# ja/Ct0tEeT9PWiY.xml.gz
# mlg/Ct0tEeT9PWiY.xml.gz
(src)="2"> 科学的取り組みの規模について
(src)="3"> お話したいと思います。
(src)="4"> このような気候変動に関する見出しとか
(trg)="1"> Ny tiako ho resahina androany dia ny lanjan´ ireo ezaka ataon 'ny mpikaroka nahatongavana amin 'ireo lohatenin- dahatsoratra hitanareo amin 'ny gazety .
(src)="5"> 大気汚染やスモッグに関する見出しについてです。
(src)="6"> 2つとも大気科学という1つの分野の下位領域です。
(trg)="2"> Toy izato ireo lohateny rehefa ny fiovan 'ny toetrandro no resahina , ary toy izatsy kosa rehefa momba ny hatsaran 'ny rivotra iainana na momba ny " smog " ( zavona arahin- tsetroka ) .
(src)="7"> 最近「気候変動に関する政府間パネル」(IPCC)が
(trg)="3"> Samy sampana avy amin 'ny taranja siansan 'ny atmôsfera izy roa ireo .
(src)="8"> 大気システムの理解の現状に関して
(src)="9"> 報告を出した時の見出しは、このようなものでした。
(src)="10"> そのレポートは40か国620人の
(trg)="4"> Vao vetivety izay no nahitana lohateny toy izao raha nanao tatitra momba ny fahazoana ny firafitra sy fiasan 'ny atmosfera ny IPCC , vondrona mpikaroka iraisam- pirenena manaraka ny fiovan 'ny toetrandro .
(src)="11"> 科学者によって執筆されたものです。
(src)="12"> このテーマに関する1,000ページ近い資料です。
(trg)="5"> Mpahay siansa 620 avy amin 'ny firenena 40 no nanoratra ity tatitra ity .
(src)="13"> それらはさらに113か国400人以上の別な
(trg)="6"> Mahatratra arivo pejy eo ho eo ity tatitra ity .
(src)="14"> 科学者や査読者によって査読されました。
(src)="15"> これは大きなコミュニティです。事実、その年次総会は
(trg)="7"> Ary mpanitsy sy mpahay siansa maherin 'ny 400 , avy amin 'ny firenena 113 no nanitsy an' ireo takelaka ireo .
(src)="16"> 自然科学分野の学界として世界最大のものです。
(trg)="8"> Fivondronambe izany .
(src)="17"> この学会のために、毎年1万5千人の科学者がサンフランシスコに集まります。
(trg)="9"> Lehibe tokoa , hany ka rehefa misy ny fivoriana fanaonay isan- taona , dia io no fivondronan 'ny mpahay siansa lehibe indrindra eto an- tany .
(src)="18"> それぞれの科学者は研究グループに所属しており
(trg)="10"> Mpahay siansa 15 . 000 mahery no mankany San Francisco isan- taona hamonjy azy io .
(src)="19"> それぞれの研究グループは幅広い領域を研究しています。
(src)="20"> ケンブリッジの私達のグループも、研究テーマは多岐にわたります。
(trg)="11"> Ary ny tsirairay amin 'ireo mpahay siansa ireo dia ao anatin 'ny vondrom- pikaroka , ary ny vondrom- pikaroka tsirairay avy dia mikaroka lohahevitra samihafa .
(src)="21"> 天候や気候に影響を与えるエルニーニョ南方振動から
(src)="22"> 人工衛星データの解析、そして私の研究する-
(src)="23"> バイオ燃料を作る穀物由来の温室効果ガス排出量など。
(trg)="12"> Ho anay ao Cambridge , dia toy ny fiovaovan 'ny El Niño izany lohahevitra izany , mahakasika ny toetrandro , ny famotopotorana ireo vokatra azo avy amin 'ny zana- bolana , hatramin 'ireo entona avy amin 'ny fambolena izao azo anaovana solika voajanahary , izay efa nanaovako fikarohana .
(src)="25"> 私のような博士課程の学生がいて
(src)="26"> 1つか2つのプロセスや分子を対象とする
(src)="27"> とても狭いテーマで研究をしています。
(trg)="13"> Ary ao amin 'ireo seha- pikarohana tsirairay avy ireo , dia misy ireo mpianatra ho PhD ( dokotera ) , toa ahy , izay mandinika lohahevitra farak 'izay bitika , bitika toy ny sela vitsivitsy .
