# arq/4GBaUQduFsng.xml.gz
# ku/4GBaUQduFsng.xml.gz
(src)="1"> Hadi ši ɛamat , hessit ruhi kelli rani ḥaṣel fi keš ġerqa ,
(src)="2"> ' amala , ɛzemt beš ntebbeɛ el- xeṭwat ntaɛ waḥed el- faylasuf marikani kbir , Morgan Spurlock , w njerreb ḥaya jdida f 30 yum .
(src)="3"> F el- waqeɛ , el- fekra sahla mahla .
(trg)="1"> چەند ساڵێک لەمەوبەر هەستم ئەکرد لە چاڵێکدا گیرم خواردووە بۆیە بڕیارم دا کە شوێن پێی فەیلەسوفی مەزنی ئەمریکی ، مۆرگان سپەرلەک هەڵگرم . وە شتێکی نوێ تاقی بکەمەوە بۆ ماوەی ٣٠ رۆژ بیرۆکەکە لە راستیدا زۆر سادەیە بیر لە شتێ بکەرەوە کە هەمیشە ویستوتە زیادی بکەیت بۆ ژیانت . وە بۆ ماوەی ٣٠ ڕۆژی داهاتوو تاقی بکەرەوە وا دەردەکەوێت کە ٣٠ ڕۆژ ماوەیەکی تەواو بێت بۆ ئەوەی خوویەکی نوێ بۆ ژیانت زیاد بکەیت یاخود کەمی بکەیت وەکو سەیرکردنی هەواڵەکان لە ژیانت چەند شتێک هەیە . کە لەم تەحەدییە ٣٠ ڕۆژانەوە فێری بووم یەکەمیان بریتییە لە لە جێی ئەوەی چەندین مانگ تێپەڕێت بێ ئەوەی هیچت تیا بیر بمێنێ کاتەکە زۆر زیاتر بيرەوەرتر بوو ئەمە بەشێک بو لە تەحەدییەکە . کە هەموو ڕۆژێ وێنەیەک بگرم بە تەواوەتی بیرم دێت لە کوێدا بووم . وە چیم دەکرد ئەو ڕۆژە هەروەها تێبینی ئەوەشم کرد کە لەگەڵ ئەوەی دەستم کرد بە تەحەدی قورستری ٣٠ ڕۆژی متمانەم بە خۆم زیاتر دەبوو لە کەسێکی نا کۆمەڵایەتی ، کە هەمیشە لەسەر کۆمپیوتەرەکەم بوو گۆڕام بۆ کەسێک . کە با پاسکیل دەچێت بۆ کارەکەی هەر بۆ خۆشی تەنانەت ساڵی پار ، سەرکەوتم بەسەر شاخی کیلیمانجارو . کە بەرزترین شاخە لە ئەفریقادا من هەرگیز وا سەرکێش نەبووم لە پێش ئەوەی . تەحەدییە ٣٠ ڕۆژییەکانم دەست پێبکەم هەروەها تێگەیشتم کە ئەگەر بە ڕاستی شتێکت بوێت دەتوانیت هەر شتێك بێ لە ماوەی ٣٠ ڕۆژدا ئەنجامی بدەیت هەرگیز ویستوتە کە ڕۆمانێک بنوسیت ؟ ، هەموو نۆڤەمبەرێک چەندەها کەس هەوڵدەدەن کە ڕۆمانێکی ٥٠٠٠٠ ووشەیی سەر لە نوو بنووسن . لە ماوەی ٣٠ ڕۆژدا وادەردەکەوێت کە ئەوەی لەسەرتە ئەوەیە کە ڕۆژانە ١٦٦٧ ووشە بنووسیت بۆ مانگێک بۆیە منیش کردم نهێنییەکەی ئەوەیە کە نەخەویت هەتا ووشەکانی ئەو ڕۆژەت دەنوسیت لەوانەیە بێبەش بیت لە خەو . بەڵام ڕۆمانەکەت تەواو دەکەیت ئێستا ئایا کتێبەکەی من مەزنترین ڕۆمانی داهاتوی ئەمریکا دەبێت ؟ ، نەخێر ، من بە مانگێک نووسیم ، ئەمە زۆر ناخۆشە بەڵام تا کۆتایی ژیانم داTED ئەگەر جۆن هۆدجمان ببینم لە ئاهەنگێکی پێویست ناکا بڵێم من زانایەکی کۆمپیوتەرم نا ، نا ، ئەگەر بمەوێت " دەتوانم بلێم " من ڕۆمان نووسم پێکەنین لێرەدا شتێک هەیە کە لە کۆتاییدا دەمەوێت ئاماژەی پێبکەم من ئەوە فێربووم کە ، کاتێک گۆڕانکاری بچوک و بەردەوامم دەکرد دەمتوانی بەردەوام بم لەسەریان وە زیاتر دەمانەوە شتێکی هەڵە نیە کە هەڵبسیت بە تەحەدییەکی گەورەی شێتانە لە ڕاستیدا زۆر سەرنجڕاکێشە بەڵام کەمتر ئەگەری مانەوەیان هەیە کاتێک وازم لە شەکر هێنا بۆ ماوەی ٣٠ ڕۆژ ڕۆژی ٣١ بەم شێوەیە بوو پێکەنین پرسیاری من بۆ ئێوە ئەوەیە چاوەڕێی چی دەکەن ؟ من گرەنتی ئەوە دەکەم کە ٣٠ ڕۆژی داهاتوتان هەر لێ دەڕوات گەر پێت خۆش بێت یاخود نا کەواتە بۆ بیر لە شتێ ناکەنەوە کە هەمیشە ویستوتانە بیکەن وە تاقی کەنەوە لە ماوەی ٣٠ ڕۆژی داهاتوودا . سۆپاس . چەپلە لێدان
# arq/NmkV5cbiCqUU.xml.gz
# ku/NmkV5cbiCqUU.xml.gz
(src)="1"> واللي تقدر تديرو تانيك في أي سيت واب يعاونو ف الترجمات . طلعنا يونيفرسال سابتايتلز لاخاطرش نضنو باللي كل فيديو ف الواب لازم تكون قابلة للكتيبة التحتانية . ملاين نتاع متفرجين ، طرشين وناقصين سماع ، لازملهم الكتيبة التحتانية باش يقدرو يوصلو خير للفيديو .
(src)="2"> الناس اللي يصنعو الفيديوهات والسيت انترنت لازملهم صح يتهلاو بهاد الشي تانيك .
(trg)="1"> Me dest bi Universal Subtitlesê kir ji ber ku em bawer dikin divê wergera her vîdeoyeke li ser înternetê hebe .
