Η ΜΑΓΙΣΣΑ
SORGINA


Μία παρουσίαση από πολιτισμική και ιστορική άποψη σε 7 κινηματογραφικά κεφάλαια.
Zinema-emanaldi historiko-kultural bat, zazpi zatitan.

Ο BENJAMIN CHRISTENSEN έγραψε το σενάριο και παρήγαγε την ταινία μεταξύ 1919 και 1921.
Benjamin Christensek idatzi eta egin zuen film hau 1919-1921ean.

Για την φωτογραφία είμαι ευγνώμων στον κ. Johan Ankerstjerne και για την καλλιτεχνική διεύθυνση στον κ. Richard Louw.
Eskerrak ematen dizkiot Johan Ankerstjerne-ri argazkiagatik eta Richard Louw jaunari eszenaratzeagatik.

Οι κύριες πηγές μου αναφέρονται στο πρόγραμμα της ταινίας.
Nire informazio-iturri nagusiak antzokiko egitarauan aipatzen dira.

Ας κοιτάξουμε την ιστορία του μυστικισμού και ας προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε το μυστηριώδες κεφάλαιο γνωστό ως η Μάγισσα.
Bila dezagun mistizismoaren historian eta saia gaitezen Sorgina deitzen den kapitulu misteriotsua agertzen.

Η πίστη στα ξόρκια και την μαγεία είναι μάλλον παλιά όσο και η ανθρωπότητα.
Sorginkerian sinestea giza arraza bezain zaharra izango da.

Όταν ο πρωτόγονος άνθρωπος βρίσκεται απέναντι σε κάτι ακατανόητο η εξήγηση είναι πάντα η μαγεία και τα κακά πνεύματα.
Antzinako gizakiak ulertzen ez zuen zerbaiti aurre egin behar zionean hau zen beti haren azalpena: sorginkeria eta espiritu gaiztoak.

Έτσι, στην Περσία, τα φανταστικά πλάσματα που παριστώνται στην ακόλουθη εικόνα πιστευόταν ότι ήταν η αιτία για τις ασθένειες.
Hurrengo irudietako fantasiek gaixotasunak eragiten zituztela uste zuten Pertsian.

Ο άγγλος επιστήμονας Rawlinson και ο γάλλος επιστήμονας Maspero μας δείχνουν εικόνες κακών πνευμάτων που πιστευόταν ότι υπήρχαν στους πρώτους πολιτισμούς.
Rawlinson ingelesak eta Maspero frantsesak erakutsi zizkiguten antzinako zibilizaziorik zaharreneko espiritu gaiztoak.

Η πίστη σε κακά πνεύματα και μαγεία είναι το αποτέλεσμα απλοϊκών ιδεών περί του μυστηρίου του σύμπαντος.
Espiritu gaiztoetan eta sorginkerian sinesteak munduaren mistizismoari buruzko ume-sinesteekin zerikusia du.

Εδώ βλέπουμε πώς αντιλαμβανόταν οι Αιγύπτιοι το σχήμα του κόσμου (κατά τον Maspero).
Hemen ikusten da nola ikusten zuten egiptoarrek lurraren forma.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι ψηλά βουνά περικύκλωναν την γη και το νερό από όλες τις πλευρές.
Egiptoarrek ezagutzen zituzten lurralde eta itsaso guztiak mendi handiz inguratuta zeuden, nonbait.

Ο ουρανός ήταν από ατσάλι και στηριζόταν σε δυνατές κολώνες που στεκόταν πάνω στα ψηλά βουνά.
Zerua altzairuz egina zegoen eta mendi handitan sartutako zutabe handiek eusten zioten.

Τα αστέρια, σαν λάμπες, κρεμόταν από τον ουρανό σε σχοινιά.
Izarrak lanparak ziren, ilara sendoetan zerutik zintzilikatuak.

Σύμφωνα με τις δοξασίες άλλων αρχαίων πολιτισμών, ο ουρανός ήταν θολωτός και η γη αναβαθμωτή.
Antzinako beste sineste batzuen arabera zerua ganga bat zen, eta lurra terrazatan zegoen.

Τα κακά πνεύματα των αρχαίων εποχών στις μεσαιωνικές δοξασίες άλλαξαν σε διαβόλους, που τριγύριζαν και έβαζαν τα παιδιά σε πειρασμό.
Historiaurreko garaiko espiritu gaiztoak umeak tentatzen zituzten deabru bihurtu ziren Erdi Aroan.

