# eu/0IipDVlgwp7u.xml.gz
# pt/0IipDVlgwp7u.xml.gz


(src)="2"> ( Musika ) ( Txaloak )
(trg)="1"> ( Música )
(trg)="2"> ( Aplausos )

# eu/0Io0iVUI61lG.xml.gz
# pt/0Io0iVUI61lG.xml.gz


(src)="1"> Bere bizitza profesional osoan zehar ikustezina izaten ahalegindu den norbaitentzat jendaurrean agertzea gorputzaz kanpoko esperientzia baten eta faroen argiek itsututako oreinak sentitzen duenaren arteko zerbaiten antzekoa da , beraz , barkaidazue TEDen aginduetako bat haustea paperean idatzitako hitzetaz fidatuz .
(trg)="1"> Para uma pessoa que passou toda a sua carreira a tentar ser invisível , estar em frente duma audiência , é uma mistura duma experiência fora- do- corpo e um veado encadeado por holofotes , por isso perdoem- me por eu violar um dos mandamentos do TED socorrendo- me de um papel escrito .

(src)="2"> Soilik bukatu baino lehen tximista batek harrapa ez nazan espero dut .
(trg)="2"> Só espero não ser atingido por um raio antes de acabar .

(src)="3"> Argazkilari dokumentala izatera bultzatu ninduten ideietako batzuei buruz mintzatuz hasi nahiko nuke .
(trg)="3"> ( Risos )
(trg)="4"> Queria começar por falar de algumas das ideias que me motivaram a tornar- me um fotógrafo documental .

(src)="4"> Ikaslea nintzen 60ko hamarkadan , gizarte- asaldura eta eztabaiden garai batean eta , pertsonal mailan , idealismo sentimendu baten hasiera .
(trg)="5"> Eu era um estudante , nos anos 60 , uma época de contestação social e , a nível pessoal , do despertar dum sentido de idealismo .

(src)="5"> Vietnamgo gerra goren mailan zegoen ; eskubide zibilen aldeko mugimendua abian zen ; eta irudiek eragin bizia zeukaten nigan .
(trg)="6"> A guerra no Vietname estava no auge .
(trg)="7"> O Movimento dos Direitos Civis estava em marcha e as imagens tinham uma tremenda influência em mim .

(src)="6"> Gure buruzagi politiko eta militarrek gauza bat esaten ziguten eta argazkilariek beste bat .
(trg)="8"> Os nossos líderes políticos e militares diziam- nos uma coisa e os fotógrafos diziam- nos outra .

(src)="7"> Nik argazkilariengan sinesten nuen , beste miloika estatubatuarrek bezala .
(trg)="9"> Eu acreditava nos fotógrafos , tal como milhões de norte- americanos .

(src)="8"> Euren irudiek gerra eta arrazakeriaren aurkako erresistentzia suspertu zuten .
(trg)="10"> As imagens deles alimentavam a resistência contra a guerra e o racismo .

(src)="9"> Ez zuten historia erregistratu soilik ; historia aldatzen lagundu zuten .
(trg)="11"> Não se limitaram a registar a História , ajudaram a mudar o curso da História .

(src)="10"> Euren argazkiak gure kontzientzia kolektiboaren parte bihurtu ziren , eta , kontzientzia hau bateratua izatera pasa zenean , aldaketa ez zen soilik posible bihurtu , ezinbestekoa baizik . konturatu nintzen kazetaritzak dakarren informazio askearen jarioak , bereziki argazki kazetaritzak , erabaki politikoen onurak zein ondorioak nabarmendu ditzakela .
(trg)="12"> As fotos deles passaram a fazer parte da nossa consciência coletiva e , quando essa consciência evoluiu para um sentimento de consciência generalizado , a mudança não só foi possível , mas foi inevitável .
(trg)="13"> Vi que o livre fluxo de informações representado pelo jornalismo , em especial o jornalismo visual , pode lançar a luz nos benefícios e no custo da polícia política .

(src)="11"> Erabaki onuragarriei sinesgarritasuna eman diezaieke , euren arrakasta bultzatuz .
(trg)="14"> Pode reconhecer o mérito duma tomada de decisões correta , reforçando o ímpeto para o seu êxito .