(src)="3"> الكتيبة التحتانية تخلي سامعين كتر يوصلو ليها وتانيك تخليها تطلع خير في التستاف عند التفتاش على الخبارات . يونيفرسال سابتايتلز ترجع الشي ساهل ماهل بالبزاف كي تبغي تزيد كتيبة تحتانية لقريبا أي فيديو . خود كاش فيديو كاين على الواب ، دخل عنوان الـURL ديالو ف السيت نتاعنا ومن تما ، تفاعل مع البريات اللي يخرجو باش تصنع هاد الكتيبات التحتانية بعداتيك ، عبز على لوحة الكتية ديالك/ نتاعك باش تزامن الكتيبات التحتانية مع الفيديو . هاكدا راك فريتها - نعطيوك رمز يتعبز ويدّيك نيشان للفيديو في هاد المرحلة ، المتفرجين ينجمو يستعملو الكتيبة التحتانية ويقدرو تانيك ننجمو نخدمو بالفيديوهات نتاع YouTube ، Blip . TV ، Ustream وزيد من هاك كتر . تانيك ، رانا نزيدو ، مع الوقت ، عفسات ﭬاع الوقت يونيفرسال سابتايتلز راهي تخدم بشحال من شكل فيديو مشهور كيما الـMP4 ، theora ، webM ومع الـHTML5 . النية نتاعنا هي نخليو كل فيديو ف الواب يولي قابل للكتيبة التحتانية باش هاكا كل واحد يهمو حال الفيديو ، يقدر يعاون يرجعو ف يدين ناس واحدوخرين .
(trg)="3"> Ew ên ku vîdeoyan çêdikin û malper divê di vî warî de xwedî hişmend bin .
(trg)="4"> Bi jêrenivîsan , ew dikarin xwe bigihînin zêdetir kesan û her wiha radeyeke baştir a lêkolînê .
(trg)="5"> Universal Subtitles karê amadekirina jêrenivîsan bo vîdeoyan gelekî hêsan dike .
# arq/Tqyt60npx1El.xml.gz
# ku/Tqyt60npx1El.xml.gz
(src)="1"> Kul waḥed fikum ɛendu el- sima el- mejjehda , el- waɛra , elli tzeɛzeɛ kter ( subversive ) w elli kkewnu el- texyar el- ṭabiɛi ( Natural Selection ) l el- ḥin .
(src)="2"> Hiya ṭerf ntaɛ teknolojya , f el- ɛṣab w el- smaɛ , terbeṭ ma bin el- mxuxa ntaɛ el- nas .
(src)="3"> Bayna belli rani nehḍer ɛla el- qudra ntaɛ el- luġa ,
(trg)="1"> هەر یەکێک له ئێوه خاوه‌نی به‌هێزترین ، وه مه‌ترسیدارترین نیشانه‌ی ڕوخێنه‌رە کە سروست هەڵیبژاردوە بۆی ئه‌وه پارچه‌یه‌که له هه‌سته ده‌ماری ته‌کنه‌لۆژیای ده‌نگی بۆ لێکدانه‌وه‌ی مێشکی خه‌ڵکانی تر من ده‌رباره‌ی زمانی ئێوه قسه ده‌که‌م ، به‌دڵنیاییه‌وه چونکە ئەوە ڕێگه‌تان پێ ده‌دات به‌چه‌سپاندنی بیرێک له مێشکتاندا ڕاسته‌وخۆ بۆ ناو مێشکی که‌سێکی تر وه ئه‌وان ده‌توانن هه‌وڵ بده‌ن هه‌مان شت له ئێوه بکه‌ن به بێ ئه‌وه‌ی هه‌ریه‌کێک له ئێوه نه‌شته‌رگه‌ری ئه‌نجام بدات له‌جیاتی ئه‌وه ، ئه‌و کاته‌ی قسه‌ده‌که‌ن لەڕاستیدا ئێوه شێوەیەک لە پێوانەی دوور بەکاردەهێنن زۆر جیاواز نیه له ئامێری کۆنتڕۆڵی ته‌له‌فزیۆنه‌کانتان ته‌نها ئه‌وه‌یه ، له‌کاتێکدا ئه‌و ئامێره پشت ده‌به‌ستێت به‌لێدانی ڕوناکی ژێر تیشکی سور زمانتان پشت به‌لێدانه‌کان دەه‌به‌ستێ لێدانی پچڕ پچڕی ده‌نگ هه‌روه‌ک و چۆن ئامێری کۆنتڕۆڵ به‌کارده‌هێنیت بۆ گۆڕین و ڕێکخستنی ناوه‌وه‌ی ته‌له‌فزیۆنه‌کانتان بۆئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ باری هه‌ست و هۆشتاندا بگونجێت زمانی خۆتان به‌کارده‌هێنن بۆ گۆڕینی ڕێکخستنی ناوه‌وه‌ی مێشکی کەسێکی تر بۆئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ حەزەکانتا بگونجێ زمانه‌کان جیناتی قسه‌کردنن ئه‌و شتانه به‌ده‌ست ده‌هێنن که ده‌یانه‌وێت ته‌نها ئەو هه‌ستە سەیرە له منداڵدا بێنه به‌رچاوی خۆت کاتێک بۆ یەکەم جار منداڵ ئه‌و هەستەی بۆ دێت ، بۆت ده‌رده‌که‌وێت ته‌نها به‌وتنی ده‌نگێک ده‌توانێت شتێکی ده‌ست بکه‌وێت و به‌ژوره‌که‌دا بڕوات هه‌روه‌ک ئه‌وه‌ی به جادوو کردن شته‌کانی ده‌ست که‌وتبێت له‌وانه‌یه شته‌که بخاته ده‌میه‌وه ئێستا زمان هێزی ڕوخێنەرە به‌درێژایی سەردەمەکان هه‌ستی پێکرابوو له چاودێری ، له ناو کتێبه‌کاندا ناتوانن بیخوێننه‌وه وه ناتوانن ده‌سته‌واژه‌کان به‌کاربهێنن وه ئه‌و وشانه‌ی که ناتوانن بیڵێن له‌ڕاستیدا ، چیرۆکی تاوەرەکەی بابل له کتێبی پیرۆزدا ئه‌فسانه و ئاگادارکه‌ره‌وه‌یه