# fi/VuqYr9NN4uzC.xml.gz
# inh/VuqYr9NN4uzC.xml.gz


(src)="1"> Hyvää huomenta .
(trg)="1"> 1уйре дика хийла шун .
(trg)="2"> Х1ама дий вайгахь ?

(src)="2"> Kuinka voitte ?
(trg)="3"> Могаш ма доахкий ?
(trg)="4"> Фу хет шоана укх конференцех ?

(src)="3"> Olen ollut tavattoman vaikuttunut koko jutusta .
(trg)="5"> Сол хьалха къаьмаьл даьча дакъалоацархоша ч1оаг1а догг1оздаьккхача витав со- м .

(src)="4"> Itse asiassa , minä lähden .
(src)="5"> ( Naurua )
(trg)="6"> Со укхазара д1авача бакъахьа ва мотт сона ( Белам ) .

(src)="6"> Tässä konfrenssissa on ollut kolme teemaa , jotka ovat oleellisia sille mistä aion puhua .
(trg)="7"> Аз укхаза теркам а баь , цхьа кхо х1ама да са х1анз дувца безам болаш волча х1амашта гаргадолаш .

(src)="7"> Ensiksi , se tavaton näyttö ihmisen luovuudesta , jonka olemme nähneet kaikissa esityksissä ja kaikissa ihmisissä täällä .
(trg)="8"> Хьалхардар да , х1аране шоай кхайкаралца геттара тамашийна йола адамий креативность яха карматал гучаяккхар .
(trg)="9"> Ше йолчча беса -

(src)="8"> Toiseksi , se on vienyt meidät tilanteeseen , jossa emme tiedä mitä tapahtuu tulevaisuudessa .
(trg)="10"> - к1оргеи чулоацамеи .
(trg)="11"> Шоллаг1дар , укхаза вай дийцачох лаьца да , вай кхоане белгалза хилар .

(src)="9"> Emme tiedä , miten tämä ratkeaa .
(trg)="12"> Цо ше мишта гучайоаккхаргья вайна ца хар .

(src)="10"> Olen kiinnostunut koulutuksesta -- itse asiassa , mielestäni jokainen on .
(trg)="13"> Со- се образованеца чам болаш ва - ма дарра дийцача , сох хьа мел кхетар цу образованеца цхьацца бувзам болаш хул- кх .

(src)="11"> Eikö vain ?
(trg)="14"> Шоана нийслой цу тайпара нах ?
(trg)="15"> Сона ч1оаг1а сакъердам хул цунах -

(src)="12"> Jos olette päivälliskutsuilla ja sanotte työskentelevänne koulutuksen parissa -- itse asiassa , ette varmaan usein pääse kutsuille , jos työskentelette koulutusalalla -- ( Naurua ) Kukaan ei kutsu teitä .
(trg)="16"> - со нах в1ашаг1кхийттача нийсвелча , ц1аьхха са багара дош ийккхача са образованеца бувзам ба аьнна .
(trg)="17"> Цхьаькха- м ала доаг1а укхаза , дика хьегача образоване болхлой атта нийса- м лац .
(trg)="18"> ( Белам ) Нийслац хьа ца бехандаь .

(src)="13"> Tai ainakaan kutsu toistamiseen .
(trg)="19"> Цкъа вийхача , шозлаг1а кхы вехац .

(src)="14"> Outoa .
(trg)="20"> Тамашийна деций ?

(src)="15"> Mutta jos olette , ja sanotte jollekulle , kun he kysyvät mitä teette työksenne , ja te sanotte työskentelevänne koulutusalalla , voitte nähdä kuinka veri pakenee heidän kasvoiltaan .
(trg)="21"> Вийхача а , цхьа мишта хоатт ца ховш
(trg)="22"> " Мича болх беш ва хьо ? " аьнна хаьттача , 1а царга хьай арг1аг1а хье образоване болх беш ва аьнна жоп юхаделча , меллашха цар б1аргаш ц1ийх дузаш зелу- кх .
(trg)="23"> Хеталу хургда- кх царна ,

(src)="16"> " Hyvä luoja , miksi minä ?
(trg)="24"> " Ва са Даьла- кх , сенна хаьттар аз укхунга из .