(src)="12"> Erabaki politiko txar edo geldotasun politikoaren aurrean , bitartekotza batean bilakatzen da , kalteen berri emanez eta gure jokaera berrazter dezagun eskatuz .
(trg)="15"> Perante um mau juízo político ou a falta de ação política , torna- se num tipo de intervenção , analisando os danos e pedindo que reavaliemos a nossa conduta .

(src)="13"> Giza aurpegi jartzen die , urrunetik , euren inpaktu globalean , abstraktuak , ideologikoak edo monumentalak diruditen arazoei .
(trg)="16"> Dá um rosto humano a questões que , de longe , podem parecer abstratas ou ideológicas ou monumentais no seu impacto global .

(src)="14"> Oinarrian gertatzen dena , boterearen korridoreetatik urrun , herritar arrunt orori gertatzen zaie .
(trg)="17"> O que acontece , a nível das bases , longe dos salões do poder , acontece aos cidadãos normais , a cada um de nós .

(src)="15"> Eta ulertu nuen argazkilaritza dokumentalak gertakizunak euren ikuspegitik interpretatzeko gaitasuna duela .
(trg)="18"> Compreendi que a fotografia documental tem a capacidade de interpretar acontecimentos , do seu ponto de vista .

(src)="16"> Hitza ematen die bestela hitzik edukiko ez luketen horiei .
(trg)="19"> Dá voz aos que , de outro modo , não teriam voz .

(src)="17"> Eta , ondorioz , iritzi publikoa suspertzen du eta jendarteko eztabaidari bultzada ematen dio , horrela , interesdunek agenda guztiz kontrola dezaten eragotziz , haiek horixe lortzea nahiko luketen arren .
(trg)="20"> Como reação , estimula a opinião pública e dá ímpeto ao debate público , impedindo assim as partes interessadas de controlarem totalmente a agenda , por mais que gostassem de o fazer .

(src)="18"> Garai hoietan heltzeak egiazko egin zuen gizarte aske eta dinamiko batek behar bezala funtzionatzeko informazio askearen jarioa guztiz beharrrezkoa duenaren kontzeptua .
(trg)="21"> Ao chegar a adulto , naquela época , percebi que o conceito do livre curso da informação é completamente vital para o bom funcionamento duma sociedade livre e dinâmica .

(src)="19"> Prentsa , zalantzarik gabe , negozio bat da , eta bizirauteko negozio arrakastatsua izan beharra dauka , baina oreka egokia aurkitu behar da marketin kontuen eta kazetaritza- erantzukizunen artean .
(trg)="22"> Claro que a imprensa é um negócio e , para poder sobreviver , tem que ser um negócio com êxito .
(trg)="23"> Mas é preciso encontrar o devido equilíbrio entre as considerações comerciais e a responsabilidade jornalística .

(src)="20"> Gizartearen arazoak ezin daitezke konpondu identifikatuak izan diren arte .
(trg)="24"> Os problemas da sociedade só podem ser resolvidos depois de identificados .

(src)="21"> Maila gorenago batean , prentsa zerbitzu industria bat da , eta eskaintzen duen zerbitzua kontzientziazioa da .
(trg)="25"> Num plano mais elevado , a imprensa é uma indústria de serviços e os serviços que presta são a consciência .

(src)="22"> Istorio guztiek ez dute zertan zerbait saldu behar .
(trg)="26"> Nem todas as notícias têm que vender qualquer coisa .

(src)="23"> Emateko garai bat ere badago .
(trg)="27"> Também há alturas para dar .

(src)="24"> Hau da nik jarraitu nahi nuen tradizioa .
(trg)="28"> Era uma tradição que eu queria seguir .

(src)="25"> Gerrak bertan zeudenei eragiten zizkien arrisku izugarriak ikusita eta argazki kazetaritza gatazkak konpontzeko tresna bat izan zitekeela jakinda , argazkilari izan nahi nuen gerra- argazkilari izan ahal izateko .
(trg)="29"> Ver a guerra criava incríveis desafios para todos os envolvidos e o jornalismo visual não se podia tornar num fator para a solução do conflito .
(trg)="30"> Eu queria ser fotógrafo para vir a ser fotógrafo de guerra .

(src)="26"> Baina berezkoa nuen sentimendu batek gidatzen ninduen gerraren benetazko aurpegia ezagutzera ematen zuen argazki bat , ia definizioz , gerraren aurkako argazki bat izango zela , alegia .
(trg)="31"> Mas era motivado por um sentimento inerente de que uma imagem que revelasse a verdadeira face da guerra , por definição , seria quase como uma foto antiguerra .

