# is/0Ri6knbcAylb.xml.gz
# ru/0Ri6knbcAylb.xml.gz
(src)="1"> Þegar þú hefur bara 21 mínútu til að tala þá virðast 2 milljón ára vera virkilega langur tími .
(trg)="1"> Когда на доклад у тебя всего 21 минута , два миллиона лет кажутся целой вечностью .
(src)="2"> En í þróunarsögunni eru 2 milljón ár ekkert .
(trg)="2"> Но с точки зрения эволюции два миллиона лет — сущие пустяки .
(src)="3"> Samt , á 2 milljónum ára , tókst mannheilanum að næstum þrefaldast í massa , sem byrjaði sem 600 gramma heili forfeðra okkar , Hæfimönnunum , og er orðinn að næstum 1500 gramma kjöthleifinum sem allir hafa milli eyrna sinna í dag .
(trg)="3"> И всё- таки за два миллиона масса человеческого мозга практически утроилась , с пятисот шестидесяти граммов у нашего предка , homo habilis , до почти тысяча четырехсот граммового куска плоти , что сидит у вас промеж ушей .
(src)="4"> Hvað er það við stóran heila sem náttúran var svo áköf að láta okkur öll hafa slíkann ?
(trg)="4"> Зачем мать природа наделила нас мозгом большего размера ?
(src)="5"> Nú , það kemur í ljós að þegar heilinn þrefaldast í stærð , verða þeir ekki bara þrefalt stærri , þeir öðlast nýja byggingu .
(trg)="5"> Оказывается , когда наши мозги выросли втрое , они не просто стали в три раза больше , они также обзавелись новыми структурами .
(src)="6"> Og ein af aðalástæðum fyrir því að heilinn okkar varð svona stór er að hann fékk nýjann hluta sem kallast ennisblað .
(src)="7"> Og sérstaklega , hluti heilans sem kallast heilabörkur .
(trg)="6"> И одной из главных причин , по которым наш мозг стал таким большим , стало появление новой его части , называемой лобной долей , включающей в числе прочих новинок префронтальный кортекс .
(src)="8"> Hvað gerir heilabörkurinn eiginlega fyrir þig sem ætti að réttlæta algjöra hönnunarbreytingu á mennsku höfuðkúpunni á augnabliki í þróunarsögunni ?
(trg)="7"> Итак , какие же полезные для нас свойства префронтального кортекса могут оправдать необходимость в значительной перестройке архитектуры человеческого мозга за время эволюции ?
(src)="9"> Jú , það leiðir í ljós að heilabörkurinn gerir helling af hlutum , en einn af mikilvægustu hlutunum sem hann gerir er að hann er reynslu hermir
(trg)="8"> Как выясняется , на долю префронтального кортекса выпало немало функций , но одним из самых важных его назначений является симуляция ситуаций .
(src)="10"> Flughermar æfa í flughermum svo að þeir þurfi ekki að gera raunveruleg mistök í flugvélum .
(src)="11"> Manneskjur hafa þessa stórkostlegu aðlögun að þeir geta raunverulega upplifað reynslu í hausnum á sér áður en þær reyna þær í alvöru heiminum .
(trg)="9"> Пилоты тренируются на симуляторах самолетов , чтобы не разбивать настоящие , а люди приспособились мысленно прокручивать сценарии событий перед тем , как попробовать исполнить их наяву .
(src)="12"> Þetta er bragð sem engir forfeður okkar gátu gert , og ekkert annað dýr getur gert í líkingu við það sem við getum .
(trg)="10"> Такая возможность не снилась даже нашим предшественникам , что уж говорить про животных — никто из них на такое не способен .
(src)="13"> Þetta er stórkostleg aðlögun .
(trg)="11"> Поистине чудесная способность .
(src)="14"> Þetta er alveg í líkingu við griptæka þumalinn og að standa upprétt og tungumál sem einn af hlutunum sem kom okkar tegund úr trjánum og inn í verslunarkjarnana .
(trg)="12"> Она стоит в одном ряду с противостоящими большими пальцами и прямохождениеми и языком — теми самыми вещами , которые поснимали наших собратьев с деревьев и зашвырнули их прямиком в мегамоллы .
