# eu/0IipDVlgwp7u.xml.gz
# pl/0IipDVlgwp7u.xml.gz
(src)="1"> ( Txaloak )
(trg)="1"> ( Brawa )
(src)="2"> ( Musika ) ( Txaloak )
(trg)="2"> ( Muzyka ) ( Brawa )
# eu/0Io0iVUI61lG.xml.gz
# pl/0Io0iVUI61lG.xml.gz
(src)="1"> Bere bizitza profesional osoan zehar ikustezina izaten ahalegindu den norbaitentzat jendaurrean agertzea gorputzaz kanpoko esperientzia baten eta faroen argiek itsututako oreinak sentitzen duenaren arteko zerbaiten antzekoa da , beraz , barkaidazue TEDen aginduetako bat haustea paperean idatzitako hitzetaz fidatuz .
(trg)="1"> Jako zawodowy fotograf , staram się zawsze być niewidoczny .
(trg)="2"> Stojąc przed tak wielką widownią , czuję się nieswojo .
(trg)="3"> Wybaczcie zatem , że złamię jedną z reguł TED i będę czytał z kartki .
(src)="2"> Soilik bukatu baino lehen tximista batek harrapa ez nazan espero dut .
(trg)="4"> Mam nadzieję , że w trakcie nie porazi mnie piorun .
(src)="3"> Argazkilari dokumentala izatera bultzatu ninduten ideietako batzuei buruz mintzatuz hasi nahiko nuke .
(trg)="5"> Na początek opowiem co sprawiło , że zostałem fotografem- dokumentalistą .
(src)="4"> Ikaslea nintzen 60ko hamarkadan , gizarte- asaldura eta eztabaiden garai batean eta , pertsonal mailan , idealismo sentimendu baten hasiera .
(trg)="6"> Byłem studentem w latach 60 . , podczas społecznych niepokojów , wątpliwości i budzenia się idealizmu .
(src)="5"> Vietnamgo gerra goren mailan zegoen ; eskubide zibilen aldeko mugimendua abian zen ; eta irudiek eragin bizia zeukaten nigan .
(trg)="7"> Toczyła się wojna w Wietnamie , rodził się Ruch Praw Obywatelskich .
(trg)="8"> Zdjęcia miały na mnie ogromny wpływ .
(src)="6"> Gure buruzagi politiko eta militarrek gauza bat esaten ziguten eta argazkilariek beste bat .
(trg)="9"> Nasi politycy i generałowie mówili jedno , fotografowie mówili zupełnie co innego .
(src)="7"> Nik argazkilariengan sinesten nuen , beste miloika estatubatuarrek bezala .
(trg)="10"> Wierzyłem fotografom , podobnie jak miliony Amerykanów .
(src)="8"> Euren irudiek gerra eta arrazakeriaren aurkako erresistentzia suspertu zuten .
(trg)="11"> Ich zdjęcia podsycały opór wobec wojny i rasizmu .
(src)="9"> Ez zuten historia erregistratu soilik ; historia aldatzen lagundu zuten .
(trg)="12"> Nie tylko rejestrowali historię , lecz pomagali ją zmieniać .
(src)="10"> Euren argazkiak gure kontzientzia kolektiboaren parte bihurtu ziren , eta , kontzientzia hau bateratua izatera pasa zenean , aldaketa ez zen soilik posible bihurtu , ezinbestekoa baizik . konturatu nintzen kazetaritzak dakarren informazio askearen jarioak , bereziki argazki kazetaritzak , erabaki politikoen onurak zein ondorioak nabarmendu ditzakela .
(trg)="13"> Ich zdjęcia stały się częścią zbiorowej świadomości .
(trg)="14"> Kiedy świadomość ta zaczęła kształtować nasze sumienia , zmiany stały się nie tylko możliwe , ale nieuniknione .
(trg)="15"> Widziałem , że dzięki przepływowi dziennikarskich informacji , zwłaszcza wizualnych , wyraźniej widać , jakie są konsekwencje politycznych decyzji .
(src)="11"> Erabaki onuragarriei sinesgarritasuna eman diezaieke , euren arrakasta bultzatuz .
(trg)="16"> Pozwalają docenić słuszne decyzje , nagłaśniać sukcesy .