(src)="27"> Azken 25 urteetan sartua egon naizen gertakizunen eta gatazken zeharreko ikus- bidaia batera eraman nahi zintuzketet .
(trg)="32"> Quero levá- los num passeio visual por alguns dos acontecimentos e questões em que estive envolvido nos últimos 25 anos .

(src)="28"> 1981ean , Ipar Irlandara joan nintzen .
(trg)="33"> Em 1981 , fui à Irlanda do Norte .

(src)="29"> IRAko hamar preso , kartzela baldintzen aurkako gose- greba baten ondorioz hiltzear zeuden .
(trg)="34"> Havia 10 prisioneiros do IRA que estavam a fazer greve da fome como protesto contra as condições da cadeia .

(src)="30"> Erantzun gisa , kaleetan istilu larriak izan ziren .
(trg)="35"> A reação nas ruas era de violenta confrontação .

(src)="31"> Ikusi nuen gaur egungo gerrak ez direla urrutiko gudu- zelaietan borrokatzen , jendea bizi den lekuetan baizik .
(trg)="36"> Percebi que as primeiras linhas das guerras contemporâneas não são nos campos de batalha isolados , mas onde a população vive .

(src)="32"> 80ko hamarkadaren hasieran zehar , denbora luzea pasa nuen Erdialdeko Amerikan , zeina Gerra Hotzaren zatiketa ideologikoa
(src)="33"> lausotzen zuen gerra zibiletan murgilduta zegoen .
(trg)="37"> No início dos anos 80 , passei muito tempo na América Central , que estava mergulhada em guerras civis que refletiam a divisão ideológica da Guerra Fria .

(src)="34"> Guatemalan , gobernu zentralak
(src)="35"> -- europarren ondorengo zen oligarkia baten menpe zegoena --
(src)="36"> lur kiskaliaren taktika hasia zuen matxinada indigena baten aurka , eta Latinoamerikaren historia islatzen zuen irudi bat ikusi nuen :
(trg)="38"> Na Guatemala , o governo central , controlado por uma oligarquia de ascendência europeia , travava uma campanha de terra queimada contra uma rebelião indígena .

(src)="37"> Bibliaren eta ezpataren konbinazioaren bitartezko konkista .
(trg)="39"> Vi uma imagem que refletia a história da América Latina : a conquista através da aliança da Bíblia e da espada .

(src)="38"> Sandinisten aurkako gerrillari bat larriki zauritua izan zen
(src)="39"> Zero Komandantea Nikaragua hegoaldeko herri bat erasotzen ari zela .
(trg)="40"> Um guerrilheiro anti- sandinista foi ferido mortalmente quando o Comandante Zero atacou uma cidade no sul da Nicarágua .

(src)="40"> Somozaren Guardia Nazionalaren tanke suntsitu bat monumentu gisa utzi zuten Managuako parke batean , eta ume baten energiak eta izpirituak transformatu egin zuen .
(trg)="41"> Um tanque destruído , pertencente à guarda nacional de Somoza ficou como monumento num parque em Manágua e foi transformado pela energia e espírito duma criança .

(src)="41"> Aldi berean , gerra zibila zegoen El Salvadorren , eta , berriro , populazio zibilak gatazkaren erdian aurkitu zuen bere burua .
(trg)="42"> Ao mesmo tempo , travava- se uma guerra civil em El Salvador .
(trg)="43"> Mais uma vez , a população civil foi apanhada pelo conflito .

(src)="42"> Palestinarren eta israeldarren arteko gatazkari buruz berri eman dut 1981etik .
(trg)="44"> Tenho feito a cobertura do conflito palestino- Israel desde 1981 .

(src)="43"> Hau bigarren intifadaren hasierako une bat da , 2000n , noiz harriak eta molotovak zeuden oraindik armada baten kontra .
(trg)="45"> Este é um momento do início da segunda intifada , em 2000 , quando ainda eram só pedras e " cocktails molotov " contra um exército .

(src)="44"> 2001ean , altxamendua borroka armatu bihurtu zen , eta gertakari larrienetariko bat errefuxiatu palestinarren kanpalekuaren suntsipena izan zen ,
(src)="45"> Zisjordaniako Jenin herrian .
(trg)="46"> Em 2001 , a rebelião aumentou para um conflito armado e um dos principais incidentes foi a destruição do campo de refugiados palestinos na cidade de Jenin , na Margem Ocidental .