(src)="15"> Nú - ( hlátur ) - þið hafið öll gert þetta .
(trg)="13"> Каждый из вас ( Смех ) когда- либо проделывал подобное .
(src)="16"> Ég meina , þið vitið ,
(trg)="14"> Ну , в смысле ,
(src)="17"> Ben og Jerry hafa aldrei búið til lifur og lauk ís .
(trg)="15"> Баскин Робинс не производит печеночно- лукового мороженого .
(src)="18"> Það er ekki af því að þeir hrærðu það saman , smökkuðu og sögðu :
(src)="19"> " Ojj . "
(trg)="16"> Совсем не потому , что они когда- то сделали пробную партию , попробовали и потом долго плевались .
(src)="20"> Það er vegna þess , að án þess að fara úr sætinu ykkar , hafið þig hermt eftir bragðinu sem kæmi og sagt ojj áður en þið búið ísinn til .
(trg)="17"> Просто каждый из нас , не покидая уютного креслица , способен представить себе этот вкус и мысленно стошнить задолго до момента дегустации .
(src)="21"> Látum nú sjá hversu vel reynslu hermirinn ykkar virkar .
(trg)="18"> Давайте- ка проверим , как работают ваши симуляторы ситуаций .
(src)="22"> Gerum bara stutta greiningu áður en ég held áfram með restina af fyrirlestrinum .
(trg)="19"> Проведем небольшую диагностику до того , как я продолжу со своей лекцией .
(src)="23"> Hér eru tvær mismunandi framtíðir sem ég býð ykkur að íhuga , og þið getið reynt að herma þær sagt mér hvora þið mynduð frekar kjósa .
(trg)="20"> Предлагаю вам на выбор два варианта будущего , а вы попробуйте их прочувствовать и скажите , какое вы предпочтете .
(src)="24"> Ein er að vinna í lottóinu .
(trg)="21"> В будущем номер один вы выигрываете в лотерею .
(src)="25"> Það er um 314 milljón dollarar .
(trg)="22"> Примерно 314 миллионов долларов .
(src)="26"> Hin framtíðin er að lamast fyrir neðan mitti .
(trg)="23"> В будущем номер два вас разбивает паралич .
(src)="27"> Nú , hugsið ykkur um í smástund .
(trg)="24"> Дам вам время тщательно подумать .
(src)="28"> Ykkur finnst trúlega að þið þurfið ekki smástund til að hugsa ykkur um .
(trg)="25"> Хотя , наверное , вам не потребуется и лишней секунды размышлений .
(src)="29"> Merkilegt nokk , þá eru til gögn um þessa tvo hópa , gögn um hve hamingjusamir þeir eru .
(trg)="26"> Кстати , есть статистика по этим двум группам людей , статистика уровня их счастья .
(src)="30"> Og það er nákvæmlega eins og þið bjuggust við , er það ekki ?
(trg)="27"> Вот , всё как вы и предполагали , да ?
(src)="31"> En þetta eru ekki gögning .
(trg)="28"> Но нет же !
(src)="32"> Ég bjó þessi til !
(trg)="29"> Эту статистику я сам придумал .
(src)="33"> Þetta eru gögnin .
(trg)="30"> А вот настоящие данные .
(src)="34"> Þið félluð í skyndiprófinu , og þið eru vart komin fimm mínútur inn í fyrirlesturinn .
(trg)="31"> Вы провалили внезапный экзамен , а ведь прошло всего 5 минут лекции .
(src)="35"> Af því að staðreyndin er sú að ári eftir að hafa misst máttinn í fótunum , og ári eftir að hafa unnið í lottóinu , eru lottóvinningshafar og fólk sem er lamað fyrir neðan mitti , jafn hamingjusöm með líf sitt .
(trg)="32"> Потому что судя по статистике через год после потери возможности ходить и через год после лотерейного выигрыша как победители , так и инвалиды одинаково счастливы в своих жизнях .
(src)="36"> Nú , ekki líða of illa yfir því að hafa fallið í fyrsta skyndiprófinu , af því að allir falla á öllum skyndiprófunum alltaf .