(src)="12"> Erabaki politiko txar edo geldotasun politikoaren aurrean , bitartekotza batean bilakatzen da , kalteen berri emanez eta gure jokaera berrazter dezagun eskatuz .
(trg)="17"> W obliczu decyzji błędnych lub politycznej inercji stają się interwencją , pomagają w ocenach szkód , prowadzić do zmiany zachowania .
(src)="13"> Giza aurpegi jartzen die , urrunetik , euren inpaktu globalean , abstraktuak , ideologikoak edo monumentalak diruditen arazoei .
(trg)="18"> Nadają one ludzką twarz zjawiskom , które z daleka wydają się abstrakcyjne , które z globalnego punktu widzenia są tylko ideologią .
(src)="14"> Oinarrian gertatzen dena , boterearen korridoreetatik urrun , herritar arrunt orori gertatzen zaie .
(trg)="19"> To , co dzieje się z dala od ośrodków władzy , przydarza się zwykłym ludziom , każdemu z osobna .
(src)="15"> Eta ulertu nuen argazkilaritza dokumentalak gertakizunak euren ikuspegitik interpretatzeko gaitasuna duela .
(trg)="20"> Miałem świadomość , że fotografia dokumentalna jest w stanie postrzegać zdarzenia z ich perspektywy .
(src)="16"> Hitza ematen die bestela hitzik edukiko ez luketen horiei .
(trg)="21"> Że daje głos tym , którzy inaczej głosu by nie mieli .
(src)="17"> Eta , ondorioz , iritzi publikoa suspertzen du eta jendarteko eztabaidari bultzada ematen dio , horrela , interesdunek agenda guztiz kontrola dezaten eragotziz , haiek horixe lortzea nahiko luketen arren .
(trg)="22"> Rezultatem jest ożywienie opinii publicznej , inspirowanie debaty , i nie dopuszczenie do tego , by któraś ze stron tę debatę zdominowała .
(src)="18"> Garai hoietan heltzeak egiazko egin zuen gizarte aske eta dinamiko batek behar bezala funtzionatzeko informazio askearen jarioa guztiz beharrrezkoa duenaren kontzeptua .
(trg)="23"> Wchodząc w dorosłość w tym okresie zrozumiałem , jak ważny jest swobodny przepływ informacji dla wolności i dynamiki zdrowego społeczeństwa .
(src)="19"> Prentsa , zalantzarik gabe , negozio bat da , eta bizirauteko negozio arrakastatsua izan beharra dauka , baina oreka egokia aurkitu behar da marketin kontuen eta kazetaritza- erantzukizunen artean .
(trg)="24"> Media to oczywiście biznes i jeśli chcą przeżyć , muszą być opłacalnym biznesem .
(trg)="25"> Trzeba jednak znaleźć równowagę między wymogami rynku a etyką dziennikarską .
(src)="20"> Gizartearen arazoak ezin daitezke konpondu identifikatuak izan diren arte .
(trg)="26"> Problemy społeczne trzeba najpierw zdefiniować .
(src)="21"> Maila gorenago batean , prentsa zerbitzu industria bat da , eta eskaintzen duen zerbitzua kontzientziazioa da .
(trg)="27"> Praca w mediach to służba która ma za zadanie budzić świadomość .
(src)="22"> Istorio guztiek ez dute zertan zerbait saldu behar .
(trg)="28"> Nie wszystko służy temu , by coś sprzedać .
(src)="23"> Emateko garai bat ere badago .
(trg)="29"> Czasami chodzi o czas , który komuś poświęcamy .
(src)="24"> Hau da nik jarraitu nahi nuen tradizioa .
(trg)="30"> Były to bliskie mi tradycje .
(src)="25"> Gerrak bertan zeudenei eragiten zizkien arrisku izugarriak ikusita eta argazki kazetaritza gatazkak konpontzeko tresna bat izan zitekeela jakinda , argazkilari izan nahi nuen gerra- argazkilari izan ahal izateko .
(trg)="31"> Oglądając wojnę utwierdziliśmy się w przekonaniu , że dziennikarze mogą odegrać rolę w rozwiązywaniu konfliktów .
(trg)="32"> Chciałem zostać fotografem , żeby fotografować wojnę .
(src)="26"> Baina berezkoa nuen sentimendu batek gidatzen ninduen gerraren benetazko aurpegia ezagutzera ematen zuen argazki bat , ia definizioz , gerraren aurkako argazki bat izango zela , alegia .
(trg)="33"> Ale wierzyłem też głęboko , że zdjęcia pokazujące prawdziwe oblicze wojny , będą z definicji zdjęciami anty- wojennymi .
(src)="27"> Azken 25 urteetan sartua egon naizen gertakizunen eta gatazken zeharreko ikus- bidaia batera eraman nahi zintuzketet .
(trg)="34"> Chciałbym teraz pokazać , czym zajmowałem się przez ostatnie 25 lat .
(src)="28"> 1981ean , Ipar Irlandara joan nintzen .
(trg)="35"> W 1981 roku byłem w Irlandii Północnej .
(src)="29"> IRAko hamar preso , kartzela baldintzen aurkako gose- greba baten ondorioz hiltzear zeuden .
(trg)="36"> 10 więźniów IRA prowadziło głodówkę .
(trg)="37"> Protestowali przeciw warunkom w więzieniach .
(src)="30"> Erantzun gisa , kaleetan istilu larriak izan ziren .
(trg)="38"> W odpowiedzi , na ulicach dochodziło do krwawych konfrontacji .
(src)="31"> Ikusi nuen gaur egungo gerrak ez direla urrutiko gudu- zelaietan borrokatzen , jendea bizi den lekuetan baizik .
(trg)="39"> Zrozumiałem , że linie frontu współczesnych wojen nie przebiegają na odległych polach bitwy , ale wśród cywilów .
(src)="32"> 80ko hamarkadaren hasieran zehar , denbora luzea pasa nuen Erdialdeko Amerikan , zeina Gerra Hotzaren zatiketa ideologikoa
(trg)="40"> Na początku lat 80 . często jeździłem do Ameryki Łacińskiej .
(src)="33"> lausotzen zuen gerra zibiletan murgilduta zegoen .
(trg)="41"> Toczyły się tam wojny domowe będące następstwem podziałów i ideologii zimnej wojny .
(src)="34"> Guatemalan , gobernu zentralak
(src)="35"> -- europarren ondorengo zen oligarkia baten menpe zegoena --
(src)="36"> lur kiskaliaren taktika hasia zuen matxinada indigena baten aurka , eta Latinoamerikaren historia islatzen zuen irudi bat ikusi nuen :
(trg)="42"> W Gwatemali rząd centralny , kontrolowany przez oligarchów europejskiego pochodzenia , stosuje wobec rdzennej ludności politykę spalonej ziemi .
(src)="37"> Bibliaren eta ezpataren konbinazioaren bitartezko konkista .
(trg)="43"> Ujrzałem obraz - symbol historii całej Ameryki Łacińskiej : podbój prowadzony przy użyciu Biblii i miecza .
(src)="38"> Sandinisten aurkako gerrillari bat larriki zauritua izan zen
(src)="39"> Zero Komandantea Nikaragua hegoaldeko herri bat erasotzen ari zela .
(trg)="44"> Anty- lewicowy partyzant został śmiertelnie ranny podczas ataku Komendanta Zero na miasto w płd .
(src)="40"> Somozaren Guardia Nazionalaren tanke suntsitu bat monumentu gisa utzi zuten Managuako parke batean , eta ume baten energiak eta izpirituak transformatu egin zuen .
(trg)="46"> Zniszczony czołg , należący do Gwardii Narodowej Somozy , pozostawiono jako pomnik w parku w Managui .
(trg)="47"> Uległ metamorfozie dzięki energii i duchowi dziecka .
(src)="41"> Aldi berean , gerra zibila zegoen El Salvadorren , eta , berriro , populazio zibilak gatazkaren erdian aurkitu zuen bere burua .
(trg)="48"> W tym samym czasie toczyła się wojna domowa w Salwadorze .
(trg)="49"> Tam także w konflikt wciągnięto ludność cywilną .
(src)="42"> Palestinarren eta israeldarren arteko gatazkari buruz berri eman dut 1981etik .
(trg)="50"> Od 1981 fotografuję konflikt izraelsko- palestyński .
(src)="43"> Hau bigarren intifadaren hasierako une bat da , 2000n , noiz harriak eta molotovak zeuden oraindik armada baten kontra .
(trg)="51"> To początek drugiej Intifady , w 2000 roku , gdy na armię padały jeszcze kamienie i koktajle Mołotowa .
(src)="44"> 2001ean , altxamendua borroka armatu bihurtu zen , eta gertakari larrienetariko bat errefuxiatu palestinarren kanpalekuaren suntsipena izan zen ,
(trg)="52"> W 2001 roku doszło do eskalacji konfliktu .
(trg)="53"> Zniszczono między innymi obóz uchodźców palestyńskich w mieście Dżenin na Zachodnim Brzegu .
(src)="46"> Oinarrizko adostasun bat lortzeko borondate politikorik gabe , taktikaren eta kontrataktikaren tirabira etengabeak susmo txarra , gorrotoa eta mendekua dakartza soilik , eta indarkeriaren zikloa betikotzen du .
(trg)="54"> Brak politycznej woli wypracowywania kompromisu prowadzi do wzajemnych napięć , podejrzeń , nienawiści , odwetu .
(trg)="55"> Tworzy się spirala przemocy .
(src)="47"> 90eko hamarkadan , Sobietar Batasuna desegin eta gero ,
(src)="48"> Jugoslavia faila- lerro etnikoetan zehar puskatu eta gerra zibila piztu zen
(src)="49"> Bosnia , Kroazia eta Serbiaren artean .
(trg)="56"> W latach 90 . , po rozpadzie Związku Radzieckiego , w Jugosławii odżyły podziały etniczne i wybuchła wojna domowa między Bośnią , Chorwacją i Serbią .
(src)="50"> Hau etxez etxeko borrokaren une bat da , Mostarren , auzotarrak auzotarren aurka .
(trg)="57"> Tak wyglądały walki w domach Mostaru , sąsiad przeciw sąsiadowi .
(src)="51"> Logela bat , jendeak une intimoak igarotzen dituen tokia , non bizitza bera sortzen den , gudu- zelai bihurtu zen .
(trg)="58"> Sypialnię , miejsce tak intymne , w którym poczyna się życie , zmieniono w pole bitwy .
(src)="52"> Serbiar artilleriak Bosnia iparraldeko mezkita bat suntsitu zuen eta gorputegi inprobisatu bezala erabili zuten .
(trg)="59"> Meczet w płn . Bośni , zniszczony przez serbską artylerię , stał się prowizoryczną kostnicą .
(src)="53"> Hildako serbiar soldaduak jaso zituzten bataila baten ondoren eta truke gisa erabili zituzten bosniar presoen edo gudan hildako bosniar soldaduen truke .
(trg)="60"> Ciała zabitych serbskich żołnierzy zebrane po bitwie traktowano jako walutę : wymieniano na więźniów
(trg)="61"> lub zabitych bośniackich żołnierzy .
(src)="54"> Hau parke bat izan zen behin .
(trg)="62"> Tu był kiedyś park .
(src)="55"> Gidatzen ninduen soldadu bosniarrak esan zidan bere lagun guztiak bertan zeudela orain .
(trg)="63"> Mój przewodnik , bośniacki żołnierz mówi , że spoczywają tam teraz wszyscy jego przyjaciele .
(src)="56"> Aldi berean , Hegoafrikan ,
(src)="57"> Nelson Mandela espetxetik atera eta gero , biztanleria beltzak apartheid- etik askatzeko azken fasea hasi zuen .
(trg)="64"> W tym samym czasie , w RPA , po zwolnieniu Nelsona Mandeli z więzienia , czarna ludność rozpoczęła ostatnią fazę walki przeciw apartheidowi .
(src)="58"> Kazetari bezala ikasi behar izan nuen gauzetariko bat nire amorruarekin zer egin izan zen .
(trg)="65"> Jako dziennikarz musiałem się nauczyć radzić sobie z własnym gniewem .
(src)="59"> Erabili beharra nuen , bere energia bideratu , nire ikusmena itsutu beharrean argituko zuen zerbaitean bihurtu .
(trg)="66"> Musiałem znaleźć dla niego jakieś ujście , wykorzystać , by widzieć pewne rzeczy wyraźniej .
(src)="60"> Transkein , Xhosa tribuaren heldutasunerako pasabide- erritu baten lekuko izan nintzen .
(trg)="67"> Oto plemię Xhosa w Transkei i rytuał wejścia w wiek męski .
(src)="61"> Gazteak isolaturik bizi ziren , gorputzak buztin zuriz estalita zituztela .
(trg)="68"> Na pustkowiu nastoletni chłopcy pokrywali ciała białą gliną .
(src)="62"> Aste batzuk geroago , zuria garbitu eta gizonen erantzukizun guztiak hartu zituzten euren gain .
(trg)="69"> Po kilku tygodniach zmywali ją i przyjmowali na siebie obowiązki mężczyzny .
(src)="63"> Hegoafrikako aurpegia aldatzen ari zen borroka politikoaren ikur zirudien erritual zaharra zen .
(trg)="70"> Ten stary rytuał zdawał się symbolizować polityczne zmiany zachodzące w RPA .
(src)="64"> Soweton , umeak tranpolin batean jolasean .
(trg)="71"> Dzieci w Soweto bawiące się na trampolinach .
(src)="65"> Afrikako beste toki batzuetan gosetea zegoen .
(trg)="72"> W innych częściach Afryki panował głód .
(src)="66"> Somalian , gobernu zentrala kolapsatu eta klanen arteko gerra piztu zen .
(trg)="73"> W Somalii upadł rząd centralny i wybuchły walki plemienne .
(src)="67"> Nekazariak euren lurretatik bota zituzten eta uztak eta abereak suntsituak edo lapurtuak izan ziren .
(trg)="74"> Farmerzy byli wypędzani ze swoich gospodarstw , niszczono ich uprawy i hodowle .
(src)="68"> Gosetea suntsipen handiko arma gisa erabili zen , primitiboa baina izugarri eraginkorra .
(trg)="75"> Głód stał się bronią masowego rażenia .
(trg)="76"> Prymitywną , ale niezwykle skuteczną .
(src)="69"> Ehundaka mila pertsona sarraskituak izan ziren , astiro eta era oso mingarrian .
(trg)="77"> Setki tysięcy ludzi unicestwiono powoli i okrutnie .
(src)="70"> Nazioarteko komunitateak laguntza humanitario zabala eskainiz erantzun zuen , eta beste ehundaka mila pertsonaren biziak salbatu zituen .
(trg)="78"> Wspólnota międzynarodowa organizowała pomoc humanitarną ,
(trg)="79"> Uratowano setki tysięcy istnień ludzkich .
(src)="71"> Amerikar tropak bidali zituzten kargamenduak babesteko , baina liskarrean nahastuak bukatu zuten , eta Muqdishoko bataila zoritxarrekoaren ondoren , erretiratu egin zituzten .
(trg)="80"> Żołnierze USA chronili konwoje z pomocą , ale w końcu zostali wciągnięci w konflikt .
(trg)="81"> Po tragicznej bitwie w Mogadiszu , żołnierzy wycofano .
(src)="72"> Hego Sudanen , beste gerra zibil batean , gosetea berriro ere erabili zen genozidio tresna gisa .
(trg)="82"> Podczas wojny domowej w południowym Sudanie , głód ponownie stał się narzędziem ludobójstwa .
(src)="73"> Beste behin , nazioarteko GKEak , NBEren babespean elkarturik , itzelezko laguntza operazio bat burutu zuten eta milaka bizitza salbatu zituzten .
(trg)="83"> Znów organizacje międzynarodowe przy ONZ zorganizowały wielką akcję pomocy , ratując tysiące ludzi .
(src)="74"> Lekuko bat naiz , eta nire testigantza zintzoa eta zentsura gabea izatea nahi dut .
(trg)="84"> Jestem świadkiem .
(trg)="85"> Chcę dawać świadectwo uczciwie i bez cenzury .
(src)="75"> Sendo eta elokuente ere izan nahi dut , eta ahalik eta ongien islatzea argazkia ateratzen ari natzaien pertsonek jasandakoa .
(trg)="86"> Chcę być elokwentny , docierać do ludzi . i chcę możliwie jak najwierniej oddawać doświadczenia tych , których fotografuję .
(src)="76"> Gizon hau GKE baten elikadura zentroan zegoen , eman ahal zioten beste laguntza jasotzen .
(trg)="87"> Ten człowiek był w jednym z punktów z żywnością .
(trg)="88"> Udzielono mu wszelkiej możliwej pomocy .
(src)="77"> Ez zeukan ezer , literalki .
(trg)="89"> Nie miał dosłownie nic .
(src)="78"> Eskeleto bat zen kasik , baina oraindik gai zen mugitzeko behar zituen kuraia eta borondatea biltzeko .
(trg)="90"> Był to zupełny szkielet , a mimo to miał dość odwagi i woli , by iść naprzód .
(src)="79"> Ez zegoen etsita , eta berak ez bazuen etsi , nola pentsa zezakeen beste edonork itxaropena galtzea ?
(trg)="91"> Jeśli on się nie poddał , czy ktokolwiek inny może stracić nadzieję ?
(src)="80"> 1994an , Hegoafrikako hauteskundeei buruz hiru hilabetez berri eman eta gero ,
(trg)="92"> W 1994 r . , przez trzy miesiące obsługiwałem wybory w RPA i inaugurację Nelsona Mandeli .
(src)="81"> Nelson Mandelaren inbestidura- ekitaldia ikusi nuen , eta sekula ikusi nuen gauzarik bizigarriena izan zen .
(trg)="93"> Był to jeden z najpiękniejszych momentów w moim życiu .
(src)="82"> Gizateriak eskaintzeko duen onenaren adibide zen .
(trg)="94"> Ta chwila oddawała wszystko , co najlepsze w ludzkości .
(src)="83"> Hurrengo egunean Ruandarantz abiatu nintzen , eta infernuranzko igogailu azkarra hartzea bezala izan zen .
(trg)="95"> Następnego dnia wyjechałem do Ruandy .
(trg)="96"> Czułem się , jakbym zjeżdżał ekspresową windą do piekła .
(src)="84"> Gizon hau hutuen heriotza kanpaleku batetik askatu berria zen . denbora luzez utzi zidan berari argaziak ateratzen , eta bere aurpegia argirantz bueltatu ere egin zuen , nik hobeto ikustea nahiko balu bezala .
(trg)="97"> To człowiek wyzwolony z obozu śmierci Hutu .
(trg)="98"> Pozwolił mi długo robić zdjęcia , i nawet odwrócił twarz w stronę światła , żebym mógł go lepiej widzieć .
(src)="85"> Uste dut bazekiela bere aurpegiko orbainek zer esango zioten munduari .
(trg)="99"> Chyba wiedział , co jego blizny powiedzą światu .
(src)="86"> Honako honetan , agian Somaliako hondamendi militarragatik nahasturik edo uzkurturik , nazioarteko komunitateak ez zuen ezer egin , eta 800 . 000 pertsona inguru sarraskitu egin zituzten beraien aberkideek eurek -- batzuetan euren auzokideak --
(trg)="100"> Ale być może z powodu niepewności i rozczarowania po nieudanej interwencji w Somalii , tym razem świat pozostał obojętny .
(trg)="101"> Zamordowano około 800 tys . ludzi .
(trg)="102"> Oprawcami byli ich krajanie , często sąsiedzi , posługujący się narzędziami rolniczymi .
(src)="87"> laborantza tresnak arma bezala erabilita . agian zerbait ikasi zutelako
(src)="88"> Bosniako gerrari emandako erantzun ahulaz eta Ruandako porrotaz ,
(src)="89"> Serbiak Kosovo erasotu zuenean , nazioarteko erantzuna askoz ere tinkoagoa izan zen .
(trg)="103"> Być może mało zdecydowana reakcja podczas wojny w Bośni i porażka w Ruandzie były jakąś lekcją i sprawiły , że gdy Serbia zaatakowała Kosowo , świat zareagował bardziej zdecydowanie .
(src)="90"> NATOren indarrak erasoan sartu , eta serbiar armada erretiratu egin zen .
(trg)="104"> Wkroczyły siły NATO i armia serbska wycofała się .
(src)="91"> Etnia albaniarreko pertsonak erail egin zituzten , euren landetxeak suntsitu eta pertsona kopuru ikaragarri bat erbesteratua izan zen .
(trg)="105"> Mordowano etnicznych Albańczyków .
(trg)="106"> Niszczono ich farmy , wielu ludzi deportowano .
(src)="92"> GKEek Albanian eta Mazedonian egokitutako errefuxiatu kanpalekuetan hartu zituzten .
(trg)="107"> Znaleźli się w obozach uchodźców organizacji pozarządowych w Albanii i Macedonii .
(src)="93"> Bere etxe barruan bertan erre zuten gizon baten aztarna .
(trg)="108"> To ślad po człowieku , którego spalono w jego własnym domu .
(src)="94"> Irudiak haitzuloetako margo bat gogorarazi zidan , eta oraindik jokabide askotan zein primitiboak garen islatu zuen .
(trg)="109"> Obraz ten przypomina mi malowidła w jaskiniach .
(trg)="110"> Pod wieloma względami nadal jesteśmy bardzo prymitywni .
(src)="95"> 1995 eta 1996 artean , Txetxeniako lehen bi gerrei buruz berri eman nuen Grozny barnetik .
(trg)="111"> W latach 1995- 96 w Groznym w Czeczenii byłem fotoreporterem dwóch wojen .
(src)="96"> Hau txetxeniar errebelde bat da , errusiar armadaren kontrako fronte lerroan .
(trg)="112"> Czeczeński rebeliant walczy przeciw rosyjskiej armii .
(src)="97"> Errusiarrek asteetan zehar etengabe bonbardatu zuten Grozny , batez ere , oraindik bertan harrapatuta zeuden zibilak erailez .
(trg)="113"> Rosjanie bombardowali Grozny bez przerwy całymi tygodniami , zabijając wielu cywili , którzy nie mogli uciec .
(src)="98"> Bertako umezurztegi bateko haur bat aurkitu nuen fronte lerroan noraezean zebilela .
(trg)="114"> Spotkałem chłopca z sierocińca , który błąkał się wokół linii frontu .
(src)="99"> Nire lana ia guztiz gerrei buruzkoa izatetik gizarte arazo larrietan ere arreta jartzera pasa da .
(trg)="115"> Kiedyś robiąc zdjęcia skupiałem się przede wszystkim na wojnie ; z czasem coraz bardziej na kwestiach społecznych .
(src)="100"> Ceaucescuren erorialdiaren ondoren , Errumaniara joan nintzen eta umeentzako gulag baten antzeko bat aurkitu nuen , non milaka umezurtz Erdi Aroko baldintzetan mantentzen zituzten .
(trg)="116"> Po upadku Czauszesku , pojechałem do Rumunii .
(trg)="117"> Odkryłem coś w rodzaju gułagu dla dzieci .
(trg)="118"> Tysiące sierot trzymano w średniowiecznych warunkach .
(src)="101"> Ceausescuk kuota bat inposatu zuen familia bakoitzak produzitu beharreko ume kopuruari buruzkoa , horrela , emakumeen gorputzak estatuaren politika ekonomikoaren tresna bihurtuz .
(trg)="119"> Czauszesku narzucił każdej rodzinie ilość posiadanych dzieci czyniąc ciało kobiet narzędziem polityki gospodarczej .
(src)="102"> Familiek mantendu ezin zituzten umeak gobernuaren umezurztegietan hazten ziren .
(trg)="120"> Najbiedniejszym rodzinom odbierano dzieci i odsyłano je do rządowych sierocińców .
(src)="103"> Sortzetiko malformazioak zituzten umeak sendaezintzat jotzen zituzten , eta biziarteko konfinamendua jasaten zuten baldintza krudeletan .
(trg)="121"> Dzieci z wrodzonymi wadami uważano za nieuleczalne i skazywano na egzystencję w nieludzkich warunkach .
(src)="104"> Salaketak agertu ahala , berriro , nazioarteko laguntza heldu zen .
(trg)="122"> Po nagłośnieniu znów pojawiła się międzynarodowa pomoc .
(src)="105"> Ekialdeko Europako erregimenen ondarean sakonago barneratuz , zenbait hilabeteetan zehar , kutsadura industrialaren ondorioei buruzko istorio batean egin nuen lan , ingurugiroarekiko , langileekiko edo biztanleria orokorraren osasunarekiko begirunerik eduki ez zuten lekuetan .
(trg)="123"> Próbując zrozumieć spuściznę po reżimach w Europie Wschodniej , przez kilka miesięcy zajmowałem się skażeniem przemysłowym , gdzie nie oglądano się na środowisko ani zdrowie robotników i całej społeczności .