(src)="46"> Oinarrizko adostasun bat lortzeko borondate politikorik gabe , taktikaren eta kontrataktikaren tirabira etengabeak susmo txarra , gorrotoa eta mendekua dakartza soilik , eta indarkeriaren zikloa betikotzen du .
(trg)="47"> Sem vontade política para encontrar um terreno comum , a fricção contínua de tática e contra- tática só cria suspeitas e ódio e vingança e perpetua o ciclo de violência .

(src)="47"> 90eko hamarkadan , Sobietar Batasuna desegin eta gero ,
(src)="48"> Jugoslavia faila- lerro etnikoetan zehar puskatu eta gerra zibila piztu zen
(src)="49"> Bosnia , Kroazia eta Serbiaren artean .
(trg)="48"> Nos anos 90 , depois da desintegração da União Soviética , a Jugoslávia dividiu- se pela linha de fraturas étnicas e rebentou a guerra civil entre a Bósnia , a Croácia e a Sérvia .

(src)="50"> Hau etxez etxeko borrokaren une bat da , Mostarren , auzotarrak auzotarren aurka .
(trg)="49"> Isto é uma cena da luta casa a casa , em Mostar , vizinho contra vizinho .

(src)="51"> Logela bat , jendeak une intimoak igarotzen dituen tokia , non bizitza bera sortzen den , gudu- zelai bihurtu zen .
(trg)="50"> Um quarto , o local onde as pessoas partilham a sua intimidade , onde é concebida a vida , tornou- se num campo de batalha .

(src)="52"> Serbiar artilleriak Bosnia iparraldeko mezkita bat suntsitu zuen eta gorputegi inprobisatu bezala erabili zuten .
(trg)="51"> Uma mesquita no norte da Bósnia foi destruída pela artilharia sérvia e foi usada como uma morgue improvisada .

(src)="53"> Hildako serbiar soldaduak jaso zituzten bataila baten ondoren eta truke gisa erabili zituzten bosniar presoen edo gudan hildako bosniar soldaduen truke .
(trg)="52"> Soldados sérvios mortos recolhidos depois duma batalha e usados como moeda de troca para devolução de prisioneiros ou soldados bósnios mortos em combate .

(src)="54"> Hau parke bat izan zen behin .
(trg)="53"> Isto tinha sido um parque .

(src)="55"> Gidatzen ninduen soldadu bosniarrak esan zidan bere lagun guztiak bertan zeudela orain .
(trg)="54"> O soldado bósnio que me guiou disse- me que todos os seus amigos já ali estavam .

(src)="56"> Aldi berean , Hegoafrikan ,
(src)="57"> Nelson Mandela espetxetik atera eta gero , biztanleria beltzak apartheid- etik askatzeko azken fasea hasi zuen .
(trg)="55"> Ao mesmo tempo , na África do Sul , depois de Nelson Mandela ter sido libertado da prisão , a população negra começou a fase final da libertação do " apartheid " .

(src)="58"> Kazetari bezala ikasi behar izan nuen gauzetariko bat nire amorruarekin zer egin izan zen .
(trg)="56"> Uma das coisas que tive que aprender enquanto jornalista foi o que fazer da minha raiva .

(src)="59"> Erabili beharra nuen , bere energia bideratu , nire ikusmena itsutu beharrean argituko zuen zerbaitean bihurtu .
(trg)="57"> Tive que usá- la , canalizar a sua energia , transformá- la em qualquer coisa que clarificasse a minha visão , em vez de a obscurecer .

(src)="60"> Transkein , Xhosa tribuaren heldutasunerako pasabide- erritu baten lekuko izan nintzen .
(trg)="58"> No Transkei , testemunhei um ritual de passagem a adulto , da tribo xhosa .

(src)="61"> Gazteak isolaturik bizi ziren , gorputzak buztin zuriz estalita zituztela .
(trg)="59"> Adolescentes viviam em isolamento , com o corpo coberto de barro branco .

(src)="62"> Aste batzuk geroago , zuria garbitu eta gizonen erantzukizun guztiak hartu zituzten euren gain .
(trg)="60"> Ao fim de semanas , lavavam o barro branco e assumiam plenas responsabilidades como homens .