Οι διάβολοι ζούσαν στον πυρήνα της γης.
Deabruak Lurraren barruan bizi ziren.

Στα τέλη του Μεσαίωνα, η γη πιστευόταν ότι ήταν μια ακίνητη σφαίρα στο κέντρο του σύμπαντος.
Eta Lurra, haientzat, esfera geldi bat zen unibertsoaren erdian.

Πάνω από την γη και τα νερά της - - ο μεσαιωνικός άνθρωπος φανταζόταν πρώτα ένα στρώμα αέρα - - μετά ένα στρώμα φωτιάς -
Lurretik eta hango uretatik kanpo Erdi Aroko gizakiak aire-geruza bat irudikatzen zuen, aurrenik eta, gero, su-geruza bat.

- και έξω από την φωτιά βρισκόταν οι πλανήτες, τα κινούμενα ουράνια σώματα.
Eta, sutik harago, planetak imajinatzen zituen, geldirik.

Κάθε πλανήτης ήταν προσαρτημένος στη δική του διαφανή, κινητή σφαίρα.
Planeta bakoitza bere esfera garden, mugikorrari atxikia zegoen.

Και έξω από τις πλανητικές σφαίρες βρισκόταν οι απλανείς αστέρες απλωμένοι σε έναν δικό τους ουρανό.
Eta planeta-zeruetatik harago izar finkoak zeuden, beren zeruan.

Πάνω από όλα αυτά, στην δέκατη κρυστάλλινη σφαίρα, κάθεται ο Δημιουργός, περιτριγυρισμένος από εννέα τάγματα αγγέλων... και αυτός είναι που κάνει τις σφαίρες να περιστρέφονται.
Guztiaren gainetik, hamargarren kristalezko zeruan Ahalguztiduna eserita dago, 9 aingeru-abesbatzaz inguratua eta Hark ibilarazten du munduaren makineria.

Βαθιά κάτω στον πυρήνα της γης βρίσκεται η Κόλαση, όπου αυτοί που παρασύρθηκαν από τον Διάβολο θα υποφέρουν για πάντα.
Lurraren sakonenean infernua dago, eta han oinazetzen dira betierean deabruak tentatutako haiek.

Στο επάνω μέρος της ακόλουθης εικόνας (κατά τον γάλλο ιστορικό Lacroix) οι δαίμονες σπρώχνουν τους κολασμένους σε μεγάλα καζάνια.
Hurrengo irudiaren goialdean deabruak ikusten dira kondenatuak pertz handitan ipintzen.

Ένας αμαρτωλός ρίχνεται απευθείας στην φωτιά που καίει κάτω από ένα από τα καζάνια.
Bekatari bat sutara bota dute pertzetako baten azpira.

Ένας δαίμονας ρίχνει το φρικτό θειάφι που βγαίνει από ένα κέρας στον λαιμό ενός ανθρώπου.
Deabru batek adar baten barruko sufre ikaragarria isurtzen dio eztarritik gizon bati.

Δύο τέρατα βασανίζουν κάποιους κολασμένους με τα κοφτερά τους δόντια.
Bi munstrok bi kondenatu torturatzen dituzte beren hortz zorrotzekin.

Έχω βρει μία παράξενη παλιά μηχανική αναπαράσταση της Κόλασης, που προσφέρει καλή κατανόηση των δοξασιών του Μεσαίωνα.
Infernuaren deskribapen bitxi, zahar eta mekaniko bat aurkitu dut Erdi Aroko sinesteak ondo erakusten dizkiguna.

Παρατηρήστε τον ζήλο με τον οποίο οι δαίμονες φροντίζουν την φωτιά κάτω από τα καζάνια!
Begira zer-nolako grinaz zaintzen duten deabruek pertz azpiko sua!

Κατά τον Μεσαίωνα, οι δαίμονες και η Κόλαση θεωρούνταν αληθινά και προκαλούσαν διαρκή φόβο.
Deabru hauek eta infernu hau kezka larria ziren Erdi Arokoentzat.

Οι μάγισσες θεωρούνταν ότι είχαν υπογράψει ανίερη συμφωνία με τον Διάβολο, και κατά συνέπεια καιγόταν στην πυρά.
Sorginek itun kriminal bat sinatu omen zuten deabruarekin eta horregatik erretzen zituzten.

