# xml/pl/1925/16641/3260529.xml.gz
# xml/uk/1925/16641/3631962.xml.gz


(src)="1"> Poganski Rzym byl u szczytu wladzy .
(trg)="1"> Язичницький Рим був на вершині влади .

(src)="2"> Marsz jego zelaznych legionów wstrzasal swiatem .
(trg)="2"> Хода залізних легіонів потрясли весь світ .

(src)="3"> I z kazdego kraju dochodzily okrzyki zniewolonych ludów modlacych sie o wybawiciela .
(trg)="3"> І з усіх країн почулися крики поневолених людей
(trg)="4"> , що молилася за спасителя .

(src)="4"> W Judei swietnosc Izraela lezala w gruzach .
(trg)="5"> Іудея , Великолепие Ізраїлю , лежала в руїнах .

(src)="5"> A Zlota Jerozolima , pokonana i uciemiezona , plakala w cieniu swoich murów .
(trg)="6"> Золотий Єрусалим був переможеним і пригнобленим , плакав в тіні своїх стін .

(src)="6"> Byl dwudziesty czwarty dzien grudnia .
(trg)="7"> Це був двадцять четвертий день грудня .

(src)="7"> Niekonczacy sie strumien podróznych wlewal sie i wylewal przez wielka Brame Jafska :
(trg)="8"> Нескінченні потік мандрівників мандрівники кружляли в і з великих воріт Йоппії

(src)="8"> Syryjczycy , Grecy , Z ydzi , Egipcjanie , wszyscy kierowali sie do domu .
(trg)="9"> Арамейці , грекі , євреї , цигани , усе переплелося в будинку .

(src)="9"> Rzym wydal dekret , ze caly swiat ma zostac opodatkowany i wszyscy musza wrócic do swojego miejsca urodzenia , by poddac sie spisowi ludnosci .
(trg)="10"> Рим видав указ
(trg)="11"> Весь світ буде обкладатися податком і кожна людина повинна за місцем свого народження , подати заявки на участь населення .

(src)="10"> " Czy kobiety przestana kiedys malowac sobie twarze " ?
(trg)="12"> Жінки коли-небудь припинять розфарбовують свої обличчя !

(src)="11"> Dwoje znuzonych podróznych spieszylo , by zdazyc do Betlejem przed noca .
(trg)="13"> Два втомлених мандрівника поспішали щоб досягти Віфлеєму вночі .

(src)="12"> " Czy nie jestes Józef z Nazaretu " ?
(trg)="14"> " Хіба ви не є Юзефа з Назарету " ?

(src)="13"> " To jest Maria " .
(trg)="15"> " Це Марія " .

(src)="14"> Daleko na poludniu trzej medrcy wyruszyli w dziwna i swieta podróz .
(trg)="16"> Далеко на півдні
(trg)="17"> Три волхви починають дивну та святу мандрівку

(src)="15"> Wieczorem
(trg)="18"> Вечір

(src)="16"> Maria i Józef przybyli do Betlejem , ale nie bylo dla nich miejsca w gospodzie .
(trg)="19"> Марія I Юзефа прийшли до Віфлеєму , але там не було місця для них в готелі .

(src)="17"> " Nie , inne zony musza spac dzis pod gwiazdami .
(trg)="20"> " Ні , іншим дружинам
(trg)="21"> Сьогодні доводиться спати під зірками .

(src)="18"> Czy twoja zona jest lepsza od swoich sióstr " ?
(trg)="22"> Твоя дружина краще від її сестр ?

(src)="19"> Jaskinia Dawida , zszarzala od kurzu wieków .
(trg)="23"> печера Давіда , сірий з пилом століть .

(src)="20"> " Tysiac lat temu maly Dawid , Król-Pasterz , spoczywal tu ze swoim stadem " .
(trg)="24"> " Тисячу років тому маленький Давид пастух короля , відпочивав тут зі своєю паствою " .

(src)="21"> " To uswiecone miejsce " .
(trg)="25"> " Це священне місце " .

(src)="22"> W tej samej okolicy przebywali na polu pasterze .
(trg)="26"> У тому ж районі
(trg)="27"> Пастухи були в полі .