(src)="29"> たぶん皆さんはお聞きになったことがないでしょう。
(src)="30"> ペーパークリップ1つの重さは
(trg)="14"> Ary isan 'ireo sela anaovako fikarohana ny " isoprène " , izay hitantsika eto . sela organika kely izy ity .
(src)="31"> イソプレン分子9百ゼタ(9千垓)個分に相当します。
(src)="32"> しかしとても軽い重量にもかかわらず
(trg)="16"> Ny lanjan 'ny " trombone " iray dia mitovy lanja amin 'ny sela " isoprène " 900 zeta- illion -- faha- 10hatramin´ny faha- 21 eo ho eo .
(src)="33"> 全人類の体重と同等の重さのイソプレンが
(src)="34"> 毎年大気中に放出されています。
(src)="35"> これは大変な量です。メタンの排出量に匹敵します。
(trg)="17"> Saingy na maivan- danja ary izy io , dia betsaka ihany ny votsotra mankany amin 'ny atmosfera isan- taona ka mitovy amin 'ny lanjan´ny olona rehetra eto an- tany .
(src)="36"> その多さによってイソプレンは大気システムにとって重要なものなのです。
(trg)="18"> Betsaka ihany izany .
(trg)="19"> Mitovy lanja lanja amin 'ny " méthane " .
(src)="37"> 大気システムにとってのその重要性のため
(trg)="20"> Ary noho izy betsaka izay , dia tena misy vokany tokoa amin 'ny firafitry ny atmosfera .
(src)="38"> 多くの努力を払ってこの物質を研究しています。
(src)="39"> 例えば、爆発させてその残骸を観察します。
(trg)="21"> Noho izy misy vokany eo amin 'ny atmosfera izay , no nandihanay manokana ity zavatra ity .
(src)="40"> これはスペインにあるEUPHOREスモッグチャンバです。
(trg)="22"> Nozahana akaiky izy io ary nojerena ireo singa rehetra ao aminy .
(src)="41"> 大気中での爆発ないしは燃焼反応には
(trg)="23"> Ito ny EUPHORE Smog Chamber any Espana .
(src)="42"> 自動車の中で起こる反応の1万5千倍という時間がかかります。
(src)="43"> しかしそれでも私たちはその反応を観察します。
(trg)="24"> Ny fipoahan 'ny atmosfera , na ny firehetana feno , dia mitaky fotoana lava 15 . 000 heny noho ny mitranga ao amin 'ny fiaranareo .
(src)="44"> 私たちはスーパーコンピュータで途方もないモデルも
(trg)="25"> Na izany aza , mizaha ireo singa izahay .
(src)="45"> 動かしていて、実際私がやっています。
(src)="46"> そのモデルでは数十万のメッシュについて
(trg)="26"> Mampiasa solosaina goavana izahay hijerena ny fiasan 'ny modely goavana ihany koa .
(src)="47"> 数百の変数を微細な時間間隔でシミュレーションします。
(src)="48"> 積分するのに何週間もかかります。
(trg)="27"> Ny modely ampiasanay dia misy " mailles de grilles " aman' hetsiny izay natao hikajikajiana " variables " aman- jatony , isa- minitra .
(src)="49"> そして、何が起きているのかを理解するために
(src)="50"> 何十という積分を行います。
(src)="51"> 私たちはこの物質を求めて世界中を飛び回っています。
(trg)="28"> Herinandro maro vao vita ny fampidirana ny vokatra . ary fampirana vokatra am- polony no atao vao azo tsara ny zava- mitranga .
(src)="52"> 私は最近マレーシアにおける野外調査に参加しました。
(trg)="29"> Manao sidina ihany koa izahay eran 'izao tontolo izao , mitady azy io ihany .
(src)="53"> そこ、熱帯雨林の真ん中に
(trg)="30"> Vao vetivety aho izay no nirotsaka an- tsehatra tany Malaysie .
(trg)="31"> Ary misy hafa ihany koa .
(src)="54"> 大きな大気監視塔があり
(src)="55"> その塔には
(src)="56"> イソプレンやその他の物質を観測するための
(trg)="32"> Nahita tilikambo fiambenana ahafahana mizaha ny atmosfera eran- tany izahay tany , tany afovoan 'ny ala mando tany , ary fitaovana ara- tsiansa manokana mitentina an- jatony dôlara any ho any no nahantona tamin 'io tilikambo be io hitadiavana ny " isoprène " , ary , mazava ho azy , hitadiavana zavatra hafa ihany koa , rehefa teo ihany .
(src)="59"> こちらは下から見たところ。
(trg)="33"> Ito ilay tilikambo be raha jerena avy ambony .