(trg)="33"> Не расстраивайтесь , что провалили первый тест , поскольку каждый , каждый постоянно запарывает ВСЕ возможные внезапные тесты .
(src)="37"> Rannsóknin sem að rannsóknarstofan mín hefur verið að gera , sem hagfræðingar og sálfræðingar í kringum hnöttinn hafa verið að gera , hefur sýnt okkur eitthvað sem að okkur brá við að vita .
(trg)="34"> Исследование , которое проводит моя лаборатория , которым занимаются экономисты и психологи всей страны , привело нас к воистину поразительным результатам .
(src)="38"> Eitthvað sem að við köllum árekstrar hlutdrægni , sem að er tilhneigingin fyrir herminn að vinna illa .
(trg)="35"> То , что мы называем предвзятой оценкой последствий , ведущей к некорректной работе симулятора .
(src)="39"> Til að hermirinn geti látið þig trúa að mismunandi niðurstöður eru meira mismunandi en þær eru í raun og veru .
(trg)="36"> Заставляющей симулятор убеждать вас в том , что возможных вариантов значительно больше , чем есть на самом деле .
(src)="40"> Frá vettvangs rannsóknum til rannsókna á tilraunastofum , sjáum við að vinna eða tapa kosningum , eignast að tapa rómantískum maka , að fá eða ekki fá stöðuhækkun , ná eða falla á framhaldsskóla prófunum , þegar allt kemur til alls , hafa þessi atriði minni áhrif , minni ákafa og miklu minni endingu en fólk hefði haldið að þau hefðu .
(trg)="37"> Полевые исследования , лабораторые исследования показывают , что выигрыш или проигрыш выборов , обретение или утрата любимого , продвижение или непродвижение по службе , сдача или провал экзамена , и так далее , и так далее — всё это действует на нас слабее , короче и менее значимо , чем мы ожидали .
(src)="41"> I raun , hefur nýleg rannsókn - þetta sló mig næstum í gólfið - nýleg rannsókn sýnir hvernig stór lífs áföll hafa áhrif á fólk gefur til kynna að if það hefði gerst fyrir þrem mánuðum síðan , aðeins með örfáum undantekningum , höfðu þau engin áhrif nokkrunvegin á hamingju þína .
(trg)="38"> Более того , недавнее исследование — результаты которого подкосили меня — показывает , что даже самые крупные жизненные катастрофы , случись они более трех месяцев назад , за редким исключением не оказывают никакого влияния на ваш текущий уровень счастья .
(src)="42"> Af hverju ?
(trg)="39"> Почему ?
(src)="43"> Af því að hamingja getur verið mynduð ( búin til )
(trg)="40"> Потому что счастье может быть синтезировано .
(src)="44"> Sir Thomas Brown skrifaði árið 1642 , " Ég er hamingjusamasti núlifandi maður .
(trg)="41"> Сэр Томас Браун в 1642 году написал :
(trg)="42"> " Я самый счастливый человек на земле .
(src)="45"> Ég hef það í mér sem að getur breytt fátækt í ríkidóm , mótlæti í farsæld
(trg)="43"> Во мне есть то , что превращает бедность в богатство , несчастье в процветание .
(src)="46"> Ég er meira ósærandi en Akkíles ; örlög hafa engan stað til að slá mig . "
(trg)="44"> Я неуязвимее Ахиллеса — у меня вообще нет уязвимых для судьбы мест " .
(src)="47"> Hverskonar stórmerkilega vélbúnað hefur þessi maður í hausnum á sér ?
(trg)="45"> Что за волшебный механизм был у этого парня в голове ?
(src)="48"> Jú , það kemur í ljós að það er nákvæmlega sami stórmerkilegi vélbúnaðurinn sem við höfum öll .
(trg)="46"> Похоже , что ровно такой же магический инструмент , что есть у каждого из нас .
(src)="49"> Mannskepnan hefur eitthvað sem að við gætum litið á sem sálrænt ónæmiskerfi .
(trg)="47"> У людей есть что- то вроде психологической иммунной системы .
