Esta película surgió de una larga serie de exploraciones en el norte que llevé a cabo en nombre de Sir William Mackenzie desde 1910 a 1916. La mayor parte de la exploración se hizo en jornadas de varios meses con sólo dos o tres esquimales como mis acompañantes.
Ռոբերտ Ֆլաերտիի նախաբանը որոնք ես իրականացրել եմ 1910-1916թթ.՝ Սըր Վիլյամ Մաքենզիի անունից:
Esta experiencia me permitió comprender sus vidas y desarrollar un profundo respeto por ellos.
և իմ միակ ուղեկիցները 2-3 էսկիմոսներ էին:
En 1931 fui al norte con un gran equipo.
Այս փորձառության շնորհիվ ես ծանոթացա նրանց կյանքին և հարգեցի նրանց:
Invernamos en Baffin Island y cuando no estaba seriamente comprometido en el trabajo de exploración, compilé una película acerca de algunos esquimales que vivían con nosotros.
1913-ին ես մեծ խմբով ուղևորվեցի հյուսիս:
No tenía ninguna experiencia con el cine y naturalmente me eran indiferentes los resultados.
ու երբ զբաղված չէի հետազոտությամբ՝ ֆիլմ նկարեցինք մեզ հետ ապրող էսկիմոսների մասին:
Pero cuando estaba preparando otra expedición, aseguré más negativos con la idea de armar esta primera película.
և բնականաբար արդյունքներն անբավարար էին:
Nuevamente, entre exploraciones, continué con el trabajo de filmación.
Սակայն երբ ձեռնարկում էի հերթական արշավը՝ ավելի շատ ժապավեն ճարեցի՝ հուսալով ի վերջո նկարահանել այս ֆիլմը:
Después de una serie de dificultades, que incluyeron la pérdida de una lancha y el naufragio de nuestro barco crucero, obtuvimos una película notable. Finalmente, tras invernar un año en Belcher Islands, el capitán, una procesadora de alces y yo mismo, retornamos a la civilización junto con mis notas, mis mapas y las películas. Acababa de terminar la edición de la película en Toronto, cuando el negativo se incendió y lo perdí todo.
Կրկին հետազոտությունների միջակայքում ես շարունակ նկարահանում էի: բայց մենք կարողացանք ստանալ զարմանալի նյութ: կինոժապավենների հետ վերադարձանք քաղաքակրթությանը:
Sin embargo la edición impresa no se quemó y se exhibió varias veces - lo suficiente para darme cuenta que no era buena.
և ես ամենից զրկվեցի:
Pero me dí cuenta que si elegía a un solo personaje y lo hacía tipificar a los esquimales, tal como yo los conocía desde hacía tiempo, los resultados valdrían la pena.
չէր այրվել և բազմիցս ցուցադրվեց... որ այն բանի պետք չէ: որ եթե կենտրոնանամ մեկ կերպարի վրա կարող է արժեքավոր մի բան լինել:
Nuevamente partí al norte, esta vez únicamente para hacer la película. No sólo llevé cámaras, sino también aparatos para imprimir y proyectar mis resultados a medida que los iba haciendo, de modo que mi personaje y su familia pudieran entender y apreciar lo que estaba haciendo. Tan pronto les mostré algunos de los primeros resultados, Nanook y su gente estuvieron completamente ganados.
այս անգամ՝ զուտ ֆիլմ նկարելու նպատակով: որ իմ հերոսն ու նրա ընտանիքը հասկանան և գնահատեն իմ գործը:
Finalmente, en 1920, consideré que había filmado suficientes escenas y me preparé para regresar a casa. El pobre y viejo Nanook rondaba mi camarote, hablando de películas que aún podríamos hacer si tan sólo yo me quedara otro año más.
Առաջին արդյունքները ցույց տալուն պես՝ Նանուկն ու մնացածն ակնածանքով լցվեցին իմ հանդեպ: և պատրաստվում էի վերադառնալ տուն:
Nunca comprendió por qué debía irme a todo el alboroto y la molestia para hacer el "gran aggie" sobre él.
եթե մեկ տարի էլ մնամ:
Menos de dos años después, supe que Nanook se había aventurado hacia el interior en busca de ciervos y había muerto de hambre.
