# ar/4GBaUQduFsng.xml.gz
# ky/4GBaUQduFsng.xml.gz
(src)="1"> قبل اعوام مضت ,
(src)="2"> شعرت وكانني محشور في زجاجة .
(trg)="1"> Бир нече жыл мурун өзүмдү көнүмүш адат жашоомдо токтоп калгандай сездим .
(src)="3"> لذلك قررت ان اتبع خطى
(trg)="2"> Ошондо , улуу Америкалык философ -
(src)="4"> الفيلسوف الامريكي العظيم , مورجان سبورلوك
(src)="5"> وتجربة شيء جديد لمدة 30 يوما .
(trg)="3"> Морган Спарлоктун кылган иштерин туурап , жаңы нерсени 30 күндүн ичинде баштайын деп чечтим .
(src)="6"> الفكرة بسيطة جدا .
(trg)="4"> Бул ойдун мааниси абдан жөнөкөй .
(src)="7"> فكر في شيء لطالما حلمت باضافته لحياتك
(src)="8"> وجربه لمدة 30 يوما .
(trg)="5"> Өзүңүздүн жашооңузду байыта турган бир нерсе жөнүндө ойлонуп , ошону 30 күндүн ичинде ишке ашырганга аракет кылыңыз .
(src)="9"> كما تبين ,
(src)="10"> مدة 30 يوما تعتبر المدة اللازمة
(src)="11"> لاضافة عادة او التخلص من عادة --
(trg)="6"> Байкап көрсө , 30 күндүн ичиндеги убакыт жаңы адатты уйрөнүүгө же эски адаттан айрылууга туура келген мезгил экен - мисалы , жаңылыктарды көрүүнү жашооңуздан алып салуу .
(src)="14"> هناك العديد من الاشياء تعلمتها من ممارسة تحديات ال 30 يوما
(trg)="7"> Мен ушул 30 күндүк өзгөрүүнүн ичинде бир топ нерселерди үйрөндүм .
(src)="15"> اولها انه ,
(src)="16"> بدلا من يمضي الشهر سريعا وينسى ,
(src)="17"> الوقت اصبح قابلا للتذكر بشكل اكبر .
(trg)="8"> Биринчиден , мурда айлар учуп , унутулса , бир айдан кийин , ар бир маал эсте сакталып жатты .
(src)="18"> كان ذلك جزءا من التحدي ان التقط صورة كل يوم لمدة شهر .
(trg)="9"> Өзгөрүүнүн жаңы нерсеси катары , мен бир ай боюнча ар күнүмдү сүрөткө тарттым .
(src)="19"> واتذكر تماما اين كنت
(src)="20"> وماذا كنت اعمل ذلك اليوم .
(trg)="10"> Ырас , кайсы жерде болгонум жана эмне кылганым толугу менен эсимде болду .
(src)="21"> وايضا لاحظت
(src)="22"> انني عندما بدأت اقوم بتحديات اكبر وصعب لمدة 30 يوما ,
(src)="23"> بدات تزداد ثقتي في نفسي .
(trg)="11"> Дагы байкап көрсөм , 30 күндүк өзгөрүүлөрүм канчалык кыйыныраак болгон сайын , өзүмө ишеничим көбөйдү .
(src)="24"> انتقلت من طالب كمبيوتر كثير المذاكرة
(src)="25"> الى ذلك لانوع من الرجال الذي يذهب الى عمله على دراجة
(src)="26"> كنوع من المتعة .
(trg)="12"> Компьютерден башы чыкпаган окумуш сөрөйдөн жумушка ыракат алуу үчүн велосипед айдаган адамга айландым .
(src)="27"> وفي السنة الماضية , انتهيت الى المشي لمسافات طويلة على جبل كاليمنجارو
(src)="28"> اعلى جبل في افريقيا .
(trg)="13"> Бул аз келгенсип , мен былтыр Килиманджаронун чокусуна чыктым , ал Африкадагы эң бийик тоо болуп эсептелет .