(src)="60"> そしてこの野外調査の一環として私たちは航空機さえ持参しました。
(trg)="34"> Ary ito kosa raha avy ambany .
(src)="61"> FAAMが管理するこのBA146は
(trg)="35"> Ary nampiasa fiaramanidina mihitsy ary izahay nadritry ny ampahany tamin 'io firotsahana an- tsehatra io .
(src)="62"> 通常は120～130人を載せて飛ぶ飛行機です。
(src)="63"> もしかしたら今日ここへ来る時同じ様な飛行機に乗った人もいるかもしれません。
(trg)="36"> Fiaramanidina , BA146 , izay FAAM no nanamory azy , ary mahazaka olona 120 hatramin 'ny 130 .
(src)="64"> しかし私たちはただ飛んでいたのではなく、イソプレン計測のため
(trg)="37"> Mety fiaramanidina toy io ihany koa no ho raisinareo raha mankany ianareo ankehitriny .
(src)="65"> 林冠の上100メートルを飛んでいたのです。とても危ないんですよ。
(src)="66"> 計測のためには特別な角度で飛行しなければなりませんでした。
(trg)="38"> Saingy tsy hoe nitaingina fotsiny izahay , fa nanidina 100 metatra ambonin 'ny tendron´ny hazo tao an' ala handrefesana io môlekiola io -- mampidi- doza ihany ilay izy .
(src)="67"> 操縦には空軍パイロットやテストパイロットを雇います。
(trg)="39"> Misy fitongilanana tsy maintsy notazomina mba ahafahana manao ny fandrefesana .
(src)="68"> 特別の飛行許可も取らなくてはいけません。
(trg)="40"> Mpanamory miaramila sy " pilotes d' essai " no niara- niasa taminay .
(src)="69"> この谷の斜面を旋回するときには2Gくらいかかります。
(trg)="41"> Tsy maintsy tandremana ihany koa ny elanelana aroloza .
(src)="70"> 科学者たちは機内で計測を行うため
(trg)="42"> Rehefa manodidina ireo lohasaha izahay dia mahatratra 2G ny hery misintona .
(src)="71"> 安全帯を装着する必要があります。
(src)="72"> だからご想像の通り、この飛行機の内部は
(trg)="43"> Ary tsy maintsy nampiasa " harnais de sécurité " ireo mpikaroka ahafahany manao ny fandrefesana avy ao amin 'ilay fiaramanidina .
(src)="73"> 皆さんが休暇の時に乗る飛行機とは全然違っています。
(src)="74"> これはイソプレンの分布を計測するための空飛ぶ実験室なんです。
(src)="75"> 私たちはこの全てを1つの分子の化学的性質理解のために行っています。
(trg)="44"> Azonareo an- tsaina angamba , fa tsy mitovy amin 'ny firamanidina fitsangatsanganana mahazatra ny ao anatin 'ilay fiaramanidina nampiasanay . toy ny labôratoara manidina mihitsy no nampiasaina ahafahana mandrefy an' ilay môlekiola any amin 'ny faritra misy azy .
(src)="76"> そして私のような学生がその分子に関して
(trg)="45"> Izany rehetra izany no natao mba ahazoana tsara ny fiasan 'io môlekiola io .
(src)="77"> 傾向や知見を得ると
(src)="78"> そのテーマに関して1本の科学論文を書きます。
(src)="79"> だからこの野外調査からはおそらく
(trg)="46"> Ary rehefa misy mpianatra mpikaroka iray , toa ahy , mahita sombim- pahalalàna momba io môlekiola io , dia mamoaka lahatsotra siantifika momba izany .
(src)="80"> 数十個のプロセスや分子に関する数十本の論文が出来るでしょう。
(src)="81"> そうやって知識が蓄積され
(trg)="47"> Ary tamin 'io firotsahana an- tsehatra io , dia lahatsotra siantifika am- polony eo ho eo , mahakasika ny endrika fiasa am- polony momba io môlekiola io no azo .
(src)="82"> IPCCやその他の報告書の
(src)="83"> 1つの節か、節の中の小項目になります。
(src)="84"> IPCCの11の部会のそれぞれには
(trg)="48"> Ary rehefa mitambatra ireo fahalalàna ireo , dia manome zana- pizaràna iray , na zana- pizaràna iray ao amin 'ny fanombanana toy ny IPCC , na dia misy hafa koa aza .
(src)="85"> 6から10の下位セクションがあります。
(src)="86"> これでこの営みのスケールを想像していただけるでしょう。
(trg)="49"> Ary ny tsirairay amin 'ireo toko 11 ao amin 'ny IPCC dia mizara zana- pizaràna 6 .