Η αιωρούμενη φιγούρα είναι ένας δαίμονας που έρχεται να πάρει την μάγισσα σηκώνοντάς την στον αέρα.
Irudiaren goialdean airean dagoen izakia deabru bat da sorgina hartu, eta airean eramango du.

Αυτή η εικόνα μιας πυράς, όπως και η επόμενη, είναι από το "Η Ζωή στην Γερμανία στο Παρελθόν σε Εικόνες".
Irudi hau, eta hurrengo batzuk, "Deutsches Leben der Vergangenheit in Bildern" liburuan aurkitu ditut.

Σε αυτή την εικόνα, μία μάγισσα αρμέγει το χερούλι ενός τσεκουριού.
Irudi honetan, sorgin bat aizkora baten kirtena jezten ari da.

Στην ακόλουθη εικόνα, μία μάγισσα έχει μαγέψει το παπούτσι ενός άνδρα.
Hurrengo irudian, sorgin batek gizon baten zapata sorgindu du.

Οι μάγισσες συνήθως συναντιούνται σε συμβούλια.
Sorginek elkarrekin biltzeko ohitura zuten.

Και μετά την συγκέντρωση μπορεί, για παράδειγμα, να έμπαιναν κρυφά σε έναν αχυρώνα και να μάγευαν μία αγελάδα.
Bileraren ondoren, batzuetan ukuilu batean ezkutuan sartu eta behi bat sorgintzen zuten.

Το μικρό γωνιώδες σύμβολο που φαίνεται κάτω από την εικόνα χαραζόταν συνήθως στην πόρτα του αχυρώνα ως προστασία από στις μάγισσες.
Marrazki azpian ageri den markatxoa atean grabatzen zuten sorginen aurkako babes gisa.

Σε αυτή την παλιά αφελή εικόνα, ένας μάγος και μία μάγισσα κάνουν ξόρκια, βάζοντας φωτιά σε ένα χωριό.
Marrazki zahar eta baldar honetan, azti bat eta sorgin bat arao egiten ari dira herri bati su emateko.

Οι μάγισσες πιστευόταν ότι καταριόταν τους ανθρώπους με αρρώστιες με βοήθεια από μαγικές σκόνες και μαγικά φίλτρα.
Sorgin-hautsen eta edabe magikoen bidez sorginek gaixotasunak eragiten omen zituzten.

Προσέξτε πώς ο ασθενής κείτεται γυμνός στο κρεβάτι.
Erreparatu gaixoa biluzik datzala ohean. Hori zen ohitura garai zaharretan.

Ήταν γενική δοξασία ότι η μάγισσα ήταν γυμνή όταν, τη νύχτα, κατά το λεγόμενο σάββατο των μαγισσών, χόρευε με τους δαίμονες.
Sorgina biluzik omen zegoen deabruekin dantzatzen zenean "Sorginen Sabbath" deitzen zitzaion hartan.

Γυναίκες που ήθελαν να συμμετάσχουν στο "σάββατο" πήγαιναν κρυφά στον μάγο... όπου η πλάτη τους θα αλειφόταν με "μαγική αλοιφή".
"Sabbath"era joan nahi zuten emakumeak ezkutuan joaten ziren sorginarengana "sorginaren ukendua" lepoan igurztera.

Τα μάγια της αλοιφής θα τους επέτρεπαν να πετάξουν στον αέρα.
Ukenduaren indar magikoaz airean hegan egin zezaketen.

Οι γάλλοι γιατροί Bourneville και Teinturier μου έδωσαν τις ακόλουθες εικόνες του σαββάτου των μαγισσών μίας μυστικής σατανικής τελετουργίας στην οποία χιλιάδες γυναίκες συμμετείχαν.
Bourneville eta Teinturier frantses medikuen laneko irudi hauek "Sorginen Sabbath" agertzen dute, deabruzko festa misteriotsua milaka emakumek joan nahi izaten duena.

Στο σάββατο οι μάγισσες και οι μάγοι πρώτα βεβηλώνουν τον ιερό σταυρό της εκκλησίας.
Sabbathen, aztiek eta sorginek barre egiten diote gurutze santuari.

Ο Σατανάς δίνει σε όλους τους συμμετέχοντες ονόματα δαιμόνων.
Deabru-izenez bataiatzen du deabruak parte-hartzaile bakoitza.

Και γίνεται ένα τελετουργικό συμπόσιο.
Gero, otordu zeremoniatsu bat egiten dute.