ده‌رباره‌ی هێزی زمان به‌گوێره‌ی ئه‌و چیرۆکه ، مرۆڤەکانی پێشوو ده‌سته‌واژه‌ی زمانیان په‌ره پێداوە ئه‌وه بوو ، زمانی خۆیان بەکارەدهێنا بۆ ئه‌وه‌ی به‌یه‌که‌وه ئیش بکه‌ن ده‌یانتوانی بورجێک دروست بکه‌ن که له‌وانه‌یه بورجه‌که له‌توانایدا ببوایه هه‌مویان ببات بۆبەهەشت لە ئێستادا خوا توڕه ده‌بوو له هه‌وڵدانمان بۆ زه‌وت کردنی هێزه‌که‌ی بورجه‌که‌ی تێک ده‌شکاند و جەختی لەسەر ئەوە دەکردەوە که بورجه‌که دەبێت وا بشکێت هه‌رگیز دوباره دروست نه‌کرێته‌وه خوا خه‌ڵکانی پەرشوو بڵاو کردوه و زمانی جیاوازی پێدان وه‌سه‌ری لێ تێک داون بە پێدانی زمانی جیاواز ئەم پێشەنگیەش بوە هۆی جیاوازییەکی جوان زمانه‌کانمان بۆتە هۆی ئەوەی بتوانین پەیوەندی بەیەکترەوە بکەین هه‌تاوه‌کو ئه‌مڕۆش ئێمه ده‌زانین که زۆرێک لە وشه هەن کە ناتوانین به‌کاریان بێنین ده‌سته‌واژه‌کانیش که ناتوانین دەریان ببڕین لەبەرئەوەی ئه‌گه‌ر ئێمه ئه‌وه بکه‌ین له‌وانه‌یه به‌رۆکمان بگرن ، زیندانیمان بکەن یان بمانکوژن هه‌موو ئه‌مانە له‌ده‌رکردنیکی هه‌واوه‌یه که له ده‌ممان دێته ده‌ره‌وه ئێستا هه‌موو ئه‌م ژاوەژاوە ده‌رباره‌ی یه‌کێک لە خاسیەتەکانی ئێمەیە کە پێمان ده‌ڵێت شتێک هه‌یه شایه‌نی ئەوەیە شیکردنه‌وه ی بۆ بکرێت وه ئه‌وشته چۆن و بۆچی ئایا ئه‌مه په‌ره‌سه‌ندنێکی نائاسایی خاسیەتەکە بوو وه بۆخاسیەتەکە په‌ره‌ی سه‌ند ته‌نها له‌ڕه‌گه‌زی ئێمه‌دا ئێستا ئه‌مه که‌مێک سه‌رسوڕهێنه‌ره بۆ ئه‌وه‌ی وەڵامێک بۆ ئه‌م پرسیاره ده‌ست بکه‌وێت پێویسته له‌سه‌رمان بچین ئامێر به‌کاربهێنین له شەمپانزییەکان ئێستا ئه‌م شەمپانزیانه ئامێر به‌کارده‌هێنن ئێمه به‌کارهێنانی ئه‌م ئامێرانه له لایان شەمپانزیه‌کانه‌وه به نیشانه‌ی زیره‌کیان داده‌نێین به‌ڵام ئه‌گه‌ر شەمپانزیەکان به‌ڕاستی زیره‌ک بونایه بۆچی چیلکەیان بەکاردەهێنا بۆ ئەوەی مێروولە سپیەکان دەربهێنن لە زەوی ئەی بۆ خاکەنازیان بەکارنەهێناوە ؟ ئه‌گه‌ر به‌ڕاستی زیره‌ک بونایه بۆ شەمپانزیه‌کان گوێزی شکاو به‌به‌رد ئه‌شکێنن ؟ ئه‌گه‌ر شەمپانزیه‌کان زیره‌ک بن بۆ ناچن بۆ دوکانێک و عه‌لاگه‌یه‌ک گوێز بکڕن که که‌سێکی تر پێشتر گوێزه‌کانی شکاندوه بۆیان ؟ بۆ نا ؟ مه‌به‌ستم ئه‌وه‌یه، لەبەرئەوە ئێمەش وادەکەین ئێستا هۆکاری ئه‌وه‌ی که شەمپانزیه‌کان ئەوە ناکەن ئه‌وه‌یه که ده‌رونناسەکان و مرۆڤناسەکان پێی ده‌ڵێن که‌م و کوڕی له‌فێربونی کۆمه‌ڵایه‌تی دیاره ئه‌وان که‌موکوڕیان له‌توانادا هه‌یه تاکو لە کەسانی ترەوە فێرببن به‌لاسایی کردنه‌وه‌ی یان چاولێکردن یان ته‌نها به‌سه‌یرکردن وه‌ک ده‌رئه‌نجامێک شەمپانزیه‌کان ناتوانن که‌ڵک وه‌ر گرن له‌بیرۆکه‌ی که‌سانی تر یان له هه‌ڵه‌ی که‌سانی تره‌وه فێربن یاخود سود له ژیری که‌سانی تره‌وه وه‌ربگرن له‌به‌رئه‌مه‌یه شەمپانزیه‌کان هه‌مان شت دەکەنەوە دوباره و دوباره و دوباره له ڕاستیدا ، ده‌توانین بۆ ملیۆنه‌ها ساڵ لەمەوپێش بڕۆین و بگه‌ڕێینه‌وه دەبینین ئه‌م شەمپانزیانه هەر هەمان شتیان کردۆتەوە به‌هه‌مان چیلکه‌خەریکی دەرهێنانی مێرولەی سپی بوون لە زەویدا وه هه‌مان ئه‌و به‌ردانه‌یان بۆ شکاندنی گوێزه‌کان به‌کاریان هێناوە ئێستا له‌وانه‌یه ئه‌مه لوت به‌رزی بێت ، یاخود شانازی به‌خۆوه کردنێکی ته‌واو بێت ئێمه چۆن بزانین ئه‌مه وایە ؟ چونکە ئەمە بەتەواوەتی ئەوەیە که باو و باپیرانمان لە مێژەوە کردویانە ئه‌م مه‌یمونانه‌ی کە لێرەدا وەستاون له ساڤانا له ئه‌فه‌ریقا په‌ره‌ی سه‌ند دوو ملیۆن ساڵ له‌مه‌وبه‌ر مه‌یمونه‌کان ئه‌م ده‌سکە ته‌وره نایابانەیان دروست کردوه کە بەشێوەیەکی زۆر جوان دەگونجێت بگیرێت بەدەستەوە به‌ڵام ئه‌گه‌ر سه‌یری تۆماری پاشماوه‌ی بەبەردبوەکان بکەین ده‌بینین که ئه‌وانیش هه‌مان ده‌سکی ته‌وریان دروست کردوه دوباره و دوباره ودوباره بۆ یه‌ک ملیۆن ساڵ ده‌توانن شوێنیان بکه‌ون به‌نێو تۆماری بەبەردبوەکان ئێستا ئه‌گه‌ر ئێمه هه‌ندێک خه‌مڵاندن بکه‌ین که بۆماوه‌ی چه‌ند ئه‌و مرۆڤانه‌ی ملیۆنه‌ها ساڵ له‌مه‌و به‌ر هه‌بوون ژیاون وە