(src)="63"> Hegoafrikako aurpegia aldatzen ari zen borroka politikoaren ikur zirudien erritual zaharra zen .
(trg)="61"> Era um ritual muito antigo que parecia simbólico da luta política que estava a mudar o rosto da África do Sul .

(src)="64"> Soweton , umeak tranpolin batean jolasean .
(trg)="62"> Crianças no Soweto a brincar num trampolim .

(src)="65"> Afrikako beste toki batzuetan gosetea zegoen .
(trg)="63"> Por toda a parte em África , havia fome .

(src)="66"> Somalian , gobernu zentrala kolapsatu eta klanen arteko gerra piztu zen .
(trg)="64"> Na Somália , o governo central caiu e rebentou a guerra entre clãs .

(src)="67"> Nekazariak euren lurretatik bota zituzten eta uztak eta abereak suntsituak edo lapurtuak izan ziren .
(trg)="65"> Agricultores foram expulsos das suas terras e as culturas e o gado foram destruídos ou roubados .

(src)="68"> Gosetea suntsipen handiko arma gisa erabili zen , primitiboa baina izugarri eraginkorra .
(trg)="66"> A fome estava a ser usada como uma arma de destruição maciça , primitiva mas extremamente eficaz .

(src)="69"> Ehundaka mila pertsona sarraskituak izan ziren , astiro eta era oso mingarrian .
(trg)="67"> Foram exterminadas centenas de milhares de pessoas ,
(trg)="68"> lenta e dolorosamente .

(src)="70"> Nazioarteko komunitateak laguntza humanitario zabala eskainiz erantzun zuen , eta beste ehundaka mila pertsonaren biziak salbatu zituen .
(trg)="69"> A comunidade internacional reagiu com ajuda humanitária maciça e salvaram- se centenas de milhares de vidas .

(src)="71"> Amerikar tropak bidali zituzten kargamenduak babesteko , baina liskarrean nahastuak bukatu zuten , eta Muqdishoko bataila zoritxarrekoaren ondoren , erretiratu egin zituzten .
(trg)="70"> Foram enviadas tropas norte- americanas para proteger os envios de ajuda , mas acabaram por ser envolvidas no conflito e , depois da trágica batalha de Mogadíscio , retiraram- se .

(src)="72"> Hego Sudanen , beste gerra zibil batean , gosetea berriro ere erabili zen genozidio tresna gisa .
(trg)="71"> No sul do Sudão , outra guerra civil assistiu a um uso semelhante da fome como forma de genocídio .

(src)="73"> Beste behin , nazioarteko GKEak , NBEren babespean elkarturik , itzelezko laguntza operazio bat burutu zuten eta milaka bizitza salbatu zituzten .
(trg)="72"> Mais uma vez , as ONG internacionais , unidas sob o patrocínio da O. N. U. , encenaram uma gigantesca operação de ajuda e salvaram- se milhares de vidas .

(src)="74"> Lekuko bat naiz , eta nire testigantza zintzoa eta zentsura gabea izatea nahi dut .
(trg)="73"> Sou testemunha e quero que o meu testemunho seja honesto e livre de censura .

(src)="75"> Sendo eta elokuente ere izan nahi dut , eta ahalik eta ongien islatzea argazkia ateratzen ari natzaien pertsonek jasandakoa .
(trg)="74"> Também quero ser poderoso e eloquente e ser tão justo quanto possível quanto à experiência das pessoas que fotografo .

(src)="76"> Gizon hau GKE baten elikadura zentroan zegoen , eman ahal zioten beste laguntza jasotzen .
(src)="77"> Ez zeukan ezer , literalki .
(trg)="75"> Este homem estava num centro de alimentação das ONG , a ser assistido tanto quanto podia ser assistido .

(src)="78"> Eskeleto bat zen kasik , baina oraindik gai zen mugitzeko behar zituen kuraia eta borondatea biltzeko .
(trg)="77"> Era praticamente um esqueleto , mas conseguiu reunir coragem e vontade para se mover .

(src)="79"> Ez zegoen etsita , eta berak ez bazuen etsi , nola pentsa zezakeen beste edonork itxaropena galtzea ?
(trg)="78"> Não tinha desistido e , se ele não desistiu , quem , no mundo exterior , se atreverá a perder a esperança ?