Նա այդպես էլ չհասկացավ՝ ինչու էի այդքան նեղություն քաշել իր մասին "մեծ ագգի" նկարելու համար: խորացել է տեղանքն ու սովամահ եղել:
Pero nuestro "gran aggie" convertido en "Nanook del Norte" ha llegado hasta los más lejanos puntos de la tierra, y más hombres que piedras en la orilla alrededor del hogar de Nanook han visto a Nanook, el amable, valeroso y simple esquimal.
ճամփորդել է աշխարհով մեկ: քան քարեր կան նրա հայրենի ափերին:
La misteriosas Tierras Estériles - desoladas, cubiertas de rocas, barridas por el viento - espacios ilimitados que coronan el mundo.
որոնք պսակում են աշխարհը:
La esterilidad del suelo y el rigor del clima impiden que cualquier otra raza sobreviva; sin embargo aquí, dependiendo de la vida animal que es su única fuente de alimento, vive la gente más alegre del mundo - los valientes, queribles y felices esquimales.
Ոչ մի այլ ժողովուրդ չի գոյատևի այս անպտուղ հողի վրա և դաժան եղանակային պայմաններում: ապրում է ժողովուրդներից ամենաուրախը՝ քաջարի և եռանդուն էսկիմոսները:
Esta película concierne a la vida de Nanook (el Oso), su familia y su pequeña banda de seguidores Itivimuits de Hopewell Sound, en el norte de Ungava, gracias a cuya amable confianza y paciencia esta película fue posible.
նրա ընտանիքի ովքեր ապրում են Հյուսիսային Ունգավայում՝ Հոփվել Սաունդսում:
El terreno de caza de Nanook y sus seguidores es, por su tamaño, un pequeño reino- casi del tamaño de Inglaterra, pero ocupado por menos de 300 almas.
հավատարմության և համբերատարության շնորհիվ է ստեղծվել այս ֆիլմը: բայց ընդամենը 300 բնակիչ ունի:
Jefe de los Itivimuits y conocido como gran cazador en toda Ungava - Nanook, el Oso.
Իտիվիմուիտների առաջնորդ և ողջ Ունգավայում հայտնի մեծն որսորդ Նանուկը՝ Արջը:
Nyla - la sonriente.
Նայլա՝ Ժպտերեսը:
Nanook se prepara para la travesía veraniega bajando el río hasta puesto comercial del hombre blanco y hasta la zona de pesca de salmones y morsas en el mar.
Նանուկ պատրաստվում է ամառային ճամփորդությանը՝ գետով ներքև՝ սպիտակամորթ առևտրականի մոտ և սաղմոններ ու ծովացլեր որսալու վայրերը:
El desierto interior, si la caza de venado falla, es el país de la muerte - pues no hay alimento. Incluso el musgo, del que dependen los venados y que los esquimales usan como combustible, crece sólo en parches aquí y allá.
Քունայուն և Քոմոքը... քանզի այլ ուտելիք չկա: շատ հազվադեպ է պատահում:
Esta es la forma en que Nanook utiliza el musgo como combustible.
Այսպես է Նանուկը մամուռից վառելիք ստանում:
El frágil marco de los kayak debe cubrirse con piel de foca antes de comenzar la jornada.
Ճամփա ընկնելուց առաջ կայակի փխրուն կմախքը հարկ է պատել փոկի կաշվով:
La larga caminata hasta el río.
Երկար արշավ դեպի գետը:
El omiak, hecho con un armazón de madera cubierta con piel de foca y morsa.
Ջրաբեր փայտից պատրաստված օմիակը պատված է փոկի ու ծովացլի կաշվով:
En las puntas de los arpones, las botas de piel de foca se secan al sol.
չորանում են փոկի կաշվից կոշիկները:
Desembarco en el "gran iglú" del hombre blanco - el puesto comercial. La caza de este año de Nanook, aparte de zorros, focas y morsas, incluye siete grandes osos polares que, en encuentros mano a mano, él mato con nada más que su formidable arpón.
Հասնում են սպիտակամորթի "մեծ իգլուն"՝ առևտրի կետը: որոնց նա հաղթել է ձեռնամարտերում՝ սովորական հարպունի օգնությամբ:
Las pieles de los zorros árticos y los osos polares, Nanook las intercambia por cuchillos y cuentas y caramelos de colores del preciado puesto comercial.
