzucić nawyk ... taki jak oglądanie wiadomości ... z waszego życia .
(src)="7"> Мен ушул 30 күндүк өзгөрүүнүн ичинде бир топ нерселерди үйрөндүм .
(trg)="5"> Jest kilka rzeczy których się nauczyłem przez te 30 dniowe próby .
(src)="8"> Биринчиден , мурда айлар учуп , унутулса , бир айдан кийин , ар бир маал эсте сакталып жатты .
(trg)="6"> Po pierwsze , zamiast uciekającego czasu , zapomnienia , dni stały się lepiej zapamiętywane .
(src)="9"> Өзгөрүүнүн жаңы нерсеси катары , мен бир ай боюнча ар күнүмдү сүрөткө тарттым .
(trg)="7"> To była część wyzwania robienia zdjęcia każdego dnia miesiąca .
(src)="10"> Ырас , кайсы жерде болгонум жана эмне кылганым толугу менен эсимде болду .
(trg)="8"> Pamiętam dokładnie gdzie byłem i co robiłem tego dnia .
(src)="11"> Дагы байкап көрсөм , 30 күндүк өзгөрүүлөрүм канчалык кыйыныраак болгон сайын , өзүмө ишеничим көбөйдү .
(trg)="9"> Zauważyłem też , że gdy zacząłem robić te 30 dniowe wyzwania , podniosła się moja pewność siebie .
(src)="12"> Компьютерден башы чыкпаган окумуш сөрөйдөн жумушка ыракат алуу үчүн велосипед айдаган адамга айландым .
(trg)="10"> Zmieniłem się z biurkowego komputerowca w gościa który jeździ rowerem do pracy ... dla przyjemności .
(src)="13"> Бул аз келгенсип , мен былтыр Килиманджаронун чокусуна чыктым , ал Африкадагы эң бийик тоо болуп эсептелет .
(trg)="11"> A nawet w zeszłym roku zdobyłem Kilimanjaro , najwyższą górę Afryki .
(src)="14"> Мен ушул 30 күндүк өзгөрүүлөргө чейин мындай нерселерди такыр кылган эмесмин .
(trg)="12"> Nie byłbym tak odważny przed moimi 30 dniowymi próbami .
(src)="15"> Менин көзүм жетти , эгер бир нерсени абдан катуу кааласаңыз , 30 күндүн ичинде ар нерсени ишке ашырсаңыз болот экен .
(trg)="13"> Doszedłem też do wniosku , że jeśli czegoś naprawdę mocno chcesz , to możesz zrobić wszystko przez 30 dni .
(src)="16"> Жашооңузда бир көркөм кара сөз жазгыңыз келди беле ?
(trg)="14"> Chcieliście kiedyś napisać powieść ?
(src)="17"> Ар жылы ноябрда , он миңдеген адамдар 50 000 сөздөн турган чыгарманы 30 күндүн ичинде башынан баштап жазганга аракет кылышат .
(trg)="15"> Każdego listopada dziesiątki tysięcy ludzi próbuje napisać swoje 50, 000 słów od podstaw w 30 dni .
(src)="18"> Ал үчүн бир айдын ичинде күнүнө 1, 667 сөз жазыш керек экен .
(trg)="16"> Okazuje się , że jedyne co trzeba zrobić to pisać 1, 667 słów dzienie przez miesiąc .
(src)="19"> Мен ошондой кылдым .
(trg)="17"> Zrobiłem tak .
(src)="20"> Баса , ийгиликтин сыры - баардык сөздөрдү жазып бүтмөйүнчө , уктабаш керек .
(trg)="18"> Tak na marginesie , nie idźcie spać dopóki nie napiszecie wszystkich słów przewidzianych na dany dzień .
(src)="21"> Балким сиз уйкудан айрыласыз , бирок көркөм кара сөзүңүздү бүтүрөсүз .
(trg)="19"> Możecie być niewyspani , ale ukończycie powieść .
(src)="22"> Эми менин китебим Американын улуу көркөм кара сөз чыгармасына киреби ?
(trg)="20"> Czy moja książka jest kolejnym amerykańskim bestsellerem ?
(src)="23"> Жок .
(trg)="21"> Nie .
(src)="24"> Мен аны бир айдын гана ичинде жаздым .
(trg)="22"> Napisałem ją w miesiąc .
(src)="25"> Ал абдан начар .
(trg)="23"> Jest straszna .
(src)="26"> А бирок мындан ары , мисалы ,
(src)="27"> TED кечесинде Джон Ходжманды кезиксем ,
(trg)="24"> Ale do końca życia , gdy spotkam Hodgmana na przyjęciu TED , nie muszę mówić
(src)="28"> " Мен компьютер адисимин " деп айткаңга мажбур эмесмин .
(trg)="25"> " Jestem informatykiem . "
(src)="29"> Албетте эмесмин , бирок кааласам , " Мен жазуучумун " деп айтсам болот .
(trg)="26"> Nie , teraz mogę powiedzieć , " Jestem pisarzem . "
(src)="30"> ( Күлкү )
(trg)="27"> ( Śmiech )
(src)="31"> Дагы сизге айта турган акыркы сөзүм - мен жаңы , туруктуу өзгөрүүлөрдү кылганда , алар менин күнүмдүк адаттарыма батыраак айланганын түшүндүм .
(trg)="28"> Chciałbym wspomnieć o jeszcze jednej sprawie .
(trg)="29"> Pojąłem , że gdy robiłem drobne , trwałe zmiany , czynności które wykonywałem stały się łatwiejsze do przywyknięcia .
(src)="32"> Чоң , шумдук өзгөрүүлөрдүн эч жаман нерсеси жок .
(trg)="30"> Nie ma nic złego w potężnych i szalonych wyzwaniach .
(src)="33"> Чынында , алар абдан кызыктуу болушу мүмкүн .
(trg)="31"> Właściwie , to kupa zabawy .
(src)="34"> Бирок алар ар дайым адаттарга айланаары күмөн .
(trg)="32"> Ale trudniej wykształcić sobie z nich nawyk .
(src)="35"> Мен 30 күндүн ичинде шекер колдонбой калганда , 31- чи күн ушуга окшош болгон .
(trg)="33"> Gdy odstawiłem cukier na 30 dni , dzień 31 wyglądał tak .
(src)="36"> ( Күлкү )
(trg)="34"> ( Śmiech )
(src)="37"> Анда эмесе менин суроом сизге мындай :
(trg)="35"> Oto moje pytanie do was :
(src)="38"> Сиз эмнени күтүп жатасыз ?
(trg)="36"> Na co czekacie ?
(src)="39"> Мен сизге кепилдик бере алам , каалайсызбы же каалабайсызбы , келе жаткан 30 күн дагы өтөт . ошондуктан , ар дайым жасагыңыз келген нерсе жөнүндө ойлонуп , эмки 30 күндүн ичинде аны ишке ашырганга аракет кылыңыз .
(trg)="37"> Gwarantuję wam , że następne 30 dni będą mijały czy chcecie tego czy nie , dlaczego więc nie pomyśleć o czymś , czego zawsze chcieliście spróbować i dać temu szansę przez następne 30 dni ?
(src)="40"> Ыракмат .
(trg)="38"> Dzięki .
(src)="41"> ( Кол чабуу )
(trg)="39"> ( Aplauz )
# ky/5SAQIXcUwqXW.xml.gz
# pl/5SAQIXcUwqXW.xml.gz
(src)="1"> Биз Британдык музейде буюмдардын жыйындысынан эң негизги
(src)="2"> Розеттик ташты карап жатабыз
(trg)="1"> Patrzymy na jeden z najważniejszych eksponatów w Muzeum Brytyjskim : kamień z Rosetty .
(src)="3"> Ал айнекчеде , тегеректеген эл аны сүрөткө тартып жатышат .
(trg)="2"> Znajduje się w szklanej gablocie .
(trg)="3"> Ludzie robią zdjęcia .
(src)="4"> Элдер аны жактырышат !
(src)="5"> Ооба , алар аны жакшы көрүшөт .
(trg)="4"> - Zachwycają się !
(src)="6"> Белек дүкөндөрдө мындай азембелектер бар ...
(trg)="5"> - Są upominki .
(src)="7"> Сиз өздүк кичинекей Розеттик ташыңызды ала аласыз .
(trg)="6"> Można kupić miniaturę kamienia lub plakaty .
(src)="8"> Сиз Розеттик таш тартылган плакатты жана , анын сүрөтү түшүрүлгөн кружканы ала аласыз .
(trg)="7"> - Kubki .
(src)="9"> Мүмкүн , сиз Розеттик ташы менен килемче ала аласыз .
(trg)="8"> - I wycieraczki !
(src)="10"> Бирок тарыхты алсак анын өзү укмуштуудай маанилүү .
(trg)="9"> Kamień ma ogromne znaczenie historyczne .
(src)="11"> Ал бизге эң биринчиден иероглифтерди түшүнгөнгө , окуганга жана которгонго мүмкүнчүлүк берет .
(trg)="10"> Pozwolił nam zrozumieć , przeczytać , przetłumaczyć hieroglify .
(src)="12"> Иероглифтер - байыркы Египеттиктердин жазма тили болгон .
(trg)="11"> Był to język pisany starożytnych Egipcjan .
(src)="13"> XIX - кылымдын жарымына чейин алар эмне жөнүндө айтып жатышканын биз билчү эмеспиз .
(trg)="12"> Do połowy XIX wieku nie wiedzieliśmy , co oznacza .
(src)="14"> Тил өзү сүрөттөр менен берилген ошондуктан ал накта адашууга алып келген .
(trg)="13"> Sprawiał wrażenie obrazkowego , co doprowadziło do nieporozumień .
(src)="15"> Себеби , мен ойлойм , алгачкы археологдор ишенишкен - жана лингвистер ишенишкен - алар көргөн сүрөттөрдөн чымчыктардын же жыландардын сөлөкөтөрүн жана башка ар түрдүү формаларды көрө алышкан .
(src)="16"> Туурасында алар чыныгы дүйнөдөгү кандайдыр бир маанилүү нерсени чагылдырышкан .
(trg)="14"> Dawni archeologowie i językoznawcy sądzili , że rysunki , które widzą ( ptaki , węże i różne inne kształty ) , odnoszą się do konkretnych istot i przedmiotów .
(src)="17"> Туура , эгер сиз чымчыкты көрсөңүз кандайдыр бир учурда чымчыкка тиешелүү болот .
(trg)="15"> Że rysunek ptaka odnosi się do ptaka .
(src)="18"> Бирок факт боюнча бул анчеин андай эмес бул абдан татаал тил .
(trg)="16"> A wcale nie !
(trg)="17"> Ten język jest znacznie bardziej wyrafinowany .
(src)="19"> Розета ташы Египеттердин иероглифтери тартылган сүрөттөр эмес экенин түшүнүүгө жардам берди .
(src)="20"> Алар пиктограммалар эмес .
(trg)="18"> Kamień z Rosetty pomógł zrozumieć , że egipskie hieroglify nie są piktogramami .
(src)="21"> Бул чындыгында фонетика .
(trg)="19"> To znaki fonetyczne .
(src)="22"> Ошентип баардык тартылган сүрөттөргө окшош нерселер чындыгында тыбыштарды чагылдырат .
(trg)="20"> Wszystko , co wygląda jak rysunki , jest reprezentacją dźwięków .
(src)="23"> Демек ушинтип алар кантип байыркы Египет иероглифтерин которууну түшүнүшкөн .
(trg)="21"> Dzięki kamieniowi z Rosetty udało się zrozumieć i przetłumaczyć egipskie hieroglify .
(src)="24"> Жана биз муну жасай алганыбыздын максаты анткени бул таш ошол эле билдирүүнү үч ирет үч башка тилдерде айткан .
(trg)="22"> Zdołaliśmy tego dokonać , bo na kamieniu wyryto ten sam przekaz trzykrotnie , w trzech różnych językach .
(src)="25"> Демек үч тилдерибиз булар :
(trg)="23"> Te języki to ...
(src)="26"> Байыркы Грек тили , эң түпкүрүндө жайгашкан .
(trg)="24"> U dołu - starożytna greka .
(src)="27"> Ал административтик тил болгон .
(src)="28"> Ал мамлекеттик тил болгон .
(trg)="25"> Był to język administracji .
(src)="29"> Анын себеби - Египетти
(src)="30"> Улуу Александр басып алган жана грек бийлигин эллинизм доорунда орнотконунда
(trg)="26"> Aleksander Wielki podbił Egipt i wprowadził greckie rządy , zapoczątkowując epokę hellenistyczną .
(src)="31"> Жана ушул Байыркы Египетте тастыкталган .
(trg)="27"> Język utrzymał się w starożytnym Egipcie .
(src)="32"> Келгиле эске салалы , биз болжол менен б . з . ч 200 ж . ж . жөнүндө айтып жатабыз .
(trg)="28"> Pamiętajmy - mowa o okresie ok .
(trg)="29"> 200 r . p. n. e .
(src)="33"> Иероглифтерди колдонуу дээрлик токтоп келе жатат
(trg)="30"> Epoka hieroglifów zwolna dobiegała końca .
(src)="34"> Алар таптакыр жоголгончо дагы бир нече жүздөгөн жылдар өтөт .
(trg)="31"> Kilkaset lat później zarzucono je całkowicie .
(src)="35"> Чындыгында 3000 жыл жашаган тилдин токтошу болот .
(trg)="32"> Po trzech tysiącach lat stosowania !
(src)="36"> Ошентип орто ченде - демотик жазма , тактап айтканда " Элдин тили " дегенди билдирет .
(trg)="33"> Środkowa część została napisana w języku demotycznym , czyli , dosłownie , " języku ludu " .
(src)="37"> Бул Египеттиктер колдонгон жалпы тил болгон .
(trg)="34"> To był język powszechnie używany przez Egipcjan .
(src)="38"> Албетте башкысы , ыйык жазма .
(src)="39"> Алар иероглифтер болгон .
(trg)="35"> U góry natomiast znajdowały się święte znaki , czyli hieroglify .
(src)="40"> Бул ушундай тил болгон , Розеттик таш пайда болгуча биз аны окуй алган эмеспиз .
(trg)="36"> I tego języka nie rozumieliśmy , dopóki nie trafiliśmy na kamień z Rosetty .
(src)="41"> Ошентип биз Розеттик таштан жазма картуштарды көрө алчубуз , алар башкаруучулардын аттарынан турган .
(trg)="37"> Wśród inskrypcji na kamieniu widnieją tzw. kartusze z imionami władców .
(src)="42"> Картуштар - бул узун форма түрүндө , башкаруучулардын аттарынан турат .
(trg)="38"> Są to owalne znaki zawierające imię króla .
(src)="43"> Мындай учурда Птолемей Бешинчи болмок .
(trg)="39"> W tym przypadku - Ptolemeusza V.
(src)="44"> Ошентип бул башкаруучунун атын ушул үч тилде айырмалагандан кийин , биз иероглифтерди чечмелегендин ачкычын таптык .
(trg)="40"> Rozpoznając jego imię w trzech różnych językach zaczęliśmy rozwikływać hieroglify .
(src)="45"> Бул ондогон жылдарды алды .
(trg)="41"> Zajęło to dziesięciolecia .
(src)="46"> Бул укмуштуудай оор маселе болгон .
(trg)="42"> Niezmiernie trudne zadanie !
(src)="47"> Бул кантип табылганы тууралуу биз дагы эле айтып бүтө элекпиз .
(trg)="43"> Nie powiedzieliśmy , jak znaleziono kamień .
(trg)="44"> Napoleon miał wojska w Egipcie .
(src)="49"> Египетке алып келген .
(src)="50"> Менин ойумча
(src)="51"> Наполеондун алып келгендеринин бир нечесин археологдор деп атап койсок болот .
(trg)="45"> Zabrał tam ze sobą ... można powiedzieć , archeologów .
(src)="52"> Наполеонду коштоп жүргөндөрдүн бирөөсү
(trg)="46"> Jeden z tych towarzyszy Napoleona natknął się na kamień z Rosetty .
(src)="53"> Розеттик ташты капысынан таап алган же көрүп калган .
(src)="54"> Ал чындыгында фундаментин форту катары колдонулунган .
(trg)="47"> Kamień stanowił element muru twierdzy .
(src)="55"> Албетте , башында храмда же байыркы египеттик храмга катар коюлган .
(trg)="48"> Oczywiście stał w starożytnej świątyni , czy raczej tuż przy niej .
(src)="56"> Жана , мен ушуну айтыш керек деп ойлойм , бул түпкү жагы абдан эле чоңураак же өзүнчө эле абдан бийик таш плитасы .
(trg)="49"> Był dolnym elementem znacznie większej steli , kamiennej tablicy , zapewne dość wysokiej .
(src)="57"> Ошентип Наполеон аны өзү менен ала келген ...
(trg)="50"> Zabrał go Napoleon .
(src)="58"> Мындан тышкары , секундка күтсөңүздөр , себеби биз Луврда эмеспиз биз Лондондо , Британдык музейдебиз .
(trg)="51"> Ale zaraz : nie jesteśmy w Luwrze , tylko w Muzeum Brytyjskim .
(src)="59"> Ошентип кантип ушундай болду ?
(trg)="52"> Co się stało ?
(src)="60"> Британдыктар Наполеонду талкалашып ташты алышкан жана бир же эки жылдан кийин 1801 же 1802 ж . ж .
(trg)="53"> Brytyjczycy pokonali Napoleona i wzięli kamień .
(trg)="54"> Rok czy dwa później - w 1801 lub 1802 , umieszczono go w Muzeum , gdzie już pozostał .
(src)="62"> Негизгиси ал ушул убакка чейин өтө эле белгилүү .
(trg)="55"> Wciąż cieszy się popularnością !
# ky/AynKvwOsKWlm.xml.gz
# pl/AynKvwOsKWlm.xml.gz
(src)="1"> Биз , адамдар миңдеген жылдар бою жөн гана айлана чөйрөгө көз салып , ар кандай заттар бар экенин билгенбиз жана бул заттар ар кандай касиетке ээ .
(trg)="1"> My ludzie wiemy od tysięcy lat , obserwując otaczające nas środowisko że istnieją różne substancje , i substancje te mają różne właściwości
(src)="2"> Алар касиеттери менен гана айырмаланган эмес ; алар жарыкты кандайдыр бир деңгээлде чагылдыра , алышкан же таптакыр чагылдыра алышкан эмес белгилүү бир түстө , белгилүү температурада болгон жана белгилүү бир температурага ээ боло алган . суюк , газ же катуу абалда боло алган .
(trg)="2"> Mają nie tylko różne właściwości ; jedne mogą odbijać światło w specyficzny sposób , lub nie odbijać go wcale
(trg)="3"> Mogą mieć konkretny kolor , mieć określoną temperaturę ; być cieczą , gazem lub ciałem stałym
(src)="3"> Биз белгилүү бир шарттарда алар бири- бири менен , аракеттенерин байкай баштадык .
(src)="4"> Мына бул жерде заттардын сүрөттөлүшү : мына бул жерде көмүртек , ал эми бул графит формасында бул жерде коргошун , а бул жерде алтын .
(trg)="4"> Możemy również zacząć obserwować jak reagują ze sobą w określonych warunkach oto zdjęcia niektórych z tych substancji .
(src)="5"> Мен тарткан жана сүрөттөрдө көрсөткөн заттардын баардыгын мына бул вебсайттан алдым .
(trg)="7"> Wszystkie z tych które narysowałem -- których obrazki pokazałem
(src)="6"> Булардын баардыгы катуу абалда , бирок бизге белгилүү ...
(src)="7"> Эгерде аларда абанын белгилүү бир түрү болсо , анда мындай болмок , абанын бөлүкчөлөрүнүн белгилүү түрлөрү , абанын бөлүкчөлөрүнүн кайсы тибине көз карандылыгына карата көрүп жатканыңарга карата көрүнөт мейли бул көмүртек , кычкылтек же азот болсун , алар ар түрдүү касиетти көрсөтөт .
(trg)="8"> Wszystkie są w stanie stałym , ale również wiemy , że wygląda , że jest też kilka rodzajów gazów , kilka rodzajów cząsteczek gazów i zależnie od tego na jaki rodzaj cząsteczek gazu patrzymy czy jest to węgiel , tlen czy azot , wydaje się , że mają różne własności .
(src)="8"> Же , бир нече башка нерселер суюктук боло алышат , же ар түрдүү заттарды жогорку температурага чейин ысытса алар суюктук боло алат
(src)="9"> Эгерде силер алтынды же күмүштү белгилүү температурага чейин жылытсаңар силер суюктук ала аласыңар .
(trg)="9"> Są takie inne rzeczy , które mogą być ciekłe a nawet jeżeli podniesiemy temperaturę odpowiednio wysoko dla tych rzeczy , jeśli ogrzejemy odpowiednio mocno złoto czy ołów mogą stać się ciekłe .
(src)="10"> Же , эгер силер көмүртекти күйгүзсөңөр аны газ абалында ала аласыңар жана аны атмосферага чыгара аласыңар жана силер анын структурасын буза аласыңар .
(trg)="10"> A jeśli - jeśli spalimy ten węgiel , nadamy mu stan gazowy , możemy go wypuścić do atmosfery , możemy zniszczyć jego strukturę .
(src)="11"> Булар - биз кандайдыр бир өлчөмдө билген нерселер адамзат миңдеген жылдар бою байкаган нерселер .
(trg)="11"> Są to więc rzeczy , które my wszyscy które ludzkość obserwowała przez tysiące lat .