(src)="23"> Przybyli w pospiechu i znalezli Marie , Józefa i Dzieciatko .
(trg)="28"> І вони йшли , поспішаючи , щоб знайшти Марію , Юзефа і дитину .

(src)="24"> " Nareszcie proroctwa sie ziscily .
(trg)="29"> І нарешті , пророцтво збулося !
(trg)="30"> .

(src)="25"> król , który nas wybawi " .
(trg)="31"> Король врятує нас ! " .

(src)="26"> Takze trzej Medrcy , którzy przyniesli dary , oddali hold Swietemu Dzieciatku , jako nowonarodzonemu królowi i Zbawcy .
(trg)="32"> І , три волхви принесли подарунки , поклоняючись Святій дитини ,
(trg)="33"> Як новонародженому Королю і Спасителю .

(src)="27"> Melchior , Hindus .
(trg)="34"> Мельхіор , індус .

(src)="28"> Kacper , Grek .
(trg)="35"> Каспер , грек .

(src)="29"> Baltazar , Egipcjanin .
(trg)="36"> Baltazar , єгиптянин .

(src)="30"> Ale mijal rok za rokiem i Nazarejczyk stal sie rzewnym wspomnieniem .
(trg)="37"> Але рік за роком миналиl і Назарет став спогадом .

(src)="31"> W Jerozolimie , nadejscia Gratusa , nowego rzymskiego tyrana , oczekiwal posepny i rozwscieczony lud .
(trg)="38"> В Єрусалим прийшов Гратус ,
(trg)="39"> Новий римський тиран , його чекали похмурі і розгнівані люди .

(src)="32"> Wszedzie zamieszki .
(trg)="40"> Заворушення в усьому світі .

(src)="33"> Bogaci obawiali sie o swoje fortuny , biedni o swoje zycie .
(trg)="41"> Багаті і турбуються про свою долю , біді за життя .

(src)="34"> " Jaka szanse ma Z yd przeciwko Rzymianinowi " ?
(trg)="42"> Який шанс у єврея проти Римлянина ?

(src)="35"> Niepokój panowal nawet w wielkim palacu Hura , od stuleci nalezacego do poteznej linii zydowskich ksiazat .
(trg)="43"> було занепокоєння , навіть у Великий палаці Хура ,
(trg)="44"> Століттями рід належав до потужної лінії єврейських князей .

(src)="36"> Owdowiala ksiezniczka Hur .
(trg)="45"> Вдова Принцеса Хур .

(src)="37"> Symonides , zaufany niewolnik , pospiesznie wezwany , by przeniesc bogactwa Hurów do stosunkowo bezpiecznej rzymskiej Antiochii .
(trg)="46"> Сімонідес , довірений раб , поспішно закликав перевезти багатство Хур
(trg)="47"> До безпечної
(trg)="48"> Римська Антіохії .

(src)="38"> " Ucisz swój niepokój , szlachetna pani .
(trg)="49"> Заспокойся , благородна дама

(src)="39"> Twoja fortuna bedzie u mnie bezpieczna .
(trg)="50"> Ваш стан буде безпечним зі мною .

(src)="40"> Ale musimy wyjechac przed przybyciem Gratusa " .
(trg)="51"> Але ми були змушені будемо покинути
(trg)="52"> Перед прибуттям Гратуса .

(src)="41"> " Niech Bóg cie prowadzi , Symonidesie .
(trg)="53"> Допоможе тобі бог , Сімонідес .

(src)="42"> Przykro mi , ze musisz jechac nie widzac sie ze swoim mlodym panem " .
(trg)="54"> Мені дуже шкода , що треба йти
(trg)="55"> Не бачивши вашого молодого господара .

(src)="43"> " Kiedy ostatnio go widzialem , Ben-Hur byl gdzies taki " .
(trg)="56"> Чи не став Бен-Гур вище , ніж коли його бачив в останнє ?

(src)="44"> " Byles wierny mnie i mojej rodzinie .
(trg)="57"> " Ви були лояльні до мене і моєї сім ' ї .

