# xml/fr/1915/4972/4577406.xml.gz
# xml/pl/1915/4972/4451585.xml.gz
(src)="9"> Si cette œuvre expose les ravages de la guerre au point que celle-ci apparaisse tel un objet d' horreur , cet effort n' aura pas été vain .
(trg)="2"> Jeśli przez nasze dzieło udało się ukazać wszelkie skutki wojny , tak by napawała nas ona odrazą , to nie był to próżny wysiłek .
(src)="10"> La venue forcée d' Africains en Amérique planta les premières graines de la division .
(trg)="3"> Przywiezienie Afrykańczyków do Ameryki było ziarnem , z którego wyrosła niezgoda .
(src)="11"> Les abolitionnistes du 19e siècle exigent l' émancipation des esclaves .
(trg)="4"> XIX-wieczni abolicjoniści żądają wyzwolenia niewolników .
(src)="12"> En 1860 , un grand meneur parlementaire , que nous appellerons Austin Stoneman , prend le pouvoir à la Chambre des représentants .
(trg)="5"> W roku 1860 jeden z przywódców parlamentarnych , nazwijmy go Austin Stoneman , umacniał swoją pozycję w Izbie Reprezentantów .
(src)="13"> Nous le trouvons en compagnie de sa jeune fille , Elsie , chez elle , à Washington .
(trg)="6"> Znajdziemy go , wraz z jego młodą córką , Elsie , w jej apartamencie w Waszyngtonie .
(src)="14"> Plus tard .
(trg)="7"> Jakiś czas później .
(src)="15"> Elsie retrouve ses frères chez les Stoneman , en Pennsylvanie .
(trg)="8"> Elsie wraz ze swoimi braćmi w wiejskim domu Stonemanów w Pensylwanii .
(src)="16"> Cher Ben , comme promis , mon frère et moi venons vous voir .
(trg)="9"> Drogi Benie .
(trg)="10"> Zgodnie z moją obietnicą , przyjeżdżam was odwiedzić wraz z bratem .
(src)="17"> Nous arrivons à Piedmont vendredi prochain .
(trg)="11"> Do Piedmontu dotrzemy w przyszły piątek .
(src)="18"> Nous sommes tous deux impatients de vous revoir et de rencontrer vos amis et parents .
(trg)="12"> Nie możemy się wprost doczekać , by Cię znów zobaczyć i spotkać Kith i Kin .
(src)="19"> Les territoires du Sud .
(src)="20"> Piedmont , Caroline du Sud .
(src)="21"> Ici vivent les Cameron .
(trg)="14"> Piedmont , Południowa Karolina , miejsce zamieszkania Cameronów , gdzie już wkrótce życie przestanie biec z dawna ustalonym rytmem .
(src)="23"> Bennie Cameron , l' aîné .
(trg)="15"> Bennie Cameron , najstarszy syn .
(src)="24"> Margaret Cameron , une fille du Sud , éduquée à la manière ancienne .
(trg)="16"> Margaret Cameron , córka Południa , wychowana zgodnie ze starymi zwyczajami .
(src)="25"> La mère et la petite sœur chérie .
(trg)="17"> Matka wraz z najmłodszą córką , ulubienicą domu .
(src)="26"> Le bon maître du domaine Cameron .
(trg)="18"> Dobrotliwy pan domu .
(src)="27"> Animosité .
(trg)="19"> Działania wojenne .
(src)="28"> Les fils Stoneman rendent visite à leurs amis du Sud .
(trg)="24"> Wizyta braci Stoneman u ich południowych przyjaciół .
(src)="29"> Les fils cadets , deux bons amis .
(trg)="25"> Najmłodsi z obu stron - dwaj kamraci .
(trg)="26"> Północ i Południe .
(src)="31"> " Où as-tu déniché ce chapeau ? "
(trg)="27"> " Skąd wytrzasnąłeś ten kapelusz ? "
(src)="32"> Par-delà la plantation , vers les champs de coton .
(trg)="28"> Plantacja bawełny .
(src)="33"> Flânerie dans la Vallée de l' Amour .
(trg)="29"> Spacer Doliną Miłości .
(src)="34"> Il reconnaît l' idéal de ses rêves dans ce portrait d' Elsie Stoneman , la sœur de son ami , qu' il n' a jamais vue .