(src)="29"> لم اكن ابدا ذلك المغامر
(src)="30"> قبل ان ابدأ تحديات ال 30 يوما .
(trg)="14"> Мен ушул 30 күндүк өзгөрүүлөргө чейин мындай нерселерди такыр кылган эмесмин .
(src)="31"> وايضا لاحظت
(src)="32"> انك اذا كنت ترغب في شيء بشكل كبير ,
(src)="33"> سوف تقوم به في 30 يوم
(trg)="15"> Менин көзүм жетти , эгер бир нерсени абдан катуу кааласаңыз , 30 күндүн ичинде ар нерсени ишке ашырсаңыз болот экен .
(src)="34"> هل رغبت في كتابة رواية ؟
(trg)="16"> Жашооңузда бир көркөм кара сөз жазгыңыз келди беле ?
(src)="35"> في شهر نوفمبر من كل سنة .
(src)="36"> عشرات الالاف من الاشخاص
(src)="37"> يحاولون كتابة روايتهم المكونة من 50000 الف كلمة يبداونها من الصفر
(trg)="17"> Ар жылы ноябрда , он миңдеген адамдар 50 000 сөздөн турган чыгарманы 30 күндүн ичинде башынан баштап жазганга аракет кылышат .
(src)="39"> تبين لي ان كل ما عليك فعله هو
(src)="40"> ان تكتب 1667 كلمة في كل يوم
(src)="41"> لمدة شهر
(trg)="18"> Ал үчүн бир айдын ичинде күнүнө 1, 667 сөз жазыш керек экен .
(src)="42"> وفعلت ذلك .
(trg)="19"> Мен ошондой кылдым .
(src)="43"> بالمناسبة , السر في ذلك ان لا تخلد الى النوم
(src)="44"> حتى تكتب العدد المطلوب من الكلمات في كل يوم .
(trg)="20"> Баса , ийгиликтин сыры - баардык сөздөрдү жазып бүтмөйүнчө , уктабаш керек .
(src)="45"> لربما حرمت من النوم ,
(src)="46"> لكن يجب عليك انهاء الرواية .
(trg)="21"> Балким сиз уйкудан айрыласыз , бирок көркөм кара сөзүңүздү бүтүрөсүз .
(src)="47"> الان هل كتابي سيكون اعظم رواية امريكية ؟
(trg)="22"> Эми менин китебим Американын улуу көркөм кара сөз чыгармасына киреби ?
(src)="48"> لا , كتبتها خلال شهر واحد .
(trg)="23"> Жок .
(trg)="24"> Мен аны бир айдын гана ичинде жаздым .
(src)="49"> كانت سيئة .
(trg)="25"> Ал абдан начар .
(src)="50"> لكن لما تبقى من حياتي ,
(trg)="26"> А бирок мындан ары , мисалы ,
(src)="51"> اذا قابلت جون هودجمان في حفلة تيد ,
(trg)="27"> TED кечесинде Джон Ходжманды кезиксем ,
(src)="52"> لن اقدم نفسي هكذا
(src)="53"> " انا عالم كمبيوتر "
(trg)="28"> " Мен компьютер адисимин " деп айткаңга мажбур эмесмин .
(src)="54"> لا لا , اذا اردت يمكنني القول , " انا روائي . "
(trg)="29"> Албетте эмесмин , бирок кааласам , " Мен жазуучумун " деп айтсам болот .
(src)="55"> ( ضحك )
(trg)="30"> ( Күлкү )
(src)="56"> حسنا لدي شيئ اخير اود الاشاره اليه .
(src)="57"> تعلمت انني عندما اقوم بتغيرات صغيرة ودائمة ,
(src)="58"> اشياء يمكنني مواصلة عملها ,
(trg)="31"> Дагы сизге айта турган акыркы сөзүм - мен жаңы , туруктуу өзгөрүүлөрдү кылганда , алар менин күнүмдүк адаттарыма батыраак айланганын түшүндүм .
(src)="60"> لا يوجد اي خطا في القيام بتحديات كبيرة ومجنونة .
