# ka/0BCXM0UAYJaR.xml.gz
# lt/0BCXM0UAYJaR.xml.gz

(src)="1"> როგორც ჩვენ დავიწყეთ , ჩვენი მოგზაურობა ეკონომიკის სამყაროში მე ვფიქრობ , მე უნდა დამწყოს მსოფლიოში ყველაზე და ყველა დროის ცნობილი ეკონომისტი ციტატით შოტლანდიელი ფილოსოფოსი ადამ სმიტი და ის რეალურად არის პირველი ნამდვილი ეკონომისტი იმ მხირვ , რა მხირთაც ჩვენ ვხედავთ მას ეხლა და ეს არის , მისი ერების სიმდიდრიდან გამოწვეყნებული 1776 წელს , შემთხვევით , იგივე წელს , რგორც ამერიკული დამოუკიდბელბოის დეკლარაცია , და ეს აარის ერთი ყველაზე ცნობილი ექსპერტი ზოგადად მართლას , ის ხდება ეკონომიკური მსახიობი . არც ცდილობს ხელი შეუწყოს საზოგადოების ინტერესს არც იცის , რამდენად უწყობს ის ხელს მას წამორებაზე მიმართულებით , ასე რომ , წარმოება ამ ინდივიდუალური მსახობის კონტროლშია ამ კუთხით , როგორც მისი გამოშვება შეიძლება იყოს უდიდესი ფასეულობა ის გეგმას მხოლოდ თავის მოგებას ის გეგმას მხოლოდ თავის მოგებას და ის არის მასში , როგორც ბევრ სხვა შემთხვევაში , უხილავი ხელის მიერ წარმართული რომ ხელი შეუწყოს დასრულებას, რაც არ იყო მისი განზრახვის ნაწილი და ეს ტერმინი & amp; quot; უხილავი ხელი& amp; quot ; არის ცნობილი წარმრთული უხილავი ხელის მიერი , რომელიც ხელს უწყობს დასრულებ, ას რაც არ იყო ამ გეგმის ნაწილი ის ამბობ , შეხედე , როცა ინდივიდუალური მსახიობები მხოლოდ მოქმედებენ თავიანთი ინტერესებით რაც ხშირად მივყავართ იმამდე, რომ თითოეული ეს ინდივიდიუალური მსახიობი არ აპირებდა და გეგმავდა შემდეგ ის ამბობ : თუმცა არის არის ცუდი ყოველთვის საზოგადოებისათვის ეს არ იყო მისი ნაწილი ასე რომ , ეს არ იყო აუცილებლად ცუდი რამ მისი საკუტარი ინტერესების მიყოლით , ის ხშირად ხელს უწყობს საზოგადოების უფრო ეფექტურას , ვიდრე როცა ის რალურად გეგმავდა ამის ხელშეწყობას ასსე რომ , ეს არის რეალურად ძლიერი ცნება ეს არის ნამდვილად ბირთვი კაპიტალიზმის და ამიტომაც მე ავღნიშნე რომ ეს იყო გამოქვეყნებული იგივე დროს როგოცა ამერიკის დამოიკიდებლობის დეკლარაცია გამოიცხადაა რადგან ამერიკა აშკარად დამფინანსებელი მამა მათ დაწერე დამოუკიდებლობის დეკლარაცია , კონსტიტუცია როემლი რეალურად საუბრობს იმაზე რაც უნდა იყოს დემოკრატიულ ქვეყანაში რა არის მოქალაქეების უფლებეი მაგრამ აშშ , თავისი მრავალმხრივი გამოციდლებით ამერიკელებთან მინიმუმ გავლენა აქვს ადამ სმიტის მუშაობით ამ ფუნამდენტალური კაპიტალიზმური იდეით და ისინი მხოლოდ მოხვდნენ , მოხდვნენ ერთსადა იმავე დროს მაგრამ ეს იდეა არ არის ყოველთვის ინტუიციური , ინდივიდუალური მსახიობები , არსებიტად მისდევენ მათ საკუტარ დაინტერებას ბოლომდე , ის უნდა იყოს უფრო მეტად საზოგადოებისათვის ვიდრე ვიდრე , თუ ნერბისმიეირ მათგანი რეალურად ეცდება ხელი შეუწყოს საზოგადოების საერთო კითილდღეობას და მე არ ვფიქრობ , რომ ადამ სმიტი ამბობდა რომ ეს იყო ყოველთვის კარგი იდეა იმისათვის