(trg)="30"> Patrząc na zdjęcie Elsie Stoneman , siostry przyjaciela , której nigdy nie widział , ujrzał spełnienie swych marzeń .
(src)="35"> Chez les esclaves , une pause de deux heures est consacrée au repas .
(trg)="31"> W kwaterach niewolników .
(src)="36"> La journée de travail s' étend de 6 heures à 18 heures .
(trg)="32"> 2-godzinna przerwa na obiad w czasie 12-godzinnego dnia pracy - od szóstej do szóstej .
(src)="38"> Le pouvoir des États , établi lorsque Lord Cornwallis capitula devant les colonies en 1781 , est menacé par la nouvelle administration .
(trg)="33"> Zbliża się burza .
(trg)="34"> Trwałość suwerennych stanów , ustanowionych wraz z porażką Lorda Cornwallisa i końcem brytyjskiej dominacji nad koloniami , jest zagrożona przez nowe zarządzenia .
(src)="39"> Si le Nord procède au vote , le Sud fera sécession .
(trg)="35"> Jeśli ster rządów przejmie północ , południe dokona secesji .
(src)="40"> La bibliothèque de Stoneman , à Washington , où sa fille ne vient jamais .
(src)="41"> Charles Sumner , président du Sénat , s' entretient avec le président du Congrès .
(trg)="36"> Biblioteka Stonemanów w Waszyngtonie , której nigdy nie odwiedza córka Stonemana .
(src)="42"> Lydia Brown , gouvernante des Stoneman .
(trg)="38"> Lydia Brown , gosposia Stonemanów .
(src)="43"> La mulâtre tirée de sa rêverie par l' ordre sec de Sumner .
(trg)="39"> Mulatka raduje się na myśl o ambitnych planach Sumnera .
(src)="44"> La grande faiblesse du chef :
(src)="45"> Briser l' espoir d' une nation .
(trg)="40"> Słabość wielkiego przywódcy do mulatki może zniszczyć nadzieje na powstanie narodu .
(src)="46"> Les visiteurs sont rappelés au Nord .
(trg)="41"> Goście wezwani do powrotu .
(src)="47"> Les amis promettent de se revoir .
(trg)="42"> Kamraci obiecują sobie ponowne spotkanie .
(src)="48"> Le jeune Stoneman fait le vœu de ne rêver qu' à elle jusqu' à leur prochaine rencontre .
(trg)="43"> Młody Stoneman składa pradawną przysięgę , że aż do ponownego spotkania , będzie śnił tylko o niej .
(src)="51"> Le président Lincoln signe la proclamation .
(trg)="44"> Prezydent Lincoln podpisuje proklamację o powołaniu 75,000 ochotników .
(src)="52"> Reconstitution historique du bureau du président et de son cabinet exécutif , d' après Lincoln , a History , de Nicolay et Hay .
(trg)="45"> Historyczna rekonstrukcja gabinetu prezydenta podczas tamtego wydarzenia .
(trg)="46"> Źródło :
(src)="53"> Lincoln se sert du bureau présidentiel , pour la première fois , pour appeler les volontaires à renforcer le pouvoir de la nation sur les États individuels .
(trg)="49"> Abraham Lincoln korzysta z prezydenckiego gabinetu po raz pierwszy w historii , by wezwać ochotników i zaprowadzić rządy nad powstającym z niezależnych stanów jednym narodem .
(src)="54"> Les frères Stoneman se préparent à rejoindre leur régiment .
(trg)="50"> Bracia Stoneman odjeżdżają , by wstąpić do swoich regimentów .
(src)="56"> Piedmont organise son bal d' adieu , la veille du départ de son quota de citoyens pour le front .
(trg)="51"> Pierwsze starcie nad rzeką Bull Run dobiegło końca .
(trg)="52"> W wigilię wyjazdu oddziałów na front , w Piedmoncie odbywa się bal pożegnalny .
(src)="57"> Les feux de joie illuminent les rues de la ville .
(trg)="53"> Na ulicach świętują przy ogniu .
(src)="58"> Pendant qu' en musique la jeunesse crève la nuit , enfants et vieillards sommeillent .
(trg)="54"> Gdy młodzi chcą przetańczyć całą noc , starcy i dzieci drzemią .
(src)="59"> Le premier drapeau de la Confédération , baptisé dans la gloire à Bull Run .
