# af/7opHWpu2fYcG.xml.gz
# nn/7opHWpu2fYcG.xml.gz

(src)="1"> Sou President Obama my nooi as die volgende Tsar van Wiskunde sou ek ´n voorstel aan hom maak wat ek dink ´n reuse verbetering sou maak aan wiskunde opvoeding in hierdie land .
(trg)="1"> Viss President Obama inviterte meg til å verte den neste matematikk- tsaren , ville eg hatt eit framlegg til han som eg trur ville ha betra matematikkutdanninga i landet stort .
(src)="2"> Dit sal maklik wees om te implementeer en sonder groot koste .
(trg)="2"> Og det ville ha vore både lett og billeg å gjennomføre .
(src)="3"> Die kurrikulum vir wiskunde wat ons het is gebaseer op rekenkunde en algebra .
(trg)="3"> Matematikkpensumet me har er basert på grunnleggjande aritmetikk og algebra .
(src)="4"> En alles wat ons daarna leer bou op na een vak .
(trg)="4"> Og alt me lærer etter det byggjer oppover mot eitt fag .
(src)="5"> Die toppunt van die piramiede is differensiasie en integrasie .
(trg)="5"> Og på toppen av denne pyramiden står funksjonsanalysen .
(src)="6"> Ek is hier om te sê dat ek dink dit die verkeerde toppunt vir die piramiede is ... en dat die korrekte piek -- wat al ons studente , elke hoërskool leerling behoort te verstaan -- statistiek behoort te wees : waarskynlikheid en statistiek .
(trg)="6"> Og eg er her for å seie at eg meiner dette er feil topp på pyramiden ... at den rette toppen -- som alle studentane våre , alle som går ut frå high school burde kunne -- skulle ha vore statistikk : sannsynsrekning og statistikk .
(src)="7"> ( Applous )
(trg)="7"> ( Applaus )
(src)="8"> Moenie my verkeerd verstaan nie .
(src)="9"> Integrasie rekenkunde is ´n belangrike vak .
(trg)="8"> Eg meiner , misforstå meg rett -- funksjonsanalyse er eit viktig emne .
(src)="10"> Dis een van die groot prestasies van menslike intellek .
(trg)="9"> Det er ei av mennesket sine største intellektuelle bedrifter .
(src)="11"> The wette van die natuur is geskryf in die taal van integrasie rekenkunde .
(trg)="10"> Naturlovene er skrivne i dette språket .
(src)="12"> Enige student wat wiskunde , wetenskap , ingenieurswese of ekonomie bestudeer behoort verseker integrasie rekenkunde te bemeester gedurende hulle eerste universiteitsjaar .
(trg)="11"> Og alle som studerer matematikk , naturvitskap , tekniske fag , økonomi , bør absolutt lære seg funksjonsanalyse i løpet av det første studieåret .
(src)="13"> Maar ek is hier , as ´n wiskunde professor , om te sê : dat bitter min mense werklik integrasie rekenkunde gebruik op ´n bewustelike , betekenisvolle manier in hulle daaglikse lewens .
(trg)="12"> Men eg er her for å seie , som matematikkprofessor , at svært få menneske faktisk nyttar funksjonsanalyse på ein medviten , meiningsfull måte i kvardagsliva sine .
(src)="14"> Daarinteen , is statistiek ´n vak wat jy daagliks kan en behoort te gebruik .
(trg)="13"> Statistikk derimot -- det er eit fag som du kan , og bør , nytta til dagleg .
(src)="15"> Ne ?
(trg)="14"> Ikkje sant ?
(src)="16"> Dis risiko .
(trg)="15"> Det er risiko .
(src)="17"> Dis vergoeding .
(trg)="16"> Det er vinst .
(src)="18"> Dis willekeurigheid .
(trg)="17"> Det er vilkårlegheit .
(src)="19"> Dis die verstaan van data .
(trg)="18"> Det er å forstå data .
(src)="20"> Ek dink as ons studente , as ons hoërskool leerlinge -- as alle Amerikaanse burgers - waarskynlikheid en statistiek geken het , sou ons nie nou in hierdie ekonomiese verknorsing gewees het nie .
(trg)="19"> Eg trur at viss studentane våre , viss elevane våre på high school -- viss alle amerikanarar -- kunne sannsynsrekning og statistikk , ville vi ikkje ha hamna i det økonomiske uføret som me er i i dag .
(src)="21"> Nie net -- dankie -- nie net dit nie ... [ maar ook ] korrek aangebied , kan dit baie pret wees .