ئەو نەوەیە کەوتونەتە چی سەردەمێکەوە که نزیکه‌ی ( ٤٠، ٠٠٠ ) نه‌وه بوون له دایک و باوکه‌وه بۆ وه‌چه ، وە بەسەیرکردنی تاکەکەسی بۆمان دەردەکەوێت ده‌سکی ته‌وره‌که گۆڕانی به‌سه‌ردا نه‌هاتبوو هه‌تاوه‌کو ئه‌مه ڕوون نیه که نزیکترین خزمه ڕه‌چه‌ڵه‌کیه‌کانمان ، نیارده‌رتاڵیه‌کانە فێربوونی کۆمه‌ڵایه‌تیان هه‌بوو بێگومان ، ئامێری نیارده‌رتاڵیه‌کان زۆر ئاڵۆزتر بوو له‌چاو ئامێره‌کانی ئه‌و مرۆڤانه‌ی که ملیۆنه‌ها ساڵ له‌مه‌وبه‌ر ژیاون به‌ڵام نیارده‌رتاڵیه‌کانیش به هه‌مان شێوه گۆڕانێکی که‌میان نیشانداوە زیاتر له ( ٣٠٠، ٠٠٠ ) هەزار ساڵ یاخود ئەوەندە ئەم ڕەگەزانە ، نیارده‌رتاڵیه‌کان له ئه‌وراسیا ژیاون باشه ، که‌واته ئه‌مه چیمان پێ ده‌ڵێت پێچەوانەی قسەی کۆنمان پێدەڵێن مەیمون دەبینێت ، مەیمون دووبارەی دەکاتەوە له‌ڕاستیدا سه‌رسوڕمانه‌که ئه‌وه‌یه که هه‌موو گیانله‌به‌ره‌کانی تر به‌ڕاستی ناتوانن هه‌مان ئه‌وکاره بکه‌ن ، به‌لایه‌نی که‌مه‌وه وه‌ک و مه‌یمون ناتوان ئەو کارە بکەنەوە تەنانەت ئه‌م ڕه‌سمه که مۆرکێکی گومان لێکراوی هه‌یه به‌وه‌ی که گوایه ساخته‌یه له‌چاو ئه‌و ڕه‌سمه‌دا شتێک له‌لایەن بارنوم و بایلی سیرک به‌ڵام به به‌راورد کردن ئێمه ده‌توانین فێربین ده‌توانین فێربین به‌سه‌یرکردنی که‌سانی تر وه دوباره کردنه‌وه‌ی شته‌کان یان چاولێکردنی شته‌کان ئه‌وان ده‌توانن چی بکه‌ن له‌دوایدا ده‌توانین هه‌ڵبژێرین ، له ناو کۆمه‌ڵێک هەڵبژاردندا باشترین دانه‌یان هه‌ڵبژێرین ده‌توانین سود له‌بیرۆکه‌ی که‌سانی تره‌وه وه‌ربگرین ده‌توانین خۆمان بنیات بنێین لە ژیری ئەوانەوە وه له ئه‌نجامدا ، بیرۆکه‌کانمان کۆده‌که‌ینه‌وه هه‌روه‌ها پڕۆسەی تەکنەلۆژیمان بەردەوام بێت ئه‌مه ڕاهاتنی کەڵەکەبونی کەلتورییە هەروەک زاناکان ئەم ناوەیان لێناوە ئەمە کۆکردنەوەی بیرۆکەکانە به‌رپرسیاری هه‌موو شتێکی دەوروپشتی تۆیه له شپرزەیی و جەنجاڵی ژیانی ڕۆژانه‌ی ئێوه‌دا مه‌به‌ستم ئه‌وه‌یه که جیهان به‌شێوەیه‌کی گشتی گۆڕاوه بەهۆی ئەوەوە دەزانین و تێدەگەین هەتاکو ١، ٠٠٠ هەزار ساڵ یان ٢، ٠٠٠ هەزار ساڵ لەمەوبەر وه هه‌موو ئه‌و گۆڕانانه به‌هۆی ڕاهاتنی کەڵەکەبونی که‌لتوریه‌وه‌یه ئه‌و کورسیانه‌ی له‌سه‌ری داده‌نیشین ، وه ئه‌و ڕوناکیانه‌ی که له‌م هۆڵه‌دا ده‌یبینن مایکرۆفۆنه‌که‌م ، ئایپاده‌کان و ئای پۆده‌کان که ئێوه هه‌ڵتانگرتوه له‌گه‌ڵ خۆتاندا هه‌مووی ئەنجامی ڕاهاتنی کەڵەکەبونی کەلتوریه ئێستا بۆ زۆرێک له لێدوانەکان ڕاهاتنی کەڵەکەبونی که‌لتوری ، یان فێربونی کۆماڵه‌یاتی کارێکه ته‌واو کراوه ، وه ئه‌مه کۆتایی چیرۆکه‌که‌یه ڕه‌گه‌زه‌کانمان ده‌توانن شت بنیات بنێن له‌به‌ر ئه‌وه ئێمه به‌ڕێگه‌یه‌ک سه‌رکه‌وتوین و په‌ره‌مان سه‌ندووه که هیچ ڕه‌گه‌زێکی که به‌و شێوه‌یه‌ی ئێمه نه‌بوون له‌ڕاستیدا ، هه‌تاوه‌کو ئێمه ده‌توانین ( هۆکاری ژیان ) دروست بکه‌ین هه‌روه‌ک وتم ، هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی که له‌ده‌ورمانن به‌ڵام له‌ڕاستیدا ، ئه‌و شتانه واده‌رده‌که‌ون که هه‌ندێک جار ده‌وروبه‌ری ( ٢٠٠، ٠٠٠ ) ساڵ له‌مه‌وبه‌ر ئه‌وکاته‌ی بۆیه‌که‌م جار ڕه‌گه‌زه‌کانی ئێمه په‌یدا بوون وه فێربوونی کۆمه‌ڵایه‌تیان ده‌ستکه‌وتوە که له‌ڕاستیدا ئه‌مه سه‌ره‌تای ده‌ست پێکردنی چیرۆکه‌که‌مان بوو نه‌ک کۆتایی چیرۆکه‌که‌مان له‌به‌رئه‌وه‌ی ده‌ست که‌وتنی فێربونی کۆمه‌ڵایه‌تی ئێمه له‌وانه‌یه گیروگرفتێکی کۆمه‌ڵایه‌تی و په‌ره‌سه‌ندن دروست بکات دادپەروەریە ئەگەر بڵێین بڕیاردان بڕیاردانه‌که ته‌نها داهاتوی خولی ده‌رونی ئێمه یه‌کلایی ناکاته‌وه به‌ڵکو داهاتوی خولی هه‌موو جیهان یه‌کلا ده‌کاته‌وه وه گرنگترینیان بۆ یه‌کلایی کردنه‌وه‌ی ئه‌مه ئه‌وه‌یه پێمان ده‌ڵێ بۆ ئێمه زمانمان هه‌یه وه هۆکاری ئه‌وه‌ی که گیروگرفت په‌یدا بوو ئه‌وه‌یه ، که‌وا ده‌رده‌که‌وێ ، فێربونی کۆمه‌ڵایه‌تی دزینی بیرۆکه‌یه ئه‌گه‌ر من به‌سه‌یرکردنی تۆ فێر بووم به‌سه‌یر کردنه‌که‌م ده‌توانم باشترین بیرۆکه‌ت بدزم وه ده‌توانم سود له کۆششه‌کانی تۆ ببینم به‌بێ ئه‌وه‌ی کاتی بۆ دابنێم یان وزه سه‌رف بکه‌م که تۆ ده‌یکه‌یت لە گەشەپێکردنیاندا ئه‌گه‌ر بتوانم چاودێری و بکه‌م چ فێڵێک به‌کارده‌هێنی بۆگرتنی ماسیه‌ک یاخود ده‌توانم چاودێریت بکه‌م که‌چۆن پارچه‌ی ده‌سکی ته‌وره‌که لێده‌که‌یته‌وه بۆئه‌وه‌ی ده‌سکه‌که باشتر بکه‌ی یان ئه‌گه‌ر به‌نهێنیه‌وه به‌دواتابێم بۆئه‌و پارچه زه‌ویه و که قارچکی تێدایه ده‌توانم سود له زانیاری و ژیری و به‌هره‌کانت وه‌ربگرم وه له‌وانه‌یه بتوانم ماسیه‌که‌ش بگرم پێش ئەوەی تۆ بیکەیت به‌ڕاستی فێربونی کۆمه‌ڵایه‌تی دزینی بیرۆکه‌یه وه له‌هەموو ڕه‌گه‌زێکدا ئه‌م فێربونی کۆمه‌ڵایه‌تیه پەیدابوە ئەوە شتێکی پێویستە بۆ تۆ بۆئه‌وه‌ی باشترین بیرۆکه‌کان بشاریته‌وه نه‌وه‌ک یه‌کێک بیرۆکه‌کان لە تۆ بدزێ له‌به‌رئه‌وه ( ٢٠٠، ٠٠٠ ) هەزار ساڵ له‌مه‌وبه‌ر ، هه‌ندێ جار ڕه‌گه‌زه‌کانمان به‌ره‌نگاری ئه‌م دژواریه بونه‌ته‌وه له‌ڕاستیدا ته‌نها دوو هه‌ڵبژاردنمان هه‌بوو بۆئه‌وه‌ی ڕێبکه‌وین له‌گه‌ڵ ئه‌م ناکۆکیانه‌دا که له‌وانه‌یه دزینی بیرۆکه ئه‌م ناکۆکیانه‌مان بۆ بێنێت یه‌کێک له‌و هه‌ڵبژاردنانە ئه‌وه بوو که ده‌مانتوانی بگه‌ڕێینه دواوه بۆ پۆلی خێزانه بچوکه‌کان له‌به‌رئه‌وه‌ی دواتر سودی بیرۆکه و زانیاریه‌کانمان هه‌ڵده‌قوڵێت بۆ خزمه‌کانمان ئێمه ئه‌م هه‌ڵبژارده‌یه‌مان هه‌ڵبژاردوه ٢٠٠، ٠٠٠هەزار ساڵ له‌مه‌وبه‌ر له‌وانه‌بوو هێشتا وه‌ک و نیارده‌رتاڵیه‌کان ژیانمان بەسەربردایە کاتێک بۆ یه‌که‌م جار پێش ( ٤٠، ٠٠٠ ) هەزار ساڵ له‌مه‌وبه‌ر چوینه ئه‌وروپاوه ئه‌مه له‌به‌رئه‌وه‌ی له‌پۆله بچوکه‌کاندا بیرۆکه‌کان کەمترن ، وه داهێنان کەمترە وه پۆله بچوکه‌کان زیاتر نزیکن بۆ ئەوەی ڕوبەڕوی به‌ختی خراپ و ڕوداوه‌کان ببنەوە ئه‌گه‌ر ئیمه ئه‌م ڕێچکه‌یه‌مان هه‌ڵبژاردایه ڕێچکه په‌ره‌سه‌ندوه‌کانمان پێشڕه‌وی ده‌کردین به‌ره‌و دارستان له‌ڕاستیدا ده‌بوو بەیه‌ک ڕێچکه‌ی کورت هه‌ڵبژاردنەکه‌ی تر که ده‌مانتوانی هه‌ڵیبژێرین هه‌ڵبژاردنی به‌ره‌و پێش بردنی سیسته‌می په‌یوه‌ندی کردن بوو که ڕێگای پێده‌داین بۆ به‌شداری پێکردنی بیرۆکه‌کانمان وه بۆ هاوکاری کردن لەگەڵ ئەوانی تردا هه‌ڵبژاردنی ئه‌م هه‌ڵبژارده‌یه مانای ئه‌وه‌یه که قەبارەیەکی ئێجگار زۆر گه‌وره‌ی زانیاری و ژیری که‌ڵه‌که‌بوو به‌ده‌ست ده‌هات بۆ هه‌رتاکه که‌سێک بەبەراورد لەگەڵ هه‌ر تاکێکی ناو خێزان یاخود هه‌ر تاکه که‌سێک کە خۆی خاوەنی ئەوە بێت که‌واته ، هه‌ڵبژاردنی دووه‌م هه‌ڵده‌بژێرین وه ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌که زمانه زمان به‌ره‌و پێشچوو بۆ چاره‌سه‌رکردنی قه‌یرانه‌که قه‌یرانی دزینی بیرۆکه زمان به‌شێکە لە ته‌کنه‌لۆژیای کۆمه‌ڵ بۆ په‌رەسه‌ندنی سوده‌کانی هاوکاریکردن بۆ گه‌یشنت به‌ڕێکه‌وتنه‌کان ، بۆسه‌رنج ڕاکێشانی ڕێککه‌وتنه‌کان وه بۆ هاوتاکردنی چالاکیه‌کانمان ئێوه ده‌توانن ئه‌وه ببینن ، له کۆمه‌ڵگایه‌کی گەشەسەندودا ئەوە سه‌ره‌تایه‌ک بوو بۆ به‌ده‌ست هێنانی زمان نه‌بوونی زمان وه‌ک و باڵنده‌یه‌کی بێ باڵ ده‌بێت هه‌روه‌ک و باڵه‌کان مه‌ودای هه‌وای کردۆته‌وه بۆ باڵنده‌کان بۆ به‌کارهێنانی ئامانجی خۆیان زمان مه‌ودای هاریکاریکردنی یه‌کتری کردۆته‌وه بۆ مرۆڤه‌کان بۆ ئه‌وه‌ی ئامانجی خۆیانیان پێ بهێننه‌دی به‌ته‌واوی ئێمە زمان بۆ پێدانی خواستێک داده‌نێین له‌به‌رئه‌وه‌ی ئێمه له‌و ڕه‌گه‌زانه‌ین کە تاکو ماڵیشەوە زمانمان لەگەڵدایە بەڵام دەبێت ئەوە بزانین تەنانەت ساده‌ترین نواندنەکانی گۆڕانکاری لە ئێمەدا به‌ته‌واوه‌تی پشتی به‌ستوه به‌زمانه‌وه بۆئه‌وه‌ی بزانن بۆچی ، ڕه‌چاوی دوو سیناریۆ بکه‌ن هەر لە کاتی زووی پەرەسەندنی ئێمەوە با ئەوە بهێنینە پێش چاوی خۆمان که ئێوه به‌ڕاستی باشن له دروستی کردنی سه‌ری تیردا به‌ڵام بێهیوان له دروستکردنی ڕم و تیری داردا له‌گه‌ڵ پێوه‌ره‌کان و کەرەستەکانی فڕیندا دووکه‌سی تر که زۆر باشن له‌دروست کردنی قه‌دی تیر و ڕمدا به‌ڵام بێهیوان له‌دروست کردنی سه‌ری