(src)="50"> Kerfi af hugsana ferlum , aðallega ómeðvituðum hugsanaferlum , sem hjálpa þeim að breyta því hvernig þau sjá heiminn , svo að þeim líði betur með heiminn sem að þau finna sig í.
(trg)="48"> Система мыслительных процессов , по большей части подсознательных , которая помогает людям изменять собственное видение мира , помогает видеть мир вокруг в более радужной перспективе .
(src)="51"> Eins og Sir Thomas , þá hafið þið þessa vél .
(trg)="49"> В вашем распоряжении есть машина сэра Томаса .
(src)="52"> Ólíkt Sir Thomas , þá virðist sem þið ekki vita af því .
(trg)="50"> В отличие от сэра Томаса , вы , похоже , не знаете , как ей пользоваться .
(src)="53"> Við búum til hamingju , en við höldum að hamingja sé eitthvað sem að maður finnur .
(trg)="51"> Мы сами синтезируем счастье , но думаем , что его надо искать .
(src)="54"> Nú , þú þarft ekki mig til að gefa ykkur of mörg dæmi um fólk sem að býr til hamingju , grunar mig .
(src)="55"> Ég ætla samt að sýna ykkur nokkrar reynslysögur sem sönnun , maður þarf ekki að líta langt til að finna sannanir .
(trg)="52"> Уверен , мне не нужно приводить вам в пример множество людей , синтезирующих счастье , но кой- какое экспериментальное доказательство я вам покажу , благо далеко за ним ходить не надо .
(src)="56"> Til að skora á sjálfan mig , úr því ég segi þetta annað slagið í fyrirlestrum , tók ég afrit af New York Times og reyndi að finna nokkru tilvik af fólki sem að býr til hamingju .
(trg)="53"> В качестве теста для самого себя , я захватил с собой экземпляр Нью- Йорк Таймс и попытался найти примеры людей , производящих счастье .
(src)="57"> Og hér eru þrír náungar sem búa til hamingju .
(trg)="54"> И вот пожалуйста , три случая счастьепроизводства .
(src)="58"> " Ég er miklu betur settur líkamlega , fjárhagslega , tifinningalega , andlega og á næstum allann annan máta . " " Ég sé ekki eftir neinu eina einustu mínútu .
(trg)="55"> " Мне гораздо лучше в физическом , финансовом , ментальном , да и во всех иных смыслах " .
(trg)="56"> " Я не сожалею ни о единой минуте .
(src)="59"> Þetta var stórfengleg lífreynsla . " " Ég trúi því að allt hafi farið á besta veg . "
(trg)="57"> Это было величественное событие моей жизни " .
(trg)="58"> " Думаю , что все вышло наилучшим образом " .
(src)="60"> Hverjar eru þessar persónur sem eru svona svakalega ánægðar ?
(trg)="59"> Кто эти настолько счастливые люди ?
(src)="61"> Jú , fyrsti var Jim Wright .
(trg)="60"> Первого зовут Джим Райт .
(src)="62"> Sum ykkar ery nógu gömul til að muna : hann var formaður Hús Fulltrúanna og hann sagði af sér með ósóma þegar þessi ungi repúblíkani sem heitir Newt Gingrich uppgvötaði skuggalega bóka útgáfusamning sem hann hafði gert .
(trg)="61"> Те из вас , кто постарше , могут его припомнить — он был председателем палаты представителей и ушел в оставку с позором , когда молодой республиканец Ньют Гингрич раскопал детали аферы с " книжным финансированием " .
(src)="63"> Hann tapaði öllu .
(src)="64"> Valdamesti demókratinn í landinu , hann tapaði öllu . hann tapaði peningunum sínum , hann tapaði völdunum sínum ,
(trg)="63"> Самый могущественный демократ в стране , он лишился всего , потеряв деньги , потеряв власть .
(src)="65"> Hvað getur hann sagt öllum þessum árum seinna um þetta allt saman ?
(trg)="64"> Что он может сказать по прошествии всех этих лет ?
(src)="66"> " Ég er betur settur líkamlega , fjárhagslega , andlega og á næstum allann annan máta . "
(trg)="65"> " Мне гораздо лучше в физическом , финансовом , ментальном , да и во всех иных смыслах " .
(src)="67"> Hvern annan máta getur hann verið betur settur sem ?
(trg)="66"> В какие там еще иных смыслах ?
(src)="68"> Grænmetislega ?
(trg)="67"> Растительном ?
(src)="69"> Steinefnalega ?
(trg)="68"> Метафизическом ?
(src)="70"> Dýralega ?
(src)="71"> Hann náði flestum mátum nokkuð vel þarna .
(trg)="69"> Он и так вроде перечислил всё , что только можно .
(src)="72"> Moresse Bickham er einhver sem þú hefur aldrei heyrt um .
(trg)="70"> А вот о Моризе Бикхеме вы наверняка ничего не слышали .
(src)="73"> Moreese Bickham sagði þessi orð þegar honum var sleppt .
(trg)="71"> Мориз Бикхем сделал это заявление , когда его выпустили .
(src)="74"> Hann var 78 ára gamall .
(src)="75"> Hann var 37 ár í Louisiana ríkisfangelsinu fyrir glæp sem hann framdi ekki .
(trg)="72"> Ему было 78 лет , из которых 37 он провел в государственной тюрьме Луизианы за преступление , которого не совершал .
(src)="76"> Hann var fyrir rest sýknaður , þegar hann var 78 ára , með hjálp DNA sönnunargagna .
(trg)="73"> С него были сняты все обвинения , 37 лет спустя , на основании анализа ДНК .
(src)="77"> Og hvað hafði hann að segja um þessa lífsreynslu ?
(trg)="74"> И что же он сказал по поводу выпавшего на его долю ?
(src)="78"> " Ég sé ekki eftir einni einustu mínútu .
(trg)="75"> " Я не сожалею ни о единой минуте .
(src)="79"> Þetta var stórfengleg lífsreynsla . "
(trg)="76"> Это было величественное событие моей жизни " .
(src)="80"> Stórfengleg !
(trg)="77"> Величественное !
(src)="81"> Þessi náungi er ekki að segja ,
(trg)="78"> Старик мог бы сказать ,
(src)="82"> " Nú , æ þú veist , það voru nokkrir fínir gaurar .
(trg)="79"> " Ну , знаете , там были отличные ребята .
(src)="83"> Þeir höfðu líkamræktarsal . "
(trg)="80"> И даже был спортзал " .
(src)="84"> Þetta var " stórfenglegt , " orð sem við spörum vanalega fyrir eitthvað eins og trúarlega lífsreynslu .
(trg)="81"> Нет , он сказал " величественное " , слово , которое мы обычно упоминаем в контексте чего- то религиозного .
(src)="85"> Harry S. Langerman sagði þessi orð , eins og þið gætuð hafa vitað en ég ekki , vegna þess að árið 1949 las hann litla grein í blaði um hamborgarastað sem var í eigu þessarra bræðra sem hétu McDonalds .
(trg)="82"> А вот слова Гарри Лангермана , человека , которого вы могли бы знать , но не знаете , потому что в 1949 году он прочел небольшую заметку в газете о ларьке по продаже гамбургеров , которым владели братья МакДональды .
(src)="86"> Og hann hugsaði , " Þetta er mjög sniðug hugmynd ! "
(trg)="83"> Прочтя , подумал :
(trg)="84"> " А ведь отличная идея ! " , и отправился на встречу с братьями .
(src)="87"> Þannig að hann fór og fann þá .
(src)="88"> Þeir sögðu ,
(trg)="85"> Те заявили ему
(src)="89"> " Við getum gefið þér leyfi fyrir þessu fyrir 3000 dali . "
(trg)="86"> " За 3000 долларов мы дадим тебе франшизу на этот бизнес " .
(src)="90"> Harry fór aftur til New York , spurði bróður sinn sem var fjárfestingamaður í banka hvort hann gæti lánað sér 3000 dollara , og bróðir hans sagði þessi ódauðlegur orð ,
(trg)="87"> Гарри вернулся в Нью Йорк , и попросил своего брата , банкира- инвестора , одолжить ему эти три тысячи долларов .