(trg)="20"> Ikkje berre -- takk skal de ha -- ikkje berre det ... viss det vert undervist på rett måte , kan det vere verkeleg moro .
(src)="22"> Ek bedoel , waarskynlikheid en statistiek , dis die wiskunde van speletjies en dobbel .
(trg)="21"> Eg meiner , sannsynsrekning og statistikk , er matematikken for spel og gambling .
(src)="23"> Dis die ontleding van tendense .
(trg)="22"> Det er å analysere trendar .
(src)="24"> Dis toekomsvoorspelling .
(trg)="23"> Det er å spå om framtida .
(src)="25"> Kyk , die wêreld het verander van analoog na digitaal .
(trg)="24"> Høyr her , verda har endra seg frå analog til digital .
(src)="26"> En dis tyd vir ons wiskunde kurrikulum om te verander van analoog na digitaal .
(trg)="25"> Og det er på tide at matematikkpensumet vårt endrar seg frå det analoge til det digitale .
(src)="27"> Van die meer klassieke , aaneenlopende wiskunde , na die meer moderne , spesifieke wiskunde .
(trg)="26"> Frå den meir klassiske , kontinuerlege matematikken , til den meir moderne , diskrete matematikken .
(src)="28"> Die wiskunde van onsekerheid , van willekeurigheid , van data -- dit is waarskynlikheid en statistiek .
(trg)="27"> Til matematikk om uvisse , om vilkårlegheit , om data -- og dette er sannsynsrekning og statistikk .
(src)="29"> Om op te som , instede daarvan dat studente die tegnieke van integrasie rekenkunde leer , dink ek dit sal veel meer betekenisvol wees as hulle almal sou weet wat twee standaard afwykings van die gemiddeld beteken .
(trg)="28"> For å oppsummere , i staden for at studentane våre skal lære teknikkar for funksjonsanalyse , meiner eg det hadde hatt mykje meir å seie at alle saman visste kva to standardavvik frå gjennomsnittet tyder .
(src)="30"> En dis my betekenisvolle mening !
(trg)="29"> Og det meiner eg .
(src)="31"> Baie dankie .
(trg)="30"> Tusen takk skal de ha .
(src)="32"> ( Toejuiging )
(trg)="31"> ( Applaus )

# af/NmkV5cbiCqUU.xml.gz
# nn/NmkV5cbiCqUU.xml.gz

# af/Tja4miOKxebO.xml.gz
# nn/Tja4miOKxebO.xml.gz

(src)="1"> Kom ons sê dat ek werk by ´n restaurant en ek maak 10 dollar per uur .
(trg)="1"> La oss si at jeg jobber i en restaurant og tjener 10 dollar i timen .
(src)="2"> Maar op die top van my uurlikse loon Ek kry ook wenke elke uur .
(trg)="2"> Men i tillegg til timelønnen får jeg også tips hver time .
(src)="3"> So hierdie hele uitdrukking wat jy kan doen as hoeveel ek kan maak in ´n gegewe uur .
(trg)="3"> Hele dette uttykket kan sees som hvor mye du tjener en gitt time .
(src)="4"> Nou kan jy ook besef dat die aantal wenke of die bedrag van die wenke wat ek kan maak in ´n uur dramaties kan verander van uur tot uur .
(trg)="4"> Du ser kanskje at tipsen kan forandre seg dramatisk fra time til time .
(src)="5"> Dit kan wissel .
(src)="6"> Een uur is dit dalk middagete tyd , kry ´n baie wenke .
(src)="7"> Mense kan kry ´n paar groot tip of item .
(trg)="5"> Det kan variere , en time kan det være lunsj og jeg får mye tips .
(src)="8"> En die volgende uur , is daar dalk nie enige kliënte , kan die wenke regtig laag .
(trg)="6"> Neste time kan det være få kunder , og lite tips .
(src)="9"> So die punt se kant reg hier , ons is van mening dat die hele woord , ons is van mening dat ´n veranderlike wees , van scenario scenario , kan dit verander .
(trg)="7"> Slik at tipsdelen her , hele ordet , kan vi anse som en variabel .
(trg)="8"> Den kan forandres .
(src)="10"> So byvoorbeeld , in een scenario , miskien is dit middagete tyd , het ek werklik ´n groot wenke is om te kry .
(trg)="9"> For eksempel , det er lunsj og jeg får mye tips .