(src)="17"> Ainoana vapaailtana koko viikolla . " ( Naurua )
(trg)="25"> Сай таккхалча ваьг1авалара со , укхун зурмага ладувг1аш б1арчча ди д1аг1оргда ма дий х1анз ! "

(src)="18"> Mutta jos kysytte heidän koulutuksestaan , he eivät tahdo lopettaa .
(trg)="26"> Бакъдар аьлча , нагахь санна 1а царга хоаттий цар образовани -
(trg)="27"> - хьай Даьлага ба- кх хьа болх - - хаттанза валар со , укхун вас ца еш 1ийнавалара со аьнна хеталургда хьона .

(src)="19"> Koska se on merkittävää ihmisille .
(trg)="28"> Х1ана аьлча из сага дешар ц1ийца хоттаденна хул из , хилаций ?
(trg)="29"> " Тоам " боаца хаттараш .

(src)="20"> Kuten uskonto ja raha ja muut asiat .
(trg)="30"> Сага ди , е алапи , е кхыдола лоарх1аме дола х1ама санна .

(src)="21"> Minulla on suuri kiinnostus koulutukseen , meillä kaikilla on .
(trg)="31"> Из образовани ч1оаг1а гарга я сона , шоана а из ишта йолаш санна хет сона .

(src)="22"> Meillä on valtava jaettu kiinnostus siihen , osittain , koska koulutuksen on tarkoitus johdattaa meidät tulevaisuuteen , jota emme ymmärrä .
(trg)="32"> Х1анаб са из чам цу дешарца , цу хьехарца , даьра ба , из вай кхоаненца хоттаденна хилар бахьан долаш .

(src)="23"> Lapset , jotka aloittavat koulun tänä vuonna , saavuttavat eläkeiän vuonna 2065 .
(trg)="33"> Х1анз вай д1а уйла йича , укх шера цхьоалаг1ча классе долхаш дола бераш 2065 шера пенсе г1оргда- кх .

(src)="24"> Kukaan ei tiedä -- huolimatta kaikesta asiantuntemuksesta -- miltä maailma näyttää viiden vuoden kuluttua .
(trg)="34"> Вайна- м укх хьат1адоаг1аргдолча пхе шера а т1ехьа укх гергача дуненах фу хургда мича хов .
(trg)="35"> Малаг1ча суртех хургда хац .

(src)="25"> Ja silti meidän odotetaan opettavan heitä sitä varten .
(trg)="36"> Из деррига ишта белгалза дале а , воаш цу берашта доаг1ача беса хьехаш санна хеталу вайна .

(src)="26"> Sen ennalta- arvaamattomuus on ainutlaatuista .
(trg)="37"> Кхоане белгалза хилар тешаме да шоана .

(src)="27"> Ja kolmanneksi , kaikesta huolimatta olemme yhtä mieltä
(src)="28"> lasten tavattomista kyvyistä -- heidän innovaatiokyvyistään .
(trg)="38"> Кхоалаг1дар да , вай массане барт цхьа болча санна хеталу сонна цу хьаькъехьа , вай берий кхолламгахьа геттара тамашийна карматал хилар - къаьстта кердалонца цар безам хилар .

(src)="29"> Sirena oli ihmeellinen .
(trg)="40"> Мел хоза х1ама дар из .

(src)="30"> Ja poikkeuksellinen , mutta ei poikkeuksellinen koko lapsuuteen nähden .
(trg)="41"> Из берашта юкъе белгала яле а , аз из хьакъоастаяц кхыдолча берех .
(trg)="42"> Х1ана аьлча , деррига бераш да цхьацца карматал йолаш .

(src)="31"> Hän on poikkeuksellisen omistautunut henkilö , joka löysi lahjansa .
(trg)="43"> Вайна гуш дар фуд - беро ший нач1ал белгалдаккхар , из гучадаккха г1ерташ цо къахьийгалга .
(trg)="44"> Гуча беса , из цун караг1даьннад .

(src)="32"> Ja väitteeni on , että kaikki lapset ovat suunnattoman lahjakkaita .
(trg)="45"> Аз белгалдер фуд аьлча , вай мел долча берий боарамза нач1ал хилар .

(src)="33"> Ja me hukkaamme ne , säälimättömästi .
(trg)="46"> Халахетар фуд , вай из ни1мат зехьа доадар , цхьаккха хьурмат ца деш .

(src)="34"> Haluan puhua koulutuksesta ja
(src)="35"> luovuudesta .
(src)="36"> Väitteeni on , että
(trg)="47"> Д1ахо сона ала ловш дар ши х1ама да - образовании креативности .