(src)="87"> 私たちが書く評価のそれぞれには
(trg)="50"> Hitanareo amin' izany ny haben 'ny ezaka sy asa ao ambadika .
(src)="88"> いつもサマリーをつけていますが
(src)="89"> このサマリーは専門外の人々のために書くものです。
(src)="90"> それをジャーナリストや政策立案者たちに提供し
(trg)="51"> Ao amin 'ny tsirairay amin 'ireo fanombanana soratanay , dia asianay marika foana ny famintinana , ary natokana ho an 'ny mpamaky tsotra io famintinana io .
(src)="91"> そうしてこの様な見出しが出来るのです。
(src)="92"> ご清聴ありがとうございました。
(trg)="52"> Ary atolotray mpanao gazety sy mpamoron- dalàna io famintinana io , ahafahana mamoaka lohatenin- dahatsoratra toa itony .
(src)="93"> （拍手）
(trg)="53"> Misaotra betsaka .
# ja/FPxx70S6Q1Gz.xml.gz
# mlg/FPxx70S6Q1Gz.xml.gz
(src)="2"> 「進化の概念」じゃないかな。これは、科学だけじゃなく、私達の身近な話題でもあるだろうけど。
(src)="3"> Evolution, 「進化」だ。
(trg)="1"> Ny zavatra tena tsy azon- tsika amin 'ny siansa ary lasa fifan- dirana mitsy aza izany izao mety tsy amin 'ny siansa irery iany fa amin 'ny fiainana an- davan 'andro koa e ! ilay hevitra hoe " evolution "
(src)="4"> 進化って言葉は、生物学的な意味じゃなくても、
(src)="5"> 何かしらの変化を表す言葉として、よく使う。日常生活の中で、進化っていうと、
(src)="6"> 変化の概念として考えるだろう。
(trg)="2"> Evolution ary isaka isika maheno an 'io teny io ; na dia tsy amin 'ny biolgy irery iany aza dia ny zavatra tonga ao anatin 'ny sain- tsika dia misy zavatra miova ao , misy fivoarana ao . ka izany fivoarana izany ny fahazahoan 'olona an´i teny " évolution" amin 'ny fiainana an- davan 'andro eny ary e ! ao asehoko zavatra kely ianareo itanao tsara angamba ity sarina gidro ity ,, an- tsika rehetra dia samy efa nahita an' izany gidro izany tany amin' ireny " musée " na tany " Antsibazaza ! ary mivokona izy rehefa mandeha ,, ny lohany mibiloka manao izay vitako zah amin 'ny sary ity .. io izany gidro zany ,, mety manao satroka koa izy de etsy akaiky etsy indray dia misy sary anakiray maneho anazy miova tsikelikly ary miha mahitsy ka farany lasa nivadika bandy kely bogosy , ravoravo fa andeha am- piasana ka zao izy lasa mandeha mahitsy tsara ,, ary tsy aleo ve moa mandeha mahitsy tsara toa izay miondrika ,, ary tsisy rambo intsony ledala . ao esorintsika izany fa ity bandy ray ity mbola misy rambo ao amboariko tsara izany . miala tsiny amin 'ilay sary somary mapme kely efa nahita gidro daholo isika na amin 'ny fahitalavitra izany na tany Antsimbazaza . raha miha- mahitsy tsikelikely ny gidro dia lasa mivadika ho olom- belona . izany hoe afaka lazaina koa fa ny gidro dia lasa nivadika olom- belona . ary efa naheno an' izany zah t@ ny resa- dresaka mandalo ,, na amin 'ny " biology " , na anatin 'ireny fikambana siantifika ireny koa aza
(src)="22"> 人間の祖先は、ほとんど直立歩行で、
(src)="23"> ちょっと前かがみで、ちょっとサルっぽい感じだった。
(src)="24"> そして、ちょっと人間ぽくて、まぁその間あたり。
(trg)="3"> lazain 'izy ireo : " eh ! nivadika ho olom- belona lay gidro , na koa hoe pre- humain " efa manakaiky ny fitsan- gan' olona ny fitsangany . somary mivokona kely ilay bandy ,, mbola gidro izy fa kely sisa ny tsy hitovizany amin- tsika ; ,,,,
(src)="26"> この変化は確かに起こった。確かに何度も変化をつみかさねてきて、
(src)="27"> 人類の祖先は、もとはこっち（サル）のようだったけど、最終的にはこっち（人類）みたいになった。
(src)="28"> けど、進化って言うのは、そんな自分から進められるものじゃない。