ვიცნ მოქმედებდა დამოუკიდებელი ინტერესბისათვი ან ეს არასოდე არის კარგიც ადამიანებისათვის , რომლებიც რეალურად ფიქრობნ იმ შედეგებზე რასაც ისინი აკეთებენ საერთო გრძნობებიდან მაგრამ ის ამბობს ამას ხშირად ... ხშირად ,,, ეს დამოუკიდებელი ინტერესებიდან გამომდინარე ქმედებები შეიძლება უძღოდეს უდიდეს კარგ რამე ,,,, შეიძლება გამოიწვიოს ინოვაცია გამოიწვიოს უკეთესი ინვესტიციები .. შეიძლება უძღოდეს მეტ პროდუქტიულობ, ას ,, უძღოდეს მეტ სიმდიდრეს უდიდესი წილი ყველას და ეხლა ეკონომიკა არის ხშირად ... და როცა ის აკეთებას განცხადებას .. ის აკთებს მიქსს მიკოეკონიმისა და მაკროეკონომიკური განცხადებების მიკო არის ადამიანი , ინდივიდუალური მსახიობები რომელიც მოქმედებე საკუტარ ინტერესებს გარეთ და მაკრი არის ის, რაც შეიძლება კარგი იყოს ეკონომიკისათვი , ან მთლიანად ერისათვის და ასე რომ , ეხლა თანამედრო ეკონომისტები მიმართულები არიან გამოყომ საკუტარი თავი ამ ორ სკოლოად ან ამ ამ ორ საგნად : მიკროეკონომიკა , რომელიც სწავლობს ინდივიდუალურ მსახიობებს მიკრო ეკონომიკა .. და ეს მსახიობები შეძლება იყვნენ ფირმები , შეიძლება ადამიანები .. ან შეიძლება იყვნენ ოჯახები და თქვენ გაქვთ მარკო ეკონომიკა , რომელიც სწავლობს ეკონომიკის აგრეგატებს მარკო ეკონომიკა .. და თქვენ ხვდებით მას სიტყვებიდან მიკრო -- პრეფიქსი რომელის ეხლა ძალიან პატარა რამეს, მარკო ეხება უფრო დიდს უფრო დიდ სურათს და ასე რომ , მიკრო ეკონომიკა არის მნიშვნელოვნად როგოს იღებენ მოქმედი პირები გადაწყვეტილებებს ან თქვენ რეალურად შეგიძლიათ თქვათ& amp; quot; შევეზღუდვები& amp; quot ; - გადაწყვეტილებები ან შეზღუდევბი შეზღუდვები მწირი რესურსები . და თქვენ გესმით მწირი რესურსები უამრავჯერ როცა ადამიანი საუბრობენ ეკონომმიკაზე და მწირი რესურსები არის არის, რომ თქვენარ გაქვთ განუსაზღვრელ რაოდენოის რესურსები მაგალიტად , სიყვარული არ შეიძლება იყოს მწირი რესურსი , თქვენ შეიძლება გაქვთ უსასორულო რაოდენობის სიყვარული მაგრამ რესურსი როემლიც იქნება მწირი არის მსაგვსი , მაგალითად , საკვები , წყალი , ფული , დრო ან სამუშაო ძალა ესენი ყველანი არის მწირი რესურსი და ასე რომ მიკრო ეკონომიკა არის როგორ გადაწყვეტენ ადამიანები სად ჩადონ ეს მწირი რესურსები , გადაწყვიტონ როგორ და სად დაატრიალონ ის და როგორ გააკეთონ ეს ,,, ახდენს ეს გავლენას ფასებზე, ბაზარზე და სხვა რამეზე მაეკო ეკონომიკა სწავლობს , რა ხდება საერთოდ აგრეგატულ ეკონომიკაში ასე რომ & amp; quot; აგრეგატული& amp; quot ; რა ხდება აგრეგატულ ეკონომიკაში , მილიონობით მოქმედი პირებისაგან აგრეგატული ეკონომიკა , ჩვენ ეხლა ვიცით მილიონობით მოქმედი პირი და ხშირად ფოკუსირებულია პოლიტიკურა დაკაშირებულ კითხვებზე ასე რომ , თქვენ უმატებტ თუ აკლებთ აგდასახადებს . ან რა ხდება როვა თქვენ უმატებტ ან აკლებთ გადასახადებს თქვენ არეგულირებთ თუ არ არეგულირებთ ? როგორ გავლენას ახდენს ეს საერთო პროდუქტიულობაზე როცა თქვენ აკეთებთ ამას . ასე რომ მისი პოლიტიკა ზემოდა - ქვემოტ ... ქემოდან ქვემოთ შეკითხვები ორვე მიკრო და მარკო ეკონომიკასი , ეს არის არი განსაკუტრებულად თანამედროვე აზრი ამის აქ არის მცდელობა რომ გაკეთდეს მათი მკაცრად განსაზრვა , მათემატიკურად ასე რომ , სხვა შემთხვევაშ თქვენ შეგიძლიათ დაიწყოთ გარკვეული იდეებით , გაკრვეული ფილოსოფიუირ იდეებით ასე რომ ლოგიკური დიები , თქვათ როგორც ადამ სმიტს ჰგონდა ასე რომ , თქვენ გაქვთ ეს საბაზისო იდეა იმაზე , თუ როგორ ფიქორბენ ადამიანები , როგორ იღებენ გადაწყვეტილებას ასე რომ , ფილოსოფია , ფილოსოფია ადამიენბის გადაწყვეტილების მიღების მიკო ეკონომიკის შემთხვევაში- გადაწყევტილების მიღება და შემდეგ თქვენ აკეთებთ გარკვეულ დაშვებას მასზე ან ამარტივებთ მას ,, მოდიტ დავწერ .. თქვენ ამარტივებთ მას და თქვენ რეალურად ამარტივებთ .. თქვენ ამბობთ . & amp; quot; ყველა ადამიანი რაციონალურია& amp; quot ;
(trg)="1"> Prieš pradedant mūsų kelionę į ekonomikos pasaulį pagalvojau , kad turėčiau pradėti nuo citatos vieno garsiausio pasaulyje ekonomisto kalbu apie škotų filosafą , Adamą Smitą .
(trg)="2"> Ištikųjų jis pats pirmas tikras ekonomistas iš dabartininės perspektyvos .
(trg)="3"> Ši citata yra iš jo knygos pavadinimu " Tautų Turtai " , kuri buvo išspausdinta 1776 metais , tais pačiais metais kaip ir

# ka/0IipDVlgwp7u.xml.gz
# lt/0IipDVlgwp7u.xml.gz

(src)="1"> აპლოდისმენტები
(trg)="1"> ( Plojimai )
(src)="2"> მუსიკა აპლოდისმენტები
(trg)="2"> ( Muzika ) ( Plojimai )

# ka/0XyEHWkqeiS8.xml.gz
# lt/0XyEHWkqeiS8.xml.gz

(src)="1"> მე მოგითხრობთ ირაციონალურ ქცევაზე თქვენსაზე არა , რა თქმა უნდა . სქვა ხალხის ირაციონალურ ქცევაზე ( სიცილი )
(trg)="1"> Papasakosiu jums šiek tiek apie iracionalų elgesį .
(trg)="2"> Ne jūsų , žinoma .
(trg)="3"> Kitų žmonių .
(src)="2"> MIT- ში რამდენიმე წლის ყოფნის შემდეგ მივხვდი , რომ აკადემიური ნაშრომების წერა არცთუისე საინტერესოა . არ ვიცი რამდენს კითხულობთ თქვენ , მაგრამ არც მათი კითხვაა სახალისო და ხშირად არც მათი წერა წერა რა თქმა უნდა უარესია ასე რომ მე გადავწყვიტე რამე სახალისო დამეწერა გადავწყვიტე სამზარეულო წიგნის დაწერა და ამ წიგნის სათაური უნდა ყოფილიყო სადილობა პურის ნაფხვენების გარეშე : სამზარეულოს ნიჟარასთან ჭამის ხელოვნება ( სიცილი ) ამ წიგნში უნდა აღმეწერა სამზარეულოდან დანახული ცხოვრება ძალიან დაინტრიგებული ვიყავი ამ პროექტით . წიგნს უნდა ელაპარაკა ცოტა კვლევაზე და ცოტაც სამზარეულოზე ჩვენ იმდენ რამეს ვაკეთებთ სამზარეულოში , რომ ვფიქრობდი საინტერესო გამოვიდოდა წიგნის რამდენიმე თავიც დავწერე
(trg)="5"> Praleidęs keletą metų MIT supratau , kad mokslinių straipsnių rašymas nėra toks įdomus .