(src)="80"> 1994an , Hegoafrikako hauteskundeei buruz hiru hilabetez berri eman eta gero ,
(trg)="79"> Em 1994 , depois de três meses a fazer a cobertura das eleições na África do Sul , vi a tomada de posse de Nelson Mandela .

(src)="81"> Nelson Mandelaren inbestidura- ekitaldia ikusi nuen , eta sekula ikusi nuen gauzarik bizigarriena izan zen .
(trg)="80"> Foi a coisa mais incrível a que já assisti .

(src)="82"> Gizateriak eskaintzeko duen onenaren adibide zen .
(trg)="81"> Foi um exemplo do melhor que a Humanidade tem para oferecer .

(src)="83"> Hurrengo egunean Ruandarantz abiatu nintzen , eta infernuranzko igogailu azkarra hartzea bezala izan zen .
(trg)="82"> No dia seguinte parti para o Ruanda e foi como apanhar um elevador expresso para o inferno .

(src)="84"> Gizon hau hutuen heriotza kanpaleku batetik askatu berria zen . denbora luzez utzi zidan berari argaziak ateratzen , eta bere aurpegia argirantz bueltatu ere egin zuen , nik hobeto ikustea nahiko balu bezala .
(trg)="83"> Este homem tinha acabado de ser libertado dum campo de morte hutu .
(trg)="84"> Permitiu que eu o fotografasse durante bastante tempo , até virou a cara para a luz , como se quisesse que eu o visse melhor .

(src)="85"> Uste dut bazekiela bere aurpegiko orbainek zer esango zioten munduari .
(trg)="85"> Penso que ele sabia o que as cicatrizes na cara dele diriam ao resto do mundo .

(src)="86"> Honako honetan , agian Somaliako hondamendi militarragatik nahasturik edo uzkurturik , nazioarteko komunitateak ez zuen ezer egin , eta 800 . 000 pertsona inguru sarraskitu egin zituzten beraien aberkideek eurek -- batzuetan euren auzokideak --
(trg)="86"> Desta vez , talvez confusa ou desanimada pelo desastre militar na Somália , a comunidade internacional manteve- se silenciosa e foram chacinadas cerca de 800 mil pessoas pelos seus compatriotas — por vezes pelos próprios vizinhos — usando utensílios agrícolas como armas .

(src)="87"> laborantza tresnak arma bezala erabilita . agian zerbait ikasi zutelako
(src)="88"> Bosniako gerrari emandako erantzun ahulaz eta Ruandako porrotaz ,
(src)="89"> Serbiak Kosovo erasotu zuenean , nazioarteko erantzuna askoz ere tinkoagoa izan zen .
(trg)="87"> Talvez por ter aprendido a lição , pela fraca reação à guerra na Bósnia e pelo fracasso no Ruanda , quando a Sérvia atacou o Kosovo , a ação internacional foi tomada muito mais decididamente .

(src)="90"> NATOren indarrak erasoan sartu , eta serbiar armada erretiratu egin zen .
(trg)="88"> As forças da NATO avançaram e o exército sérvio recuou .

(src)="91"> Etnia albaniarreko pertsonak erail egin zituzten , euren landetxeak suntsitu eta pertsona kopuru ikaragarri bat erbesteratua izan zen .
(trg)="89"> Foram assassinadas pessoas de etnia albanesa , as suas quintas destruídas e muita gente foi deportada à força .

(src)="92"> GKEek Albanian eta Mazedonian egokitutako errefuxiatu kanpalekuetan hartu zituzten .
(trg)="90"> Foram recebidas em campos de refugiados instalados por ONG na Albânia e na Macedónia .

(src)="93"> Bere etxe barruan bertan erre zuten gizon baten aztarna .
(trg)="91"> A marca dum homem que morreu queimado dentro de casa .

(src)="94"> Irudiak haitzuloetako margo bat gogorarazi zidan , eta oraindik jokabide askotan zein primitiboak garen islatu zuen .
(trg)="92"> A imagem recordou- me as pinturas das cavernas e fez- me pensar em como ainda somos primitivos , sob tantos aspetos .

(src)="95"> 1995 eta 1996 artean , Txetxeniako lehen bi gerrei buruz berri eman nuen Grozny barnetik .
(trg)="93"> Entre 1995 e 1996 , fiz a cobertura das duas primeiras guerras na Chechénia , do interior de Grózny .