(src)="37"> luovuus on nykyään yhtä tärkeää kuin lukutaito , ja meidän tulisi kohdella niitä samanarvoisina .
(trg)="48"> Аз белгалдоаккх , таханарча дийнахьа креативность дийша хилар лоарх1аш санна ларх1а езалга .
(trg)="49"> Т1аккха цунна боаг1аш бола лоарх1ами терками д1абала беза .

(src)="38"> ( Aplodeja ) Kiitos .
(trg)="50"> ( оваци ) .
(trg)="51"> Баркал шоана .

(src)="39"> Siinä kaikki .
(trg)="52"> Сона хетар ер да- кх .

(src)="40"> Kiitos paljon .
(trg)="53"> Баркал .

(src)="41"> ( Naurua ) Eli , 15 minuuttia jäljellä .
(trg)="54"> ( белам ) Дика да , са 15 минот чакхьяьлар .

(src)="42"> No , synnyin ...
(src)="43"> Ei .
(trg)="55"> Х1анз аз шоана дувцаргда се ваь ди ...

(src)="44"> ( Naurua )
(trg)="56"> Дувца дезаций ?
(trg)="57"> ( Белам )

(src)="45"> Kuulin hienon tarinan äskettäin pienestä tytöstä piirrustustunnilla .
(trg)="58"> Дукха ха йоаццаш цхьа хьехаме дувцар хезад сона - каст- каста дувц аз из
(trg)="59"> - сурташ дехкача уроках хиннад из .

(src)="46"> Hän oli kuusivuotias ja luokan takaosassa , piirtämässä , ja tämä pieni tyttö oli tuskin koskaan kiinnostunut , mutta tällä piirrustustunnilla hän oli .
(trg)="60"> Цхьа ялх шу даьнна йи1иг яьг1ай сурташ дехкаш т1ехьашкарча парта т1а , хьехархочо дувцачун дукха теркам ца беш .

(src)="47"> Opettaja meni tytön luokse ja sanoi :
(trg)="61"> Цо леладечох шекьяьннача хьехархочо меллашха д1ат1аяха хаьттад йи1игага :

(src)="48"> " Mitä piirrät ? "
(trg)="62"> " Ай , ва сен сурт дулаш йоалл хьо ? " .

(src)="49"> Ja tyttö sanoi :
(src)="50"> " Piirrän kuvaa Jumalasta . "
(trg)="63"> " Даьла сурт дулаш йоалл- кх " , аьнна юхаденнад йи1иго жоп .

(src)="51"> Ja opettaja sanoi :
(src)="52"> " Mutta kukaan ei tiedä miltä Jumala näyttää . "
(trg)="64"> " Ай , сага б1арга мича вайнав Даьла ! " - ийккхад хьехархочунга .

(src)="53"> Ja tyttö sanoi :
(trg)="65"> Йи1иго цигга аьннад :

(src)="54"> " Kohta tietävät . "
(trg)="66"> " Даьра , укх цхьан минота б1арга- м гургва шоана ! "

(src)="55"> ( Naurua )
(trg)="67"> ( Белам ) .

(src)="56"> Kun poikani oli neljä Englannissa -- itse asiassa hän oli neljä kaikkialla .
(trg)="68"> Са к1аьнка Ингалсий мехка диъ шу даьннача хана - вешта из- м массанахьа диъ шу даьнна вар ( белам ) .

(src)="57"> Jos ollaan tarkkoja , minne ikinä hän meni , hän oli neljä sinä vuonna .
(trg)="69"> Цу шера тхо миччахьа мара ца дахарах , диъ шу даьнна вар из - из ала г1ертар со .

(src)="58"> Hänellä oli rooli joulunäytelmässä .
(trg)="70"> " Рождество " яха пьеса чу дакъа лоацаш хилар из .

(src)="59"> Muistatteko tarinan ?
(trg)="71"> Дагадоаг1а хургда шоана из ?
(trg)="72"> Х1анз- м ч1оаг1а д1аьха дувцар хиннад цох .

(src)="60"> Se oli suuri tarina .
(src)="61"> Mel Gibson teki jatko- osan .
(trg)="73"> Мел Гибсона геттара 1од1аьхдаьд из , кино а даьккха " Рождество- 2 " яхаш .

(src)="63"> " Joulunäytelmä II . " James sai Joosefin roolin , ja me olimme innoissamme .
(trg)="74"> Хьажа хургда шо .
(trg)="75"> Тха Джеймса пьеса чу Юсуф пайхмара дакъа кхаьчадар .