(trg)="6"> Nesu tikras , kaip dažnai jūs juos skaitote .
(trg)="7"> Juos skaityti neįdomu , dažnai ir rašyti neįdomu .
(src)="3"> MIT გამომცემლებსაც ვანახე , მათ კი მითხრეს
(trg)="20"> Nunešiau juos į MIT spaustuvę , ir jie pasakė :
(src)="4"> " საინტერესოა , მაგრამ ეს საჩვენო არაა . წადი და სხვა გამომცემლობა მოძებნე " ესეც ვცადე , თუმცა ყველამ იგივე გამიმეორა ,
(trg)="21"> " Žavu .
(trg)="22"> Bet mums netinka .
(trg)="23"> Pasiūlykite kam nors kitam . "
(src)="5"> " საინტერესოა , მაგრამ საჩვენო არაა " სანამ ერთმა გამომცემელმა არ მითხრა
(trg)="25"> " Žavu .
(trg)="26"> Mums netinka . "
(trg)="27"> Kol pagaliau kažkas patarė :
(src)="6"> " თუ მართლა სერიოზულად ფიქრობ ამაზე ჯერ საკუთარი კვრევის შესახებ უნდა დაწერო წიგნი . უნდა გამოაქვეყნო რამე მოგვიენებით კი გექნება საშუალება რომ რამე სხვა დაწერო . მართლა თუ გინდა ამის გაკეთება ასე უნდა მოიქცე . " მე კი ვუთხარი : " იცით რა , მე მართლა არ მინდა ჩემი კვლევის შესახებ წერა მთელი დღის განმავლობაში კვლევას ვაკეთებ . წერით კი რამე სხვაზე მინდა ვწერო . რამე თავისუფალი მინდა ვწერო , ნაკლებად შეზღუდული . " გამომცემელმა კი ხისტად მომიგო
(trg)="28"> " Žiūrėk , jei iš tiesų nori tuo užsiimti , iš pradžių turi parašyti knygą apie savo tyrimus .
(trg)="29"> Turi kažką išleisti .
(trg)="30"> Ir tuomet turėsi progą parašyti kita tema .
(src)="7"> " ეს ერთადერთი გზაა რომლითაც ამას შეძლებ " მაშინ ვთქვი , " კარგით , მომიწევს ამის გაკეთება " აკადემიური შვებულება მქონდა . ჰოდა მეც ვთქვი " დავწერ ჩემი კვლევის შესახებ თუ მეტი გზა არაა . და მერე მივხედავ ჩემს სამზარეულო წიგნს . " მეც დავწერე წიგნი ჩემი კვლევის შესახებ . და საკმაოდ სახალისო აღმოცნდა მისი წერა . ორი მიზეზის გამო . ჯერ ერთი თავად წერის პროცესი გამოდგა სახალისო . მაგრამ მეორე , უფრო საინტერესო ის იყო , რომ ხალხისგან დავიწყე რაღაც- რაღაცეების სწავლა . წერისთვის ეს ფანტასტიური დროა . იმიტომ რომ ხალხისგან ბევრი და საინტერესო კომეტარის მიღება შეიძლება . ხალხი მწერს პერსონალური გამოცდილებების შესახებ და მათი მაგალითების შესახებ , და მეუბნებიან თუ რაში არ მეთანხმებიან და ნიუანსებსაც აქცევენ ყურადღებას . და აქ ყოფნაც , რა თქმა უნდა . ამ ბოლო რამდენიმე დღეში აკვიატებული ქვების ნამდვილ პიკს ვაკვირდები რომელზეც არასდროს მიფიქრია .
(trg)="38"> " Tai vienintelis būdas , kuriuo gali tai pasiekti . "
(trg)="39"> Taigi atsakiau :
(trg)="40"> " Tebūnie , jei jau privalau tai atlikti - " tuo metu atostogavau .