(src)="11"> So wenke is gelyk aan , kom ons sê dit is gelyk aan 30 dollar .
(trg)="10"> La oss si at tipsen er lik 30 $ .
(src)="16"> So het die totale bedrag wat ek kan maak in daardie uur gaan , kan ons gaan terug na hierdie uitdrukking reg hier , gaan dit 10 plus , in plaas van om wenke hier te skryf , sal ek skryf 30 , want dit is wat my wenke is in daardie uur .
(trg)="11"> Det totale beløpet jeg tjener den timen , er 10 pluss , 30 , som var tipsen den timen .
(src)="17"> So wat gaan om gelyk te wees nie , dit gaan gelyk wees aan 40 . ...
(trg)="12"> Det er lik 40 , jeg skriver det i gult .
(src)="18"> Ek gaan dit doen , wat geel kleur te doen .
(src)="19"> Dit gaan gelyk wees aan 40 dollar .
(trg)="13"> Det er det samme som 40 $ .
(src)="20"> Maar kom ons sê net na dat die restaurant vertraag , uit die etensuur , vir watter rede ookal , miskien die restaurant langsaan het ´n groot koop of iets
(trg)="14"> Rett etterpå roer det seg , kanskje det er stort salg i restauranten ved siden av .
(src)="21"> En so het die volgende uur , my tips gaan dramaties , my tips gaan af na 5 dollar vir daardie uur .
(trg)="15"> Slik at neste time , går tipsen ned dramatisk til fem dollar i timen .
(src)="22"> Nou is ek terug te gaan na hierdie uitdrukking , die totale Ek is my uurlikse loon plus die 5 dollars in wenke , plus die 5 dollars in wenke , wat gelyk is aan 15 dollar .
(trg)="16"> Tilbake til dette uttrykket , totalt tjener jeg timelønnen pluss 5 $ tips , er lik 15 $ .
(src)="23"> Soos jy kan sien , is hierdie hele uitdrukking , die 10 plus wenke , dit verander na gelang van die waarde van die veranderlike wenke is .
(trg)="17"> Hele uttrykket , 10 pluss tips forandrer seg ettersom hva variabelen tips er .
(src)="24"> Nou sal jy nie sien nie ´n hele woord tipies gebruik in Algebra as veranderlikes .
(trg)="18"> Vanligvis ser vi ikke i algebra at hele ord er variabler .
(src)="25"> Ons lui , so in plaas daarvan , is ons geneig om dit makliker om te gebruik simbole te skryf .
(trg)="19"> Vi er late og bruker symboler .
(src)="26"> So in hierdie konteks , het ons in plaas van die skryf van wenke , dalk is ons net kon geskryf het , 10 + t , waar t , waar t die punt wat ons verdien in ´n uur .
(trg)="20"> Slik at istedenfor å skrive tips , kan vi skrive 10 + t , der t er tipsen per time .
(src)="28"> So dan sal ons sê , okay , wat gebeur wanneer t is gelyk aan 30 .
(trg)="21"> Så hva skjer når t er lik 30 .
(src)="29"> Wel t is gelyk aan 30 , dan sou ons , het my laat skryf , so wat gebeur wanneer t is gelyk aan 30 , en dan het ons ´n situasie
(trg)="22"> Det som skjer er denne situasjonen .
(src)="30"> T is gelyk aan 30 .
(trg)="23"> T er lik 30 .
(src)="31"> Dit evalueer die 10 plus 30 , wat sou wees 40 .
(trg)="24"> Vi regner ut 10 pluss 30 som er 40 .
(src)="32"> Wat sou gebeur as t is gelyk aan 5 , goed dan sou evalueer tot 10 plus 5 , wat gelyk is aan 15 .
(trg)="25"> Hva skjer når t er lik 5 ?
(trg)="26"> Da blir dette 10 pluss 5 , som er 15 .
(src)="33"> Ek wil duidelik te wees , ons het nie eens t te gebruik , het ons nie eens regtig het ´n brief te gebruik , hoewel dit in tradisionele algebra , jy amper nie gebruik om ´n brief .
(trg)="27"> Vi trenger altså ikke bruke t , vi trenger ikke bruke en bokstav .
(src)="34"> Ons kon geskryf het dat as ons kon geskryf het dat as 10 + x , waar x is jou wenke vir ´n uur , x dalk nie so natuurlik , dit is nie die eerste letter in die woord wenke
(trg)="28"> Vi kan skrive det som 10 + X , der X er tipsen for den timen , kanskje ikke naturlig .