(trg)="4"> Tiko hazava tsara eto fa : na dia nitranga aza izany ,, ka nahita ianareo zavatra boary nisedra fihovana , satria angamba ireo razam- ben 'izy ireo mitovy bebekoa amin 'iray ito , ary izy ireo indray dia mitovy aminy ray ito . tsy misy an' izany zavatra miovaova hoazy izany ,, antsoina hoe" evolution "
(src)="30"> そのためには、人間っぽくなるためのＤＮＡが必要だな。」とか、
(src)="31"> そんなことは、ＤＮＡも知らないし、
(trg)="5"> Tsy hoe milaza ilay gidro hoe : " mba tiko ho lasa mitovitovy amin 'ny Rakoto na Rabe ny zanako " dia miova tokoa . tiko mba misy fiovana amin 'ny " ADN " ko mba hitovizako amin 'ity
(src)="32"> ＤＮＡも、「おい、前かがみの四足より、立って歩いたほうがいいぜ。」なんて言わない。
(src)="33"> つまり、サルが自分から人間になろうとした、ってことなんだけど、
(src)="34"> そんなのは、進化じゃないよね。
(trg)="6"> Ilay " ADN " tsy mahay an' izany tsy nilaza mihitsy ilay " ADN " hoe : " Aleo ange mandeha mahitsy tsara toa izay mandeha mivokona na mandady otran 'ny gidro " . andeha hiezaka aho mba hiova mitovy an 'i Rakoto na i Rabe . ny " évolution " izany dia tsy takak 'izany . tsy hoe koa hoe : ohatra hoe misy hazo izay eto misy azo ito , ary izany manana voankazo tsara ilay hazo misy voankazo tsara sy mamy , ary matsiro be ilay hazo mety ho paoma izy io . ka misy karazana zava- boary otran 'ny aomby na afaka ataon- tsika koa hoe soavaly izy io . dia avy eo izy milaza hoe : " hmm ,, tia haka an' iretsy paoma iretsy aho " ary araka ny fantanao . satria izy ireo tia haka an' ireo paoma ireo , ary ny taranaka ao afara ... mieza ny manakatra an' ilay paoma ,, ka ny taranaka mifandimbin- dimby
(src)="44"> これは、進化じゃない。進化は、こういうことを言ってるんじゃないんだ。
(src)="45"> まぁ、毎日使う「進化」って言葉から、こんなふうに考えてしまいそうだけどね。
(src)="46"> 進化というのは、実はそもそも、こっちの言葉を使いたいんだけど、「自然淘汰（しぜんとうた）」のこと。
(trg)="7"> lasa miha- lava miha - lava ny tenda n' izy ireo ka niafarany nivadika ho " Giraffe " . tsy izany mihitsy ny antsoina hoe" évolution " ary tsy misy idiran 'ny évolution mihitsy izany , amiin 'ny faiainana an- davan 'andro dia hafa mihintsy ny dikany ka mahaton- ga antsika manana fiheverana hafa .
(src)="47"> Natural selection, 自然淘汰（しぜんとうた）。ちょっと書くね。
(trg)="8"> Ny tena marina ny " évolution " ,, ny teny " séléction naturel " moa ny tena ankifiziko kokoa ah
(src)="48"> 自然淘汰（しぜんとうた）
(src)="49"> その意味は、どんな生物の集まりにも、差異（違い）があるよね。
(src)="50"> 今回のキーワードだ。「差異」。差異の意味は・・・たとえば、
(trg)="9"> " séléction naturelle " ao soratako izany séléction naturelle ny dikany ara- bakiteny dia isakin 'ny zava- manan 'aina rehetra " organismes vivants " dia tsy maintsy hisedra fiova ka manan- danja be io teny io eto .. ny fiova " variation " dia : jereo ange ,, fa misy fiovana kely raha mijery an' ireo zaza iray kilasy aminao ao ampianarana ianao ,, misy fiovana ao . misy ny sasany lava, sasany fohy, sasany manana lokom- bolo fotsy, sasany mainty sns, tsy voatanisa . misy fiovana foana ao ary ny " séléction naturelle dia ,, io fizotra io , izany hoe indraindray ireo zavatra manodidina no misafidy ny fiovana ny fiovana sasany dia mety tsy dia ampaninona loatra ,, fa ny sasany kosa dia misy vokany ohatra anakiray izay hita anatin 'ireo boky biolojika rehetra ,