(src)="8"> ( სიცილი ) და მე ვფიქრობ რომ ეს ძალიან დამაინტრიგებელია . მე მოგითხრობთ ირაციონალურ ქცევაზე . და ეს ყველაფერი მე მინდა დავიწყო ვიზუალური ილუზიის ერთი მაგალითით როგორც რაციონალურობის მეტაფორა . შეხედეთ ამ ორ მაგიდას . თქვენ ალბათ გინახავთ ეს ილუზია . რომ გკითხოთ რომელია უფრო გრძელი , მარცხენა მაგიდის ვერტიკალი თუ მარჯვენა მაგიდის ჰორიზონტალი ? რომელი ჩანს უფრო გრძელი ? ვინმე ხედავს რამეს გარდა მარცხენა მაგიდის სიგრძის მეტობისა ? არა , არა ? ეს შეუძლებელია . მაგრამ ვიზუალური ილუზიებში შეცდომის დემონსტრირება ადვილია შემიძლია ეს მონაკვეთები დავადო სურათს . არაფერში გვეხმარება . პატარა ანიმაცია და თუ დამიჯერებთ რომ მონაკვეთები არ დამიმოკლებია მე ტქვენ დაგიმტკიცეთ რომ თქვენი თვალები გატყუებდნენ . საინტერესო კი ისაა , რომ როცა ამ მონაკვეთებს მოვაცილებ თქვენ ხედავთ თითქოს არაფერი არ გისწავლიათ ამ ბოლო ერთი წუთის განმავლობაში ( სიცილი ) თქვენ არ შეგიძლიათ შეხედოთ შურათს და თქვათ , " ახლა მე ვხედავ რეალობას როგორიც ის არის . " არა ? შეუძლებელია გაექცეთ გრძნობას , რომ ეს მართლაც უფრო გრძელია . ჩვენი ინტუიცია მართლაც გვღალატობს და ეს განმეორებადი და პროგნოზირებადია . და ჩვენ თითქმის არაფერი არ შეგვიძლია ვიღონოთ ამის წინააღმდეგ . გარდა იმისა რომ ავიღოთ სახაზავი და გაზომვა დავიწყოთ . აი კიდევ ერთი . ჩემი ფავორიტი . რა ფერზე მიუთითებს ზემოთა ისარი ? ყავისფერი . მადლობა . ქვემოთა ? ყვითელი . არადა ეს ორი უჯრედი ერთი ფერისაა . ვინმე ხედავს რომ ეს უჯრედები ერთი ფერისაა ? ეს ძალიან , ძალიან ძნელია . თუკი დავმალავ დანარჩენ კუბს თქვენ დაინახავთ რომ ეს ორი უჯრედი ერთი ფერისაა . და თუ არ გჯერათ მე შემიძლია მოგცეთ ჩემი პრეზენტაციის მასალები და თქვენ შეგიძლიათ თავად გამოიკვლიოთ და დარწმუნდეთ ამაში . მაგრამ ისე , აქაც იგივე სიტუაციაა თუკი ისევ დაგანახებთ მთელს კუბს , ილუზია ისევ ადგილზა . არ შეგვიძლია არ დავინახოთ ილუზია . ეს ალბათ მხოლოდ მაშინაა შესაძლებელი თუ ფერებს ვერ არჩევთ . მინდა რომ ილუზიაზე იფიქროთ როგორც მეტაფორაზე . ხედვა ერთ- ერთი საუკეთესო რამაა რაც ჩვენ შეგვიძლია . ჩვენი ტვინის დიდი ნაწილი სწორედ რომ ხედვას ეთმობა . ის სხვა ფუნქციებისთვის დათმობილ ნაწილებზე დიდის . ჩვენ ხედვას ყველა სხვა საქმიანობაზე ხშირად ვახორციელებთ . და ჩვენ ევოლუციურად ხედვისთვის ვართ შექმნილები . და თუკი ჩვენ ასე განმეორებით ვუშვებთ ასეთ პროგნოზირებად შეცდომებს ხედვაში , რაშიც ჩვენ ასე გაწაფულები ვართ , რაა იმის შანსი რომ არ ვუშვებთ ამაზე მეტ შეცდომას ისეთ ამოცანებში რომლებშიც არცთუისე გაწაფულები ვართ ? მაგალითად , ფინანსური გადაწყვეტილებების მიღება .
