Untitled Document

# he/0BCXM0UAYJaR.xml.gz
# my/0BCXM0UAYJaR.xml.gz

(src)="1"> כעת כשאנו מתחילים את מסעינו בעולם הכלכלה
(src)="2"> חשבתי כי אתחיל עם ציטטה מאחד הכלכלנים המפורסמים ביותר בכל הזמנים
(src)="3"> הפילוסוף הסקוטי אדם סמית
(trg)="1"> economics ကို

# he/0IipDVlgwp7u.xml.gz
# my/0IipDVlgwp7u.xml.gz

(src)="1"> [ מחיאות כפיים ]
(trg)="1"> ( လက်ခုပ်သံများ )

(src)="2"> ♫♫♫
(src)="3"> [ מחיאות כפיים ]
(trg)="2"> ( ဂီတသံ ) ( လက်ခုပ်သံများ )

# he/0MiL53oF22z8.xml.gz
# my/0MiL53oF22z8.xml.gz

(src)="1"> בשיעור זה נעסוק בחוק התנועה הראשון של ניוטון .
(src)="2"> המשפט המוצג בפניכם הינו תרגום החוק מלטינית לאנגלית / .
(src)="3"> החוק הוא : כל גוף במנוחה יתמיד במצבו :
(trg)="1"> လူသားတွေ အမြဲလို မြင်ဖူးထားတာက ရွေ့လျားနေတဲ့ အရာဝတ္ထုတစ်ခု ၊ ဒါက သွားနေတဲ့ဟာ ရွေ့နေတဲ့ အရာဝတ္ထုတစ်ခု ဟာ သူ့အလိုအလျောက် ရပ်တန့်သွားတာကို ပါ ။ အဲဒီ ရွေ့နေတဲ့ အရာဝတ္ထုကို ဘာမှသွားမလုပ်ဘူးဆိုလျှင် သူ့အလိုအလျောက် ရပ်ကိုရပ်သွားမှာပါ ။ တစ်ဖက်မှာ ကြည့်ပြန်တော့လဲ ၊ ရွေ့နေတဲ့ အရာဝတ္ထုတစ်ခုကို ဆက်ရွေ့စေချင်လျှင် အားတစ်ခု ဆက်တိုက် ထည့်ပေးနေရမယ် ။ ဘယ်သူမှ ဘာမှမလုပ်ဘဲနဲ့ မရပ်ဘဲ ဆက်ရွေ့နေတဲ့ အရာဝတ္ထုကို ကျွန်တော်တို့ မမြင်ဖူးကြပါဘူး ။ ဘယ်အရာမဆို အမြဲပဲ ရပ်သွားကြတာချည်းပါပဲ ။ အဲ့ဒါကြောင့်လည်း လူ့သမိုင်း တစ်လျှောက်လုံး နီးနီး ၊ သမိုင်းမတင်မီကတည်းက ၊ သေချာတာက ရှေးဦးဂရိလူမျိုးတွေကနေ ၁၆၀ဝ ခုနှစ်လောက်အထိ ၊ အနည်းဆုံး နှစ်ပေါင်း နှစ်ထောင်လောက် အရာဝတ္ထုတွေဟာ သူ့ဟာသူ ရပ်တတ်ကြတယ် လို့ ယူဆခဲ့ကြတယ် ။ အဲဒီ အရာတွေကို ဆက်ရွေ့နေစေချင်လျှင်