(src)="45"> Jesli prawo pozwoliloby , uczynilabym cie wolnym , Symonidesie " .
(trg)="58"> Якщо закон буде робити ,
(trg)="59"> Я зроблю вас вільними , Сімонідіс .

(src)="46"> " Moja niewola jest lekka , odkad sprawilas , ze swiat , nawet moja córka , uwierzyli , ze jestem wolny " .
(trg)="60"> " Мій полон є світло , тому що з тих пір я побачив світ , навіть для моєї дочки , вважаю , що я вільний " .

(src)="47"> Jestem zadowolony .
(trg)="61"> Я щасливий .

(src)="48"> Estera , córka Symonidesa , w pierwszej podrózy do Jerozolimy .
(trg)="62"> Естер , дочка Сімонідеса
(trg)="63"> Перший раз в Єрусалим .

(src)="49"> Mlody ksiaze , Juda Ben-Hur .
(trg)="64"> Молодий принц , Юда Бен-Гур .

(src)="50"> Ten golab , chcialbym wiedziec , czy wyzdrowieje mu skrzydlo .
(trg)="65"> Голуб ,
(trg)="66"> Я хочу знати , він відновлює своє крило .

(src)="51"> Moge przyjsc i sie dowiedziec " ?
(trg)="67"> Я можу прийти і дізнатися ?

(src)="52"> " To dluga droga , do Antiochii " .
(trg)="68"> " Це довгий шлях до Антіохії . "

(src)="53"> " Nie bylaby zbyt dluga dla mnie , któregos dnia " .
(trg)="69"> " Не дуже далеко для мене , одного дня ... ! " .

(src)="54"> " Oszczedz sobie wymówek .
(trg)="70"> збережи своє виправдання

(src)="55"> Chodzenie do tylu jest normalne dla twojej rasy " .
(trg)="71"> Це спосіб вашого народу - ходити задом

(src)="56"> " Szukam rzymskiego oficera , Messali , mojego przyjaciela " .
(trg)="72"> " Я шукаю римський офіцера , Месалло , мого друга " .

(src)="57"> " Messalo " !
(trg)="73"> " Месалло ! "

(src)="58"> " Odzyla twoja przeszlosc .
(trg)="74"> " Ваше минуле повернулася до життя .

(src)="59"> Jakis Z yd twierdzi , ze jest twoim przyjacielem " .
(trg)="75"> Єврей говорить , що твій друг ! " .

(src)="60"> " Nie zapomniales chyba Judy ?
(trg)="76"> " Напевно , ви не пам ' ятаєте Юду ?

(src)="61"> Juda , Ben-Hur " .
(trg)="77"> Юда Бен-Гур ! " .

(src)="62"> " Jak dziwnie po tylu latach ujrzec cie jako rzymskiego oficera .
(trg)="78"> " Як дивно , після стількох років бачити вас в якості Римського офіцера .

(src)="63"> Wygladasz wspaniale " .
(trg)="79"> Ти чудово виглядаєш ! "

(src)="64"> " Moja mama i siostra uciesza sie , gdy cie zobacza .
(trg)="80"> " Моя мама і сестра будуть раді , Коли тебе побачать .

(src)="65"> Zapraszam cie do siebie " .
(trg)="81"> Я запрошую тебе до нас ! " .

(src)="66"> " W przeszlosci ten dom byl twoim domem , Messalo .
(trg)="82"> " В Минулому
(trg)="83"> Цей будинок був ваш дім , Месалло .

(src)="67"> Mozesz dalej go za taki uwazac " .
(trg)="84"> Ви можете продовжувати вважати його як таким " .

(src)="68"> " Pamietasz moja siostre , Tirze , której lubiles dokuczac ? "
(trg)="85"> " Пам ' ятаєшь , мою сестру , Тірза , котра полюбляла тебе дражнити ? "

(src)="69"> " Jeszcze ktos cie chce powitac , Messalo ,
(trg)="86"> " Інші , вітають тебе , Месалло , -

(src)="70"> Amra , która robila dla ciebie slodycze " .
(trg)="87"> Амра , що робила тобі цукерки .