ուլունքների և գույնզգույն կոնֆետների հետ:
Orgullosamente Nanook muestra sus jóvenes "huskies", los más finos perros de la región.
Նանուկը հպարտությամբ է ցուցադրում իր ձագուկներին՝ շրջակայքի լավագույն շներին:
Nyla, que no quiere ser menos, también presenta su joven husky - un "Arcoiris" de menos de cuatro meses de edad.
և ի ցույց է հանում իր սեփական ձագուկին՝ 4-ամսեկան Ռեյնբոուին (Ծիածանին):
Como deferencia hacia Nanook, el gran cazador, el comerciante lo entretiene e intenta explicar los principios del gramófono - cómo el hombre blanco "envasa" su voz.
Հարգելով մեծն որսորդ Նանուկին՝ առևտրականը ջանում է զվարճեցնել նրան և բացատրել գրամաֆոնի սկզբունքը՝ թե ինչպես են սպիտամորթները "տուփի մեջ դնում" իրենց ձայնը:
Algunos de los hijos de Nannok reciben un banquete de manos del comerciante - bizcochos marineros y manteca.
Նանուկի երեխաներին վաճառականը հյուրասիրում է թխվածքաբլիթներով և խոզաճարպով:
Pero Allegoo comió en exceso, así que el comerciante manda traer - aceite de castor.
և վաճառականը նրան գերչակի ձեթ է տալիս:
Un campo de hielo flotante avanza desde el mar y bloquea cientos de millas de costa.
Օվկիանոսի կողմից մոտենում են թափառող սառցակտորներն ու հարյուր մղոնով պաշարում ափը:
Aún cuando la banda de Nanook, ya a punto de morir de hambre, no se puede mover, Nanook, siendo el gran cazador que es, los salva.
Չնայած Նանուկի խումբը սովամահության եզրին է ու անկարող է շարժվել՝ մեծն որսորդը գտնում է ելքը:
Su éxito depende de su habilidad para atravesar los peligrosos hielos flotantes.
Փրկության միակ հույսը Նանուկի՝ վտանգավոր սառցակտորները շրջանցելու հմտությունն է:
Buscando un buen terreno para la pesca.
Ձկնորսության համար հարմար տեղ է փնտրում:
En vez de eso, un cebo hecho con dos trozos de marfil meciéndose al final de una línea de piel de foca.
Ոչ մի խայծ: Փոխարենը՝ կարթալարի ծայրին ամրացված է ծովացլի 2 ոսկոր:
Nanook, alegre de ver comida una vez más, mata a los grandes con sus dientes.
Տեսնելով սնունդը՝ ուրախացած Նանուկը մեծ ձկներին սեփական ատամներով է սպանում:
Su pesca del día.
Օրվա որսը:
Nanook lleva a un hermano pescador hasta la costa.
Նանուկն իր եղբայր ձկնորսին հասցնում է ափ:
Una vez más el mar está libre de hielo y los salmones se han ido. Durante días no hay comida.
և օրերով սնունդ չկա:
Entonces uno de los vigías de Nanook llega con noticias de que hay morsas en una isla lejana.
որ հեռավոր կղզում ծովացլեր կան:
Reina el entusiasmo, pues a sus ojos las morsas valen una fortuna.
քանզի ծովացուլն իրենց համար հարստություն է նշանակում:
Con el descubrimiento de un grupo dormido en la costa, comienza el suspenso.
Ափին քնած ծովացլերի հայտնաբերմամբ՝ լարվածությունն աճում է:
Un "centinela" está siempre vigilante porque, si bien las morsas son feroces en el agua, en tierra son inofensivas. Con un peso cercano a las dos toneladas y protegida por una piel casi impenetrable, la morsa, que cuando ataca hace centellear sus colmillos y entona su grito "uk-uk" de guerra, es bien llamada "el tigre del norte"
բայց ցամաքին՝ անօգնական: հաճախ "հյուսիսի վագր" են անվանում:
Mientras el enojado rebaño resopla desafiante, el macho de la morsa arponeada acude al rescate - intenta liberar a la cautiva.
Մինչ զայրացած հոտն անհնազանդ փռնչում է՝ վիրավոր ծովացլի ընկերը շտապում է օգնության՝ ջանալով ազատ արձակել գերուն կապանքներից:
Remolcando la presa muerta fuera de la resaca.
Սատկած կենդանուն հանում են ալեբախության գրկից: