# is/0Ri6knbcAylb.xml.gz
# lt/0Ri6knbcAylb.xml.gz
(src)="1"> Þegar þú hefur bara 21 mínútu til að tala þá virðast 2 milljón ára vera virkilega langur tími .
(trg)="1"> Kai turi 21 minutę kalbai , du milijonai metų atrodo tikrai ilgas laikas .
(src)="2"> En í þróunarsögunni eru 2 milljón ár ekkert .
(trg)="2"> Bet evoliucijoje du milijonai metų yra niekas .
(src)="3"> Samt , á 2 milljónum ára , tókst mannheilanum að næstum þrefaldast í massa , sem byrjaði sem 600 gramma heili forfeðra okkar , Hæfimönnunum , og er orðinn að næstum 1500 gramma kjöthleifinum sem allir hafa milli eyrna sinna í dag .
(trg)="3"> Ir vis dėlto , per du milijonus metų žmogaus smegenų masė beveik patrigubėjo , nuo 0 . 57 kilogramo svorio smegenų šio mūsų protėvio , Habilis , iki beveik pusantro kilogramo mėsos gabalo , kurį kiekvienas mūsų turi tarp savo ausų .
(src)="4"> Hvað er það við stóran heila sem náttúran var svo áköf að láta okkur öll hafa slíkann ?
(trg)="4"> Tačiau ką reiškia tos didelės smegenys , kurias gamta taip troško visiems mums duoti ?
(src)="5"> Nú , það kemur í ljós að þegar heilinn þrefaldast í stærð , verða þeir ekki bara þrefalt stærri , þeir öðlast nýja byggingu .
(trg)="5"> Pasirodo , smegenims padidėjus tris kartus , jos ne tik pasunkėja , bet ir įgyja naujų struktūrų .
(src)="6"> Og ein af aðalástæðum fyrir því að heilinn okkar varð svona stór er að hann fékk nýjann hluta sem kallast ennisblað .
(trg)="6"> Ir viena pagrindinių smegenų padidėjimo priežasčių - nauja smegenų dalis , pavadinta frontaline skiltimi .
(src)="7"> Og sérstaklega , hluti heilans sem kallast heilabörkur .
(trg)="7"> Konkrečiau , ši dalis pavadinta prefrontaline žieve .
(src)="8"> Hvað gerir heilabörkurinn eiginlega fyrir þig sem ætti að réttlæta algjöra hönnunarbreytingu á mennsku höfuðkúpunni á augnabliki í þróunarsögunni ?
(trg)="8"> Taigi , ką prefrontalinė žievė mums suteikia , kas pagrįstų tą evoliuciškai staigų architektūrinį žmogaus smegenų pakitimą ?
(src)="9"> Jú , það leiðir í ljós að heilabörkurinn gerir helling af hlutum , en einn af mikilvægustu hlutunum sem hann gerir er að hann er reynslu hermir
(trg)="9"> Pasirodo , prefrontalinė žievė svarbi dėl daugybės dalykų , bet vienas svarbiausių yra tai , kad ji yra patirties simuliatorius .
(src)="10"> Flughermar æfa í flughermum svo að þeir þurfi ekki að gera raunveruleg mistök í flugvélum .
(trg)="10"> Skrydžių pilotai praktikuojasi skrydžių simuliatoriuose , kad nepadarytų klaidų tikruose lėktuvuose .
(src)="11"> Manneskjur hafa þessa stórkostlegu aðlögun að þeir geta raunverulega upplifað reynslu í hausnum á sér áður en þær reyna þær í alvöru heiminum .
(trg)="11"> Žmonės turi šį žavingą adaptacijos mechanizmą , dėl kurio jie gali išgyventi patirtis savo galvose , prieš išbandydami jas realiame gyvenime .
(src)="12"> Þetta er bragð sem engir forfeður okkar gátu gert , og ekkert annað dýr getur gert í líkingu við það sem við getum .
(trg)="12"> Tai triukas , kurio niekas iš mūsų protėvių negalėjo padaryti , ir ko joks kitas gyvūnas negali atlikti taip , kaip galime mes .
(src)="13"> Þetta er stórkostleg aðlögun .
(trg)="13"> Tai žavinga adaptacija .
(src)="14"> Þetta er alveg í líkingu við griptæka þumalinn og að standa upprétt og tungumál sem einn af hlutunum sem kom okkar tegund úr trjánum og inn í verslunarkjarnana .
(trg)="14"> Tai ten , viršuje , su priešingais nykščiais ir stovi stačias ir kalba kaip vienas iš dalykų , kurie išvedė mūsų rūšį iš medžių į prekybos centrus .
(src)="15"> Nú - ( hlátur ) - þið hafið öll gert þetta .
(trg)="15"> Taigi -- ( Juokas ) -- visi jūs tai darėt .
(src)="16"> Ég meina , þið vitið ,
(trg)="16"> Turiu galvoje , žinote ,
(src)="17"> Ben og Jerry hafa aldrei búið til lifur og lauk ís .
(trg)="17"> Ben & amp ; Jerry 's neturi kepenų ir svogūnų skonio ledų .
(src)="18"> Það er ekki af því að þeir hrærðu það saman , smökkuðu og sögðu :
(src)="19"> " Ojj . "
(trg)="18"> Ne dėl to , kad jie pagamino , pabandė ir tarė " fu " .
(src)="20"> Það er vegna þess , að án þess að fara úr sætinu ykkar , hafið þig hermt eftir bragðinu sem kæmi og sagt ojj áður en þið búið ísinn til .
(trg)="19"> Tai dėl to , kad nepalikdami savo kėdžių , jūs galite simuliuoti tą skonį ir pasakyti fu prieš juos padarant .
(src)="21"> Látum nú sjá hversu vel reynslu hermirinn ykkar virkar .
(trg)="20"> Pažiūrėkime , kaip veikia jūsų patirties simuliatoriai .
(src)="22"> Gerum bara stutta greiningu áður en ég held áfram með restina af fyrirlestrinum .
(trg)="21"> Atlikime trumpą diagnozę , prieš man tęsiant kalbą .
(src)="23"> Hér eru tvær mismunandi framtíðir sem ég býð ykkur að íhuga , og þið getið reynt að herma þær sagt mér hvora þið mynduð frekar kjósa .
(trg)="22"> Štai dvi skirtingos ateites vizijos , kurias jus skatinu apmąstyti , ir jūs galite susimuliuoti jas ir pasakyti , kurios iš jų pageidautumėte .
(src)="24"> Ein er að vinna í lottóinu .
(trg)="23"> Viena iš jų yra laimėjimas loterijoje .
(src)="25"> Það er um 314 milljón dollarar .
(trg)="24"> Maždaug 314 milijonų dolerių .
(src)="26"> Hin framtíðin er að lamast fyrir neðan mitti .
(trg)="25"> O kita - abiejų kojų paralyžius .
(src)="27"> Nú , hugsið ykkur um í smástund .
(trg)="26"> Taigi , tiesiog pamąstykite minutėlę .
(src)="28"> Ykkur finnst trúlega að þið þurfið ekki smástund til að hugsa ykkur um .
(trg)="27"> Greičiausiai jums atrodo , kad minutė apmąstymams nereikalinga .
(src)="29"> Merkilegt nokk , þá eru til gögn um þessa tvo hópa , gögn um hve hamingjusamir þeir eru .
(trg)="28"> Įdomu , kad egzistuoja duomenys apie šias dvi grupes žmonių , duomenys apie tai , kiek laimingi jie yra .
(src)="30"> Og það er nákvæmlega eins og þið bjuggust við , er það ekki ?
(trg)="29"> Ir tai yra būtent tai , ko tikėjotės , ar ne ?
(src)="31"> En þetta eru ekki gögning .
(trg)="30"> Bet tai netikri duomenys .
(src)="32"> Ég bjó þessi til !
(trg)="31"> Aš juos padirbau !
(src)="33"> Þetta eru gögnin .
(trg)="32"> Tai tikrieji duomenys .
(src)="34"> Þið félluð í skyndiprófinu , og þið eru vart komin fimm mínútur inn í fyrirlesturinn .
(trg)="33"> Susimovėte , nors vargiai praėjo bent penkios paskaitos minutės .
(src)="35"> Af því að staðreyndin er sú að ári eftir að hafa misst máttinn í fótunum , og ári eftir að hafa unnið í lottóinu , eru lottóvinningshafar og fólk sem er lamað fyrir neðan mitti , jafn hamingjusöm með líf sitt .
(trg)="34"> Nes iš tiesų praėjus metams po gebėjimo valdyti kojas praradimo , ir metams po loterijos laimėjimo , loterijos laimėtojai ir neįgalieji yra lygiai taip pat patenkinti savo gyvenimais .
(src)="36"> Nú , ekki líða of illa yfir því að hafa fallið í fyrsta skyndiprófinu , af því að allir falla á öllum skyndiprófunum alltaf .
(trg)="35"> Nesigraužkite per daug , kad susimovėte pirmojoje viktorinoje , nes visi visada susimauna visose viktorinose .
(src)="37"> Rannsóknin sem að rannsóknarstofan mín hefur verið að gera , sem hagfræðingar og sálfræðingar í kringum hnöttinn hafa verið að gera , hefur sýnt okkur eitthvað sem að okkur brá við að vita .
(trg)="36"> Tyrimai , kuriuos vykdė mano laboratorija , o taip pat - ekonomistai ir psichologai visoje šalyje , atskleidė kai ką , kas mus išties stulbina .
(src)="38"> Eitthvað sem að við köllum árekstrar hlutdrægni , sem að er tilhneigingin fyrir herminn að vinna illa .
(trg)="37"> Kai kas , ką mes vadiname poveikio šališkumu , kuris yra simuliatoriaus tendencija dirbti blogai .
(src)="39"> Til að hermirinn geti látið þig trúa að mismunandi niðurstöður eru meira mismunandi en þær eru í raun og veru .
(trg)="38"> Simuliatorius verčia jus tikėti , jog skirtingi rezultatai yra skirtingesni , nei jie tokie yra iš tikrųjų .
(src)="40"> Frá vettvangs rannsóknum til rannsókna á tilraunastofum , sjáum við að vinna eða tapa kosningum , eignast að tapa rómantískum maka , að fá eða ekki fá stöðuhækkun , ná eða falla á framhaldsskóla prófunum , þegar allt kemur til alls , hafa þessi atriði minni áhrif , minni ákafa og miklu minni endingu en fólk hefði haldið að þau hefðu .
(trg)="39"> Iš įvairiausių lauko ir laboratorinių tyrimų mes matome , kad laimėti ar pralaimėti rinkimai , atrasta ar prarasta antroji pusė , gautas ar negautas paaukštinimas , išlaikytas ar neišlaikytas koledžo egzaminas , ir taip toliau , turi daug mažesnį poveikį , mažesnį intensyvumą ir daug mažesnę trukmę , nei žmonės tikisi juos turėsiant .
(src)="41"> I raun , hefur nýleg rannsókn - þetta sló mig næstum í gólfið - nýleg rannsókn sýnir hvernig stór lífs áföll hafa áhrif á fólk gefur til kynna að if það hefði gerst fyrir þrem mánuðum síðan , aðeins með örfáum undantekningum , höfðu þau engin áhrif nokkrunvegin á hamingju þína .
(trg)="40"> Tiesą sakant , neseniai atliktas tyrimas - tai beveik pribloškė mane - naujas tyrimas , nagrinėjantis kaip didžiosios gyvenimo tragedijos paveikia žmones
(trg)="41"> leidžia manyti , kad jei tai įvyko daugiau nei prieš tris mėnesius , su keletu išimčių , tai neturi visiškai jokio poveikio tavo laimei .
(src)="42"> Af hverju ?
(trg)="42"> Kodėl ?
(src)="43"> Af því að hamingja getur verið mynduð ( búin til )
(trg)="43"> Nes laimė gali būti susintetinta .
(src)="44"> Sir Thomas Brown skrifaði árið 1642 , " Ég er hamingjusamasti núlifandi maður .
(trg)="44"> Seras Tomas Braunas 1642- aisiais rašė :
(trg)="45"> " Aš esu laimingiausias iš visų gyvųjų .
(src)="45"> Ég hef það í mér sem að getur breytt fátækt í ríkidóm , mótlæti í farsæld
(trg)="46"> Aš turiu savyje tai , kas gali paversti skurdą turtu , nelaimę gerove .