(trg)="55"> Pierwsza flaga Konfederacji ochrzczona zwycięstwem nad Bull Run .
(src)="61"> Il est l' heure pour les soldats de prendre la route .
(trg)="56"> Nadszedł świt .
(trg)="57"> Czas wyjazdu oddziałów .
(src)="62"> L' appel au rassemblement .
(trg)="58"> Wezwanie do zbiórki .
(src)="63"> Le drapeau de l' État :
(trg)="59"> Flaga stanu .
(src)="64"> L' esprit du Sud .
(trg)="60"> Duch Południa .
(src)="65"> Conquérir est notre devoir car notre cause est juste
(trg)="61"> Będziemy musieć walczyć , bo nasza sprawa słuszną jest .
(src)="66"> La victoire ou la mort
(trg)="62"> Zwycięstwo albo śmierć .
(src)="67"> Le don d' une mère à la cause :
(trg)="63"> Dar matki dla sprawy - trzech synów posłanych na wojnę .
(src)="69"> Elsie , de retour chez sa tante , à Washington , annonce à son père le départ de ses frères pour le front .
(trg)="64"> Po powrocie do domu swej ciotki w Waszyngtonie ,
(trg)="65"> Elsie opowiada ojcu o swych braciach wysłanych na front .
(src)="70"> Deux ans et demi plus tard .
(trg)="66"> Dwa i pół roku później .
(src)="71"> Ben Cameron , au front , reçoit une lettre du bercail .
(trg)="67"> Ben Cameron otrzymuje list z domu .
(src)="72"> Tu t' es fait pousser la moustache ?
(src)="73"> Dieu , que j' ai hâte de te voir !
(trg)="68"> ... i podobno zapuściłeś wąsy - no , no !
(src)="74"> Moi aussi , je pousse .
(trg)="69"> Umieram z tęsknoty za Tobą !
(trg)="70"> A wiesz , że ja też szybko rosnę .
(src)="75"> Je suis une grande fille , tu ne me reconnaîtras pas .
(trg)="71"> Mówią , że jestem już taka duża , że byś mnie nie poznał .
(trg)="72"> Całusy .
(src)="76"> Ta grande petite sœur .
(trg)="73"> Twoja [ mała ] duża siostra .
(src)="77"> Des nouvelles du front .
(trg)="74"> Wieści z frontu .
(src)="78"> La petite sœur porte sa dernière jolie robe pour faire lecture de la lettre de son frère .
(trg)="75"> Mała siostrzyczka ubiera swą ostatnią dobrą sukienkę , by uczcić chwilę , gdy czytać będzie list od brata .
(src)="79"> Piedmont terrorisé par la guerre .
(trg)="76"> Piedmont żyje w strachu przed wojną .
(src)="80"> Des troupes irrégulières mènent des offensives sur la ville .
(trg)="77"> Odział partyzantów najeżdża na miasto .
(src)="81"> Les premiers régiments de Noirs furent mis sur pied en Caroline du Sud .
(trg)="78"> Pierwszy murzyński regiment zostaje powołany w Południowej Karolinie .
(src)="82"> Ce vendu de capitaine blanc espère inciter les Noirs à lui obéir .
(trg)="79"> Zdradziecki biały kapitan przekonuje murzyński oddział , by poszedł pod jego komendę .
(src)="85"> Les lettres du bercail ravivent les tendres souvenirs du " petit colonel " .
(trg)="83"> Listy z domu ożywiają nikłą wiarę u " małego pułkownika " .
(src)="87"> La guerre prélève sa dîme , amère et inutile .
(trg)="84"> Na polu bitwy .
(src)="88"> Fidèles à leur vœu , les vieux amis se retrouvent .
(trg)="85"> Wojna upomina się o swoją gorzką , niepotrzebną ofiarę .
(src)="90"> Le cadet Cameron est mort .
(trg)="87"> Wieść o śmierci najmłodszego z Cameronów .
(src)="91"> D' autres sont aussi affligés par le cours de la guerre .
(trg)="88"> Inni również poznają ponurą stronę wojny .
(src)="92"> Leurs possessions les plus chères sont dévolues au soutien de la cause .
(trg)="89"> Sprzedają swe ostatnie mienie , by wesprzeć upadającą sprawę .