تیر که‌واته ئه‌وه‌ی ئێوه ده‌یکه‌ن ئه‌وه‌یه له‌ڕاستیدا ، یه‌کێک له‌و دوو که‌سه هێشتا زمانی به‌ده‌ست نه‌هێناوه باوای دابنێین که‌سه‌که‌ی تر باشه له‌به‌هره‌کانی زماندا ئەوەی پێویستە ڕۆژێک بیکه‌یت ئه‌وه‌یه که ڕێژه‌یه‌کی زۆر سه‌ری تیر ببەی بڕۆی بۆ لای ئه‌و که‌سه‌ی که زۆر باش ناتوانێت قسه بکات وه سه‌ری تیره‌کان له‌به‌رده‌می ئه‌و که‌سه‌دا داده‌نێیت هیوای ئه‌وه ده‌خوازی که ئەو بیرۆکه‌ی بۆبێت که تۆ ده‌ته‌وێت ، تاکو بتوانیت بازرگانی به‌سه‌ری تیره‌کانته‌وه بکه‌یت بۆ ئه‌وه‌ی تیره‌کان تەواو بکات به‌ڵام ئه‌و که‌سه سه‌یری ڕێژه زۆره‌که‌ی سه‌ره تیره‌کان ده‌کات . واده‌زانێت ئەوانە دیارین سه‌ره تیره‌کان هه‌ڵده‌گرێت و پێده‌که‌نێت ، و ده‌ڕوات ئێستا تۆ دوای ئه‌م که‌سه ده‌که‌ویت، دەست دەکەیت بە ئیشارەت کردن له ئه‌نجامدا شەڕێک ڕووده‌دات و چه‌قۆیه‌کت لێ ده‌درێت به‌یه‌کێک له سه‌ره تیره‌کانی خۆت باشه ، ئێستا هه‌مان دیمه‌ن دووبارە بکەرەوە ، تۆ له‌یه‌کێک نزیک ده‌بیته‌وه که زمانی هه‌یه سه‌ره‌تیره‌کان داده‌نێیت و ده‌ڵێیت ده‌مه‌وێت بازرگانی به‌م سه‌ره تیرانه‌وه بکه‌م بۆئه‌وه‌ی تیره‌کانی پێ ته‌واو بکرێت . به‌شی دەکەم لەگەڵتا ٥٠ بە ٥٠ که‌سه‌که‌ی تر ده‌ڵێت ، باشه ، وادیارە باشە بۆ من که‌واته بەو شێوەیە دەکەین ئێستا کارەکە کۆتایی پێهات جارێکی تر زمانمان هەیە ده‌توانین به‌یه‌که‌وه بیرۆکه‌کانمان دابڕێژین و هاریکاری یه‌کتر بکه‌ین بۆئه‌وه‌ی خۆشگوزه‌رانی هه‌بێت که ئێمه پێشتر ئه‌و خۆشگوزه‌رانیەمان نه‌بوه که ئێستا به‌ده‌ستمان هیناوه وه له‌به‌رئه‌م هۆیه ڕه‌گه‌زه‌کانی ئێمه خۆش گوزه‌ران بوون له‌هه‌موو جیهاندا له‌کاتێکدا گیانله‌به‌ره‌کانی دیکه له پشت مه‌یخانه‌ی باخچه‌ی ئاژه‌ڵانه‌وه دانیشتون ، به‌سستی و لاوازی له‌به‌رئه‌وه‌یه ئامێری هاتوچۆکردن بە بۆشایدا و کڵێسای گه‌وره دروست ده‌که‌ین له کاتێکدا هه‌موو جیهان به‌زه‌وییه‌وه نوساوه بۆ دەرهێنانی مێروولە سپیەکان زۆرباشه ، ئه‌گه‌ر ئه‌مه دیمه‌نی زمان بێت وە ئەوە بەهاکەی بێت له چاره‌سه‌رکردنی قه‌یرانی دزینی بیرۆکه‌دا ڕاسته هه‌ر ڕه‌گه‌زێک که به‌ده‌ستی ده‌هێنێت پێویسته ته‌قینه‌وەیەکی توانای داهێنان و خۆشگوزه‌رانی نیشان بدات به‌دڵنیاییه‌وه ئه‌مه تۆماره شوێنه‌واریه‌کان ده‌ریده‌خات بۆمان ئه‌گه‌ر سه‌یری باو باپیرانمان بکه‌ین نیارده‌رتاڵه‌کان و ئه‌وڕه‌گه‌زانه‌ی ملیۆنه‌ها ساڵ له‌مه‌وبه‌ر پێش مرۆڤ ژیاون ، نزیکترین باو باپیرانمانن ئه‌و مرۆڤانه به‌ندکراون له هه‌رێمی بچوکدا لە جیهان به‌ڵام کاتێک ڕه‌گه‌زه‌کانی ئێمه په‌یدا بوون نزیکه‌ی ( ٢٠٠، ٠٠٠ ) هەزار ساڵ له‌مه‌وبه‌ر هه‌ندێ کات دوای ئەوە ئێمە بەخێرایی چوینه ده‌ره‌وه‌ی ئه‌فه‌ریقا وه بڵاوبوینه‌وه به‌هه‌موو جیهاندا وه به‌نزیکه‌یی له هه‌موو شوێنێکی سه‌رزه‌ویدا نیشته جێبووین ئێستا ڕه‌گه‌زه‌کانی تر به‌ندکراون بۆئه‌و شوێنانه‌ی که له‌گه‌ڵ جیناتەکانی خۆیاندا بگونجێن له‌گه‌ڵ فێربوونی کۆمه‌ڵایه‌تی و زمان ئێمه ده‌توانین ژینگه بگۆڕین بۆئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ پێداویستیه‌کانماندا بگونجێت که‌واته ئێمه به‌ڕێگایه‌ک سه‌رکه‌وتوبوین که‌هیچ جۆرێکی تری ئاژەڵ به‌م شێوه‌یه سه‌رکه‌وتوو نه‌بوون زمانی ڕاستی به‌هێزترین نیشانه‌یه که هه‌تا ئێستا په‌ره‌ی سه‌ندبێت زمان به‌هاترین نیشانه‌یه که ئێمه هه‌مانه بۆ گۆڕینی زه‌ویه تازه‌کان و داهاته‌کان بۆ خه‌ڵکی زیاتر و بۆجیناتەکانیان که هه‌ڵبژاردنی سروشتی پڵانی بۆ داناوه زمانی ڕاستی ئەوەیە ده‌نگی جیناتەکانی ئێمه‌یه ئێستا زمانی پەرەسەندومان هەیە ، هه‌رچه‌نده ئێمه شتێکی تایبه‌تمان کرد تەنانەت شتێکی سه‌یرمان کرد ئێمه بڵاوبووینه‌وه به‌ده‌وری جیهاندا هه‌زاره‌ها زمانی جیاوازمان گه‌شه پێکرد به‌شێوه‌یه‌کی گشتی ، زیاتر له حه‌وت یاخود هه‌شت هه‌زار زمانی جیاوازی قسه‌کردن له‌سه‌ر زه‌وی هه‌یه ئێستا له‌وانه‌یه بڵێیت ، باشه ، هه‌بوونی ئه‌م زمانانه سروشتیه هەروەک چۆن ئێمه جیاوازین ، زمانه‌کانیشمان