(src)="14"> באם לא יופעל על הסלע שום כוח , הרי הוא ישאר באותו מקום .
(src)="15"> החלק הראשון ממש ברור : כל גוף יתמיד במצב מנוחה ,
(src)="16"> החלק השני יתקיים רק באם יופעל כוח כלשהו על הגוף ,
(trg)="2"> အားတစ်ခုခု ထပ်ထည့်ရလိမ့်မယ် ။ ထပ်ပြောရလျှင် ၊ ဒီသဘောက လူတွေနေ့စဉ်မြင်တွေ့နေတာနှင့် တစ်ထပ်တည်းဖြစ်ပြီး ဒါကို ကျွန်တော်တို့ ဘဝတစ်လျှောက်လုံး ကြုံခဲ့ကြတာပါ ။ ဒါပေမယ့် ဒီပညာရှင် ( ၃ ) ဦး ၁၆၀ဝ မှာပေါ်လာကြတယ် ။ ဒီသင်ခန်းစာက နယူတန်ရဲ့ ပထမနိယာမအကြောင်း ဆိုပြီး ပညာရှင် ( ၃) ယောက်ပုံ တွေ့နေတာ သင်အံသြလိမ့်မယ် ။ ဒါပေမယ့် ဒီထဲက တစ်ယောက်က ဆာအိုက်စက် နယူတန် ( Sir Issac Newton ) ပါ ။ ဟော့ဒီအလယ်ကသူက နယူတန်ပါ ။ သို့သော် ဒီနှစ်ဦးကိုလည်း သူ့နည်းတူ အသိအမှတ်ပြုရမယ် ၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ နယူတန်ရဲ့ ပထမနိယာမ အလားတူကို တင်ပြခဲ့ကြပြီး သူ့ထက်လည်း စောခဲ့ကြပါတယ် ။ ဒါက ဂလေလီယို ( Galileo ) ။ သူက ရနေးဒေးကာ့ ( Rene Descarts ) ပါ ။ သူတို့က တစ်ခြားပုံစံနှင့် တင်ပြခဲ့ကြပြီး ၊ နယူတန်ကပဲ အသိအမှတ်ပြုခြင်းခံခဲ့ရတယ် ။ အကြောင်းကတော့ နယူတန်က ဘောင်ကျယ်ကျယ်နှင့် တစ်ခြားနိယာမတွေအပြင် သမားရိုးကျ ရွေ့လျားမှု နိယာမ တစ်ခုဖြစ်သည့် ကမ္ဘာ့ဆွဲငင်အားနိယာမ ( Laws of Gravitation ) တို့နှင့်တွဲပြီး ဒီနိယာမကို ရှင်းပြသွားလို့ဖြစ်ပြီး ဒါဟာ ၂၀ ရာစုအထိ တကယ့် ဖြစ်ရပ်ပါပဲ ။ သူတို့ ထိုးထိုးထွင်းထွင်းမြင်ခဲ့တာ ၊ အဲဒီတုန်းက နားလည်ရသိပ်ခက်ခဲ့သည့် ၊ ( ၁၆၀၀ ခုနှစ်တွေကိုရောက်လာပြီ ) ဒါကတော့ သူတို့ပြောခဲ့တဲ့ ပြောင်းပြန်လိုဖြစ်နေတဲ့ အချက်က အရာဝတ္ထုတွေဟာ သူတို့ရဲ့ အမြန် ၊ အရှိန်နဲ့ ဦးတည်ရာကို ထိန်းထားလိုက်ကြတယ် .. ဆိုတာပါ ။ ပြီးတော့ သူတို့ရဲ့ အမြန်နှုန်းက သုညဆိုလျှင် အပြင်က အားတစ်ခုနှင့် သက်ရောက်သည့်အထိ အဲဒီနားနေမှုကို ထိန်းထားမှာပါပဲ ။