(src)="46"> Ég er meira ósærandi en Akkíles ; örlög hafa engan stað til að slá mig . "
(trg)="47"> Aš esu labiau nepažeidžiamas , nei Achilas ; fortūna nežino nė vienos vietos , kur galėtų mane sužeisti . "
(src)="47"> Hverskonar stórmerkilega vélbúnað hefur þessi maður í hausnum á sér ?
(trg)="48"> Kokį nepaprastą mechanizmą šis vaikinas turi savo galvoje ?
(src)="48"> Jú , það kemur í ljós að það er nákvæmlega sami stórmerkilegi vélbúnaðurinn sem við höfum öll .
(trg)="49"> Na , pasirodo , tai visiškai toks pat mechanizmas , kokį turime mes visi .
(src)="49"> Mannskepnan hefur eitthvað sem að við gætum litið á sem sálrænt ónæmiskerfi .
(trg)="50"> Žmonės turi kai ką , ką mes galime laikyti tam tikra psichologine imunine sistema .
(src)="50"> Kerfi af hugsana ferlum , aðallega ómeðvituðum hugsanaferlum , sem hjálpa þeim að breyta því hvernig þau sjá heiminn , svo að þeim líði betur með heiminn sem að þau finna sig í.
(trg)="51"> Kognityvinių procesų sistema , daugiausiai nesąmoningų kognityvinių procesų , kurie padeda jiems pakeisti savo požiūrius į pasaulį tam , kad jie galėtų geriau jaustis ten , kur gyvena .
(src)="51"> Eins og Sir Thomas , þá hafið þið þessa vél .
(trg)="52"> Kaip seras Tomas , jūs turite šį mechanizmą .
(src)="52"> Ólíkt Sir Thomas , þá virðist sem þið ekki vita af því .
(trg)="53"> Kitaip nei seras Tomas , jūs , rodos , to nežinote .
(src)="53"> Við búum til hamingju , en við höldum að hamingja sé eitthvað sem að maður finnur .
(trg)="54"> Mes sintetiname laimę , bet galvojame , kad laimė yra dalykas , kurį reikia rasti .
(src)="54"> Nú , þú þarft ekki mig til að gefa ykkur of mörg dæmi um fólk sem að býr til hamingju , grunar mig .
(trg)="55"> Na , įtariu , jums nereikia nurodinėti daug pavyzdžių apie žmones , sintetinančius laimę .
(src)="55"> Ég ætla samt að sýna ykkur nokkrar reynslysögur sem sönnun , maður þarf ekki að líta langt til að finna sannanir .
(trg)="56"> Tačiau aš parodysiu jums keletą eksperimentinių įrodymų , jų nereikia toli ieškoti .
(src)="56"> Til að skora á sjálfan mig , úr því ég segi þetta annað slagið í fyrirlestrum , tók ég afrit af New York Times og reyndi að finna nokkru tilvik af fólki sem að býr til hamingju .
(trg)="57"> Kaip iššūkį sau , kadangi tai kartais teigiu savo paskaitose , aš paėmiau New York Times egzempliorių ir bandžiau surasti atvejų , kai žmonės sintetino laimę .
(src)="57"> Og hér eru þrír náungar sem búa til hamingju .
(trg)="58"> Ir štai yra trys vyrukai sintetinantys laimę .
(src)="58"> " Ég er miklu betur settur líkamlega , fjárhagslega , tifinningalega , andlega og á næstum allann annan máta . " " Ég sé ekki eftir neinu eina einustu mínútu .
(trg)="59"> " Aš nepalyginamai geriau jaučiuosi fiziškai , finansiškai , emociškai , mentališkai ir beveik visais kitais atžvilgiais . " " Aš nesigailiu nė minutės .
(src)="59"> Þetta var stórfengleg lífreynsla . " " Ég trúi því að allt hafi farið á besta veg . "
(trg)="60"> Tai buvo nuostabus jausmas . " " Aš manau viskas susiklostė nepriekaištingai . "
(src)="60"> Hverjar eru þessar persónur sem eru svona svakalega ánægðar ?
(trg)="61"> Kas šie veikėjai , kurie taip velniškai laimingi ?
(src)="61"> Jú , fyrsti var Jim Wright .
(trg)="62"> Ką gi , pirmasis yra Jim Wright .
(src)="62"> Sum ykkar ery nógu gömul til að muna : hann var formaður Hús Fulltrúanna og hann sagði af sér með ósóma þegar þessi ungi repúblíkani sem heitir Newt Gingrich uppgvötaði skuggalega bóka útgáfusamning sem hann hafði gert .
(trg)="63"> Kai kurie iš jūsų yra pakankamai seni , kad prisimintumėte : jis buvo Atstovų rūmų pirmininkas , ir jis gėdingai atsistatydino , kai šis naujas respublikonas vardu Newt Gingrich atskleidė jo neaiškų knygų sandorį .
(src)="63"> Hann tapaði öllu .
(trg)="65"> Pats galingiausias demokratų atstovas šalyje , jis prarado viską .
(src)="64"> Valdamesti demókratinn í landinu , hann tapaði öllu . hann tapaði peningunum sínum , hann tapaði völdunum sínum ,
(trg)="66"> Jis prarado savo pinigus , savo galią .
(src)="65"> Hvað getur hann sagt öllum þessum árum seinna um þetta allt saman ?
(trg)="67"> Ką jis gali pasakyti apie tai praėjus visiems šiems metams ?
(src)="66"> " Ég er betur settur líkamlega , fjárhagslega , andlega og á næstum allann annan máta . "
(trg)="68"> " Aš nepalyginamai geriau jaučiuosi fiziškai , finansiškai , protiškai ir beveik visais kitais atžvilgiais . "
(src)="67"> Hvern annan máta getur hann verið betur settur sem ?
(trg)="69"> Kokiais kitais atžvilgiais jis dar gali jaustis geriau ?
(src)="68"> Grænmetislega ?
(trg)="70"> Vegetariškai ?
(src)="69"> Steinefnalega ?
(trg)="71"> Minerališkai ?
(src)="70"> Dýralega ?
(trg)="72"> Gyvūniškai ?
(src)="71"> Hann náði flestum mátum nokkuð vel þarna .
(trg)="73"> Jis beveik įvykdė ir tai .
(src)="72"> Moresse Bickham er einhver sem þú hefur aldrei heyrt um .
(trg)="74"> Moreese Bickham yra žmogus , apie kurį jūs niekada nesate girdėję .
(src)="73"> Moreese Bickham sagði þessi orð þegar honum var sleppt .
(trg)="75"> Moreese Bickham ištarė šiuos žodžius po to , kai buvo paleistas .
(src)="74"> Hann var 78 ára gamall .
(trg)="76"> Jam buvo 78 metai .
(src)="75"> Hann var 37 ár í Louisiana ríkisfangelsinu fyrir glæp sem hann framdi ekki .
(trg)="77"> Jis praleido 37 metus
(trg)="78"> Luzianos valstijos sunkiųjų darbų kalėjime už nusikaltimą , kurio nepadarė .
(src)="76"> Hann var fyrir rest sýknaður , þegar hann var 78 ára , með hjálp DNA sönnunargagna .
(trg)="79"> Galiausiai jis buvo atleistas nuo bausmės , būdamas 78 metų , su DNR įrodymų pagalba .
(src)="77"> Og hvað hafði hann að segja um þessa lífsreynslu ?
(trg)="80"> Ir ką jis galėjo pasakyti apie savo patirtį ?
(src)="78"> " Ég sé ekki eftir einni einustu mínútu .
(trg)="81"> " Aš nesigailiu nė minutės .
(src)="79"> Þetta var stórfengleg lífsreynsla . "
(trg)="82"> Tai buvo nuostabi patirtis . "
(src)="80"> Stórfengleg !
(trg)="83"> Nuostabi !
(src)="81"> Þessi náungi er ekki að segja ,
(trg)="84"> Šis vaikinas nesako ,
(src)="82"> " Nú , æ þú veist , það voru nokkrir fínir gaurar .
(trg)="85"> " Na , žinai , ten buvo malonių vyrukų .
(src)="83"> Þeir höfðu líkamræktarsal . "
(trg)="86"> Jie turėjo sporto centrą . "
(src)="84"> Þetta var " stórfenglegt , " orð sem við spörum vanalega fyrir eitthvað eins og trúarlega lífsreynslu .
(trg)="87"> Tai " nuostabu " - žodis , kurį paprastai pasilaikome apibūdinti tokiems dalykams kaip religinės patirtys .
(src)="85"> Harry S. Langerman sagði þessi orð , eins og þið gætuð hafa vitað en ég ekki , vegna þess að árið 1949 las hann litla grein í blaði um hamborgarastað sem var í eigu þessarra bræðra sem hétu McDonalds .
(trg)="88"> Harry S .
(trg)="89"> Langerman ištarė šiuos žodžius , ir jį galėjote pažinoti , bet nepažinojote , nes 1949 metais jis perskaitė mažą straipsnį laikraštyje apie mėsainių kioską , valdomą tų dviejų brolių McDonalds .
(src)="86"> Og hann hugsaði , " Þetta er mjög sniðug hugmynd ! "
(trg)="90"> Ir jis pagalvojo , " Tai juk šauni idėja ! "
(src)="87"> Þannig að hann fór og fann þá .
(trg)="91"> Taigi jis patraukė jų ieškoti .
(src)="88"> Þeir sögðu ,
(trg)="92"> Jie pasakė ,
(src)="89"> " Við getum gefið þér leyfi fyrir þessu fyrir 3000 dali . "
(trg)="93"> " Mes galime tau suteikti frančizę už 3000 žalių . "
(src)="90"> Harry fór aftur til New York , spurði bróður sinn sem var fjárfestingamaður í banka hvort hann gæti lánað sér 3000 dollara , og bróðir hans sagði þessi ódauðlegur orð ,
(trg)="94"> Harry patraukė atgal į Niujorką , paprašė savo brolio , investicijų bankininko , paskolinti jam 3000 dolerių , ir jo brolio nemirtingi žodžiai buvo :
(src)="91"> " Asninn þinn , enginn borðar hamborgara . "
(trg)="95"> " Kvaily , niekas nevalgo mėsainių . "
(src)="92"> Hann vildi ekki lána honum peningana , og að sjálfsögðu sex mánuðum síðar
(trg)="96"> Jis nepaskolino jam pinigų , ir žinoma po šešių mėnesių
(src)="93"> Ray Croc fékk nákvæmlega sömu hugmynd .
(trg)="97"> Ray Croc į galvą šovė lygiai ta pati idėja .
(src)="94"> Það kom víst í ljós að fólk borðar jú hamborgara , og Ray Croc , í smá tíma , varð ríkasti maður Ameríku .
(trg)="98"> Pasirodo , žmonės vis dėlto valgo mėsainius , ir Ray Croc kuriam laikui patapo turtingiausiu žmogumi Amerikoje .
(src)="95"> Og í síðasta lagi -- þú veist , það besta af öllum mögulegum heimum -- sum af ykkur þekkja þessa ungu mynd af Pete Best , sem var upprunalegi trommarinn í Bítlunum , þangað til að þeir , þið vitið , sendu hann út í sendiferð og laumuðust í burtu og tóku Ringo með á tónleikaferð .
(trg)="99"> Ir tada galiausiai - žinote , pats geriausias iš įmanomų pasaulių - kai kurie atpažįstate šią seną nuotrauką , joje Pete Best , kuris buvo pirmasis The Beatles būgnininkas , kol jie , žinote , išsiuntė jį su pavedimu ir slapčia paėmė
(trg)="100"> Ringo į savo turą .
(src)="96"> Jæja , árið 1994 þegar Pete Best var tekinn viðtali
(trg)="101"> Ką gi , 1994- aisiais , kai Pete Best davė interviu
(src)="97"> -- já hann er ennþá trommari ; já , hann er stúdíó tónleikamaður -- hann hafði þetta að segja :
(trg)="102"> - taip , jis vis dar būgnininkas ; taip , jis etatinis muzikantas - jis štai ką pasakė :
(src)="98"> " Ég er ánægðari en ég hefði orðið með Bítlunum . "
(trg)="103"> " Aš esu laimingesnis , nei kad būčiau buvęs su Bitlais . "
(src)="100"> Það er eitthvað mikilvægt sem er hægt að læra af þessu fólki , og það er leyndardómur hamingjunnar .
(trg)="105"> Yra kai kas svarbaus , ką mes galime išmokti iš šių žmonių , ir tai yra laimės paslaptis .
(src)="101"> Hérna er það , loksins til að vera sýnt .
(trg)="106"> Ir štai , pagaliau , ji bus atskleista .