(src)="64"> Meistä se oli yksi pääosista .
(src)="65"> Koko paikka oli täynnä kykyjenetsijöitä t- paidoissa , joissa luki :
(trg)="76"> Из эггара лоарх1аме дакъа да аьнна хеташ тхоаш доландаь , футболкаш т1а сурт дилийтадар оаха ,

(src)="66"> " James Robinson ON Joosef ! "
(trg)="77"> " Джеймс Робинсон - Юсуф " аьнна ( белам ) .

(src)="67"> Hänellä ei ollut puheroolia , mutta kohtauksessa kolme kuningasta saapuu lahjoineen .
(trg)="78"> Цу пьеса чу в1алла йистхила везаш вацар из , бакъда , шоана- м дагайоаг1а хургья из меттиг , кхо ц1ув хьачувоалача хана .

(src)="68"> He tuovat kultaa , suitsukkeita ja mirhamia .
(trg)="79"> Чуболабелар уж совг1аташ дахьаш : дошои , ладани , мирраи .

(src)="69"> Tämä todella tapahtui .
(trg)="80"> Бокъонца хинна х1ама да шоана из .

(src)="70"> Istuimme katsomossa , ja luulen että he vain sekoittivat järjestyksen , koska puhuimme pojan kanssa jälkeenpäin :
(trg)="81"> Цига 1охайна ваг1ача хана сона эггара хьалха хьачуена хинна уйла ер : арг1а хувцаенна хургья- кх цар .
(trg)="82"> Бакъда т1ехьаг1а аз цхьан к1аьнкага " Раьза дий шо ? " аьнна хаьттача ,

(src)="71"> " Oliko se sinusta OK ? " Ja hän sanoi :
(src)="72"> " Joo , miksi ?
(src)="73"> Mikä oli pielessä ? "
(trg)="83"> " Да даьр- кх " аьнна , юха жоп делар цо , к1езиг- дукха цецваьнна аз из шийга хаттарах .

(src)="75"> Joka tapauksessa , kolme poikaa tuli sisään -- neljävuotiaat , pyyhkeet päissään --
(trg)="84"> Лоацца аьлча , тувлабенна хиннабар уж .
(trg)="85"> Мичча беса дале а , цу пьеса чу кхоккхе диъ шу даьнна к1аьнк хьачуваьлар кертах гаташ а хьоарчадаь .

(src)="76"> Ja he laskivat laatikot maahan ,
(trg)="86"> Т1аккха шоай к1опилгаш 1оовттаяь , хьалхарча к1аьнко аьлар :

(src)="77"> Ensimmäinen poika sanoi :
(src)="78"> " Tuon sinulle kultaa . "
(trg)="87"> " Аз дошув денад хьона " .

(src)="79"> Toinen poika sanoi :
(trg)="88"> Д1ахо .
(trg)="89"> Шоллаг1ча к1аьнко аьлар :

(src)="80"> " Tuon sinulle mirhamia . "
(trg)="90"> " Аз ер миск денад хьона " .

(src)="81"> Kolmas poika sanoi :
(trg)="91"> Т1еххьарчо т1атехар :

(src)="82"> " Frank lähetti tämän . " ( Naurua )
(trg)="92"> " Ай , тоъаргдеций хьона ? " ( Белам )

(src)="83"> Yhteistä on se , että lapset ottavat riskejä .
(trg)="93"> Деррига бераш цхьатарра да- кх , шоашта хетар д1аоалаш .

(src)="84"> Jos he eivät tiedä , he yrittävät .
(trg)="94"> Цу кегийчар шоаш бицбелча дукха г1айг1а яц .

(src)="85"> Heistä ei ole pelottavaa olla väärässä .
(trg)="95"> Иштта деций из ?
(trg)="96"> Шоаш г1алат дар кхераш бац- кх уж .

(src)="86"> En tarkoita , että väärässä oleminen olisi sama asia kuin luovuus .
(trg)="97"> Со- м ала валлац г1алат дари креативни хилари ца1 да .

(src)="87"> Tiedämme , että jos ei ole valmis olemaan väärässä , ei koskaan keksi mitään .
(trg)="98"> Вайна хаьдда ховш дар фуд - хьо г1алат де кийча ца хуле , башха уйла йоаг1аргьяц хьа керта чу .

(src)="88"> Aikuisikään tullessaan suurin osa on kadottanut tämän ominaisuuden .
(trg)="99"> Г1алат дар кхера везац .
(trg)="100"> Кхийна даьлча , бераша доаду из лоарх1аме куц .

(src)="89"> Heihin on kasvanut pelko väärässä olemisesta .
(trg)="101"> Кхераш хул уж г1алат де .