(trg)="32"> Чоң , шумдук өзгөрүүлөрдүн эч жаман нерсеси жок .
(src)="61"> في الحقيقة تحتوي علي الكثير من المتعه .
(trg)="33"> Чынында , алар абдан кызыктуу болушу мүмкүн .
(src)="62"> لكن نادرا ما تتعلق بها
(trg)="34"> Бирок алар ар дайым адаттарга айланаары күмөн .
(src)="63"> عندما توقفت عن استخدام السكر لمدة 30 يوما ,
(src)="64"> اليوم 31 بدا هكذا .
(trg)="35"> Мен 30 күндүн ичинде шекер колдонбой калганда , 31- чи күн ушуга окшош болгон .
(src)="65"> ( ضحك )
(trg)="36"> ( Күлкү )
(src)="66"> حسنا الان هذا سؤالي الذي اوجهه لكم :
(trg)="37"> Анда эмесе менин суроом сизге мындай :
(src)="67"> مالذي تنتظره ؟
(trg)="38"> Сиз эмнени күтүп жатасыз ?
(src)="68"> اضمن لكم ان ال 30 يوما القادمه
(src)="69"> سوف تمضي
(src)="70"> سواء رغبتم في ذلك او لا ,
(trg)="39"> Мен сизге кепилдик бере алам , каалайсызбы же каалабайсызбы , келе жаткан 30 күн дагы өтөт . ошондуктан , ар дайым жасагыңыз келген нерсе жөнүндө ойлонуп , эмки 30 күндүн ичинде аны ишке ашырганга аракет кылыңыз .
(src)="75"> شكرا .
(trg)="40"> Ыракмат .
(src)="76"> ( تصفيق )
(trg)="41"> ( Кол чабуу )
# ar/5SAQIXcUwqXW.xml.gz
# ky/5SAQIXcUwqXW.xml.gz
(src)="1"> نحن الأن في المتحف البريطاني ، و ننظر إلى
(src)="2"> واحدة من أكثر الأعمال أهمية ...
(trg)="1"> Биз Британдык музейде буюмдардын жыйындысынан эң негизги
(src)="3"> حجر رشيد
(trg)="2"> Розеттик ташты карап жатабыз
(src)="4"> و هو في صندوق زجاجي , محاط بأناس
(src)="5"> يتلقطون صورا له
(trg)="3"> Ал айнекчеде , тегеректеген эл аны сүрөткө тартып жатышат .
(src)="6"> فالناس تحبه !
(trg)="4"> Элдер аны жактырышат !
(src)="7"> إنهم فعلا يحبونه . و هناك هدايا في محل الهدايا تشبه
(trg)="5"> Ооба , алар аны жакшы көрүшөт .
(trg)="6"> Белек дүкөндөрдө мындай азембелектер бар ...
(src)="8"> يمكنك الحصول على حجر رشيد صغير لك
(trg)="7"> Сиз өздүк кичинекей Розеттик ташыңызды ала аласыз .
(src)="9"> و يمكنك أن تطبع صورة حجر رشيد على كوب
(trg)="8"> Сиз Розеттик таш тартылган плакатты жана , анын сүрөтү түшүрүлгөн кружканы ала аласыз .
(src)="10"> أعتقد أنه يمكنك الحصول على ممسحة أرجل حجر رشيد
(trg)="9"> Мүмкүн , сиз Розеттик ташы менен килемче ала аласыз .
(src)="11"> و لكن ، القصة نفسها مهمة تاريخيا على نحو لا يصدق
(trg)="10"> Бирок тарыхты алсак анын өзү укмуштуудай маанилүү .
(src)="12"> إنها تسمح لنا للمرة الأولى أن نكون قادرين على فهم
(src)="13"> و قراءة و ترجمة اللغة الهروغليفية
(trg)="11"> Ал бизге эң биринчиден иероглифтерди түшүнгөнгө , окуганга жана которгонго мүмкүнчүлүк берет .