(src)="96"> Hau txetxeniar errebelde bat da , errusiar armadaren kontrako fronte lerroan .
(trg)="94"> Este é um rebelde checheno na linha da frente contra o exército russo .

(src)="97"> Errusiarrek asteetan zehar etengabe bonbardatu zuten Grozny , batez ere , oraindik bertan harrapatuta zeuden zibilak erailez .
(trg)="95"> Os russos bombardearam Grózny constantemente durante semanas , matando sobretudo os civis que ainda estavam encurralados lá dentro .

(src)="98"> Bertako umezurztegi bateko haur bat aurkitu nuen fronte lerroan noraezean zebilela .
(trg)="96"> Encontrei um rapaz do orfanato local a vaguear pela linha da frente .

(src)="99"> Nire lana ia guztiz gerrei buruzkoa izatetik gizarte arazo larrietan ere arreta jartzera pasa da .
(trg)="97"> O meu trabalho passara de estar preocupado sobretudo com a guerra para me concentrar também nas questões de crítica social .

(src)="100"> Ceaucescuren erorialdiaren ondoren , Errumaniara joan nintzen eta umeentzako gulag baten antzeko bat aurkitu nuen , non milaka umezurtz Erdi Aroko baldintzetan mantentzen zituzten .
(trg)="98"> Depois da queda de Ceausescu , fui à Roménia e descobri uma espécie de " gulag " de crianças , onde se mantinham milhares de órfãos em condições medievais .

(src)="101"> Ceausescuk kuota bat inposatu zuen familia bakoitzak produzitu beharreko ume kopuruari buruzkoa , horrela , emakumeen gorputzak estatuaren politika ekonomikoaren tresna bihurtuz .
(trg)="99"> Ceausescu tinha imposto uma quota quanto ao número de crianças que cada família tinha que ter , transformando o corpo das mulheres num instrumento de política económica do estado .

(src)="102"> Familiek mantendu ezin zituzten umeak gobernuaren umezurztegietan hazten ziren .
(trg)="100"> As crianças , que não podiam ser sustentadas pela família , eram criadas em orfanatos do governo .

(src)="103"> Sortzetiko malformazioak zituzten umeak sendaezintzat jotzen zituzten , eta biziarteko konfinamendua jasaten zuten baldintza krudeletan .
(trg)="101"> As crianças com defeitos congénitos eram consideradas incuráveis , e reduzidas a uma vida em condições desumanas .

(src)="104"> Salaketak agertu ahala , berriro , nazioarteko laguntza heldu zen .
(trg)="102"> Quando as notícias vieram a lume , avançou mais uma vez a ajuda internacional .

(src)="105"> Ekialdeko Europako erregimenen ondarean sakonago barneratuz , zenbait hilabeteetan zehar , kutsadura industrialaren ondorioei buruzko istorio batean egin nuen lan , ingurugiroarekiko , langileekiko edo biztanleria orokorraren osasunarekiko begirunerik eduki ez zuten lekuetan .
(trg)="103"> Mergulhando mais fundo no legado dos regimes da Europa de Leste , trabalhei vários meses numa notícia sobre os efeitos da poluição industrial , em que não tinha havido qualquer respeito pelo ambiente ou pela saúde quer dos trabalhadores quer da população em geral .

(src)="106"> Czechoslovakiako aluminio fabrika bat ke eta hauts kartzinogenoz beterik zegoen , eta bostetik lau langile minbiziak jota zeuden .
(trg)="104"> Uma fábrica de alumínio na Checoslováquia estava cheia de fumo e poeiras cancerígenas e quatro em cada cinco operários apareciam com cancro .

(src)="107"> Indonesian , Suhartoren erorialdiaren ondoren , pobrezia baldintzak aztertzen hasi nintzen modernizazio bidean zegoen herrialde batean .
(trg)="105"> Depois da queda de Suharto na Indonésia , comecei a explorar condições de pobreza num país que estava a caminho da modernização .

(src)="108"> Denbora dezente eman nuen gizon batekin zein bere familiarekin bizi zen trenbidearen lubeta batean eta zeinak beso bat eta zango bat galdu zituen tren istripu batean .
(trg)="106"> Passei muito tempo com um homem que viva com a família num aterro ferroviário e tinha perdido um braço e uma perna num acidente de comboio .