(src)="90"> Me muuten pyöritämme yrityksiä tähän tapaan .
(trg)="102"> Иштта компанешта кулгалду вай , харцдалар кхераш .

(src)="91"> Sakotamme virheistä .
(src)="92"> Ja nyt pyöritämme kansallisia koulujärjestelmiä , joissa virheet ovat pahin asia mitä voi tehdä .
(trg)="103"> Кхард- кх вай цу г1алатех . Цул совг1а , вай халкъан образовательни системе г1алатал ч1оаг1аг1а ца могадаь х1ама дац .

(src)="93"> Koulutamme ihmiset pois
(src)="94"> luovuudestaan .
(trg)="104"> Т1аккха фу хул цунах , - даьра хул адамий кертера креативность яха карматал вай образовательни системе дакъа лоацаш цахилар .

(src)="95"> Picasso sanoi : kaikki lapset syntyvät taiteilijoina .
(trg)="105"> Цкъа Пикассос аьннад , массадола бер суртанчаш долаш кхолл .

(src)="96"> Haaste on pysyä taiteilijana kun kasvamme .
(trg)="106"> Бален дерзашдар фуд - уж ишта д1ахо хьал ца кхебер .

(src)="97"> Uskon hartaasti , että emme kasva luovuuteen , kasvamme pois siitä .
(src)="98"> Kouluttaudumme pois siitä .
(trg)="107"> Цу креативностах пайда эца йиш йолашшехьа , вай из в1алла теркал ца еш ют берашта хьехача хана .

(src)="99"> Mutta miksi ?
(trg)="108"> Ай , х1анад из ишта ?

(src)="100"> Elin aiemmin Stratford- on- Avonissa .
(trg)="109"> Т1еххьарча пхе шерагара д1а мел ийккхача хана Стратфорде ваьхав со .

(src)="101"> Muutimme Stratfordista Los Angelesiin .
(trg)="110"> Стратфорд- он- Эйвон яхача шахьарара даьнна Лос- Анджелесе даха д1адахар тхо .

(src)="102"> Voitte kuvitella kuinka sulava muutos se oli .
(trg)="111"> Оашош кхетаду ма хургдий оаш из мел лоадам боаца кхeлхар да - цхьан г1айрет1ара ваьнна кхыча г1айрет1а кхачара .

(src)="103"> Itse asiassa , asuimme Snitterfieldissä ,
(trg)="112"> ( Белам )
(trg)="113"> Тхо даьха г1ала Сниттерфилд яхаш яр ,

(src)="104"> Stratfordin ulkopuolella , missä
(trg)="114"> Стратфорда гаьна доаццаш - Шейкспира да ваь моттиг я из .

(src)="105"> Shakespearen isä syntyi .
(src)="106"> Saitteko juuri uuden ajatuksen ?
(trg)="115"> Х1анз аз цхьа х1ама хаьттача цецдаргдар- кх шо .

(src)="107"> Minä sain .
(trg)="116"> Со- м ваьннавар .

(src)="108"> Kukaan ei ajattele , että Shakespearella olisi isä .
(trg)="117"> Ц1аккха уйла ена хиннайий шоана - Шекспира да хиннавий- хьог1 , аьнна ?
(trg)="118"> Енаеций ?

(src)="109"> Koska kukaan ei ajattele
(trg)="119"> Х1ана енаяц хой шоана ?

(src)="110"> Shakespearea lapsena .
(trg)="120"> Х1ана аьлча из Шекспир в1алла бер хиннадий- хьог1 , аьнна вай уйла ца ярах .

(src)="111"> Seitsemänvuotias Shakespeare ?
(trg)="121"> Е из ворх1 шу даьнна хиннавий- хьог1 аьнна .

(src)="112"> Hän oli seitsemän jossain vaiheessa .
(trg)="123"> Ишколе иха хургва- кх из , е берашца цхьана классе ваьг1а хургва , хургвеций ?

(src)="113"> Hän oli jonkun äidinkielentunnilla .
(trg)="124"> Ма садиа хургда цо хьехархой ( белам ) .

(src)="114"> Kuinka ärsyttävää sen on täytynyt olla .
(src)="115"> " Pitää yrittää enemmän . "
(trg)="125"> " Кхы ч1оаг1а къахьега деза 1а " яхаш , да а хинна хургва .

(src)="116"> Isä pakottamassa lastaan nukkumaan .
(trg)="126"> Е дас 1овижа ахийта хургва , т1ехьа т1атохаш , " Волле , 1овижа !