(src)="71"> " Nie zmieniles sie , Messalo .
(trg)="88"> " Ти не змінився , Месалла .

(src)="72"> Zawsze byles odwazny i przystojny " .
(trg)="89"> Завжди ти був сміливий і красивий .

(src)="73"> " Milo cie znowu widziec , Messalo .
(trg)="90"> Рад бачити тебе знову , Месалла .

(src)="74"> Rzymianin , który rozumie mój naród " .
(trg)="91"> Римлянина , який розуміє мій народ .

(src)="75"> " Rzym rzadzi narodami , które podbil .
(trg)="92"> " Рим керує людьми , які завойовани .

(src)="76"> To one powinny zrozumiec Rzym " .
(trg)="93"> Вони повинні розуміти Рим !

(src)="77"> " Nie obraz sie , Judo .
(trg)="94"> " Я не бажав образити , Юда .

(src)="78"> Ale twoja krnabrna rasa musi nauczyc sie pokory wobec swoich panów " .
(trg)="95"> Але Ваше вперта раса повинна навчитися смиренності перед обличчям їх панів .

(src)="79"> " Amra nie ma racji , Messalo .
(trg)="96"> " Амра помилилась , Месалла .

(src)="80"> Na zewnatrz sie nie zmieniles .
(trg)="97"> Ззовні ти здаєшся тим самим .

(src)="81"> Ale duchem jestes obcy " .
(trg)="98"> Але дух твій ... чужий . "

(src)="82"> " Mój przyjaciel , Messala , stal sie " ...
(trg)="99"> " Мій друг Месалла , це відбулось ... "

(src)="83"> " Rzymianinem " .
(trg)="100"> " Римлянин ! " .

(src)="84"> " A czemu by nie ?
(trg)="101"> " А чому б і ні ?

(src)="85"> Byc Rzymianinem to rzadzic swiatem " .
(trg)="102"> " Бути римлянином - правити світом ! " .

(src)="86"> " Byc Z ydem to pelzac w kurzu " .
(trg)="103"> " Бути євреєм - повзати в пилу !

(src)="87"> " Zapomnij , ze jestes Z ydem " .
(trg)="104"> " Забудь , що ти єврей " .

(src)="88"> " Zapomniec , ze jestem Z ydem ?
(trg)="105"> " Забути , що я єврей ?

(src)="89"> Zapomnij , ze jestes Rzymianinem " .
(trg)="106"> Забудь , що ти Римлянин ! "

(src)="90"> " Izrael mial innych zdobywców niz Rzym i przetrwal oraz ujrzal ich upadek .
(trg)="107"> " Ізраїль знав крім Риму
(trg)="108"> І Іннших завойовників і вижили , і побачив їх падіння .

(src)="91"> Ten czas znów nadejdzie " .
(trg)="109"> Час прийде знов !

(src)="92"> " O , Messalo .
(trg)="110"> " О , Месалла .

(src)="93"> Kochalem cie jak brata .
(trg)="111"> Я Люблю тебе як брата .

(src)="94"> Zapomnijmy te uraze " .
(trg)="112"> Забудьмо суперечки " .

(src)="95"> " Gratus jest u bram .
(trg)="113"> " Гратус біля воріт .

(src)="96"> Musze isc .
(trg)="114"> Я повинен йти .

(src)="97"> Zastanów sie , zanim znów zaczniesz namawiac do zdrady , nawet przyjaciela " .
(trg)="115"> Добре подумай перед тим як будеш говорити про зраду навіть другу .

(src)="98"> " Messala pokazal mi , jak jestesmy pogardzani " .
(trg)="116"> " Месалла показав мені , як ми зневажені ! " .

(src)="99"> " Swiete Dzieciatko z Betlejem , o którym mi opowiadalas , którego proroctwa nazywaja Mesjaszem .
(trg)="117"> " Святе Дитя із Віфлеєму ;
(trg)="118"> ти казала мені пророчила Месію !

(src)="100"> Jesli to prawda ,
(trg)="119"> Якщо це так ,