(src)="14"> اللغة الهرةغليفية كانت اللغة المكتوبة للمصريين القدماء
(trg)="12"> Иероглифтер - байыркы Египеттиктердин жазма тили болгон .
(src)="15"> و، حتى منتصف القرن التاسع عشر ،
(src)="16"> لم نكن نعرف ما تقوله
(trg)="13"> XIX - кылымдын жарымына чейин алар эмне жөнүндө айтып жатышканын биз билчү эмеспиз .
(src)="17"> اللغة نفسها منقوشة ،
(src)="18"> و بالفعل تقود لواحدة من الالتباسات الحقيقية
(trg)="14"> Тил өзү сүрөттөр менен берилген ошондуктан ал накта адашууга алып келген .
(src)="19"> لأنني أعتقد أن علماء الاثار القدماء و اللغويين اعتقدوا
(src)="20"> أن الصور التي رأوها
(src)="21"> ، يمكنك أن ترى طيورا و أفاعي
(trg)="15"> Себеби , мен ойлойм , алгачкы археологдор ишенишкен - жана лингвистер ишенишкен - алар көргөн сүрөттөрдөн чымчыктардын же жыландардын сөлөкөтөрүн жана башка ар түрдүү формаларды көрө алышкан .
(src)="23"> وبتأكيد تدل بطريقة ما لشيء معين في العالم .
(src)="24"> صحيح، إذا رأيت عصفورا، بطريقة ما يدل على عصفورا
(trg)="16"> Туурасында алар чыныгы дүйнөдөгү кандайдыр бир маанилүү нерсени чагылдырышкан .
(src)="25"> و, في الحقيقة, هذا ليس صحيحا .
(src)="26"> فهذه اللغة معقدة بشكل كثير
(trg)="18"> Бирок факт боюнча бул анчеин андай эмес бул абдан татаал тил .
(src)="27"> و حجر رشيد هو ما ساعدهم حقا
(src)="28"> لفهم أن الهيروغليفية المصرية ليست مجرد صور
(trg)="19"> Розета ташы Египеттердин иероглифтери тартылган сүрөттөр эмес экенин түшүнүүгө жардам берди .
(src)="29"> ولا رسم جداري .
(trg)="20"> Алар пиктограммалар эмес .
(src)="30"> هي فعلا لغة صوتية
(trg)="21"> Бул чындыгында фонетика .
(src)="31"> إذن، كل هذه الأشياء التي تبدو كصور هي فعلا تمثل أصواتا ،
(trg)="22"> Ошентип баардык тартылган сүрөттөргө окшош нерселер чындыгында тыбыштарды чагылдырат .
(src)="32"> و بهذه الطريقة تمكنوا اخيرا من معرفة
(src)="33"> و ترجمة هيروغيلية المصريين القدماء
(trg)="23"> Демек ушинтип алар кантип байыркы Египет иероглифтерин которууну түшүнүшкөн .
(src)="34"> و السبب وراء تمكننا من ذلك هو هذا الحجر
(src)="35"> الذي يقول نفس الجملة ثلاث مرات بثلاث لغات مختلفة
(trg)="24"> Жана биз муну жасай алганыбыздын максаты анткени бул таш ошол эле билдирүүнү үч ирет үч башка тилдерде айткан .
(src)="36"> إذن، الثلاث اللغات هي : اللغة الاغريقية القديمة، و هي في أسفل الحجر .
(trg)="25"> Демек үч тилдерибиз булар :
(src)="37"> الأن، كانت هذه لغة الإدارة ،
(trg)="27"> Ал административтик тил болгон .
(src)="38"> كانت هذه لغة الحكومة
(trg)="28"> Ал мамлекеттик тил болгон .
(src)="39"> و السبب وراء هذا هو
(trg)="29"> Анын себеби - Египетти
(src)="40"> أن الكسندر العظيم غزا مصر
(src)="41"> و نصب هذه القاعدة الاغريقية في هذه المنطقة الهلنستية ،
(trg)="30"> Улуу Александр басып алган жана грек бийлигин эллинизм доорунда орнотконунда
(src)="42"> و التي بقيت في مصر القديمة
(trg)="31"> Жана ушул Байыркы Египетте тастыкталган .