(trg)="54"> ( Juokas )
(trg)="55"> Manau , kad tai nuostabu .
(trg)="56"> Aš jums šiek tiek papasakosiu apie iracionalų elgesį .
(src)="9"> ( სიცილი ) ჩვენ არ გვაქვს საჭირო ევოლუციური დიზაინი ამისთვის . ჩვენ არ გვაქვს ტვინის სპეციალური ნაწილი ამისთვის და ამით არ ვართ დაკავებული საათების განმავლობაში ყოველ დღე . და მაშინ ნამდვილად შესაძლებელია რომ ასეთ შემთხვევებში ჩვენ ბევრად უფრო მეტ შეცდომებს ვუშვებთ . და სიტუაციას ართულებს ის გარემოება , რომ ეს შეცდომები არცთუისე ადვილი შესამჩნებია . ვიზუალური ილუზიის შემთხვევაში ადვილად შეგვიძლია შეცდომების დემონსტრირება . შემეცნებით ილუზიებში ბევრად ძნელია აჩვენო ადამიანს შეცდომები . მე მინდა გაჩვენოთ რამდენიმე შემეცნებითი ილუზია , ან გადაწყვეტილებათა მიღების ილუზია იგივენაირად . ესაა ჩემი ფავორიტი ნახაზი სოციალურ მეცნიერებაში . ესაა ჯონსონისა და გოლდსტეინის სტატიიდან . და ის გვაჩვენებს იმ ადამიანთა რპოცენტულ რაოდენობას რომლებმაც აღნიშნეს , რომ ისინი დაინტერესებულნი არიან საკუთარი ორგანოების დონაციით . ესაა ევროპის სხვადასხვა ქვეყნები . და თქვენ ხედავთ ორი სახის ქვეყნებს . ქვეყნები მარჯვნივ თითქოს ბევრს გასცემენ . ქვეყნები მარცხნივ - ცოტას , ან ბევრად უფრო ნაკლებს . საკითხავია რატომ ? რატომ გასცემს ზოგი ქვეყანა ბევრს ზოგი კი ცოტას ? როცა სვამ ასეთ შეკითხვას , ხალხი ფიქრობს რომ ეს კულტურაზეა დამოკიდებული . არა ? რანდენად აღელვებს ხალხს სხვების ბედი ? საკუთარი ორგანოების სხვისთვის მიცემა ალბათ დამოკიდებულია იმაზე , თუ რამდენად გაღელვებს საზოგადოების ბედი . ან შეიძლება ეს რელიგიაზე იყოს დამოკიდებული . მაგრამ თუ შევხედავთ ნახაზს აღმოვაჩენთ რომ ქვეყნები , რომლებსაც ერთნაირებად მოვიაზრებთ სინამდვილეში ძალიან განსვავებულად იქცევიან . მაგალითად შვედეთი მარჯვნივაა . დანია კი , რომელიც კულტურულად შვედეთთან ძალიან ახლოსაა მარცხნივ . გერმანია მარცხნივაა . ავსტრია - მარჯვნივ . ჰოლანდია მარცხნივაა . ბელგია კი მარჯვნივ . და ევროპული მსგავსების თქვენეული განსაზღვრების მიხედვით , თქვენ შეგიძლიათ იფიქროთ რომ ბრიტანეთი და საფრანგეთი ერთნაირი ანდ განსხვავებული ქვეყნებია . მაგრამ ჯოდესაც ჯერი დონორობაზე მიდგება ისინი ძალიან განსხვავებულად იქცევიან . სხვათა შორის ჰონადია საინტერესო მაგალითია . ჰოლანდია პატარა ჯგუფში ყველაზე დიდია . მათ მიაღწიეს 28 პროცენტს მას შემდეგ რავ ყველა ოჯახს გაუგზავნეს წერილი თხოვნით რომ შეერთებოდნენ დონაციის პროგრამას . იცით გამოთქმა : " თხოვნა მხოლოდ ნაწილობრივ შედეგს გამოიღებს " ? მათ მიიღეს 28 პროცენტი .
(trg)="103"> ( Juokas )
(trg)="104"> Tai , ko evoliucija mūsų neišmokė gerai atlikti .
(trg)="105"> Mes neturime atskiros smegenų srities ir nepraleidžiame tiek daug valandų tai atlikdami .