(src)="38"> אבל באם נדחוף את הסלע גם מצד זה בדיוק באותה מידה של כוח הוא לא יזוז .
(src)="39"> הדרך היחידה שתגרום לו לזוז היא באם יהיה מצד אחד כוח גדול יותר מאשר מהצד השני
(src)="40"> ואז יש כוח בלתי מאוזן .
(trg)="3"> ဒီတော့ တစ်ကယ့် ဆန့်ကျင်ဘက် အတွေးပါပဲ ။ နှစ် ၂၀ဝ၀ ကျော်လောက် အထိ သိခဲ့တာက အရာဝတ္ထုတွေက ရပ်ချင်ကြတယ် ။ ဆက်သွားနေစေချင်လျှင် အားတစ်ခုခုထည့်လိုက် ။ ဒီပညာရှင်တွေ ပြောတာကတော့ အရာဝတ္ထုတွေဟာ ရွေ့နေမှုကို ထိန်းလိုကြတယ် ။ သူတို့ကိုရပ်သွားစေဖို့ တစ်ခုတည်းသောနည်းက သက်ရောက်မှုပြု ( သို့ ) အရှိန်တိုးပေး ( သို့ ) အလျင်ပြောင်းခြင်း တို့ဖြင့် သူတို့ရဲ့အရှိန် ( သို ) ဦးတည်ရာ ကို တစ်နည်းနည်းနှင့်ပြောင်းစေဖို့က သူတို့ကို မညီမျှသည့်အား သက်ရောက်စေရမယ်တဲ့ ။ ဒါပေမယ့် သင်ပြောလို့ရတာက ဟေး ၊ Sal ( သူ့နာမည် ) ဘာတွေဖြစ်ကုန်ပြီလဲ ။ ခုနကပဲ ရှင်းခဲ့တာက လူ့သမိုင်းတစ်လျှောက်လုံးနီးနီး ကျွန်တော်တို့ပါ အပါအဝင် ဒီ ( ညာဘက်အပေါ်က ) ဟာကို သိခဲ့တယ် ။ ဒီလူတွေ ဘာလို့ ဒီဟာက ထာဝရ သွားနေချင်တယ်လို့ ပြောရတာလဲ ။ ဒါ ရှေ့နောက်မညီဘူး ။ သူတို့ ထိုးထွင်းသိမြင်ခဲ့တာက အရာဝတ္ထုတွေက သူတို့ဘာသာသူတို့ ရပ်ချင်တာမဟုတ်ဘူး ၊ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ထိတွေ့ရာက အားတွေဖြစ်ပေါ်လာပြီး ၊ အဲ့ဒီအားတွေက ရွေ့နေမှုကို ဖြိုဖျက်တာပါ ။ အဲဒီတော့ သင်က ဒီအရာဝတ္ထုကို သူ့ဟာသူ ထားထားတယ်လို့ သင်ထင်တဲ့အခါ တကယ်တမ်းတော့ သူ့ကို ရပ်စေလိုသည့် အားတွေရှိနေပါတယ် ။ ဒီဥပမာထဲမှာတော့ အဲဒီ ဆန့်ကျင်ဘက်အားက ပွတ်အားပါ ။ အဲဒါဟာ ဒီအတုံးနှင့် ကြမ်းပြင်ရဲ့ ထိတွေ့မှုအားပါပဲ ။ ဒီ သစ်တုံးကို သူ့ဟာသူထားထားတယ်လို့ သင် ထင်သည့်အခါ ၊ အမှန်တကယ်တော့ ပွတ်တိုက်အားက သူရဲ့ရွေ့လျားမှုကိုဆန့်ကျင်နေပါတယ် ။ အဲဒါကို ဒီပညာရှင်တွေက တွေ့ရှိခဲ့တာပါ ။ သူတို့ ပြောတာက .. ကြည့်စမ်း ... တကယ်လို့သာ အရာဝတ္ထုတွေရဲ့ အတွင်းသတ္တိသာဆိုလျှင် ပတ်ဝန်းကျင်က ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်နေဖြစ်နေ ( အဲဒီလိုမျိုး ) အမြဲတမ်းကို ရပ်သွားဖို့ကောင်းတယ် ။ ဒါပေမယ့် သူတို့တွေ့ခဲ့တာက ကြမ်းပြင်ကို နဲနဲပိုချောအောင်လုပ်လျှင် ဒီအတုံးက ပိုဝေးဝေးသွားမယ် ။ အဲဒီပွတ်အားကို လုံးလုံးဖျောက်ဖျက်ခဲ့လျှင် ၊ ဒီကြမ်းပြင်ကို ပွတ်တိုက်မှု လုံးဝကင်းပြီး လုံးဝချောအောင် လုပ်ထားလျှင် ဒီအတုံးက ထာဝရ သွားနေလိမ့်မယ် ။ ပြီးတော့ သူတို့မှာ လွှတ်တင်စရာ ဂြိုလ်တုလဲ မရှိ ။ အာကာသထဲ စမ်းတာလဲ မရှိဆိုတော့ သိပ်ကို နားလည်ရခက်သည့် စိတ်ကူးသုတေသန ပါပဲ ။ ဒီတော့ သင်ကပြောနိုင်တယ် ၊ တခြားတစ်မျိုးကရော ။ ကျွန်တော် အားသက်ရောက်လိုက်လျှင်ရော ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျွန်တော်တို့နေ့စဉ်ဘဝမှာ ၊ တီဗွီကို အခန်းဒီဖက်ကနေ ဟိုဖက်ကို ဆွဲလျှင် အားထည့်ရတယ် မဟုတ်လား ။ ဒီပညာရှင်တွေက သင့်ကို ဒီလိုပြောလိမ့်မယ် ၊ မင်းတကယ်တမ်းလုပ်နေတာက တီဗွီရဲ့ အမြန်နှုန်းကို ပုံမှန်ထိန်းထားလျှင် မင်းတကယ်တမ်းလုပ်နေတာက ပွတ်တိုက်မှုအားကို တန်ပြန်နေတာပဲ ။ တီဗွီကို ကော်ဇော်ပေါ်ကို ဖြတ်ဆွဲတာဆိုလျှင် တီဗွီရွေ့တာကို ဆန့်ကျင်တဲ့အားရှိနေပြီး သင်ကတွန်းနေတဲ့အခါ အဲဒီအားကို သင်က တကယ်တော့ တန်ပြန်နေတာပါပဲ ။ အဲဒါကို ကွက်တိ မျှနေစေမယ်ဆိုလျှင် သင်ဟာ အမြန်နှုန်းကို ထိမ်းထား နိုင်လိမ့်မယ် ။ သင်ဟာအမြန်နှုန်းကို ထိန်းထားနိုင်လိမ့်မယ် သွားနေသည့်ဘက်ကို အားပိုထည့်ပေးရမယ် ။

(src)="70"> המכונית לא תנוע לעד אלא אם כן המנוע ימשיך לשרוף דלק כדי לנוע ולצרוך אנרגיה
(trg)="4"> Many thanks to Sal ! : )