(src)="43"> لنتذكر أن نتكلم عن حوالي 200سنة قبل الميلاد من الان
(src)="44"> و التي اقتربت فيه اللغة الهيروغليفية من نهايتها
(trg)="32"> Келгиле эске салалы , биз болжол менен б . з . ч 200 ж . ж . жөнүндө айтып жатабыз .
(src)="45"> لقد بقيت لبضع قرون قبل أن تنقرض تماما
(src)="46"> إذن، هذه نهاية لغة ظلت لـ3000سنة
(trg)="34"> Алар таптакыр жоголгончо дагы бир нече жүздөгөн жылдар өтөт .
(src)="47"> إذن، القسم الأوسط هو اللغة الشعبية ،
(src)="48"> و تعني لغة الشعب
(trg)="36"> Ошентип орто ченде - демотик жазма , тактап айтканда " Элдин тили " дегенди билдирет .
(src)="49"> و كانت هذه اللغة المستخدمة لدى المصريين
(trg)="37"> Бул Египеттиктер колдонгон жалпы тил болгон .
(src)="50"> و في الاعلى، بالطبع، اللغة الدينية
(trg)="38"> Албетте башкысы , ыйык жазма .
(src)="51"> اللغة الهيروغليفية
(trg)="39"> Алар иероглифтер болгон .
(src)="52"> و هذه اللغة لم نستطع أن نقرأها
(src)="53"> حتى وجدنا حجر رشيد
(trg)="40"> Бул ушундай тил болгон , Розеттик таш пайда болгуча биз аны окуй алган эмеспиз .
(src)="54"> و يمكننا أن نرى في حجر رشيد
(src)="55"> خراطيش ، التي تحمل أسماء الحكام
(trg)="41"> Ошентип биз Розеттик таштан жазма картуштарды көрө алчубуз , алар башкаруучулардын аттарынан турган .
(src)="56"> الخراطيش نوع من أنواع المستطيل
(src)="57"> التي تحتوي على اسم الحاكم .
(trg)="42"> Картуштар - бул узун форма түрүндө , башкаруучулардын аттарынан турат .
(src)="58"> في هذه الحالة سيكون بطليموس الخامس
(trg)="43"> Мындай учурда Птолемей Бешинчи болмок .
(src)="59"> و بالتعرف على اسم الحاكم بهذه الثلاث اللغات المختلفة
(src)="60"> وجدنا طريقة لبدء فهم اللغة الهيروغيلفية
(trg)="44"> Ошентип бул башкаруучунун атын ушул үч тилде айырмалагандан кийин , биз иероглифтерди чечмелегендин ачкычын таптык .
(src)="61"> الأن، هذا سيستغرق عقود . لقد كانت مهمة صعبة بشكل لا يصدق
(trg)="45"> Бул ондогон жылдарды алды .
(src)="62"> و لم نتحدث حتى الان حول كيف تم هذا
(src)="63"> كان جيش نابليون في مصر
(trg)="47"> Бул кантип табылганы тууралуу биз дагы эле айтып бүтө элекпиз .
(src)="64"> و جلب نابليون معه بعض
(trg)="49"> Египетке алып келген .
(trg)="50"> Менин ойумча
(src)="65"> أعتقد يمكننا أن نسميه ، علماء آثار
(src)="66"> و واحد من هؤلاء العلماء الذين رافقوا نابليون
(trg)="51"> Наполеондун алып келгендеринин бир нечесин археологдор деп атап койсок болот .
(src)="67"> عثر أو وجد مصادفة حجر رشيد
(trg)="52"> Наполеонду коштоп жүргөндөрдүн бирөөсү
(src)="68"> و قد استخدم في الحقيقة كجزء من أساس حصن
(trg)="53"> Розеттик ташты капысынан таап алган же көрүп калган .