به‌شێوه‌یه‌کی سروشتی جیاواز ده‌بێت به‌ڵام مەتەڵە ڕاستیەکەو گاڵتەکە ئه‌وه‌یه که گه‌وره‌ترین چڕی جیاوازی زمانه‌کان له‌سه‌ر زه‌وی هه‌یه دۆزراوه‌ته‌وه به‌زۆری خه‌ڵک له کوێ به‌یه‌که‌وه کۆده‌بنه‌وه ئه‌گه‌ر بچین بۆ دورگه‌ی ( پاپوا ) له نیو غینیا ده‌توانین نزیکه‌ی ( ٨٠٠ ) بۆ ( ١٠٠٠ ) زمان بدۆزینه‌وه له زمانی جیاوازی مرۆڤ زمانه جیاوازه‌کانی مرۆڤ که به‌ته‌نها له‌دورگه‌یه‌کدا ئه‌و زمانه جیاوازانه قسه‌ی پێده‌کرێت چه‌نده‌ها شوێن هه‌یه له‌سه‌ر ئه‌و دورگه‌یه دەگەیت بە زمانێکی تازە له‌هه‌ر دوو یاخود سێ میلێکدا ئێستا ، وه‌ک ئه‌م ده‌نگانه سه‌یره جارێکیان چاوم که‌وت به پیاوێکی ( پاپوان) ی ، پرسیارم لێکرد ئه‌گه‌ر ئه‌مه ڕاست بێت ئه‌و پێی وتم ، ئۆو نه‌خێر له‌و دووریه که‌متریش زمانی جیاواز هه‌یه ئه‌وه ڕاسته چه‌نده‌ها شوێن هه‌یه له‌سه‌ر ئه‌و دورگه‌یه له‌ژێر هه‌موو میلێکدا زمانێکی تازه‌ت توش دەبێت هه‌روه‌ها ئه‌مه ڕاسته بۆ هه‌ندێک له‌دورگه دەریاییه دوورەکان بۆیە وادەردەکەوێت کە ئێمە زمانی خۆمان بەکاربهێنین نه‌ک ته‌نها بۆ هاریکاریکردنی یه‌کتر به‌ڵکو بۆ کێشانی زنجیرەکان به‌ده‌وری گروپه هه‌ره‌وەزیەکاندا بۆ دامه‌زراندنی هاوتوخمه‌کانمان وه له‌وانه‌یه بۆ پارێزگاری کرن له‌زانیاری و ژیری و به‌هره‌کانمان له گوێگرتن بەشاراوەیی له ده‌ره‌وه ئێمه ئه‌وه ده‌زانین له‌به‌رئه‌وه‌ی کاتێک گروپە جیاوازەکانی زمان ده‌خوێنین وه بەیەکیانەوە ده‌به‌ستین له‌گه‌ڵ که‌لتوره‌کاندا زمانە جیاوازەکان دەبینین هه‌ڵقوڵانی هێواشی بیرۆکه‌کان له‌نێوان گروپه‌کاندا ئەوانە دەبێتە هه‌ڵقوڵانی هێواش له ته‌کنه‌لۆژیاکان هه‌روه‌ها ده‌بێته هۆی هه‌ڵقوڵانی هێواشی جیناتەکان ئێستا ناتوانم قسە بۆ ئێوه بکه‌م به‌ڵام واپێدەه‌چێ مه‌سه‌له‌یەک بێت که ئێمه نامانه‌وێت جوت بوون له‌گه‌ڵ خه‌ڵکانێک بکه‌ین که ناتوانین قسه‌یان له‌گه‌ڵ بکه‌ین پێکه‌نین ئێستا ئێمه توشی ئه‌وه دەبین ، هه‌رچه‌نده دژی ئه‌و به‌ڵگه‌یه که گوێ بیستی بووین له‌وانه‌یه هه‌ندێک جۆری جینی دزێوی ناشترینمان هه‌بووبێ له‌گه‌ڵ نیارده‌رتاڵه‌کان ومرۆڤەکانی کۆندا پێکه‌نین باشه ، ئه‌م ئامانجانه‌ی ئێمه هه‌مانه ئەم ئامانجه دیارە سروشتیه‌ی ئێمه هه‌مانه به‌ره‌و گۆشه‌گیریه ، به‌ره‌و پاراستنی خۆمانە تێکشکانه سەرەکیەکان یه‌که‌م جار هاتە ناو جیهانی مۆدێرنی ئێمەوە ئه‌م وێنه نایابه نه‌خشه‌ی جیهان نیه له‌ڕاستیدا ، ئه‌وه نەخشه‌ی پێکه‌وه به‌ستنی هاوڕێیه‌تی فه‌یسبووکه کاتێک تۆ وێنەی ئەم هاوڕێیەتیانە دەبەستیت به‌شێوه‌ی هێڵی درێژی و پانی ئه‌وه به‌شێوه‌یه‌کی ئه‌ده‌بیانه نه‌خشه‌ی جیهان ده‌کێشێ جیهانه تازه‌که‌مان په‌یوه‌ندی ده‌کات له‌گه‌ڵ خۆی و له‌گه‌ڵ یه‌کتریدا زۆر زیاتر له‌هەر کاتێک له ڕابردودا ئه‌و په‌یوه‌ندی کردنه ، ئه‌و پێکه‌وه به‌ستنه‌جیهانییە ئه‌و جیهان گیریه ئێستا دەبێتە ئەرک خستنە سەر له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌م زمانه جیاوازانه په‌رژینێک داده‌نێ ، هه‌روه‌ک و بینیمان بۆ گواستنه‌وه‌ی باشەکان و بیرۆکەکان وه بۆ گواستنه‌وه‌ی ته‌کنه‌لۆژیا و ژیری ئه‌وان په‌رژینێک داده‌نێن بۆ هاریکاریکردنی یه‌کتر ئایا له هیچ شوێنێک ئه‌و په‌رژینه به‌جوانی ده‌بینیت بە بەراورد لەگەڵ ئه‌وروپای یه‌کگرتودا که ( ٢٧ ) ووڵات ئەندامن تیایدا بە ( ٢٣ ) زمانی ڕه‌سمی قسه‌ده‌که‌ن ئه‌وروپای یه‌کگرتوو ئێستا ساڵانه زیاتر لەیه‌ک بلیۆن یۆرۆ سه‌رف ده‌که‌ن بۆ وه‌رگێڕان له‌نێو ( ٢٣ ) زمانه ڕه‌سمیه‌کانیاندا ئه‌وه شتێکه‌بە فەرمان دەکرێت ١ . ٤٥ بلیۆن دۆلاری ئه‌مه‌ریکی بەتەنها به‌های وه‌رگێڕانه‌که‌یە ئێستا بیرێک له بێمانایی ئه‌م دۆخه بکه‌ره‌وه ئه‌گه‌ر ( ٢٧ ) تاکه که‌س له‌لایەن ئه‌م ( ٢٧ ) ووڵاتانەی ئەندامەوە له ده‌وری مێزێک دانیشتبن ، به ( ٢٧ ) زمانه‌که‌یان قسه بکه‌ن هه‌ندێک کرداری بیرکاریانەی زۆر ئاسانت پێدەڵێت تۆ پێویستت به‌سوپایه‌کی ( ٢٥٣ ) وه‌رگێری دەبێت بۆ پێشبینی کردنی هه‌موو ڕێتێچونه مرۆڤایه‌تیه‌کان ئه‌وروپای