(src)="35"> Of jy kan selfs 10 plus geskryf het , kan jy selfs geskryf 10 plus ster , waar jy kan sê ster verteenwoordig die aantal wenke in ´n uur .
(trg)="29"> Du kan til og med skrive det som 10 + stjerne , der stjernen er tipsen per time .
(src)="36"> Maar dit is dalk nie so veel in ´n sin
(trg)="30"> Men det hadde kanskje vært vanskelig å forstå .
(src)="37"> Maar hopelik sal dit gee jou ´n algemene idee , net wat ´n veranderlike is .
(trg)="31"> Forhåpentilgvis gir dette deg en idé om hva en variabel er .
(src)="38"> Al is dit ´n simbool , al is dit ´n simbool wat verteenwoordig verskillende wisselende waardes , dit is hoekom ons noem dit ´n veranderlike .
(trg)="32"> Alt det er er et symbol som representerer forskjellige verdier , derfor heter det en variabel .

# af/YkdtK9EKZTCD.xml.gz
# nn/YkdtK9EKZTCD.xml.gz

(src)="1"> Van julle ken waarskynlik die storie van die twee verkoopsmanne wat in die 1900´s Afrika besoek het .
(trg)="1"> Mange kjenner kanskje til historia om dei to forretningsmennene som reiste til Afrika på 1900- talet .
(src)="2"> Hulle is gestuur om uit te vind of daar enige geleentheid was om skoene te verkoop .
(trg)="2"> Dei vart sende dit for å kartlegge muligheitene for å selge sko .
(src)="3"> Hulle stuur toe telegramme terug na Manchester toe
(trg)="3"> Og dei skreiv telegram tilbake til Manchester .
(src)="4"> Die een skryf :
(trg)="4"> Ein av dei skreiv :
(src)="5"> " Situasie hopeloos .
(trg)="5"> " Situasjon håplaus .
(src)="6"> Stop .
(trg)="6"> Stopp .
(src)="7"> Hulle dra nie skoene nie . "
(trg)="7"> Dei brukar ikkje sko . "
(src)="8"> Die ander een skryf :
(trg)="8"> Og den andre skreiv :
(src)="9"> " Uitstekende geleentheid .
(trg)="9"> " Strålande muligheiter .
(src)="10"> Hulle het nog nie skoene hier nie . "
(trg)="10"> Dei har ingen sko enno . "
(src)="11"> ( Gelag )
(trg)="11"> ( Latter )
(src)="12"> Daar is ´n soortgelyke situasie in die wêreld van klassieke musiek , want party mense dink dat klassieke musiek besig is om uit te sterf .
(trg)="12"> Det er ein liknande situasjon i den klassiske musikkverda , fordi det fins nokre som tenkjer at klassisk musikk heldt på å døy ut .
(src)="13"> En dan is daar van ons wat dink dis nog net die begin van veel groter dinge .
(trg)="13"> Og det fins nokon av oss som trur at de knapt har sett starten .
(src)="14"> Eerder as om statistiek en tendense aan te haal en julle te vertel van al die orkeste wat ophou bestaan , en die musiekmaatskappye wat besig is om te sluit , het ek gedink ons kan vanaand ´n eksperiment doen -- ´n eksperiment ..
(trg)="14"> Og heller enn å gå inn på statistikkar , trender , og fortelje om alle orkestra som legg ned , og plateselskapa som går under , tenkte eg vi skulle gjere eit eksperiment ikveld - eit eksperiment .
(src)="17"> Nou , voor ons -- ( Gelag )
(trg)="15"> Eigentleg er det ikkje eit eksperiment , for eg veit resultatet .
(src)="16"> Maar dis iets soos ´n eksperiment .
(trg)="17"> No , før vi -- ( Latter )
(src)="18"> -- voor ons begin , moet ek twee dinge doen .
(trg)="18"> -- før vi startar må eg gjere to ting .
(src)="19"> Die een is dat ek julle wil herinner hoe ´n sewejarige kind klink wanneer hy klavier speel .
(trg)="19"> Ein :
(trg)="20"> Eg vil minne dykk om korleis ein sjuåring høyrast ut når det spelar piano .
(src)="20"> Miskien het julle so ´n kind by die huis .
(trg)="21"> Kanskje har du dette barnet heime .
(src)="21"> Hy klink omtrent so .
(trg)="22"> Det høyrast litt ut som dette .
(src)="22"> ( Klavier )
(trg)="23"> ( Piano )