(trg)="88"> Слова брата были достойны увековечивания в холле знаменитых ошибок :
(src)="91"> " Asninn þinn , enginn borðar hamborgara . "
(trg)="89"> " Идиот , никто не будет жрать гамбургеры " .
(src)="92"> Hann vildi ekki lána honum peningana , og að sjálfsögðu sex mánuðum síðar
(src)="93"> Ray Croc fékk nákvæmlega sömu hugmynd .
(trg)="90"> Денег он ему не одолжил , и , разумеется , через шесть месяцев та же идея посетила Рэя Крока .
(src)="94"> Það kom víst í ljós að fólk borðar jú hamborgara , og Ray Croc , í smá tíma , varð ríkasti maður Ameríku .
(trg)="91"> Выяснилось , что люди все- таки едят гамбургеры , и на какое- то время Рэй Крок стал самым богатым человеком Америки .
(src)="95"> Og í síðasta lagi -- þú veist , það besta af öllum mögulegum heimum -- sum af ykkur þekkja þessa ungu mynd af Pete Best , sem var upprunalegi trommarinn í Bítlunum , þangað til að þeir , þið vitið , sendu hann út í sendiferð og laumuðust í burtu og tóku Ringo með á tónleikaferð .
(trg)="92"> И , в завершение , покажу вам фотографию человека , которого некоторые из вас узнают — Пит Бест , тот , кто первым барабанил для Битлов , пока те не задвинули его в пользу Ринго Старра .
(src)="96"> Jæja , árið 1994 þegar Pete Best var tekinn viðtali
(src)="97"> -- já hann er ennþá trommari ; já , hann er stúdíó tónleikamaður -- hann hafði þetta að segja :
(trg)="93"> В 1994 году , когда у Пита взяли интервью — да , он все еще барабанит , да , он пишет альбомы — он заявил :
(src)="98"> " Ég er ánægðari en ég hefði orðið með Bítlunum . "
(trg)="94"> " Я счастливее , чем когда- либо мог бы стать вместе с Битлз " .
(src)="100"> Það er eitthvað mikilvægt sem er hægt að læra af þessu fólki , og það er leyndardómur hamingjunnar .
(trg)="95"> Есть нечто важное , чему стоит поучиться у всех этих людей , и это что- то — секрет счастья .
(src)="101"> Hérna er það , loksins til að vera sýnt .
(trg)="96"> Настало время открыть этот секрет .
(src)="102"> Fyrst : safnið að ykkur miklum auð , völdum , og virðingu , og tapið því öllu .
(src)="103"> ( Hlátur )
(trg)="97"> Во- первых : стяжайте богатство , власть и престиж , потом в один момент это всё профукайте .
(src)="104"> Næst : eyðið eins miklu af ykkar lífi í fangelsi og þið getið .
(trg)="99"> Второе : проведите в тюрьме золотые годы своей жизни .
(src)="105"> ( Hlátur ) Í þriðja lagi : gerið einhvern annann virkilega virkilega ríkann .
(src)="106"> ( Hlátur )
(trg)="100"> Третье : пусть кто- то вместо вас станет богатым , неприлично богатым .
(src)="107"> Og að lokum : aldrei nokkruntíma ganga í Bítlanna .
(src)="108"> ( Hlátur )
(trg)="101"> Ну и наконец : никогда не играйте в Битлз .
(src)="109"> Allt í lagi .
(trg)="102"> Теперь я могу легко предсказать вашу следующую мысль :
(src)="110"> Nú get ég , eins og Ze Frank , séð fyrir ykkar næstu hugsun , sem er , " kanntu annan . " Af því að þegar fólk býr til hamingju , eins og þessir herramenn virðast hafa gert , þá brosum við að þeim , en við rúllum aftur augunum og segjum kaldhæðnislega ,
(trg)="103"> " Ага , ну да , ну да " .
(trg)="104"> Поскольку когда люди синтезируют счастье , как вышеупомянутые джентльмены , мы все улыбаемся , но сами закатываем глаза и говорим что- то вроде :
(src)="111"> " Auðvitað , þú vildir í raun og veru ekki starfið . "
(trg)="105"> " Да не очень- то и нужна была тебе эта работа " ,