یه‌کگرتوو ده‌سته‌یه‌کی په‌رله‌مانی دامه‌زراند نزیکه‌ی ( ٢٥٠٠ ) وه‌رگێڕ بوو بەتەنها لە ساڵی ( ٢٠٠٧) دا وه من دڵنیام که‌حسابی تازه‌ی زیاتر هه‌یه شتێکه کە له‌سه‌ر ( ١ . ٣ ) ملیۆن لاپه‌ڕه بنیات نراوه ته‌نها وه‌رگێڕدراوه بۆ ئینگلیزی واته ئه‌گه‌ر به‌ڕاستی زمان چاره‌سه‌ری قه‌یرانی دزی بیرۆکه بێت ئه‌گه‌ر به‌ڕاستی زمان وێستگەی هاریکردنی ئێمه بێت ئه‌و ته‌کنه‌لۆژیایه‌ی که ڕه‌گه‌زه‌کانی ئێمه‌ی لەسەر داڕێژراوە بۆ به‌ره‌و پێشخستنی هه‌ڵقوڵانی ئازاد و ئاڵوگۆڕکردنی بیرۆکه‌کان له جیهانه مۆدێرنەکەماندا ئەوا پرسیارێکمان توش ده‌بێت ئه‌گه‌ر ئه‌و پرسیاره ئەوە بێت له‌م جیهانه‌مۆدێرنەدا ، لەم جیهانە پێشکەوتوەدا لەڕاستیدا دەکرێت ئه‌م هه‌موو زمانه جیاوازانه‌مان هه‌بێت بەگرتنە بەری ئەم ڕێگایە ، سروشت ده‌زانێت نه‌ک بارودۆخی دیکه ئەو سیفاتانەی تیایدایە دادپەروەرانەیە وه هه‌میشه یه‌کێک له‌و نیشانانه هانی بنبڕبوونێکی دیکه ده‌دا ئەمەی ئێمە دەیبینین ڕووەکێکی کۆڵنەدەرە به‌ره‌و به‌یه‌ک ئه‌ندازه‌یی کردن ڕێگای زۆر هه‌یە بۆ پێوانه‌کردنی شته‌کان شته‌کانیان هه‌ڵده‌سه‌نگێنین و پێوانه‌ی درێژیه‌کانیان ده‌که‌ین به‌ڵام په‌یڕه‌ویکردنی سیستەمی مەتری سه‌رکه‌وتنه ڕێگای زۆر هه‌یە بۆ پێوانه‌ی کات به‌ڵام بەڕاستی سیستەمی ( ٦٠) یی زۆر سەیرە ناسراوه به کاتژمێره‌کان و خوله‌که‌کان و چرکه‌کان تاڕاده‌یه‌ک هه‌موو که‌سێک له‌جیهاندا لێی تێده‌گات ڕێگایه‌کی زۆر زۆر هەیە بۆ کارپێکردنی سیدی یاخود دیڤیدی به‌ڵام هه‌موو ئه‌و کارپێکردنانە ئەندازەیین دەکرێت زۆر بیر بکەیتەوە له هه‌موو ڕۆژه‌کانی ژیانی خۆتاندا که‌واته جیهانی مۆدێرنی ئێستای ئێمه ڕووبەڕوبونەوەی ئێمەیە لەگەڵ کێشەیەک کێشەکە ئه‌وه‌یه که ڕوخساری ئه‌م پیاوه چینیانه که زمانیان هه‌یه و قسه‌ی پێده‌کرێت له‌لایەن خه‌ڵکێکی زۆری جیهانه‌وه له چاو هه‌رتاکه زمانێکی دیکه‌دا وه هێشتا ئه‌و له‌سه‌ر ته‌خته ڕه‌شەکه دانیشتوه ده‌سته‌واژه‌ی چینیه‌کان ده‌گۆڕێت بۆده‌سته‌واژه‌کانی زمانی ئینگلیزی ئەمە چی کاریگەریەکی دەبێت بۆ ئێمە له جیهانێکدا که ئێمە دەمانەوێت پێشی بخەین له‌هاریکاریکردن و ئاڵوگۆڕکردن له جیهانێکدا کە لە هەموو کاتەکانی پێشوتری زیاتر پشتی پێ ببەستێت له‌هاریکاریکردنی یه‌کتر بۆ به‌رده‌وام بوون له په‌ره‌سه‌ندنی ئاسته‌کانی خۆشگوزەرانی خۆمان کرده‌وه‌کانی ئه‌و پێشنیاری ئه‌وه ده‌کات بۆ ئێمه هیچ چارەیەکمان نابێت ئێمه ده‌بێت ڕووبەڕوی ئه‌و بیرۆکه‌یه ببینەوە ئەوەش چارەنوسی ئێمه‌یە کە یه‌ک جیهان و یه‌ک زمان بێت سوپاس چه‌پڵه لێدان مات ڕیدڵی : مارک ، یه‌ک پرسیار سڤانتی ، ئه‌وه‌ی دۆزیه‌وه که شانه‌ی هه‌ڵگرتنی ( فۆکس پی ٢ ) جینی که‌واتە ده‌شێت هاوکار بێت لەگەڵ زماندا هه‌روه‌ها به‌هه‌مان شێوه به‌شداری پێکرابوو له نیارده‌رتاڵه‌کاندا وه‌ک ئێمه ئایا هیچ بیرۆکه‌یه‌کمان هه‌یه چۆن ئێمه نیارده‌رتاڵیه‌کانمان به‌زاندبێت ئه‌گه‌ر ئه‌وانیش وه‌ک ئێمه زمانیان هه‌بوبێت ؟ مارک په‌یجل : ئه‌مه پرسیارێکی زۆر باشه زۆرێک له ئێوه ناسراو ده‌بێت به‌و بیرۆکه‌یه‌ی که هه‌ڵگری شانه‌یه‌ک هه‌یه پێی ده‌وترێت فۆکس پی ٢ ئەوە ئاڵۆز دیارە لە هەندێک ڕووەوە له ئامێری چاودێری کردنی وردا هاوکاربێت له‌گه‌ڵ زماندا هۆکاری ئه‌وه‌ی که من باوه‌ڕناکه‌م به‌وه‌ی که بۆمان ده‌گێڕنه‌وه نیارده‌رتاڵیه‌کان زمانیان هه‌بوبێت ئه‌وه‌یه که ئه‌مه لێکچونێکی سادەیە فیراریه‌کان ئه‌و سه‌یارانه‌ن که مه‌کینه‌یان هه‌یه سه‌یاره‌که‌م مه‌کینه‌یه‌کی هه‌یه به‌ڵام سه‌یاره‌که‌م فیراری نیه که‌واته ئێستا وه‌ڵامە ساده‌کە ئه‌وه‌یه که جیناتەکان بەتەنها بڕیاری ئه‌وه ناده‌ن ، به‌ڵکو هه‌موویان به‌یه‌که‌وه بڕیاری ئه‌نجامی شتە زۆر ئاڵۆزەکان ده‌دات وه‌ک زمان ئەوەی ئێمە دەیزانین دەربارەی ئەم ( فۆکس پی٢ ) ونیاردەرتاڵەکان ئه‌وه‌یه که له‌وانه‌یه ئامێری چاودێریکردنی ووردی ده‌میان هه‌بووبێت ، کێ ده‌زانێت به‌ڵام ئه‌وەمان پێ ناڵێت که زمانی پێویستیان هه‌بوبێت مات ڕیدڵی : زۆر سوپاس چه‌پڵه لێدان